장음표시 사용
121쪽
iuro patronatus nullus Do officio togati. ' audiuiam Do appellacionibus. ' constitutus a'. Ergo sequens visitator vestigia
prioris diligenter investiget. Et si quid corrigendum invenerit si
Superior est corrigat. Si inserior superiori denuncis Vt de statu monachoruui. ' finali sequentes Certum est auteni quod ecclosiuin nullo casu debet grauari ut ostensum est. Ideoque consulitur visi- tutori ut non decline ad locum qui eui capere non potest nisi in casu quo scilicet audiret malam lainam de illo loco. tunc accollat suis in expensis. Idem dicendum. Si episcopus negligens sit tunc Hr- cliiepiscopus debet visitare eciam si suis in exponsis hoc debeat lacere vel de suo det ne gravetur ecclesia vi pulset in ' cum apostolus in principio reallegato. Et '. Sopite . in fino.Questio 29 . Pone quod archiepiscopus veniens de novo qui prius non visitauit prouinciam suam velit an visitare. Et aliqui se suffraganei κ. dicant non osse neceSSe visitari. An pS possit de iure visitare non obstante illa contradi cione. Responsio. Quod sic ut putet in principio capituli romana li'. v. docensibus Satis apparet hoc in notabili primo questionis imminent precedentis ubi quere et invenies. Eciam sine suffruganeorum consensu ut ibidem in notabili 4'.
18 3. Patot clam notabilis responsio ad idem per capitulum ultimum extra de censibus ii 6'. ubi dicit papa honi-sacius octauus perpetuo delaramus edicto archiepiscopum posse secundum tenorona constituoionis selicis recordacionis innocencupape quarti predecessoris nostri super hoc edit '. Suam prouinciam visitare libere licet non sint ius suffragano no ligent ses otiterare visitacionem eandem ac procuracione n locis recipere visitatis consuetudino si qua forsan ii ipsis suffraganeis uel
ab alijs allegetur premissis contraria non obstantibus hest ibi. huius dicti raei est duplex. Prima qui visit acto cedit in salutem aminarum et de contra eam nulla prevalet consustudo. nec pactum nec iurumentum ut putet supra in uestione immi-
122쪽
7nente precodenti notabili 1'. scilicet in questionis principio. 2'. quia ex ossicio tenetur ad visitandum ideo nil potest in contrarium prevalere ut patet per ca decretiimus. 10. q. I hi dicit Decrevimus ut annuis vicibus ab episcopis. yoceses visitentur. Cum igitur idem ea . ita statuat tenetur episcopus id sacero x obito ossich. eciam si non ponatur ibi orbum preceptiuum quia canon est ditus in concilio genorali terraconensi rgo. equi ualet man dato per plossam in ca'. omnes hee speries dis 2vet ergo statuta in eo seruanda sunt nam qui contempserit promulgata in canone uel decreto anathema sit per ca . Si quis do- 25. 2. Odem patet per κ' sequens Episcopum ei8dem causa et questione. Vbi dicitur. piscopum per cunctas dyocesos parrochiasque suas per singulos annos ire Oportet et c. Ecce Verbum oportet necessitatis est. Quod autem per verbum episcopum in presenti et superat legato capitulis positum archi episcopus et non simplex episcopus intelligatur patet quia textus dicit per cunetas voces . hoc ergo est officium archiepiscopale qui solus multas sub se habet dy esses scilico omnes dyocme suo prouincio. Vt in ca' per singulas. 1 et 2'. . . .
Non autem est officium episcopalo quia ille unice sue dyocesisterminis contonius esse debet per ca . episcopum . Et eu . In-
scopi. 7 . q. 2 . Et ca . per invulas 2 . superallegatum. De hoc habes supra in questione imminoni precedenti notabili'. Quod clam archiepiscopus teneatur ad prelatam visitacionem ex ollicio patet ex alio scilicet per ca . Cum enerabilis'. extra doconsibus'. hi dicitur. Et episcopus racione episcopalis iuris-diccionis quam habet in a. tenetur causa correccionis ecclesiam visitare. Sicut ergo episcopus habet iurisdiccionem in ecclesiam sibi subiectam dyocesanam sic et archiepiscopus in uos suffraganeos iurisdiccionem habet metropoliticam ut patet tu ca'. frater noster. 16. q. l. Et '. per inquitis. 2'. superallegatust .
