장음표시 사용
51쪽
a mixta,sicut ista: ehimera est vel non notanter implicite, propter istam s. casLVnde supponitur secundo, quod
sicut simc aliquae propositiones mi tae quantitatis, quae simul sunt vestieriales, &Particulares: ita sunt aliquae propositiones, quae sunt mixtae ualitatis, ta affirmative, & negataticio ista,chimera est vel , non est:&hoc tenendo si ly vel coniungat imter terminos, sicut de rigore logices facit.Ex quo loquuntur aliqua correlaria. Primum, quod non oportet omnes contrarias esse dinersae qu sitatis supple in genere, idest unam Hrmativam, & aliam negatiuam; Secundo sequitur, quoa multae sentpropositiones cathegoricae, quae non sunt affirmative, neque negati v sed smul assirmative, dc negati utacuiusmodi est ista: quodlibet es vel non a est: quia qua ratione est assirmati.ua, eadem ratione est, & negativa. Sequitur tertio, quod sicut sunt alia quae propositiones, quae sunt de subiecto, vel praedicato disiuncto, vel copulato, puta in quibus partes si
bieciti, vel praedicati coniunguntur per coniunctionem disiunctivam vel copulativam: ita sunt aliquae propositiones de copula disiuncta, vel c Pulata : ut chim era est,uel non est. aECvNDo lciendum , quod propositio assirmativa est,in qua ex- Ilicite vel implicite enunciatur prae-icatum de subiecto mediante copula principali, vel principaliori parte estimatatvi homo est animal. Et discitur notater explicite, propter istas propositiones: Petrus currit, Petrus cornuit in quibus explicite ponitur copula de praedicatumiicitur etiam teram a,quae si imponeretur ad significandunt tantum quantum homo cum solum implicite, dc aequi ualenter haberet copulam,dc praedicatum. Dicitur notanter mediante copula
principali:,ppter Ppositiones,in quibus ponitur amplicatiocin ubus ponitur copula principalis, dc copula minus principalis:vt sortes qui no currit disputat:q simpliciter est affirmativa, cum principalis copula inclusa in ly disputat, non negetur. Dicitur nota ter, vel principali Ori parte, pro-Iter propositiones modales, in qui
us multotiens solu principalis pars , copulae negatur: ut sortem possibile est non currere. Vnde copula principalis est, secundum cuius existentia cxtrema ordinantur ad inuicem. Sed propositio negatiua: cst in qua era Hplicite,vel implicite enunciatur prae dicatum de subiecto mediante copula principali, vel principaliori pa
te negata. Ex quo sequitur, quod multae sunt propositiones negat tuae in quibus praedicatum non negatur de lubiecto:vt in propositionibus de modo loquendi inconsueto: ut ii mo asinus non est ibi asinus est pn dicatum : tamen non negatur de subiecto, sed bene negatrue enunci
tur de subiecto:qnod iussicit ad propositionem negatIuam. TERTIO sciendum, in quaesitiuum propositionis est duplex, scilicet principale, quod non est nisi res dupla quaerens aliquid de aliquo ut anima. Aliud est instrumentale, dc minus principale:quod non est aliud quam terminus, per quem quaeritur de alia qua
52쪽
Tractatus Primus. IR qua rei & de isto est hic ad propoli.
tum . Pro cuius declaratione suppo. nitur, quia ibi non determinatur de omnibus quaesitivis propositionis, sed solum de his, quae proportion biliter te habent ad triplicem diuisio nem propositionis cath Noricae: ita sub d sicut triplex est diuitio propositionis cathegoricae : ita sunt tria quaesitiva, lolicet. Quae,quod quin rit de substantia propositionis, puta
utrum sit cathegorica, vel hypothe-λαQualis,de qualitate Irata virum sit assirmativa, vel negata ua . Quan is de quantitate: puta virum sit univer salis, particularissendefinita , vel
singularis. Ex quo tequitur, quod plura sunt quaesitiva propositionis, per quae potest quaeri de ipsa propositione: scilicet an, ne, utrum.
