장음표시 사용
91쪽
filidum . . se rei vendicione. . metum Et dom intelligo do '3'. et ultimo emptor malo fidei fi do minor ibi . Questio 20'. In casu precedenti. Responsum est. Quod liber illo non sui ecclesie sed piscopi. Et relictus predibus cum cortis alus bonas et ei es vendidit predicto possessori obiectum est. Quod capitulum latetur hec non esse vera Queritur igitur. An standum sit testimonio capituli vel aliquarum personarum ecclesie in isto casu. Et videtur quod sic per capitulum. super statuimus extravag. de testibus et attestacionibus . ubi sic dicitur. Insuper statuimus ut liceat vobis in causis ecclesie vestre ferre testimonium dummodo unus sex vobis vel duo ad agendum si respondendum instituantur quorum testimonium in causis in quibus actores vel responsales sunt instituti non obet admitti Didona concordat capitulum cum nuncius eodem titulo'. ubi dicitur. Quod non lateat rudenciam vestram quod clerici non sunt a serendo testimonio super negoci ecclegi Sue. nisi alia racionabilis causa impediat repellendi. Concordat ad idem capitulum. Tuis questionibus eodem titulo . Cum glossa prima. Et extravag. de iure iurando cupitulo et si Christus in
Questio 2 l . Respondendum. Quod in prΘdictis duobus questionibus producti sunt testes quorum olus unus sufficienter deponiι pro ecclesia. Quid ergo iuris. Hsponsio. Deserendum est iuramento Sserere parton agentem pro parte ecclesie ita esso ut asseruit ille unicus testis. Ad hoc facit capitulum Juramentum extravag. do iure iurando' dicens duramentum a te. parti dolatum non nisi iusta de causa potuit recusari quamvis. in Shnido vinis 23 D. I3-6. me no Si interdum findos thhs .
92쪽
57 quod in iudicio a parte parti sesertur recusari possit licite ac
referri. Nec liceat convento accione famosa referre huiusmodi iuramentum. Sane. Si actor omnimodo in probaeione desecerit. rous debet et si nichil restiterit obtinere. Presumpcione vero facient pro illo reo desere potest ad ostendendum suam inno- conciam iuramentum nisi iudo respectis personarum et cause circumstancus idem actori videat deferendum. Glossa super verbo. Omnino in probatione dicit Ota. Quod sy actor omnino nichil probat tunc quia nullam abs presumpcionem reus nichil restabit si absoluitur sic extra de causa possessionis cum esies. Et iterum. Vt cclesiastica beneficia capitulo ut nostrum . t ibidem do iuro iurando capitulo mulieri . Et C do dondo. l. qui ae sare . Si vero actor habet presump-cionem pro se et contra eum desertur reo iuramentum ad purgandum innocenciam suam. Vt dicitur in capitulo reallegato iuramentum. Et C do iiij qui ad occitisium confugiunt i presenti si cui . t C sodom. l. In bonis Quo omnia intelliguntur. Secundum istum aragraphum. Vnde quandoque desertur iuramentum probacionis actori quandoque eo quia textus distingWit Actori enim quandoquΡ Ρssertur iuramentum probaci nis puta cum habet unum bonam presumpcionem siue unum et honestum testem tunc habito rospectu ad quantitatem cause et qualitatem persone ut non sit presumpcio quod pro tanto beat deiurare desertur iuramentum ipsi actori. Ad hoc restat optimum argumentum . de legi itima tutela. l. legittimus. textra do renunciacione. ' super hoc'. in fine Ar . extra de procuratoribus ' eae insinuacione. Et si intolligitur extra sprobacionthus o Sicut consuetudo hec glossa. Et tamen
regula est 13 Quod quandoque tutur sestimonio unius ubi nulli preiudicium onoratur ut si dubitatur. An aliquis sit ap- tigatus. An ecclesia sit consecrata. Tamon ubi de preiudicio partis agitur duo adminus tegis requiruntur. . de testibus. l. t
93쪽
5Smintis . Est et alia regula. Quod licset ostis unicus non faciat probacionem facit tamen presumpcionem ut extra de Successionibus ab intestato finali Et propter hanc presumpcionem incius os deserer iuramentum illi qui adducit unicum testem.
