장음표시 사용
321쪽
in iudicio Herodis , qui caedis impudium pQ
stulatus, in Senatu Hebraeorum causam dixit, sed tamen Hircano rege ac Pont. MaK. Jubente,1 quo etiam absolutus est, non a Senatu, quemadmodum scribit Iosip. lib. xIV, cap. I 6. nam dum antea mortuo Salomone filius Uus tyram nidem usurparet, divisus est populus, ac duo r Elia. vel potius duae tyrannides constitutae, una extrim Iuda & Benjanilia, altera ex. reliquis, tantum auctoritatis Senatus haberet, quantum a regibus vel tyrannis permitteretur : quemas modum Imperatores Romani pro sua quisque voluntate Senatui detraxerunt. re quemadmo dum Senatus Romanus quosdam Imperatores hostes judicavit, aut capitis damnavit,ut Ner nem dc Maximinum : ita quoque Senatus Hebraeorum de Herode adhuc adolelcente ludis vit, quem damnasset nefariae caedis , nisi ab Hi cano rege prohiberetur. Sed Herodes major La ous ac imperio potitus , regem Hircaniam ac Senatores omnes interlacit excepto Samea,
Ru a tamen adversarium onmium maximum
habebat: nominis tamen virtuti pepercit, apud Iosippum lib. I . Ex hac igitur Reipubl. forma constat , imperium Hebraeorum ab ortus sui principio stib regibus Igo annos storume et deinde optimates annos c c x L I v pertuliss tum regiam potestatem quae non multo p ritin duplicem tyrannidem divisa est annos q96, ac tandem ab Assyriis eversam: prius tmen renes Samariae, ac decem tribus in Chaldaeam a ductas . deinde reges Hierosolymorum cum reliquo populo: qui cam annos Lxx exularieri
postliminio reversiis in patriam stib regibus ii dem re pontificibus tamdiu storuit , quoad ii, testinis seditionibus & bellis finitimorum, nunc in 'gyptiorum , nunc in Graecorum , postr
md in idumaeorum potestatem veniret. ad e, tremum redacta Iudaea in provinciae sumam ab Augusto , pertulit imperium Roman
xum , a quibus centesimo post anno destivit:
322쪽
METHOD Vs HISTOR. 3orcuibus temporibus Hieroselyma expugnata, funditus eversa , tanta populi strNes tum in Asia tum in Africa secuta est , conspirantibus finitimis omitibus ad unius populi eversionem, ut gens illa penitus interiisse crederetur. prose- .caeserum numerus a Iosippo relatus superat myriades triginta. reliqui in miseram servitutem abducti, adhuc toto terrarum orbe dispersi
Cum igitur regia potestas a natura sit, id est
a Deo naturae parente instituta: Magis Pers rum singuin i judicio delecta: ab Homero, Xenoph0nte, Aristotele , Plutarcho , Dione, Apol- elonis, Hieronymo , cypriano laudata : denique Hugusto post anxias Maecenatis & Agrippae disputationes suscepta : p tiemo populorum omnium aut maxime illusti tum summa consensione,& experientia diuturna comprobata; quid amplius de optimo statu Reipublicae disputandum λReliquum est ut Regis electionem necessi, In --riis argumentis resellamus. putat Aristoteles noehia Ierniciosim ac plane barbaricum esse reges 1 fugieta irpe duci: nam reliqui nihil definierunt1 ἐκ li- est trectiq.bro III, ad extremum, Lacedaemonios Carthaginensibus inferiores putat, quod hi reges eliserent, illi ab Hercule ducerent. barbara sunt igitur AEgyptii, Afrii, Persae, Macedones, Poeni. AEthiopes, Abysunt, Turcae, Indi, Tartari, M sc vitae , Poloni, Dani, Suech Britanni, Itali, Galli Hispani, Americi: denique omnes ubique terrarum populi; excipio Germanos, Helvetios cum foederatis , Venetos, Rhagusios, Lucenses, Genuenses , qui optimatum, aut populari pol state reguntur. quod si tot populi barbari sunt, propterea quod reges a stirpe ducunt, ubinam crit humanitati locus 3 quod vero perniciosum putat, multo mihi absurdius videtur. primum enim interregnum valde periculosum est , qua Re bublica veluti riavis une gubernatore seditionum fluctibus jactatur, ac saepe mergitur. id
quod accidit post occasum Friderici II, lmp.
