장음표시 사용
61쪽
et margini anteriori labri superioris respondet: facie Sua inferiore, an nulo ore sisso, et segminibus Suis lateralibus respondet partibus lateralibus cum internis tum eXternis et anterioribus prioris annuli.
Consistentia labii inserioris mollior est quam quidem labri superioris. Color magis ad griseum et pallidum accedit. Motus lenti.
Inferius labrum in motu non magnas variationes praebet. In quietis vero statu non aspici poteSt, quoniam a labro Superiore, quod est majus, omnino obtegitur. Sed illo quidem extenso, diametroque transverso im
minuto, in serius labrum conspicuum fit fg. 1 et 2. tab. IV. . Arcus,
Secundum quem movetur, quam minimuS CSt; apertura Caeterum Oris non
ab ipsius a labro superiore deviatione, sed a motibus et elevationibus labri superioris dependet. Quibiasdam in individuis reperimus stiperius labrum omnino semicirculare et non hilobatum. Ex parte quidem faciei suae in serioris fortiter conjungi videtur cum membrana externa primi annuli , et vix ab ea separari Valet. C. Do labiorum functionisus. Varias in Lumbricis terrestribus functiones perpetrant labia: 1' intro ductioni alimentorum, inserviunt; 2' praecipua Sunt organa, quorum Ose animal terram effodit; 3' giastusque praeterea praecipue videntur eSSe Organa.
Quam maxime SimpleX est alimentorum prehensio. Priusquam alimentum in Ore inducat, caput Sublevat animal, moxque deprimit; omnis anterior corpori8 pars undulante quodam motu agitatur; labrum superius, in anteriora admodum porreCtiam, CitiSSime mΟVetur, inferius contra fere totum quan tum in oris caVO remanet. Cum vix animal glebulam tetigerit, extenditur labrum suum superius, quod tunc rostri ad instar inflectitur, supra gle bulam extendit, sibique hanc attrahit volvendo juxta Superficiem ante riorem internam ; mox labrum elevatur, protinusque labrum inferius irruit, Sub glebulam sese insinuat, quae sic inter dua labia ponitur. Labia tunc inflectuntur et sic particulam terrae cogunt caVitatem Oralem
Consiste tia. Labrum infe rius in motu. Alimentorum prehensio.
62쪽
intrare. Hic viscosus liquor, quo labia immectantur, eorum motus, circularis constrictio, qua in parte anteriore assiciuntur, haec omnia alimeti lorum introductioni quam maAime saVent: quae alimenta, cum os pene
traverunt, illud distendunt, ad oesophagum surgunt, illudque similiter distendunt. Hoc quidem phaenomenon quam facillime potest observari in Lumbricum lapillum quemdam deglutientem.
Ut os aptum accipiendis alimentiS fiat, Sursum aperiatur oportet: ambo labia moventur; superius labrum magis, cum enim inferius motus exitus tantummodo habeat, id est, longitudinaliter antrorsum progrediatur. Potest caeterum os transverse diStendi Ope separationis angulo rum externorum, et Sui Sum et deorSum ope distractionis ipsorum labio
rum. Hic quidem motus Ultimus praecipuus eSt, qui alimentis prehen Musculorum dendis inserviat. Musculus, qui in hoc mechani Sino maxime agit, labii' '' superioris elevator sine duhio est, sille vero contractionibus introitui alimentorum favet . Vectem essicit secundi generis: insertionis punctum in intersectionem primi et Secundi annuli ponitur, resistentia in glebula terranea, potentia Vero in parte anteriore musculi; cum labrum omnino distensum, glebulam amplectatur, haec resistentia nempe inter potentiam ab uno latere et inter sulcrum ab altero Vei Satur. Eo magis a Sese divergunt labia, quo majus est alimentum deglutiendum. Os Lumbrici terrestris mihi parum ad alimenta sugenda idoneum idetur, quamvis nonnulli auctores Domine sus oti illud salutaverint β. Terrin perforationis mechaniamuS T rrae perso- Labiorum praeCipue Ope Lumbrici terreStres terram perforant, longissi-J ' mosque tubulos efformant. Multi iam auctores hoc Phaenomenon animad verterant. R illis, de anima brutorum. Nam, hiStoria insectorum. De Blainoillo, dictio D. ScienC. Dat. Quum animalculus quodam in loco lares suos instituere vult quod tamen fere numquam evenit, quandoquidem Unusquisque illorum locum pecu
