장음표시 사용
451쪽
questa seco sequuntur remoto impedi meto ergo cum graDitas sit immedi te a generante esse in loco deorsum usit Edere ad locum deorsum est immediate a generante. Hac ronem oes devia opposita dicunt cocludere in moVetur a. gnante sed no Mnediate,qm ultra gnans vle di mouens v se est a Gignandum generans di mouens a xi in una. Ut igitur dicta ro habeat apparentiam dicimus Q coetu vel aliqua pars caesi est gnans di mouens .pximum ac particulare. Sed aduertedum cratio modo est gnans particulare u mouens particulare. Nani coelum ad . pducendum determinatam formam puta alam huiu1 aialis determinaturn hoc aiat generans sibi sile ad causandum vero determinatum motum puta sursum aut deor. susscit m determinetur per formam nalem mobilis ad quam sequitur certa inclinatio ad talem locum di sic coelum vel pars coeli P grauitatem in gravi di se leuitatem in leui determinatur vi sit Fximum mouens in motu eorum tauti licet ergo nec coelum per se, ne grauitas per se sit in glaui immediatum mouens,tamen coelum vel pars coeli ut respicit hanc grauitatem sub tanto gradu in hoc graui est citia r eius mota es immediatum. In his stat lumina Viae no serae. Quatum ad quartu aduerte Q, pcipui cotra viam niani sunt Sco & Grego δέ ladii. Sed argum et a Iadu .no distinguuntur ab argumetis p dactor; ideo conari ut scias eorum arguineta&s Anes,di qm Capreo. in . a.di 6.q. I . Oli trapinam cocione, oia ad litera recitat, di Thomisticae soluitio di tu exercere ipm,dc vide illic nec tim laboremus i scribedo qd alibi inuenire poteris. Pro nunc sufficiat tibi si soluerimus rones sup possitas in cocione. I-2. P Comen.
Ad p nam igitur & secundam di m qncum lapis mouet
motu nati mouetur inaediate a suo mante etiam Q distaret, Vel esset cor ruptum, qm ex quo impressit grauitate , sanie grauitate stat motiens uirtualla.& dato q' esset corruptum sm subam n 6 est corruptum quoad virtutem qua impie sis it in mobili. Et qm grauitas non distat a graui, ideo quandiu stat grauitas stat generans simul cuni graui. dc si
dicis Q intentio pt i in. 7 physi. est,et mouens proximum
452쪽
di motum fuit limul Fin subam ut declaratum est illic. Rudetur m susscit hac simultatem sm subam sernari in
pncipio motus. dc maxime in motione essentiali, voco aut motione ei lentialem qua traffertur mobile a mouente de
potet ia essentiali ad actu, di haec motio in hoc .pposito est,qn graue griatur extra locu sulim di statim genitnm mouetur deorsum a gnante reniolo i pedimento, di inc patet a oves di motu sunt simul fm subam. In oi alit alia nimtione qua tras fertur mobile de potetia accidetali ad actu . sussc tisimultas virtualis. Nec plas ala intendi . di sic tu intelliges determinationem quam secimus in lib. 7.in.q. r. Ad p mani P scda cocione, dico τ aqua calefacta habet a Litante m reducatur ad frigiditatena itaque infrigidans ut quod est generans in aqua alit et calefacta renaan et frigidiras virtualis imp ssa in gnone aquae a gnante quae e irremo Dibilis ab aqua cuius virtute reducit ad frigiditate actuale sic di graue per grauitatem sibi impressam inseparabilema graul reducitur a generante ad locum sutam naturalem. Ad secudam dico et, ad sertia dum motiam nate tu ficit iesse mobili piacipium motus actita si vel pasti uu di altem lusscit in aIatis est acti tuli ut quo, in in alatis est palsii si ut quo. Nam in graui est grauitas qua mouetur nona forma sua sed a gnante. Haec de praesenti quaesito dicta sint. Tu in aduerte cr hoc qua situ est ut oblena a Vnde disputatiuae utra rue via sustentabilis esti Quod si voluetis sustinere, er inaeia te moueantur a seipsis tu solues argumenta in opposi tum quae formant a landia. δέ solues ut ipse in . 8 phy in. q. i I. vel Ut soluit Grego. in . a.di s. q r .arti. 3. post Ibones
inquit di nam ipsa a seipsis dic. expones p distoneimGregi qua ira pinittit in principio solonum ad arguntenta. Cunia ut volueris sustinere viain Thomisti. sequeris solutiones Capreoli in . a.dil. 6. q. I .contra primam conclusionem. QO. I o. si motores orbici planeta v moueni P accus.