B Secundo sequitur, quod tantum sus-ficiunt tria quaesitiva secundum numerum trium diuisionum propositionis prius positarum : & illa tria solum enumerauit Petrus Hispanus. Tertio supponitur, qvbd illa tria directe, Sc per se , & vittate quaerunt de propositione cathegorica licet smeundario possint quaerere de propositione hypotheca. GVITVR primo sie: Ista propositio, nihil & nemo mordent, in sacco se est cathegorica, Sc tamen non est affirmativa, neque nega tua:
igitur diuisio non est bona. Quod non sit affirmatrua, patet quia ibi ponitur negatio in ly nihil. Et quod non sit negativa, patet: quia tot ponuntur duae negationes. Secundo sici
Ista propositio,quodlibet est, vel nora,est cathegorica, & tamen non est firmativa, neque negasur, tuta C
qua ratione daceretur affirmativa, eadem ratione diceretur negatiua:
cum ad partem principalem copu- Ie ponatur negatio . Tertio sie. Ista propositio, homo qui non currit, mouetur: est affirmativa :& tamen praegicatum negatur de subiectoagiatur. Asyrimum dicitu quod si negatio inclusa in let,nihil tenetur ne ganter, de secunda inclusa in ly ne:
mo infinitanter: tunc est negatiua , de uniuersalis, Se tantum valet h. eut nullum existens non homo mora
det se in taxo. Vel negatio ines se in ly nihil, potest teneri infinistanter, dc lecunda inclusa in Ir ne
mO neganter et de tunc est assirm
tiua, Sc indefinita, de aequi ualet isti, existens non homo, dc nullus homo mordent se in sacco, Jc eodem Dmodo posset dici de ista: nihil, de
chimera sunt statres . Ad secundum dicitur: quod talis propositio non est affirmativa, neque negativa, sed est affirmativa, de negativa simul. Et quando dicitur, quod omnis propositio cathegorica est assirmativa, vel negatiua: debet intelligi de propositione cathegorica simplicis e pulae, oc non mixtae copula. Ad te liuin dicitur :qubd licet praedic tum minus principale negetur de subiecto, non tamen praedicatum principale . Dico etiam, quod ad
quiritur, quod praedicatum negetur de subiecto: sed sussicit, qubden uncietur de subiecto mediante copula principali, vel Principaliori parte negat
53쪽
Ite ppositionu cathego hic, risi quida lici currit: nullus ho G
currit, quidam ho non currit. t i ta ru, quaeda participat utroq; ter
thegor. mino: Vt ho est animal, ho non
:. AI est animat: aliae participat uno
ini: vi ho currit, ho disputat. Ite propositionu participantiu troq; termino, aliae participat secundu eunde ordine: ut nocurrit, ho non currit: aliae vero Ordine econuerso: ut homo est animai,animal est ho. Ita pripositionu utroq; termino participat iu secundu eunde ordine: aliae sunt cotrari et aliq su contrariae, aliae cotradi choriae, aliae subalterni. Cotrariς sunt uni uersalis amrmativa, de Uniuersalis negativa, eiusdem sa-
i biecti ,& eiusdem praedicati:
ut Omnis homo currit, nullus homo currit. Subcotrariς sunt particularis affirmativa,& particularis negat tua: eiusde subie
cti,& eiusde pdicati: ut quida
homo currit: quida homo n5 currit. Co tradictori sunt uniuersialis assirmativa & particiniaris negatrua, vel uniuersalis negativa, & particularis amrmativa, eiusde ibi ecti,& eiu ς de pdicati, ut Ois homo currit, Ida homo no currit: nult' homo currit: c da homo currit. Subalternae sunt viis amrmativa, de particularis assirmativa, vel viis negatiua: & particularis negatiua: eiusde subiecti.&
eiusdem pdicati: ut Ois lisi cur
VI D A N D v M est consequeter Arri. I. de oppositionibus , & legibus propositionu. Pro cuius declaratione supponitur primo, i tres sunt diuisiones ad habendu persecta cogniti ne de oppositionibus propositionu.
