Opere Varie di Giacopo Stellini

261쪽

23a LUCUBR. ET HIC te quinto sit , ubi voluptates lanctionibus implicitae dicuntur , atque ita indistinctae , ut ansa detur ad dubitandum, num idem omnino lanctio voluptasque sint . At absurdum elle mentis ac sensus lanctiones esse voluptatem , et si , quia non sejunguntur , idem esse nonnulli putent. Quocirca υευτερας φροντὶδας Aristoteli fuisse necessarias , ac diligentius retractandum quod ab eo consulam antea relictum erat. Zuireerus, homo sollers , acutus, & in pervestigando curiosus, enucleandoque sollicitus quidquid ab Aristotele non expressum modo , sed & leviter adumbratum est, amandatas ad librum decimum ait esse tractationis reliquias: atque cum amicitiam ac voluptatem accidentia vitae ethicae nominasset, accidens alterum ex duobus , quod absbluto de amicitia sermone reliquum erat , eo libro pertractari ' tum autem extremam apponi manum doctrinae de fine , seu vita beata, quae tamquam sundamentum universae disputationis ex ordinis analytici natura fuerat initio proposita , repetique debuisse dicitur ex ejusdem ordinis analytici I ibus a Thomasio , qui nihil in Ethi. cis , praeter doctrinam de fine, seu summo bono, contineri statuit ; eoque distingui a politicis ethi- ea , quod ista de fine agant , illa de subjecto &

262쪽

CΑΡ UT XIV. 233 mediis , de civitate nimirum ac imibus. Nam etsi virtutes , de quibus in Ethicis actum est a Philosopho, media quodammodo summi boni sint;

tamen ab analytica methodo longe alia media postulari , quam quae finis expresse comprehensa definitione sunt ; ejusmodi nempe , quae medicamen iis aegro corpori praescribi solitis ex altera parte respondeant , ut Avermes in explanatione librorum Platonis de . Republica animadvertit , ubi scientiae de rebus humanis universae partem ethicam , ait . ea sese ratione habere ad politicam , qua libri sanitatis aegritudinisque naturam investigantes se ad libros habent , qui de tuenda valetudine , curandisque morbis inscripti sunt.

IIL At Eustratius, aut , ut alii , Μichael Ephesius, id ab Aristotele tradit esse libro decimo

susceptum consilium , ut exponat quisnam Verus homo sit , hominique vero quae vita conveniat; ea nempe quae mente constat , & proprie vereque

felicitas appellari potest. Nam cum selix duplex sit : alter civilis, qui bonis etiam externis eget, ut operari sne impedimento possit ; alter addictus unice rerum contemplationi , quae vere sunt; ac de civili multa libris superioribus disputata snt, culdicto contemplationi postremum esse resematum.

263쪽

At cum civilis felicitas actio animi ex virtute cum voluptate , seu non sine voluptate, definita sit multo magis intelligenti vitae voluptatem esse penitus implicatam oportere. Nam si voluptas honestis actionibus adhaerescit , quo praestantior est actione contemplatio , voluptatem eo praestanti rem functionum optimae comitem esse debere, mentique conit ter adesse rebus occupatae , quae sola intelligentia teneri possunt. Quoniam itaque mentis etiam a sensibus abductae occupatio parti. ceps voluptatis est , ex eo necesse siisse efficit, ut antea quaereretur a Philosopho de voluptate,

quid & quale sit. Ex quibus intelligitur , ideo

praesertim Aristoteli fuisse naturae voluptatis investigationem instituendam , ejusque varios pro Varia natura lacultatum , & adscripto vario cuique munere distinguendos gradus , ut ostenderetur, esse vitae propriam in intelligendo positae voluptatem hominis excellentiae congruentem in primis, ac sinceram , stabilem , animo cognatam , eique penitus inditam. IV. At Aristoteles de voluptate Iuculenti nucleatiusque disserit , quam adjuncta vitae rerum excellentissimarum contemplationi deditae socia postulare videbatur . Quamobrem existimari potest phi.

