Elementa philosophica de cive, auctore Thom. Hobbes Malmesburiensi

441쪽

Cap.XVIII. RELIGIO. 387 primo ex scopo Euangelistarum , qui erat per descriptionem vitae Servatoris nostri illum unum articulum stabilire. Sciemus autem talem fuisse scopum &consilium Euangelistarum, si observemus ipsam historiam. Sanctus Matthaeus incipiens a Genealogia ejus , ostendit I Esu Μ esse ex genere Davidis; Natum ex Virgine; cap. 1. a Magu ut regem Iudaeorum adoratum; ab Herode eadem de causa quaesitum ad necem: Cap. 2. Regnum ejus dc a Ioanne Baptista 8c a seipso praedicatum; cap. 3: q. leges docuisse, non ut Scribae, sed ut qui haberet authoritatem; cap. s. 6. 7. morbOS

miraculose sanasse; cap. 8. 9.'Apostolos praecones Regni in omnes Iudaeae partes ad praedicationem Regni dimisisse ; . cap. I O. nunciis a Johanne quaerentibus, an is esset Christus necne, respondisse ;eteferrent quae vidissent, nempe miracula , quae in CHRIsTUM solum com-Pererent ; cap. II. Regnum. suum

argumentis, parabolis, & signis apud Pharisaeos & alios comprobasse , & de

Clarasse ; cap. I 2. 8c seqq usque ad et r. salutatum fuisse in Regem cum ingre deretur Ierosolymam ; cap. 2I. se Christum illum esse, contra Pharisaeos

sustinuisse; alios de Pseudo-Christis prae-

442쪽

; fg RE L I G I O. Cap. XVIII. monuisse; Regnum suum quale esset parabolis ostendisse . caP. 22, 23, 2q, i s. captum ela accusatum fuisse eo nomine, , quod se Regem esse dixerit; crucique titulum inscriptum : H I C EST J E- .sos REx IUDAEORUM; cap. a 6. 27. . denique post resurrectionem dixisse AE

posolis , datam sibi esse omnem potesta

tem in coelo ct in terr b. cap. ad. Quae Omnia eo pertinent , ut credamus Jesum cse illum Christum. Talis erat ergo in describendo Euangelio scopus sancti Matthaei. qualis autem erat hujus, talis erat caeterorum Euangelistarum; id

quod seorsim sanctus Iohannes in fine Euangelii sui expressZ habet, HAc , inqui t scripta sunt, ut malis,quia Iesus es Chrism Hlius Dei viventis: J Oh. 2 9. 3I.

Dico autem alium Articulum fidei praeter hunc J Assertionem hanc quam

novitate sua Theologis plerisque displicera posse video , eis satis insequentibin con-

rmatam,ampli in tamen explicare, opera pretium esse duxi. Primo igitur cum Articulum hunc; Jesum esse Christum, Io-.lum ad salutem necessarium e se dico, non ico solam Mem ad salutem necessariam , esse ,sedrequiro etiam Iusatiam , eobedientiam legibus Dei debitam, hoc est ,

443쪽

Cap. XVIII. R E L I G I o. o umoluntatem recte vivendi. Secundo non nego, quin multorum aliorum articularum professio, si modo professio eorum ab Ecclesia imperetur,ad salutem quoque necessaria sit, sied cum Mes interna rofessio externa sit illam proprie dem,hanc

obedientiaepartem esse dico, ita ut articu tus ille ad sidem internam, non autem ad

professionem Christiani solus subpciat. Postremo , quemadmodum si veram ct

internam poenitentiam peccatorum so iam, ex parte Iustitis,adsalutem nece sariam e se dixi spm , tamen pro paradoxo habendum nonfuisset, quoviam in ea Justitiam, obedientiam, atque auimum ad omnes Hirtutes reformatum contineri

intelligimin. ita cum fidem unius Articuli sit sicere ad salutem dico,mirandam minus est, cum in eo tot alii articuli comprehendantur. Nam verba haec , Jesus est

Christiis , significant, Iesum esse illum,

quem Deus venturum in mundum ad

Regnum suum instaurandum promiserat per prophetas , hoc est , Iesum e se Filium Dei Creatoris cauti terra, natum ex virgine, mortuum pro peccatis eorum.

qui essent in idum credituri;esseChristum id est Regem, revixi se nam alioqui r

gnaturus non est,) Πιdicaturum mundum remuneratu rum eorundum opera; ati'

444쪽

rum.

