장음표시 사용
111쪽
C sive menstruum, quo ad firmitatem memoratis succis dandam uterentur antiqui , aut deploratam esse purpurarum restitutionem. Constat enim menstruum , quo antiqui iaceos illos ita firmarent, ut immortales redderent, nec est omnino cono clamata purpurarum restitutio. Ut vero id probemus, prius quantum in pericu
lis factis peccaverint nostri homines ei. Galli, & Britanni, disquiramus. In selicius certe periculum nullum factum est, sive materiam . sive formam spectemus. Plurimum igitur primo quoad materiam viri el. peccaverunt, cum nonnulli ex purpuris tantum aut ex buccinis tantum eosdem colores educere curarint, quibus utrisque conchis simul iunctis , & non separatis uterentur antiqui, nonnulli autem neque ex purpuris, neque ex buccinis. sed ex turbinibus aliisque concharum generibus purpuras educere tentaverint, ex quibus nullos purpureos colores extrahere antiqui unquam consuessent, omnes denique sive ex hue ei nis, sive ex purpuris, sive ex turbinibus , aliisque concharum generibus rubi eundum colorem eliciendum iuxta vulθi errorem statuerint, quem rubi eundum colorem nullo modo antiquae purpurae ni si fatuum habuerunt. Mitto eosdem ei. viros nihil pensi habuisse, utrum hisce conchis vivis, an mortuis, uno ictu, vel sensim occisis, aestate an hyeme captis uterentur, quod plurimum iuxta antiquorum leges ad firmiores vel infirmiores purpuras cudendas referret, uti superioribus capitibus est observatum. Forma verum & artificio etiam ei. isti viri peccaverunt. Audivimus enim non omni purpurarum , & buccinorum, sed tantum cuiusdam eorum uenae parvo succo antiquos usos, eumque triduo sale, decem diebus servore, & igni macerasse, in cortinas plumbeas coniicientes, certam aquae copiam miscentes, alterum altero succo temperantes. Nihil horum vero per nostros cl. viros factum est. Nec sale, nec aqua, nec igni, nec maceratione, nee servore ullo usi sunt,
sed succum omnem & aptum, & ineptum alterutrius tantum ex istis conchyliis ad unum solis calorem paucis diebus aut horis exposuerunt . Si igitur hi docti viri aut nullis, aut non omnibus antiquis purpurariis conchyliis usi sunt, si totam antiquorum artem, aut menstruum omiserunt, quid mirum s t. eos voti
compotes non iactos, & indiligentissimum eorum periculum nihil aliud eduxisse,
quam colorem quemdam rubicundum, quem purpurae antiquae nunquam exhibuerunt, & colorem rubicundum ita levem. & fatuum, ut a qualibet aquae quan
titate protinus dilutum extingueretur. Et tamen nostris hisce Cl. Gallis. & Bri. tannis facile suit intellectu, Plinio ceterisque priscis seriptoribus , quos attulimus,
praeeuntibus, una arte, & uno menstruo saliturae, Sc eocturae antiquos uti consuevisse, quod illud unum menstruum idoneum comperissent, quo nedum firmitate, sed etiam immortalitate illa, quam memoravimus, purpurei colores dona. rentur: Eosdem antiquos non alterutris, sed vel uno purpurarum succo, vel ad summum utrisque succis 3c purpurarum & buccinorum usos, quod buccinorum succus post salituram, & servorem rubicundus quidem, sed sucum tamen adhuc remittens, nulla alia re nisi succo purpurarum admixto tenax, & indelebile reddi posset, qui purpurarum succus post cocturam. & salituram niger non solum, sed etiam fixus, & apprime cohaerens fieret. Et denique antiquos ipsos in condendis purpuris, perpetuo a succis licet coloratis, aut parvo tempore colorandis turbinum aliarumque concharum abstinuisse, quod sorsan experimentum secissent,
hosce turbinum aliarumque concharum succos etiam post huiusmodi maeerationem ita vappas remanere consuevisse, ut ne ipse quidem fixus purani rarum succus, cum quo miscerentur, aptus esset, ut eos illa diuturna cohaerentia donaret, qua ma-Xime antiquae purpurae commendarentur . . Sphal
112쪽
Sphalmata autem a Cl. nostrIs Gallis, & BrItannis In experiundis purpuris
admissa, non haee una, licet plurima, & gravissima, suerunt. Legimus in transactionibus Philosophicis Londinensibus tom. VII. pag. DCCCXXV. Oceanum omnino carere purpuris. Immo id etiam ipsa Notitia Imperii cap. LVI. relata
confirmare videtur, quae officinas purpurarias omnes in mediterranei maris littoribus, nullas vero in littoribus Oceani recenset. Quomodo igitur praesertim Britanni in Britannico oceano, & Galli Reaumurius, & Mazeas in Oceano Gallico, producere purpuras potuissent e solis huccinis, purpuris omissis, quae in Oceano nequaquam degunt, quaeque purpurae ad formandos colores purpureos sunt apprime necessariae, & sne quibus purpuris antiqui neque solebant, neque poterant colores ipsos purpureos inducere, uti superioribus eapitibus est probatum Τ Deinde vero ut concedamus, etiam purpuras in Oceano reperiri, clarissima sunt testimonia Aristotelis, Plinii, Vitruvii cap. XX. a nobis relata, purpuras, & buccina