264쪽

Philosophus , antequam Ethicae doctrinae disputationem emitteret e manibus , ei coronidem impositurus aliorum de summo bono , seu vita beata, sententias inter se maxime discrepantes exispendendas suscepisse , ne dum videbantur adversari suae , bonum hominis in actione virtuti consentanea ponenti , sucum sacerent imprudentibus , neque lateret quod in iis confusum erat , sed eum lutum promeretur , ut inspici statuique posset , quid hominis universae natui ae consentiens , aut alienum ; quid ex aequo respondens , aut praestantius impersectiusve sit , quam ea poscat ac serat. Extremae vero de bono sententiae fuerunt eori impropriae , qui nihil esse aliud hominem , quam aut sensum aut mentem opinati sunt , ideoque num illi voluptatis , hi scientiae finibus termunabant , ac vitam homini sive deteriorem huma. na sive praestantiorem attribuebant ἔ nam ut voluptuosa vita ceteris animantibus communis est, sic vita , quae versatur in contemplatione rerum,

ab Aristotele sa) dicitur esse excellentior quam hominis natura serat; cum qui vivit eo pacto ,

265쪽

236 LVCVBR. ET HIC vivat non qua homo est , sed qua divinum quiddam in eo inest. Extremis hisce includitur quidquid a philosephis de sine hominis excogitatum aut fictum fuit. Nam alii voluptatem a sensibus crassioribus traduxerunt ad subtiliores , &ad imaginandi facultatem animique iunctiones porrexere ' alii segregarunt ab omni jucundo motu in sensibus , ipsaque molestiae vacuitate circuminscripserunt ' alii ductam ex mentis , animi , sensuumque consti tutione optima secundum naturam amplexi sunt ; alii demum ab sui sensu, quo sibi quisque maxime astringitur , aliquanto digressi , rerumque motibus humanarum excitati , earumque splendore delectati , esse praeclaram censuerunt &eximiam oblectationem eam , quae manat ex pulchre lassis , & ex consiliis landitur ad amplificandam omandamque ac tuendam societatem hominum accommodatis. Perinde autem ut res , ex quibus voluptas redundabat , aut illustres erant,

aut salutares , aut in multo labore positae , aut e communibus hominum studiis , & cupiditatibus usu pmbatis evectae altius ς harum insigni lateque suis specie voluptatis iis implicitat inobscurari forma coepit : quo factum est , ut voluptatis nomen ad oblectamenta corporis amandatum , eisque

266쪽

consensu multitudinis confirmatum sit. Nam , ut monet Aristoteles sb ὶ , ad voluptates corporis nominis venit haereditas ; cum sese plerumque homines ad corporis voluptates applicent , harum que snt omnes participes, & quia solae notae Vulgo sunt, solae putentur esse voluptates.

268쪽

Eorum , quae in hoc Volumine continentur. Raefatis. Pag. III

LUCUBRATIONUΜ ETHICARVΜLIBER SINGULARIS.

CAP. I. suo pacto opia ones honorum malorum , semel in animum illatae . in eo penitus insdeant ae domἰnentur. CAP. II. De Intellisentia. In CAP. III. Praefatio in secundum Ethicae suae I brum. CAP. IV. Aria ia eumdem l brum Praefatio.

CAP. V. sua ratisne adolescentibus consulendum , ut eorum voluntas ad honesta pa

retur a

269쪽

24 C P. VIII. υἰr beatus , bonisque omnibus assuens , amicis egeat. C P. IX. Commodius esse vulgarem ac mediocrem , quam perfectam undique amisistam

quaerere . II R

CAP. X. Oblato Linsidis Platonisi eo pectu, demonstratur quia in eo dialom sibi Pura proposuerit , m nania Serran; commenta exploduntur. 24 CAP. XI. Quam multae visisrum ae v rtutum

forma ex voluptatis aut exbi mallanis sudis , ' opibusque earum alterutri vel utriaque addictis efflorescant. Iso M. XII. Quo consilio veterum philosopborum sententias de vita mor bus ex cuIusque principiis ductas in septimo Eibisae suis libro exposuerit -- CAP. XIII. Pbitibi, Platonis Dialogi , qui de voluptate est , Epitome . seqQAP. XIV. Cur Arsoteles , eum libro labia eorum Ieprimo fuse de volvetate disput veris, de eadem l bro decimo rursus dif

270쪽

RI FORMATORI

AVendo vedulo per la Fede di Revisione , es

Approvatione det P. F. Gio: Tomniafo Maseheroni Inquisitor Generat det Santo Ossi1io di Venezia nel Libro intitolato opere varie di Gi eopo Mellini C. R. S. Volume quarto m. non v' effer cosa alcuna contro la Santa Fede Cari lica, e parimente per Attestato dei SNretario nostro, niente contro Principi, e buoni Cost mi, concedi amo Licenta a Gi ambat Pena