장음표시 사용
371쪽
Videtur, ut externo adhuc illae adminiculo egeant , atque cum iis quae sibi proximae fuerint, conjungi copularique debeant; ut animalia quidem cum aere ad respirandum, aspectus oculorum cum lumine, ac reliqui pariter sensus cum re, & ea quidem propria, quae unicuique eorum objicitur. Stirpes item & plantae cum terrae succo, cujus vi pullu
na, & stellae tam inerrantes quam vagae, cum Μundo, quem ipsae tanquam partes distinguunt, atque exornant cognatione quadam junctae &continenteS sunt. Mundus vero non nisi cum se ipso conjungitur &coalescit.
Quin etiam ex his lacile intelligi poterit, id esse verum, quod dicimus. Nam Sc ignis cum aliis rebus impertiendi caloris vim habeat, ipse ex seipso calidus est.
q. J Η0c eo 'em fere argumento probavi Critolaus peripateticus Mundu': semper fore, quamvis id paucioribus fecerit , qt aim Ocellus, & diversis usus sit verbis, & exemplis, ut in Philonis libello et es xo ρῶας κοσμου videre licet , in quo sic scri prum est, 'E οι citra OKes τολα
em disputans hac rationa citebatur , quθu sibi ipsi bonae valetndinis causae es, id nnsio assigitAr morbo: quin etiam quod exIe habet, Ni vigiles, fomni
expers est. Laod se ita res δε habeat, id quoque quρd Ibi ipse causa es, cur sit, perpetuAm est; atqui Mandus senii caeteris rebvs, Ic etiam ybi ipse iticausa est , ut sit, nimirum ipse a iernus s. Non miretur, qui vostra hac legerit, si cum in Ocello, & Philone nomen Sraecum repexi. demonstrationem transferre noluerim. Nam dernonstrario apud Ciceronem non idem significat, quod apud Aristo Mem Κ ειξι:. quare facilesiispicor, ne M. Tullius Aristotelis libros ανα υτικα , , sicut &' alios ejusdem complures viderit. quod sane si illi datum fuisset, non dixisset in Academicis Drasειξιν, este argumenti conclusaonem, eamque ita desiniri ut sit ratio, quae ex rebus perceptis ad id, qu*d non percipieba-rur, adducit. Nam haec desinitio non tantum Verae demonstrationi, cuju vim& naturam persecutus est Aristoteles, verum etiam Om ibus ratioci nationis e eLembus convenire aptarique videtur. Loco demonstratio is Aristotel cae exquisitam rationem protulit Cicero. em imitari mihili fuit tum primo Tusculanarum , tum etiam prirnio de Finibus , ubi inter .rgumenti conclusionem ti rationem , item inter mediocrem animadversi inem di admonitionem qVid nobili explicuit.
372쪽
Vel quoque quod sua nos dulcedine
potest aflicere, suapte natura dulce suaveque est. similiter exquisita. rum rationum principia , quae res occultas demonstrant, ipsa ex seipsis perspicua claraque sunt. pari modo quod aliis rebus causa est, cur persedis sint, id sua vi persectum absolutumque est. Quod item eff-cit, ut alia servemur ac permaneant, ipsum sua sponte salvum itidem est, ac permanens : atque quod aliis rebus convenientiam, &concentum praebet, illud sua natura aptum concinnumque est. Mundus igitur cum sit in causa cur existant aliae res, serventur, & persectionem habeant 3 iccirco sua vi sempiternus est, aeternoque permanens tempore, atque ob eam rationem habetur auctor, cur aliae quoq, res perpetuo durent, &consistant.
