장음표시 사용
31쪽
modum semper agressionibuS hostium Suorum eSSe eXp0Situm, et quoniam frequenter e terra egredi cogatur , semper aeris Variationibus, inquit Boso, obnoxius jacet: quarum variationum extrema ipsi par1ter nocent. Quod ad evolutionem iuniorum Spectat, obServavi eos, ut attingant longitudinem transversi pollicis, egere tribuS Vel quatuor menSibus, pro circumstantiis plus minusve incremento faventibus. Vid. caput III, Se t. 6, pars III. Ne in inutilem repetioneni incidamus, nihil hic diximus de copula tione, generatione, etC.; quoniam haec argumenta Peculioribus capitibus
Lumbrici ingenti copia versantur in terris sibi idoneis. Pauca animalia E0rum mune' tam frequenter occurrunt: aliquando milleni inveni utitur, spatio 3 vel 4 pedum. Quum autumnali tempore, in hortis folia ex arboribus delapsa acervatim colliguntur, Semper reperire eSt uno vel duobus abhinc diebus, permagnus numerus, Sub illis aCervis. Lumbrici terrestres a Vere usque ad autumnum apparent. Ηyeme durante, tantummodo degunt sub terra. Si generatim oculos conjiciamus in genus Lumbri Cum, qUemadmodum Regi insis ubi a Linnaeo est ornautum est, exceptis speciebus aquatici; vel marinis, ob rQPς 'I servamus in Sola Europa animalia, quibUS constat illud genus , reperiri. Ignoramus an OCCurrant in America, Africa et Asia septentrionalibus; verisimilius enim est, ratione habita aeris temperiei, ipsos inveniri in bis regionibus, quam in aliis oris magis ad Meridiem vergentibus, veluti America Meridionali. Non dubitandum autem est, quin aer maXimam Iim in mores et vitam horum animali iam exerceat. Vicissim species, de qua in nostra dissertatione agitur, per uniVOPSam Europam est diffusa, et omnibus innotuit. Praeterea variat non solum iunostris regionibus, Sed etiam pro diversis locis , ubi degit. Eosc contendit Lumbricos, sub omni latitudine obvios esse; Lumbricum terrestrem in America fuisse repertum , et illum, denique probabili modo in ceteris terrarum orbis regionibus Oecurrere. Haec tamen opinio Sola observatione corroborari poterit.
Si fides est adhibenda testimonio Grori Si honii, auctoris a FranScis, in historia sua animalium citati. Lumbrici mirum in modum propagari
32쪽
identur. Ille d1cit: quod, anno 970, POSt Uermium sub torr Ialontium postilonitam maximam Ra Memuos mox fuΠgum omnium inopia Iahoratum suorit. An hoc est idem animal ac Lumbricus noster terrestris Quamvis hoc fieri possit, tamen dubitandi ratio Subest. Andorson, his Ioiro naturoID HI flando) etiam dicit, certis temporibus, campos obductos esse Lumbricis terrestribus, qui ex foraminibus Suis eXeunt sese aqua pluviali laxandi gratia. Adeo ingens eSt corum numerus, ut agricolis hujus regionis, illos de coelo delapsos arbitrentur.