Galliae, Britanniae, ceterarumque ad septemtrionem vergentium regionum unos purpureos colores nigros produxisse, non vero rubidos, violaceos, caeruleos, croceos, multoque minus rubicundos, qui purpureus color rubicundus vix ae ne
vix quidem nisi in Pers de, & India ab antiquis haberetur. Quomodo igitur ho
die est putandum, sive buccina, sive etiam purpuras Angliae, Galliae, eeterarumque huiusmodi regionum, alium colorem daturas suisse, quam vilissimum nigrum, aut quomodo colorem alium purpureum, praeterquam nigrum ipsum, ex harum regionum eonchyliis educere si docti viri potuissent, quamvis utrumque conchyliorum genus adhibuissent, quod infelicissime praeterierunt, & quamvis omne an. liquorum opificium adhibuistent, quod aeque etiam infelicissime praeterierunt. Sed pretium est operae etiam attendere , felicissimum experimentum sese obiecisse Cl. viris, quod ab iisdem non est animadversum. Si enim in memora. tis suis periculis observarunt viri docti succum prius candidum eortamdem conchyliorum in rubidum, aut rubicundum esse versum sola tenuissima actione aeris,& solis, 3c paucis diebus aut horis, quo magis iudicandum per eos fuit, succos eosdem in rubidum, violaceum, aliosque colores versum iri, si potentissimae salis, & ignis actioni per plurimos dies, uti mos erat antiquis, obiicerentur. Hine
nos omnes hoc virorum doctorum experimentum doceat, flores buccinorum, &purpurarum natura ita institutos esse, ut colorem suum vel sponte, vel maceratationis ope mutare possint, & si tenuis sit maceratio, mutatos eoiores debiles,&evanidos futuros; si vero violenta fuerit maceratio, mutatos i plos colores ita firmos, & sere aeternos evasuros, ut nulla vis eos delere, aut minuere possit. Doeeat etiam in qualibet sive tenui, sive violenta laeeorum eorumdem macera. tione , primum viridem, deinde in bueeinis rubicundum, in purpuris nigrum colorem produci, succos denique eosdem in regionibus ad meridiem versis post violentam illam salis & ignis macerationem daturos colores purpureos violaceos, rubidos, eaeruleos, flavoS, rubicundos. eandidos . eeterosque mixtos, quos retulimus, eosdem vero succos regionum ad septemtrionem vergentium post eamdem maioremve etiam salis & ignis macerationem in unum inamoenum purpureum colorem nigrum abituros.
113쪽
De vera restitutione purpurarum.
QVae eum ita fini, iam tempus postulare videtur, serio tandem aliquando de
restituendo nobilissimo hoc purpurarum artificio esse cogitandum, cuius artiheli nullum vidimus adhue diligens periculum factum, quodque artificium, quemadmodum inter antiqua opificia stupor & admiratio habitum est, ita etiam recentium opificiorum sere maximum spemculum omnino haberetur . Id sicile fiet, si ea omnia peragantur, quae iuxta antiquorum placita requiruntur, quae . que iratis, ut aiunt, Diis hactenus sunt omissa . En leges opificii, quae susus hactenus relatae hie in breve orationis spatium cogentur. Nostrates ipsas purpuras, & buccina adhibeto, ceteras eonchas abiicito. Concharum illarum piscatum peculiaribus naxis, peculiaribus escis, a cani ineaea ad ver, sive a septembri ad martium mentem facito, vivas capito. Uno ictu saxis aut trapetis occidito, flores aut venae succos e magnis existrahito, parvas sere integras adhibeto. Flores buccinorum, flores purpurarum separatim tribus diebus salitos servato, sextantem salis sive uncias viginti in singulas venarum centenas i potius vicenas Iibras adhibeto. In plumbeas cortinas separatim iniicito, aquam ex tertia parte Infundito. Lento igni per decem dies servere sinito. earnes inter servendum despumato. Lanam puram prius lixiviis subiicito, tum tinchurae manus admovet . Ut dibapham purpuram violaeeam saetas, lanam prius in buccinorum eortinam quinque horarum spatio demittito, tum inde extractam & carminatam in purpurarum cortinam altero quinque horarum spatio delicito. Ut autem dibapham rubidam purpuram Tyriam sicias, Ianam eodem modo praeparatam prius in viridem adhuc purpurarum cortinam quinque horarum spatio coniicito, inde eodem modo extractam & carminatam in buccinorum cortinam eodem quinque horarum spatio immittito. Ut hasce duas purpuras dibaphas facias, libras ducentas sucei buccinorum, libras eentum & decem succi purpurarum in singulas Ianae decem libras achibeto. Adiecta aqua ex tertia parte integram mixturam librarum quatuor centum
sexaginta quinque facito, hane mixturam post lentum servorem sere ad viginti libras crassi glutinis redigito.
