Epistolarum orationumq. liber, Hieronimi Nigri Veneti, canonici Patauini, & I. C. omnium æloquentiss

101쪽

: E P I S T. erumnosorum beneficio semper adscriptum fuisse , quiequid

ex multatilia pecunia congeri potuisset. Quod si caetera deessent test imonia, testis esto summa huius paupertas , in qua 3 uixit, & mortuus est sed quid ego te Calliste paupertas uixisse & obiisse dicam uixisti tu quidem doctrina, uirtutibus gratia locupIetia simum, diem obiisti,celebritate nominis certissima spe immortalitatis ditis simus . Thesauros in coelo tibi comparasti, quos qui possident , soli sunt diuites, o te felicem , ac perbeatum, qui uite Curriculo honestissime consecto&in urbe Italiae longe Clarissima in muneribus uero antistite dignissimis ad eam uictor peruenisti metam,quam constituit deus diligentibus se, nos uere miseros dixerim & calamitosos,qui tua destituti ope, iactamur his flactibus ,qui amisso gubernatore contrariis hinc & inde uentis

agitamur, ueruntamen,quae tua semper suit in nos beneuolentia& caritas, ne extremo quidem hoc tempore nos deseres, consido enim fore , it quemadmodum uiuetis consilio nobis

atq; opera praesto suisti, ita &mortuus apud immortalem Deit,. perpetuus noster adiutor N fautor sis suturus.1 Ex omni disciplinarum genere , ' quae ad excolendam ho-m Inum uitam pertinent, nulla profecto p stantior est atq; sublimior Theologia, quae cum rei quam pertractat nobilitate, tum uero usu , deq; utilitate , quae in ca prouenit longe omnibus disciplinis, atq; artibus est conserenda , uersatur enim in Dei optimi Maximi cognitione , quo nihil est admirabilius, nihil sit blimius, quantum autem utilit iis afferat haec Sapientia,nemo sanus ignorat. Namq; si m dico proposita est salus corporis, Animi Theologo proposi- . ta est,& uita Beata, si philosopho attributa est Naturae cognitio, Theologo debetur eius, qui supra naturam est contemplatio si Astronomo Astrorum cursus, Scelestium co Iorum aspectus est considerandus, ad Theologum inuisibilis solis , & uniuersi orbis, conditoris meditatio spectat . si iurisconsulto legum peritia conuenit , ad Theologum spectat, supremi legum latoris,qui supra omnem legem positus est perscrutatio non immerito igitur Cauar Fanensis

102쪽

minorItanae ac seraphicae Religionis professus , quem primsentem intuemur, nullis laboribus , nulli pepercit indu

striae,ut ad intimam diuinae hutns sapientiae cognitionem penetraret, cuius quidem rei, nobis hodierna die, locupletissimum protulit testimonium. Nam & docte praelegendo, di acute disserendo facile ostendit quantum in hac subIimi. sapientia profeceri quamobrem ne eximia huiusce uiri uirtus,& perpetui labores,quos pertulit, suo praemio fraudentur,nos Apostolica auctoritate qua fugimur, & uirtute priuilegiorum,nobis& collegio nostro Militum S. Petri, ab Apostolica sede concessorum,te liberalium artium,&sac Theologiae Magistrum facimus , creamus, & pronunciamus, Iustibi plenissimum tribuentes Magistralem Cathedram , regendi interpraetandi caeteraq; omnia faciendi, quae reliqui artium,&Theologiae Magistri facere consueuerunt ac possut, - uolumusq; ut omnibus praerogativis,&fauoribus potiari e gaudeas,quibus reliqui artium,&Theologiae magistri ubiq: gentium potiuntur & gaudent. itaq; te coram nobis constitutum,&humiliter petentena,Magistrali corona decoramus ac perpetue pacis osculo coplectimur monem usq; ut arma- s lorica fidei &Galea salutis, aduersus omnes Christianaueritatem impugnantes audacter insurgas Apostolicae sediunde haec honoris manant insignia , fidelis semper sis atq; obediens actione': tuas, oratione dirigas ad illius hon rem, &gloriam,qui trinus Minus regnat in secula. a Qui de moribus ac ciuili uita copiose luculenteri: scripserunt, ornatissime consessus, non in postrema laudis parte .posuere, Illustri loco, clarisq; parentibus ortum,ac liberaliter educatum haud mirum est quoniam si arbores fructisi

