Opuscula mythologica, ethica et physica. Graece et Latine

391쪽

Εὐας, ἡχ .r' ανθρώ Σπην μυο- νον γνο ι ν --, ἀαὰ diuntur , dilatatur , ac dirimitur :terrae tamen constitutio nunquam antea tota prorsus interiit, nec post ullo tempore interitura est. Quapropter quod dicitur, historiam Graecam ab Inacho Argivo initium duxisse, sic est interpretandum, ut non ab aliquo primo principio , sed aliqua ejus mutatione quae acciderit . ortum habuerit. Nam terra Graecia antea sepius fuit & posthac etiam erit Barbara, non modo, quod ad eam exules ali unde commigraverint, verum quod Na viar αυτης a natura id etiam proveniat, quae ζον Θ ου δει μυε ονΘ αυτὸ ς γνο' tametsi nec major redditur neque

est, & ratione nostii principium sumit. De toto quidem & universo, deq; ortu & interitu,qui in eo fiunt,& ut se habeant, & in omni aeternitate sint habituri . ctim natura partim λυνέτου φυσεως ου ς, ἡ ο ἀει,- iὴmpiterno cieat motu, partim per

Γῆῖ J Pliniui tamen civis metis Cadmum primum historiam condicisse tradit libro Via.

392쪽

OCELLUS LUCANUS.

Caput IV.

creandae sobtilis causa mulieribus

minum generatione, quo modo scilicet, & ex quibus recte perfici possit, ita ut non modo legitime facta , sed temperantia & pietate simul operante, habita esse videatur , operae precium existimo hunc in modum statuere , &primo quidem hoc ipsum cogitare, quod non voluptatis, sed pro- admiscemur. Siquidem facultates ipsas, instrumenta, & appetitus hominibus dedit Deus , non ut voluptate fruantur, sed ut eorum genus perpetuo duret, ac permaneat. Nam cum fieri non possit. ut homo ipse qui mortalis natus est, divinitatis eff-ciatur particeps, si generis immortalitas absumatur, in singulis supplevit Deus; & generationem hanc infinitam & continuatam reddidit. Hoc unum igitur spectare in primis

oportet, non esse concumbendum voluptatis causa. Mox eandem hominis constitutionem ad universam referendam,

quippe qui non sollim domus & civitatis, verum etiam mundi maxima habeatur pars. quae quidem, quaecunqne res desit, eam supplere & complere debeat . alioquintum domestici & civilis , tum e tiam divini laris desertor futurus

sita

Nam qui prorsus causa procrea tionis liberorum non coierint, ii

393쪽

nobilissimos communionis coetus injuria afficient & violabunt. Quod si tales fuerint, ut nec legitime nec temperanter generent. qui Orien tur filii, scelesti, improbi, & miseri Diis, Daemonibus, hominibus, nec non familiis & civitatibus execrandi & detestabiles futuri sunt. Qui igitur haec antea consideraverint, ii non belluarum more ad concubitum ferri debent, sed ita ut qui res venereas necessaria bona esse putent. quod sane probi viri faciunt, qui non solum domos & plurima terrae loca magna hominum multitudine replere necessarium &bonum existimant mansuetissimum enim atque Optimum animalium omΗium est homo ) sed etiam probis viris , maximum esse

censent. Hanc enim ob causam eveniet,

ut civitates bene institutas inhabitent, res suas domesticas & iamiliares recte gubernent & tueantur, amicisque ipsis ut civilis status xequirit ratio)civiles actiones praebeant, cum illi non multos tantum homines,sed etiam probos suppeditabunt. Itaque peccant complures qui in matrimoniis contrahendis, non fortunae magnitudinem, neque publicam utilitatem sibi proponunt, sed divitias aut generis praestantiam tantum respiciunt. Pro eo enim quod adolescentes & integra aetate ducere deberent, vetulas sibi ipsis adjungunt, atque cum uxores ejus

dem secum mentis, & sui similli irae ducendae essent , nobilitate praestantes & divitiis assilientes ducunt. I i α τριγόρ

394쪽

Quapropter pro concordia discordiani, pro legitimo consensu dissensionem sibi parant, siquidem

maritus & uxor inter se de principatu contendunt. Quae enim mulier divitiis, genere, & amicis antecellit, ut sibi pareat vir contra naturae leges exoptat: at ille, tametsi juste xepugnet, quippe qui sibi primas, non secundas deferri velit, obtinere tamen principatum nullo modo potest.