Ut autem purpuras e chyliatas eaeruleas hyaeinthinas, caeruIeas molochinas,& flavas facias, lanam ut ante praeparatam in unam purpurarum cortinam quin
que horarum spatio, buccinis omnino omissis, inlicito. Ut hasce purpuras conchyliatas saetas, libras tantum quinquaginta quinque sueet purpurarum in sngulas Ianae decem libras adhibeto. adiecta ex tertia parte
aqua lotio aut iure temperata integram mixturam librarum fere octoginta iacito. Purpuras rubicundas solis buccinis iacito, sed uti evanidas fugito. Si maiorem buccinorum quam purpurarum copiam adhibueris, purpuras m hirundiores, sed infirmiores facito, si vero maiorem purpurarum , quam buccino rum copiam adhibueris, purpuras nigriores & firmiores facito. Purpuras rubicundas, & candidas tantum in Perside & India, ubi non evanidae, sed firmissimae, OIm aut melle admixto conficito.
114쪽
Dupli eatis artificiis purpuras mixtas sicito.
In Oceano, ubi nullae conchae purpurae, nullas purpuras tentato. In Gallia ad Μediterraneum & in Ponto, ceterisque maris Mediterranei littoribus ad septemtrionem vergentibus unas purpuras nigras habeto.
Clarissimas in Hispania lividas, in Italia violaceas, in Laconia, in Phoeni. eia, in Asia, in Asriea rubidas purpuras habeto.
Diversa, quae relata sunt, artificia purpureos colores sere omnes ubivis genotium reddunto, sed eolores illi feliciores in regionibus ad meridiem positis sunto. In Gallia tamen, & in Ponto, ceterisque maris Μediterranei resionibus ad septemtrionem vergentibus, & si omnia artificia adhibueris, nullas alias purpuras quam nigras, uti dictum est , tentato. Maximos etiam sumptus animadvertito, maximo tamen etiam pretio vendito. Ita, hae leges omnes si serventur, nobilissimas purpuras certissimo postliminio revocatum iri spondere audeo, si tamen haec tantummodo prius monuerimus. Plurimos forsan numerorum errores in editionibus Plinii ceterorumque scriptorum, quos retulimus, latere posse. Eosdem scriptores , plurimas sorte minutiores circumstantias, a quibus maxime pendent opificia, reticere & omittere potuisse. Pericula plurima ideireo facienda , sumptusque, qui per se maximi, multiplicandos. Hasce duas res me censu minimo hominem hactenus a sumptuosis periculis istis faciendis deterrere potuisse. Sperare, alios opulentiores non deterrituras. Id si con tingat, rem actam esse, novoque spectaculo Europam esse donatam. Si id vero non contigerit, illud omnino nostris hominibus sere exprobrandum, quod In me morata Cassi ori epistoIa Theodericus sui Hydruntini baphii praesecto exprobrarit e Muod si emebI orum qualitas non mutatών, si toreularis illius una vindemias, culpa nimirum arti eis erit, cui se copia nulla subtraai .
115쪽
DE ANTI UA ET NUPERA PURPURA DISSERTATIO
N dubito lare plerosque, qui rem minus utilem me facturum tuis dicent, si hanc de marina Purpura scriptionem instituero, cuius
purpurae vel In rerum . naturalium, vel in artium deperditarum historia tantula monumenta supersunt. Sed si humanorum temporum vicissitudines novas artes inducere, huiusce vero nobilissimi coloris usum extinguere potuerunt, non tamen iactura eiusdem purpurae est
amanda, utpote quam in eum locum restitutum iri adhue si spes, quem ab heroicis temporibus ad sextum usque seculum Christianae Epochae cum ingenti gloria obtinuisse scimus. sal Horat. art. poet.
Multa rena centur, quaae iam cecidere, cadentque Quae nunc sunt in honore.
