장음표시 사용
31쪽
E in diis uitione soni, ly, quicquid nocapitur uniuersalitet, ut tantum v lear,sicut omne ensued capitur par tieulariter,uel indefinite, ut tantum
valet,sicut aliquod ens, vel aliquod sensibile, ita quod est sensus: sonus est qcquid, id est aliquod sensibile. Ad secundum dicitur, quod siletiupercipitur ab auditu priuatiuὸ tanquam carentia soni, & non positiuὸ. Ad tertium dicitur,quod ly,praecise potest determinare ly, sensibile, ita od sit sensus, iste sonus percipitur auditu, & non alius, & se eu salsa. Alio modo , ut determinat ly, auditu, ita quod sit sensus, iste sonus percipitur ab auditu, & non ab aliqua alia potentia sensitiva,& sic est vera.
Sonus uox est idem , quod a uox. Vnde uox est sonus,
ab ore animatu prolatus , naturalibus instrumentis forma' Instrii ε tus. Naturalia in frumenta,
i putas vox formatur, sunt no-
' uem gutturilingua,palatum,quatuor dentes, is duo labia uem jus IsisItrumenta nouem sunt, guttur, lingua , palatum. uuatuor is dentes is duo labra simul. s onus non uox, est qui generatur ex collisione duorum
fraetor arborum , strepitus p v K dum, Vocum alia signiscaris , alia non significati . Vox significativa est illa quae audituin ira aliquid reprΓentat: ut homo hominem. Vox non signisse Gcat tua ea illa, que auditui no-Liro nihil repraesentat; ut bus. b. . Vocum sintsicatiuarum: alia si sicat naturaliter, alia ad placitum . Vox significitiua naturaliter Hi illa , a apud omnes idem representat: ut gemitus infirmorum , latratus canum. Vox significatiua ad placit um en illa, quae ad uoluntatem primi iniiuuentis alia qui ignisecat, ut hema homine,
ΡRO declaratione rex. supponi Artica.tur primo , quod sonus uox,& vox sunt idem. Pro cuius d claratione supponitur . Primo , Η quod diffinitio soni uocis, data a Defectus. Petro Hispano,est insum ciens: quia autoris.
non conuenit omni voci, puta voci Ria ab angelo in aliquo corpore, Sin. n a. quae tamen est vera vox, etiam G AR. r. in gnificativa, quia omnem operati 3. dici nem, quam habet angelus per eo
pus assumptum quantum ad cognitiones, puta videndo, audiendo, sunt tantum cosnitiones intellecti-uae , quas intellectiones potest exprimere, formando verba,& mouendo linguam , localiter corporis aia sumpti, & tamen non fit ab ore animalis , cum angelus non sit animal, neque corpus, quod assumit. Sed posset dici, quod vox est sonuseausatus ab ore animalis, vel ab ali quo aequivalente mediantibus naturalibus instrumentis, vel aequivalentibus. Secundo supponitur, quod instr
32쪽
A instrumenta, supple principalia,&propinqua,quibus complete ; & per regulariter vox sormatu sunt noue.s guttur lingua, & sic de alijs. Et dicitur notanter,principalia, propter pulmonem, & arteriam vocalem quae requiruntur ad sormati nem vocis. Dicitur etiam notanter propinqua, propter sonos fistularum: qui licet fiant ab instrumcntis naturalibus: non tamen tanqua,
ab instrumentis propinquis, sed remotis: auia instrumenta propinqu/illorum sonorum sunt fistula,& illa Aramina, & etiam digiti. Dicitur notanter, complete , &perse-cte,propter visse , quae fiunt ab hominibus carentibus dentibus: quorum voces pon sunt completae, &
Tertio supponitur quod dissi nitio soni non vocis est lac intelligeda
Sonus no vox est sonus, causatus ex collisione duorum corporum inani. malorum, Vci animatorum, se habetium ad modum inanimatoru , vel unius supplentis vicem duorum,cuiusmodi est sonus factns cum Zona. Ex quo sequitur primo ' nullus si nus tu ,vel fistuIae,vel or anorum dicitur Sprie vox. cudolequitur,ct, sonus echo non videtur, esse s nus vox: quia non fit immediateabore animalis,sed ad aliquo alio: &de hoc magis videbitur in a. de ani
Aria. a. Sacv Noo sciendat 'divisio, vocis est talis. svoco alia cgnificati-ua,alia non significativa, q debet sic intelligi:de numero vocum, alia est - vox signiscatiua,alia, estu non significativa, & est talis diuiso subie Cai in accidentia luti esse significatiuum dicit relation ςm rationis fiagni ad signatum esse vero non significatiuum dicit carentiam illius relationis.Vnde v significativa est Seo. Ici que nata er resentare aliqd aliud di. r. q. a.