Prima est,propositionu cathegorica-ru quaeda participat utroq- termino, quae scilicet costitu utur ex similibus terminis, uel sibi synonymis, ut homo est animal,homo non est animal. Quaedam altero tantum, quae sic se habent, i aliquis terminus unius est similis alicui termino alterius,uel sibi synonymus, ut ho est animal, ho est asinus. Quaeda uero nullo: quae sic se habent, i nullus terminus unius est consimilis termino alterius, ut ho est
animat:asinus est bipes. Secundo sudi Hponitur,l secuda diuisio est istae'
positionu cathegoricarum,utroq; ter
mino participantiu,quqda participat Ordine eodem: puta illet quae sic se habent,l si ibiectu, & praedicatu unius sunt cosimilia subiecto, dc praedicato
alterius: ut ho currit, hO non currit. Quaeda vero ordine econuerto: quae
sic se habet, lubie tu unius est cosimile praedicato alterius,& e tra: ut hoeu animal, mimal est ho . Tertio supponitur, tertia diuisio est ista: Propositiona cathegoricaru , utroq; termino participatium ordine eode , quaeda opponuntur contrarit,quaedacontradietori et quaeda substernae, de quaeda subcontrariae. Quarto supponitur: et, ibi no loquitur de oppositi ne terminoru,ses solii praecise prop. sitiomuu utroq, terruiuo participan tium
54쪽
A sum ordine eode. Et aduerte, pro .prie propositiones dictitur Oppolitae, quae non habent proprie esse in eodesimul quo ad assensum, ac dissensum: licet bene quo ad apprehensionem. o SECUNDO iciendum , P privionis eo ina species oppositionis propositio- . num est oppositio contraria. Pro cunes. ius declaratione , est aduertendum . ad hoc, quod aliquae propositiones opponantur contrariae, aliquae conditiones requiruntur. Prima, quod tales propositiones participent utroque termino ordine eodem : dc talis conditio est communis ad omnes Oppositiones, sic quod nunquam aliquae propositiones opponuntur, nasi participent utroque termino ordine e
dem. Secunda coditio,i sint diuersae qualitatis,saltem in propositionabus, B quae no sunt de copula mixta: quia in illis possunt esse ei uide qualitatis in
genere,ut omnis homo est, uel no est animal, mnis homo non est, uel est animal. Tertia conditio,quod termini talium propositionum supponant de genere suppositionis, Sc illa est
communis ad omnes onpositiones, desectu cuius istae non liuat contrariae , modus sciendi est subiectum in logica, nullus modus sciendi est subiectum in logica . Quarta conditio , quod termini teneantur Unita ce, i eo illae non contrariantur: omnis canis currit, nullus canis currit.
Quinta conditio est, quod termini teneantur aeque ample, dc aequestricte in una sicut in alia, ideo istae non
contrariantur, omnis homo Currit:
nullus homo currit: cum homo in prima teneatur pro viris di muli ribus: Sc in secunda pro viris tantum. CSexta conditio,i termini eodem modo appellent: ibeo istae duae non contrariantur , omnis homo venientem cognoscit, dc nullus homo cognoscit venientem. Septima conditio est, et, si in propositione affirmativa nonatur particularitas, idest terminus sup ponens determinate, vel confuse Datum, in negativa non debet poni particularitas, ideo istae non coἰrtrariantur: omnis homo est animal, omnis homo animal non est . octaua con ditio est: quod particularitas in una sit Quive salitas in alia, desectu euius
istae non contrariantur, cuiussibet hominis asinus currit, cuiuslibet hominis asinus non currit. Nonaconditio est, quod si in talibus propositionibus ponatur disiunctum co- latum , vel condicionatum , ip- Dum totum debet distribui in v traq;: vel si solum una pars distribuatur in una, in alia negatio debet serri ad
coniunctionem, ideo istae non in trariantur : omnis homo, vel asinus currit,onanis homo,vel asinus no currit,cum possint simul esse vcrae. De isti, oc aliis coditionibus latius tractatur in I .li Peri. iii 2. ractriuaest. I.
