장음표시 사용
101쪽
Iustinum II. etiam legibus purpurariis vim suam tribuisse est manifestum 'describente Corippo imperialem vestem purpuream, eamque solis Romanis Imperatoribus dicaram eonfirmante, in lib. II. Panegyrici in laudem Imperatoris illius . Dignus locus est , qui totus reseratur:
Egreditur, tunicaque pios inducitur artus, furata se veste tegens, qua eandidus omnis Emieuit, lumenque dedit, fuscasque removit,
- Abiberea nondum prolata luce, tenebras.
Purpureo Iurae resonant fulgente coturno, Cruraque puniceis induxit regia vinelia, Parthica Campano dederant quae tergora fuco, sueis solet edomitos victor calcare tyrannos Romanus princeps, barbara colla domare, Sanguineis praelata rosis, laudata rubore,
Lectaque pro sacris tactu mollisima plantis. Augustis solis hoc euisu eompetit uti,
Sub quorum es pedibus regiam cruore omne profecto Miseriam certa rerum ratione probatur.
Nobilibus gemmis, m evio lucidus auro Balteus e uens IMmbos praecinxit ber les,
SuUtrictoqtie sinu vesis divina pependit Poplite fusa tenus, pretioso eandida limbo.
Caesareos humeros ardenti murice texit Circumfusa eblamys, rutilo quae ornata metallo Priscipis exerta vineebat lumina dextra. . urea iuncturar morsu praestrinxit adunco Fibula , m a summis gemmae nἰtuere catenis.
Anno DLxviii. Italia a Langobardis subacta purpurarias ossicinas, quae nullae sortasse superfuerant, uti audivimus, magis magisque fuisse deletas est putandum .
Tiberii II. temporibus, qui anno DLxxviii. Imperator electus, leges purpurariae adhuc vigebant. Ipse enim partibus circi vestes regias purpureas, δc aura. tas, quae sauore principum fortasse usurpari coeperant, iterum vetuit. Cedrenus
in eius Uita: Γενεθλώω δε του Pππικον αγο λενον , και τω με ρων φορουντων στολας σωληνωταμ απο ελαττιον os εος, και χλαμυδας παραπλησιας του εασιλικον, παισε ταυτας φορειν o Tiεεριος. Cum natalis eirei celebraretur, oe partes ferrent vestes purpura acuta, aut rubisunda ei alas, m chlam es imperatoriis sm les,
eas ferri vetuis Tiberius. Narrat Anastasius Bibliothecarius, Ormisdam Romanum Pontificem, qui anno DLxxxi. electus est, fecisse pauia elisera blattea eum tabuis is auro tectis de ebl Me, mes sola ἰmperiali, nimirum pallia holoserica purpurea aureis tabulis, si ve latis clavis iuxta imperatoriae chlamydis morem ornata. Hine existimandum, elericis non secus ac magistratibus purpuram tune temporis permissam, Romanosque Pontifices, ceterosque occidentis Episcopos ab ipso Graecorum Imperatore vel munere, vel emptione aecepisse purpuras, quibus sacras vestes ornarent. Certe purpurarum usum in vestibus sacris perpetuum fuisse, somtasse Imperatoribus ipsis hane veniam religioni dantibus, testimonia eeclesiastic rum scriptorum demonstrant, & quae cap. XXXIII. exhibuimus, & quae seque tibus capitibus exhibebimus. - Pur.
102쪽
Purpura ipsa tamen in vestibus elericorum non saeris, & communibus sem. per vetita & damnata fuit. Concilium Narbonense anno DxCviII. eelebratum. me regulariter definitum est, ut nullus elericorum vestimenta purpurea isaeuat, quae ad iactantiam pertinent mundialem, non ad religiosam dignitatem, Mν scut es δε- votio in mente, ita m ostendatur in corpore, quia purpura maxime laisis potesare praeditis debetur, non religissis.
