Dissertatio historicotheologica de fatis calicis eucharistici in ecclesia Romana a concilio Costantiensi ad nostra usque tempora quam D.O.M.A. praeside Io. Andr. Schmidio abbate Mariaevallensi ... solenni eruditorum disquisitioni submittit responsuru

2쪽

VIRO REVERE DISSIMO

UIRIS SUMME MAXIMERVE REVE,

RENDIS, OBILISSIMIS, CONSULTIAMAEIS ATQUE AMPLISSIME.

ECCLESIARUM PER ELE

CAETERISQUE ELECTORALIS CONSISTORII QUOD HANNOUERAE

CONSILIARIIS

EXCELLENTISSIMIS

3쪽

SUMMA ANIMI SVBMISSIONE COLENDI

HASCE PRO INGENII MODULO ELABORATAS sTUDIORUM SUORUM , ACADEMICORUM PRIMITIAScOMSECRARE VOLGI, DEBUIT

4쪽

Αteria, quam tractandam suscipimus, elegans rident,valde prolixa tamen 6c intricata esse viisetur; quapropter praeprimis sollicitos nos esse oportet, ut plura paucis,& obscura, quantum

oportet, ut plura paucis,oc obscura, quantum fieri potest, perspicue proponamus. Hoc autem commode a nobis praestari posse confidimus, si justo ordine recensionem nostram historicam instutuerimus. Tres eam ob causiam nobis eligimus periodos, s cundum quas fata calicis eueharis ita eXponere , animus nobis est. Periodus prima eoaetinebis fata racteis euehar iri ab se renenis Con- 'Atlans usque ad concilium Basiliense. Perio ου secunda exhibebis fata Osiris eueharistisi ab ipse concilia Z Iiensi ad eoncilium videntinum. Periodus tertia dabis fata ealicis eueha siriab ipse emedio Tridentiss

6. II. Priusouam autem propositum ipsum aggrediamur, paucula quaedam de origine, progressu & scopo ademti calicis eucharistici & communionis sub una specie praemittenda erunt, ut facilius in cognitionem totius controversiae de communione laicali sub utraque speeiε pervenire atque connexionem historiae de mutilatione cCmae dominicae eiusque in integrum restitutione, eo melius ostendere queamus. Circa originem Vero communionis sub. una specie dc tempus definitionis ser

n aliquod

5쪽

DOMINIs MAECENATIBUS PROMOTORIBVS AC RESPL-i :

SUMMA ANIMI SUBMISSIONE COLENDI

HAsCE PRO INGENII MODULO ELABORATAS sT IORUM SUORUM ACADEMICORvMPRIMITIAS

ME RARE VOLVIT, DEBUIT

6쪽

Ateria, quam tractandam suscipimus, elepans nisuident alde prolixa tamen dc intricata esse viaetur; quapropter praeprimis siollicitos nos esse

oportet , ut plura paucis,dc Obscura, quantum fieri potest, perspicue proponamus. Hoc auis p a tem commode a nobis praestari posse confidimus, li justo ordine recensionem nostram historicam instituerimus. Tres eam ob causam nobis eligimus periodos, iscundum quas fata calicis eueharistici expciuere , animus nobis est. Periodus prima continebis fata eaAris eueharistita ab se renenio C-santiens usque ad concilium Basiliense. Periodus secundia exhibebis sara Osiris eueharistici ab ipse rancilla salvliosi ad renesitum videntinum. Periodus tertia dabis faeta ealicis eschinsis ab ipse concilio Tridentiss

usque ad nostias μωξονα

6. II. Priusquam autem propositum ipsum aggrediamur, paucula quaedam de origine, progressu & scopo ademti calicis eucharistici dc communionis sub una specie praemittenda erunt, ut facilius in cognitionem totius controversiae de communione laicali siub utraque speciε pervenire atque connexionem hustoriae de mutilatione comae dominicae ejusque in integrum restitutione, eo melius ostendere queamus. Circa originem Vero communionis siab una specie dc tempus definitionis per