TERTIO sciendum, qubd ad Art. 3. contradictorias multae conditiones requiruntur. Prima est v, terminus Opposi- distributus in vita,no debet distribui in alia, vel econtra, terminus non di xia stribuitis in una, debet distribui io x φης' alia, nisi accipiatur unica accepti ne cum suo determinxbili, quia tunc termini uniformiter se habent: ut sortes videns omnem hominem currit , sortex videus omnem hominem
55쪽
E nem non currit. Secunda conditio est: quod si aliquis terminus in una contradictoriarum supponat consu- se, & diitributive rei pectu termini supponentis consule tantum : tunc talis terminus debet supponere in alia determinate. Tertia conditio est: quod terminus supponens con- suse, & distributive rei pectu termini supponetitis determinate, debet in sua contradictoria supponere consu- se tantum ut caput habet omnis homo , nullum caput habet omnis ho mo . Quarta conditio est, quod te
minus lupponens confuse tantum respectu proprii signi confusiui, in sua
contradictoria debet supponere con- suse, & distributive distributione incompleta, dc imperiecta: ut promi
to tibi equum ego uon promitto' tibi equum . Et cum hoc multae aliae conditiones requiruntur, quae videbuntur in logica, quaesi. I.tracta. d. primi Perihermenias. A R o v I τ v R primo. Iste non opponuntur contrariae,cuiuslibet hominis asinus currit, Ic cuiustibet hominis asinus non currit, cum possint simul esse verae:& tamen una est uniuersalis affirmativa, dc alia uniuersalis negatiua: igitur non bene dissiniuntur contrariae. Secundo sic. Istae sunt uniuersalis aifirmativa Sc uniuertalis negatiua : Omnis homo, vel asinus currit omnis homo,vel asinus non currit: & tamen non sunt contrariae , cum possint simul esse verae. Tertio Istae sunt contradictoriae sortes currit,sortes non currit,dc tamen non sunt uniuersalis affirmativa, de
particularis negativa. Ad primum dicitumquod plus requiritur,scilicet, Gquod terminus, qui ilat determinate, vel confuse in affirmativa, stet confuse, & distributive in negatiua: ideo sua contraria est illa : cuiuslibet hominis nullus asinus currit: &sie de aliis. Ad secundum dicitur, quod si in aliqua propositione ponatur disiunctum copulatum , vel conditi natum, dc secunda pars non distria buatur, tunc negatio debet serri ad coniunctionem: ideo cotraria istius: omnis homo, vel asinus currit, est ista omnis homo non, vel asinus currit. Ad tertium dicitur: quod istum ibi dissiniuntur contradictoriae de sabiecto communi, dc non de subiecto singulari: citiusmodi sunt istae: sortes
Subcontrariae sunt partic, HIaris affirmatiua , & particitaris negativa; eiusdem subimini,& eiusdem praedicati, ut quidam homo curri t, & quidam homo non currit. Subalternae sunt uniuersalis affirmativa,& particularis affirmativa, vel uniuersalis negativa,& particularis negativa, eiuς dem subiecti, dc eiusdem praedicati. Vt omnis homo cur
rit, quidem homo currit: Nullus homo currit, quidam lim
Ρ R. t M o sciendum , t aliquae Aconditiones requiruntur ad sub tionis si contrarias. Prima,quod participentςβ
56쪽
A snt de terminis synonymis, subie
ctum,& praedicatu unius sint cosimilia subiecto,& pdicato alterius. Se
ilvi appellantes: desectu primae , isti
non sunt sub contrariae, canis cst animal latrabile', canis non est animal latrabile desectu secundae, istae non subcontrariatur: homo est albus. homo non suit albus: vel ille homo etialbus, quidam homo non est albus, desectu tertiae istae non subcontrariar homo cosnoscit vini cnte homo cnientem non cognostit. I Quarta conditio cit: u, quaeli t univcrsali ea, in una, sit particularitas in alia: disinu cuius istet non sunt subcontrario homo oriane animal est: homo
B no est animal. I Quinta et si in amrmati ua ponatur una uersalitas, nulla uniuersalisas dcbet poni inegatim: dc sectu cuius ista non sunt subcontrariae, aliquo ipe risibile est Ois h mo aliquo tempore nullii risibile eit omnis homo, quia sunt simul salsae. Aii S E C V N D O scicndum, paliqui
subalier . conditione, requiruntur ad hoc, tu,naru pro- propositiones opponantur subalte du con ne. Prima, ut participent utroq; t 4. ' nrino ordine eodcm,i. η sint de te