No est a sit idem moueri siti accias a seipso dc ab altero. Ab altero quid e n. inest & eoni quae sunt in coelo qui biis da principiis , qua cui sim plures seruntur rarolusite π. y a.
453쪽
IN H AC q. aduerte iv dissicultas stat in hoc. Aris dicit in
mouere motu aeterno ut patet de ala movete aiat quaeqm mouer P accns ad motu corpis sicut nauta ad motum nauis no pol continuae di ppetuo mouere aiat. Si igit moror orbis planetae mouetur paccras vivi pbs concedere intex. y2.ergo non mouet orbem suum c6tinuae N ppetuo. Hoc aut contradicit doctrinae suae qm inti. I a. metap.lex. 48.concludit tot subsatias aeternas quot motus aeterni inter quos praenumerat motus planetarum .ergo dic.
Ut igitheas resolo ne huius quaesiti. sicite dendu est l)rlmo ponem' oes modos,qbus possum' appliedere subam imale mouere corpus locis.Secundo declarauimus quot ex his modis acceptat Aris. Tertio declarauimus si ex moquo ponit p5s subam imalem mouere orbem planetae ve ru est eam moueri p accris. Quarto remouebimus dubiu. Quatum ad pria si aduerte ιν possumus imaginari su amimalem mouere corpus locali Primo de loco ad alium to cana. Scclo circa lom. Si mio mo it eas duplr. pmo Piiciendo corpus motu . Sicut sortes a licii lapide. scdo vehedo vel porta do corpus de loco ad locum.Si siccio nio ite* duplr. vel sicut nauta mouet nave, vel sicut figulus mouet rota. nauta quidem ita mouet nauem cr nuq deserit eam,& est
sicut mouens intrinsecum. fgulus aut mouens rotam es sicut mouens extrinsecum. nec est necesse iv omnibus parribus immediate ad sit .sed iacto impulsu in una parte girat, rota donec debilitatur impulsius.& iterum impellit dic. Quatum ad scam aduerte,qm ex doctrina pbi no dans
subae iniales nisi qnae mouet corpora coelestio .ideo no cocederet pmum modu. f. mouere de loco ad locu quitiaco cedii in via Plato. eo ir vltra coelites. ponit demones. Se se de hoc alias Cocedit aut scdm .ccirca locum. Sed utru concederet ta pilium u scam modum mouedi circa locum est
dubium. Nam ut videbis inti. I a .meta. in. q I T. es Vna opinio quae tenet de mente pbi non re pus nare intelligentiae uniri coelo no solu m vi motor, sed ut strina. 9 opionem illic reprobatumus di soluimus rones eius .fm istos. dice-
454쪽
hetur m su5a imalis mouet coelum ut nauta nauem ut incitor intrinsecus. Vt aia corpus. Scam aut opione coem quae
tenet intelligetiam n6 uniri coelo. nisi ut est motor & p cstactum virtualem. dice dum est et, motor coeli est sicut figulus ad rotam. ut Hi oues extrinsecum appropriatum. applicando virtutem suam mobili per partem post partem. Quantu ad tertita aduerte cr motore orbis planete moueri se acclis ab alio motore dupli pol intelligi pinosemotus recipiat in eo subiectivae ex eommobile suu mouetur motu diurno a pmo mobili, di sic trassert ab uno ubi ad aliud ubi: sicut qn nauis disseri ab aqua dccurrete ad inferi nauta v accias differi ad inserius scao motus no recipiae in eo sed in orbe ipsius planetae & dicat motor orbis moueri accidetalla non rone sui. sed rone orbis cui approprias defc moueri u accsis est a