장음표시 사용
61쪽
cui dominium supervenerit, ipse de pignore convenerii quo manifesto etiam pertinent ultima legis nostra verba sed a conoenisset caet. Haec enim verba licet sane satendum, subobscurius , quid iis sibi voluerit Paulum si nificasse, et quaeri saue primo abluti possit quo sint reserenda, si tamen mentem uti scolisulti diligenter attendamus, facit eo deducimur ut ScautimNon i auctoritatem seculi ea ad here dem necessario pertinere arbitremur. Quamvis enim ex adiectis verbis, non susscit eundem esso dominum ti etiam pecuniam debeat satis intelligatur, Jurisconsultum propterea, utilem actionem creditori negare, quoniam here ipse de pignore i re sua constituendo non convenerat, ac siue improbitat excipere posset rem Gligalam tempore conventionis in bonis debitoris non suisse, noluit tamen an rationem quemquam latere posse, ideoque disertis verbis adposuit pignus tum demum utiliter potuisse convalescere, si heredis onventio de piguore intercessisset. Putat quidem Aellovius αὶ his verbis reddi rationem inter utrumque castim discriminis, sed resuta hunc Scuuinis d. l. i sane disseilius
1 Notae ad Paride etas rim II pag. Isa ubi de hae lege agitur. His Pim L. II 6 4. . .
62쪽
haec verba ad prius legis membrum referri posse videntur; sed ommodius sane continuo eum hac altera parte conjunguntur, quo etiam facere videtur verborum collocatio non .ci eundem se dominiam qui etiam pecuniam debeat sed si cenoenisset cael. Quibus, de his ultimis verbis animadversis, legi exponendae hic etiam finem imponemus, praesertim etiam quod multa huc pertinentia magis opportuno Ioco moneri pote utit, ubi sequenti Lagemus de variis Docto rum vitorum ast 1egem nostram cum ego a Modestitii conciliandam opinionibus.
In qua Pauli fragmentum confertur cum
Lego a de Pigri et His ex Lib. XIIMoaestini Disserentiarum. Ad eum igitur tandem pervenimus Ioeum, quo, ut supra significavimus, propositum nobis erat Pauli fragmentum quod huic scriptioni argume tuta suscepimus, cum altero Modestini ex eius Lib. I Disserentiarum couferre, variasque de Di iij sum Orale
63쪽
his Iogibus doctorum virorum opiniones re e sere. Quamvis enim si castini legis nostrae attendamus, rationesque quas suae sententiae reddat Paulus uiniscum reputemus, iacile sententiae eius
accedamus imo nullum dubitania loeum relinqui arbitremur, aliud arue Modestino placuisse
Meundum eam nimirum opinionem, quam hodie sequuntur plerique juris interpretes eas qui in utraque lege occurrunt diligenter collatis, observatoque onsilio quod habuerit uterque Iurisconsul us, fatendum vix ullam, ne diacamus nullam, apparere idoneam harum legum eo siliandarum rationem mullis tamen aliter visum, ac dici vix potest, quot et quam varias ad has leges in cotimidiam redigendas, tentarunt vitidoeti rationes. Nos autem ut in re tam lubrica nostrum secuti consilium, aliquid statu mus nequaquam eommittemus; sed illud tantum agemus, ut Iuris uterpretum opiniones enum remus, ac singulis rationes adjiciamus, quibus illae ab aliis impugnata sunt, ac ultimo denique loco quid hodie maxime placeat trad mus. Ne ipsam Modestini legem de industria exponere conabimur, sponte enim deducemur ad ea memoranda quae hue pertiuent continuo itaque iam ad ipsas legum nostrarum concisi iisne pergimuS. Di iij Orat
64쪽
5 Ιniet alias igitur, ut a plurimis adoptata, et quamum novimus antiquissima, oecurrit primo loco illa, quam in nota ad legem nostram pro posuit Accuratus, quamque post illum secuti sunt reliqui Digestorum glossatores secundum hane autem diversae actionis tu utraque lege occurreret mentio, essetque Paulus intelligendus de action hypothecaria in rem, cum vero M destinus loqueretur de acii e pignorat itia con traria tu personam qua ratione, inter leges nostras nulla esset pugna. De industria antem hanc senisuliam adstruxi celeberrimus Noonaei i), qui contendit Iuris Architectas lapsos errore pignoratiliae, Pauli a Modestini eges inverso o dine in digestis colloeasse Legem itaque Modestini δε actione contraria Piguoratii a accipiens, eam ita exponit, ut doceat Modestinus pignus quidem dilecto, id est ipso jure sua sponte, non eouvalescere, sed quoniam debitor de re aliena oppignoranda eum creditore conveniendo, se contrario judicio obligaverit, heredem omnino ad pignus confirmandum recte posse Conveniri a verendum dicit caninisti a nemo desiitius intellexerit utilem hypothecariam, quod suadet etiam titulus sub quo lex a collocata est.