123쪽
Et generalitor idem claret por omnia iura nova et vetera de visitacionibus loquencia. Quostio θ' is conspiracionibus contra prelatum suum. Abbas auisensis temptauit priorem sancte sedi abducere ab obediencia archiepiscopi sui dicens submittatis vos iudicio regi se suorum rogeiacium o tune oritis ii heri ut archiepiscopo. Ego sciani volo sic sacere. t tunc orinius duo et poterimus i
melius resistere. Ipse est extraneus et non habet gentes nec
potest nos defendere id so subtrithanius et obedienciam. sta igimilia lassus est prior predictus non interrogatus ne requi Aitus presentibus fratre bernii ardo i colastico inmaldo. Quid senciendum est de illo. Respondoinus. Quod talis est pro conspiratore habendus contra suum archiepiscopum et est ab ordino sui gradus deponendus. Ut patet per ' cupitula id ipsum cauencia M. q. l. Quorum primum Kt ex concilio calcedonensi. sumptum. Quod sanctus gregorius docet in suo segistro ut sancta Mangelii amplectendum. Quod sic incipit. Conati racionum o conspiracionum crimen quod aput recos dicitur ratrea publicis eciam legibus certum est penitus inhiberi multomagis hoc ost in sancta dei ecclesia ne fiat convenit abdicari. Si si i qui vero olorici uot monachi inventi fuerint coniurantes uel conspirantes. aut fratrens vel saccione componentes aliquas episcopis aut aliis. Omnino cadant f proprio grRdu 2 est ca calixti pape. Quidociam se fundat in concilio generali. Et est tale. Coniuracionum crimina vestris in partibus vigere audiuimus et plebe contra episcopos suos conspirare nobis mandatum est cuius criminis astucia non solum inter christianos abhominabilis est sed eciam inter thnicos et publicanos scium ab exteris legibus probibita. Et idcirco huius criminis reus. Non solum ecclesia Stico. Sed 0ciam seculi dampnant legeS. Et non Solum conspirantes. Sedeciam consencientes eis. Antecessores vero nostri cum plurima turba episcoporum. Quicunque orum in Sacerdotali honoro sint positi aut existunt i clerici honore quo utuntur carere receperunt ceteros vero comunione priuari et ab ecclesia extorres fieri iusserunt omnesque simul utriusque ordinis viros insana es
124쪽
esse censuerunt et non solum facientes sed et eis conseneientes.
3 est ex prenominati loci concilio alio calcadonensi ubi sic dicitur. Si qui clerici uel monachi reperti silerint coniurantes aut conspirantes aut insidias ponentes I9' episcopis aut clericis. gradu proprio penitus abiciantur. 4 est sumptum ex concilio toletano ubi sic habetur. Si clerici aut monachi inventi fuerint
conspirantes aut per coniuracionem calumpniain machinantes. episcopis uel clericis proprium amittant gradum. Ex concilio arelatensi. Quod est tale. Si qui clericorum ut nuper in multis locis per superbiam. yabolo instigante peractum fuisse patuit. rebelli auctoritato so in unum coniuracione inter odorate collogerint aut sacramenta inter se datu aut cartillani conscriptam suisso patuerit nullis excusacionibus presumpcio labetur sed re detecta. cum in synodum ventum fuerit in presumptores iuxta personarum et ordinum qualitatem a pontificibus qui tunc in unum col-lpeti suerint iudicentur quia si cud caritas ex preceptis diuinis. ordo non artute conscripcione uel comuni ucione At exhibenda. ita que Supra Sacras admittuntur Scripturas auctoritate et districcione pontificali sunt reprimenda. ec ibi ubi nota in glossa. Fare id est diuisio a sares ind sarisei de quo distinctions 46. seditiones . t 3. . . conspiratores . Coniuraci igitur quo fit su-por re licita licit potest fieri. 16. . . sane'. l. q. l. concuKsiones . 22. q. I. R. 1'. Sed supor re illicita non tenet ut hic. Quidam tamen dicunt secundum glossam. Quod omni coniuracio si est occulta est illicita prohibentur ergo raternitates quo