ascivel sibi simili vel suo prolatore, ri vel aliqua vel ali inalitem 'nisi laetitim posita ad significadum suu prolatorem Ex quo sequuntur multa corollaria.Primum ' vox non dicitur
signiscativa quia actu aliquid reprisentat: sed lassiciis, natatu repret,utare.Secundo sequitur u, sisna sicut Omnis, nullus, sunt voces significati tamen nihil rei resentant: sed bene aliqualiter: etiam nomina lectiva non significant proprie, aliquid, sed aliqua: vel ridicut aliqui Psignificant collectionem multorum
Tertio sequitur, i, ad hoc ' vox sit, significatiua,requiritur, 3 significet aliquid aliud a se quia si non: tunc, omnis vox esset significatiua , cum omnis vox uniscet se. Requiritur, etiam, quod signiscet aliud a prolatore, quia non sic: significat suum prolatorem, nisi supple illa vox ecset imposita ad significandum suu
quod significet aliud a sibi simili, vel aliqua , vel aliqualiter. Sequitur ex noc distinitio vocis non significatiu e puta quod vox non tagnificativa est, quae non est nata Ggnificare aliquid aliud se, vel sibi simili vel suo prolatore, vel aliqua ,
vera liqualite. Aru. . TER Tio sciendum, , vocum
signiscatiuarum : alia est signi
33쪽
E cativa naturaliter, alia ad placitum. Secundo sic, omnis vox reprae- GI'ro cuius declaratione supponitur, sentat seipsam: ereo omnis vox elisi tuu eit lignincare. s. naturali- gnificativa.Tertio feci soli conceptuster,& ad illacitum. Unde lignifica- significat naturali ter, ergo nulla vox re ad placitum,est, ex impositione, signi scat naturaliter. Antecedens Sco. in t . vel usu voluntario representare suu probatur: quia solum illud simi scat L 36 ε. tignificatum.Sed significare natura- naturaliter,qa e limilitudo rei natularer eli,conditione vel proprietate ratis: cuiusmodi sunt soli coceptus quot linae naturae aliquid, vel aliqua, vel igitur. Dicitur ad primu p no oporia representare. Et illud est tet, i, omne illud ouod eit subiectu, triplex scilicet significare naturali- alicuius pmpositionis, sit vox signifiteτ,proprie,communiter, &ex in- eatiua: nisi capiendo significare la 1t mctu naturae.&mificare naturali- ge,ut se extendit ad significare natu ter proprie,eit seipso formaliter all- raliter communiter. Ad fm dicitur; vel aliqua , vel aliqualiter re- ., bene probasim omnis vox si iii praesentare: cuiusmodi s uni conce- cat naturaliter comuniter, quod n5ptus vlli ,qta malunt z:si nota negamus, sed n5 pbar, ' omnis vox actuales rerum. Ex quo sequitur signiticet ad placitum,& illud neea- capconceptus vltimatus non si nisi inus. Ad teitium dicitur, ii bene p-cat per a lium conceptum, sed sci' bat, in soli conceptus soni ficEt natuso sign ificat. Sed signiscare naturali raliter proprie,sed non probat, in soter communiae est mouere intellem ii conceptus significent naturaliter, Hcium ad formandum conceptum de communite vel ex instinctu natu- seipso. Ex quo sequitur, Omnis res Aduerte tame conceptus no Vlinuda significat naturaliter cominu limati,sicut sui noticiae actuales v
niter cundo sim tutur, P secundae eis, ves aeripturimi si nificati inruta intentiones non significant n tu Unificant naturaliter ad placitu; mitter communiter , cum Π Π PQG pgnificant voces,velisiptura n Π sint mouere intellectum. Sed - di pmptici&significat res pro dicitur significare Π tu p sentatas per voces vel scriptur ainstinctu naturae , que ex natu-
ra , sua , & non ex impositiones Vnara est idem repriesentare, apud Vocum significatiuarum ad
omnes r ut gemitus infirmorum, placitum alia complexa, alia iulatratus canum,q ui apud Omnes re comblexa, complexa, ut oratio:
