장음표시 사용
81쪽
aeciae benes elo graearum literarum,quae longo Interuallo restitutae sunt pristinam in sedem restitui coepit philosophia. Atque illi ipsi ueterum philosophorum contemptorum,qui antea in scholis uerbum nullum nisi incultum & barbarum agnoscebant,modo Aristotelem sua lingua scribentem, graecosq; interpretes lectitare non perhorrestunt.Vt sperandum sit pace It Iiae constituta breui suum ornatum ac nitorem recuperaturam
philosophiam. Quod & nos ut legum disciplinae ae studiis halasinodi usu ueniat, adniti possiimus ac debemus,quod primus
omnium post ueteres iurisconsultos legum conditores,sceliciis ter assequius est Andreas Λlciatus iurisperetorum nosse aetatis EIoquentissimus,ac Eloquentium Iuris peritissimus scripsi, ad te fortasse pluribus quam necesse fuerat de ratione studi tum meorum partim ut mirari iam desinas consilium meum, partim uero ut si sorte in uituperatores meos incideris, paratam habeas propositi mei defensionem,quae hoc erit paratior, quo magis constabit me ad haec studia non desperatione quadam eloquentiae,quam assequi nequiverim , sed certo iudicio deuenisse,nec illud mihi iure obiici posse auledum me esse fiactum,qui Citharedus fieri non potuerim Vale. Hier.Niger Alexandro Campegio Card.S. Εmagitatam ab amicis orationem, quam proximo sup
riore anno in Lazari Bonamici su nere habueram , ad te mitto Campegie Clariis cui enim potius dicandus fuerat meus hie laboriqualistunque fueritiquam tibi qui a Lazaro tam liberaliter institutus illius tum probitatis,tum doctrinae locuis pletissimum affers testimonium.Ille quoque uicissim, dum uiueret,libi imprimis post immortalem Deum,& familiae tuae serebat acceptum , quicquid ad hominum usum in re literaria contuli siet,quod sanε quantum fuerit , uel ultimi terrarum funis. & Patauini huiusce Gymnasii lachrymae testatae sunt,cuius ille humeri certatim subeuntibus discipulis honorisicentis. me est elatus In quo ego non satis possum quorundam malevolarum hominum impudentiam demirari,qui Laχaro uitio uerunt iussum enim reliquisse Posteris ingemi & eruditionis suae
82쪽
monumentum,quasi uero non praeclarum , atque eximium siemonumentum,quinquagi nta annos latinam,graecamq; eloquetiam cum priuatim,tum publice summa cum omnium gentiuadmiratione docuisse. g, si in ea re Laaarum carpunt ,Carpant etiam necesse est Socratem ,Pitagoram, Thaletem . innum rabiles serme alios omnium iudicio sapientissimos habitos , qui arcana sapientiae suae mandare literis neglexerunt, lebat sepe mecum Lararus queri nostrorum temporum calamitate , quum uideret complures homines magis occupatos in suis coscribendis nugis,et in ueterum libris euoluendis, a quibus omnis doctrina& eloquentia denuxit. Vsque adeo ineptam esse duxit omnem scriptionem, quae non esset necessaria, aut quae manifestum posteris utilitatem non asserret. Sed in hanc peste humani generis, atq; in hoc insanabile scriptitandi cacoethae erit fortasse alius inuehendi locus.Tu nunc oratione hanc a
cipe habitam quidem a me officii potius si dicendi studio .
quod iampridem intermisi a concione uero uniuersi qua nulla ung fuit in hac ciuitate frequentior, sic exceptam , ut fuerit sere nemo,quin iudicarit me minus Lararo tribuisse,quam illi tribuendum scire uideretur.Vale. Hiermiger Iacobo Rufino. s. D.
PΑulus Rhamnusius iuuenis sanὸ & probus, & eruditus .