τος ' μίω ουδὲ εις το μη D. Omnino autem si ipsum unive sum intereat, illud aut in id quod est , aut certe in nihilum dissipetur oportet. in id quod est, fieri nequit, siquidem universitatis rerum non erit interitus, si in id quod est, fiat distolutio. nam id quod est, aut ipsum universum, aut universi portio existit. Neque vero in nihilum,
373쪽
cum seri non possit , ut id quod
est, aut ex nihilo fiat, aut in nihilum abeat. aeternum igitur, nec ullo modo internecioni obnoxium
J J 'Aμώ - - τὸ ον Prax PR. J ita vulgo legitur in ocello. E o vero legendum arbitror quod est effici vel fieri; quod intelligere
cuique licet cum ex ipsa rei natura, tum vero ex verbis Ptitionis , qtne Ocelli verbis debent respondere. ira enim scribit Philo:
τι. Extrema quoque Phi lonis verba,quae modo ad luxi, mendosa sunt. sic enim in omnibus sese habent codicibus, τοπι ιν 'V απολεχα άνλυς ον γέ απω ν. nam quid significet ei: υτον. dc 'Mantum ἀπαυτον propesito conveniat, non fari perspicio. in are lo-Cum emendare, atque ἀνωίυς ον in ἁν,. υτον, & απ- τον in απιτον convertere non veritus sum. ut sit sensus quemadmodum transtuli: atque res ipsas i rorses interire inauditum ii redibileque est.
s7 J rationem tua sit ab Ocello Philo Judaeus, & in libello suo posuit de
Mundo non interitum, quamvis eam pluribus verbis explicuerit: cum in-
374쪽
rantur aut exurxntur. alit rurpi f pendii morte assciuntur, interimi f. tent. Item igittir se interiturus o mundus, id quidem eVeniet, aut aliqua interiore causa, adit externa: quorum neut tam fieri potes': nam extra mundum nihil reliquum e Is, elim omnia in Wss complementum collatu fuerint. ita tinus erit integer, O senio carens , uni qRidem, quoniam si nidremansesset, alius ei qui nanc est, similis omnivo facti is Juisset. integεr se ro, propterea quod in ips eo ruendo universa ejus substantia con amplais. N e que item fenii, neque morbi partic pi es, quia c rpora, qliae morbisse fenio obnoxia ont, externo quoque ct Ualido caloris is frigoris alia rumque rerum eontrariarum appulsu iniereunt, quarum sauh faculta iam nlilla υis avsagit, qui ilium cir mυenire, ant aliqua ratione aggredi υa leat, clim nulla quidem ejus p strito abscessirit, sed omnes inixa cladio, comprehenseque stat. Ergo si aliqua exierna sit calisia, ea omnino inanis, aut natura qMaedam impatibilis, quae nec agere qPidpia=n nec pati popli, praeterea nec ab interiora dissolvet nil ob isiud tu primis, quod pars quam 1ο-
rum erit major ac Dalentior, qAod fave absu dis tinn. MAndus enim incredibili robore suas para es exi perat . quas quidem agit 9 mου et, ipse vero a nAsia eartim vicissim movetur agitaturque.
existimet, id prosecto vel ab exter
na , vel ab interiore causa victum dissolvetur 3 sed non ab externa, cum eXtra universum nihil sit, Gquidem caetera omnia in universo continentur, ac totum & univem sum idem habetur quod Mundus, neque etiam ab iis quae in eo sunt; majora enim & valentiora esse oportebit, quam ipsum universum. quod tamen falsum esse perspicuum est 3 cum omnia ab universo agantur moveanturque , & secundum hoc ea etiam serventur , & coaἶ- mentata sint, vitάmque & animam habeant. Quod ii nec interioris nec externae causae vi interiturum est universum, Μundus, quem eun dem esse quod universum , cense mus, nunquam destruetur nec dise
Iam vero universa natura si tot spectetur, successionis continuationem a primis & maxime honorandis partibus proportione quadam ad ferre videtur, eamque attenuare, Scunctis rebus mortalibus adjungerς,
375쪽
συ σξω ς' τα μ' γό cet τα πι- του μα κ' τα --. D Ga πς moVentur, corpora eadem atque 'κύκλον αμοίζει ' δ'ιεξοδὸν, ὐκ ς dena modo suum orbem consciunt) progressionem dico, non quae deinceps & continenter,nec mutato loco, sed quae facta ex alio in aliud mutatione estici solet. Ignis enim sit in unum cogatur, V. 7 1 αιρο, α π μνα , αὶ ρ δε &densescat, aerem, aer aquam, a-υδ ρ, ἰ δυρ ta F ς ο qua terram producit : a terra vi- η αλ isi αδ γ ἡ μεταζολης cissim idem usque ad ignem a quo Petis δειν Γὸξατο αε- coeperat mutatio, circuitus agitur.