Questio 22 . Sed quia agens est episcopus. Queritur an ipse teneatur iurare in predicto casu in questione precedenti. An debeat sibi de iuramento deseret. Responsio. Quod lico in capitulo 1'. extra de iuramento calumpnie dicatur. Quod episcopus iurare non debet sed alijs hoc officium delegaro tamen capitulum ultimum eiusdem tituli disponit. Quod si episcopus litigat per sindicum uel procuratorem tunc per illum iurare debet. Si vero per se ipsum litigat propositis tantum sed non tactis Wangelijs sicut in dicendo testimonio iurare debet. Nec ps repugnancia inter ista capitula Quia In primo capitulo non dicitur quod non debeat iurare episcopus sed dicitur quod non potest compelli ita soluit glossa in dicto capitulo ultimo super
verbo per te issum Potest tamen de consensu parcium stari verbo episcopi sine iuramento ut extra de testibus in capitulo tuis questionis M. Alias tenetur iurare quicunque quante-cunque religionis sit nec sibi aliter creditur in alterius preiudicium ut extra de testibus. Nuper . Et si obicitur. Quod episcopus non potest iurare iuraro li nisi consulto Romano pontifice.
ut patet in capitulo predicto primo Respondet glossa. Quod istud disticile videtur ut episcopus propter hoc semper debeat requirere romtinum pontificcm. deo hoc non seruatur sed seruandum est ita ut iam pretactum est eadem questione. . Quod si episcopus itigat. Questio 23'. Officialis episcopi emensis citari secit quendam adulterum et incestuarium qui vivente uxore sua cognouit filiam sororis uxoris sus Postea superuenit aduocatus regis et
voluit eum punire propter idem crimen Tandem aliqui se inter-
94쪽
59 posuerunt et concordarunt ho modo. Quod adulter saceret nauem longitudinis 2 ulnarum quo esse amborum scilicet episcopi et aduocati. Et tam episcopus quam aduocatus quilibet dedit adultero in subsidium nauis componendo unum vas foret. Modo adiudicata est per consilium regis nauis aduocato quia ipso adulter promisit sibi ut dicit eam ad dies vite suo Queritur quid iuris. Responsio. Quod ex quo ossicialis episcopi primitus apposuit manum ad puniendum aduocatus regis non debebat eundem iterum molestare.
quia nec deus bis iudicat in id ipsum. Est enim ius regis. Quod qui primo pereipit primo punire potest nec alius illum impediro. qui incepit primo Jnsuper. Notandum. Quod propter composicionem actam de consensu parcium nauis debet esse amboi uni
Milicet episcopi o aduocati. Quod clam pato per hoc. Quod aduocatus dum peregrinari vellet dixit. Notum vobis sit quod ogo nunc intendo peregrinari Et sy moriar in ista reysa tunc medietas nauis et pars ad mo spectans. ρdero debet ecclesie cathedrali ergensi. Pretersa. Quod aduocatus dicit modo. Quod adulter promisit sibi nanem illam ad dies uite sue Hoc restat probandum. Si oris adulter hoc sateatur. Vel ali audiuerint. Sed nec hoc refert. Quia quod concordatum est debet obsedivari. Sub hac distinccioris. Si adulter hoc promisit. Ante initam
concordacionem si postea partes consenserunt in albitros tunc
non ligat promissum adulteri prius actum aduocato quia ipse aduocatus arbitrando renunciauit iuri sibi quesito per illam promissionem. Si autem adulter promisit aduocato nauem post consensum in arbitros tunc iterum nullius est roboris quia promittor non potuit ex quo nauis illa non orat sua sed parcium in laudo i expressarum patent hec Extra de condicionibus appositis. ' verum . et multis ibidem glossis. Notandum. Responsum istud es modificandum. Quia episcopus male informauit me in multis punctisi . 14 ). Questio 24'. Vtrum episcopus possit condere testamentum. Respondet Monaldus in summa. Quod sic de rebus
95쪽
finproprijs quas antequam esset episcopus licite acquisiuit se eas dimittere cui vult nisi ecclesiam eserit quia tunc Ruipnum illatum ecclesie debet de rebus huiusmodi rasarcire. Di rebuStamen ecclesie vel de rebus postquam actus est episcopus acquisiuit testari non potest quia videtur proprijs renunciasse. Secundum quosdam extra de testa inentis capitulo Vbi
de ijs in glossa adem dicit capitulum Quis nos . hec ibi.