liarem, plurimisque tubulis perforatum, habeat, hinc jam a prima juven tute; quandoque tamen in tubulis vicinorum intrant. Ut igitur quod se quitur observari possit, oportet injiciuntur quidem Lumbrici in loco
63쪽
nullis tubulis pertuso et non a Lumbricis antea habitato. ) , terram eligit mobilem et tenuem. Ut deinde tubulum formaret, anteriorem corporis partem in anteriora porrigit, eamdemque firmat; labrum deinde superius omnino distensum et fortiter primo annulo applicatum protendit, sub glebulas aliquas insinuat, tumque labrum elevatur et post se, objicit terrae portionem, qua legebatur; rursus deinde penetrat et simili quoque modo objicit terram; idque repetitur donec, formato cono vacuo, labrum altius penetrat. Deinde LumbricuS terram obviam deglutit sic que sibi tubulum format cylindricum eju8dem omnino ac corpus diametri.
In hac persorationis operatione, aut ut melius dicam, dum conus for matur, labrum inferius non exit; quod Vero ad superius attinet, admo dum progreditur, et totam cavitutem oralem parte sua anteriore Obstruit. Durum tunc est, minime sexibile et veluti elasticum; tunc dicitur forma ejus tenebrans, quae quidem forma omnino cum ipsius functione congrUit. Labia denique praecipuum gustus organam Videntur conStituere, ideo Gusisigorgana. quod revera quam multae Dei V08de ramis cationes illuc affluunt, et quod praeterea, si animal cogatur quasdam materies haud sibi jucundas gustare, labia retrahit, illaque in primo annulo retinet. D. De respirationis Qxternis Organis, Mol do poris respiratoriis. Lumbricus terrestris neque branchiurum neque tracti earum Ope ani' Db Lunibi ieiniam ducit. Organa quidem ueri recipiendo, ipsum clam Sanguine C0m' Thr inta municando idonea, quaedam Sunt Vesicularum membranacearum SpeCiCS, nuncupatae Vesiculin aeriin. Quamvis hi quidem sacculi non repente desinant, non tamen in infinitum in corpore dividuntur; caeterum de his vesiculis sermo erit in capite de ipsis conscripto. Hoc tantum adjiciemus , unumquemque nempe iStorum Saeculorum in extremitate sua appendices quaSdam habere, quae cum appendicibus oppositis junctae, per Stratum musculare, pellem et epidermidem penetrantes in poris exterioribus ter minantur. Hae sunt Sola respirationis externa organa , quam iS tamen nonnulli auctores Lumbricos terrestres per omnes pellis poros respirare
64쪽
Popi isti iam diutius detecti fuere, quam quidem organa respirationis interna, de quibus nunc etiam alactores valde dissentiunt. R illis an . brut. primus, poros deteAit, et eorum meliorem dat descriptio nem, quam nonnulli recentiores, illosque asserit, tractatis quibusdam respondere. Cl. Montegre, MEm. Sur D LOmb. torr.) pororum figuram delineavit, et cum Cl. Carus, Willisii sententiam sequitur. Hi quidem
auctores unam tantummodo pororum Seriem Lumbricis tribuunt, cum econtra Cl. Homo et Cl. Do Blain illo omnesque istorum anatomicorum operum sectatores, bina S pororiam SerieS in Lumbricis esse contendunt.