presentanidolorem,vel gaudiuM- luco plexa, ut norum , set venta. 'AR G v I Tu R primo sic: Su- ςbiectum , cuiuilibet propositionis P Ro eius d aratione sur . aliquid significat : sed bus, basi ponitur. Primo quod vox comple- o, iri possunt esse subiectum propositionis xa ex illa , cui correspondet con et s. ergo aliquid significanti ceptus , complexus in anima: 'sue
34쪽
A siue ouae subordinatur conceptui, sine tamen eopula verbali. complexo, qui ab aliquibus dicitur
complexus: non quod realiterN sor Momen est vox significati maliter sit compositus ex niuribus, Pt ad placitum, sine tempore,
maliter sit compositus ex nconceptibus seu notitiss Je--mma Pars , I ariata πιι
extrinsece. quia est de obiecto com- od fit his L se, plexo: vel quia aequitialet plurib. vo 'cibu, in significando. Ex quo sequi αμ ιρ- pQmtur loco,tur,2 alicui simplici voci potest eos SCmμcatiua , ponitin respondere conceptus compitatis in Efas: entiam vocis non signia mete ut patet de ista litera, a quae si seu placitum ponitur imponeretur ad significandum,ho disserentiam vocis significanminem currere,iunc a, estet vox co- 0s naturaliter.&ne tempore poplexa , licet non componeretur ex nitur ad dioerentiam , verbi, Pluribus vocibus; quia noe non re- quod si Vicat cum tepore.
nihil aliud,est quam significare suu
Pimim' aliqua vox dicatur eomplexa seeun Cμ', Ied men in dum grammaticum; oporter quod, - Vt non homo. . .sramma. composita ex pluribus vocibus, Accia, ponitur ad disserentiam cum de sed hoc non requiritur, secundum, Nominum obliquorum' ut i QPl o. logicum,sed samcit quod sub ordi- ην Catoni quς non sunt nominanetur conceptui complexo. Dc Hi logicῶ ,sed nomina oblis Tertio supponitdr, quod vox in- qua, vesca us nominum, undes complexa est, cui correlpondet con lus recitassecundum logicum disceptus incomplexus,siue ouae subor citur esse nomen. sinatur conceptui incomplexo, ut ista vox,homo. PRRIMO sciendum , qudd Victu Muarto supponit ' duplex est co Nomen potest capi dupliciter
plexum .sdistus,&indistans. Distas Vno modo pro per se significa- est complexum propositionale , vel to , seu secunde' intentionaliter, cuius extrema uniuntar ad inuicein percopulam .verbalem.Indistas est complexum , non propositiona-Ie,vel cuius extrema se habent sicut
determinatio , & determinabile, 8c se est , intentio secunda attributa voci signifieatiuae , ad placitum ,&sic capitur hic,nam qui quid principaliter dissinit logicus, est secunda intentio. Et
35쪽
E Et s quis dicat, nulla secunda in- actum comparativum nostri intelle Gs . in Θ tentio est vox. Rcspondetur quod ctus,vel per actum alterius Potenti εἰ q3 verum est, quod nulla secunda in- collatius. Γ' ''tentio est vox secundum praedica- Secundo supponitur quod nometionem formalem: tamen denae est capitur tripliciter.Vno modo large, vox secundum pr dicationem sun- ero omni illo, quod potest reddere sita ei citamentalem,seu accidentalem, un- suppositum verbo, siue sumatur ma pitur.
terialiter,sue personaliter, & sic omnis vox potest dici nomen. Secundo proprie,pro omni illo, quod significative sumptum,potest reddere supde cum dicitur. Nomcn est vox: sus est,nomen est una secunda intentio, iundata, seu attributa voci significatius ad placitum :&ita secunda intentio potest praedicari de ente positum verbo personali modi fini
Seo.in reali,&econtra. Ex quo sequitur, in& sic nomen infinitum est nome. I 3q- - quod ibi proprie non distinitur no- Tertio modo capitur nomen promen Vocate, neque scriptum, ne- priissime,pro voce snita,& recta,cuque mentale : sed nomen secunde ius partes leparatae nihil significant, uitencionali r cappum, quod non est , nisi secunda intentio , attributa alicui illorum . Et si quis di-
t: omne , nomen vel est nonacn vel incntale: vocale, vel scrinium ,
erso aliquod illorum ibi distinitur. Dicitur quod verum est, quod ona id est ius non subordinantur conceptui complexo. Vide latius in i .
