장음표시 사용
21쪽
simus Graeciam, dcquis de ea liberanda cogitat Θ Amisimus magna
ex parte Hangaria, dc de hac recuperanda, non nemo VlcInorum
pene desperat; cum interim ille contra nos spiritu & viribus perqpetuo augetur, cupiditate habendi incenditur, commoditate dc vicinitate prsdandi inuitatur. Habet in Epyro Apolloniam, ex qua una nocte Hydruntum potest appellere: habet Ungariam,ex qua in Austria & Morauia cupiet inuolare: habet Slauonia,ex quaCarmolam, Styria, Sc Carynthia solet vastare: habet denique Chochimuin Valachia, ex quo, uno illo superato Tyro, Pollucetium, dc alias
Poloniae prouincias, sub hoc specioso foederis nomine, audebit occupare. 4uid igitur coniunctim omnes in eum non irruimusὸ Quid rei Sc tempori tam opportuno in dormimus Θ Quid Turcam in Perside inclinatum, non urgemusὸ Quid nos nostrosque socioS, perpetuo ab eo metu non liberamusὸ Praestolamur credo illi, ut qua crudelitate, furore, it libidine est dominandi, facta in Perside pace, ab
omni re imparatos nos circumueniat, in nos impotenter irruat, in nostro cinere dc sanguine perbacchetur. Absit hoc a nobis ome edabsit de socordia. Ulladis enim euetis, Sc causae eventuu sunt euita-dae. Semper vel prophanis Imperatoribus ipsis , maximae curae fuerunt Pannoniae, tanquam medium quendam Europae locum, &cor imperii occupates;christianis vero lini odio Si despectui quib' possessis, in Italia, Germania, Poloniam ;& ab altera parte in Illy- ricum, Thraciam, de Orientem, liberum erit Turcis, quando,&vilibuerit, proficisci. Quid non iungimus dextras, non modo in pactis inter nos seruandis,sed dc in praeliis coficiendis cotra barbaros, firmioresὸTrepidationis mihi credite plena foret apud eos Oia fide semel inita a nobis cocordia; qui nunc distractos, dc inter se diuisos
viles Sc abiectos ceu quadrupedes aliquos aspernatur. Ferut quippe lupu, qui uniformibus pilis vestitus, canes cotra se aduentantes, quod diuelsis fuerat, conlepsisse. Turca vero no contemnat Christianos Principes non iam pilo, sed animo dc voluntate inter se dis. re atosr Quid sibi volebat aliud Solymani illud dictu, quod Draconem unius capitis Sc multaru caudaru se,Christianu vero Caesare
multoru capitu, dc unius caudae appellabat ; quam quod nobis no- discordiae, quae nos aliquove & ingredi volentes impediret, audacter insultabatὸ Omnes prosecto, quantu viri u Sc animi nostra dissensione Turcae accreuerit, scimus: sed quomodo Sc quam cito occurri ei queat, dc num vel ipsa salus saluare nos in ea possit, nec scimus nec si sciamus, auertere mala laboramus. duo magis Oro, obtestorque vos Christiani omnes, ut si sero, quam nunquam, sapere
22쪽
x . Τ, si Ripa noluistis, iam vos tandem animis & viribus in hunc hostem coniungatis: Sc si possestionem illius terrae, quam Christus Opt. Max. sanguine silio respersit, pedibus institit, miraculis beauit, morte consecrauit, hosti eripere non possumus 3 saltem adhuc ea loca, quae ipsi' diuino cultui sunt destinata, interitu pro
bus nati sumus sedibus, diuinaeque inprimis gloriae, debemus uni-
morte & cruciatu aeterno, sanguine tuo voluisti. Nos Marte commune, Sc incertum exitu praeliorum, pro te refugiamus, 3c auae naturae debetur, vitam tibi, patriaeque reddere recusemus 3 Ouid tibi in extremo respodebimus iudicio, si tantum in prosundendo Christiano sanguine occupati fuimus, in defendendo vero nihil prorsus laborauerimusὸ O amentiam, o obliuionem nostram beneficiorutuorum execrandam i Enimuero sic spinoso illi capiti suo respon-cle bunt membra, & sic, pro angustis certare expediet terminis &liisim s regnis, regionibusq; a barbaris spoliari: sic iactare lubertatem & ruere coecos in seruitutem. Sed finis sit. Quidam enim volunt ea sibi licere, quae nec dici quidem aiunt dec&e. Unum e go illud tantummodo addidero, ut qui patriae plus debetis, quoniaetiam ab ea pluS accipitis,oflensiones omnes quotquot sint vestras elis Reip. detis saluti patriae, detis incolumitati dignitatim vestrae & ii Dei Opt. Max. benignitatis,qui has nobis rei bene contra hostes gere uae occasioneS subministra grati, si acceptorii a sociis be-