Glossa tamen in capitulo I preallegato super verbo acquiri e. dicit quod de illis que in episcopatus ordine acquisiuit episcopus intuitu e closte vel de rebus eius ecclesie debent reservari. secus est de alijs. 2. . . ' 2'. t . . saeum . Et in pre- allegato a'. quia nos. Vbi dicitur. Quod de bonis proprijs vel intuitu persone acquisitis possunt clerici testari sed non de bonis intuitu ecclesie perceptis. Glossa in eodem ' Super verbo testatum. Dicit quod licet elerici de rebus ecclesie nulluni possint sacere testamentum cum proprietas rerum illarum non sit clericorum quia solum sum habent et tantum victu si vestitu contenti esse debent 2. . . elericus qui . et ' duo*. s. q. 2 . et episeopus'. Et totum superfluum est erogandum pauperibuS. 12. . . ' ultimo Moderatam tamen donacionPm causa Seruici recepti sacer possunt ut extra de testamentis. q. relatum'. q. g. licet. Cum qui si filio familias comparetur qui non potest sacere testam sentum nisi de castrensi peculio C. de a88essoribus. l. veltit'. t C. de duocatis divorsorum iudicum. l.
Dri'. huic dicitur in licet reallegato. Quod licet mobilia per
ecclesiam acquisita eis de iuro in alios pro moriontis arbitrio
transferri non possint consuetudinis tamen est non improbande.
ut de sis pauperibus si stigiosis locis set illis qui viventi seruiuerunt. Sive consangmine sint siue alij aliqua iuxta seruicij meritum conferantur. Ceterum. Que ex horiditate uel urtificio.
96쪽
us doctrina provoniunt distribuantur pro arbitrio docod0ntis hec ibi. Si autem episcopus sit de religione sumptus. Tunc dicit. B status pisanus in summa. Allegans sanctum thoniam in q. 184. Quod nullomodo potest condere testamentum quia sola disposicio rerum occlesiasticarum ei commilitur que morte finitur ex qua testamentum incipit valere. Si tamen ex conceArions pape testamentum faciat non intelligitur de proprio testamentum sacer sed apostolica auctoritate intolligitur apostolica potestas dispensacionis suo ut possit valere poου mortem. Sed cum hoc est regula gensralis. Quod quilibet potest testamentum condere cui non est hoc iuro prohibitum cum ergo nullibi reperiatur hoc episcopis prohibitum in iuro nisi ut supra hic notatum est nec distingvit ius inter religiosis uel non religiosis ideo. equaliter est hoc de utrisque in iure obseruandum. Quostio 25 . Queritur. Veniunt ud ciuitatem si Focesimbergensem homines de dyocesi nydrosiensi. montes pro victu humana requisita Hi alia quecunque bona temporalia pannosl'
nominatini farinam brusium seruiSiam alainanciam medonem et
similia. Et de prosatis petit episcopus erg0nsis ab eis ducimam. non de summa pro qua hic emerunt sed do illa quot lucri quam habituri sunt dum vendent illa pr0scripta in partibus alienis. ecrecipit hic ab eis decimam eiusdem quoto sed pauco solidos. vel . di quod hic vix soluunt vic0simalia partem et dum Θ-nerint ad parrochias suas non oluunt decimam ullam dicentes se emis soluisse licet ibi de nouo et carius vendant quam hic emerint. Ymmo denegantur eis sucrumentu nisi ut premittitur soluant hic ergis. Vel sic veniunt Orici ad ergu8 apportunt θη pisces quos perinutant pro alli victuulibu nomine empcionis. res pro rebus. Et de illis piscibus soluerunt decimam in locis episcoatus et parrochiarum suarum. Insuper emunt re aliaου uel sub mutuo scipiunt a mercatoribu quibus indigsnt pro victu suo et suorum. Et eciam ulterius vendunt eos dum pertigerint ad hocesim et parrochia suas. Estque consuetudo. Quod
97쪽
reuersi illi dant plebano de qualibet tonna servisie duos cantra loco decime.