Modus ep. Franscius arbitratus, Lumbri os tenerioribuS urboribus nocere. Suadet
in terram es Ddere decoctionem Cannabis steminae aut corticum gallarum viridium, qua ex terra eruuntur. Felici etiam SUCCOSSu Solum, sapone aqua soluto aspersi. Praeterea alia sine dubio exstant media, quibus fora mina sua deSerere CogerontUP. Pluribus aula Dissicillimum foret exponere quamnam utilitatem oeconomiae generalitum aiunt. Naturae Lumbrici Bsserant. EX eo ipso Solo, quod existunt, inquit auctor celeberrimus, observari mere itur animalia. Si LUmbrici sere numquam alia animalcula comedunt, ipsi e contra Saepissime gulae aliorum animalium obnoxii jacent. Porci, nasuae, talpae, eri iacet, gallinae, turdi, anates, sala mandi es, etc., ipsis bellum inserunt. Antiquus scriptor 11ac de re sieloquitur Franscius , hist. anim. , t. I. p. 422.) ratro excitari solonici pluros uno loco reFeriuntur, id quod optime didicerunt coroi, qui aratoris aratrum diligenter et frequenter comitari solent. Ρhilomela etiam iis veSCitUr. Ρi,catui in- LUmbrici etiam pisces delectant; piscatores ideo iis utuntur; hamo illos β'ην μ' ' figunt, ita ut tamen sese adhuc movere possint, quia hoc modo a piSci bus perspiciuntur, Unus Lumbricus pluries inservire potest. Haec piscandi ratio antiquissima videtur, Ausonius enim de paupere piscatore talia canit:
Piscandi traheris studio Θ Domus omnis abundat Damnotini tales solita est ostendere gazas Nodosas vestes animantium nerinorum. Et jacula et fundos et nomina υillica lino Colaque, et insutos terrenis vermibus hamos.
Afit solati ibi Piscatores quidam Lumbricos, per aliquod tempus, antea nutriunt, pane xxivu Vr cannabis seminibus consecto, ut jucundiores piscibus evadunt. Illam
33쪽
substantiam miscent cum terra, in qua degunt Lumbrici: sed illud pro habili modo falsum est praejudicium. Quidam alii Lumbricos majores
selectos eadem ratione innutriunt. Alii Vero, terrae grana tenuissima, papa Verum grana, V. g., immiscent. Quidquid de hac re sit, certum tamen est me vidisse maximos et CraSSiSSimos Lumbricos Saepissime inter manus piscatorum versantes. Vermes magni aut eXigui omnes piscatui inservire possunt. Majores tamen majoribus piseibus Capiendis, veluti cyprinis, anguillis, reSer VentUΓ. Varii exstant modi, quibus Lumbrici capiuntur. Vidimus illos, decoctionibus quarumdam plantarum Vel aliarum Substantiarum, e terra eXCi tari. In locis tibi multa cernuntur foramina, etiam ope ligonis aut furcae effodiuntur; vel crebro pede, pulsetur terra, quae multos continere vide tur; vel tandem baculus aut palus in terram deligatur, et Continuis concutiatur ictibus. LumbricHS quaSSatum Vehementer terram Sentiens, CRURmox deserere cogitur. Linuinus egressionem Lumbrici tribuit terrori, quem ipsi talpa injicit. Hanc observationem praeteribimus. Nonne hoc potius ex eo provenit, quod metuat, ne in foraminibUs ad angustias redi gatur et attritibus comprimatur: nam hoc Semper locum habere debet, si tali modo capiuntur, qui moduS OptimuS esse habetuP. Olim maximus fuit Lumbricorum usus in medicina. Quum antiquos materiae medicatis tractatus perlegi mi , miramur ingentem numerum proprietatum, quam Hippocratis discipuli Lumbrico terrestri tribuebant. Oleum in quo enecatus fuerat et infusus, maximam vim exercebat in assectiones nervosas. Nei vos et integrum liga meritOSum apparatum Corroborat, ideoque juncturas. firmat; et felici successu utebantur in paralysi et