장음표시 사용
91쪽
ripidem,quod citas,sed, paucissimos uideo qui ChrImanae reclesiae prope cadenti manum apponant, multos qui ruinae incumbant diuersa ratione, alii palam alii percurriculos,orandus est Deus, ut aliquando nos oculo misericordiae suae respiciat:Cras ad te uenia si per occupationes licebit,ne insalutati abeamus uelim tamen tibi persuadeas me tui absentis memoriam ubicumq; fuero diligentissime seruaturum.Vale.
Ad Ptincipes Christianos Concilii Bononiensis Apologia,
Hier.Nigro auctoreis SI quis vestrum,Principe sorte miratur, nos qui decreto Potificis Maxim i,vestroq; omnium consensu Tridentum conueneram .pro pace Ecclesiae restituenda, corruptisq; morib. resormandis concilium celebraturi. bito nunc Bononiam cornigrasse, is prosecto mirari desinet,ubi sincero animo rem per pederit,aequuq; iudic eis titi cosilii atq; instituti costituerit: Non enim dubium nobis est extitisse nonnullos partim ignoratione rerum ductos , partim odio in nos ac libidine aliena inuadendi incitatos . qui hosce rumores sparserint, in uulgus, nunquam Pontifici maximo,nunquam nobis hoc sitisse proposuim,ut uerum ac liberum concilium haberetur, sed contentos hoc nomine at fama uelle nos initanide nostra persistere. id cicco uix dum inchoato concilio sedem commutasse, iteruq; ac tertio mutaturos,ut suborta aliquando inter uos discordia, nulla nostra manifesta cuIpa comitia seluantur.Consedisse autem nox in ea Vrbe in qua nemini liceat nisi in gratiam Romani Pontificis ue I syllabam pronuntiare,atq; hoc loco nihi IaIiud nos decreuisse,quod ad publicam catasiam pertineat, sed uaciis consultationibus tempus terere , spem ponentes in commutatione rerum , quae eodem uestigio diutius consistere non possunt. Quonam consilio Paulus Tertius Pontifex Maximum Concilium indixerit, q nostrum est praescrutari,nequc exploratum habere possimus,mi Optimi Maximi sit hoc iudiciu , qui solus intimos Animorum recessias ac latebraa inuisibilis PIustrat,illud certe affirmare possumus uoluntatis eius atq; Anim in hanc rem incensi nullam signifieationem nullum iudia
92쪽
eium non apparuisse.Cui,si aversari concilium uoluisset, neque ingenium neq; occasio fuerat defutura.Constat sane ne altius exordiamur Anno ab hinc septimo Rati siponensis , comitiis suisse conuentum cotrouersias in Religione exhorta non alia si concilii auctoritate dirimi posse, Locumq; idoneum habitu
Tridentum urbemGermaniae, Italiaeq; finitimam,qua re nuntiata Pontifici maximo confestim ille est assensus rebus uesti is,ut potuit per indutias compositis concilium inducit nos ad certum diem adesse mandaui omniq; studio incubuit, ut ea conficerentur quae at tollendas discordias ordinandam remp. pertinerent,De nostra autem uoluntate ac studio quis ambigat λquando nihil est quod nostrum qui sipiam ardentius unquam exoptarit,quam dignitatem nostram collapsam ac pessunda. tam concilii auctoritate restitui. Longe eitim errant qui opia nantur plurimum de nostra auctoritate detrahi posse conci- Iii censiira , cum ipsa morum reformatio multo plus Omameti & commodi quam detrimenti & iacturae noltro ordini allatura esse uideatur, itaq; missi sunt a Romano Pontefice Legati eximia uirtute uiri,qui concilio praeessent, sequentes conuenimus,nullis laboribus . nullis impensis pepercimus quominus in angusto loco & non satis salubri publicam causam ageremus,sed cursus acii onum nostrarum multis de causis est retardatus,primum sesellit nos diuturna expectatio aduersiariorum quorum neminem uidimus unquam,in quo illi Peruicaliam simul inconstantiam suam patefecerunt. Eam enim laruam, qua Romanos Pontifices perferre lacies consueuerant, ipsi refugere ac pertimescere uisii sunt, & quam sacram anchoram unica spem in tam saeua tempestate superesse nobis,toties praedicare eam ipsi repudiarunt atq; abiecerunt, nunc locum minime tutum esse quem nondum uiderant &quem primi ipsi nominauerant,hunc Omnibus passim christianis hominibus licere de causa religionis cognoscere palam dictitantes: postea uero qua animaduertimus frustra nos eorum aduentum praestolari, aggretas communem causam ficta quotundam Pietas nos remorari caepit,suadentium nobis non esse alienum a concordia mitius decernere in aduersarios iudicia nostra suspendere, ad euentum Germauici Bcua cuius finem ac uictoriam, nonnulli
93쪽
magis appetebant concilium ; Cumq; pt Imum caput esset.
