장음표시 사용
641쪽
Theologico - Politicum. II quod Beniamin in ultimo hujus peregrinationis anno natus fuerit; hoc est, ex eorum hypothesi, anno nativitatis Ioseph decimo quinto aut decimo sexto aut circiter. Nam Jacobus anno a nativitate ipsius Ioseph et Laban valedixit; at ex anno 7 aetatis Iosephi usque ad annum ' quo ipse patriarcha AEgyptum peregre ivit, non plures quam viginti duo anni numerantur, ut in hoc ipso Capite ostendimus adeoque t Benjamin eodem in tempore, quo scilicet AEgyptum prosectus est, viginti tres aut viginti quatuor annos ad summum habebat tu quo aetatis flore nepotes eum habuisse constat vide Gen. p. s. s. I. quem eonfer eum Vs 38, 39, O. cp. 26. Num et cum f. I. et seqq. p. 8. l. I. Paralip. . LB, Μ:Nam Bela Benjamini primogenitus duos jam filios, Ar et Nahgaman, genuerat. Quod sane non minus a Ratione alienum est quam quod in septennis vim passa fuerit, et reliqua, quae ex huius historiae ordine S deduximus. Λtque adeo apparet, homines imperitos, dum nodos solvere student, in alios incidere, remque magis intricare et dilacerare SSS.
quod . . . dixerim omittunt L et, at hic post Nam quod quidam addit: v. e. Abec orab.
Pejori . . . actum omittunt L et Μ.' Decimo quinto . . . Ioseph omittit κ . LB, Μ usque quo Iacobus raptum migravit, non prun
t B ergo momittit ' LB, Μ eo. m annos natus erati I B quam fumere quod Μ quam statuere quod , LB, Μ mo. Ss L m: Atque adeo apparet, ipsos in VIIam incidere eupientes vitare Charybdim.
ad pag. 495 - . URR. Rabbi Levi e Gerson et alii credunt, hos o. annos, quos scriptura ait in libertate transactos, initium tamen
642쪽
6 8 nnotationes in Tract. sumere ab obitu Iosuete atque adeo . praecedentes annos, quibus populus in ditione usa mingataim ut, simul comprehendere; et 8 sequentes etiam ad censum o annorum, quibus mu et Samgar judicaverunt, adducendos et sic reliquos servitutis annos sub eos, quos Scriptura in libertate transactos iisse testatur, semper comprehendi credunt. Sed quia Scriptura expresse, quot annos Hebraei in servitute, quotque in libertate ierint, numerat,
et cap. a. s. 8. expresse narrat, Hebreorum res viventibus
judicibus semper floruisse, apparet omnino Rabinum istum, virum alias eruditissimum, et reliquos, qui eius vestigia sequuntur, dum similes nodos solvere student, Scripturam magis corrigere quam explicare. Quod ii etiam faciunt, qui statuunt, scripturam in illa communi annorum supputatione non nisi politiae udaicae tempora indicare
voluisse; narchiarum autem et servitutum, utpote infausta et regni veluti interstitia, ad communem annorum censum adducere non potuisse. Nam Scriptura quidem narchiae tempora silentio praeterire, at servitutis non minus quam libertatis annos tradere, nec annalibus, ut Omniant, expungere solet. Quod autem gegra lib. I. Regum omnes absolute annos ab exitu AEgypti communi illo annorum numero comprehendere voluerit, adeo manifesta res est, ut nemo Scripturae peritus unquam de ea rubegerit. Nam, ut jam ipsius textus verba
omittam, ipsa Davidis genealogia, quae in fine libri Ruth et I Parat.