Periher m. m. de nomine ini fine z.
nota. quae hgnificative sumpta, po .ltest reddere suppositum verbo per-. Hsonali modi filiis. Tertio supponitur, qui d in dis
ne nomen est mentale, vocale, vel nitione nominis debui intelligi ca- scriptum r capiendo nomen primae thegorcinatica, ita quod est sensus.
intelionaliter, seu pro denominato, sed non capiendo nomen secundae in cntionaliter, seu pro per se sipniscato. Alio modo ergo accipitur nomen prime intentionaliter, & sic non est, nisi nonacn mentale, vocale vel scriptum. : s E C v N D o sciendum , quddi maiori declaratione supponitur. a riino, quod duplex est intentio, sprima & secunda. Vnde intcntio prima est res cognita , vel coxia scibilis, non causita peractum c parativum no ira intellectus, comparata ad aliud. Sed secunda ri tetio est res celus rationis causatus per potest reddere suppositum verbo sonali.
Nomen est vox cathegorematicata per hoc remouciatur adiectiva adiective tenta . Vnde aliqua vox Categor dicitur cathegorematica tripliciter. matica. Primo modo, ratione osticii tantum 2
quae significative sumpta, potest red ydere suppositu verbo personali modi
finiti. Secundo modo ratione signiscationis tantum, Quae est ina posita
ad significandum aliquid, vcl ali qua, siue reddat suppositum verbo personali, siue nonia Tertio modoratione ossicii,& significationis simul, lus est imposita ad signiticandum aliquid, uel aliqua: S cum hoc
36쪽
. sonali.Et peroppositum,aliqua vox possitnt capi dupliciter. Vnomo-Cdrcitur syncathegor ematica tribus, do pure pronominaliter, S sic non modis scilicet ratione sisnificati sunt nomina secundum e logicumnis tantum, ratione ossicis, tantum, quia sunt: pura syncathe reinata.& ratione ossicis, & significationis Alio mo accipiutur prolia is relatis. simul. vel demonstratis , , sic sunt benes Asto virust primo sic Adiecti nomina secundum logicum, & hoc
uis adiective tentis couenit distini- capiendo nomen tarpe , cum vitio, nominis:& insunt nomina ea sic subordinetur conceptui comple- non possint reddere suppositum ver xo. Ad tertium dicitur, quod no-
pers ali modi finiti, & similiter men infinitum bene eii nomen, capoli argui de harticipis, adiecti uete piendo nomen large e sed non catis. 'Secudo sic: Pro nomina. sunt piendo nomen propriissime. De
nomina secundum logicum: & ta- nominibus aliquis dicitur,quod Lemen ipsis non conuenit dimnitio, ne possunt reddere suppositum ver nominis, in sint pura syncathego bo impersonali modi infiniti. Dercinataee o diiunitio nominis non nominibus compolitae figurae dici- est bona. Tertio sic: Nomina ins- tur,quod non sunt nomina,capiennita, nomina obli tua possunt redde donomen propriissime, cum subor B re supposi tum verbo & cse subiectu dinetur coceptui complexo,sunt ta- Din propositionibus: ergo sunt nomi men bene nomina , capiendo nona secundum logicum. Ad primum, men large. diciturquo nomina adiecti adie- , ri e . Verbum
Gue tenta non sunt nomina secun- : GU- e t et 'ox si scatιua quid. dum logicum:quia sunt syncalem ad placitum cum tempore, cuius remata ratione ossicis, cum no pos- mula pars separata, aliquidsisnt reddere suppositum verbis: & gnificat ' , finita . o recta.