i De Foema me dandi doli mali Cap. XII.
65쪽
Atque praeterea obstare videtur, quod ita ira taret Mon Tixus quaestionem, quae omnino nulla est, heredem enim personales obligationes defuncti in se Ruscipere, indubitati iuris est, Priamaria enim regula quae in successionibus sertur, heredem defunctum in omnibus actibus repre- Semare, a Cum eo pro una eademque persona censet ad nullas nisi ad obligationes personales referri possit iὶ Cum contra ipsa loquendi rauo qua utitur MongsT1Nus satis ostendit eum agere de re, de qua quaeri posse noverit, dicit enim pignus irecto quidem non eonvalescit sed dabitur,eaet. Praeterea illud obstare videtur, quod actio nitaria, quae uotiua heredem competeret, non esset utilis sed omnino directa, neque enim videtur admitti posse quod dicit Noonae a , cou-trariam actionem propterea directam nou esse, quod ad subtilitatem attendentibus non potest valere hona fidei contractus qualis pignoratilius, in quo dolus malus Ilenae rei oppignoratione admissus est: tum enim maxime actio contraria locum habet, eum pignus per se non consistit,
atque in id ipsum alet, ut debitor indemnis
i Nriae ut dieit cui Letis notae ad Pand. d. I. PHLus Negasset heredem contraria pignoratilia on-
66쪽
servetur; quod pignus a debitore constitiuum, per dolum ejus, quod alienam rem dedit, uia Ilier initum sit, neque tit ammadveriit LN Nis νκs i ulla idonea ratio reddi possit, quare umaeuo tu defunctum directa competeret creditori, contra heredem utilis tantum daretur. Ulteriua etiam progreditur iacissi a qui non tantum in Modestini fragmento verum etiami Pauli Ieg titilem pignoraritiam pro utili pignoratilia contraria Becipit, monetque speciem, quam habet Paulus, intelligendam esse de aetione contraria, quae oritur ex pignore confirmato, cum Modestinus conita loquatur de utili, quam solus parit defancti ontractus; sed praeterea quod ex tota Pauli lege manifesto appareat eum loqui de actione hypothecaria in rem illud etiam confirmata ex collato aisso Nio 3h, ii l ypothecariam actionem eam esse dicit, quae creditori pignoris perseqaetidi caussa datur, citatque quae dam jurisconsultorum oea ad hane definitionem
67쪽
illustrandam ut Lege i do Pign. et ubi Quasi serviana dicitur actio qua creditores pignora sua persequentur; ac mulla plara et porro non apparet qua ratioue inter Paulum et Modestinum ita posset distingui, ut ille loqueretur de utili ex pignore confirmato descendente, hie vero de pignore ex ipso contractu defuncti. Aliam harum 1egum conciliandam viam in gressus est Erius Aa st i , Paulum et M destitium, diversum casum traetare distens illum enim utilem hypothecariam negare contendit, quoniam agat de pignore rei alienae constituto contra domini voluntatem expressam, eoque re- si fitente ne res sua obligaretur cum hic coniraeum casum ob oculos habuerit, quo res aliena
tantum oppignorata ignorante domino a). Quam Fabri interpretarionem ideo hic paucis absolve mus, quoniam prior hujus partis datius da ea egimus ut moneri hic sussiciat quae ibi pluti
bus demonstrare conati sumus quamvi vecta, sine mea voluntate, in Pauli Iege eo sensu ace
piamus, quo ea intelligi vult Faber, tamen inde nullam idoneam discrimitiis rationem oriri posse;
68쪽