Iacebant porro viginti ab hinc annis hi commentarioli in sepositis membra. nis, sed eum, ut illos ederem, auctor mihi fuerit amicus summus meus Iohan. nes Biptista Vallius Vicentinus Pharmacopola naturalis historiae prudentissimus, qui mihi, utpote qui Venetiis loco purpurariis observationibus obeundis maxime idoneo vitam agerem, huic operi manus admovere, cum in vivis degeret, peris suaserit, ita iure merito,' ut memoriam docti viri excitarem,& ut gratiam ali- . - quam i ii Initio superioris libelli nostri breviter praefati sumus, plurima noFa, ptu rima etiam omnibus nostrorum hominum libris ad Wersantia in eodem libello emein venienda . nos autem neminem accusa tur S, caussam tantum nostram dictu ros, lectores doctos iudicaturos . Nunc autem iterum breviter praesari operae pretium duximus, hanc nuperam de Purpura tractationem, quod brevis sit, quod o-
Innes nuperorum Scriptorum Frrores commplectatur , quod nonnulla etiam nova ab auctoris penu depromat, Latina lingua donatam, notis perpetuis emenda
tam . huic tertiae libelli nostri editioni subiecturos. ita nuperis omnibus Script ribus responsuros , purpuream materiam sere absoluturos . ingentem librum ingens malum non facturos. Quod iterum igitur ustum felixque sit, initium rei facimus. iii Brevitas, quam praefati sumus, postulat , ne demonstrationes superioris nostri libelli. hie rursus iterentur. Hinc sequentibus notis saepius ad cohaerentia Capita eiusdem libelli lectores delegabimus. Id semel monuisse suffecerit. SphaIma igitur primum emendemus . Purpurae usus non iam usque ad Vl. seculum, sed quoad privatos omnes usque ad The dosium Magnum , & ad.seculum IV., quoad vero Imperatores Romanos aut Graecos &principes Imperii viros usque ad medietatem seculi XU. , Ae ad ruinam Graeci Imperii
perduravit. Capit. LVIII. LIX. LX.
116쪽
quam referrem, informes ipsos commentariolos de antIqua purpura eomponere statui, immo adnectere etiam de nupera Purpura tractatiunculam , ne hae artes quoque nostrae, quae multo nunc in honore habentur, ex memoria hominum ali-ruando dilabantur, uti purpurarium opificium ex memoria nostrorum hominum actum est, ut malo sato dilaberetur. Μarina itaque Purpura, quae maximum principum virorum ad sextum usisque seculum suerat ornamentum, ex quarundam marinarum concharum, quas uni. valvas 3c turbinatas vocant, sanguine aut potius succo educebatur. Quod vero
etiam ad id se eulum marina Purpura claruerit, ex Cassiodori epistola liquet, lib. I. ep. II. Var. in quam Theonio Tarentino Praetori scribit, iiij & in qua eum aeriter incusat, quod annuas Purpuras ad regiam Theodorici domum quanto ocius transmittendas non curaverit. Quid en m agunt tot artifices, tot nautarum catervae, tot familiae rusticorum . . . Puod F facultatis tuae adhuc eura nisdeferit, δε famiis propriae non tangit affectus, intra iIlum d em, imm nente tibi harum portitore, cum Blatta, quam nostro cubiculo dare consuevisi, venire fesina ... Eoa 'ros vi H ron Italica, aut cum profecto vestarium. Qua epistola edocemur marinam Purpuram maximi eo quoque seculo aestimatam, utpote quae ex usu
regis Theodorici esset, eiusdemque Purpurae nomen iam labente Latina lingua in illud Blattae, aut blattei coloris transisse, fortasse quod similis color blattis aut vermibus conficeretur, uti Turnebus suspicatur, nimirum fere ille color, qui nupera nostra eoeein ilia exprimitur: s Ivὶ paraverat funes blatta serico eoeco intortos, ut in Elagabali Vita ait Lampridius. sv) Quod enim secundum eoe- cum antiquis temporibus optima Purpura etiam ex aliis vermibus duceretur, loeus est Isaiae: s Cap. I. vers. CLXx XL ) Si fuerint peccata vesra , ut eoee num, quasi nἰκ dealbabuntur, σ s fuerinr rubra quasi vermiculus, velut lana albae unx. vi)o Seytum
inὶ Non Theonio, sed Theoni: non Plaetori, sed Baphii Hydruntini Praeposito. Praetores iam enim sub antecedentibus Imperatoribus, nedum sub Theodorico Gothorum rege obsoleverant . Integram hanc Cassi odori epistolam Cap. LVIII. nos dedimus. iv Color e ei aut e ei niliae non similis Purpurae , sed dissimillimus fuit. Ille blattis aut vermibus confectus & rubicundus. Cap. XVI. Haec conchis marinis consecta . Ac nunquam rubicunda . Cap. XIX. Igitur si hanc etymologiam spectaremus , non Purpuram, sed potius colorem cocci aut coce initiae Blattam, aut blatteum vocari oportuisset. Blattae autem , seu blattei coloris nomen, quo profecto Purpura sequiore linguae Latinae tempore indiginabatur, ex naso aut rostro conchae purpurae, quod blatta a 8λαπτω, percurio appellabatur , originem duxit.