Nobis vero, absque ullo dubio Videtur, uDicam solummodo seriem inveniri. Qui cum Do Blainoillo binas series animadverti crediderunt, unam ad dextrum , alteram vero ad Sinistriam latus sita guli annuli posuerunt. I illis et alii, qui unam tantum seriem notaverunt, illam longitudinalem, ab alio per medium dorsum ad caput extensam dicunt. Haec quidem obser vatio recte sese habet, et deinde videbimus, quomodo et quam ob rem falsam de his poris notionem alii habuerint. Certiores ut evadamus de veritate iStiUS Opinionis, sequens instituamus experimentum: Lumbricus 6 ad Ppollicum longitudinem habens, interficiatur ope acidi acetici aqua diluti, macerationi submittatur 48 horarum; tunc epidermide putest facillime spoliari dorSum: quo facto, sumamus Lumbricum et, venti O leniter depresso, Videmus Poros aperiri singula in intersectione annularum, ipsosque poros liquorem quemdam fuscum emittentes, cujus liquoriS Color Omnino Convenit Cum colore istius lineae longitudinalis ab uno per dorsum ad caput extensae; nobis hic liquor nihil aliud videtur, Disi essectus de
compositionis materiei istius colorantis, quae materies in DOStro CXperi mento per tranSSudationem vel ejectionem trans porOS CODSpicua e adebat. Hic vero liquor ex Singulis poris, non secus ac fumus e Culmino CVIImpit; e0que magis prosluit, quo majorem vim in comprimendo Ventro ad hibemus, aliquando quidem tanta abundantia fuit, Ut vel ipsam aquam, qua Lumbricus immergitur, litigat. sig. 8. tab. AIV bis. )Hoc quidem in experimento pori tam manifeSte apparet, ut nullo modo de existetitia unius seriei pororum longitudinalis et dorsalis dubitare POSSimus. Haec Vero series non, uti credi posset, Sub caput vel immediate
65쪽
post oritur; quibusdam vero in individuis tantummodo ad 12 et 19 annu lum oriri vidimus, in aliis e contra, et hoc quidem in plerisque, nonnisi ad 22 vel 24 annulum reperimus, id est versus regionem stomacla alem. SerieSUSque ad anum Continuatur, qHamviS tamen eo usque dissicillime videre possit. Ad caput et ad anum ViX Conspicui sunt pori, sed maximi videri tur in parte media corporis, et praecipue in hac parte, quae inter mamillas16 annuli et inter clitellum extenditur. Ut Cl. Carus animadvertit.)Ιti quibusdam majoribus individuis oculo nudo possunt conspici; in exiguis Lumbricis, et praecipue in CadaVeribus, poros Videre numquam licet. Exinde sequitur poros numero esse J10, qui numerus aliquando ad 120 variat. Numerus. Unusquisque pororum in linea dorsali et ad intersection m cujusvis P6silio. annuli invenitur, quae linea dorsalis in quibusdam individuis intense fusca est. Tali quidem modo inveDiuntur, ut Cl. Carus et alii, illos in parte
anteriore cujusvis annuli, alii e contra in parte posteriore Vidisse testantur. Nos vero arbitramur, porOS illis in parte anteriore Silos esse. Trans telam cellulosam hanc densam, quae anteriora Liui USCUJUSque annuli Occupat, transfossi sunt, ita quidem ut, animali sese contrahente, tegantur plicis annuli praecedentis; ex eo efficitur, ut post mortem minus adhuc con spicui Sint. Quanquam Cl. Willis sistulae extremitatem in his poris introduxisse, et hos poros aere instasse dixerit, mihi eo usque nondum contingit istud eXperimentum instituere. Ρororum forma circularis milii videbatur. Cum microscopio submisi Forma segmen tenuissimum telae cellulosae, poro unico fissae, animadverti orisi cium pori diametro imminui margine quodam ex ipsa tela cellulari constante. Hic quidem margo aperturam tubuli correspondentis unicuiqne poro constringit. Quamvis certissimum mihi appareat, poros istos duci S ESSE aere0S, De pororum respirationi inservientes, multi tamen fuere, qui assi marent, hos poros ' ' nonnisi externae excretioni materiae iStiUS glutin se, qua corpus semper
oblinitur, inservire. Omnis cutis, ait Cl. De Amini illo, ad respirationem modificatur, et pori sunt nonnisi orificia, per quae humori exitus datur. Nonnumquam microscopio submisi varias partes pelliS in corporis
66쪽
diversis locis sumptas; nunc dilacerataS, nunc maceratas observavi,
neque unquam invenire potui telam pellis habere structuram, ex qua deduci potest illam, unice illi functioni in oeconomia animali tanti momenti