Quae quidem res cum eveniunt, non familiae tantum, & domus, verum etiam civitates infelices reddantur,necesse est. Domus enim citavitatum partes stat: ex partibus t tum & universum costituitur.Consentaneu igitur est,quales sunt partes,tale & totu & universa existore, ex hujusmodi constans partibus.

Atque ut primarum quidem partium primae structurae ad universum opus benὰ aut male complendum plurimum faciunt: verbi gratia ad domum aedificandam fundamenti jactus, ad navem struendam carinae

fabrica . ad exercendam concenti nis & musicae artem contentio vocis

& remissio : sic Reipublicae bene

vel male instituendae familiarum constitutio , concordia, & convenientia magnopere utilis est. in propter qui de generatione cogitant, haec agere opus est, ut generatim quodcunq; dissimile impersectumque est observent. Nam nec plantae ipsae,nec animalia, cum adhuc imperfecta sunt, foecunda sunt. quin potius requiritur , ut aliquo

395쪽

cant.

Multa sane existunt hujusmodi

in vita humana , quae melius est, si sero discantur. quare adolescens ad rerum venerearum usum ita est agendus , ut ipsis ante xx. annum non fruatur : quas etiam cum gustaverit, rarenter exerceat. Quod s , sane erit, si bonum corporis habita χὐ tum & continentiam res esse opti- -ιως 'χρὶ Ps. δε τουτο, a ξαν καλον και πιμον χὼ νομ8ηοῦ τ ea εξι -τ έγκρ Tειαν. rs. J Δεῖ και πιυδ γειν τὰ τοιαυτα δ νομι ν ἐν πυς' sλλωυικως σι si 'M: μ mas & honore dignas censuerit. Quin etiam huiusmodi institutorum disciplina in terrae Graeciae civitates inducenda est, ne cum ma-

nos viginti rerrem venerearum usum nox qaarat. in hanc ser tent in Caesar Iibro VI. de bello Callico, de Germaniae moribus loquet s , Intra annlim

inquit) XX. 'minae notitiam habui se , in turpi imis habent reblis. I. J Plato lib. s. de Rep. haec Ocelli praecepta vidi Ie palam ostendit : qui

396쪽

36 OCELLUS LUCANus

Καθόλου niacta αυρῶν 'ς Tollendae porro sunt penitus ones τε παμ φυσιν τας illae generationes, quae praeter natu- μεθ' υ ἔρρως γινο μας . υβαλιμ - ram & contumeliosae sunt. Contra Ἀνθ τιις κ'φ φυ καὶ ω' relinque lae&servadae, quae secudu

temperato & salubri utantur cib0, D ' ' non ebrietate capiantur, nec quid- nil p αροῖ ' piam sumant, quod perturbationem τε αλ di asserat, ex quibus quidem rebuS hJ- eu) αυ σω των ε ξ ς bitus corporis deteriores evadunt. γνον o 7 7 7 O' illud vero omnium maxime curan- φυλα ει το λάγες η- dum est, ut non nisi pacata & tra H δὶανοίας τοις uera εις γί-- quilla mente concumbant.nam cum 29. ὀκ. zαυλων g Q, ἀπjαφώ- pravi & inconstantes, ac perturbati νων modi γωών ἐξεων uos ἡ- sunt corporis habitus, ex illis viti