inrachinis. Triplici etiam gaudebat proprietate infusio vermis in vitio albo : ' aperitiva, 29 sudorifica, 3' diuretica. In pulverem redactus proponebatur ad dosim 30 vel 40 granorum contra arthriticum rhumatiSinum; lagani sub sorma compositi ex Z vel 4 Lumbricis. terrestribus, ovo et farina adversus febres tertianas; in modum cataplasmatis coutra paronychium, etc. Omnia illa remedia medio aevo inventa e libris hodiernis therapeuticis sublata, et ex ossicina pharmacopolae ejecta Sunt, ut GSmedendi nava omnino. luce est collustrata
34쪽
Indorum cibum suavi SSimum efficiunt. Sapor quem praebent. PhosphoreS
Si Lumbrici in ossicina pharmacopolae non Occurrunt, tameri non arcentur a culina quorumdam POPVlorum. Indi crudos, et quidem magna cum palati voluptate, comedunt. Testibus Monarci et Loppozio, ex lias placentas Componunt. Aliso praeterea Sunt gentes, quae Lumbricis terrestribus tamquam jucundiori cibo vescuntur. Illi, qui crudos Lumbricos gustu explorarunt, dicunt ipSOS sapore terroso esse praeditos. Et quidem pars eorum anterior, etsi terram non Comprehendat, tamen hunc saporem praebet. Praeterea notum eSt, Lumbricum terrestrem nullum peculiarem de corpore Odorem eXSpirare: odore, ut ita dicam, Omnino destituitur. Quum certis quibusdam circumstantiis submittuntur Lumbrici, phos phorescentes evadunt. Quum mihi talia videndi occasio non data fuit, hujus proprietatis investigationi operam navare non potui. Quum extra tempus coitus locum habeat, non mihi videtur esse tribuenda cui duin actioni a natura ingeneratu. Tempore et loco agemus de eorum Proprietate reproductiva. Silentio praetereo sententias quorundam auctorum circa Lumbricos ; alii, verbi causa, contendunt, Lumbricos ex terrae limo esse procreatos; alii dicunt, pluviam portendi, quum ante SoliS Ortum Apparent, etc., alii etiam, ipsos videntes, post nimbos, egredientes e foraminibus, arbitrantur tonitru eorum exolutioni favere, etc. Cunctae illae opiniones examini subjici non merentur.
DE VETERIBUS AUCTORIBUS, QUI DE LUMBRICIS SCRIPSERUNT.
Quoniam veteres Lumbricorum pariter nomine insigniebant vermes intestinos, sive in intestinis hominis aut animalium versantes, in graves induceremur errores, Si omneS eorum observationes tamquam in Lumbricum terrestrem factas haberemus. Inutile simul et fastidiosum esset, omnia, quae de hoc animali fuerunt Scripta, referre. Igitur sat erit prae cipuos auctores, qui Lumbricum terrestrem inveStigationibus suis submi
Unus ex antiquissimis fuit Aristoteles , ex Stagira in Macedonia; vixit anno 305 ante C. N. Hic philosophus, Platonis discipulus et
35쪽
peripateticorum princeps, Lumbricos terrestres vocavit, intestina torem, quia terram habitant. Vermis haloni naturam, in quibus corpus anguillarum consistit, inquit, De generatione animatium, t. JΗΙ. c. I. . Plinius etiam Lumbricum cogno it; vid. ejus opus, lib. XI. h. 11. Plinius. c. 37.), ubi dicit: nec Lumbricis uui Sunt, Dormium 'o generi, etc. Latini in genere, Lumbricos terrestres, inteStina ter P appellant; quod a Graecis usurpaverunt γο Dτεροι id. Dioscorides . Alio etiam nomine insigniebatur Δριλου vel secundum alios βδελλι Haec Omnia commentaria reperiuntur in Hist. Anim. Idro pandi, tom. P., de Insectis. Ipsi et poetae saepe de vermibus terrestribus loquuntur:
Foras, foras, Lumbrice, qui sub terra clepsisti.
ait Plautus, in Aulularia), ex quo patet nomen Lumbrici homini illatum
in contumeliam fuisse aCceptum.