cupidi esse & videri vultis ; hanc tantam opportunitate temporis, minime tandem negligatiS; & in diuersitate oris, unam illam conspirationem, in hunc hostem, cordis apud nos tueamini. Vere magni dc generosi est animi, quasdam n O tam reministi, quam contemnere potius iniurias,& dolorem illum mentis, dissentientibus de, religione opinionibuS, mustum, hoc tepore dissimulater & moderate pertulisse:cum fugax dc tenera stas & exitus valetudinis sint omnium incertissimi, nec quibus uis rebus impendendi, di irreligi osis nostris de religione altercationibus, una illam, Sc fanctissimam religionem nostram Spartaco prodere, dc Iudaeis ac Mahometanis nos ludificandos exhibere, quam indignum sit, semperdue fiterit. iquis ignorat Θ Deus Opt. Max. bonorum auctor omnium, dc unus
ille dux, bc signifer belli, facere multa potest; sed no peneque tam ei se praestare cucta solet. Si dicto audietes nos videri omni feliciatate beabit. Sin secus, more parentu, inobedietes filios exhaered i
23쪽
bit: nec opinor parcet nobis amplius cu ut misericors, sic &iustus ac seuerus esse volet, nec iure no debet.
quanta rei bene contra Turcas gerendae oblata sit occasio, si, quam vel antea habuerimus raras, memoria nobiscum repetamus. Iam vero, ne diuinum numen, conatibus nostris defuturum forte
existimemus, quod nostrae, & Maho metanae doctrinae discrimen haberi debeat, humanitate vestra fretus, breuibus percensebo. Omnia enim bellorum subsidia sunt bona, sed diuinitus prosecta, o- ptima. Mille ab hinc circiter annis, in ignobili quodam Arabiae pago, Saracenorum dux&auctor, natus est Mahometes, qui magistro, & adstipulatore Sergio haeresarcha, & profugo Monacho, cum Heraclii Imperatoris tumultuantium militum, seditionis occasione uti sciuisset, in eam apud vulgus hominum venerationem: venit; ut longe lateque dogmate suo propagato, finitimos vi & ammis persequi, & in iis sibi sumere non dubitauerit principatum. Multi enim non tam religionis gratia, quam regionis causa nouarusectarum esticiuntur auctores. Hic sui impii impurique dogmatis, quae per orbem terrarum passim disperserit, semina, tametsi nullius, ut haec nesciat, sic peregrinantur aureS; tamen neque ego id, quoniam obtulit se occasio, silentio praeteribo ; ut quos & quales habeamus hostes, quibus tot regnis cessimus, & quibus adhuc, quod absit, cessuri sumus, nobiscum ipsi recognoscamus, & hanc ciuilem, valde in ciuilem discordiam, toto animo auersemur. Et uis non videt tam foeda, & horribilis secta, quantopere dissecta di nihilominus proseminata sit Malio metis, qui non modo I g su Christi Opt. Max. doctrinae, & anctimoniae repugnantia, sed & ra tioni, &sibiipsi adfert contraria, & cuncta tam diuina quam humana iura, &instituta spurcissime insectatur. Nam ut de Calipha,& Mephti, ut summis, sic sibi contrariis, sacrorum apud Mahome - tanos praesidibus, & aliis, alio loco loquar. Quorsum quidem ipsius Mahometis illae pertinent nugae, quibus Angelos duos, Arothi NMaroth nominatos in terram missos, ut mortalibus administrarentius, testificatur Quibus cum ea mandata accepissent, visne . vinu bibant,neve cu mulieribus rem habeant, neq; ad superos iter ostendant; illi interim dicto non fuerunt audientes, & mulieris fraude
24쪽