Cap. XVIII. v) Hunc Lampridii locum adducit a
ctor, ut probet blattam sive purpuram, de coccum aut coccinitiam similes colores fui fle. Nos autem Cap. XVIII. cum aliis Scriptorum locis adduximus, ut probaremus blattam ipsam, sive purpuram, dccoccum colores longe dissimiles fuisse. Id rectius est. Lampridius enim eodem loco blattam de coccum uti duos distinctos colores nominat. Distincti igitur c lores iuxta ipsum Lampridium esse debuerunt . vir Purpura ex nullis vermibus, sed ex purpuris marinis educebatur, & locus Isaiae non de purpuris . sed de eoce in eo, de alis coloribus, qui vermiculis pararentur, unam habet mentionem. Sed hic gravissimus & vulgatissimus error latet. Primis superioris nostri libelli capitibus demonstratum a nobis est, Colores purpureos fuisse novem simplices , di quinque mixtos, inter quos rubicundus ob nullam suam firmitatem omnino inusitatus esset. Vulgus autem nostrum non secus ac nu-
117쪽
Sextum vero post seculum nulla aut parva reperitur mentio purpurae in Asia, Asriea, & Europa, ubi ita quondam redundaret, ut ipse Trimalcionis serrivus promus condus die natali suo a cliente purpura donaretur. Arbiter in Coena ) vestim ta mea cubitoria perdidit semus in, quae mibi natali meo eliens quidam donaverat, Uria sne dubio, sed iam semeI Iota. Sed eur in tot locis sere eodem tempore opificium purpurarum obsoleverit, non ita facile est iudicare. Suspieatur Panei rotus de rebus deperditis tit. I. bella, quae per orientis regiones latius & saevius percrebuerant, amissae purpurae caustam suisse. Sed multis
enimvero de caussis minus verum hoc iudicium existimabitur. Quamvis enim noneamus inficias, bellicos tumultus plurima caligine artes offudita, oblitterare tamen landitus earum artium memoriam potuisse non est credendum, multoque minus Porphyrope iam nostram oblitterare potuisse, opificium nimirum ubiqDe gen
tium vulgatum, illustre, lucelli plenum, & quod magis est, usui principum virorum sere semper addictum , qui quo iure quaque iniuria superbiae & luxui in .
dultum temper maxime velint. Ab altioribus itaque principiis purpurarum prius despectum, exinde oblitterationem & iacturam ortam esse iudico . t vii ) Nimirum repertos deinde novos modos fucandae purpurae, quibus tum floridior esset, tum minori labore & sumptu pararetur, caussas suisse, quibus marina antiqua purpurea, utpote tristior, & maiori labore & sumtu paranda, libentissimae oblivioni man. daretur . viii in Coccus inquam seculis Christianae Epochae anterioribus rarus
peri Scriptores omnes purpuream materiem male docti existimant, antiquam pur
puram uno tantum de eo rubicundo colore fuisse, de hinc vocabulis purpurae dc rubicundi coloris tanquam synonymis uiniuntur . Cum ait hic itaque auctor noster . optimam purpuram quondam ex cO co 6c aliis vermibus consti tutam, cum ceteris nuperis Scriptoribus constans sibi vult, optimam rubicundum colorem excoceo de aliis vermibus excitatum, quod nos non negamus. Cum ait quoque ipse auctor in primo titulo, se etiam de nu ora purpura tractaturum, de medicaminibus eum tractaturum intelligamus, qaibus rubicundus color bisce nuperis temporibus parari consuevit , prout revera
post hanc de antiqua purpura tractationem hi 'usce rubicundi coloris esticiendi modos plures enumerat, quem ille pur-ureum putat de vocat, & si vegetabili us non conchis sit paratus, & si nunquam e conchis huiusmodi color fuerit
eductus. Hane autem minus veram Purpurae δέ coloris rubicundi synonymiam etiam in tota hac de antiqua purpura tractatione usque ad satietatem crepabit auctor, di nos etiam usque ad satietatem castipabimus . Maximus enim hic error est, de nescio an caussa ceterorum o mulum errorum . qui plurimi hane purpuream materiem hactenus obtinuere, di ideo nunquam satis castigandus. v Hὶ Si purpurae opificium usque adseculum XU. percrebuit , uti diximus, frustra Panci rolus. frustra auctor noster. de extinctionem purpurae, 6e extinctionis caussam ante ipsum seculum XV. requirere videntur.
vmὶ Nullus alius modus fucandae
Purpurae, quam conchis Purpuris marinis fati, nec esse potuit. Plurimi vero modi fuerunt de sunt rubicundi coloris su- candi . quem nomine purpurae hie in te, ligit auctor ex falsa illa purpurae de coloris tubicundi synonymia, quam diximus. Colores vero purpurei, quorum nullus rubicundus erat, coloribus omnibus, qui herbis conficerentur, immo di ipsi rubicundo di coccineo multis partibus an recelluere . Immortalem , vers colorem, scintillantem, mollem fucum, quo pur
Purae ornabantur, ceteri omnes colores
sive coeco, sive herbis inducti desidera in
bant. Capit. XXVII. XXVIlI. XXI x.