inservire. Omnia noS impellere Videntur, ut credamus, hos poros speciem quamdam Stigmatum eSSe, per quae aer in Vesiculos aeriOS penetrat, qui praeterea vesiculi cum ipsis Communicant. Attamen porro accidere potest, cum pori sint organa externa respirationis, etiam eodem tempore ductus eXcretorios esse materiei viscosae, dummodo haec in tubulis his, qui cumporis communicant, ex VaSiS quibuSdam propriiS eVaCuatur. E. Do organis Iocomotoriis. Quanquam primo momento vermes videantur organis IOcomotus destituti , attamen haud potest negari illos his organis praeditos esse. Istorum organorum exiguitaS, SituS, forma corporis elongata et annuli praecipue, effecerunt, Ut per longum tempus, perscrutatoreS existentiam ipsorum ignorarent. Haec quidem organa conspicua evadunt, Voluto SurSum deor Sum corpore et pelle paulisper compressa. Quae causa fuit, cur Lumbricia nonnullis apodi nomine salutarentur; quidam etiam auctores illos an guillis compararunt, tam propter organorum motuS abSentiam, quam
ob formam peculiarem eorum, et id quidem Aristotelis loco de gener .anim. , l. III. c. 2.) probatur, ubi ait: intestina terra , in quibus cor pus anguillarum consistit. Nam, liist. insect. Londini, 1210. ves. 8'. maX. Lumbricos inter apodes vermes terrestres ponit; sed in descriptione tamen de organis locomotoriis loquitur, quippe qui ait: in lateribus
utrinque duo sunt ordinos asporitaliam lato satis intors alto a So in Dicem distantium, quibus ut pedibus, ad rependum aut Co PuS Permo Dendum utitur. m illis et multi veteres, Cel. Montegro, De Blainνille, Wior, Latroille , etc. ista omnino cognoverunt organa S nulluS Veroadeo profunde in ipsorum studium versatus est, quam quidem Cl. Sas ignF. Hic Iero auctor in binis suis egregiisque operibus Recherchespour sor Viria laclassisecation dos Anno dos, et Tabloau stystematiqtio do la claSSedes Annelidos) animo presertim intenso in organa, caput concomitantia in
67쪽
plerisque speciebus generibusque Annelidum, datis eorum idoneis defini
tionibus, cunctisque variationibuS gradationibusque explicitis, tres casus considerat, qui casus absentia, praesentia , Iel modificatione organorum
locomotus determinantur. Corpus Annelidum nunc Setis obductum est, nunc vero nudum et omni Setarum Specie destitutum ; posteriore in casu accidere potest ut Setae vel IOCOmotus organa absque mamillis exis tant; vel etiam seri potest ut illae setae mamillis imponantur, ut sic ma milias soliforas forment. Hae quidem setae non omneS retractileS Sunt; quae Vero basi sua vel margine superiore assiguntur musculis huic motui idonei S, Omnes retrac tiles sunt, et quidem in hoc casu mamillae nunquam deSiderantur, ex quo asserere licet praesentiam istorum Organorum retractilitatem constia tuere, et vice versa. Haec quidem lex a Cl. 5 Migram recognita, omnibus
generatim Annelidibus applicari potest, inter quos, hi quidem, qui nullas
mamillas habent, etiam nuta quam fetus longiores brevioresve essicere possunt, illas vel introducendo vel retrahendo in strata muscularia. Mamillae sunt parvulae vaginae carnosae, fasciculum fetarum includentes subulatarum et saepissime aCiculam. id. Lamar Ck, hist. nat. dos anim. s. Uert. tom. 2. . MUSCUli, qui Sub cutem ponuntur, inserviunt, uti iam diximus, motui istorum Organorum. Motus retractilis trans mamillasessicitur, hoc est, in Cavitate Setam recipiente, qua illae perforantur. Quum enim Lumbrici mamillas habeant setiferas et Setas proinde retrae lites , his in considerationibus aliquantisper versabimur. Hic primum animadvertam Cl. . Mign' , Lamarcse et multos alios, ista organa Lum huici locomotoria consideravisse tanquam non retractilia, et quod quidem majoris est momenti, illos auctores, Lumbricos, 1' inter Anti elides apo des, 20 inter Annelides mamillis soliferis, retractilibus et pedisormibus destitutos posuisse, et ex hisce considerationibus characteres deduxisse ordinis et familiae istorum animalium. Verum enimvero ad Cel. Cupior qui musculis, motum his partibus largientibus studuit, analom. Com ., Mol. I. pag. 562. , ad Cl. Monlegire, recurro, qui mamillas erectas aDimadvertit in animalibus coitum celebrantibus, ad ipsas denique naturae
68쪽
observationes recurro, ut iStorum auctorum Parum exactam opinionem refellum.