Daude circumuenti, ipsiusq; cosuetudine us,& vino sunt inebriati,& in caelum iter monstrauerunt Maho meti. Quem Vt aduentantem Deus conspexisset; & Angelos sibi astantes, quisnam tali habitu ingrederetur, interrogauit, &rursus ab illis Aroth & Maroth errorem suisse responsum accepit. Quo factum, ut mulierem in stellam Deus conuerterit, & Angelos concatenatos, in puteum miserit aeternis ignibus cruciandos. Quid vero de altero illo somnio verius, quam prodigio appellando loquar Θ quod de quodam anumali Ebarachiel nuncupato suis Mahometes prodidit literis. Quo quidem animali, Angelo Gabriele auctore, una hora illatum se suisse caelo, & pro Angelis orasse Mahometes profitetur. Et rursum, altero caelo conspecto,quod annorum quingentorum itinere constabat, usque ad tertium, pari distantia caelum se peruenisse. In quo demum Angelorum legiones innumerabiles, & cuiustibet Angeli magnitudinem, mundi instar unius. & eorum aliquem adhuc millies orandiorem, & in his postremo unum, cui septies centena millia erant capita, & in quolibet capite infinita ora, & in quolibet ore totidem linguas se vidisse affirmat. Sed interim vide quam tua sectatorumque tuorum ridicula ista prorsus sint Mahometes. Una hora quingenta annorum millium iter consecisse te profitere. Atqui hoc fiatὸ quo modo ξ qua via compendiaria eueniat Θ quis talia dicenti fide unquam adhibeat quis sanus dogmati tuo acquiescat An enim corpori id detur, nondum in aeterna gloria constituto Θ ita opinor. Quo ergo luistiὸ ubi loci fuisti P quod iter consecisti 3 quem circuisti ambitum P quas orbis peruagatus es partes atque regiones P Caelum quidem extremum nondum tibi patuit. Et quibusna' aliis in locis, tanta terrarum spatia emensus es P Pro Angelis orasti, inquis. At quid tuis precibus habuerunt op' Angeli Θ Iumentu non tulit te, quis igitur tulit Θ uid peccauit animal, tuis ut indigeret precibusὸ Spatia & longitudinem terrae,si quam asseris spectes, falsissima est. Geometrae omnes, ratio denique ipsa, & scriptorum monumenta tibi reclamant. Non Dymosiodorus, non Eraphones, non Hypparchus, non Ptolomaeus Alexandrinus Astronomorum principes tibi subscribunt. Solus tibi, quod aiunt, sapis: solus bene oles, ut tanto minus possis omnibus. Cui enim omnia sibi sunt pulchra ; ea aliis plerisque videntur foediora. Nam quod & Ange los mundo maiores esse ais, an vel hoc ipso ineptire te & Angelorupartem extra mundum versari nolis velis non fateareὸ Quo ipso,Philosophorum praecepta, qui mundi ambitu omnia contineri asserunt, veritatis ostendis expertia. Mitto, quod Angelos corporeos,
25쪽
eta CHRIs ΤοPHORI VARS E VICII de flamma ignis creatos esse perituros, & mox sententiam secutus Origenis, eosdem censes esse salvan dos. Postremo caelum de sumo factum, & lunam aeque ac solem splenduisse, antequam volitantis Gabrielis Angeli ala tacta, fulgorem suum amisisset, & quae non his similia alia producis in apertum. Haeccine autem tanti prophetae est lexὸ haeccine, quae rectae rationi consona sit oportet, sanctio & institutio P haeccine quae paruulis instillatur, sapientia P uae adeo
no veritati,sed multo proximior est falsitati. Est namq; lex,ratio recta, a diuino numine tracta,& quae vel tantillu no repugnauerit lumini intellectus. Cuius cum omne vim & efficacia non in rationando vel argumentando, sed in ferro ense ue sti ingendo tu impure reponas Mahometes, qui tuum dogma steterit, tot mendaciis, & fallaciis in farcitum P Fures, ut est in prouerbio, perfodiunt & ingrediuntur domos: latitat in tenebris moechus : & ut denique iugulent homines, surgunt de nocte latrones. Quod idem quoque tu facere habuisti apud te constitutum. Metuebas, ne limanda in disputatione veritate, doctrinae tuae cognoscatur Vanitas. Uerbis de ea disputari prohibes, ne alterius quam tuarum assertionum maior sit authoritas, verebere: utS tua tueri armiS, non sententiis; ne quis argumentis tibi sit superior, pertimescebas; serto, non iudicio litem iubes decerni. Ac breuiter impius, prophanus, ac