denotatione extrinsecam scut lapide videri,na ex eo q visio recipit subiectivae n5 in lapide sed .n videte denotat lapis visus. Sic ex eo v orbis planete mouet a motore pini mobilis denotat extrinserae motor orbis planetae motus P accias facta hac distone dico in apposito τ si intelligeria uniret orbi planetae ut forma vi tenee opto qua lupra recitaui ',ita T coetu es et verae &Iprida hiatu, moueret 2 accns ymo mo. Rotaret. n. ad rotationem sui orbis, sicut vehil nauta aduectione nauis, quae vehit ab aqua currEte ad inferius di sicut mouet aia de ubi ad Vbi ex motu .pgressitio a talis. Sed quia coetu no est verae dupriae alatum et ad metem pdi ut determinavimus in lib. t a me ta. q. I s. ubi atractauimus viam C6 me.& Avice. N. b. Ti, Ideo no est admittedum apud plina intelligetiam quae mouet orbe planetae moueri p accias pmo modo, di a Dat r
ne et sic si aliqua duo distingusitur Fm subsistet iam di non
c5tinuantur nec contiguatur ad inuicem, nec unum consiliuitur in esse 2 aliud no est necesse unum moueri ad motu alterius Ita motus recipiat in eo subiectivae. Et id patet in nauta qui nis esset contigi iis naui aut alicui parti: non mouere ad molli nauis nec in se reciperet motum ad inserius.
Sed constat apud p5m orbe planetae di intelligetiam distin
gui fui subsistetiana , cum utrucat sit Electum sm nam sua
455쪽
necvnum sit pars alterius, nec sint duae partes collacte quid
unum, nec intelligentia continuatur nec contiguatur orbi,
cum sit sine ol magnitudine, Vt demonstratur hic, nec pstituitur in esse a orbem ad driam alae aialis ergo dic. Tenedum est ergo et mouet 2 accidens secudo modo ita T denotatur moueri denotatione extrinseca sicut diximus dς lapide viso.Sed aduet te et, hoc est valde improprie mou ri per accidens, qm motus pro priclest in eo quod dicit moti eri siue dicatur moueri per se siue per accidens. Quatum ad quartu aduerte cr hic modus no vi valere, quia qua rone di motor orbis planetae moueri P accias denotatione extrinseca sicut poterit dici sphaericus lucidus utus denotatione eκtrinseca, eo ir ista i su tat orbi cui appropriat , hoc aut est absurdu dicere. Praeterea cum dicas motor coeli moueri p accias quia seu mobile mouet,& no alia ne quare no pol dici motor pmi mobilis moueri p accides ex quo suu mobile mouet,licut di motor orbis planetae moueri per accidens, quia orbis planc tae mouet ur. Ad pinum di m no est eadem ro,quia motus .pprius orb:s planetae qui est effectus sui motoris appropriati & motus diurnus quo mouet ad motum p mi mobil is sunt eiusdem gnis, quia uter p est motus sphaericus. Αli aut accntia orbis planetae, ut figura sititas tu X, non sunt effectus acti-uae ab ipso motore appropri to Fducti. sed a pnio rerum
olum pncipio. ut determinatum est in lib. I a. metap. q. a 8. ideo couenietius attribuitur ei motus p accias rone sui mobilis si caetera accialia. Praeterea . Quia timoi accntia repugnant nSae incorporeae, motus aut falle P accias non repugnat rei incorporeae, non conuenit alae etiam intellectivae, quae est motiua in homine ideo non est similis ratio.