323쪽
3 2 IOANNIS BO DIMInam Respublica velut anarchia quaedam annos duodeviginti casuit Imperatore, propter intestina Principum belli. quid autem miserius quam in interregno Sullanorum AEgyri
plebem a Memmelucis impunε diripit quid
sceleratius quam in interregno Pontificum Romanorum omnia caedibus ac stupris impunit
te proposita misceri Principis autem eligendi ratio pland inexplicabilis est non n. ab universo populo, id quod Aristoteles voluit, roete fieri test, cum ratione ac prudentia desti- euatur. ergo a paucis di optimis iΛ fiat oportet, sed renitetur populus , repugnabunt legi
nes. hinc illae tam graves ac diuturnae inter Senatum Romanum re Prastorianos discordiae.
quishuis enim placuerat Senatui, legionibus dis Hicenat ac saepe legiones variis in locis: dc plu
res eodem momento Imperatores creabant, ut
uno tempore xxx facti sint. hinc bella civilia, Caedes, bonorum proscriptiones , dc imperii totius miseranda distractio. Illud etiam pernici sus, quod sceleratissimus quisque imperium ii vadit i boni tantiim onus sponte repudiant. ac si sorte Princeps ea prudentia suerit,ur success, rem imperii virum bonum renunciare velit, quod sapienter est a Nerva , Trajano , Adriano, cc Antonino Pio iactum; barbarum id existima-hunt regum electores. jam voci cum spes imperii ad omnes , exitus ad unum spectet, neces se est ut latronibus ac veneficis pateat imperii aditus , caesis gubernatore. dc chm Reipublicae fundamentum nullum majus sit quim in obsequio subditorum erga Principem , qui fieri potest ut ejus imperia non respuant, quem obscuro loco natum, aut aliquando socium fuisse; aut sceleri vel opibus imperium quaesiisse put hunt i nihil enim usitatius quam imperatores Rem . pecudum in morem a suis vetari: neque
unim pauciores triginta numerantur. nec magis
suieta fuit Respublica, quam cum filius patris imperium exceeisset, id quod Aristoteles m tuendum putavit. nee priua inter German
324쪽
rum Principes bella pro imperio geri desierunt, quam pater filium Caesarem designaret. ut Henricus ii i filium adhuc puerum curavit eligendum, a quo nepos est adopt tus. M Carolus sv. filium habuit succestarem d. hic fratrem Sigis. mundum , qui sibi generum adoptavit. Frideriscus Maximilianum ; hic nepotem : Geteri magna ex parte conjuratione aut veneno interi runt Rudolphus , Albertus, Henricus va I, Fridericus III, Ludovicus Bavarus , Carolus
Henrici nepos, Guntherus. illa vero rUum Po- Ioniae dc Hungariae comitia , quae ipsi Caros appellant, sunt in armis , ex quibus saepissime civilia bella exoriuntur : ac nisi gens Iagellorum jure sanguinis suffragia consecuta suillet. Pridem imi rium illud interiisset. Ex AEgypti Sullanis qui non plures xxv creati sunt, septem 1 Memmelucis, a quibus eligebantur, caesi num rantur : puta Turquemenius , Melaschala, Co hos, Bandocader, Mullamedes, Cercassius, Gia- palatus. Sephadinus vero Sala lini frater electus a suis, decem fratris filios crudelissimE necavit. ut tuto regnaret. nec aliter Turcae,qui spem imperii posuerunt in electione Praetorianorum, quam mutuis caedibus inmerium adipiscuntur. postremo Romanos Pontilices , quamvis senio tracti eligantur,ne diutius regnare possint,venero necari translatilium est. interim qui Praes Ouris aut Provinciis prae sunt, de.imperio detum hari nolunt; ut apud Germanos duces re comites, perinde ut apud nos, Provincias imperii hac ratione usurparunt cum primum Regem suo quodammodo iure creaverunt, ut Ililius Pslu-giis episcopus & aemilius confitentur. hoc enim Hugo Capetus ut regnaret,pactus est suas quei
que Praefectum Provincias dominii jure habiturum. ita paulatim seuda , imperia , jurisdictiones successionis jure deferri coeperunt. E. tat enim in Bibliotheca Bellovisia regis initiandi , dc eligendi a populo forma vetus, qua dictu tur Henricus I. apud nos electus esse. sed nec periorum . nec consequentium regum quen quam
325쪽
ouam electione video creatum: nec certe tam diu staret, si ad suffragia delaberemur. ita quo . que Germanis accidit. nam Saxonia provincia Henrico I concessa est hunc in modum , anno MCxI I aliam alius adeptus est, ac paulatim e iam urbes, ut facilius imperium adipiscerentur, vectigalibus liberarunt; ut Noviomagum: quassidam accepta pecunia suae libertati omnino restis tuerunt, ut Rudolphus omnes Hetruriae urbes, anno MCCxxx Lucenses x II, Florentini sex aureorum millibus libertatem redemerunt. post etiam Rupertus tres urbes Imperiales filio coi cessit, Carolus Iu Mediolanum Praefecto ve
didit : Orto Isiniam,Ludovicus Egram, Fridericus N imbergam r Vlma seipsam libertati as
seruit, ut aliae complures. idem. contigit Rom. Pontificibus , ut eorum Praesecti tyrannidem
Provinciarum usurparent, ut antea docuimus.