oseonna qui vixit anno 1040, Datias erat anno 980 BOChctrae et BP- AVie.utia pellabatur Abou-Ali Abinsceni), gricola et Gosnor auctores non minus SUς'δη, ς' celebres, quam primus, pariter de Lumbrico loquuntur. Idrooandus denique, aut Idro, andus, qui obiit anno 1605, COD Aldrovandus. legit omnia, quae de Lumbrico scripta fuerunt, vid. tom P , Hist. Anim. quo Historia I sectorum continetur. ) Optime et diligenter observavit coitum Lumbricorum et alia peculiaria facta, quibus Sese Commendant. Alii auctores proinde ex ejus libro hauserunt et Lumbricos melius cognoverunt ; inter hos numerandus est Ionston, Historio 1 an do natuurdor go ei de Dioren, bladet. 143, anno 1660); in vernaculam linguam transtulit illa, quae ab Aldroνando facta erant. Quae LVIGoWandus nobis tradit de Lumbrico, ab eo ipso probabiliter observata non fuerunt; notum enim est, eum dum vixit, nonnisi tres libros de avibus, et unum de insectis, ipsum edidisse; reliqui decem libri, opera et studio ejuS SUCCeSSOrum in lucem prodierunt.
Saeculis XVII et XVIII scripti fuerunt varii libri de historia naturali Auet6ρε, Animalium, et in quibus major minorve mentio sit de Lumbricis. Operae , ὸbu 'Φ
R , theol0gum Anglicum, natum anno 1628, mortuum 1707, pro Sua Ray.
36쪽
Historici discolorum, edita Londini anno 1 10. Lumbricos collocat intorinsecta vel quae nullam subeunt μιεταριορφωσιν mutationem . Ea dividit in αποδα et podata. Ρrioribus continentur Lumbrici, quamvis hi novas suboant subdivisiones divisionis apodum: nam Sunt vel terrestres, vel aquatici, vivunt in terra aut in intestinis animalium, possunt esse magni aut exigui. Deinde ube rius agit de Lumbricis terrestribus, quorum tres Species Dum erat. Hic auetor VariaS OhServationes non respuendas instituit. filias, medicus et celeherrimus anatomicuS etiam Citari meretur propter Sua mora omnia, in quibus reperitur caput, cui titulus de animuBrulorum. Primus diligenter an9tomiae SubmiSit Lumbricum terrestrem, ejusque disquisitionem imitari deberent bi omnes, qui investigationes in Lumbricos terrestres instituent. IpSum Saepe Citabimus. Eodem fere tem pore ac Ra r Vixit. Franciscus Rodi, medicus et litterator, nutus AreZZ1 anno 1626, aut duobus annis ante Ra et mortuus anno 1698, propter opus: Do ni malibus Uiseis, quin in corporibus animalium Uii orum reperiuntur, 1208 , Amstolo lami. Postquam consuluerat L illisii opus, etiam anatomiam Lumbricorum instituit. Auctores ambo optime delineatas figuras descriptioni suae adjecertant. Omnes auctores, qui postea Venerunt, ex illis operibus hauserunt ana tomicas descriptiones ab antecessoribus factas. Alii eclogarii, veluti
Blasius, Anatome Animalium), et Valendin , Amphitheatrum Ani malium ), eorum tabulas figurasque pedetent1m descripserunt. Franscius , Historia Animalium, tom. 4 et 1. i compilavit, quaedrovandus, A illis et multi alii observatores, dixerunt. Ceterum ad illius
opus lectorem mittimus. Paulini pro dissertatione do Lumbrico terrestri, edito anno 1703, Francos. Illorum operum Secuti Sequentium nomina tantum noVimuS.
Vtin folli, dissert. 3. Patavii, 1748.
Multor regi Daniae a consiliis, natus anno 17 30, mortuu& antio 1784, qui scripsit Vermium terrestrium et supiatilium historiam. Quod opus magnopere desideravimus. Deinde inter auctores, qui de eadem materia scripserunt, duobus hisce
37쪽
etc. Insuper tractatuS general Veluti Θstema natura , Linnini, ejus una Sue Cia, etC.
DE RECENTIORIBUS AUCΤΟBIBUS, QUI DE LUMBRICO TERRESTRI SCRIPSERUNT.