Mo.d. s. q smiliter dicatur de participi js: ideo Cum tempore, poni mr addis 2 aib. 3 .m illa est incogma , pater fit is est essen rentiam nominu , quod si et D pateraccipitur adiecti' casne tempore Finita, pon,iu. ue.participia tamen , & adiectiva mr ad disserentiam verbi infinisubstantivae sumpta, sunt bene nom ti , ut non curru , non laborat, aio. mina secundum logicum. Et si qui - , si dum dicat quod participia si ilicant cura verbagnincantcsi tempore in determina Recta,muitur ad disserentiam, to , dc non determinato: quod a Verborum obliquorum, ut curre liter exprimitur , participia signi- ba,c gurri, o reis, currebat qfcant cum tempore, limitabit iter, no sui uerbase du dialecticum
sed non illimitabiliter. Ad secun- sed uerba obliqua: unde solu me dum dicitur , quod pronomina, Am praesentis temporis indica
37쪽
E liui modi secundum dialecticum
dicitur esse verbum. Reliqua vero verba eiusdem modi , is
aliorum modorum dicuntur verba obliqua . e liue vero particule ponuntur hic eadem ratione , qua ponebantur in delai tione nominis. Et sciendum ea, quod dialecticus , ponit iantum
duas partes orationiss nomen o vembum, alias autem appellat sincathego remati An cum albi significatiuas.
7 par Mo sciendum, quod ver-bnm accipitur dupliciter code m do sicut nomen, prime intentionaliter, & secunde intentio liter. ν Vnde verbum ultra tripliciter accipitur . Vno modo communiter, pro Voce, qui potesse appositum in oratione respectu nominis substantivi. Alio mo .pptie, M voce. t signiscati-ue sumpta potesse appontii in Orone respectu nois nominatiui casus. Aliomo .ppriissime , & sic est vox simplex, i significative sumpta, pol esse
appositu respectu nominis nominatiui casus in propolitione simpliciter prima. Vnde pmpositio simplieiter prima est,qus componitur ex nomine propri)ssime sumpto, & ve bo praesentis teporis indicatiui modi, ut Sortes currit: & dicitur sim-s liciter prima , pro tanto quod a-ig de praeterito,& suturo reducuntur ad eam, & non econtra, ad hocv fiant verae : & sic verbum propriissime captum dissinitur a Petro Hispano , quae dissinitio debet se in Gtelligi: Verbum est unum intentionale,quod attribuitur voci cathes rematice, ex ossicio significatius ad placitum cum tempore determinam, cuius nulla pars separata signita cat.i cui in mente non correspondet conceptus complexus, finitae, id est sine negatione infinitante,&rectae, id est pretientis temporis indicatiui modi.s E C v N D sciendum, i hoc ver Artia.
syncathegoremaei. illud verbum est tertium adiacens, est purum sync thegorema,nihil significans, sed tantii denotans unionem prsd icati cum subiecto,siue ita sit in re, siue non . Sed ipsum verbum, est, fila adiaces, est quando non ponitur aliud 'prsdicatum matcriale ab ipso verbo e, vel Hasuo participio, & tunc est partim cathegorema, & partim sIncath
Lorema,quia tunc a qui ualet cop
articipio. Ex quo sequit unum satis p obabile,quod ly est, secundua diacens,non est verbum, capiendo verbum propriissime, quia est vox complexa, cum subordinetur conceptui complexo ex predicato,& collula. Sequitur secundo, quod um, est, tertium adiacens, est verba capiendo verbum propriissime, curale solum sit vox incomplexa . Sequitur tertio, quod illud, quod evemum propriissime sumptum, est purum syncaste rema. Et si quis dicat, ergo nullum verbum ad te stiuum est verbum secundum inicum, cui usmod i est, currit. Dico quod verum est, capiendo verbu P-
38쪽
prii Inae,cum nullum tale sit vox in complexa: sed cona plexa, quae correspondet conceptui complexo aequi- ualenti participio,& copulae. TER Tio sciendum, quod pro maiori declaratione supponitur priino quὀd duo requiruntur ad hoc, quod aliquod verbum dicatur rectum. Primo,quod tale verbum litindicatiui modi. Secundo, quod sit praesentis temporis. Ex quo patet quod verbum dicitur obliquum tripliciter.Vno modo: quia non est indicativi modi, licet lit prisenti, tum poris,ut amare. Alio modo: quia nocstprssentis temporis: licet sit indicatim modi, ut amabam. Aliomodo qu a non est pnsentis temporis, neque Indicatiui modi: tamasse. S eundo supponitur, quod verbum infinitum est, quod e compositum ex verbo finito, negatione cadente supra illud verbum ratione sui participit:vi nocurrit: quod ina valet, sicut est non currens. Tertio supponitur, i, verbum,quod est pura copula, nopotest infinitari cum sit purum syn- cathegorema. Ex istis patet, quod tantum sunt duae partes orationis secundum logicum, scilicet nomen &
verbum: quia illi duet sufficiunt ad
constitutionem propositionis cathegoric : etiri solum illae duc sunt cathegorematics ratione ossicis : lis sunt sincathegorematicae rati ne ossiciu quia sanificative sumpis, non possunt esse suppolitum verbi personalis modi finiti, ncque api' situm te pestu nominis nominatiui casus.