3 so RELIGIO. Cap.XVIII. ter enim Rex esse non potest; item resurrec Euros esse homines: nam absque hoc ad judicium venturi non sunt. Itaque uni co hoc articulo totum continetur Θmbolum Apostolorum, quod tamen sic contrahendum ideo existimavi, quod viderem propter hunc solum , sine cateris, qui ex eo per consequentiam deducuntur , permultos tum a Christo, tum ab Aposolis in in Regnum Dei admusos fuisse : ut latro in cruce ; ut Eunuchus a Philippo baptizatus; ut duo millia hominum ad Ecclesiam asancio Petrosimulauregata. Si quibuου autem hoc displicet, quod eos omnes, qui articulo qualicunque, ab Ecclesia definito, assensum internum non praebent, nec tamen contradicunt, sed, si jubeantur, conceonto non damnatos in aeternum censeam , quid isiis faciam,

nescio. Nam uisententiam mutem, Scripturae Sacrae , qua sequuntur, testimonia apertissima impediunt.

VII. Secundo probatur idem e X praedicatione Apostolorum ; erant enim Regni praecones, nec Christus eos misit ad praedicandum aliud, quam Regnum Dei: Luc. 9. vers. 2. Actor: Is. vers 6. Quid autem post Christi ascensionem feceriam, intelligi potest ex eorum accum sitione

445쪽

Cap. XVIII. RELIGIO. 39rsatione. Trahebant inquit sanctus Lucas Iasonem , quosdamfratres ad Principes civitatis, clamantes'. quod hi sunt, qui urbem concitant, ct c venerunt, quos suscepit Iason se hi omnes contra δε- creta Caesarisfaciunt, Regem alium dicentes esse Iesum: AEL I7. v. 7. Etiam subjectum concionum Apostolicarum quale fuerit, apparet ex his verbis : De Bripturis subaudi veteris Testamenti adaperiens , iusinuans, quia Christum oportuit pati, ct resurgere a mortuta, o quia Hic Esae JEsus CHRIsaeus: Ach.

3 7. V. R.

VIII. Tertio, ex iis locis quibus eo- fac;-rum, quae a Christo ad salutem requi- litote e runtur,declaratur facturas. Nam si ad salutem necessario requiratur assensus animi internus veritari omnium singularum propositionum , quae circa fidem Christianam hodie vel contFovertuntur,

vel a diversis Ecclesiis diverse definitae sunt, nihil esset Religione christiana diseficilius. Quomodo ergo verum esset, jugum meum suave est, ct onm meum

leve8Matth. II .v. 3 O.8c,parvulos in eum credere' Matth. i 8. v. 6. Et, placat se Deo

per stultitiam pradicationis salvos facere

credentes ' I. Cor. I.v. 2I. vel quomodo

satis ad salutem instructus fuit latro pen-R A dens,

446쪽

as et RELIGIO Cap. XVII dens in Cruce, cujus fidei confessio con-

. . tinebatur his verbis : Memento mei, cum

veneris in Regnum tuum. Vel ipse sanctus Paulus unde tam cito ex hoste doctor Christianorum fieri potuit ΘΕΨ b. I X- Quarto,ex eo quod articulus ille V iis si fidei fundamentum sit, neque alii funda-fun. - mento ipse innitatur: Si quis vobis dixe-T rit' ecce hsc est Christus aut illic , nolite credere: surgent enim Pseudo-Chrsi, mPseudo Propheta,ct dabuntsigua magna,

M. Matrii. 2 q. v. 2 . EX quo sequitur

propter fidem hujus articuli negandam esse fidem signis de prodigiis , Licet uos, aut Angelsu de coelo,ait Apostolus, euau- vobis praterquam quod euangeli- utitu vobis, Anathema sit: Gal. I. 8. Ergo propter hunc articulum negandae siet fides ipsis Apostolis S Augelis, puro ergo & Ecclesiae) si contrarium docerent. Charissimi nolite inqui inaneptas Io

hannes omnispiritui credere sedprobate Diritus si ex Deo sunt, quoniam multi

mis-Prophetae exierunt in mundum, in - hoc cognoscitur Spiritus Dei, omnis Oiritus qui confitetur JεsUM CHRISTUM VE a Issε in carne,ex Deo es, Ac. I J oh. q. Est ergo Articulus ille , mensura spirituum, secundum quam authoritas Doctorum vel recipitur vel rejicitur. Negari quidem

447쪽

Cap. XVIII. RELIGIO. 3 Inon potest quin a Doctoribus didicerinr, omnes qui hodie Christiani lunt, fuisse JESUM , qui ea omnia fecit, quibus Christus cise agnosceretur. non tamen sequitur, eosdem articulum illum doctoribus credere, vel Ecclesiae, sed ipsi Iesu. Erat enim ille articulus Ecclesά Christiana prior, etsi Creteri omnes posteriores fuerint. Et Ecclesia super illum , non hic sa- per Eccle siam sim latus est. Marth. I 6. V. 18. Praeterea ita e si articulus ille Iesus Christin fundamentalis,ut caeteri omnes dicantur a sancto Paulo illi superaedificari . Fundamentum aliud nemo potes ponere

prAter id,quodpositum es, quod es Iesus risius, hoc est, Iesus es Chrisin. si quis autem superadificat superfundamentum hoc aurum , argentum , lapidespre' tiosis, ligna , foenum, stipulam , sec. uniuscujusque opus manifestum erit. Si cuius opus manserat quod 'peradificavit, mercedem accipiet; s cujus opus arserit, detrim am patietur, ipse aut salvus erit: I Cor. 3. v. II, I 2, &c. Ex quibus patet per fundamentum intelligi arti culum hunc J Esum EssE CHRISTUM. Non enim superKdincatur super personam Chrsi , aurum, argentum, e num , stipula, dec. quibus significantur doctrinae. Et posse falsas doctrinas