minis synonymis, & subiectum, &Pridicatu unius tint colim ilia subi cto & praedicato alterius. Sccunda, u sint eiusdem qualitati S. II crtia, tormini icia cantur uni uoce, aeque amples, & eodem modo appellitcs, ut facilito potest dari exemplum. Quarta u. una habeat plus de uniuertalitate u alia: ratione cuius insc-rat aliam in bona consequentia: de Cfectu cuius istaeno sunt subalternae, omni tre risibile est Ois homo & aliquo tre risibile est Ois homo: quia licet prima habeat plus de uniuersalitate , u secuda no ranun inscrt secudam in bona consequciatia: cum possit ille vera de secunda falsa. TERTIO sciendum. pqn con- As 3. tradictoriae d Eniuntur, tunc dissiniuntur contradictoriae de subiecto
coi,&non singulari, ideo licet istae,
sortes currit sortes no currit,no sint
via inersalis affirmaritia & particul ris negatiua: in sunt v crae cotradictoriae nam singularis asticinatiua & singularis negativa simpcr ci tradictori e ooponun tiar. Ad ume ulteri us, 23
proprie est dissercntia inter proposi- Diione subal mante, subalternata, & ' subalterna. Propositio subalternan, stiba di est spositio univcrsalis, scuplu, ha- na, Si subcias de uniuersalitates, q infert alia bal terna in bona consequetia. Sed propositio subalternata est propolitio particula R 'ris vel indefinita, vel minus habens de uniuersalitate q nata est inferri a subalternante. Sed propositio subal terna dicitur, tam propositio subalternans. ι subalternata. Ex quo scetur, s omnis propositio subalternata cit subaltcrna, sud no ecdiraequia subal tcrna, bc ne est subal torna, scd
non eis subaltcrnata. A R G v I T v R pramo sic et Duae subcontrariae nullo modo ri pugnat:
emo male dicitur Ψ sunt aliquae propositiones oppositae subcontri rix. Anicccdes parci, tura si rupusnaret, hoc esset in veritate vel fallitate: notia vcritate . cum Polli ut sin ut clie
57쪽
B vemnee In salsitate, eum possint mul esse salsae:vt illae duae quida limmo omne animal est:& qui di homo nussu aal est. lSecundo sic:Iste sun t
sub contrariae in materia naturali. s. homo est coicabilis , homo non est coicabilis:& sunt simul verae. De s cunda patct quia oes eius singulares sunt verae: igitur illa indefinita erit vera. 'Tertio sic:Subalternae inserui se in bona consequetia: ergo non repugnant ad inuice, &per conseques nulla erit op nositio subaltcma. Ad primu dr et, sub contrarie no possunt simul esse falsi. Et ad probatione dr, v illae no sunt subcontrarian. quia 'ninam alitia est uniuersalitas nulla dcbet esse in negatiua: idco subcotraria istius: quida homo omne animal est, non est illa, quidam homo
nullii animal est:sed est illa, quidam Ghomo animal no est. Ad secundu dr, v illae duae. shomo est coicabilis, hono est c5icabilis no sunt proprie sub cotrariae: sed magis cotradictoriae: sicut visum est in condonibus de OD I. Periherponibus de istis,ho est species honoest species.Di ultra q, tales indefinitae no requirunt ad eam veritatem, veritate aliquam singulari v. vel allia cuius singularis. Ex quo sequitur, latiqn indefinita est vera, ubi nulla eius singularis est vera, vilio est diavissima creaturarum. Ad tertium icitur u subalternae proprie no o ponuntiar nisi capiendo oppositione large,pro repugnantia propositionii aliquarum in quantitate: ideo Philosoplius de ipsis nullam fecit mentioncm in lib. Pcrihem.
D Ropositionum cathexoricarux implex est materia, natΩ Iis,contingens,is remota. δεαuralis est illa, in qua praerescatum
es de oletia subiecti, vel propriu
eius 'ut homo sit animal, vel h mn Hi risibilis.
propositionis pol capi dup hio hi, , no modo pol capi materialiter : & du sic t materia a)ponis no intclligitur pue ier. aliud,
58쪽
Aret. I. Materia proponuulpi .
Aliomodo capitur formaliter: & sic no est aliud, si habitudti xtrina uadinvice: ut materia lituus, citis,ho est animal nota aliud si habitudo hois & animal inter se. Pro cuius declaratione suppon t primo 'sicut est aliqua materia 3ponis: ita etcst aliqua ibrinae& est duplex. s. essetialis & accideratis. Esicnt alis est copula.Accideralis no est aliud, u quilitas εἰ qualitas Sponis. Ex quo seqtur. Pol S ocathcsorica salte dein se, est de eade serma escntiali rq u ac si de ade copida: scdnis quin libet Spocathcs est de eadem sorina accidetali:M ina est astrinatiua S alia negati ua: al ia univcrsalis alia particularas.Supponitur scdo lupo proprie non est in matcriarad coisia cit falsa .ppo est in materia: sed debet dici isti a po cti de materia, itas, capitur ibi in ade. Vnde quirere Miu spone cse in mater a , non est aliua, Q qcire de qua habitudine intra moru est talis propositio, seu de quibus terminis est talis propositio.