XXX. Iam uero purpurae antiquae ma ximus sumtus, minorque sumtus coccinei Sc ceterorum colorum . illius praestantiam, horum vilitatem vel maxime demonstrat.
118쪽
prosecto Romae, notus tamen. 8c non minus quam marina purpura probatus, fix immo Plinii tempore omnino vulgatus, Fucus quoque marinus, quem Itali Ori- celium aut Rocellam vocant, unde antiqui ipsi homines optimam purpuram educere consuevissent, pleraeque etiam aliae herbae, quae antiquitus ad purpuram educendam satis commode adhibebantur, sxjessicere profecto potuerunt, ut pur
purarii opificii vix ae ne vix quidem vestigium ullum superesset. sxi) Plinii aetate
prosecto Galli sere nullam Graecorum & Latinorum purpuram usurpantes, unis herbis rubicundam & violaceam purpuram, aut, ut loquitur Plinius, Tyrium &Conchylium, omnesque alios colores inficiebant. Transalpina Gallia herbis TFνium
atque cineislium tingis, omnesque alios colores, nec quaeris in profundo mreriser.
xiij Copiam vero Fuci marini marinis purpuris exitium parasse ipse Cl. Vir F hius Columna lib. de Purpura ) suspicatur. Purpurarum usus obsisvis ob maxiamam fuer eop am, quo infectores in iunt. xui) Si denique addiderimus primis Epochae Christianae seculis Indiae eommereium expeditiorem factum, illius Indiae inquam, quae maxime serax telarum & colorum, ceterarumque rerum, quae
ad luxum pertinent, perhibetur. x Iu) nemo mirabitur, si post inventas tot n vas sucandi artes tinctura marinae purpurae obsoleverit, quae parva satis copia ex marinis conchis hauriretur, plurimum afferret sumtum, & minus amoena,
siκὶ Coecus secundum post purpuram
Iocum obtinebat. Cap. L. ix Fueus marinus , aliaeque herbae ad educendum colorem rubicundum adhibebantur, non ad educendam purpuram,qu. e unis marinis conchis. & fere quot bet alio colore, quam rubicundo, exe debatur. Sed hic quoque auctor purpuram cum colore rubicundo confundit, de miscet. xi Sed si e cus, sueus, alia quae herbae ipsi purpurae eoaevae, & vulgo eum illa usurpatae, eidem purpurae ta men ante seculum VI. Discere non pintuerunt, cur eidem post v l. seculum tantum officere debuerunt λ Frustra inquam ea uisa extinctionis purpurae ante VI. eulum requiritur, si purpura ipsa, sorte cum ipso fuco & cocco, aut etiam sina fuco & cocco eodem, usque ad seculum XU. perduravit, dc eo tantum seculo XU. eum Byzantina ossicina, quae una vitio Graecorum Imperatorum superfuerat , RTurcis est extincta. Cap. LX. lxit Necessuas ab antiquis Gallis expresserat, ut unis herbis, non conchis c lores omnes Essingerant, cum ne hae purinpurae in Gallieo oceano non Viverent, ut tantum purpuram nigram & lividam subministrarent. Cap- XX. & LXII. Tyrius autem & Conchylium . quos purpu reos colores herbis Galli simulabant. t
hic dus & violaceus non erant, uti errans arbitratur auctor, isd teste ipso Plisnio Tyrius erat rubidus , nimirum ruberat rore multo mixtus. Cap. V. Conehylium vero erat caeruleus satur, caeruleus ,
dilutus, & flavus, qui purpurei tres colores peculiari nomiae Conchylia , aut conchy liati appellabantur. Cap. XII. xiiiὶ Iterum dicimus marinum sucum marinis purpuris nullum exitium ante seculum VI. parare potuisse, qui eum ipsisurpuris ad XU. usque seculum viguerit. abius Columna magnus vir ille quidem, sed purpurei opificii imprudens. ut cete ri omnes nuperi Scriptores, in suo libello de purpura ipse quoque cum illis puerascere omnino videtur.