A aliquod

7쪽

aliquod concilii decretum, ipsi doctores pontificii inter se non

conveniunt. Quidam ex illis tam rigidi fiant siete mutilatae S. Coenae defensores , ut communionem laicalem sub una specie, non autem sub utraque, ab institutione & mandato Christi, praxi apostolorum S primitivae ecclesiae originem trahere, affirmare audeant. Ideoque dicere non verentur, illos,qui laicis porrigunt divinissimum eucharistiae secramentum sub utraque specie, panis scilicet & vini, agere contra voluntatem Christi, contra scripturam veteris lic novae legis dc sanctorum patrum ab ecclcsia approhatorum. Et quanquam corinthi Cam ecclesiam, Cyprianum, Donatum& alios S. eucharistiam

sub utraque specie acramentali sumsisse aliisque distribuisse,

negare non possunt: Illam tamen hunc communicandi mois

rem a masis & pseudo prophetis didicisse; hos vero primum ex simplicitate & pia devotione ritum illum exercuisse, sed pomea melius informatos poenituisse. Alios, quos idem fecisse legimus, ex mera malitia, ut haereticos & erroneos,illud per gisse aiunt. Ad hanc classem referendus esse videtur anonymus ille theologus &Broda in scriptis suis contra Jacobellum,quae ex antiquissimis MSCtis edita exhibet maxime venerabilis Domunus Praepositus Hermannus pon der e ardi praeceptor ac patronus meus tanto majori animi submissione colendus, quanto majoribus meritis me hactenus sibi obstrinxit, in egregio opere suo de rebus concilii Oecumenici Constantiensis. a Quidam qui mitiores Videri votarie. M Drir quidem Christi, apostolorum dc sanctorum patrum primitivae eecIesiae aetate in quibusdam locis laicis datam esse communionem sub una specie tnegare tamen non audent, in aliquibus etiam ecclesiis communioriem sub utraque laicis lic licite quidem, disipensatain, atque ita indisserentem fuisse primis temporibus usum communionis sub altera vel utraque specie. Huic sententiae acce

a B. G. Callat, P. m. 4.

8쪽

errare ecclesiam Romanam Volunt, quae ob rationabiles cauissas hunc laicos communicandi modum hodie observet. I

ter hos est Thomas de Aquinas b) Georg. Cassander e Georg. Wicelius d9 Card. Bona o item concilium Constantiense in decreto Sess. XIII. publicato in causa communi nis sub una specie a Jacobello impugnatata I

g. III. Quemadmodum autem de Origine communi nis sub una specie , prout vidimus, valde variantes ipsbrum pontificiorum doctorum sunt sententiae, ita non minus in asignando decreto quodam concisii, quo illa Toborata , dc ulus dominici calicis abrogatus sit, inter se discrepant. Qui pro antiquitate hujus ritus contendunt, illum sorte approbatum esse uni in concilio Ephesino propter Nestorium habito, quod ille docuerit siub specie panis in lacramento eucharistiae esse tantum cadaver exlangue seu corpus Christi mortuum, hinc duplicem speciem neceuario ab illo esse sumendam, qui velit dc corpo-xis Christi & sanguinis ejus particeps fieri. Sed nos cum D

merito respondemus; merum hoc esse figmentum, cum nullus ex veteribus hanc opinionem Nestorio tribuat, & in hist xia actisque concilii Ephesini ne vestigia quidem ulla talis . vel disputationis vel decreti appareant. Nihilominus hanc, de communionis sub una specie in concilio Ephesino definitione, sententiam valde verosimilem esse dicunt, ex pontificiis

viri celeberrimi Ηosius, Hardingus, o Sc. Cardinalis

A a Cusi

9쪽

Culanus, O cujus quoque Augustana nostra consessio, me tionem facit, M & cum eo alii, imo ex ipsis reformatis Joh. Henr. Alstedius ce) de communione laicali sub una specie