De usu purpurarum ab Heraclio ad decimum De lum. HEraclio imperante, ei rea annum xxxvr. Saraceni Palaestinam Jhoeniciam, Syriam occuparunt, sequentibusque annis etiam Aegyptum, & Asrieam , Graecumque imperium ad Graeciam, Thraciam, orasque occidentales Asiae mi. noris redegerunt. Hinc tum ceterarum regionum purpurarias ossicinas , si quae suere, tum vero etiam celeberrimas Tyrias landitus deletas, purpurarios artifices vel oecisos vel eiectos & dispersos iudieandum. Quis autem non erederet ossicinis hisce Tyriis per Saracenos destructis, quae unae in Romano imperio superis suerant, uti animadvertimus. purpuras omnes tune temporis interiisse ZAnno DCLI. Saraceni ipsi Perside potiti sunt, & proinde etiam in Perside purpuras tum occubuisse est omnino putandum .. Nihilominus tamen purpuras ipsas etiam sequentibus annis non tantum apud Graecos imperiales Praesectos, sed etiam apud oecidentales Clericos percrebuisse comperimus. Concilium Toletanum X. anno DCLVI. celebratum purpura& commeo morat, & permittit: in autem aeinde nil deiseetur in dubium, pallio purpureo, vel nlari eolaris eaput eout ast ab initis susceptae religionis. Aldhelmus, qui circa annum Dcinxx. vixit, in libi de virginitate in Bibliotheca Patrum tom. VIII, virgines saeras abiicere purpuram, eamque princi
pibus servare suadet.' Non ergo κωίturi velisa mundi ornamenta purpureae pretiosistineturae muris bus colorata alumnis eoenobii, vernaeulis Chrsi, virginibus Gelasiae, contra Apses ea saluta Iegalia sita rite ac regulariter eon mere queunt.
Gregorius II., qui Romanus Ponti sex anno DCCxiv. electus, imperiales lititeras purpureo encausto, seu cinnabari seriptas se accepisse, in epistola ad Leo. nem Isaurum ita declarat. Cum litterae tuae. non alienae figillis imperatoriis obsignatae essent ,σ accuratae intus substrytiones per cinnabarim propria manu tua, ut mos est Imperatoribus subscribere. me vero cinnabari, quo scriptas Imperatoris Leonis Isauri litteras satetur Gregorius Pontifex, omnesque sequentium Imperato. rum litteras seriptas testantur Graeci historiei, non iam fuit illud einnatari, aut minium, quod ex sedinis hauritur, sed atramentum fuit purpureum conchyliorum sanguine constans, quo atramento, post editam a Leone legem, quam cap. LVII. retulimus, privatis omnibus vetito, uni Graeei Imperatores in scribendis epistolis tamquam imperii signo uterentur. Et sane hae de re prae omnibus Μnntiaueonium in Palaeog. Graec. lib. II. eap. I. differentem audiamus: - subscriptisnes Impera.
torias, quamum exempla duo adferimus, aliud Constantini Imperatoris euius m. a. ιιιιd vera Irenes Ducaenae inae, purpuretis euor adhibetur, qui vulgari uiapud ser treres monιe Bmantios dicitur e nnabaris κινναε is. ωnde passim apud eosdem memoratas observes subscriptiones Imperatorum δια κινναβ εως. Erat pomo eiu-Μ a na
103쪽
gnaculo, aureoque sigilla , serico fio munitas, ae conchae sanguine tinctas elera manni templi ossen. Et paucis interpositis ερυθροδανουριενην ὀασιλειον γρχφρον --brieatas imperatorias I tteras . Hanc vero Montiauconii de purpureo cinnabari magis etiam probabimus opinionem, si animadverterimus, quod iidem Graeci scriptores modo cinnabareas, ut ita loquar, modo purpureas halce Graecorum Imperatorum litteras vocitent, quod litterarum harum, quae adhuc extant, color ipso Μonisau
conio eodem loco testante violaceus sit, nimirum Vere purpureus, ncin vero . acute
rubicundus, uti minit, einnabarisve color esse consuevit, quod denique purpurea scriptura tamquam imperii signum solis quidem Imperatoribus servari potuerit, cum purpurae tunc in Byzantinis tantum baphiis ad eosdem Imperatores spectan. tibus tingerentur, neque ad privatos emanare possent, scriptura vero sessili mi. nio, aut cinnabari consecta numquam solis Imperatoribus servari potuisset, cum passiin haec corpora ex fodinis eruta. maxime apud populos, & reges imperio non subiectos, etiam invitis Imperatoribus, a quocumque privato obtineri, &ad scripturam adhiberi potuissent . . Audivimus cap. XXXIII. epistolam Stephani, qui anno DCCVII. Pontifex maximus renunciatus, purpurae usum etiam tum communem apud Cleri eos fuisse
Arigi sum Beneventanorum Ducem, circa an. DCCLOIV. viventem narrat ex
diplomate Cl. Praesul Stephanus Borgia Congregationis de Propaganda Fide a secretis, quem honoris caussa nomino, in rem. I. Memoriarum Beneventanarum pag. CCLXXI. 0ria multa Monasterio S. sophiae donasse. Eumdem Ducem idem Cl. Vir eod. tom. pag. CCXXVIII. prurimas purpureas vestes Mercurio Martyri dona sisse resert ex Actis eiusdem Martyris saeculo VIII. exaratis: Idem denique Cl. Vie eod. tomo pag. LXIII. monogrammata omnia, quae in diplomatibus eorumdem
Beneventanorum Ducum occurrunt, purpureo colore omnia exarata confirmat.