nomen significat tempore: sed verbum est nomen: igitur non significat cum tempore. Minor probatur: quia vcrbum potest esse suppositum in oratione, ut dicendo verbum est pars orationis: ergo est nomen. Secundo sic; Est, tertium adiacens, ea verbum secundum logicum : &tamen non est vox signiscativa ad placitu. cum sit purum syncalli ego-rema: igitur. Tettio sic. In qualibet propositione amrmativa s ubiectum & pr dicatu debent pro eodesupponcre: sed in ista propositione: Verbum cst,vox, ly, verbum, e lvox no suppon tin t pro cod dii: na ly, verbum vi suppon ere pro una secunda Intentione, qui no est vox. Ad primu distinguitur minor , Vclcapiendo vernum materialiter:&sic est verum quod verbii est nomoe vel capiendo verbuin personaliter&s-gnificatiue, S sic est falsum, quod verbia sit nomen. Ad secundu dicit, quod est, tertium adiacens significat aliqualiter , susscit ad hoc, quod sit vox significativa. Ad tertium potest dici pro nunc negando illam maiorem. Vel quod illa regula est vera in prsdicatione sol mali & quid-ditatiua , sed non in praedicatione fundamentali, cu1usmodi est ista, verbum est vox. yel potest dici de sorte melius logicaliter loquedo quod ly , verbum supponit pro verbo vocali, connotando, nam secundam intentionem sibi attribui;& illud potest Uica ex proloeo.
ad pia citum , curus partes se
39쪽
parata aliquia significant. hoc
totum ponitur ad disserentiam, nominis, o verbi.quorum pam
Aliae vero particula ponuntur,
hic eadem ratione, qua in disse nitione nominis , is verbi ponebantur . Orationum , alia
secta est illa, quae perseelum sem
1um generat in animo auditoris ut homo currit. Imperfecta
Jum erat in animo auditoris. O. ationis ut homo ai M. Orationum 4 viii0 perfectarum , alia indicatiua; ut homo currit. Maia imperatiua : ut petra fac ignem. p ε sia optatiua : ut stinam eissem bonus clericus. Iaconiunctiva, vis veneris ad me, Labo tibi equum. ε .a deprecativa, ut uisen re mei Deus. Harum autem orationum sola indicativa dicitur esse propositio.
Arri. r. Supponitur primo, Cuod oratio, scutalii termini secundae intenti nis, capitur dupliciter. Vnomo.