ιδεύω' 6 γως. 3 His ocelli verbis fatis pers. icuum est hujus Graeci nominis, quod est, αντι dic mi inventorem ut nonnul i i omniant non fuisse Rijstotelem. Nam Ocellus aetate Aristotelem longe anteccssit. hanc ego Antiperinasin quamvis seita si e nimis licenter contrarii circum-santiam transferrς volui. Nec sum deterritus quωd Τheodo iis Getaea circum oesistendi rationem , reciprocationem Hermolaus Barbari s alii adversum conatum converterint. Causis minterpretationis exposui in ill Epistola Veionensi, quae est ad Timotheum Justum sobrinum meum, qui paucis his diebi s dum haec scriberem, cum meo magno dolore ex hac vita migravit : in qi a quidem epistola duplicem ostendi in natura reperiri ἀνΤι. ἱ-mν. Plationis unam tametsi eo vocabulo nunquam usus est Plato alteram Aristotelis, quam ipse ex hoc ocelli opusculo, si non ex alio, fortassὰ mutuatus est. Verum hae duae α διαχt longe inter se differunt. prima enim loci mutat me, secunda alteratione cualitatum effici solat.
376쪽
aer, aqua & terra, vicissim mutan- tur, sed cum per 'R-xV0r, qua dis-
partitum orbem i& mutationes aetatum confecerint, dissolvuntur & pe- reunt. haec sunt igitur signa & in dicia universum quidem ipsum, quod omnia continet, permanere, S conservari semper, singulas ejus partes & res adventitias interire 2
Praeterea universi figura, motus, tempus & substantia,cum hujusm di sint, ut principium non habeant, neque finem , nobis fidem faciunt, qua ratione mundas nec genitus, inec interiturus sit. Nam figurae forma globosa est, undequaque par,& sui similis. quapropter forma haec principio caret & fine. Motionis quoque illud est genus,quod in orbe fertur: firmum & stabile & pristinum statum nunquam deserens. Tempus item est infinitum, in quo Versatur motus. nam ipsum ut sui motus non accepit initium, sic nec finem accepturum est. Postremo ejus substantia nec augescere, nec mutari potest : quippe quae nec ὶ ldeteriori in melius, nec contra ameliori in deterius sua natura ma- ltabilis sit. Ex iis igitur omnibus facile credi potest , nec mundi ortum fuisse, nec interitum fore. Ac de toto quidem & universo hactenus satis.
377쪽
existant res, quarum altera gener tio, altera generationis habetur caula S ac generatio quidem ea esse videatur , in qua res ipsi mutantur, & id quod sunt esse desinunt : generationis Vero causa, ubi subjecta res eadem servatur &permanet: hanc sane essiciendi, &movendi, illam vero accipiendi &patiendi vim habere perspicuum est. Fata autem ipsa impatibilem atque immobilem mundi partem distinguunt & leparant ; nam Lunae cursus inter immortalitatem &'ortum interclusus interseptusque est, ut illa quidem regio universa, tam quae est supra Lunam quam quae ad ipsam pertinet, Deorum contineat
genus.Ηaec vero infra eandem contetioni & naturae assignata sit,in qua modo quae genita sunt cornutantur m0do generantur, quae interierint.