quo te familiariter uti uehemeter gaudeo,misit ad me paruum poema tuum de infelicissimi Bartholomet Heliae obitu, ex cuius quidem carminis Iectione ut agam tecum libere, sicuti meus est mos admirationem coepi maximam. Cuius enim hominis musas iampridem exaruisse,& forensi strepitu procul fugatas existimabam,eas nunc Teutrescere,ac in tuosnu molliter placidi ; recumbere animaduert'Adeo Virgiliana grauitate rem ipsam miserabilem ponis ante oculos,& affectus illos tragicos miris modis commoues,ut nihil praeterea possit exigitari pictius.Quamobrem pro uetere nostra necessitudine . nihil mihi fuit potius,quam ut tibi quamprimum gratularer, spero enim formi si quando in causis perduellionis aut capiatis easdem faces orationis admoueas,facile possis iudicum M
83쪽
nimos uel ad missierieordiam inflectere,uel ad iracundiam eoia citare.Siquidem ut scis) iidem sunt loci poetis di oratoribus
communes,atque uno eo differunt, poetae grandioribus ue
bis,crebrioribus translationibus, pressioribus ulnntur sententiis,quam oratores,eri th; haec tibi prouincia leuior,quum facialius sit contracta diffundere,v diffusa contrahere, ac demittore sese,si attollere, idcirco multos legimus oratores Clarissimos non eximiam in poesi laudem suisse consequutos, ac summum Philosophum Platonem , quum homericam Maiestatem assequi non potuisset, ad conscribendos dialogos se transtulisse.Itaq; te hortor ac si pateris rogo , ut in hanc rem omni Miadio in eum bas , nomenq; tuum commendes immortalitati. Mihi certe nihil hoc sacere potes gratius,aut iucundius, qui sub mea disciplina olim dum Romae essemus,te exercueris. VI
deborq; maximum laboris mei fructum capere , si in hoc striabendi genere cum ipsa antiquitate certabis.Vale. Hier.Niger Paulo Ramnusio. s. Imitam Rhetorem praeceptorem tuum summa probitate &excelleti doctrina uirum diem obiisse plurimum doleo, sed
hunc abs te Iaudatum suisse in funere , uehementer gaudeo . Munus enim obiisse grato discipulo dignum, & ut arbitror iIlius meritis non impar. Puto extare apud te quicquid ille monumentis literarum mandaui quod si ira castigatum est, ut Gisitione dignum uideatur , tuum erit, curare ut quamprimum prodeat in lucem,pergratum mihi feceris, si laudationem ist, tuam ad me mi seris, quod,ut tuo commodo facias, peto abs te maiorem in modum,uix a morte Fracastorii respiraueranius , quum aIiud nobis illatum est uulnus, Proh Deum immortalem, diibus est orbata luminibus res literaria. Nam de Egnatio: nassitissimo homine non est,si ipsi nos ualde excruciemus,erat enim adeo intentus curando corpori,ut caetera omnia negligeret,nidereturq; iam diu ,e uita excessisse. Dolendum tamen est ex illius obira,quemadmodum in Bucephali equi morte do-Iuit Α laxander Rex,urbe etiam condira in illius monumentu.
Tu si quid habes noui ex Fracastorii carminibus, uelim ad me
84쪽
mittas,neleio an inchoatam Iosephi historiam perseeerit, materiam summo Vate dignam,quae praeter asperitatem hebraicorum nominum, tota est pulcherrima,nec unquam possum eam, usi a sacris scriptoribus barbari scriptam sine lachrymis legere. Quos putem concitasse affectus Quam admirationem coinmouisse Fracastorium, sua illa Virgiliana grauitate, qua nihil aetas nostra uidit illustrius. Vale & Paulo Manutio meis uerbis die salutem a
Hier.Niger Ioanni antonio Salcio. S. D.
PEriucundae mihi se erunt literae tuae,quibus pro acceptis a me beneficiis agis mihi gratias,non in in gloriola illa situm esse putem fructum omnem offitii & beneficentiae, sed in candorem animi tui probarim,perspexerimq; ex epistolae tuae lactione maiorem te in dies scribendi copiam comparare.Nulla enim re mihi uberius in ossitio respondebis, si si uirtutem colueris,atque in literarum studiis ira enitueris,ut mea necessitudine,& maioribus offitiis dignus uideare. Quamsi autem multi a me adiuti opibus,& muneribus honestati, parum sese mihi gratos praestiterunt, ii tamen nunquam perficient, ut meorum me offitiorum poeniteat. Habemus liberalissimum retributorem omnium beneficiorum Deum Opt. Max.In quem ununostra omnia studia atque offitia reserenda sunt. Qui uero iueorum gratitudine, in quos collata sunt beneficia, spem suam collocant,hii iam mercedem suam fluxam quidem & labilem acceperunt,aeternam autem,atque infinitam illam,quam Deus Mnemerentibus praestat,nunquam accipient. Ego is ne ad bene de te merendum nulla sui ratione alia impulsus, si benefice tiae studio,ut mea ope subleuatus uirtutem & bonas literas comodius amplecti posses, id si quemadmodum opto & spero
effeceris,satis ampIum,atque uberem offitiorum meorum fructum uidebor consequutus.Sin secus fiet, quod mihi ipse nunquam persuadeo. Omnis hono qui nunc tibi delatus est,ue tetur in dedecus, ego fructum uerae laudis non amittam . Vale.