Cl. Sao im praeterea Voci pedis prorSus aliam significationem concedit, quam quae dari solet, quippe qui tanquam pedem considerat binas ma
milias setis eras, i. e. Conjunctionem duarum Setarum omnino Segrega tarum; unamquamque Setarum tanquam pediS integri partem assumit, et istis quidem partibus remoriam nomen largitur. Sela, quae ad latus externum Conversa est, Seu ea quae magis uti dorSum aCcedit, Domine remi Supo
rioris vel dorsalis designatur; Seta vero, quae xeutri vel lineae medianae inferiori corporis accedit, remus inferior vel pontralis Salutatur. Hic pos terior remus structuram mugiS Completam Si dorsali comparetur ), in aliquibus speciebus exhibet, magiS revera Saliens et ad motum Producen dum magis idolious haberi potest in Annelidibus nostrae Dissertationi alienis. Idem quidem auctor ciri has et SelaS CODSiderat tanquam partem unita ScujuSque remi; Verum quum haec pars nunquam tu Lumbricis terrestribus invenitur, illam Silentio praetermittemus. Non quidem idem est de distinctionibus ab eodem auctore propositis quoad varias Setarum spinarumve Species. Distinguit nempe Setas in Eostiacas solos subuloes ) ,
cicutas aciculos , Vncinulos soles a crochoi et Palellulas solas en palottos ); ex his aliquas notas faciemus.
Festucae in fasciculum coarctatae sunt, originem suam ducenim e Vagina vel mamilla communi, adeo quidem, ut exire vel intrare, imperante ani malis voluntate, possint. Subulatam formam assectant, i. e. acuS SpeCiem referunt, a basi ad apicem sensim sensimque tenuiores sunt, directionem et rectam, Vel parumper Curvatam Sumunt, et acumine tandem termi Dantur. Durae, rigidae, opa Cpe Vel diaphanae, saepe colorem metallicum
prae se feriant. Basis ipsarum pellem transfodit, et musculorum quidem motus ei imprimentium fasciculo jungitur. Festucae ab aci Culis. quibuscum confundi facillime possent, eo disserunt, quod graciles Sint, numerosae in fasciculum dispositae secundum directionem certam et determinalam; et eo demum quod fasciculi ex apice uniuscujusque remi et e vagina peculiari exeant. Aciculae saepissime deficiunt, transversum habent diametrum majorem
69쪽
quam sestucae; rectae Sunt, conis OrmeS, cujuS CODi basis in stratum mus culare nititur; ad extremitatem aCutissimae, vagina quadam contetitae, etc. Lumbrici nihil simile ostendunt; non amplius igitur de his sermo siet. Uncinuli rectractiles sunt et animali quiescente, in Cute retinentur. Anti elides sedentarii soli his organis instruuntur: nihil ergo ad nos pertinent. Cel. Lamaro organa locomotoria Anuelidum generatim considerat tanquam pedes Spurius Vel mamillas pediformes. Nos vero, denominationes Cl. Sas ignΤ relinquenteS, unamquamque situs. Setam, pedem perfectum dicimus. Quare enim conjungere, quod distinc tum est 3 Quaenam demum disserentia inter fetas remi dorsalis et ven tralis Nulla certe, nisi quoad situm. Unam tantummodo differentiam inter
series longitudinales Setarum subulatariam in ventre poSiturum proponimus. Sertos Iongitudinatos internas vocamus eas, quae, duabuS Seriebus fasci culorum compositae, immediate ad dextrum et ad sinistrum latus lineae cujusdam medianae, quae ducta foret ab extremitate anteriore labii inferioris ad extremitatem inferiorem ani, extenduntiar; Serios vero longitudinatos externaS VOCamVS, quae, etiam duabus seriebus fasciculorum conflatae, ab utraque parte lateruli Serierum longitudinalium internarum procedunt. Exinde sequitur, ut series longitudinales internae partem corporis inferiorem occupant, partem Scilicet Ventri respondentem, quum e contra series longitudinales externae latera corporis fere per totam Suam longitudinem