Religionis causam cognoscere,cuius gratia in primis coueneramus; Non desuere qui deprauatos mores prius corrigendossore dicerent aliud uoluentes animo,quam id,quod initio , positum suerat,interea nuntiato aduentu Duces V Virtebergatium aut ualida atque infensia Cermanorum manu invasit nos trepidatio & pauor haud ignaros gentem illam immanem &efferam sitire sanguinem nostrum ,nihilo secius Tridenti esse multos,qui idem appeterent. Statuerat sibi quisq; nostrum fuga consulere eo tamen Animo,ut si tempestas illa sese composuisset,ad institutum opus reuerteremur. Quid enim aliud faceremus nudati omnibus praesidiis,circunuenti insidiis, crudelissimo hoste pene oppressi λ Sed nobis lain fugae accitatis illata est uis, a quibus propulsari debuisset. Nemo fuit nauta,quinos secundo Athesi fugere uolentes ratibus exciperet, Nemo stabularius,qui uel magna mercede iumenta nobis locare uelis
let, quod nisi diuino beneficio furor ille barbaricus resedisset. proh Deum immortalem quae cedes nostrum Omniu, qui cruoris nostri gurgites emanassentΘConsecuta est demum tua Caesar . uictoria non sine ope Romani Pontificis. Nam si ex illius copiis parum auxilii suisse quis dixerit, nemo tamen christianus negauerit uota precesq; publice indictas plurimum ualuisse . receptae in potestatem quam plurimae urbes,dediti principes aduersariorum& quod maxime fuit optandum sine caede&ianguine id factum. Sperabamus uictoriam Illam tam optatam in incruentam, pacem publicam & omnium controuersiarum finem parituram,decretae supplicationes, ingenti omnes laetitia persuli fuimus. At longe ali ter processit res, si opinabamur. Etenim duriora in dies nobis nuntiari caepta , praescribebantur
leges tradebatur noua sormula tractandarum rerum , minae
quotidie nobis incutiebantur ab iis qui apud uictores, auitoritate & gratia plurimum posse uidebantur . Quis nota . uidebat cripi iam concilio libertatem ab iis qui eam tueri ac protcgire debuissent Quis ignorabat eos qui rebus dubiis
tam acerbi suetant in nos rebus siccundis longe acerbiores suturos , accedebant incommoda loci non ignota iis qui in ea
urbe sunt commorati. Quibus omnibus propositis atq; inter
94쪽
nos maturo consilio agitatis uisu est nobis,esse rep: mutare sedes, itaq; Iocum angustum cuin augusto, suspectum cum libero non idoneum cum opportuno commutauimus. At in ditionem Romani Potificis commigrauimus,quid tum quoties in urbe Roma praesidentibus Romanis Pontificibus comulitia sunt habita frequentis stino patrum concursu , ex ultimis terrarum Iis,promulgatae leges saluberrinue nemine infidum locum, aut longinquitatem itinerum causianti. At Bononiam recusarunt
aduersarii nempe 'Tridentum recusarunt quem ipsi locum antea dc legarant. Quae regio in terris fida illis Naccessibilis uideatur nisi eiusmodi sit, in qua nos constrictos & cathenatos
ad eorum pedes iacentes ac prostratos uideant Non nouo nem inaudito exemplo Principes locum mutauimus eum luantur Annales ueterorum comitiorum quoties uel leuissimis de causis transtatae sunt conciliorum sedes, modo dolus malus absit, quid ad pub. caiisam momenti affert loci commutatio cur Bononiam locum non esse tutum ac liberum iactant aduersiarii,cuius loci, nondum periculum secerunt Accedant intersint caelibus nostris, lib ere sententiam dicant, si afferri sibi uim sentient, reclament, incusent hominum fidem libere ab ant, quando illis accedendi, & reccendi potestas fide publica est data,&uestra auctoritate confirmata nos si Tridento ab sessenus, iure id