cae,si Animalia ueterina canes, uolucresq: ad uenandum

pti, a soli bonitate in quo haec nata sunt, commendari solet, quanto id magis hominum generi consentaneum uidetur, in quibus uirtutis agnitio Maiorumq; aemulatio , di gloriae apetitus iucundissimus reperitur hinc enim legimus,memistoclem illum ducem Atheniensem summum, intempesta nocte experrectum, sora omnia urbis obambulare solitum

fuisse, atq; interrogantibus quid ita iaceret , respondita

103쪽

Milciadis Tropheis se e somno excitari, cum ipse laedem

gloriae stimulis ageretur, quamobrem Io. Antonii Ciano nilaus non ultima est,quod in urbe Vicentina , nobilissimo genere sit natus, quaeque urbs, ciuium Magnificentia diuitiis agri ubertate, amanitateq; nulli,alteri totius Italiae codit, cum enim Italiam dico , totius terrarum orbis florem dico,quod optime norunt ii,qui aliquando transalpes, commearunt ,quod mihi nonnunquam accidit , verissimumq;

et Vergilianu illud oraculu deprehedi, qui sic aliqii cecinit. Sed neq; Medorum siluae dictissima terra, Nec pulcher Canges, atq; auro turbidus Hermus Laudibus Italia certent, non Bactra, neq; Indi, Totaq; turiferis Panchaia Pinguis Arenis lactet; Lusitania auriserum Tagum,iactet India Ebur. Et indici Maris Margaritas, Modo Italia sortes , & sapientes iactet uiros, qui de uni uerso terrarum ambitu triumpharunt &nunc quoq; triumpharent, nisi proh dolor in contraria diuisi studia mutuis se discordiis affligerent ac debilitarent, sed ad te iam redeo Io. Anto.qui claris natalibus , totq; & tantis ornamentis. non contentus, hanc quoq; doctrinae & iuris prudentiae laudem tibi comparasti,cuius hodierno die in celeberrimo hoe loco, Manifestissimum iudicium protulisti , quo factum est ut Aniplissimus hec ordo,quo nullum habet terrarum Orbis honestiorem N Iapientiorem, nemine horum patrum penitus dissentiente, dignissimum te iudicarunt, cui laurea decernatur corona, nos uero decretum hoc honorificentissimum collaudantes& pontificia qua fungimur auctoritate te nunc , Doctorem utriusq; iuris facimus dicimus&proia nunciamus dantes tibi licentiam glosandi interprandi,Cathedram Magistralem ascendendi , caeteraq; faciendi , quae Doctores utriusq; iuris facere consueuerunt&petendi in super insignia. ab excellentiis promotoribus tuis quibus habitis, & susceptis eisdem utaris&gaudeas ad laudem Dei omnipotentis di patrie tuae ornamentum. Philippus Maccdonum Rex Magni Alexandri pater Am- Plist. consessus,cum uno codemis tempore seu die, ter nos

104쪽

selices accepisset nuncios,primu Illirios,ab elus Duce Par. menione ingenti praelio superatos secundu natum sibi filia Alexandrum , tertium uero suum in olympico Uictorem equum extitisse magna perfusus Ietitia,Rogasse Deos fertur ut tristem aliquem sibi nuncium mitteret,qui tam felici rorum successu, totq, Uictoriis exultantem animum comprimeret,quod si tano Regi non parua uisa fuit accidisse selicitas suum in Olympico certamine Victorem equum suisse nunciari , quanto maior atq; Illustrior odorico foro Iuli ensi, elicitas hodierno die contigit,qui in literaria Palestra, atq; hoc in campo omnium nobilissimo. Uictor euaserit, si quidem is ut caeteras eius laudes,non omnino silentio inuoluamus, Vtini natus, quod oppidum est Venetiae Regionis Italiae,admodum celebris Vetustissimum a Iulio Caesare primum conditum, deinde ab Hunnis,qui Attila Rege Ora hanc Italiae devastarunt restitutum , quo ipse ex Ruinis uicinarum Vrbium,& ex nobilissimorum ciuium sum V