sacrilegus es legissator. Christum Opt. Max. cum Ario ne gas esse Deum: Spiritum Sanctum dicis esse creaturam cum Nestorio & Macedonio: uxores plures, & in. his concedis esse diuortia, ac praeter vini usum, nefarias quasque voluptates. Non nec hoc magis est quadrupedis, quam magistri vel doctoris P &nunc in secta pro se quemque saluari sua, nunc extra tuam omneS ViS condem nari: & quae est ista leuitas &inconstantia tuar qui ut aliquid aliquado etia,haud ita omnino damnadu doceas,h retics te coarguis e m perq; coargues te prauitatis; quae Vt facilius venena propinet hominibus, dulcia iis intermiscet,& blandis verbis, tanquam Graecae illius meretricis poculis vulgus inebriat. Uenena namque expertia Zacchari, rarissime propinantur. Iam vero tantum abest caelestia ut intelligas, ut ne terrena quide quae sequeris,si assequare. Quae Deo Opt. Max. curae no esse, nec unquam fuisse: & cu Democrito munducasui & sortunae subiectu ais semper extitisse. ue tu ipse potius disciplinarii,& sapientiae experte facis,& omni barbaria coinquinas. Ubi naq; sunt Arabes Θ ubi AEgyptii tui ubi ones Asi tici, qui antiquissimis literarum monumentis aliquando praestiteruntὸ ubi Graeci, qui tot & tantis sapientiae studiis prae aliis clarue-
26쪽
liometana lex & sex obruit omnia: Graecia in ipsa requiritur Graecia : non amplius AEgyptiaca, non monumenta reperies Chaldaeae quocunque tandem inuolarunt Mahomelana dogmata, vel potius somnia Θ quorum fundamentum voluptas est foeda, ensis praesidi- ium, furta & latrocinia incrementum, tyrannis stabilimentum. Sed erit, inquies,doctrinae tuae magnum adiumentum illud, quod Christiano relicto, Maho metani dogmatis nostrorum aliqui fiunt discipuli,&auitae religionis desertores. Caedo, quos & quales, quantosque eiusmodi numeres. Sed demus etiam, magnos, & infinitos, aut certe mancipia libidinis, aut seruos ambitionis, aut ob enormia flagitia expertes inter Christianos omnes de praehendes libertatis ; usu & intelligentia diuinarum & humanarum rerum nullos, animo abiectos, malefactorum conscientia oppressos: siue vero media & desperatione enervatos, ut mirum non sit illos pro- ditorie nos deserere, qui vicissim a nobis magno eoru merito fuerunt semper deserti dc despecti. Quaerit enim latebras is, qui lucem .hominum, non secus ac noctua solis refugit radiorum. Quorum tamen intimos si quis introspiceret penitius sensus; haud dubie co- gnosceret, aut futurae vitae spem habere eos nullam, aut intra se an- xios, & solicitos admodum esse, quod aquae vivae & perennis deseruerint fontes,& Maho metis cisternas secuti sunt detestandas. Nullus quippe quam animi & conscientiae internus, horribilior est cru- ciatus. At enim multo magis illud nos moueat, & religionem nostram esse verissimam persuasum cunctis faciat, quod in Maho mctana seruitute, tanquam in Chaldaeorum illa quam alicubi legimus fornace Christianoru sunt quam plurimi,qui no talibertate, sed mutato tantu solo, eande expetunt seruitute, tributa Turcis antiquitus grauia pendui, serunt onera, subeut verbera, accipiunt vulnera, & nec ipsam quide suam calamitate tuto deplorare posse videntur, ne si sciatur,patiantur grauiora. ui tame his no fracti malis,lcpericulis omnibus, nomina sua Christo Opt. Max. dant quotidie, religione auitam colunt constantissime, non se, non liberos mancipant suos Mahometo,imo vel capitis ipsius nonnunquam periculo, suum contra ipsius dogma tuentur & defendunt. Quid ita ΘQuia diuinae doctrinae veritas, & aeternae salutis securitas, multos,
quam praesentis felicitatis facit studiosiores: & quia illa tam impura Mahometis lege nihil est absurdius, nihil detestabilius, nihil iure
vovendum, & consecrandum igni & cruciatui magis est sempiterno. Omnia enim, quae hic delectant, exiguo perdurant tempore.