26 J Hoc eodem exemplo usus est Plato libro quinto de Re p. ubi nobis suadet ut in giςnendis liberis eos imitemur qui belluatum studiosi dant operam, ut eX optimiS canibris, equis & avibus , optima oriatur proles. Platonis verba huic loco brevitatis causa apponere nolui, clim nimis multa sist, tum maxime quod vulgo tabeantur bene conversa. Γ 7. J d, i, μων μι, G οτε his verbis modos exprimit Ocellus, qui in generandis animalibus servandi sunt. Hos rete ιλι ἐσεις appellant Graeci, circum stantias Latine reddunt. Τum Seneca in quaestionibus Naturalibus tum etiam omittilianus libro v. suarum instituti0num. Similiter circumstantias quae in dindis requiruntur pecuniis, iecundo de Moribus libio Ar stoli les sic enumerat: Και τε δουνου ἀργύρουλ sit α'ησαι το ῖm V οσον Ab ὀτε ου ενε in κ2 cet, ν τος κρυ

397쪽

OCELLUS LUCANUS. 37

iam filiorum suorum curam susci- is : ' pere, quin potius illos ut sors

Q --ωτο-- ωὼ sed leant ut Qui orti fuerint, belluarum ri . limites, vilesque ac degeneres eva

et a J Huic libello nonnulla deesse aebitror, ea adductus ratione, qEOA Ocellus in fine hujus ultimi capitis id quod fecerat in alio: um calce Quael prius explicuit, non recensuit.

398쪽

LEGIBUS

Cum Versione

Corporis, mundi, domus, & civitatis natura nobili

comparatione consideratur.

ων γεννα Hὰ κώ γαβὰ ταν Continet quidem corpora vi

ta , huJus vero causa anima , mundum vero harmonia, hujus autem causa Deus 3 familias vero & civitates concordia, hujus autem causa lex. quae igitur causa & natura mundum qui dem semper apte cohaerere , &nunquam in statum perturbatum declinare , civitates vero& familias brevis esse tempo ris : quorum genita , & mortalis ' φυσῖν

399쪽

κιννητον κυζερνῶ, το δ ἀει-εἰς κυCερνῶ - , -u το y που ντῆ δ αμ ει , το δὴ υs ρον. κ το δ Θειον κω λογν εχον η ἔριφρθρον. το δε γεννα ν, α' λογ=ν, κου τo ροέοwάMον. natura materiae , ex qua constituta sunt, ipsam habent causam dissolutionis, constant enim ex mutabili& semper passibili: eorum enim quae genita sunt interitus , salus genitricis materiae . quod vero semper movet, gubernat : quod semper patitur, gubernatur : & il lud quidem potestate prius, hoc ve

ro posterius 3 & illud quidem di

vinum , & rationem habens, &mentis particeps , hoc vero genitum, & rationis expers, & mutabile.

Nogarolae

400쪽

EPISTOLA

Canonicum Veronensem, Super Viris illustribus genere Italis , qui

cani de universitate libellum convertissem, Adame, tametsi non ignorabam id me non esse assecutum quod volebam , tamen ipse mecum vehementer laetabar, quod rudibus , & ignaris Graecae linguae hominibus nonnihil prosuissem, tum maxime quia in eruendo e tenebris viro , qui suiS commentariis Graece scriptis Italiam plurimum exornaster , Operae quidpiam& laboris consumpseram. De quo

quidem plura si possem) libenter scriberem, sed quae ad mores ejus,

& vitam attinent, omnia temporis longinquitate obscuravit oblivio. Illud tantum inter omnes constata uetores, qui ejus meminerint, Ocellum genere fuisse Lucanum : ex qua vero Lucaniae civitate ortum

habuerit , nullibi scriptum vidi. Nam Lucania Italiae regio, quae nunc Basilicata , & Principatus nuncupatur, plurimis, & maximis urbibus semper floruit, & temporibus nostris etiam floret, inter Thyrrenum,Siculsimque littus, Strabo asserit) posita, a Sylarini vio usque ad Laum extensa, &a Metaponto ad Thurios contine