Juris naturalis elementa auctore J.J. Burlamaqui in Republica Genevensi senatore ..

11쪽

vr DE VITA ET SCRIΡTIsrc Amadeo LU LL1Mo , jam Ecclesiasticae PIL1toriae Prosessore , hujusque Athenaei Rectore clarissimo . Uterque ex tali itinere haud mediocrem retulit seu doctrinae fructum, seu florem urbanitatis, seu laudem apud eXteros. Abiens BUR LAMACAios inter Ducentum-VLVos qui major est Reipublicae nostrae Senatus , numeratur. Domum reversus , Iuris quoque Civilis Cathedram cum annuo stipendio obtinet, adjuncto ei Collega Johanne CRAMER o, quem nunc inter Magistratus primi subsellii sedentem videmus. Nam hoc fere Genevae faustum contingit, ut ex Philosophiae Iurisve pulpito Doctores ad regendam Civitatem haud

Post obitum patris, noster, utpote primogenitus , fratribus tuis atque sororibus pro patre erat; remque domesticam, olim amplam, deinde coarctatam, pari aequitate ac prudentia curabat, ceteris plusquam sibi consulens. Illis autem fere omnibus, quanquam ipse corpore dein bilis, cum luctu superstes remansit. Praeter ossicium publicum , quo diligenter iungebatur , multos privatim docebat adole-1centes ex quavis Europae parte nobilissimos . Barones, Comites, imo Principes, quos sapientia ejus cum summa perspicuitate & humanitate conjuncta ad discendum alliciebat . Illis gallice delinea vit Principia Iuris Naturalis, P litici ae Ciυilis, quo libro manuscripto ipse in docendo uteretur , identidem aliquid , ut fieri solet, emendans. Si quis vero describere velis let, non valde recusabat; unde factum ut coadices hujus operis manuscripti complures huc

illuc circumferrentur.

12쪽

I. I. BUR LAMACHII VII

In solemnibus Academicis oravit saepius ac disseruit de variis argumentis; nec non Theses defendebat publicas. cujusmodi egiat Dissertatio satis ampla de Matrimonio. Anno 17 34. FREDERI Cus Hassia Princeps, postquam biennium Genevae commoratus es.set, domum repetens, hunc sibi comitem in aliquot menses assumpsit; nec minore benev lentia eum in palatio suo excepit Princeps

GULI ELMus Frederici Pater, nunc Lan ra.

sius Hassiae . totaque Aula Castellam , utpote , virum non modo eruditum , sed & nullius

elegantiae eXPersem.

Et sane illius fuit in patria cultores Artium in pretio habere , tabulas seu pictas , seu aeriincisas deligere, de praestanti quolibet opere recte judicare , cum doctis jungere amicitiam , juvenes ab Epicureismo & luxuria revocare οῦ de servanda fide , modestia , frugalitate ; de praestantia Doctrinae Evangelicae; de recte administranda Republica ; de pietatis ac civilis

prudentiae nexu , de Concordia omnium scientiarum, de colenda inter bonos amicitia, Optio

me omnium sentire; & si quod institutum vel ad puerilem disciplinam pertinet et, vel ad acuenis dam civium industriam, vel ad quodlibet publicum privatumve commodum; id consilio suo, pecunia, & authoritate, qua magna apud

omnes ordines pollebat, juvare ac promovere. Inter tot ossicia, et pulmonum labe laboranti necesse fuit, anno I 737. a docendo abstin re; at vero tantum essiciebat, seu equitando, seu diaeta accuratissima , ut fractam valetudinem aliquandiu sustentaret. Quapropter summa Omnium voluntate pIa-

13쪽

vIII Dg V1TA ET SCRIPTIs 8ae. Cuit hunc etiam reluctantem ad Senatoriam dignitatem promovere anno I 742. mense octoishri. Namque , etsi assiduam in Curia navare operam minus posset, fatis habebatur si modo

in majoribus aut perplexis negotiis tanta luce Respublica non careret. Crescente morbo , ei tandem persuasum est

ab amicis , ut Principia Juris Naturae gallice

scripta lupis ipse mandaret, ne eo etiam ΠΟ-

lente, spuria aliqua erumperet editio. Hujus ergo curis liber in lucem editus est Genevae in sub finem anni 1 47. Quod opus multo plausu exceptum, statimque Parisiis in 8. necis non Londini Anglico idiomate editum , jam filatinitate donatum hic traditur. Vix dum huic libro novissimam manum admoverat vir Egregius, quando penitus consumptus, die sexta Aprilis, anno 1748. inter piliama colloquia, spirare desiit, antequam annum aetatis quinquagesimum quintum adtingeret.