27쪽
At aeterna sunt & erunt quibus ea expiantur. Quid, quod & in locis quibusdam Christianis, maxime vero in Iudaea, in villa Maronit
rum Belaei,tribus nostris a Damasco milliaribus, circumcisum neminem sine periculo mortis ferunt posse triduo pernoctare: Nonnullos interim huius quam alterius mortis metus permovet V
hementius, ad omnia illa loca, quae suspecta sunt, declinanda. Quo magis euidens, & vera Christiana est religio,ex utero Mosaics
legis tracta, vatum oraculis illustrata, doctrinae consensione aucta, sanguine martyrum sacrata, infinitis miraculis confirmata. Cuius
Deus ipse Opi: Max: est auctor, filius Dei magister &Doctor, Spiritus Sanctus propagator. Qua si libet, eum Malio metismo conserenda, ulterius progrediamur. Nullus enim discordiae fons est maior & capitalior, quam non idem ab uno & altero attributus honos Christi Opt: Max: diuinitati. Maho metanus ergo Christum inficiatur Dei esse filium, asserit Christianus. Ille quidem propterea negat, quod Deus uxores, ex quibus suscipiat liberos, non sortiatur ; quibus existentibus pluribus, regna, quae nisi Unum capiunt, interirent. Hic ego te Mahometane quaesiero, num & christiani ex connubio Deum generare testificenturὸ Hoc profecto auditum est nunqiuam. Quid igitur garriso 'Quid christianos calumniarisΘquasi vero no sit perspicuu,orthodoxoru hac esse,suishq; se Deo sententiam, eum esse Spiritum, incorporeum, immortalem, aeternu,&incomprehensibile. Qui dum seipsum intelligit, in me- te sua verbum, quod verbum Dei dicitur, concipit. Quae nimirum ipsa de verbo Dei infallibilis veritas non modo illuxit tantum apud christianos, sed adeo etiam olim Philosophorum lycsa peruasit, &Platonicorum scholas nobilitauit. Sed licuti noctuae oculus ad lumen solis, sic noster intellectus est ad diuinitatem, quod nemini mirum videri debet. Nam & apud Iureconsultos, non omnium eorum, quae a maioribus instituta sapienter sunt, reddi potest ratio, aut haberi de iis oratio; & tamen nulli unquam rei, quam antiquae legi maiorem autoritatem esse tribuendam placuit Aristoteli. Nihil enim in contemptum adducit magis leges, quam si feras multas, & nullas vel paucissimas exsquare. Iam & quo pacto gene rationem filii &spiritum sanctum ab utroque procedentem rudis& prophanus, & libidinum coeno immersus intellexisset Mahometes, cum haec non modo doctioribus, sed& sanctioribus eo magis
visa sunt dissicilia, quo plus aliquando de iis cogitabant. Quae icipsa auctoritate scripturae sacrae nos tueri, an non multo aequiuS uidetur, quam quod suas nugas igne & gladio defendi iubet Maia
28쪽
hometes. Etenim & Pythagorici a cognitione veri Dei remoti non Deo,sed homini uni tantu tribuere erat soliti, vel sola resposione illa, Ipse dixit, restaret cotenti. Quod si quis Euangelio no credit,nec Moysi quide fide est habiturus ; que tame Mahometana lex no auersatur. Quid Θ an no credunt suis Historicis Graeci e no credunt Latini no credui barbari Θ &nos summis Iesu Christi cacellariis, vita innocentibus,miraculis claris, unu &ide spirantibus no acquiescamusὸ qui alioquin Historici, quam dispares inter se sint,se q; fuerint, facile est cognoscere. Historici nulli' sere auctoritate recepti sunt; clim quida ipsoru no tum ad veritate historis, quam ad imitationis exemptu multa literis prodidisset. Evangelistaru libros tot ac lata diuersis locis & teporibus approbarut Concilia, & cunctae