cap. a. traditur, vix annorum summam adeo magnam patitur. Nam
Naghson anno a. ab exitu AEgypti princeps tribus Iudae erat vid. Num 7. s. II. et a. , adeoque in deserto obiit, et filius ejus Salma cum Josua Iordanem transiit. t is Salmon secundum illam Davidis genealogiam Davidis atavus fuit, Si ab hac M. annorum
summa . regni Salomonis, et o vitae Davidis et w., qui in desertis transacti sunt, auferantur; reperietur Davidem natum fuisse anno 366. a transitu Iordanis, atque adeo necesse esse, ut ipsius Pater, VuS, abavus, atque atavus liberos genuerint cum unusquisque
643쪽
Caetera exempla haec tantum habent Samson natus est postauam Phili imbraeos ube/erant.
i ad pag. 498 .LB. ΜURR. Alias scripturae verba corrigunt potius quam explicant.
ad pag. 499 LB. ΜυRR. idat Iehgarim vocatur etiam ahgal Iehuda, unde Maech et alii putant, Bahgale Iehuda, quod hic transtuli ex populo Iehu , nomen esse oppidi sed falluntur, quia a pluralis est numeri. Deinde, si hic Samuelis textus cum eo, qui est in libr. I. Parat ' conferatur, videbimus, quod David non surrexerit et exiverit ex Bahgal, sed quod eo iverit. Quod si auctor Samuelis libri locum saltem indicare studuerit, unde David arcam abstulit, tunc, ut Hebraice loqueretur, sic dixisset et furrexit et profectus est Dorid, ero. ex auri Iuda, et inde abstulit arcam Dei.
644쪽
ad pag. 49OCeu qui e font messe de commenter e Texte, ron currim e ceu forte et Abraham Vensuit et e retis chra Diomee Is emmihudino de Gesur, o i demeura trois ans, et Daridpisum fonsis Dut is temps μ'u ut dimur Mais 'est que ron oppede interpreter ex cu est permis de se donne crete licem dans rexpositio de Meritura, et de trans fer de is forte de phra sim enueres Dis en fistunt, oit en retranchant urique Mose, o Me pri est permis de eorro re P criture, et de is donner
commera, morem de cire utant de formes que Pon oti a.
LB. ΜURR. oritur hic suspicio si quidem suspicio dici potest
quod certum est, ex deductione genealogiae regis Iechoniae quae traditur cap. 3. l. I. Paral et producitur usque ad filios Eljohgenai, qui decimi tertii ab eo erant; et notandum, quod Iechonias iste, cum ei catenae injectae sunt, liberos non habebat, sed videtur quod liberos in carcere genuerit, quantum ex nominibus quae iis dedit conjicere licet. t nepotes, quantum etiam ex eorum nominibus conjicere licet, habuisse videtur postquam e carcere liberatus fuit ac
proinde in In Ped a quod significat Deus liberaris , qui in hoc
capite dicitur fuisse pater erubbabelis, natus est anno 37. aut 38. captivitatis Iechoniae, hoc est 33 annis antequam Cyrus Iudaeis veniam dedit, et consequenter erubbabel, quem Cyrus Judaeis ' proposuerat, I 3 auto . annos ad summum natus videtur fuisse. Sed haec potius silentio praeterire volui ob causas, quas temporis gravitas L explicare non sinit. Sed prudentibus rem indicare lassicit: qui si hanc Iechoniae integram progeniem, quae traditur cap. 3. lib. I. Paral ex s. 7. usque ad finem ipsius capitis, aliqua cum attentione percurrere, et Hebraeum textum cum versione quae Septuaginta dicitur conferre velint, nullo negotio videre poterunt, hos libros
645쪽
Theologico - Politicum. a Ipost secundam Urbis restaurationem a Judamaccabaeo lactam restitutos fuisse, quo tempore Iechoniae posteri principatum amiserunt, non
antea. LB, Μ au in hoc apite dieiιur fuisse anno. Omissa restituit Mehmere eod. suo et Gallo. hoc est annis 33 antequam Cyrus Iudaeis proposuerat. Scriptum fuerat temporis injuria et upersitio, deinde verba mutavit auctor Nempe, quas temporis injuria et supersitio gravitas; B temporis injuris et uperstiti regnans gravitas.