Γ9J Hanc naturalium causarum distinctionem caliis tamen verbis) sic in Academicis expressit Cicero: De natara antem ciu enim seeliebatur id dicebant, ut eam dividerent in res duas, tit altera esset ciens,nit era quasi lixiose praebens; eam qua inceretur aliquid in eo, qAod inceret, vim esse cenJebant, in eo autem quod ceretur, materiam quandam. Idem pximo de Finibus & in Topicis. Ex quibus quidem locis facile colligi potes e vere locutum Aristotelem, cum in libro de ortu animalium & alibi dixit, veteres natrixae interpretes , quos sequitur Cicero , duas rerum tantummodo vidisse causas, effectricem & materiam. Io. J Το τε ἀπιθύρ-τῶ κοσμζου 'άκωτο melius a bitror si legatur τε τε μέρM', R ἀωιιν - ut sit sensus, semper patibilem &semper mobilem partem distinguunt ac separarit. nam in fine hujus capitis utranque complectens naturam, & quae infa & quae stiria Lunam est. ita dicet et τε ο ιαμ τερον - τη', σύ-άῶ , τά est ἀέμ- dMOsim' fi νέου ὀξίν. Mercurii Teismegisti locum a1- umbrasse Ocellus mihi visus est, quamvis ille de duobus loquatur aninialium generibus. sic enim scribit in Poemandro et Θεάσαι s τοα, νοτων ο ν ni GJ με συι et αμφ σερο ν Ἀνι ν Θν. et om λω lis hoc est, Contemplare quanta an Malium immortalium ct caducora m vis exsat, siqAe inter Atriumque Eenus lunae circuitus medias interiediu ne sit.
378쪽
'sν οῦ ο ιυρει οὐ κο*ου φυm In ea autem mundi parte, in quam κi iram gener tio dominamur,
ia 6 haec tria ponenda sunt. Ac primum
r 'Ily quidem corpus contrectabile, quod
η το Lm ς απρον υ αἱ ρφον recipit omnia, & ipsius generationis habetur essigies. quod quidem sic ad ea quae ex se ipso gignantur ut aqua ad saporem, lanus ad silemtium, & ad lumen tenebrae , materia ad artificiosas res sese habet. Aqua enim saporis & qualitatis erapers, sapori quidem dulci & amaro,
acuto & salso proportione respondet. Aer quoque omni carens insedimatione , ad lanum, elocutionem, R concentum refertur. Tenebrae
pariter , quae nec colore suffusae sunt, nec aliqua forma figuratae,
fra I 'H υ quae Larinὸ dicitur materia. verbum Ciceronis temporibus cui ipse innuit in Academicis non satis usitatum & tritum, nunquam Plato usus est, praesertim clim de ea agit materia, quae est rerum naturalium initium. quamvis eandem pluribHs expIicet nominibus, quorum duo sumpsit ex Ocello & Timaeo Locro, quae sunt αανδεχὲρ φ τωυολ- tamen de Mercurius Τrismegistus in Poemandro & Timaees Locrus antea. usurparunt. Vertim illud addo, quod alias praetermisi,Platonem artificiosiam materiam της υλγe vocabulo nuncupasse. a qua etiam formavit. διυλέα verbum & participium sic in Τimaeo scribit, 'oet'
potius qηstd utrique substernitur. quare priranni corpri, qua pol sta φ I fensam cadit, principium est. μ
379쪽
νου γινε γίνεσιν. dem fit, ut ad complendam generalsterni necesse sit.
lucem & colorem flavum & album
respiciunt. quamvis candor etiam ad artem statuariam, & ad istam quae ex cera aliquid fingit, pertineat. sed alio modo materia artistatuariae comparatur. In hoc igitur corpore prius quam gignatur, omnia potestate, perfectione vero cum genita sunt, & naturam acceperunt, continemur. eX quo qui
χινουσι a Gm To τἐ θερμον η Secundum quod requiritur, sunt reS contrariae, ut mutationes & alterationes compleantur. idque dum materia perpessionem & astectionem recipit, ac ne facultates mutuo patibiles, vicissim sese prorsus vincant, & vincantur. hae vero sunt calor & frigus, humor & siccitas. O&ν κν υγον.