Unaquaeque igitur Series longitudinalis, iam externa quam interna, Direetio. duabus, ut vidimus, constat seriebus similiter longitudinalibus fascicu lorum ; istos vero in primos et secundos fasciculos distinguo. Primus fas ciculus Semper ad lineam medianam magis accedit, aut quod idem est, magis internus eSt. Nomen quoque Uentralis huic concedi possit quamvis non tam juste. Secundus vero fasciculus ille est, qui in unaquaque serie, magis a linea mediana distat, id est, qui magis externuS eSt. ReS pondet quodammodo collectioni remorum dorsalium pedum a Cl. Sapignin
Id , quo impulsi sumus, ut has disserentias ponamus et sententiam Cl. Sas' ny non adoptemus, in eo versatur, quod scilicet tanquam dorsale
70쪽
considerare non possumus id, quod eVidenter ad ventrem spectat: et vice versa. Cl. . νψnm reipsa Series longitudinales internas tanquam pedes con siderat, ergo tanquam ex remiS formatas, quorum remorum interni ab eo inferiores vel ventrales vocantur, eXterni Contra, Superiores Vel dorsales, quamvis hi tamen nullomodo ad dorsum pertineant, adeo quod pedes ete1 inde remi Omnes ad ventrem spectant. Similiter Series longitudinales externae ab eodem auctore nonnisi tanquam Series vel collectiones pedum considerantur; qui tamen auctor, inter illos distinguit remos ventrales et dorsales, quanquam hos quidem ad latera corporis pertinere haud dubium sit. Studium Setarum vel spinarum tanti est momenti, cum ad cognitionem Annelidum, tum ad genus Lumbrici noscendum, ut his innitatur distinctio specierum. Numerus diSpositioque Organorum locomotoriorum tot perhibetit characteres primi ordinis, quorum ope, dummodo recte adhibeantur, dignoscamus hanc illamve speciem Annelidum. Linninus, tom. VI. Syst. Nat. p. 3089. edit. XIII.) revera characteres generis Lumbrici, hos dat: corpus aculsis ut plurimum conditis longitudinaliter exaspo ratum poro laterati instructum; characterem vero specificum Lumbrico terrestri octo fariam aculcatus. Nullus denique aUctor, dummodo quaedam de hoc animali scripserit, organa locomotus non descripSit, vel Ob
Linninus, data sic Lumbrici terrestris descriptione, haec insuper addit: Sex ad octo pollicos longus , 112 ad 133 segmentis consitatus, singulis
quatuor partibus aculeorum oculo nudo non Conmisuorum armaliS , Et C.
Willis, de anima brutorum) ait: pedunculi serie quadruplisi, Per
totam longitudinem Lumbrici disponuntur, his quasi totidem uncis par tem modo hanc , modo istam , plans assigit, dum alteram exporrigit, etc. De Aminoil , di t. dos sciens. nat. , art. LOmb.) tanquam CharaC- teres genericos Lumbrici exhibet existentiam istorum pedum, Sic ait: Dur CorPs est composse ci' ian Dosurand nombre farticulations n ant fur appendices quo des opinos ou des solos formant des fretos Ion gitudinales; cum haec quidem asserta sussciant ut studii harum partium utilitatem probemus non alia reserem US. DU)ζrkPxi Setae Lumbrici terrestris durae sunt, lucidae, aurei coloris, parum dia