.ppositionu est triplex: vel melius tripicx cst Natcria .ppositionis: quia in
ges.Vnde ex istis sunradictis sequu- Ctur aliquae .pponcs.Prima est. v pro uuae nopositio de pdicatione dira a S indi uet recta sibi correspondcnssunt deca dena materiarde Sponcsativa &as firmatitia un;ucrialis particularis indefinita & sinaularis de cosin ilibus terminis sunt de eadem materia cxquoscquitur Pora .rmn soppositet
ad inuice sunt in cave materia; cum Ora tales coponantur t x cosmilibus terminis.Sccudo liquituri P multae sunt 3 positiones in materia naturali quinti iri possibiles: ut ista, omne animal est homo. Dullus ho est animal. Secunda .prostro. in quacunq; matcria est Dposit oram orica de incile depraesciati in eadcm matcria est propositio de preterito & sutum,& propositio modalis diuisa de quocunq; modo: quia oes tales consti- Diuuntur ex consimilibus terminis. ΤERTro sciendum 'materia
naturalis est in qua pdicatum est decscntia subiceti vel Spriu eius q est hi uia a sic intelli seda: Materia naturalis est pio ahab i tu do extremo ii sic se habin tiu, quid .m pdicata dr de subiecto vere, S aian atru , p se primo, Hi scdo mo.
Pre, cuius dcclaratione supponitur,q, tu hic di ii viatcria maturalis des dicatione directii: scd si di beatdminiri ut coprehcndat oes propositiones q in hac maritia reponuntur dibet sie distiniri;est habitudo extre
ri de alio ucre, Saffrinative peris Desectui primo vel secundo modo. Ex quo se Donnulloquitur falsitas diceti si et sotu in hac rum. matcria rc ponuntur Spositioncs ne Bariae,quia ista homo non c st ani-C x nies,
59쪽
E mal. est in ista materia, & in est im- sit ita usitatum. Ad sectindu dr, in si- o possibilis. Et p maiori declaratione cui sunt aliquae ppositiones mixtae ponaturaliquae rKulae. 'Prima: s quatitatis aut qualitatis .itaecita ali- iis hiat.' puereri' in qua pdicatur distinitio quae sunt ppositiones mixtae mat ii Liti, dedimnito. vel pars dissinitionis de rue. i.de duplici inateria: unde regurali. dimnito, vel de nseriori, aut supe- is est.' rpositio de subiecto, vcidexiori ad diffii tu est in ista matcria. pdieato mixto est in illa materia, sia Secunda reputa. in superius pdica cui propositio de extremis simplici
Pr de suo inferiori aut, econtra. est bus. Ad tertiit dr, ν talis non est in an ista materia: ut homo est animal, materia naturali, capiendo materia animal est homo. s Te rtia rcgula, naturalem stricte, quemadmodum qndisserentia, vel a pria nassio prae- cipit Petrus Hispanus, sed bene ca- . dicatur deco, cuius cst disi rentia, piendo materiam naturalem large .vul Spria passio. vel de inferiori .vel vel potest dici .cr est in materia natu
superiori. aut econtra est in ista ma- rali in directe licet non directe'.
mo est rationesis, Petrus est rationa ..'ρVt 'gem es qua prIlis animal est rationale.Exempli, de potest ad se, o) abesse Spria pasti me ut homo est risibilis, saurito praetersubieriti corruptio sortes est risibilis antinal est risibile. nem, ut homo est albus,homo Eo F s Quarta, qnide pilicatur de eode. est albus. IIvel sγnonymum de synonymo, vel Remota est illa, in qua praedis
. con ucrtibilo de conuertibili sunt in catum non potest conuenire cum
illa materia: ut homo cithomo apis subiecto, is homo est asinus.