85쪽
Her. Niger Bernardino Tomitano. s. D. ET si non dubitabam amare me abs te plurimum multis
de causis praesertim quod intelligeres te quoq; meu hementer diligi,tamen nullum clarius tui in me amoris iudicium sese ostendere potuit, eo quod extare uisum est tuis in literis hesterno die mihi redditis, quibus primum gratularia impositum mihi fuisse ab optimo, atq; ornatissimo uiro Uic tinorum Pontifice onus illius locum personamq; substinendi, sic enim malo dicere,quam munus. Deinde me ad illud forti. alacriq; animo subeundum grauissimis amantissimisq; uerbis cohortaris. Quod ad gratulationis offitium pertinet, lane mihi multo plus tribuis, quam ipse uel agnoscam uel sentiam, aeuereor ne dolendum sit potius quod ex hoc portu fidaq; staticine,quam mihi certo iudicio delegeram,rursus uaseum in pelagus extrudar,tot undiq; circunfrementibus uentis, fluctibusq; iactandus . Nosti in quam perdita profligatam inciderimus tempora, nec ignoras qua in ciuitate gerendus mihi sit magistratus, in quo si amicis qualis tu es, qui cuncta meliorem in partem interpretari solent,nullo negotio satisfacere possumus, at alieni &Inuidis, quorum per magna est copia, satisfacere omnino est difficillimum .Ruid quod ex hoc honestissimo otio, in quo praeclara studia repetens,fructum aliquem uigiIiarum mearum proferre aliquando possem,turbulentis me actionibus iterum dedam hac aetate iam in occasium vergente , in qua nihil magis, quam tranquillitas animi,&requies corporis expetenda esse uidebatur,nec defuturos arbitror malignos interpretes, qui me uel quaestus cupiditate,uel ambitione adductum suscepisse id oneris dictitent,quasi uero iampridem haec
omnia Romae agens in theatro illo gloriae, & ambitionis campo,litterato otio non posthabuerim, nec me unquam comm
uit, quod reuersus in patriam audierim multos,qui neq; industria,neq; dignitate,aut gratia me praeteribant,ad honores anaptissimos suisse per uectos,quin eorum conditionem sum miseratus, qui in cogendis opibus,quibus nunquam fruantur, seipsos excruciant. Sed aduersus haec omnia incommoda atq; pericula,&contra istam maledicorum hominum rabiem Pe
86쪽
stabit studium meum iuuandae Reip. si quid conserre ad publicam utilitatem poterit meus Iabor, cui spero diuinum numen minime defuturum sine quo omnis nostra est inanis c gitatio. Nam si priuatis nostris commodis interdum aspirat diuina bonitas,quanto magis fauebit causae publicae, quam si sorte deseret subirata sceleribus nostris ipsi culpandi erimus , non illa.Quod in postrema literarum tuarum particula amata
ter me sapientem; mones, ut in obeundo hoc magistratu u tis,expeditationiq; amicorum respondere adnita agnosco ueterem tuam In me beneuolentiam neq: is sum , qui monitore non egere me credam, praesertim,beneuolo & prudente , quo in albo te praecipuum statuo. Quamobrem dabo operam, quatum meae mihi luppetent uires ut expectationem hominum,si quam modo concitaris, existimum stimulum exercendae uirtutis,& curriculum uerae laudis, quam non in opinione uulgi, sed in Dei omnipotentis iudicio sitam putem . Et quando tu in me hortando ac monendo, tam gratum amici offitiumpstitisti,id quoq; uelim pstes,ut tuis pcibus apud Deum ipsum
me adiuves,quas non dubito a tam pia mente persectas plurimum ponderis habituras. Vale. Heri Niger LCranio Signinorum Epo. S.