xiv Ut praetereamus Indiae commemetum, antequam Caput bonae spei det geretur, nedum te seculum Vl. , minimum semper fuisse, ut historiaρο omnes patefaciunt, qui x vidit hi e nostris iis. dem temporibus, quibus Europaei mercatores in Indiam saepe commeant, cte Indicas merces in Europam important. lndicas tincturas Europaeis tincturis ua
quam offecisse λ Quomodo igitur seculis
sexto anterioribus, quibus minimum cum Indis commercium exercebatur. Indicaae
antiqua tincturae Europaeis purpuris o ficere potuissente Sed Lurcica inquam arma Europaeis purpuris Nitri Graecorum Imperatorum iam languentibus, nodi In dieae tincturae exitium statuemur, ut, pluries assirmavimus.
119쪽
quam purpura suci aut cocci videretur. saev) Immo si fides multis seriptoribus
habenda sit, sola diuturnitate marina purpura ceteris tincturis antecellebat, s xvij eis haec quoque illius proprietas minus vera existimari possit, si animadverteriis mus, promum condum illum, de quo diximus, significaturum convivit dominilui, se plurimum precibus eorum tribuisse, quod culpam servo, qui vestem surripuerat, condonasset, idem iidem eorum auribus obstrepuisse. vestem Turiam essedc semel lotam, ac si diceret vestem sere novam, δc parum colore ob loturas labefactatam : Tyria sine dubio. semel lota. xvir 3 Edocemur etiam a Plinios lib. IX. cap. XXXVIII. in ita maioris purpuram , quae ex cocco educeretur, quam maritimam apud Romanos habitam, sx vill) ut maritimam ipsam purpuram condentes coccineam purpuram pertingere & aemulari satagerent, quod haec amoeniorem colorem, quam illa, ostenderet.' n miaeque eius nἰgritiae dat auseritatem Ilam, nitoremque, quἰ quaeritur, cocci . xlx Hinc eoccineam purpuram loco maximi ornamenti Caesares usurpabant, eiusdemque coccineae vestis usum carioribus
tantum Ministris permittebant. Cum Albino Commodus Imperator Capitolinus in Albino ) aliquod insgne dignitatis tribuere covstituisset, veniam dedit, ut
cocci- κvὶ Quod infinita purpurarum vis Per universas Mediterranei maris oras tingeretur, ex toto nostro libello satis patet. Quod amoenior marina purpura, quam Purpura, aut, ut re ctius loquamur, quam rubicundus color cocci de suci , citatis
Cap. XXVII. XXVlli. XXIX. XXX. est
demonstratum. Quod vero maximum eius pretium esset. id summae nob: litatis . quamarina purpura gaudebat, vel maximum
s xvi Non sola diuturnitate, aut potius immortalitate, sed & versicolori mutatione, & scintillatione , & mollitie , quatuor Eximiis dotibus, immensum superabat marina purpura colorem fuci & c ei licet rubicundum, omnesque alios herisbaceos colores, dc nuperos di antiquos, utpote qui neque molles, neque scin ollan
tes , neque versicolores. neque immorta
les essent, ut iisdem Capitibus supra ei
xviii Contra marinae purpurae immore talitatem adductum promi condi argumentum nihili est. Prius enim vestes, quam tenacissimi colores purpurei dilabi consuevere. Cap. XXIX. Hinc attritae purpureae vestes prae nimio usu, incolumi colore ipso, esse potuerunt. Ait itaque promus condus surreptam vestem nondum usu deteriorem factam, utpote
uuae semel lota esset, etsi colore neutiquam dilapsam. lxvirat Maioris purpuram, nimirum
rubicundum colorem, qui. ex cocco educeretur, quam numinum, apud Roma
xixi Nusquam magis a nuperis Scriptoribus , quam in veterum Scriptorum, Ac praesertim Plinii interpretatione pec catur. Nostrae sequentes Notae rem pandent. Ea prima pessima Pliniani loci interpretatio. Nam purpurae violaceae aut triethystinae cudendae rationem traditurus citato loco Plinius enarrat . lanam
prius in cortinam excocto purpurarum sit co plenam immergi consuevisse , qui pur purarum excoctis succus rubidum aut nigricantem colorem reddebat, deinde lanam ipsam in cortinam excocto succo buccinorum plenam iterum consuevisse immergi. qui buceinorum excoctus succus colorem similem nitori aut colori cocci, ni mirum rubicundum, promebat, ut ex illa nigricantis de rubicundi mixtura purpureus color amethystinus aut violaceus prodiret. Non igitur de colore coccineo, qui cocco conficeretur, sed de succo bue- cinorum , qui colori, qui cocco conficeretur , similis esset, agit Plinius, dc proinde nullam purpurae cum colore Coicine cocci, de quo non to uitur, aemulationem hoc loco inducere potest . ut concedamus etiam , quod non concedendum , nimirum aemulationem purpurae nunquam rubicundae eum rubicundo coeco ullo unquam tempore fieri potuisse. Sed coIoris purpurei cum distincto rubcundo confusio , quam sit epe diximus. huic exoticae loei Pl niani interpretationi cau lam omnem dedisse