fecimus, cuius quidem iuris cognitores ipsi de iudices esse debemus,& concilii sententia huc uenimus, cuius in primis est non modo mutare sedes, uerum & se ipsum soluere si ex usu ac neccessitate rerum id sore iudicarit. Nam qui facultatem recedendi quo libearcocilio ad imuitam sane libertatem eius funditus euertunt , iura omnia Diuma & humana perturbant, deniq; seipsos concilio constituunt superiores ac iudices,at inquiunt Tridenti Concilium est iudictum,consensu omnium principum comprobatum , pari ergo auctoritate fuerat transierandinia .Putant ne hi Concilium esse subsella ita Ia,aedem illam sacram parietes illos quibus conclusi eramus, quis nesciat Concilium esse patres ipsos auctoritate Romani
pontificis,qui Christi locum gerit in terris in spiritu sancto legitime congregatos Ηi ubicunq; fuerint ea ratione dispositi
concilium faciunt, uos auctoritate uestra tridentinum Concia
95쪽
lium eomprobas is,mutari Ioeum nobis placuit, sis est plaeere& uobis. Quis audeat iure dicere penes paucos illos concilia residere, qui seiuncti a capite ueluti mortua membra in loco a nobis dare licto permitere. Quos nisi priuatae rationes & studia partium transuersos agerent non dubitamus. quae illorum est ingenii & doctrinae uis in uiam ueritatis , a qua uolentes
aberrauerunt facile redituros annom memoria Fugenio,quarto Pontifice Maximo patribus Basileae congregatis , quanq; statutu essetne cuiuspia etia Rom. Pont.auctoritate locus mutari posset placuit tame Ferraria ac dei de Floretia trasserti sede,sepeni statuetis auctoritas excepta humanis legibus esse Censetur,quum hoc praecipuum sit beneficium temporis, ut Uhodie conduci cras minime espedire uideatur. Atque hoc linis differut humanae leges a Diuinis, S ab eo iure quod natura omnibus indidit animantibur.Haec enim sunt aeterna atq; incommutabilia, illae uero multiplices capiunt uicit situdines pro
rerum temporum, atque hominum conditione Fuere etiam mea 'nodo magni quidem uiri qui translationem illam unius Romani Pontificis arbitrio recte fieri posse censueuerin quod existimarint synodum ipsam ea in re lege Pontifici maximo praescribere minime potuisse,quando negotium eiusmodi non
esset ex eorum numero in quibus aequum sit Romanum Pontificem fasces submittere,& obtomperare concilio. Ruamobreabeuntibus Basilea Legatis Pont Max. omuis eius concilii auctoritas concidit. Nam etsi Basilienses patres aliquandiu tumultuati sint, atque Eugenium Pontificem Max.redegerint in ordinem,tamen communis gentium consensiis, & tam Orientis quam Occidentis ecclesiae,id amplexae Nuc neratae sunt, quod concilium auctoritate Romani Pont. comprobatum decreuisset,at causa nostra est longe melior ac extra Dem posita controuersiam,si quidem loci mutatio non unius aut paucoruuoluntate sed totius concilii auctoritate eli facta,sic decretu . sic sancitum publico omuiu consensu atque Iudicio. Non enim dissenso paucorum efficere unquam potest , quin omnos idem sensisse uideamur. Trita est lex ac promulgata,quod pleriq; sa rciunt,id cunctos facere existimari. ssimus addere seniorum quoq; paricui in sententia nostra ivisse,si liceret singulos co serre
96쪽
serre singulis. At postea si iam receptum est usu 3c interpreta
tione maiorum ut maior pars collegi i senior quoq; esse uideatur, non est quod caeteris detrahamus, nobis ue quicqpropitii a rogemus. Immortali tamen Deo immortales agimus gratias
quod in unione Christianae fidei sub uno capite firmi constanti '; permanserimus. 'Eos tamen non possumus non demirari.