in s. coena definitionem iactam esse volunt sub Innocentio III. pontifice in concilio Lateranensi IV. anno circiter Ia s.&prohibitum fuisse usum calicis per capitulum omnis utriusq- s xus dcc. ubi sacramenti, quam vocem in singulari unam speciem denotare Vult Cusanus) non secramentarum ab omnibus Meltibus sumendorum,fbrte fit mentio & exinde colligere frustra conatur, communionem sub utraque sipecie Iaicis fuisse interductam, & cum omnes doctores in monachi haec verba capituli ita quoque intellexerint, sensim sensimque in ecclesiam latinam irrepsisse morem communicandi populum sub una tantum specie hanc esse illam consuetudinem laudabilem ad quam eoncilium Constantiense in decreto Bo provocet. Sed quam infirmis haec quoque sententia nitatur argumentis, quilibet, ut credo, facile perspiciet, cum, ut Bugentagius recte o, servavit, v X sacramentum & sacramenta a veteribus doctoribus non solum promiscue adhibeatur, sed etiam adhuc a iacere tibus pontificiorum missa, in qua tamen utraque species ori tur, sacramentum dicatur, ipsumque concilium Constantiet se asserat Christum sub utraque specie panis & vini hoc umnerabile sacramentum instituisset accedit, quod ex hoc memhulo non liceat colligere, quaenam praeciis lpecies saerament, lis omittenda, quae autem laicis sit danda. Nefiare equidem non possumus, postquam dogma transsubstantiationis publico quodam decreto in hoc concit. Later. IV. robur accepit, ex metu effusionis multos de subtractione calicis, periculum hoc evitandi causis cogitasse, quosdam etiam, prout videtur Moris nayo, o loco vini consecrati, Vinum ablutionis & non conis

secratum sivis propinasse i attamen decreto quodam concilii adjutos haec talia secisse, est quod negamus. i Hinc nonnulli

H epist. να . ad soli. ιὶ abiis r. p. m. n. 9 in thesaura thron. p. 374.

10쪽

ex pontificiis rectissime nobiscum sentiunt, ante concilium Constantiense nullum de communione sub una specie laicis danda inveniri concilii decretum,ut VasqueZ Q Alphonis de

Castro b Georgius de Valentia ce dic.

. IV. Si autem quisquam ex nobis quaereret Veram originem & progressum communionis laicalis sub una specie, ademtique calicis initium, cum Augustana nostra consessione confiteri fas erit: γ quod diu quidem manseris hic mos communicandi sic. sub utraque specie in ecclesia, non tamen constare, quando aut quoauctorest mutatus. Ne tamen quidam ex pontis ficiis jactitare possint, consuetudinem iam adeo vetustam esse,ut initium eius ne assignari quidem possit; etsi non annum, seculum tamen, quo haec pontificiorum praxis ecclesiam occidentalem invalit, indicare conabimur. Saepius quidem a primis seculis mutilatio coenae dominicae cum per haeretico tum alios silperstitiosos hominestentata, nunquam tamen, dotiori-hus orthodoxis resistentibus, durabilis fuit. In secundo M.tim seculo surgebat Marcion, primogenitus ille diaboli, qui vinum abominabatur & in SS. eucharistia aquam loco vini adhibebat, sed illi strenue restiterunt Viri inter caeteros celebres

Justinus M. Irenaeus g Tertullianus ch Epiphanius

ι dc alii. Marcion in hoc errore asseclam sibi vidit Tati num cum sectatoribus sitas qui Aquarii dicti, eo quod vunum tanquam germen diaboli rejicientes, aqua in S. coena ute-hantur, sed & nis sese opposuerunt Irenaeus & Epiphanius. ι Gnostici loco vini sanguinem menstruatum adhibuisse in S. eucharistia & oppugnatores Irenaeum m Tertullianum