120쪽
eoeeineo pallio etiam eoram eo. 8e etiam purpura sine auro uteretur. Sane ut sibi insigne aliquod mper alis maiestatis aecedat, habebis utori tacetneἰ pallii facuItatem me praesente . oe ad me, eum mecum fueris, habiturus m pumuram, fiasne auro. xx) Petronius etiam s in Coena in euidam malesano eoee ineam vestem induxerat, cum lecti ea esset serendus. Hine inmolatus eoeetna gausapa Iecticae impositus. Et pallium quoque coccineum, eum ad coenam discumberet. Paulo enim
eoee neo adrasum excluserat caput. Immo etiam credere fas sit, plurimos alios nobilissimos colores ab antiquis hominibus excusos, qui eolori marinae purpurae longe antecellerent. Narrat Vopiscus f in Vita Aureliani ) purpureas vestes Aureliani matronarumque Romanarum cum pallio purpureo comparatas, quod erat in templo Iovis Capitolini, muneri missum a Rege Persarum, inenarrabili foeditate oblitas apparuisse. Memissis enim fulse in templo I. D. M. Cap toI οἱ Pat-ιium breve purpureum lan ire, ad quod eum matronae atque ipse Aurelianus ungerent purpuras suas, cineris speeie decolorari υ Perentur eeterae rivisi comparatisne fulgoris. Hoc munus Rex Persarum ab Indis inter oribus sumptum Aureliano deod se preb betur . Ex quo existimari possit, quamvis marina purpura maximo pretio a viris principibus haberetur, non adeo tamen felici colore donatam, quin alius color se licior reperiri posset, qui erat huius Indi eae purpurae color, adiiciente Vopisco, Aurelianum, Probum, Diocletianum usque in Persidem diligentissimos insectores misisse, qui tamen huiusmodi purpuram reperire nequiverint , 8e tantum dici audiverint, ex Indica Sandyce similes purpuras procudi solere. Nam post a diligent δῖme urelianus m Probus, m proxime Dioeletianus missis dilἰ-gent Usimis confectoribus requisiverunt tale genus purpurae, nec tamen λυen re potue
runt. Dicitur enim Sandum Indica talem purpuram facere, si curetur. xxi in Hinc facile
κκὶ Cγecineus color rubicundu . quam
coccineam purpuram confusis vocabulis de more vocat auctor, nunquam fuit in sarum maximum ornamentum. Apparet
Cap. XLII. imperatorum pallium aut chla-m pdem totam coccineam quibusdam ta n iis purpureis dc aureis a summo ad imum ductis suisse insignem. Commodum vero Albino chlamydem tribuisse coccineam
taeniis tantum purpureis , non vero tae ni is aureis distinctam, quae aureae tae niae uni tantum Imperatori iuxta Romanum morem servarentur. Cap. XXXV. Non tamen hinc est existimandum coincineum colorem pluris, quam purpureos, habitum sui me, quod coccineo ipso Imperatores uterentur. Praeterquam quod enim satis demonstratum est Cap. L. co cineum colorem minoris, quam purpure os , hab tum . duo etiam argumenta id evincunt. Purpureus tantum, non Coccineus , aut alii herbacei colores , suit a
Romanis Imperatoribus vetitus, sibique solis servatus. Cap. LVI. LUlI. Deinde clavi aut taeniae, quas nos Itali talionis guerelasini vocamus, pretiosiores esse con sueverunt, quam vestes ipsae. Enimvero Imperatorum coccinea erat chlamys , pur pumae erant taeniae . Pretiosior igitur purpureus color. Praeterimus purpura an tum, non aliorum colorum pretium cum pretio margaritarum certa me . quae pre lium omnium rerum apud Romanos superarent. Cap. XLVIII. Praeterimusq-tuor incomparabiles purpurae dotes, e terasque laudes, quibus prae ceteris c loribus ab antiquis ornabatur, quamu per totum libellum nostrum relatae pro
xxi Pallium Iovis Capitolini Aur
liano a Rege Persarum muneri mi Tum, de quo Cap. LV. retulimus, certe purpu reum erat, ut conceptis verbis nuncupat Vopiscui, nimirum conchis. non egeta bilibus coloratum. Quoad verba vero ab eo subiecta. dicitur enim Samox Desica talem purpuram facere, si curetur, obser vandum est. Me verbum dicitur ineertam 8c vulgarem opinionem , non vero certam