Detiae urbs condita in hunc quem cernimus culinen. Magnificentiamq; peruenit, in ea igitur urbe florentissima, honostis parentibus ortus odoricus hic noster, cum primum per aetatem licuit ad Celeberrimum hoc Cymnasium se contuia

Iit,in quo sub Clarissimis praeceptoribus , ciuili ac Pontificio iuri tantum studii opereq; impendit, ut breui temporis

curriculo in praestantissimum euaserit iurisconsultum,testanturq; hoc cum alia multa de eo facta pericula,tum uero certam inis hodierni exitus felicissimus, uestrumq; Patres oditimi, honorificentissimum de eo iudicium, Nemine penitus dissentiente,cuiq; optimae merito etiam , in uictorie tagnum Lauream decreuistis , quod decretum Nos,ut ad te

iam uestra conuertatur oratio,collaudantes, te inquam auctoritate qua fungimur , in utroq; doctorem,cum omni iuris plenitudine, pronunciamus ac declaramus , quamobrepossis iam arbitratu tuo, a praestantiss. promotoribus tuis . quos ad te honestandum accensos uideo tanti honoris insignia petere ac suscipere ,& cum Philippo Rege,de quo antea ni cminimus non tam felici hoc successu,gaudere, quam

Deo optimo Maximo,quicquid id eit, acceptum res erre, a

105쪽

quo omne datum optimum & omnem donum persectum descendit a patre luminum,cui omnis honor &gloria debe

tur ita secula.

' Magna quidem ac pene infinita sunt a Deo optimo M ximo m humanum genus collata beneficia Ornatissime cofessus,sed nullum est praeclarius,atq; Illustrius , quam quod

homini quem caeteris animantibus Imperaturum exanimo, corporeq; conflauerat Animaduertens eum protoplastoru

culpa, in plurimas grauissimasq; tu animi tum ςorpori aegritudines prolapsurum,duo salutaria parari t remedia, rationem scilicet, quae perturbatas animi affectiones, tam ex irascibili,quam ex concupiscibili Emite , erumpentes reprimeret,& Medendi lacultatem qua praeditus aegris corpori-hus salutem asterret,sanis autem habitum bonum conseruaret primum sane,ex nulla disciplina magis quam ex Philosophia,sibi comparari potest,quae si ad eum uiun, ad quem diuinitus data est conuertatur, quid pulchrum, quid turpe, quid honestum, quid utile sit facile ostendit, illa regit dictis

animos,&temperat Iras. Alterum uero quod ad corporis tutelam pertinet,ex ipsa medendi scientia Diuino beneficio comparatur, quis enim hoc inuentum alteri quam Immortali Deo tribuat,cuius proprium est salutem hominibus dare,partamq: conseruare aut quis Hortulis insitam uim plantarum,mineraliumq; diuinare potuisset, nisi Deus ipse Optimus Maximus earum rerum conditor, naturae arc na homnibus patefecisset,Hoc sacrae attestantur literae, quibus proditum est, summo honore afficiendum etiam Me dicum, quod eum altissimus procrearit, Recte itaq; secisse uisus est Laureandus noster Colantonius , qui cum praeclaras artes ac disciplinas libero homine dignas , philosophiamq; ipsam animi moderatricem sibi comparasset, ad . medendi scientiam cupescendam se contulit , in qua sie excelluit, ut hodie in haec publica Harena,& campo omniunobilissimo insignem sit, uictoriae laudem consecutus , nemine uerum penitus dissentiente,cocorditerq; omnium sus stagiis dignus habitus est, qui in diuina Medicinae facultate, non uiolace sed Laurea & semper uirenti corona dona