Observatione dignum est generatim loquendo, veteres melius magisque SerVaSSe, quam recentiores, omnia quae spectant ad Lumbricos. Vita, mores hujus animalis, prioribus erant cogniti, et anatomicae investiga tiones, quas auctores quidam medii aevi in illos instituerunt, semper exemplo inservire poterunt.
Lama Io, quem jam citavimus pro Opere cui titulus: Θεί o des Lamarch.
Latroillo, propter dissertationes Annalibus Musaei historiae naturaliS Latreille. insertas, et propter familias regni animalis, editas anno, 1825. Cus ter propter Losons isanatomis compareo, Ubi reperiuutur multae Cuvier. observationes in Lumbricum ante illum omnino incognitae, Verbi causa, illa quae agunt de musculis, Dei Vis, etc.; et propter regne animal de quo locuti fuimus, quum classificationem eXpOSuimuS. BOSC, Propter articulum in opere, cui titulus Diolionnairo do Phis Boseli. toiro naturelia, ubi multa scitu digna Occurrunt.
38쪽
Dis Biain Ville. Do Blatis pillo, propter eruditissimum tractatum de Lumbrico, in Diot. dos sciences natur EVEN. IIMC Optima est dissertatio generalis, quae de Lumbricis terrestribus existiti et propter opus cui titulus: Principes
Spi κ. Spix, propter dissertationem Annalibus Academiae Munichensis, tona. anni 1813 insertam quod opus legere non contigit.
Mouiopesi. MOHleg TU, Propter egregiam dissertationem de Lumbrico terrestri, in Annalibus Musaei, tona. l. p. 135. HiC auctor recentioribus liis tempori bus optime observavit Lumbricum terreStrem, eiuSque anatomicam structuram diligentissime descripsit. Nome. Homo, propter dissertationem de Cii Culatione et reproductione Lum bricorum Linnini; propter commentationem de organis generationis Lumbricorum terrestrium, insertas Transactionibus philosophicis.
8avigiiy. SapignF ob opus de Annelidibus, quod supra jam memoravimus.
Mareel de Seria Marmel de SerreS , Ob Commentaria de Observationibus in usus vasis' μ' dorsalis, in vim quam cor exercet in organisatione animalium articulatorum, etc. tom. 5. Annalium Musaei Parisiensis. Caiu,. GTuS, Ob anatomi CaS Servationes insertaS in tractatu suo anatomise comparatae. Hic auctor exhibuit figuras optime delineatas. soth. Rotis , ob dissertationem inauguralem de systemate Dei VOSO invertebra torum, nuperrime editam. Hic auctor operi suo adjecit figuram anatomis Lumbrici terrestris et praecipuae OjUS DEI VOPum.
SCienCES nat. , par udouiu , Brongniari et Dumas, tom. 5, 1825.), ob investigationes in modum generationis Lumbricorum. Inter illos auctores primum locum tenent Montegro, Homo, Vieret Do LMDroillo, quia egregias instituerunt anatomicaS Servationes in Lumbricum: duo priores suis operibus pulcherrimas adiecerunt siguras
39쪽
Multi auctores arbitrantur, inter individuos, quibus componitur Species Lumbrici terrestris Linnini, qua Silam Occurrere species vere distinctas et huc usque confusas. Nullum dubium moVeri poteSt, quin species a celeberrimo auctore determinata, multas contineat varietates; sed nulla mihi videtur gaudere criteriis satis notabilibus, ut inde species distinctae possint efformari. Si revera quaedam varietates Lumbrico terrestri Linnini sub trahi possent, ut illis criteria specifica assignarentur: haec emendatio, ni fallor, deberet omnino cadere in individuos Satis distinctos, et in regioni bus a nostris regionibus segregatis vitam degenteS. Non ignoramus, ex sententia Fabricii. Normesiae individuos maiori praeditos esse forma donec Vari et s
. aD . ' φ . . A Nor vegiae et