Ad secudum di ir r 5 dissis tudinis stat in hoc quia motor cuius mobile no mouet alio motu es P sectior motore cuius mobile mouet alio motui, ultra motu quo mouet a suo appropriato motore.& Ut sic motor orbis planetae est
minus nobilis et motor pini mobilis di rone minoris nobilitatis attribu R ei aliquo mo pdo moto M in his inferiorib' latis. i. aia η quae inouent 2 accias, licet ut diximus , moueri
456쪽
ia accides vetificetur equivoce de ala di de intelligetia mouente Orbe planetae. Haec de praesenti quaesito dicta sint. 6. i l .si motus localis est prior alias motibus. Tribus aut existentibus motibus dic. necessarium est hunc. Citiolum localem esse primum. Tex. ς s.
IN HAC .q aduertς τ non habemus coparare motu localem ad oem aliam mutationem sive sir motus Opriae dictus siue non sed ad alias spes motus si te dicti. Nah coparemus motum localem ad gnoncm respectu eiusdenume patet*grio est prior di iste di psectione u nux us localis. Nam prius gnatur sortes si moueatur locala rererminus gilonis in sorte est persectior cum sit suta,quam terminus illotus localis qui est accidens. Intentio igii psi est comparare motum localem ad alios motus proprie dictos di sic auededum est, primo ponentur distones necessariae huic quaesto,secundo conclusiones responsiuae. Quatum ad purum sit haec pma disio. Motus localis poeintelligi esse prior aliis tribus modis,pmofm pnam. Dr autem aliquid prius fim priam,qn ab eo non couertitur pria,
di est illud quod pol esse sine aliis, sed non alia sine eo, sic
duo sunt priora sin pnam Quam tria. Nain bene sequitur tria sunt ergo duo sunt, lea non conuertitur Ut patet, s eundo fini ips, di est illud quod coparatum alteri est in re*na,altero non existete. Sic in agens a motum est prior tepore suo effectu. tertio snspsectionem, hoc mo esse pus est ide quod magis Psectu di nobilius ut actus est hoc moprior potentia, It declaratum est in lib. 9.metaphy. Secunda disto sit haec Motus localis potest coparari aliis motibus quo ad triplicem prioritatem dictam duobus modis primo ut considerantur in eodem subiecto puta comparando motum localem in Socrate, ad alterationem dc augmentum in Socrate, secundo resipectu diuersorum subiectorum puta comparando motum localem in coelo ad alterationem dc augmentum in his inferioribus.
Quatum ad scam sit haec pina conclo rnsiva. Motus I calis coparatus aliis motibus respectu diuerisv subiectou, puta motus coeli coparatus allis motibus rerum inferioῖ
457쪽
est prior illis. i modo prioritatis. Quod si prior primo modo obatur. Motus coeli non pendet a motibus rerum inseriou,sed eco ueri qm ut determinavimus in lib. 1 a. meta q. I 3.cotra Duradum ti Paulu Sonc. Si coelum non moueretur, n6iesset in inferioribus alteratio nec gno nec motus localis. Haec et piatia valet. Si motus inferiores sunt,motos coeli est. Sed non eco uerso. Nam bene sequit. Si sortes alteras coetu movet. sed no sequit. Si coetu movetur. Sortes alteral,quia torte sortes no est. Qd aut sit priorrpe Obal. Quia ppetuu est pus tae siue duratione no Dpetuo. Sed motus coelis est ppetuus s m p5m, vel pol e ite inpetuus Fin veritatem,& nullus alius motus Unus numero pol esse a petuus,ergo:&c. Maior patet. Minor asit quo ad Pmana parte Obar insta in tex. 7 3. quo ad sedam parte Hbatur in tex 62 . de alteratione di augmeto di decremet odi gnone di corruptione, di in tex64.rbat de motu locali recto,di in ho* oium Obones videre poteris i lite rapi i. Qd vero sit por sm psectionem Obatur, quia nullo mo ledit nec imperficit quo ad esse subale nec quo ad esse accidetale mobile cui inest. alii aut motus ut alteratio di augmetu imperficiunt id cui insunt,rrgo por est sm plectionem. Cotra nota. Ans aut Fbatur, na P motum localem no vide mus coetu imperfici nec debilitari, nec corrsipi nec dispoiad corruptionem P alios aut motus res inferiores aut corrumpuntur aut disponuntur ad corruptionem nam aqu pol tantum calefieriincorrumpitur, di aer tantum augeri per rarefactionem T corrumpitur ergo dic. Scaa cocso. Motus localis coparatus ad alios mot' rei pectu eiusde subiecti numero est posterior fini pntiam di siti ips,sed por Fin psectione, bai,na sumpto torte alii motus pnt esse in eo sine motu locali & pcipue motui cessivo
di no econuerso. Patet . n. sortes pus nutrit, di bus auget ad lata sititate. Anteil moueat motu .Pcessivo ergo isti motus no pedent in sorte a motu Peessivo, sed bene eco uerso ergo dic. Sith patet est posterior Te qm Maliquo tae Puta p. 3 .anno dat in sorte alteratio a nutritionem, di dat augmetum di nundum dat inco motus localis Icciuiuus.