106쪽

retnr. quod nos iustissimum decretum Pontificia auctoritare qua iungimur comprobantes te. 1 Memoria ploditum eia , ornatissime consessus Biantem prientum unum ex septem Graeciae sapientibus, proficiscenti in AEgyptum filio, ac siscitanti quid potissimum faceret, quod sibi utilissimum foret, paucis ita respondisse , Fili mi

uiaticum tibi ad Senectutem para,quod nunquam deficiat. uirtutem scilicet & sapientiam caetera nanq; externa & co poris bona tot sertunae casibus obnoxia sunt , ut interdum paruo momento,& solo ictu oculi protinus evanescant, AIa uirtus fida ac perpetua est,huiusmodi Comes & uiuenti &mortuo,ex omni autem uirtutum genere legum prudentia nobilissimum sibi locum uendicat. De cuius laudibus minime opereprecium duco hodierna die uerba facere , cum etiam sepe numero hoc loco decantatae sint,ac ueluti Camhrae repeti tae fuerint,tum uero quod illius dignitas&litudo,nulla magis ratione,quam ex uestra omnium digniatate atq; amplitudine dignosci queat, superest igitur ut ad hunc Laureandum nostra iam conuertatur oratio, qui ex Biantis pcepto ,hanc ipsem Iuris scientiam ueluti uiaticum ad senectutem tibi comparasti in qua quantum profeceris, hodierni certaminis exitus declarauit,cum hi Clarissimi P. nomine eorum penitus dissentiente te dignissimum iudiearint, qui in utraq; Censura , Lauream semper uirentem in

patriam reportares. Quos nos Decretum collaudantes Pontificia qua fungimur Auctoritate te in utroq; Iure Doctoiarem,cum omni Iuris planitudine, creamus ac pronuncia.

mus, Quamobrem ab his Clarissimis legum interpretibus promotoribus tuis posito ea atq; accipias consueta huiusce honoris insignia ad illius gloriam qui trinus, & unus reis gnat in saecula. 6 Philippus Macedonum Rex ornatissimae consessus, Alexandro Filio suscepto, confesti in ad Aristotelem scripsit, non tam laetari noua prole, quam quod eam Aristotelis aetate iustepisset, a quo Filium pclaris artibus & disciplinis opistimae instituendum speraret , Nec sitia eum sesellit opinio, ex quo maiorem gloriam consecutus est Λlexander, quod

107쪽

Macedoniae Regnum successerit, si quidem unum, uirtutis . aliud uero sortunae beneficium suit,non exigua quidem est . adiscentis felicitas optimos inuenisse praeceptores,que inad. modum & sub Ducibus Clarissimis Militasse non ultima Militum est laus, quod seliciter euenisse cernimus Hier. nostro, qui in celeberrimo hoc Orbis Terrae Gymnasio, sub eminentissimis pceptoribus tum Philosophis,tum Medicis, Optimis artibus libero homine dignis, tantum opere studiisq; impendit ut bretii teporis curriculo ,inpraestantissimum Philosophum Medicumq; euasisse uideatur, cuius quidem rei,cum alibi ispe,tum uero hodie , Manifestissimum periculum fecit , nanq;& Aristotelem & Calenum praelegendo & argumenta in contrarium adducta soluendo , &propositum casium explicando eum se uerum praebuit,quem Iure optimo Vos uniuersi patres,celeberrimi, uestrum penitus dissentiente, Laurea Corona in liberalibus artibus, ac

Diuina Medicina dignissimum iudicastis, Nos itaq; Decretum huiusmodi comprobantes te &c.