orbis terrς getes atq; nationes prius examinarui,quam sanctione& auctoritate sua cofirmasset. Quo etia ipso factu esse puto,ut ex his non ulla suppressa, &a multoru cognitione costet esse subtracta. Pr stat enim subdubitare de ambiguis, quam disceptare de arcanis. Quibus demu tot martyru accessit robur S numeruS,qui per acerbissimos cruciatus sui testamen tu sanguine resperserui & cofirma-rut seruatoris Accessersit his probatissim g viis,& perspectissimς doctores prudeliae,qui nisi doctrins Euangelics vera coperissent historia, in Evangelici magistri verba iurare nuquam omnino voluissent. Accessit deniq; tot Imperatoru, regu & Principu auctoritas,qui rationibus victi, costientia puncti, miraculis tracti, collu Euangelio submiserui. Accesserui popul numero infiniti; linguis inter se varii, locis & teporibus disiuncti, reru gestaru gloria clyri, opibus Scdivitiis abundantes; qui gentiu abiecta molliori, Christiana religione longὸ duriore amplexi sunt, & vnu illii veru & aeternu Deu,tot tantisq; aliis praetulerunt, ex suisq; fanis delubra eorum eiecerun r. Age vero quantu & illud Euangelicae veritatis argumentu fuerit, quod tot ante sarcula tam certa, & euidantia de Christo vatu extitere oraculas ut non tam quide gerenda, quam gesta enunclauisse
de eo, & ab eo videantur. Qui posteaqua regali sanguine, purissiam aq; natus esset ex virgine, quod no dedit exemptu, quod no adu-bratu, sed expressu no reliquit vestigiu sanctimoniae, mansuetudinis, doctrinae & potentiae suae singularis p Duodenis cu doctoribus eruditissimis disputauit puer: Vocatus ad nuptias,aqua in Vinu co- uertit: Quinq; panibus quinq; hominu millia satiauit: Quocunq; ibat, unico verbo ones undequaq; collectos aegros, pristin s sanitati
restituit: mutis deniq; loquedi, claudis ambuladi,coecis videdi, surdis audiendi pristitit facultate.Quo ipso quoq; no colentus, no Q-
29쪽
tu imbecillibus vires sed & vita restituit mortuis,etia quadriduanis, secreta & cogitationes hominum intellexit, sutura praenuntiauit, demonia eiecit,super aquis pedibus siccis luit, mari & ventis imperauit: postremo videns dc volens in Iudaeoru potestatem redactus,& pro tot tantisq; in eos collatis beneficiis, crudelissime ab iis est intersect': & cum adeo sepultus fuisset,pro eo ac lacturii se recepe
rat, intra tridua reuixit, & demisi tractandu & palpandu suu compus discipulis exhibuit: ac quadraginta diebus post inspectantia
bus illis, in caelum commigrauit,vivorum & mortuorum iudex tandem aliquando aduenturus. De cuius doctrina pia, vita sancta, Nmaximis quibusque miraculis clara, nulla unquam aetas, nullae linguae, nullae litem conticescent. Quid enim aliud docuit, quamvicolamus Deum Opta Max: festos dies celebremus, proximos vinosipsos diligamus,pauperum misereamur,viduis & pupillis patro' cinemur, infirmos, de carceri mancipatos inuisamus, humemus mortuos, hospitio excipiamus alienigenas & longinquos, stupra Nadulteria sugiamus, iurgia. lites, ebrietatem, crapulam auertemur; postremo Reges, Principes & parentes ut honoremus, magistratibus dilacerdotibus dicto audientes simus, & denique thesauros.&persectam selicitatem, non in terra, sed in caelo consectemur. Haec est illa Christi seruatoris lex, haec sanctio, & praeceptio salutaris. Atque ut simul tandem coniungamus uniuersia, Christus Opi: Max: Dei & virginis est filius, ex Spiritu sancto conceptus, vitam agit se, doctrinaque sua dignissimam : miracula edit varia, atque illustria: naturae ipsi imperat, leges persectissimas seri, & tot iis Reges, at-due C sares, tot gentes & nationes ad se conuertit, Deum & hominem se est professus, utrique rei fatis secit. Prophetae, Euangelistae Martyres,& omnes omnium aetatum suis agantur ei doctores: Florent sub religione eius literae,rigent disciplinae,urbes & prouinciae Christians sunt moratae, iuste imperatur, & moderate seruatur
fides dc aequitas, no exulat humanitas, ratio postremo, non furor, .