at cum regni certa spes est ac legitima succes sio, Ρrovinciae distrahi non possunt. Quanto istutur beatiores Assyrii, Persae, AEsyptii, Mace nes, Galli, qui tot aetatibus ac seculis in summa
tranquillitate floriterunt, non aliam ob causam, suam quod reges a stirpe sibi quaesierunti
ut enim omnia quaeramus , nullum profecto reperiemus bene constitutae Reipublicae majus argumentum , quam diuturnitatem ipsius. jam vero Abyssini, sui annos DCCC imperium t tius Africar m ximum tenent reges ab una re eadem gente semper quaesierunt: ac ne gens aliquanta deficiat, neve plures imperandi cupiditate populum in varias partes distrahant, ut apud Turcas oc Persas saepe contigit: aut parricidiis se polluant, ut Dejotarus qui numerosam se lena uno excepto interfecit, quo tutius ille regnaret: gentiles regis quos Ismaelitarum filios vocant ) simul educantur, in arce sortissima dc excoliis monte Anga. ut Alvaresus tradit, quo nisi per abrupta dc angustissima loca perveniri non potest, eaquevalidissimo praesidio muniui
tur. mortuo rege non proximus agnatus, sed
qui magis idonens optimatibus custodibus
326쪽
METaroqvs HISTOR. 3os videtur, renunciari consuevit: qui mos etiam apud Danos , Suecos , dc Hungaros inolevit, ut ex pluribus liberis arbitratu suo quemvis c optent : hunc igitur Abyssini educentes ex arce, veluti deum aliquem coeso delapsum , maxia miς honoribus & obsequiis prosequuntur. ac tametsi Provinciae quinquaginta unius impς-rio gub nantur , nullae tamen sunt urbes mce- . nibus septae , nullae arces : ne vel propugnaculis potius quam populi benevolentia confidere , vel seditiosis rebellandi occasionem praebere videantur.qiiid autem inii peria Parthorum dc Turcarum ad tantam gloriam evexit , nisi quod hi Ottomannorum, illi Arsacidarum sanguine ac fiducia freti, populum in sui admirationem re obsequium traxerunt Z fallitur enim MachiavebIus qui existimat caesis Principe Turcaruiri
una cum liberis , imperium illud collapsum iris quod nulli sint Principes ad quos imperium jure pervenire possit. restant enim quatuor gentes , 'uae generis splendore ac vetustate Ottoniannis se iampridem aequarunt; Michalogii Ebrenes , Turacanii, Maloconii, qui ab eadem qua Ottomanni stirpe ducuntur , hi tamen ab aditu Principis & Republica prudenter summoventur , ne res novas moliri possint. nec vero alia ratione Poeni. Persae, Galli, Britanni, Hi stani commodius imperium tueri possunt,quam successorio edicto. qui etiam Florentini accepta libertate cum civili sanguine urbem ac seipses diu scedassent, nec ullum exitum reperirent , uno consensu per legatos a Pont. max.
quaesierunt, ut regiae stirpis hominem mire rex, ad quem jus imperii deferrent: eo Car Ium valesium misit, cujus praesentia seditiones
repente conquiemini. tantum valet sanguinis ac
generis opinio ad homines mutuis ὀbsequiis G amicitia conjungendos : qui sane finit est Rerum omnium publicarum. neque tantum P o-arimis agnatis , sed etiam primogenitis imperium lege deserendum : alioqui cordes inter tia
beios , ac bella civilia Lepe sutura sint, re qui-
327쪽
3M IOANNIs do D IN Idem,tanld graviora quam inter peregrinos .