sunt ad malum sicut C do moni polijs . t unica. Vbi id ipsum super pena capitis prohibetur. Sed bone staternitates admittuntur. 42 distinctione si quis'. st ergo conspiratorum pena triplex. Prima deposicio a suis honoribus si sunt clerici uel oligiosi laici vero habent duplicem aliam prima quod excomunicandi sunt. 2 decapitandi 2 virorumque est tam clericorum religiosorumque quam laicorum. Quod in nullius accusacionu
125쪽
9n sunt recipiendi. Nec testimonium ferre possunt. Nec ei credendum est in quibuscunque eorum dictis ut patet . . . in 'conspiratores . Et sequenti. Est 3 . quod sunt insanies ut ibidem in ' omnes Item abbas predictus est periurus quia sic iurauit in sua ConSecrucione prout tenetur e ostenditur in pontificati. Ego . abbas a uirensis reuersiiciam si obedienciam et subieccionem a sanctis patribus constitutam secundum regulam sancti benedicti. tibi domine . archiepiscopo tuisque successoribus canonico substituendis et sancto sedi nidrosiensi saluo ordine vestro perpetuo me exhibiturum promitto Constat autem quod secundum
predictam ipso se voluit subtrahere et priorem actu archiepiscopo subditum secum coadiuuare. de incidit in penas periuratorum que Sunt. Vna. Quod periuri sunt insanies. . . si infames . et ' quicunque . 22. . . Si quis conuictus . oc. Amplius ad testimonium debent admitti ut in dicto c'. quicunque. Et 22. . . partitili'. Non obstante quod egerint penitenciam. Extra de testibus. v. testimonium'. t hec vera Sunt secundum Sacros canones sed quos i debet eis imponi penitencia grauis. inspectis circumstancus aspera uel minus. Periurus enim secundum Wangelium grauius occat quam homicida quia illo animam isto corpus perdit. 22. . . ille'. nim Secundum Sanctum homam periurium tene secundum locum post dolatriam. ut patet in ordine receptorum undo periurium refertur ho-cidio. Idcirco eciam aput gentiles iusiurandum erat honoratissimum ut dicit aristoteles circa principium metaphisice. Vnde ut reser augus tinus 15 de ciuitate dei. Marchus regulus olegit
pocius durissimam mortem sustinere quam iuramentum per salsos deos factum frangere.
126쪽
31 An loricus possit so submittere iudicio laicorum. 3'. Quia se subinisisse dixit iudicio regis et regalium semii tomina incurrit penam . am si laicus vocat clericum ad iudicium debet priuari officio iudicandi. 1. q. l. '. involita . Nec sentencia valebit extra do iudiciis. v. ut si erici . t '. Non tim ab homine . Sed et eoiam ille qui clericum vocari secit ad iudicium laici debet amittere causam. Intellige per entenciam. se debet excomunicari ut in dicto ' involita. Idem eciam patet. V de episcopis et clericis auton tica). Statuimus . E extrado foro compotenti in ' semilares ii 6'. Et secundum hostiensem. X sola voracione ex quo clericus tractus erit adue
Sariu pacietur predictain enam. l. q. 1. placuit. Extra de excessibus prelatorum stravem'. Judex vero non acietur dictum penam nisi sentenciet. Vt comuniter dicitur nisi sorte ex sola vocacione incidat ut predictum est Clerici quoquo non OS- sunt in non suum iudicem consentire nisi sit persona ecclesiastica et de consensu sui episcopi vi xtri de soro compotenti. o signifeastit. Nam si secularis iudex nullam potest in sum habere potestatem seu iurisdiccionem ne lue in criminalibus neque in ciuilibus ut in proallegata autentica statuimus C de episcopis et clericis. Nec clericus potest huic priuilegio renunciare. sine consensu episcopi sui quia ex hoc preiudicaretur ipsi episcopo. 19 Vt extra do foro competenti si measti'. Clericus
vero qui relicto suo piscopo propior districcionem ad secularem iudicem confugerit comunione priuetur. l. . . placuit'. Et '. Si forte . mino ipso acto excomunicatus secundum statuta concili prouincialis Presidente antecessore nostr Paulo Τ.