Queritur igitur. Primo An teneantur prelati norici dare do elatis rebus decimas hic emis ubi pisces eorum commutantur ut presertur. Et respondeo per notabilia. Quorum rituum
est. Quod de piscibus prelatis quia decima semel soluta est in
loco consueto non tenentur amplius soluere decimam in quocunque loco patet textum ii extra do decimis cum in tua .
2 est Quod de hiis quo bergis muntur pro piscibus illis siue
fiat per modum commutacionis uel empcionis non tenentur dare decimam in loco quocunque ad valorem illarum rerum commutatarum patet quia tunc do eadem re arsentur secundo decime leo quod idem sint in valore primi pisces et res pro quibus commutantur. Nam res rei succedit in locum siusdem rei l Sed do residuo quod restat ultra valorem rerum commutatarum sunt
soluendo decimo utpote si plus recipit quam pisces valeant i textra de decimis in ' pastoralis offled . In primo responso. 3 notabile. Quod de lucro quod acquiritur dum res illo venduntur quo acquisiic uni uel commutate de rebus uel pecunijs decimatia danda est secima. Cum hoc inoderamine 14 3. Quod si quis vendit rem acquisitam de pecunia uel re decimata. Nam per pecuniam intelligitur omnis res que pro pecunia comparari potest ut patet per johannem in ' ethicorum. Et inde non numerata pecunia l. 2'. Et de illa re prouseniunt fructus pro quibus percipiendis ille pnditor facit expensas tale expens non sunt deducendo ant decimacioneni lucri. Si quomodo facit expensas pro restauranda re decimanda tales eciam non debent deduci ante solucionem decimarum Racio si quia tam res restaurata quam clam fructus eius manunt apud illum qui facit illas expensas. Patent hoc in ' proallegato pastoralis la 2 responso.
Sed tunc questio oritur ubi sunt ille decimo soluendo. Et quando. Et respondeo. Primo Quod tunc et ibi ubi et quando res illo ut profertur commutate pro rebus decimatis venduntur. Idem dicendum de robus emptis quia non est soluenda decima ab amplore de illis dum si ubi emit quia prius decimate pu-
98쪽
63 tantur per venditorem. Sod ibi si tunc ubi et quando emptor res illas vendit ut clare patot bene intelligenti in dicto primo responso. ca pastoralis ubi sic dicit papa nnocentius tercius Respondemus Quod ieet ire res equisitas vel aetas de pecunia decimata cum
ipse venduntur. credamus deducendas e ensag et de residuo. quasi de lucro decimas persoluendas Nota. Quod dicit. Cum ipse venduntur. Ergo non ante i rgo non eris nisi ibi res illa vendantur. Est ergo conclusio. Quod norici non mentur soluerebergis decimam de piscibus aut robus de quibus decimas soluerunt suo archiepiscopo aut plebanis nec de rebus commutatis
uel emptis pro eisdem nec de rebus alijs ber comptis nisi ibi
vendantur et tunc ubi venduntur possunt deduci expense et dolucro quod restat soluendo sunt decimo. Eadem raciono dum apportant res ad suas parrochias non
tenentur ars plebano duo cantra i potus de qualibet tonna sed soluero decimam eo modo ut proscriptum est et non aliter scilicst si vendunt et lucrantur expensis doductis. Secus si in domo sua cum iamilia bibere volunt. Ex predictis solui possunt duo quo-stiones. Quarum prima est. An do decimis dandis possunt do- duci expense. Responsio. Quod prediates ocime dari debent indistincto non doductis expensis. Nec sciam illis qui l fiunt pro fructibus colligondis extra de decimis. Cum in homines . De personalibus vero distinguendum. Quia si surgunt ex rebus iam scimatis deducuntur expensp. alias non ut in eodem titulo. c preallegato pastorulis 2 est. Quando debent decimo solui. Responsio. Quod prediates debent duri statim cum fructus pedicipiuntur et antequam indo separentur census uel debitum et huiusmodi. Et si primo facta suerit talis separaci nichilomiuus decim integre dando sunt ut ibidem in ' tua nobis . Et '. Cum non su . Personales autem possunt dari ante finem anni. argumentum extra de pignoribus eae litteris . 26 questio Que est pena eorum qui detinent decimas aut recipiunt iniusto scilico impediendo soluentos ne dent oeleste
99쪽
64 baptismali et ubi tenentur. Responsio. Quod ut statuit. Primo anastasius papa in ca Sta vimus Et sequenti. 16. q. I dicens. Quod si quis oblaciones ecclesie si decimas quas populus dare
debet tenere contenderit. Vel extra baptismalem ecclesiam dare voluerit preter conscienciam opiscopi. Vel eius cuius i huiusmodi officia comissa sunt. Nec cum eius confratro agere voluerit bannum nostrum hoc est ponam pecuniariam componat. Et comunione priuetur. 2 statuit symachus papa catholico ecclesie urbis ronae episcopus. Quod alis anathoma sit. Ibido in ' δε ea-mnibus .