458쪽
disponit sortes ad no cili, dc pcipuae alteratione motus autem localis no transmutat rei subam , qm non est motus ad formam, sed ad locum, qui no recipi i subiective in locato, sed est in locate ut declaratum est ii 4.li. phy, in. q. I s. Praeterea. In istis inferioribus posteriora fin gnonem sunt pora sin persectionem quia via naturae est Hedere ab ima-fecto ad persectum, sed ut diximus,motus localis a cessiu in sorte est posterior generatione aliis motibus ergo dic. Haec de praesenti qu aesito dicta sint. o. ra. si motus localis reflexus pol esse continuus. Quod aut quod sertur sm rectum di finitum non serat
continue manifestum est. Re flectitur. n. Reflexum autem sm rectum per contrarios mouetur motus. Te is 4.
IN hac.q.aduerte τ stat difficultas in hoc. si motus reflexus non est continuus sed necessario cadit quies media aplicto reflexionis, sequitur*graue sursum existens, di non rhibitu ab aliquo detinete quiesceret sursum, quest cotra nam grauis.Cotra a bat, Piiciat, piiciat lapis sursum di a sursum descedat deorsum. Quaero utrum inter mota lapidis sursum di motu deorsum detur quies aut no si no. ergo motus reflexus est cotinuus,si sic, ergo graue existes sursum di a nullo Phibitum,n6 mouet deorgum, aliter simul quiesceret di moueret, di si dicas,* ab aliquo detinet, tu no po teris assignare illud nisi dicas aere. in no estverum,qm si no potuit Phabere lapide quin a scederet violerer minus potuit Phibere quin descederet natr. Praeterea, si lapis sursum a lectus obviaret molari descedeti,certu est P nullo tae posset obstare molari,quin ptinue di sine gete media deicederet,si molaris obuiat' a lapide sine quiete descedit ergo di lapis sine quiete media reflectit deorsum, quia stultum est dicere molarem grauissimum luperponi in aere lapidi paruo di non mouere ipsium deorsum ergo necessie est dicere motsi reflexu esse cotinuum,qs in pilao reflexionis no dar aliqd decinens mobile. Tuc.n.constat dari quietem inter pmum di secundum motum, ut si sortes mittat pillam ad manum Platonis, di plato per morulam
459쪽
ixtineat eam deinde remittat ad manum sortis.