Ex illius testamento litterariae suppellecti, lis pars aliqua ad Bibliothecam publicam traducta est . Post ejus obitum Genevensis Typographus eadem forma in 4. Principia Iuris Politici gallice evulgare non dubitavit, anno 173 I. scilicet ex multis codicibus quam accuratissime potuit collecta, non autem qualia iple Author , si per tempus licuisset, castigaturus erat. Atque haec de vita & scriptis BUR LAMACHII pauca. Quales autem ejus mores essent,

qualis ingenii color, graphice descriptum videris in subjuncto Epicedio, quod in ejus obitum quasi funebrem cantum plangens fecerat amicuS.

14쪽

ERgo BUR LAMACHI mens sana generosa, docta, Corporis exilis infirmique eguvias posuit, , Illuc scilicet avolans unde delapsa erat Nos linquit in hoc coeno morantes maestosque. Ei lux ingenii pura fulgebat,

Cum summa integritate Ac suavitate morum. Iuris doctor moralem ac civilem tradebat sapientia m, Aperiendi veri, suadendique praecipuus artifex, Et lingua & scripto nitidus. e Senator Civitatem aequis Consiliis temperabat. Multos bene monendo Ad rectum leniter trahebat. Artium elegantiorum cultor, Nullius non urbanitatis homo, cui

Principibus placuisse viris non ultima laus est. Familiaribus vero quam gratus & concinnus, ad delicias usque lInter ipsas facetias decorus. Denique quod suin mum) vir bene Christianus, Hinc sanctioris vitae tramitem, Hinc aequanimitatem ac frontem serenam, Hinc habuit solatia morbi mortisque, Ad heatas sedes facile properans. Egregii memoriam recolere Amici Λmicos juvat.

15쪽

Dello Studio di Pado va.

AVendo vedulo per la pede di Revisione , ed Approvatione det P. F. Gio: Paolo Zapparella Inquisitor Generat det sanio Orficio di Uenetia net libro Intitolato Juris

Naturases Elementa Auctore p. I. Burumaqui, non v 'esse Lcosa alcuna contro la Santa Fede Cattolica, e parimente Per Attestato dei Segretario Nostro niente contro Principi, ehuoni costumi concedemo Licen Za a Giuseppe Borioli Stam- Pator di Uenexia che posti esser stam pato , osservando gliordini in materia di Stampe, e presentando te solite C

16쪽

INDEX

F De natura hominis quantum ad Ius spectati , de Intel- lectu, & ad Intellectum pertinentibus.

oed in hoe opere sibi velit scriptor : Fuid sit Ius

. Naturale. Pag. Ig. II. Juris Naturalis elementa deducenda sunt ex ipsa hominis natura, indole, is conditione. f. II i. Hominis Definitior Sua sit ejus natura. f. xv. Hominis diversa actiones : Luanam actiones eonsideremur. v. Pracipua mentis saeuitates. s. v I. De Intellectu : Luid sit Veritas. f. vII. Praeeptum. Intellectus suapte natura rectus est. g. v III. Euomodo rerum fiat pereeptio . De animo rebus ctis intento, easque investiganta . s. I x. Evidentia. Probabilitas. g. x. Luid sintsensus, quid imaginandi vis, quid Memoria. Iog. x r. Intellectus perfectio sita es in veritatis cognitione. Cujus perfectionis duo fiant impedimenta Ignorantia ct Error. H6. x II. Errorum varissi generae Iur. Errom Iuris vel Facti. 1. Voluntarius non voluntarius.

3. Essentialis Aecidentalis .

Principiorum series de natura hominis i de Voluntate& Libertate. I. De Voluntate; quid sit Felieit s, quid Bonum. Is f. II. Instinctus, Propensenes, Cupiditates. 166. II r. Libertas in quo consistat. 17f. Iv. Libertatis usus in nostris iudieiis quoad veritatem . I9S. v. Libertas suum usum habιν quidem quoad res evia

17쪽

YLI IN DE Y.

. et t. Lsbes IIIs Q I qud ad bonum mattamque . . 126. vrr. Libertatis Q.s quoad res ιndisserentes. g. v III. & Ix. Cur tibertatis usus eoerceatur intra genus veritiis non evidens , or bona tantum Anguiaria eomple

ctatur.

Ex. Libera tis argumentum, quod ex sua euiusque eo cientιμdedueitur. eeγris omnrbus ar umentis prviat. 276. x I. aeuare libertas in dubiam adducta IP. S. x Ir a Actionibus voluntariis non voluntariis , liberis, necessariis m eoactis. 3αx III. Humana facultates se invisem iuvant. 31

g. x Iv. Ouid sit Ratio , quiὸ Virtus. g. xv. Undenam tam diυerja sit hominum agendδ rurro . 3 S. xvI. Rationis jura semper fama manera possunt. id

Homo, ita ut antea dictum est comparatus, Directionem moralem admittit, actionumque suarum ratIOItem ideo redditurui est. i. I. Hominis agendi ratio directionem admittit . 39 g. II. Actionum suarum rationem redditurus est , iliaque e merito imyutantur si g. m. De εmputabilitate principium , qua eon ullonaa nones eum imputatione.