Quanto graviores sunt fratrum inter ipses OG sensiones. argumento sunt Turcarum crudelis sima. parricidia,quae xandem illi Reipublicae rui-Nam sunt allatura: quod clim metueret Selimus
hujus Uter, postea quam Solymanum filium
suscepisset, omnem curam procreandorum liberorum aeriecit. hic vero Dejotarum imitatus non prius quievit , quam filios omnes praeter. unum interemptos vidit.ac si primogenitus spem imperii solus haberet, caeteri hunc sibi colendum praeponerent : ut videre est apud nos, ubi nulla fratrum parricidia contigisse memoraim tur. Est igitur regia potestas hoc modo constituta , omnium, ut quidem mihi videtur , prae stantissima , civitatibu ue maxime salutaris, ac velut harmonia suavi moderata concentu. Nam' quod Plato voluit Respublicas geometrica ratione gubernari: subtiliter ac ingeniosd Arist teles illud selum act praemia pertinere judicavit ; ac rationes Arithmeticas ad herum contractarum fidem dc pcenas adjunxit, quam vere, non di*uto : sed de harmonica ratione nihil uterque. hanc tamen velut omnium pulcerris mam, ad imperii optimi statum pertinere pu- eo. primum quod sela ex arithmetica geom iricaque ratione constatur, utrique tamen dis fimille . nec potest ad poenas aut praemia, uectue ad pacta pertinerei cum in his sesualitas arithmetica insit; in illis geometrica aequabilis similitudo in harmonia superantis se superati sela ratio inest. & quemadmodum primum intervallum , scilicet ab uno ad binarium in dorla ratione concentus omnes amplectitur: sic in uno dc eodem principe summum est imperium , dc ab eo stuit ad omnes magistratus. alterum intervallum duorum aut trium ratione sesquialtera diapente , tertium diatessaron com-Plectitur , dc utrumque primo intervallo comprehensim est; quartum nullum efficit con- Centum .consequentia intervalla vehementer vis Q epant: ac tonus deinceps in partes innumerabiles
328쪽
METuo D Vs His To R. 3o7rabiles distribuitur. nam quo numerorum multitudo mavis ac magis aygetur ; eo magis im- 'minuitur toni potestas, i quousque ad eaomen I xveniatur: ut perspicuum sit tam abhorrere natura ut imperium pluribus tribuatur, quam concentus numerorum multitudini, si perpetuam numerorum seriem sequamur. illud autem quod musicae rationis proprium est sciliscet ut suis partibus numeri ruperent, re secum ipsi ratione conversa bene concinant, violi monarchiae conKruit, in qua quidem imperium ad magistratus sensim ita desertur, ut quemadmodum inferioribus imperant, ita superioribus pareant vicissim : quousque ad principum unita tem perveniatur , a qua velut a fonte perenni manat imperii totius majestas : ac propterea s gregatur unitas 1 numeris , re extra ordinem Collocatur. utrum vero potestatibus & imperiis congruant harmonicae rationes , aliorum in re tam obscura judicium esse malo , quam id primus affirmare: haec tamen ratio triplex , Arithmetica, Geometrica, & Harmonica, tres mihi Themidos filias ut Poetae sngunt, significare uti centur ,-- - δι-ο . , quarum quae
media est, alteras suo complexu fovet ; ipsi aequitatem vel rectam legislationem, justitiai
dc pacem interpretantur. est enim pax, harmonicae rationi mirum in modum congruens ,impe- 'riorum ac Rerumpublicarum praestantissimus atque optimus finis . nec aliud, opinor , efficere sunt conati veteres illi legumlatores , cum suos cives mutuis inter se conviviis conciliarent. hinc Minua convivia Cretensium . quae ipsi Mρεια VO- G. r. 2.