127쪽
92 questio 32. Sed quia abbas prenominatus auirensis allegat se exemptum a iurisdiccione archiepiscopi. de queritur. An archiepiscopus possit in eum exercere iurisdiccionem in pre- scripto casu. Et responsio quod si duplici racione. Prima sundatur in textu de priuilegh s. ca'. ' quod incipit volentes li'. 6'. Vbi determinatur quod racione delicti quod commilitur per exemptum extra locum exemptum potest et debet conueniri coram ordinario. Similiter racione contractus ibi non initi. Et racione rei de qua agitur. Constat auistin abbatem illum hanc con8piracionem fecisse non in loco sui monastersi sed in alio monastorio vidolicet sancte sedis ubi prior nunc mortuus tunc decubuit in lecto egritudinis ergo racione illius delicti subest iudicio ordinarij. 2 sumitur ex quadam speciali causa propter quam subest archiepiscopo quia eciam si ex euaptus esset ut abbas non tamen ut plebanus. Et quia est plebanus in dyocesyarchiepiscopi ideo subjacet eius iurisdiccioni sicut ceteri plebant. Quostio 33. An postulacio tribuat ius postulato. Responsio non ut pate in ca'. postula ionem extra de postulacione prelatorum . Vbi dici si innocencius Quod per postulacionem nullum ius sit alicui acquisitum ideo sine preiudici alicuius. postulucionem potuissemus repellere. Vbi dicit glossa. Quod propterea. OSSunt OStulantes a postula ione retrocedere nisi iam sit presentati superiori ut ibidem ' rei edenti Bone memorie . Vol nisi postulacio scrutini iam sit facta tunc non possunt abonis cedere ut se oleocione publieato'. Et licet tunc non possinta postulacione recedere tamen nullum ius adhuc est acquisitum postulato quo possit petere iure accionis confirmacionem sed totum pendet ex arbitrio superioris sed graciam solam debet potero. Hoc ibi. Et subdit. Quia per nominacionem non acquiritur ius postulato ut de oleocione quod sicut . in principio. Et idoni dicit o androe. i. ' super rubrica de postulacione dicens.
128쪽
9AQuod ex postulacion nichil via iusticis peti potest sed ocius debet humilito supplicari ut postulacio presidentis benignitate
admittatur. Si autem diceretur. Quod repellendo postulatum sibi fit iniuria. Respondet. Verum esse si circumstancio faciunt postulatum admissibilem. Sed in proposito esti quod in marcello. circumstanci secerunt eum non admissibilem propter infamias.
Vndo idom dicit ibidona li' ' Quod episcopus postulatus ad
aliam ecclesiam sic debet respondero. ec consencio nec di8sencio sed in hoc, voluntati domini pape suppono ad hoc . . q. I. in scripturis . Vnde postulacio sic describitur a iurisperitis. Postulacio os gracio elicio argumentum extra de postulacione. q. Bone . Et hec descripcio quia nimis enoralis est. per alios declaratur si limitatur hoc modo. Postulacio est alicuius persone que eligi prohibetur non propter vicium sed propter desectum qui tamen postulatum non omnino inabilem reddit. ad prouidondum concors et certa capituli pelicio.
questio 34. Quidam marcellus assertus epi8copii Scaloten sis scripsit certos articulos infamatorios contra archiepiscopum Suum grauibus personis. Et modo queritur modus concordio.
Queritur qualiter debet hoc practicari. Responsio. Notanda ali- tua. Quorum primum est. Quod illi articuli sic ut prosertur emissi viris grauissimis non per modum queret in iudicio sodad insaniandum prosatum archiepiscopum qui erat sume claris- Si me aput illos quousque venissent littere illo. Ideo illa scriptura censenda est libellus famosus idest infami e quia est scriptura in alterius insana iam conscripta directa orsonis grauibus.