Haec quaestio est dissicilis propter rationes factas, di propter rationes quas inendit plJs,quae sunt iste. Prima est,si motus reflexus est cotinuus,sequitur cride mobile mouetur sin mi contrariis motibus,qd est impole, di contra naturam cotrariorum, quae sunt eide sint ut in-ςopolia e X. 4 di. I O. mera. Contr a Pbatur facta prius hac suppone,si mobile mouet motu cotinuo a termino ad terminum,uem est dicere t mouet ad illum terminum p totum ips me luras motum illum cotinuum,no solum qia spinquat termino, sed et a pracipio motus. Nam si motu cottiano equitatἐ ex Fraria Roma. vev esset dicere statun et incepissum equitare,Vado Roma.Hoc supposito arguo sic
si lapis plectus a deorsum sursum, δἰ p reflexionem a fursum deorsum in oves motu ptinuo tuc p lupponem facta
P totum ips me suras illum motum ptinuum mouet deorsum. Sed anteil reflecteretur mouebatur sursum ut pater, ergo mouebat motu sursum di motu deorsum, qui sunt contrarii cum sint ad terminos contrarios,ergo dic. Secunda est talis mobile in moxu reflexo accedit adunsi terminum numero , di ab eo recedit ut patet ad sensum, ita et, utitur termino ut actu fine, di actu principio motus. Tunc quaero,aut eodem instati accedit di recedit aut uno instati accedit di alio recedit,no primo quia opposita actu essent simul in eodem, ergo secundo. Sed inter duo instanxia dat ips in quo nec accedit nec recedit,ergo in illo qui scit ergo in motu reflexo de necessitate cadit quies media, di sic non potest esse continuus. Vides ergo pro viralparte rationes sunt multum aeparentes.
Vt igitur resoluamus quaelitum modo quo possumus
sic a cedendum est .Prima recitabitur Vna opinio,q no credo veram. Secundo ponetur opinio quae vr ronabilior, ial er eam manifestabitur,quo rones Putral parte possunt aluarLTertio recitabitur quaedam noua opinio,quaevtim
disputatiue sustentari potest,sed non saluat positioneAricin litera nec est acceptanda in via Thomistica. Quantum ad pinum aduerte est una opio quae attria
460쪽
bustur Egidio in. g. physi in expone te κ .ss . ubi quaerit, si inter duos motus contrarios est dare quietem media. Iste distinguens sic dicit. Aliquid moueri motibus cotrariis sine quiete media pol intelligi dupla, vel motu .pprio dipse, Vel motu alterius di per accias. Motu .pprio di p se non contingit. Motu aut alterius di per accias non inconuenir. Ut si pilla proiiciatur in terram, di ex vi proiectionis eleuetur in altum,prius tiam moueatur motu sursum contrario motui proiectionis deorsum quiescit in terra. Sed si terra in illo instanti in quo pilla attingit eam alcenderet, non est dubium Q terra ascendens eleuaret pillam, di lianc pilla sine quiete alcenderet sed hoc esset P accias. Nam pilla pse quiesceret in terra. per accias aut moueretur mota terra. No estigii inconueniens aliquid moueri motu pirario no
er se sed per accias, vel non motu protrio sed alterius, ex ac distinistione dicit Egidius m rones pibi peludunt de primo sensu.& de eo intendit. Non aut intendit in sic do sensu, nec in eo rones adducte ab A rist. cocludunt. Sed haec opinio non pol stare ex eo cr concedit non esse inconueniens motus contrarios posse simul inesse ei de per accias in . Nam si motus contrarii possunt simul inesse ei de per accias, ea deni rone duo contraria intefati persecta poterunt inesse eidem per accias, di sic idem poterit esse calidissimum di frigidissimum per accias, quod repugnat sensui. Et sicut duo contraria intensa sine contrarietate perfecta non possunt simul esse, sic nec motus sursum di motus deorsum, eo crsicut sursum di de Irsum sunt driae locales contrariae pirarietate persecta, sic di motus sursu ni di motus deorsum,& ideo nisi inueniatur alia distinctio, videntur rones philosophi stare in robore suo. Quantum ad secundum aduerte* motus reflexus potdu pila fieri. Primo qsi mobile ex sui na resectitur a termino ciuem prius attigerat. dc non rone nec impetu sortioris mobilis obuiantis, ut qn Sortex Pi it sursum i aere lapide qui ascedit donec cessat impetus Miicientis & tuc ex sui naquia grauis reflectit deorsum. Sc do qn state adhuc imp et uproiicientis mobile du movet obviat mobili sortiori, cu-