s J Aristoteles ibidem Ocellum secutus, δε ρον I inquit ira Θερμο e. id est, secundo res contrariae cdico frigκs ct calorem θ necessariae sunt. icιλα ψλώνetet . Ex iis Ocelli verbis Simplicium merito posse reprehendi perspicue cernitur , qui Platonis sui, cujus dialogos frequenter legerat, videtur oblitus. Nam cum Aristotelem ipse libro f. de Physica auscul- tatione sic loquentem animadvertisset, ιia - , et ι - , αλ-s λειωmes o , locum exponens ait, ει - τι τG-- la j mxτἀ πο- κινησi , id est, videtur motui, qui per si Male agiix , alterat ionis nomen imp xisse. Quod tamen constat esse falsum. nam Ocellus & Timaeus Locrus, ac post ipsos etiam Plato, hoc mutationis genus eaden, appetiatione nuncuparunt: sic enim I imaeus in libello de natura mundi & anima, wJἀ π-- eu σαμ των τροπαι ἀπιι ἀσω. Plata quoque in Theaeteto, τοῦτο μω τοιγαυ εν ι ταν ἐν τύ
Praeterea Mercurius Τrismegistus, qui cui Lactantii Firmiani ex primo libro divinarum institutionum utar verbis) vir fuit antiquissimus Rinstructissimus in omni genere doctrinae , adeo ut ei multarum rerum scientia Trismegisti nomen imponeret, ἁ οιωG- nomen motui qualitati Sinditum esse non ignoravit. quod sane ostendit, ita scribens in Poemandro:
380쪽
Πse remet et o Ποι ν λ e tam πρῶτον G τη ἀν-λὐσei si, παραδὶδbum ν Ουτῆ σωυμ εις άλλοicvmν Illud silentio praeterire n0n possum, quo/ primo de ortu & interitu scriptum reliquit Joannes Grammaticus, mutationem, quae ratione ipsitis, qualis in Ulyssem facta est, Homerum nuncupasse, cum illud protulit carmen τ'A si ξειοφάνω His 2ε- sic enim Thelemachus patrem affatur mutatum a Pallade in quo quidem ipsum ait αμοιιν iidii autem α sibi vider . Hoc vocabulum δαυα Mς, quod saepenumero ut ex hoc Ocelli codice fatis perspicuum est 2 qualitatem tertiae speciei si nificat, frequens est apud antiquos philosophos, qui scripserunt ante Aristotelis tempora. sic enim Timaeus Locrus in eodem libello Dolico utens sermone , νὸσω ο προ ν ασυμ asse a a
διωκwm χλἀρ ι Hoρος φλέγμαῖα πανοια Aristoteles etiam in eadem significatione &in quarto Meteor.& alibi ita διμαμιν frequenter usurpat et sed illud tamen palam dicam, ut juvenes admoneam, non recordari, me in Hippocratis commentariis, nec in Oeelli, nec in I in rei Locri opusculis τ&υ πιγιότητα unquam legisse,iametsi id esse philosophorum, non vulgi verbum in Academicis assirmat Cicero , a Mercurio Trismegisto vetere admodum & prisco Theologo saepius , semel a Platone usurpatum comperi, qui sic in Theaeteto : S et M 'ον ἔτι γiγνεια ι, το θ ποιουν πῶιόν τι, ἀλλ ου ποιο Τα. ι evrdis me, αμα ἀλλόκίεν τε φῶ ονομα, ο ου μωθΦεις άθροον λορ ιυ ιν id est: ac patiens quidem fensum moυet non tamen efficillir fensos, ac faciens quale quθddam est, sed non qualitas. fortasse liinir quatitas cis lienum ct extraneum tibi esse videtur nomen, nec, xt Iopius dinum, intelligis. Quae quidem verba cum ut arbitror vidisset Aristoteles, ve- Iuti a Platone dissentiens, qui estis etro ι ι ta vocabulum ἀλλόκοτον sibi videri dixerat, de qualitate agere in Categoriis sic sidenter incepit: Παιο- Τα 0 κ λώ, -ν ω et oi γυ λιγ in . qui sane ad hunc modum locutus est, non ut se hujus nominis inventorem, & quasi architectum ut nonnulli falso putant profiteretur, sed potius, ut id suo judicio, rei naturae proprium,& accommodatum Ostenderet, quemadmodum etiam cum eodem Magistro suo consentiens in analyticis protulit, ορον θ
Τertio loco sequuntur substantiae , quarum illae facultates sunt, ut ignis & aqua, & aer, & terra. quae quidem corpora a facultat,bus longe disserunt. nam illa in locis suis vicissim sese destruunt, & labefactant: facultates vero nec oriuntur, neque occidunt