v patet C de libet lis is mosis te ge unica . t 5. q. I. si quis
fumosum . Et '. qui in alterius . Et '. hi j qui'. t 25 distinctione. i. nune autem'. ' notandum. Quod hoc infamia eo est grauior quo plures continet grauante circumstancias que sunt
129쪽
ad minus 5'. rima est dignitas resons infamate. Nam tanto est infamia grauior. quo persona insaniata est dignior est enim archiepiscopus id est princeps episcoporum ab archo grece. quod est princeps latine et episcopus quasi episcoporum princeps ut patet Supra questione 13'. Grauius enim peccat ut puniendus est qui contra dominum suum vel parentem quam qui contra extraneum. Similiter grauius ille qui peccat contra constitutum in magistratum quam qui contra priuatum is de penis. l. aut factu . Et de penitencia distinctione 1'. v. ut faeta'. hic autem peccauit contra archiepiscopum suum. ergo grauius puniendus.J 2 sumitur ex dignitate eius qui libellum illum confinxit. sicut enim inhonestas comperta in clerico grauius est punienda quam in uico argumentum extra de vita 20 et honestate clericorum cavis clerisorum . Ita inhonestas in episcopo grauius punienda est quam in inferiori quocunque cum igitur iste sit episcopus qui est status in ecclesia summus sequitur quod eiuου peccatum summum teneat gradum. Quod patet sic per declaracionem sancti home in prima 2'. q. 73'. Aut enim peccatum sit ex surrepcione aut ex doliberacione si utroque modo grauius peccat illo qui maior est. Nam si sit ex surrepcione et proveniat ex infirmitate humane nature. Tunc tale peccatum. magis imputatur ei qui est maior in virtut eo quod magis negligit huiusmodi peccata reprimere que tamen omnia subterfugere humana infirmitas non sinit. Si oro peccatum ex dolibe- racion procedit sunt simpliciter maiora et ei magis iniputanda. quanto maior est in dignitato. Et hoc propis 4' . Primo quia maiores facilius possunt resistero peccato cum excedant alios. in sciencia et virtute. Vnde luce 12'. Seruus sciens voluntatem domini sui et non fisciens plagis vapulabit multis 2 propter in- ratitudinem quia omne bonum quo quisque magnificatur. ει dei beneficium cui homo fit ingratus peccando. Et quantum ad hoc quelibet mutoritas in tum portilibus bonis pecentum aggravat.
Summa theologica prima secundae q. id ni . .
130쪽
953 propter specialem repugnanciam actus peccati ad magnitudinem per8One. Sicut si princeps iusticiam violet qui ponitur iusticis custos. Et si sacerdos fornicotur qui castitatem vovit et alios ad eam hortari debet. 4' propter exemplum siue scandalum. Quia ut sanctus gregorius dicit in pastorali. In exemplum culpa vehementer xtenditur quando pro reuerencia ordinis occator
honoratur. 3 circumstancia si quia sine causa ex pura invidia.
est excogitata mali cia hec libelli conlacci processit Aggrnuatur enim peccatum ex motivo. est beato gregorio peccatum inquirente tribus modis committitur. Aut ignorancia. ut infirmitate. ut studio. Et grauius quidem est quod infirmitate quam ignorancia multo grauius est commissum studio quam infirmitate. ut patet de penitencia distinccione 2'. in ca . Sciendum 3. Nullam enim aliam potest κsignare causam nisi invidiam propriam. o maliciam tum salsos confingendo articulos. Ad idem aggrauat sta iacientis ut ras penis. l. aut furia'. Et de penitenchs. distinccione 1'. R. Aut laesa . J 4' circumstancia aggravans st. grauitas personarum aput quas infamando conscripsit. Sicut regi. fingondo magistrum prusci sibi illos articulos misisse tanquam missos ex roma eidem magistro Episcopo bergensi Capitulo nydrosiensi domino lavo nicola militi multisque alijs num quanto iliai coram grauioribus insaniatur tanto ius peccatum impingWatur. Vt patet per sanctum Thomam ubi supra. Vnde nil salvator pilato propterea qui me tradidit tibi maius peccatum habet. oh. 19'. 5 circumstancia aggravans hanc infamiam est quia non eAt Commissa in solam personam sed in ecclesium et in omnes subditos et coniunctos archiepiscopo infamato. Vnde ostendit sanctus homas in ''. q. 69. Quod ceteris paribus tanto est iniuria grauior quanto in plures personas redundat hinc est. quod grauius peccat percucien principem quam priuatiam per-Sonam quia iniuria principis redundat in iniuriam ocius multitudinis cum ergo insertur iniuria in personam coniunctam alteri. tunc illa iniuria redundat in duas personas et ex hoc ipso ag- grauatur peccatum hec ibi. Vnde dum sanctus siluester excomu-