448쪽

RELIGIO. Cap. XVIII fundamento superstrui , nec tamen ut damnentur, qui ea5 docuerint. I x A- X. Postremo, quod articulus ille sertus - lus neeessario tenendus sit fide inter-mη na, evidentissime ex plurimis Sacrae Scripturae locis, quocunque interPrete, lorum probari pote st: Scrutamini sicripturas, virbis. quia vos putatis in ipsis vitam aeternam

habere, ct illa sunt, qua perhibent testi

monium de me. JOh. s. 9. Intelligit --tem Christus scripturas solius Testamenti veteris P nondum enim λriptum erat Testamentum novum. Jam vero testimonium de Christo in vereri, Testamento nullum aliud exstat, praeter- . quam quod venturus erat ReX aeternus, tali loco , talibus parentibus nascituruS, talia docturus, facturus , quibus rebus ut signis dignoscendus erat. Quae omnia hoc unum testantur, J E s V Μ qui ita natus , ea docuerit 6c fecerit, esse Cn RisTUM. Alia igitur fides ad vitam aeternam praeter illum Articulum non requirebatur. Omnis qui vivit, , credit' in me non morietur in aeternum P JOh. II.

V. 21. Credere autem in Jesum, ut ibidem explicatur) idem est, quod credere. IESUM ESSE CHRisTUM. Qui ergo id credit, non morietur in aeternum, Sc Per

sonsequens, articulus ille solus est ad

449쪽

salutem necessarius. mcscripta sunt, ulcre alis quia I Estrs EsT CHRISTUs Filius Dei, , ut credentes vitam habeatis in nomine ejin ζ Joh. 2 O. V. I. Qua re, qui sic credit,habebit vitam aeternam neque ergo opus habet alia fide. Omnis

spiritim, qui confitetur Iesium Christum

venisse in carne, ex Deo est: I JOh. q. v. a. Et omnisspiritus,qui credit, quoniam JE-s Us EST CHRISTUS, ex Deo natus esse

I Joh. s. v. I .EU. luis est,qui vincit mundum, nisi qui credit,quoniam J si s V s Esae Filius Dei' I Joh. s. v. I. Si igitur non sit opus aliud credere , ut quis sit Ex Deo:

natus ex Deo; Sr ut vincat mundum, quam IESUM EssE CHRIsΥUM; unicus ille articulus sufficit ad salutem. Ecce aqua.

quid prohibet me baptizari Z dixit autem Philippus: si credis ex toto corde, licet. R spondens, ait: Credo Filium Dei esse lesium Christum. Ach. 8. v. 36, 3 7. Si quidem

ergo articulus ille ex toto corde , hoc est, fide interna creditus, lassicit ad Baptismum, sufficit etiam ad salutem. Praeter haec lo Ca , alia innumera sunt quae isedem clare Sc expresse affirmant. Imo ubicunque legimus , Servatorem nostrum cujuspiam fidem laudasse, vel dixisse Fides tua te salvumfecit vel sana se quempiam propter fidem , ibi propositio cre-R 6 di

450쪽

Π' RELIGIO. Cap. XVIII. dira alia non erat quam haec , IEsUS EST CHRisaeus, vel directe, vel per conse

Deo ar XI. Quoniam autem credere Iesum ' . . esse Chrisum nemo potest, qui, Cum

' per Chrsum intelligi Regem il-

vetois lum, qui a Deo promissus est per Mo-2 U. - n 8c Prophetas in Regem dc Servatorem mundi, non credat etiam Mos de Pro Ihetis, neque credere his possit, qui thon credit Deum & exsistere, mun- Eum DAbernare, contineri necesse est fidem illam de Deo dc de vereri Testamento , in fide hac Testamenti novi. Cum ergo in regno Dei per naturam crimen Lusa: Majestatis divinae , solus esset Atheismus, & negatio Providentiae divinae; in regno autem per Pactum vetus. ctiam Idololatria ς jam in regno per Pacium novum additur etiam Apostasia sive renunciario hujus. semel recepti

articuli Iesum esse Christum. Caeteris doctrinis , si modo a legitima Ecilesia

definitae fuerint, non est sane contradicendum: est enim peccatum inobe dientiae; obedientia autem ad salutem Hecectaria est. Caeterum ut Credantur side interna , ostensum est ampliter ine Proxime adtecedentibus, necessarium