corrupte dixerunt, festis epulis coli jussit: 4 6 quem secuti Christiani veteres institus runt, ut videre est apud Clementem epistol. Iv. ad ecclesiam Hiero lymitanam. huc quoque pertinent Atheniensium ἐio iis ι in Prytaneo , tum etiam epulae in Pasathenaeis ac Thesimophortis:
hinc Romanorum Caristia inter proximos , α
329쪽
3a Io ANNIs BOD IN Icῶiue in Capitolio re in publicis sacrificiis, ad
idque creati Epulones ; quorum exemplo V neri quatitor publica convivia uastituerunt: uinetiam legislatores Helvetiorum mutuas il- is compotationes in Schassis , quae propter ebrietates nunc edictis prohibentur , usurpari voluerunt, ut non modo cives agrestes ac rudes ad humanitatem re honestatem , sed etiam a odio , vindicta , litibus ; ad pacem , amorem ac benevolentiam revocarent, quae omnia perti
nent ad eam, quae de coelo delapsa est reolam, quaeque a Christo in sacris epulis toties usurpatur ; ut scilicet amemus inter nos. Caetera quae de optimis Rerumpublicarum legibus dici pos sunt, alterius sunt disputationis ac loci. neque enim de opthna Republica , sed de optimo imperii statu hic agimus ; quanquam legesvmnes de optima Republica , diriguntur aa optimam Priiacipis institutionem. nihil enim ab oraculo divinius dici potuit, qu1m quod a Platone dictum est: Quales in Republ. Principes fuerint, tales sore cives. id enim experientia diuturna plus satis compertum habemus . nec longius exempla petenda sunt, quam a Francisto I, re Gallorum, qui utprimum literas, a quibus sui majores semper abhorruerant, amare coepit, statim secuta nobilitas est: deinde reliqui ordines tanto studio bonas artes conquisi ni, ut nusquam literatoriim extiterit copia major. Sed cum difficile sit ut paucos optimates , qui aliquando Reipubl. Principes suturi sint, virilitibus ins mare ; multos etiam difficilius ; cives omnes difficillimum , consequens est , ad unius Principis institutionem optimi sapientiae magistri ac moderatorer, maximis propositis praemiis conquirantur : non qui peregrina lingua, id quod inepth ac perniciose antea factum utissimus , sol qui religione .vera molles Principiis animos leniter lamirant. nam omnium quae de legibus re Repub. disputantur, nihil majus est , aut majore studio dignum , quam ut primceps intelliis . se ad verum Dei cultum in hanc
330쪽
MET Monvs HIs To R. 3oys i. Iucem venisse. in eo selo versatur Reipublicar hi ac legum omnium suprema salus.qui enim Prin-m l ceps a disciplina sic erit insormatus , ut sua-ui rum omnium actionum judicem ac spectatorem Deum esse cogitet, nihil impid , nihil sceleratEt faciet, nihil turpe cogitabit hunc unum sui ci-
ves amabunt, metuent, ac ejus exemplo vitam,
i moresque suos informabunt, ut sertur do Ludovico I x, re Eduardo I, regibqs, qui propter
vitae summam iii egritatem inter divos haben- tur . nam eorum legibus ac optimis vitae institutis Gallorum & Anglorum imperia diutissi- md steterunt, ac saepe reges Anglorum de imporio depulsi suere, cum populum leges D. Eduardi petentem aspernarentur. hoc igitur regni sui damentum est , sine quo frustra leges m Principem serantur ; propterea quod improbos ab . in uriosa facinorosaque vita magistratuum m tus , non religio deterret: Principem vero quis magistratus , quae leges , quae imperia coerce-hunt, nisi religionis tanta vis est ac majestas , ut per se non modo vitiorum sit expultrix , dc vi
tutum omnium conciliatrix,in quo vertitur sv mum hominis extremumque bonum: verum et
iam Principi adeo necessaria, ut nulla re mms imperium retineatur Z quod etiamnum Arist teles primum , deinde Polybius re Epicurus mi-l minis divini contemptores satentur : ac propterea libros Trebatius Epicii reus de religione scribendos sibi putavit. sed quoniam Principum cupiditates quam plurimae existunt, quae resti gui facile non postiunt; alterum Principis insibruendi momentum erit, ut selida veraque laude pascatur, in eaque sensim adolescat. Sic enim in Thomas ex Aristotelis opinione Principem instituendum putavit: qui si gloria non erit con
tentus, in tyrannum evadet, quaeret enim opes ac voluptates : hinc ad rapinas α stupra conve
tetur. id quod accidit Dionysio juniori,quem pa
ter in otio ac deliciis ita eaucarat, ut neque ex ergastulb in lucem prodiret, neque ullis omnino