qui dum de Concilii loco digladiantur concilium ipsum
negligunt.Vocem Concilii usurpat rem ipsem et tactum Coeilii differunt, atq; abhorrent, Dicant obse cramuripstendantiquantu ipsi Tridentino Concilio detulerint , num decuris in eo Synodo editis, obtemperarino num explosas opinionea reiecerint Quis non intelligit seu stra ab iis mentionem Coueilii fieri qui suo ipsi more uiuere aliosq; in aetatis suis ferendos esse persuasos habeant Si Germania uicta ac sub acta a Christiano Principe Christianos leges non recipit num recipiet uictrix, ac triumphas,si rebus integris annis territamur, contumeliis afficimur , fortuitis spoliamur , quid fiet rebus
profligatis te perdiris nobisq; in gurgustio aliquo in potestate hostium potentisfimorum conclusis amobrem te inprimis Carole Cadar Imperator maxime atq; inuictissime co-pellamus, qui de manu Romani Pontificis Imperatorium diadema suscepisti , ut Romanam Ecclesiam in qua nulla ungperuersa irrepsit Religio . Ecclesiarum omnium Reginam &moderatrice agnosceres, quae simulachrum orbis terraru sanctissima insignitum Cruce traditum tibi a Romano Pontifice summa cum pietate accepisti,ut intelligeres fas esse te auctore te duce omnia mundi regna Christum Deu sincere colare ac uenerari, qui Bononiae in celeberrimo Patrum consensu, praesidente Romano Pontifice,districtum vibrasti gladium,dueuangelica lectici publice recitaretur , ut omnibus piis, atq; impiis palam effet, uindicem te atq; ultorem suturum in eos omnes qui de Euangelica d octrina aliter sentirent quam an liqua factorum Patrum poscuret interpretatio, qui tot ac tantis a Deo auctus es beneficiis,tot uictoriis Augusti ro factus ut Magno illi Carolo haud iserior uideare te hortamur te supplices obsecramus, ut quam tutelam Romanae atq; adeo Christianae Ecclasiae maiores tui sortissime gloriosissimem gesta rut,
97쪽
r L . EP is x, ' eam ipse non geseras,nec patiare unitatem Christiani popuIL pro qua Christus innocentissimum sudit sanguinem , improborum consiliis , dissolui ac lacerari. Vos caeteros Reges ac Principes Christianos insignitos caractere qui nulla Re, magisq; Christiana. pietate Illustres& excelsi estis,quorum progenitores tot expeditiones,tot bella etiam transmarina pietatix augendas causa consecerunt, oramus, obtestamurq; in hanc piscipue curam lacunibatis,ut uestris amplissimis titulis accedae haec gloria seruatae Religioni ac redditae tranquillhati quam non alia ratione, quam pace publica & obedientia mandatorum,Dei atq; Ecclesiae restitui posse existimamus.