est petra Marcus cst Tullius. P a i M o scicndum re, dimnitio i ARGUITVR primo sic: Sicut materiae contingentis sic est intelli-pmpolitio habet materiis. subicctu, genda. Materia contingens,cst habita lcatu .ria etia habet serma. s.c tudo extremorii quo ii alteri non repulam, ergo ita dcbet iri in qua sor- puanat vere Raffirmative acciden-ma est aliqua ppositio sicut in qua taliter 1 dieari de alio. Ex quo sequi-matcria. Sccundo sic: ista Spositio, tur, ut ista materia disserta materia rem est homo,vel asinus. cstipposi naturali phoe .l est contingenter&tio cathesorica, & in non est in ali- transmutabiliter praedicari alia vero 7R 'rii Π riami Tertio ess .ntialiter. Pro cuius declaratione i Cista Spositio est in matcria natu- ponsitur aliqvie repulae. s Prima ois 4 rati ammal est homo S tamen prae- Dpositio in qua pdicatur est, secun- dicatum non est de essentia subie- dum adiaccns est in ista materiami- ne.
Φ, ncc proprium eius: igitur. si ista Deus est si est in materia natu Ad prinium di Pelia ita potest rata. da regula:ois illa yposse fri in qua forma est aliqua ipolitio tio est in materia cotingenti in qua sicut in qua materia: licci in hoc no pdicatur verbum de aliquo subiccto sup
60쪽
supponente Pm re errata: ut homo Et dr notanter, non ampliata: quia et comedit homo bibit homo ridet. ista est in materia remota,album est v π pN SECUN D a sciendu, p pro ma- nigrum. & tamen unum potest veri P0 ' tori declaratione ponuntur adhuc stari de alio mediante copula am- ita aliquae regulae. Prima, ois illa .ppo pliata: ut dicendo. album potest esse α. est in materia contingeti in qua prae nigrum. Ex quo sequitur falsitas alidicatur ratio contingens de aliquo, quorum dicentium omnem propossvel aliquid de ipsa: cuiusmodi sunt tronem amrmativam in materiar istar ppositiones homo albus est ho- mota esse falsam. Unde de ista ma- Vide si rmo homo est homo albus unde ista teria ponuntur aliquae regulae.WPri 'aepositio homo albus est ho albus, pi ma: omnis propolitio est in inareria esse salsa. posito, quod nullus homo remota, in qua termini sunt dispara ars.in v. esset albus. tune ista esset salsa homo ti ut homo est asinus. I secunda re- albus, est homo albus i eum subis gula: omnis propositio est in ista mactum n nullo supponeret. Et si quis teria, cuius termini sunt, sicut condicat: illa propositio est in salsificabi- cretum, &abstractum , ut homo est lis in qua oppositu praedicati insere humanitas album est albedo, vel ab onpositum subiectu ista est huiusino stractum de abstracto, ut albedo est di: igitur.Respondetur, 'illa regu- nigredo. I Tertia regula ,omnis prolano est uniuersaliter vera, puta in positio est in ista materia, ubi praedialterum extremum importat in se catur utit subiicitur ratio in se im-I rationem salsam. vel rationem in se possibilis: ut chim cra est deus, ata impossiibilem,vel rationem in se co- nus est deus. homo irrationalis est tingcntem. Secunda regula ois illa homo. Vnde ratio in se impossibilis propositio est in materia contingeti, est, quet implicat in se contradicti in qua pdicatur terminus secundae nem.Ex suo sequitur, quod magna intentionis determino primae inten disserentia est inter rationem in setionis: vi homo est species: animal impossibilem. & rationem in se fal- est genus. sed dubium est utrum ta- sam: nam propositio, in qua praediles possint salsificari. ITertia regula: eatur ratio in se salsa, potest in in seo. in 1.
omnis illa propositio est in materia materia contingenti ut Cli istus est distin. aris contingenti. in qua praedicatur con- homo: quae in triduo importabatin ςQ 'cretum accidentis de subiecto,utho se rationem salsam:cum numanitas , i mo est albus,homo est quantus. fuisset corrupta.
TER Tro sciendii, et, distinitio Astavi TvR primo sic: In ista materie remoti sie est intestigenda, propositione sortes est homo. pridi
habitudo duorum extremorum , se catum potest adesse. Scabitae subi se habentiu i unum non potest sine elo: & tamen non est in materia connoua impositione vere, N amrmati- tingenti: igitur. An tecedens patet: praedicari de alio, mediante copu qu a praedicatum potest proferri stala non ampliata, neque ampliatura. ne subiecto Aecontra. Secundo sici