O Vas ad me proxime dedisti literas, eae mihi quampria
mum sunt redditae , quanquam autem serius sortasse quam tua dignitas postulasset respondeo,tamen quae tua est humanitas,mihi ignoscas uelim, sui enim occupatissimus, clum ea conficere uellem,quorum causa huc ueneram,nec erat quicquam tua cognitione dignum,quod scriberem,modo consectare, quae ad rationem stadiorum meorum pertinebat, propedieme in uiam daturus sum, palautiqet commoraturus, donec aut alii de me quicquam,aut ego de me ipso decernam . quod utinam sit utile non tam ad fortunarum augendam copiam, quarum nullum me iam desiderim tene quam ad uitae incolumitatem seruandam, atm ad animi talicitatem comparandam,
cuius studio imprimis teneri nos Christiani homines debem aeterum si memoria repetimus tot istum: Iudibria, quot
87쪽
ab ineunte aetate eum alibi uidimus tum in urbe.Roma, quae tibi natura,mihi uero amore , & uoluntate est patria fatebimur eos tota aberrare uia,qui in humanis rebus atq; in primcipum uirorum fauore & gratia suam spem sitam habent atq; ego meo doctus periculo& damno ex praeteritis erroribus f cile intelligo,quanto honestius ac felicius mecum actum sui Lset, si ab eo curriculo uere laudis , quod tum adolescens institeram ad contubernia ingratissimorum hominum non des xissem. Magnas tamen atq; ingenis is habeo gratias Romano illi coelo,& urbi omnium disciplinarum eloquentiaeq; parenti,
cuius me dignitas nun solum ob ueteris maiestatis memoria, uerum etiam propter clarissimorum hominum tunc uiue liuin uirtutes uenerauda inuitauit ad sese,& annos sere uiginti detinuit non inuitum. Erant enim eiusmodi tempora quibus in illa colluuione gentium quasi stellae interlucebant complures comitate,doctrina,liberalitate insignes uiri, quos cum omnes perbelle ipse agnoueris,minime opus est ut recenseam. Sed eorum pleriq; aut fato functi sunt,aut percussi urbanis c lamitatibus in patriam se se receperunt.Quo fit,' ut quod urbe caream,minus graue mihi molestumve sit, otium autem, quo perfruor,multo iucundius uideatur. Neq; uero meorum ipse commodorum tanta afficior uoluptate,ut si cui unquam uidebor parte aliqua reipublicae inseruire posse, ullum ego labore sim deuitaturus modo cum dignitate id fieri possit, quod e tum iudicio,qui sedent ad gubernacula rei p.penitus relinquo. Te uero,grant,etiam atq; etiam rogo,ut necessitudinis nostrae sis memor,quam optimis ortam seminibus,fructus quoq; se re optimos decet.Nullus autem iucudior est amicitiae fructus, quam beneuolentia ipsa Samicorum absentium perpetua memoria,praesentiumq; consuetudo,nam prodesse alteri cum possumus, id sacere debemus,etiam si minus amici fimus, Vale.
Reuerendissimo & Ilustrissimo D. Carolo Carraphar Cardinali, Philippus Donatus Episcopus Λgien. S. Diturus libellum Hieronymi Donapti Patris mei de prin-- cipatu Romanaesedis ,rccte mihi uisus sumsacei e , si eum
88쪽
tuo imprimis nomine insignitum publicarem,m I enim magis quam tibi debebatur is libera que; Author ipse oliuerio Caeraphae Car.propinquo tuo,Viro amplissimo destinarat illiusq; censurae commiserat & in quo Romani Pontificis authori tan cuius tu lateri assistis, egregiὰ defenditur. Quanquam enimaduersius recentiores graecos haec a Patre est scripta defensio , nihilominus aduersus caeteras nationes,quae postea in eundem errorem,seu potius in eandem impietatem lapsae sunt, plurimum nobis affert adiumenti, cum constet ueteres Graecos,dcictrina,& sanctitate Vitae conspicuos,hunc honorem prae cael ris Romano Pontifici concessisse. Nec dubium mihi est ex hoe uno sonte tot in his, quae ad Religionem pertinent, manasse controuersias nam cum primum homines rebus nouis studentes: a Capite desciuere,ccepit sibi quisq; nouas Leges staruere. ueteres abrogare,atq; adeo perturbata, & confusa sunt omnia, ut magnum negotium Paulo quarto Pont. Max. patruo tuo relictum sit labescente Rem p. in pristinam formam restituere, quod tamen illum assidue cogitare,& conari credimus, & ad haec miserrima tempora quasi Sagittam in Pharetra a Deo opt. Max. suisse reseruatum. Quδd ad libellum attinet,pergratum mihi seceris,si nactus opportunum tempus,eum quoq; Sactissimo Pontifici legendum tua manu dederis , cui si liber probabitur,non dubito,quin is cum magna authoris lauia de prodire in lucem possit.Vale. De Immortalitate Animae.