lex, non libido dominatur. Quae simul juncta, quid sibi volunt albud, quam quod verum sit semper jue fuerit Christi de se testimo
nium, veru esse Deum ipsum, veras illius promissiones, doctrinam S religionem veram, & ad omnem aeternitatem duraturam Ma-hometis contra quae & qualis sit, dc quibus artibus creuerit, quae . denique deliramenta sparserit, quis non perspiciatὸ Gente biit M arenus, patria Arabs, ortu ignobilis,mala Sc peruersia natura, nulla excultus doctrina. Dogma suum ex Paganismo, Iudaismo, &Christianismo constauit, haereticorum quorundam opinionibus
30쪽
sulciuit, simulandi, & dissimulandi artificio erudiuit, de vita arter- .na nihil prorsus sensit, nihil in codicibus suis testatum secit: nutilum in morte, & quoad vixit, miraculum edidit: nulla denique aliare, quam quod corpus ipsius, Magnetis vi in aere pendet, varium.& mutabile vulgus magis infatuavit. Interim vero, quam & ipse turpissime vixerit, & alios turpia docuerit, & sibi nescio quid somniauerit, omnes intelligunt. quot enim lactis, & mellis vinique futura flumina, in caelo sibi non somniat Θ quos non promittit cibosὸ quos non permittit coitusὸ quae Angelorum obsequia vel in turpissimis rebus suis non pollicetur P O hominis foeditatem, vel . quadrupedis potius, cui non dicam cum santiitate, sed vel cum ratione ipse nihil est commune. Et erit, qui in voluptatu coeno, tanquam in quodam lutulentus ius sterquilinio, cupiat dies, noctes ;volutariὸ & an no multo sunt plura &iucudiora,quib' homines recreantur nam vel una illa gloriae, & immortalitatis cupiditas, homini ratione praedito; quam haec ipsa libido, & voluptas corporis foeda, longe est amabilior, & magis vergit ad perpetuitate, si perpetuum dici vel haberi debet id, in quo aliquod est extremum. EN enim si labore, Scindustria aliquid conseceris, abit tandem labor,
de restat decor ; sed si voluptates tanquam Syrenum voces, blandissimas sequare dominas, angustissimis haec circumscribuntur. terminis, una vero illa turpiter actae vitae poena, & infamia remanet sempiterna. Et quidem quanto voluptas suerit vehementior, tanto lumen animi magis extinguit, & intemperans adolescentia effoetum corpus relinquit senectuti. Utrobique enim libidinosi dispari licet modo, hic, &in inferno cruciantur. Iam vero, sicut ignis & aqua simul esse non possimi, sic neque istae terrenae, & caducae delicite cohaerent caelestibus. Quas quoniam impurus sua quadam lege sanxit in caelo Mahometes;magis morata Solonis, aut Lycurgi est sanctio, qui etiam in terra eas prohibuit, quippe oblectamenta omnia eo usque tollerantur, quoad speciei hominis conseruandae ergo, & in unum illum, qui Deus est, finem perpetuo diriguntur. Foedior profecto ipse Mahometes Calipho, & Synomacho est, &censeri debet, qui summum bonum situm esse in voluptate coniuncta honestati putauerunt. Foedior Erillo, qui inscientia posivit, foedior Aristippo & Epicuro, qui in sola voluptate omnem felicitatem collocauit. Felicitas Christianorum, animae nobiliori respondet parti; Mahometa viliori, hoc est, corruptibili,& caduco corpori. Christianoru mente,Mahomelana spectat ven