. do propter se sigetificaro, seu pro illo quod primo,& per se significat :& se
capitur pro intentione secunda attributa orationi vocali, seu voci comi plexarsignificatiuae ad placitum,&sic volunt aliqui , quod sic ibi a cipiatur , & quod fit praedicatio,
. sundamentalis, eu accid talis, si cui diceretur, nomen est vox. Alio
modo accipitur pro , denominam, Gseu pm sistnificato materiali, & se accipit pro orone ri etali, vocali, vel scripta: ita quod sicut iste terminus, albus, Ide per se signiscato gnificat albedinem: & de significato maioriali, & secundario significat om nem rem habenten i albedinem: ita quilibet terminus secundae intentionis, concretiue designatus , seu in concreto , de ver se significato significat secundam , intenti nem : & de significato materiali, seu secundario significat illud , cui a tribuitur, seu de quo denomina-s .in situm p dicatur . IDicunt tamen ii ilion aliqui , & multum probabiliter,
quod quando dicitur, oratio est ne. iacia- vox, ibi iste terminus se ratio, d in mentum. finitur, supponens pm oratione,
vocali. Aduerte ulterius , quod Horationem significare ad placitum, t. dic potest, intelligi dupliciter. IVno
modo ratione suarum partium, & ultimi uon ex impositione sui, cuiusmodi, seo. in ε. est oratio, vocalis , composita ex &1 q. a. pluribus , vocibus si iscati uiri. cuiusniodi est ista oratio , homo, est animal , qu.e secundum isse t tam nunquam. suit imposita ad λpnificandum , sed solum ratione, suarum partium. 'Alio modo ex impositione sui, sicut patet de oratione vocali, non composita ex pluribus vocibus sietnificatiuis , cuiusmodi , esset ilia litera, a, si esset, imposta ad signiscandum , tantum , quantum significat ista oratio homo est animal : Ex quo sequitur, quod oratio dicitur significatiua ad placitum dupliciter,primo ex
40쪽
A impcditione sui, secundδ suaru pa
Atrix. SECUN Do sciendu, ' oratio priis i. ' mi intctionaliter capta est triplex,cy'' metalis,vocalis,dc scripta. Vnde Oratio mentalis non est aliud, Q conc plus complexus, siue talis conceptus dicatur complexus: quia in significando aequi ualet pluribus vocibus significati uis, siue coponatur ex pluribus conceptibus.Sed oratio vocalis est, quae subordinatur orationi mentali. Et similiter scripta,quae subordunatur mentalusiue coponatur ex pluribus vocibus, siue non.Et sic patet,l ista particula s.cuius partes separate aliquid significant,sic debet intelligi,quae subordinatur conceptui complexo. Ex quo sequitur, I nomina, uae sunt compositae figum secunum Grammaticum, sunt orationes
B secundum Logicum. Sequitur ulterius, ' in dissi niti
ne orationis no ponitur cum tepore:
quia multς sunt orationes, in quibus nulla pars signiscat cum te inpore:vt homo albus: neq; ponitur sine tempore, cu multe sunt orationes,in quibus partes significant cum tempore: di sic si diceretur Cum tempore, Vel sine tempore, diffinitio orationis no
An. r. conueniret omni orationi.
TER Tio sciendum, lorationualia pseeta,alia impersecta quae diuisio sie intelligituride numero oratio- nu,alia persecthalia imperfecta.Oratio persecta est, quae perfectum se
sum generat in animo auditoris,i .P- sectum conceptum , seu orationem mentalem ultimata non interrogati-aeam, in qua nominatiuus reddit supPetri Tatari positum verbo personali modi fini- Cti. Sed oratio imperfecta est, quae imperfectu in tensiani generat in animo auditoris, id est orationem mentalem ultimatam interrogatiuana, vesin qua nominatiuus non reddit suinpositum verbo personali modi finiti. Et sic latet, qudd per sensum nos
non intelligimus aliud, quam propositionem mentalem. Supponitur ulterius, quod de numero or tionum periectarum : Alia est indicari ua , in qua ponitur verbum imdicatiui modi: ut Petrus currit. Alia imperativa, in qua ponitur verbum imperativi modi: ut Petre sic igne. Alia optativa, in qua ponitur ve bum optatiui modi: ut utinam essem bonus clericus. Alia coniunctiva, in qua ponitur Verbum coniunctivi modi, ut cum ventris ad me, Ddabo tibi equum. Alia est deprecativa, quae importat deprecationem, quae protrie hi per verbum imper liui modi: ideo non differt ab imperatiua , nisi ratione deprecarionis. Et lubdit textus, quδd sola indic tiu supple cathegorica, dicitur pr prie propositio : quod aliae non significant verum, vel salsum , nisi reducantur ad indicatiuam. Et dicitur notanter , cathegorica : quia multi sunt hypothethicae determinate Uere, quae non sunt indicatiui modi: ut si asinus volare asinus haberet alas:&sic de aliis.
ARGvi TvR sic primδ.Si diffinitio oratiois eet bona, sequeret, φ ibi diffiniret oratio pro per se significato, vel pro denominato: sed nullum illorii est dicenda,igitur. Primb non v pro