quod enim in iure aliquo ignorante fieri potes id est, consensu eius non petito, eodem modo etiam contra expressam ejus voluntatem recte etiam perficitur. Subtilis omnino ea ratio videri possit, quam proposui DUAn sus qui contendit opiniones, Pauli ac Modestini minime esse contrarias sed dictum alterius ab altero elui exceptione quadam suppleri ae declarari. Actio nimirum quam Pataus priore legis suae parte concedi , altera vero denegat, accipit pro hypothecam simpliciter si dicta, seu quasi Serviana directa, quam ulialem hie voeari dicit ratione fictionis Servianae de Inductis a Mono ad cuius exemplum recepta est. Quo statuto conficit Modestinum Paulo omnino consentire, cum etiam dicat pignus ex Post iacto, dire et quidem non convalescere; sed a tum ulterius progreditur ac utiliter agi posse assirmat; quod ut ait Duarenus Pauli e pore nondum erat receptum. Verum in Pauli nequaquam explicari possit de quasi Servia Da directa, seu ex verbis dicti, manifestum enim hanc neque prior Iegis parte obtinere potuisse, reditor enim rem obligatam tempore eo ventionis suisse in bonis debitoris nullo modo probare poterat. Quod ipse Duarenus etiam se
69쪽
sisse videtur. Praeterea ex tota Pauli lege satis, ut videtur, apparet Paulum nullo modo de directa loqui hypotheca tia, sed omnino de utiliquam propter aequitatis rationem priore casu concedit, eaque deiiciente, altero denegat. Neque illa distinguendi ratio inter auIi a Mou nisi aetatem, ut supra latius videbimus mulium essi cere possit. Cum maxima distinguendo hane rem expedit conantur iuris interpretes hane etiam viam entarunt ut dicerent: uteresse, utrum eontra ipsum debitorem an vero contra tertium possessoremispothecaria agatur, quod protulit Bocer. Sed hune sequentem in modum resutavit A vovius. Ex hac sententia actio hypothecaria vel negatur ontra possessorem et conceditur contra heredem, vel datur adversus heredem negatur vero adversus ipsum dominum. o omnino magis esse videtur ut eompeia haec acti contra heredem, qui defunctum in omnibus debet representare. Neque tamen illud rationi jurisconsulti convenit. Simpli estε enim dicit pignus eo valescere, ut cujusque possessio sit eadem ratio maneat. Atque omnino hoc ita esse videtur, simulac enim datur utilis actio confirmatur ealerius, quod habe creditor in re oppignorata, cumque, ut iuris principiis consen taneum, hoc onus rei inhereat eamque apud quem - utique Possessorem sequatur, arbitrarium omnino
70쪽
esset, nec admittendum hoc casu tantopere a iurissae ius discedi. Sunt ei alii qui Paulum de juris rigore a cipiunt, cum contra MoDMT1Nus de aequitate loquatur. Sed praeterea quam etsi ho ad mitteretur, omnino tamen dissentirent ambo iurisconsulit, ferri posse non videtur, ex tota enim et Pauli manifestum, eum nou lam summum jus speclasse quam magis aequitatem, praetere en m quod omnis utilis actio ad aequitatis curam pertineat, de hae loqui Paulum manifestum ex ultimis legis ejus verbis, difficile enim ut aliquem aelion teneri, De ex mendacio possit argui ad aliud quid, quam ad aequitatem re se Ultimo Ioeo illa nobis restat inspicienda conciliandi ratio, olim a Cn RO i proposita, quaeque una omnium maxime nobis placuit. Legem autem Mod Emixi ita explicat, ut eundem qu dem casum ob oculos habuerit quam Paulus, eoque idem uti esse dixerit, sed tantum ulterius pro grediatur docet enim, quamvis pignus inde non e valescat, quod is cujus res praeter Euam luntatem pignori data sit heres exstiterit illi, qui eam obligavit, si tamen heres post mortem desunt cum creditore de pignore confirmando pae