c Raue mihi onus hodierno die sed plenum ossitii & pi
T latis uideor suscepisse,uiri ornatissimi,qui Catistum madeum Argorum Pontificem nuper extinctum sim laud turus. Multa enim me commouent, uehementerq; perturbat, primum omnium quod in nobilissimo orbis terrae Gymnasio non modo imperitus sed etiam imparatus ad dicendum accesserim,a quo si silmmum oratorem Demosthenem ita serunt abhorruisse,ut nunquam nisi praemeditatus ad orandum uenerit, quanto id ego magis resormidare, ac perhorrescere debeo,qui diuinam illius eloquentiae uim ne agnoscere quidem - nedum imitari possum deinde quod tam breui temporis curriculo tot &tantarum laudum mihi uersanda sit moles , ut uerear ne id mihi usu ueniat, quod currentibus in stadio euenire solet,qui perspecta spacii longitudine,consternati animo, medio in cursu prolabutur. Accedit ing s animi dolor,quo ex amici incomparabilis morte conficior, ipsaq; cogi ratio humanae miseriae, in quam incidere necesse est, quem enim miserabilis mortalium conditio non commoueat , ubi perspexerit quam paruo momento, ingentia hominum studia,immesiq; labores intereanti Dicendum tamen omnino est, & apum more tot clarissiniarum uirtutum flores a nobis delibandi sunt, ne ingrat aut inuidi uideamur,si extremum hoc laudationis natinus uiro optimo atq; amicissimo denegemus. Quod dum bre-
98쪽
tussime facio,quaeso animum aduertite ac date ueniam,si quid impar tali uiri uirtutibus, aut si quid sorte indignum uestris
aeruditis auribus attulero . Sunt qui laudationum primordia a generis nobilitate sumant, quod & si non iniuria faciunt,quod fortes plerunq; uiri nascantur ex fortibus, tamen cum degenerare interdum multos etiam maioribus suis uirtute praelucere uideamus, ea Nerior, S magis cuim propria censenda est laus
quana sibi quiq; suo,ut aiunt, Marte pepererit. Atq; illi primo loco statuendi sunt ut opinor qui suae nobilitatis iecerunt tandamenta, primiq, ipsi generis sui tenebras uirtutum suarii
luce fugauerunt. In hoc Albo. conspicuo quidem loco Calliia tum Amadeum ponendum censeo, qui ut primum per aetate animaduertit se maiorum suorum gloria niti non posse,uiam uirtutis ardenti animo est ingressus, ac post prima literarum rudimenta,atq; ea studia quae hominem ad humanitatem an-
formant ciuilis ac Pontificii iuris scientiam est complexus Est hoc disciplinae genus cum per se honestissimum, tum ad ciuilis nitar splendorem & gloria ualde pertinens,modo ad eum finε dirigatur ad quem initio est institutum, quid emm praeclariusquam consilio iuuare quam plurimos, controuersias dirimere, tu, petentibus dicere ex lege institutoq; maiorum Nam lites
ex litibus serere,causiam inferiorem, superiorem facere , tam est praeter intentionem eorum qui leges tulerunt, quam Mors N interitus a medendi arte. Idcirco enim conditae sunt leges ut sciant homines quid suum, quid alienum sit, ut earum motu mali coerceatur, boni uero earum praesidio conquiescant. Et quoniam eae breuitero criptae sunt, nonnunquam etiam sub c scurae ac propter hominum peruersa ingenia uarias recipiunt interpretationes,ea propter apud Omnes gentes, atq; omnibus saeculis summo in honore fuerunt legum interpretes, quos tanquam oracula in puplicis 8c priuatis rebus consulere necesse est,itaq; legum dignoscendarunt studio incentus Callistu, e Mathesica Piceni oppido natali suo loco, Perusiam primum deinde Bononiam ad publicum se Gymnasium contulit. Ubi usq; adeo pro secit, ut non pecuniae gratia quod plerunq; fit. sed uirtutis ergo donatus laurea ius ciuile ac Pontificium magna auditorum frequentia professus fuerit. Inde sacris initi
99쪽
eus Romam adiit Iulio secundo Pontifice Max. in qua urbe uidi ego,uiderunt multi qui adsunt, Callistum summa cum integritate ac prudentia ius reddentem.nihil non sincerum, nihil non maturo iudicio discussum ab eo proficiscebatur,omnibus comis,ac iucundus,faciles unicuiq; ad se aditus praebebat,