ad pag. 5 J.LB MURR. tque adeo suspicari potuisset nemo eius prophetiam Ieremiae dictioni contradicere, ut ex Iosephi narratione suspicati sunt omnes, donec ex rei eventu ambos vera praedixisse
ad pag. - .LB. URR. Huius libri maximam partem desumptam esse ex libro, quem ipse Nehemias scripsit, testatur ipse historicus s. I. cap. I. sed quae ex cap. . usque ad Vs in cap. a. narrantur, et praeterea duos ultimos versus cap. a. qui Nehemiae verbis per parenthesin inseruntur ' ab ipso historico, qui post Nehemiam vixit, additos esse, dubio caret.
cad pag. SIG. M. MURR. gegras avunculus primi summi pontificis Iosuae fuit vid. gegr. cap. 7. s. I. et . arsi c. 6. s. I , s. et simul cum Zorobabel Babylone Hierosolymam profectus est, vide Nehem. cap. I a. s. I. Sed videtur quod, cum Judaeorum res turbari viderit, Babyloniam iterum petierit; quod etiam alii fecerunt, ut
646쪽
Ha n notationes in Tract. Patet ex Nehem. cap. I. s. a. ibique usque ad Artaghsam regnum manserit, donec impetratis quae voluerat, secundo Hierosolymam petiit Nehemias etiam cum Zorobabel Hierosolymam tempore Cyri
petiit vid. Ηgegrae cap. a. s. a. et 63. quem confer cum L . cap. IO. Nehem. cap. o. s. I. Nam quod interpretes aer, an ' -ώ- tum vertunt, nullo id exemplo probant, cum contra certum sit quod
Iudaeis, qui aulam frequentare debebant, nova nomina imponebantur. Si Daniel Bellesasar, erubabel Sesbasar vid. Dan. cap. I. s. ., I gegrae cap. I. s. . et cap. s. s. vi et Nehemias attriata vocabatur. At ratione ossicii salutari solebat rint procurator pr es Vide Nehem. cap. s. s. I . et cap. a. s. in II est done eertain ρά Atimatha est v mm propre, commemmolesphoni, Nam MM I. Paral. 4. 4, 8, allones Nehem. o. as et infid reste.
LB Atimehata; et interpretes ibi legatum.
LB. URR. Synagoga, quae dicitur magna, initium non habuit nisi postquam Asia macedonibus subacta fuit. Quod autem Μώ-monides R. Abraham en David, et alii, statuunt, huius concilii praesides fuisse gegram, Danielem Nehemiam, maggaeum, Zachariam, etc., ridiculum figmentum est, nec alio fundamento nituntur quam Rabinorum traditione, qui scilicet tradunt, Persarum regnum3 . annos stetisse, non amplius. Nec alia ratione probare possunt,
decreta magnae istius synagogae s synodi, a solis Pharisaeis habitae, accepta fuisse a prophetis, qui eadem ab aliis prophetis accepissent, et sic porro usque ad osen, qui eadem ab ipso Deo accepisset,
et posteris ore, non scripto, tradiderit. Sed haec ea, qua solent, pertinacia Pharisaei credant prudentes autem, qui conciliorum et synodorum causas, et simul Pharisaeorum et sadducaeorum controversias norunt, facile conjicere poterunt ' causas magnae illius synagogaes concilii convocandi moe certum est, illi concilio nullos inte
647쪽
Theologico - Politicum. 623 fuisse prophetas, et Pharisaeorum decreta, quae traditiones vocant, auctoritatem ex eodem concilio accepisse.