Ia quo pergitur eorum inquisitio quae ad naturam humanam pertinent, varios scilicet status hominis explorando.

t. Dinnitis. DisisP. - . . II. Status primigenii innasque. I. SI IuI BPminis quoa a D um attinet.

g. m. 2. Status Societatis. h. iv g Status solitudinis. 4. Pax : Bellum. . v. Hηminis flatus qu.mtum aE bona terrena. g. v I. Sρatus stuporvenientes ver Adυentitia: I. Famiarn . 1 Matrimonium. g. v II. g. Hominis in ortu sus imbecillisas r 4. Liberi natur paren ibus funt obnoxii. ηγg. v ID. s. Domino Iratus. ... ' 6. I x. 6. Status Civilis. a 7n rat7o publie . mia.

18쪽

In suo vivendi modo debent homines Regulam sequi r Quae sit ratio hujus Regulae inveniendae, tum quae sint in universum ruris Fundamenta. ibid.

f. I. Suid sit Regula. s. II. E re non es uι homo vitam agar abnormem . f. LII. Regula prasupponit scopum, finem. g. Iv. Hominis felicitas ultimus ejus finis est . g. v. Boni cupiditas Providenti4 6ssema est. . Trig. v I. Homo natura felicitatem cupit , qua eupivit 1 non pores

g. I x. Ratio est hominis primig nia Retura. s. x. aeuid sit in univerium jus seu Rectum.

Generales vivendi Regulς quas Ratio pricipit . De natura. Oblieationis, S primis ejus fundamentis. g. I. Varias instituenda vita aegulas Ratio praeipis. 6t g. II I. Regula. Bonorum malorumque verum discrimen B bere . PILI. II. Regula. Lua ab hominis natura flatuquo probus aliena fune, in iis vera Felicitas sita esse nequit. 6ss iv. III. Regula . Prasentia ct futura inter se eompara da. IV. Restula. Non at elendrm bosum eae quo sequvur maius malum. V. Regula. Malum p viti ex quo certo sta endum est mHus bonum. g. v. VL Regula . MMori θ majux bonum' mepone g. v I. VII. Regula. Aliquando suseipienda res, vel quia pomsibilis, vel multo etiam magis ; quia vιrisimilis. Fq. v II. UΙΙΙ. Regula. Vera bona Dp N. 's. v I II. Humana mens ultro assentitur his nostris praceptra , quibus in agendo debemus obsequi. III. ix. Ruid fit obligatio generarim spe lata. 7df. x. obligationis vires postunt esse aut validiores aut ramis

19쪽

De Iure prout est paeuitas , & de adiuncta hula Iuri obligatione. I. I. Iuris vocabulum diversas signifieationes obtinet. qua si gula fluunt ex illius generali desinitione. 70 ra. Suid sit Fas pro facultate aeessem. 8

q. m. Non debet mera Potentia pro jure aeeipi. 8 tv I v. Cuo generari fundamento Pura nitantur hominis. 8 S. v. parit Obligationem. 8 S. vi. Ius F Obligat, mutuo ad se referunsum.1bid. g. v II. sto tempore Ius o obligatio in hominem eadant. 84 s. v III. Iura m Obligationes multiplici genere continentum. 31

De Lege generatim spectata. f. r. & II. Homo natura alteri natura obnoxius est , unda humanarum aestionum Lex debet esse Regula. 88 & 802ir. Definitis Legis. 9OS. Iv. Cων Lex definiatur Regula praseripta. 9 IS. v. guid sit Princeps , quid Principatus , quid Ius impe-

s. vi. Ruan m sint fundamenta genuina Imperii, seu summi Domιnu. 9 A PTU T IT. Imperium seu Ius Imperandi uitibus fundamentis nitatur. s. r. I. Adnotatio. His quεstio movetur de nee sario Pri cs tu. 946. II. II. Adnotatio. In er eos gustrum est eadem prorsus natura conditis, neque Prine'es neque Dbditi necessarii sunt. 9s S. III. Varia de imperti origine , fundamento sententia. 96v I v. Superiores viniones excutiuntur . I. En fota virium prastantia imperandi ius non exsit. 9SI. v. L. Neque ex sola natura notantia ius imierandi est. 99 s. v I. 3. Nequa foIa furirit qualitas Conditoris . Ioci S. v II. Imperii vera fundamenta sunt Potestas , Sapientia , Bonignitas semul iuncta. Ion' s. vIII. Sententia nostro en tio. IOI- S.Ix. Sua

20쪽

S'a summi Principis ius constituuno qualis tes alia is alus non sunt sediungenda. 8 .ag. x. Suinam sint subdit . L erit δε--.--. 'N' I. pq fectior excogitari quam qua a x xii. bramus obligationem, ea simul interior eo

rur, Da convenienter arrigatur. II e

De humanarum actionum Moralitate. La. Suid sis Actionum Moralitas.

LIII. In actiones permigas ad orationes. 12s