non aeternae apud eum controuersiae, non auaritia. non crudelitas in eo ulla visebatur,Enimuero magnum ac prodissicile est cum popularium gratia exercere iudiciu mitto infinitas pene molestias, quibus circunfundi necesse est eos , qui publice iudicant, Patroni causarum non tot aduersiariis , & clientibus quot iudicibus insidias exstruunt, quod cauillis proficere nequeut, id precibus & precio assequi student,si seuerus est iudex, durus illico,&in humanus appellatur,si paulo remissior fuerit nimis lenis & perfractus censetur , at Callissus noster hosce scopulos,has sirtes deuitans aequum se omnibus, & amabilem semper praebuit.In illa corrupta,& corruptrice urbe, ius dicendo aequaliter,suum munus diligenter moderateq; proagendo, summam laudem est consecutus. Verum dicam ne an sileam neque uiri Clarissimi sine dolore,ac sine nota nostrorum temporum ingratorum hominum pcrfidiam recens cre . Dum is fructum aliquem laborum suorum sperat,dc sertus ac proditus
a quibus minime debuissent specie honoris in periculosam Prouinciam relegatur. Velut alter Hercules ab Euri steti ad perdomanda monstra, per omnem Romani Pontificis ditionem ad querelas populorum aduersus praetores cognoscendas mittitur non erat huic dubium quin id muneris non in poenam sceleris aut flagitii, sed in odium Iustitiae rectaeq; sententiae sibi deserretur,tamen accerba illa & itfgrata laborum suorum
praemia cum uitae discrimine coniuncta non tenuit. Exivit alacri Animo in difficillimam prouinciam, ut maiora in dies innocentiae suae testimonia perhiberet, neq. Italiae tantum urbes, quae in potestate Pontificis Max.sunt sed &Narbonensis Galliae loca omnia Ecelesiastici imperii peragrauit,De prouocationi hus& querelis cognouit tanta aequitate, tantaq; modestia, ut di saluti populorum & dignitati principis optime consuluerit,Reuersus in urbem cum nihilo placatiores eorum Animos
reperasiet,qui indigne in se concitati fuerant,statuit locum ali
100쪽
quem sibi deligere extra omnem ambitionis aleam positum, non ad ignauiam & desidiam, sed ad diuinum obsequium accommodatum.Etenim non sibi sapiunt ii mea quidem sententia qui cum ex lectione grauissimorum auctorum, utq; ipso
quotidiano dedicerint, quot & quantis perturbationibus o noxii sint qui popularem gloriam affectant, extremam saltem aeui sui partem Deo dicarem,& quasi extremum actum fabula recte agere non student,quare delatam sibi Veronensis Ecclesiae administrationem suscepit, atq; in ea eiusmodi monumenta reliquit inocentiae, integritatis, & pudoris , quae nulla unquam uetustas,obruet,nulla delebit oblivio. Postremo oblatam Patauinae Ecclesiae regendae prouinciam una cum argorum
pontificatu non repudiauit;eo scilicet Animo , ut quod praestare Argolicis ciuibus ob longinquitatem loci non poterat, Patata uino populo commodus praestaret . Quo in loco siquis uos
ad unum interroget, quam personant sultinuit, una omnes uoce conclamabitis hunc pallorem, non me pinnarium, Parentem non alumnum, alterum urbis conditorem , non peregrinum
hiaminem extitisse. Erat in no nulli et hominibus nostri ordinis ut uera non dissimulem tanta arrogantia, tanta licentia,ut ea non nisi summa legum seueritate , maximaq; poenarum accerbitate frenari poste uideretur. Ea propter non de suere, qui malorum impunitatem cupientcs Callistum crudelitatis & se- uitiae accusarent,quibus illud exploratum uelim estes ut uirga inflexa& incurua non potest alia ratione recta fieri nisi in contraria in partem conuertatur, ita deuios homines a recta uirtutis semita di in praerupta uitiorum praecipites,non aliter quam legum habenis & seuera animaduersione posse retineri. Sed quaenam fuit in hoc hominem tanta seueritasλ cuinam petenti ueniam non facile concessit, quem non ardentem ira, &ulciscendi libidine percitum leni sermone, atq; omnibus condimentis humanitatis mitigauit quod si quem ex legibus , a que edicto mulctauit , num sibi multam Arrogauit Num cum iniuria detrimento ue alterius auxit rem suam fami liarem uos appello Principes ciuitatis, uerum advoco testimonium ciues oprimi, sub quorum praesidio ac tutela, Xenodochia urbis posita sunt, neq; enim uos praeterit paupertina&