ad pag. 525 .LB. ΜURR. πιζομαι vertunt huius loci interpretes concludo, et a Paulo usurpari contendunt quomodo ' συλλοτιζομαι, cum tamen λογιζομαι apud Graecos '' idem valeat ac apud Hebraeos Ion , computare, cogitore, exi more, qua significatione cum textu Syriaco optime convenit Syriaca enim versio si quidem versio est, quod dubitari potest, quandoquidem nec interpretem novimus nec tempus, quo vulgata fuit, et postolorum lingua vernacula nulla alia fuit quam syriaca hunc Pauli textum sic vertit --ει - λ metarchonian Ochii, quod Tremellius optime interpretatur arritramur igitur. Nam et , rehoon ' nomen, quod ex hoc verbo formatur, significat arbitratus est namque u a re sono in Hebraeo aura Maxw oluntas; ia , - ergo olumus seu nitramur .
ad pag. 544 .LB. Vid. Interpr. Scripturae p. s.
st liber M. Philosophia S. Scripturae Interpres Exercitatio Paradoxa, te. Eleutheropoli 666. Ib in pag. 7s nescio cujus sententia his verbis describitur tisQuando S. Scriptura alicubi quid clare et ex prolata docet, sive δογματιγι, cui contrarium alio in Ioeo ex occasione et per consequentiam statuere
648쪽
videtur, tune locus ille clarus proprie et secundum iteram est intel gendus hic vero figurate et secundum illum interpretandus. X. gr. S. Literae lare or νιατιζου , Deum esse unum, et aliis in locis Deus loquitur numero plurali, unde sequi videtur, illum non esse unum. Cum igitur prius ex prosem doceatur, posterius vero per consequentiam ex iis deducatur, hi textus improprie sumendi, et secundum illos, qui proprie accipi debent, exponendi erunt. Similiter jubetur, cavendum esse, ne Deum corporeum imaginemur dicitur enim Deuteron. 4. Cavetote vobis vaide nam non animadvertistis IIam mititudinem, etc. ut non aetatis vobis eu*tiIe, miιitudinem IIius mulaehri, ese. Et postea Si facietis seu tiIe, miιitudinem uilius rei, etc., eontestor eontra vos hodie caelum et terram, fore ut omnino pereatis quam celerrime e terra illa, etc. Quibus locis clare docetur, Deum esse incorporeum. Quocirca isto praecepto, et non ratione obligamur, omnes textus, e quibus, Deum cor reum esse, colligi posse videtur, ex hoc praecepto interpretari d
ad pag. 547 LB. Interpret. Script p. 6.
In libri modo laudat p. 76. cum alia tum haec adversus sententiam quam modo retulimus disputantur is Sed vero largiamur, aliquid in s. Literis clare atque perspicue exprimi. An igitur, si orματιζουσαι, assererent, nihiισι aliquid, vel ιiquid se nihiι, etiam proprie, et ut sonarent, essent intelligendae, quantumvis etiam nostrae Rationi advinarentura Sane Credat Iudaeus Mella,
Non ego sneque ullus sanae mentis, ne quidem ipse. Cogetur enim, cum Scriptura sibi videtur contradicere, lateri Ratione uti licere, ut dignosci possit, qua nam loca proprie, quaenam improprie sint et figurate intelligenda atque interpretanda. Qualia sunt, Deum non duci poenitentia, Num 2 et 23. , I. Sam. Is r M., etc. et eundem poenituise, quod hominem fecerat, Gen.
6r6. et istius maιi, quod facturum Iri rixarat popula suo, Exod. Met 1 Et alia id genus quam plurima passim obvia 'd
ad pag. 55I .M. Interpret script P. II 3.