7 Solon Philosephus , qui Atheniensibus optimas leges dedit RClarissimi supremo uitae die, Assidentibus Amicis, atq;

inter se uoce summissa,de contemnenda morte disserentihus,ut sunt admodum auriti aegrotantes, praesium iam imminente isto,caput errexit, interrogatusq; quid nam sibi uellet, respondit, hoc enim uolo ne me morientem lateat id de quo disputatis, quid nos facere decet, florenti aeuo , ualetudine Integra,exiguae Doctrinae homines, si capularis senex Sapientissimus, Moriens,tanta discendi cupiditate i ta grabat Silentio praetereo breuitati studens, Pitagoram Sa mium, Λ naxagoram, Platonem, Democritum,& innumerabiles sermae alios,qui in perpetua peregrinatione uitam duxerunt,ut ex uniuerso terrarum Orbe sapientiam colligeret

quam ipsi postea in omnem posteritatem dispergerent aepropagarent , quae res nostrorum temporum calamitatem

coarguit, quoniam pleriq; patriis rapti delitiis , desidia

octoq; marcescunt. Quorum corruptos , Mores auersatus

Laureandus noster.Η. P. ad ueterum effigiem animum com

108쪽

ponens,exultimis terrae finibus Nobilissima patria egretasus, uelut alter Vlisses uarios hominum mores, urbe'; perlustrauit, in quibus optimas artes libero huiusmodi dignas, Mox Theologiam deinde Ius ciuile ac Pontificium non ipsum in cortice, sed medullitus,ediscendum curauit, postremo uero non exiguam sibi gloriam ratus,ex eo comparari, si hasce Antenoreas Athenas, quibus nihil spectabilius hahet terrarum orbis,inuiseret,huc se se contulit atq; hoc in loco extremam manum suis laboribus,ac caepto operi,quod

Graeci Colophonem dicunt, imponendum duxit. Nam ut Alexander Macedonum Rex, non parum sibi ad laudem coducere existimasse ab uno Apelle pingi, & ab uno Lysippo fingi ita & hic letissimus adolescens , Iure optimo arbitratus est, tum demum fore honestum, si ad huius Amplitudinis ordinis manu accepta Lauream in patriam reportaretquω huic selicissimae euenisse gratulamur,facto itaq; de eo deq; doctrina eius ingenio , & memoria diligenti periculo,

Hi. P. Clarissimi concordibus suffragiis,ac eorum nemine penitus dii sentiente, ipsum dignissimum censuerunt qui in Doctorum utriusq; Iuris gradu , atq: Ordinario referatur. Quarum nos Iudicium ut parem , insequentes auctoritate Potificia qua sungimur,te utriusq; Iuris, Doctorem creamus pronunciamus& declaramus, plerunq; ius tibi concedimus omnia gerendi & exercendi quae utriusq; Iuris Doctores sacere consueuerunt, ac possitnt,uolumusq; ut omnibus muneribus honoribus,&praerogatiuis potiaris di gaudeas quibus caeteri eiusdem ordinis Doctores potiuntur & gaudent , Age igitur Doctissimae Iuuenis & ab his Clarissimis legum luminibus promerita prius tibi debita , huiusce honoris de ornamenti insignia, pete & suscipe. 8 Posteaquam nulla opera nostra nullisq; meritis, sed Diuino

factum est numine Urnatissimae consessus , ut molem hanc nostris haud aequam uiribus sustineamus , utemur Platonica atq; adeo Christiana Oratione,dicentes . Summe pater

Caelitum,mundi fabricator& opifex, da ut non quod uobis optimum uidetur sed quod tu optimum fore sentis perficiamus, uos autem Patres celcberrimi qui in sacratissimo hoe

109쪽

loco allene uirtutis Iudices considetis, oratos atq; obsecratos uolumus, ut si quid a nobis perperam fuerit enunciatu, id omne non deprauato animo,sed Ingenii nostri tenuitati tribuendum putetis,si quid uero recte, atq; ex animis sententia uestri,dictum a nobis suerit id ad omnipotentis Dei gloriam reseratis,inec pauca praefati, ad ea quae nostri muneris sunt transeamus.Constat enim ex omni rerum genere. quae mortalium uitam exornant,nihil esse praestantius,nihil admirabilius, sapientia,nam cum ex animo corporeq; constemus,alterum cum brutis animantibus comune nobis est,

alterum cum coelestibus ac beatis spiritibus, promiscuum habemus, proinde qui corporeis indulgent sensibus aut nihil ,aut parum admodum distare uidentur a brutis, qui uero animum praeclaris imbutu disciplinis hi proxime ad immortalem Deum accedunt,&quodammodo caeleste in terris

uitam ducunt, itaq; hi summa laude digni censendi sene .