EFficax quippe ratio ad persuadendum Animorum imis
mortalitatem hinc sumi potest cum a prima Mente, quae Deus est per Simpli cem Emanationem ut Philosophis placuit uel per creationem ut Christiana u eri tas tradit) coeleste quoddam etiam diuinum Animal processerit ex supra naudanis substantiis di coelestibus globis conflatum , quod Physici
quintam appellarunt Essentiam, neq; secundu Formam, neq; secudum Materiam internitioni obnoxiam. Parte uero altera ex eandem suprema Mente alterum processerit Mimal, quod tam secundum Materiam quam secundum Iomam corruptio
89쪽
Elementis, Brutis animantibus, plantis omniq; mixtorum genere corruptibilium costans,quae dubio procul. tam ex Formae quam materiae ratione corrumpi videmus Cumq; homo ipse orizona sit superiorum& inferiorum omnium , ac nexus j& uinculum c estium terrestriumq; rerum,necesse est,ut utriusquae naturae sit particeps, In his enim quae secundum essentiam ordinata sunt ab extremo ad extremum, sine medio non proceditur, medium autem semper exirc morum naturae est
particeps,quod enim fuscum est,partim album est partim nigrum Necesse igitur fuit ut ab eadem Diuina Mente Animal
unum prodierit quod parte altera aeternum esset secundum Forma , altera uero secundum Materiam corruptioni esset obnoxium huiusmodi ρnimal aliud c sic no potest quam homo. quando in confesso est atq; apud omnes gentes indubitatum, caetera animantia quae sub coelo sunt,omni ea parte corruptibilia esse, nani si quis uelit brutorum animantium quorunda formas esse incorruptibiles , Absurdum nimis assereret,si quidem eas ex Materiae sinu elici non dubium est, quod si cui earum aeternitatem quis tribuat, quum inta Iligcndi ui careant cur non id potius humanis Animis tribuat,quas intelligendi uim habere,nemo est qui non fateatur. Hanc. Pocta ille summus Mosem Immitatus eum caeterorum animalium ratione
carentium creptione ab opifice Mundi Deo descripsisset, praeclare addidit., Sanctius his Anima I Mentisq; capatius altae, De erat adhuc,& quod dominari in caetera posset, Quod autem Homo orieto sit&nexus ciaelestium terrestrion mreruuui ha in phi.omnes.consentiunt, di apertissimis constat rationibus. Ipse namq; sumo ut Aristoteli placuit,quodammodo est omnia,per sensium enim est omne sensile, per intellectu omne uitelligibile ipsem. humanus Aius postrema supram uindanarum sermarum inter ciniustes intelligentias,&niateriales sermas ueluti in interstitio positus , utrarumq; sormarum participat nataram, nam cum inserioribus formi ' in eo commia.
nicat,quod insermat corpus generabile quidem ac corruptibile . Cum sit perior.bus autem &supram undanas sermis in eo
90쪽
sommunicat,quod eternus est, proinde & inseriora intelligit.& ad superiora reflectitur, eaq; quandiu corpori est alligatus
ex ipsis inserioribus intelligit atq; cognoscit, cum autem corporis uinculis solutus fuerit ac liber,suapte ui superiora cognoscet,atq; intelliget, non alia ratione quam ultra Mundanae substantiae coelestium motrices orbium intelligant& cognoscant. Hinc vates ille Regius David cecinit de homine,minuisti eum Paulominus ab Angelis proptrea quod humanus Animus quaquam corpus in format corruptibile, ipse tamen diuina bonita. tale est attemus,& si coeleste corpus quod ab Angel. mouetur incorruptibile est,atq; ea ratione humano orbe praestantius, habet et humanum corpus supra caedera animata corpora, praestantia singularem, ut potestates uire'; omnes in caeteris tam inanimis quam animatis rebus dispersas, in se uno colligat cotineam:&praeter id intelligendi uim habeat cum coelestibus
formis communem, ut non immerito paruus mundus homo nuncupetur.Hanc autem supremam in rebus inserioribus, diagnitatem atq; excellentiam tunc demum homo uere obtinet, cum creatorem agnoscit silum,a quo tot ornamenta gratuito
accepit Cui nisi haec omnia serat accepta, & nisi in eo contemplando. seuendo omnem felicitatem suam arbitretur, tali honore indignum se reddit. quin etiam dignum ut cum Principe superbiae fiathana in tartarum detrudatur sempiternis suppdiciis affligendus.
Hieronimus Niger . . . S.CI arissime & doctissime uir legi poema istius adoleste iis quod ad me mitisti&si quid possum praesertim nunc
tot supplicibus libetis ac diplomatibus inuolutus, de eo stu diorum genere iampridem mihi desueto iudicare,auctoris indolem ualde probo,mirorq; in tanta rerum ac temporum perturbatione, qua iamdiu miserima haec prouincia praemitur , non hinc ad Garamantas& Indos fugatas suisse Musias com pertum habeo, quemadmodum scribas , Tua operam non deesse his studiis, nec moderationem defuisse incontrouersiis publicis uerissimul arbitror esse Menelai oraculum apud Eu