In eiusdem libri pagina quae numero is est et cum reliquo Epilogo notis numeralibus caret, haec leguntur: ... scrupulum lanum, et quidem, nostro judicio, sitis magna molis amovere studebimus, firmiter persuasi, eo sublato,
649쪽
reliqua omnia lare plina atque expedita. Est autem ille, quod, si eo, quo statu, mus, modo Philosophia sit S. Literas interpretandi norma, ipsi S. Literae inutiles et frustra exarata atque ad nos transmissis videantur.' Responsionis, quae deinceps datur, haec sere medulla est et ...cvoces tantum sunt occasio in ruinamentum, quo intellectus erigitur ac inducitur, ut ideas . . . attentius contempletur, ne iuster se conserat, ac si hanc in illa necessario includi deprehendat. Iam vero, quoniam omnes libri ex orationibus inter se connexis copulatisque constant atque maestantur, evidentissime consequitur, summam maximamque, quam rebus vere accurateque cognoscendis intelligendisque praebere queunt utilitatem, in eo solo consistere, quod Lectorieootationem injiciant, eumque excitent ad ideas, quas iam rerum in mente inbrmatas habet claras atque distinctas, ineque in illis libris vocabulis denotantur, contemplandas, Inter se comparandas, ac, num una alter in- eludatur aut connexa sit, examinandas nulla vero ratione intellectum in veram rerum cognitionem ex aut per se poste deducere, multo minus menti ideas elisas distinctasque, si antea infuse inditaeque non fuerint, indere, aut infundere, aut imprimere, aut allo aliquo modo ingenerare Unde liquet, .... minime supervacaneum esse, scripturam adire atque consularer non quidem ut illa veritatem aut per se mentibus nostris ingeneret, aut clariorem distinctioremque reddat, aut magis firmam faciat, sed ut, quemadmodum diximus, occasonem materiamque motandi suggerat, et quidem de talibus, de quibus orsan alias nunquam cogitassemus. Quorum etiam summam hominum beatitatem concernentium, adeoque ulla prae caeteris omnibus conducentium, non autem veritatis docendae, respectu eius utilitas et maxima, et allorum librorum utilitati longe anteponenda est... I
ad pag. 65Q. . MURR. Hoc est, quod ad salutem f. beatitudinem satis sit, divina decreta tanquam jura seu mandata amplecti, nec opus sit, eadem ut aeternas veritates concipere, non Ratio sed Revelatio docere potest, ut patet ex demonstratis Cap. .
ad pag. 555 .LB MURR. In statu civili, ubi communi iure decernitur quid bonum et ' quid malum sit, recte dolus distinguitur in bonum et malum. Sed in statu naturali, ubi unusquisque sui judex est, summum-
650쪽
6m n notatione in Tract. que jus habet leges sibi praescribendi et interpretandi, immo etiam, prout sibi melius judicat, abrogandi, ibi sane concipi non potest,
ad pag. 5s . . URR. In quacunque civitate homo sit, liber esse potest. Nam certe ' homo eatenus liber est ' quatenus Ratione ducitur. Λ 'B. aliter obbesius D Ratio pacem omnino suadet haec autem obtineri nequit, nisi communia civitati jura inviolata serventur. Ergo, quo homo Ratione magis ducitur, id est, quo magis est liber, eo magis constanter civitatis jura servabit, et summae potestati mandata, cuius subditus est, exequetur.
LB Nam homo. mi es potest parenthesin omittit.
cad pag. 56I, LB. ΜυRR. Quod Paulus ait, homines esse sine effugio, more humano loquitur. Nam cap. s. ejusdem pistolae expresse docet, quod Deus cuius vult miseretur, et quem vult indurat, et homines nulla de causa inexcusabiles esse, quam quia in Dei potestate ita sunt, ut lutum in potestate figuli, qui ex eadem massa facit vasa, aliud ad decus aliud ad dedecus, et non propterea quod praemoniti sunt. Quod autem ad legem divinam naturalem attinet, cujus summum praeceptum esse diximus Deum amare, eo sensu legem appellavi, quo philosophi communes Naturae regulas, secundum quas omnia fiunt, leges vocant. mor enim Dei non obedientia, sed virtus est, quae homini, qui Deum recte novit, necessario ineae t obedientia voluntatem imperantis, non rei necessitatem et veritatem respicit. Cum autem naturam mei voluntatis ignoremus, et contra certe