Siore quam color nostrae Speciei proprie Sic dictae, qui ruber est. Doflaini illo sic loquitur: α fu los dimo rancos si considorabus si,us Io 8entelatio Derappori de la forme et de la long our proportionnello parmi les Lom- de re. Brios de nos ens/irons, ii se potiri ait qu'iis diassent former plusioursemeces .D Spotite autem intelligitor, plurimas illas distinctiones inniti tantum posse, dimensionibus relativis sive longitudinis, aut CrassitudiniS corporis, Sive partium inter Se collatarum. Nullum criterium eadem praecisione Linninana gaudere posset, ac criteria, quibus nunc illud genus distingui tur : Omnes enim illae varietates praeditae sunt octo seriebus longitudina libus fetarum Subulatarum ; criterium quod pro specie non Variat. Color, forma, magnitudo Variant, praeterea pro aetate et circumstantiis, in quibus
Auctores antiquissimi tales distinctiones iam instituerant. riCOM, Obsorvatio Verbi Causa, observaverat juniores Lumbricos terrestres non omnes eodem hS jς' colore distinctos esse: alii, inquit, sunt albi, alii lutei. Alii auctores diXerunt, ipsos uti magnitudine, ita etiam colore variare. Quin imo Nodi non solum plures varietateS distinxit, quibus Speciertam Vari eiu ibes cinomen dedit, sed etiam assignavit criteria anatomica quae singulae illae 2'4 'hδς ν'
40쪽
Illae varietates aetate, anni tempestate tantum determinantur.
varietates praebent. Ex desectu Vel praesentia clitelli, primum duae Liam
hi icorum species oriuntur. Sed Do imus, quemadmodum optime observavit Montegro , hoc organum plus minusve pro diversis individuis dis tinctum, variare CraSSitudine, Colore, etc. 1' Secundum aetatem, 20 secundum anni tempestates, quibus apparent Lumbrici. Etiam omnino inquinari potest, quod revera locum habet versus finem autumni et hyemali tempore: nam quoniam collui inservit, tempore generationis elapso, evanesCit. Attamen animadvertit auctor, paucoS tantummodo Lum bricos illo sub autumni finem destitui: ceterum hoc nullomodo observationem clarissimi Mont ro infirmat. Inter illos, adjicit Redi , qui clitello
instruuntur, Sunt qui integrum corpus cylindricum omnino habent, et alii quorum quidem Caput et Venter eamdem formam prae Se ferunt, sed qui caudam depressam exhibent. Hanc vero caudae Consormationem assimilat olivae folio, et illa comparatione utitur varietatem aSSignandi causa: Lumbricus caudam ad instar folii otioran habens. Haec, inquit, est species alacriSSima. Tandem, ex Sententia ejusdem auctoris, quinta existit species Lumbricorum, quae ceteriS multo Crassior atque Segnior est, Sine
clitello dorsali, sine depressa cauda, quae non adeo tenuis est, ae in aliis speciebus. Quum in longum se extendit, Uinam integram adaequat. En summa disquisitionum a Rodi institutarum in varietates Lumbrici. Quis Don videt hoc animal in variis vitae epochis ab hoc auctore fuisse descriptum Nos de hac re nullum movemus dubium. In liae tantum inerti et crassa varietate, inquit Redi, reperitur stomachus trifariam divisus. Illud veritati est consentaneum , nam nonnisi in aetate provectiori hoc organum talem formam induit; quum junior est, praebet aliud multo diversum Craterium; tum major ejus lobus ad
partem CorporiS anteriorem est ConVerSus. Ceterum, quum de stomacho
agemus, haec uberiuS explicabimus. Idem auctor quasdam disserentias in calaule intestinati observatas refert circa Lumbricos cauda depressa et Lumbricos cauda Cylindrica instructos.
Etiam videbimus hoc ab aetate pendere, quum de hoc organo mentio fiet. R , hist. insect. distinxit etiam tres species Lumbricorum. LumbricuS terrestris proprie sic dictus; major et minor. Uberius agit de