Et nota. Quod restat archiepiscopo nydrosions et plohanis. accio contra episcopum emensem eo quod tempore tanto exigit docimas de rebus rescriptis ab eorum subditis.
Sed contra predicta obicit episcopus emensis dupliciter
primo racione consuetudinis 2 racion comunionis. Quod decim predicis soluendo sint bergis prout ex consuQtudine quia ita consu puerunt solui a tanto tempore cuius non os memoria
de contrario ut dicit episcopus ergonsis debunt enim decimesolui ubi consu0tudo fuit et os eas solui ut patet extra de decimis c 1 et secundo . Ei ' ommissum . t c ad apostoliceq. Et recipias hoc tonendum si si rescripto sint ut dicit hostiensis. Quantum ad 2 comunione Quia luci enominati stant horris et recipiunt ibi sacramenta. rgo ibi debent soluere decimas quia ibi obo quilibo soluere decimas ubi audit diuina et recipit sacramenta 6 q. l. veni sunt . 13. o. '. Rosponsio. Ad primum Quod distinguendum os de decimis. Nam quedam sunt prediates Quedam personales. Quedam mixtρ. Prediates non sunt ad propositum. Nec mixto quia de illis modo non loquimur. si tantum de personalibus Vbi sciendum secundum hostiensem. Quod iste decim personales iure comuni dando sunt scelesto parrochiali. sius baptismali hi quis audit diuina et recipit sacramenta ut
100쪽
patet per iura allegata. 16. . . in ' questi Et 3. q. L. stra'.
Ex quo patet quod iura illa non faciunt pro parte episcopi pr-gonsis sed Ocius contra eum et pro nobis. Prediatis oro ocima danda est occlesio in se cuius parrochiam situm os pre-dium ut patet extra de parrochus. ' ultimo . Et de decimis in ' quoniam . Non obstat consuetudo contraria si qua suerit allegata quia non est seruanda consuetudo quo contrariatur canonicis institutionihus quo ocius dicenda est corruptela patet extra di consuetudine c. ad nostram et c. t m venerabilis . Quod clam hoc consuetudo sit contraria iuri scripto si saltem consuetudo dici mereatur patet quia contrariunt huius consuetudinis detorininatur per iura supradicta et maxime xiij. q. l. per totumql l 5 , t 16. q. l. Si quis laicus'. 13. q. 1 1'. thoc verum est nisi alius obtineat de consuetudine extra dedecimis. q. 1'. et '. Et ' comissum'. t '. ad aposlatire'.
Et pluribus iijs Vol nisi proscripto sint. ec ostiensis Rayi mundus se Annctus thomas 2 ' . 85 Ex quo patet. Quod clam illi iura iani allegata pro parte aduersa nihil faciunt ad propositum quia loquuntur de decimi predialibus non personalibus. Et casus noster est do per8onalibus et non prodialibus. Do mixtis vero et imis ut sunt agni et alia solus ninialium quo in pascuis sunt. Et dicuntur mixtu quia proueniunt partim a r dus undo anini alia vivunt ur extra de decimi c comissum'. thoc modo sunt prodiales. partim vero proueniunt a personis id est a custodia personarum igitur videntur personales. dicendum est secundum hostiensem. Quod si apparet consuetudo seruanda est. Si vero non apparet tunc. Si animalia continue pascuntur
in predij proprie parrochie eius qui dominus est o curam eorum gerit illi indubitanter soluendo sunt parrochis. O ' Si vero