Rui cum primum e pueris excesserunt , patria parentibusq; relictis ad celeberrima litterarum Gymnasia se conserunt, nullis parcentes laboribus & impensis, ut scientiis locupletati,ad lares patrios reuertantur,sibiq; ac suis,ussit atq, ornamento esse possint, nam si qui Morcaturam exercent laude promerentur, quod per uarios casus per tot distrimina reiarum, peruagati,demum mercibus onusti in patriam reuem tuntur, quanto maiore digni sunt laude , qui longo studio comparata scientia patriam repetunt, quam Consilio uirtute atq; industria pacis belliq; temporibus iuuare possint. Quo in ordine reponendum censeo, Prometheum Hemidia Clericum,Spoleto oriundum ,seu Romana Ciuitate donatum, uirum ecclesiasticis titulis , atq; honoribus iusignem, qui relicta urbe Roma, in qua non exiguam melioris sortunae spem conceperat , audito nomine Patauini Gyinnasii,

toto terrarum orbe celeberrimi, Huc conuolauit, ut ex hoc sonte,ac potius magno omnium scientiarum Occeano, cognationemCiuilis ac Pontificii Iuris hauriret in quo eo usq; progressus est,ut uere uideatur, Prometheum illum a scriptoribus celebratum fuisse imitatum , quem tradunt Poete , ignem e coelo,hoc est sapientiam surripuisse,per ignem eni

110쪽

pristi uirtutem &sapientiam figurarunt, quae perpetuo I cet & mortalium animos ad fortia gerenda & sustinenda inflammat, is enim tam apposite tam concinne ingenii &doctrinae suae periculum fecit , ut a uobis Iure optimo dignus habitus sit, qui uerum nemine penitus dissentiente in utroq; iure Laurea condonetur , quam ob rem Nos Annuente hoc ornatissimo Collegio Auctoritate Reuerem dissimi Cardinalis Pisiani Patauinae Ecclesiae administrat ris perpetui, cuius lacum licet indigni tenemus, Te doctorem in utroq; Iure pronunciamus&declaramus,libiq; facultatem concedimus, in utroq; rursum legendi interpretandi, consulendi caeteraq; faciendi , quae Doctores utriusq; Iurifacere consueuerunt& debuerunt, Surge igitur ,& a promotoribus tuis consueta honoris insignia, pete & accipe cum illius benedictione qui pater est luminum,& auctor omnium benedictionum Iesus Christus. P Plato summus Philosophus, ornatissimae consessias, a quod interrogatus, quid nam inter peritum& imperitum homine interesset, quod inter medicum, aegrotumq; respondi nurulus enim animi, morbus grauior& periculosior est ignorantia,nulla accommodatior & salubrior Medicina, quam si pientia, lebat etiam idem Philosophus , ex Socratis praeceptoris sui, scientia disserere, grauius puniendum fore , qui ignorantia peccat quam qui malitia , propterea quod qui hoc modo peccat,cum ingenio non careat, interdum etiabene agere potest, qui uero supina&crassa labitur ignorantia semper peccat,uitanda igitur est, tanquam pestilentissimus morbus,όmniq; ut a nobis omittenda, ut animum e caeis ortum,& in cecam hanc corporis caliginem iussit cre

toris detrusum, testibus imbuamus disciplinis ut pristinaeuae memor dignitatis,nihil aliud quam immortalitatem,&ueram gloriam meditetur, c assidue cogitans Franciseus Alpinus Vicentinus ut primum sibi per aetatem licuit ad celeberrimum hoc orbis Terrae Gymnasium tanquam ad omnium scientiarum emporium , se contulit in quo nuIli magis rei , quam excolendo disciplinis animo , egregiam nauauit operam , nam post humaniora studia, in