Monachus Sangallensis, qui circa annum DCCC. vivebat, lib. II. cap. XXVII. de rebus bellicis Caroli magni narrat, eumdem Carolum, cum Francorum , dc Langobardorum nobilissimum quemque apud Forum Iulii in Venetis venatum duxisset, eumdem, inquam , Carolum, eiusque Francos principes pellibus indutos vim tempestatum optime effugisse, ncin vero Langobardos principes, utpote purpura Tyria ornatos, quam Veneti mercatores ex orientalibus regionibus aduexerant. Ceteri vero utpote feriatis diebus, m qui modo de Papia venissent . ad quam nuper Venet ei de transmarinis partibus omnes orientalium dis tias ahae assent .... Wria purpura e reumamicti procedebant. Hinc palam fit, eum Carolus magnus, Francique principes pellibus, non purpura induti essent, ignotas fuisse in oecidentali Europa purpuras, in qua Europa Carolus ipse longe, lateque tunc temporis imperitaret. Patet secundo, ipsam Italiam caruisse purpuris. & Langobardos, sive Italicos prinisci pes easdem a regionibus tantum orientalis Graeci imperii repetere consuevisse. Patet tertio Clerieris ipsos ex eodem orientali imnerio purpuras, quibus sacras vestes tum ornare solebant, eduxisse. Apparet quarto, unos Graecos Imperatores hi -
104쪽
sce temporibus purpuris potitos, eosdemque fortasse lucri ergo ipsas purpuras mercatoribus vendidisse in exteras regiones deserendas . Nec vero purpuram illam Tyriam, quam Monaehus Sangallensis memorat, purpuram Tyri consectam putemus, tum quia ea urbs a Saracenis subacta tunc temporis vel inter ruinas iaceret, vel a barbaris Saracenis ipfs incoleretur, & nullo proinde purpurarum artistio potiretur, tum quia cap. V. & XXV. vidimus, Tyriam purpuram eam fuisse, non quae tantum Tyri conficeretur, sed quae rubida esset, & proprio quodam suo artificio , licet ubivis gentium composta, eamdemque rubidam purpuram dictam suisse sortasse Tyriam , eo quod eadem Tyri selicius, quam in ceteris regionibus procuderetur. Existimandum igitur, purpurarios artifices, Tyro a Saracenis capta, Constantinopolim effugisse, ibique purpurarias officinas aliquot instaurasse, in quibus non minus violaceam, quam rubidam purpuram, quae Tyria dicebatur, uti prius, effingerent. Distinguit enim prosecto Anastasus purpuram hanc Tyriam a purpura Byzantina in Vita Paschalis I. , reserens eumdem circa annum DCCCx . Romanis tem. plis muneri dedisse emem de blattis .... per elasin de blatt n . . . vestem de blattio Bν anteo vela ser ea de blattia Byzanteo . vela de quadruplo quisque , mela Tνria duo. Nec non Leonem III. eius successorem dedisse ebr sociabam exblati n Bi anteo habentem bisoriam Nativitatis, m S. Simeonis. Ex quibus Anastasii locis apparet profecto, duo purpurarum genera apud Graecos eius temporis suisse, alterum Byzantinum, alterum Tyrium, sed utrumque genus apud Constantinopolim tantum, quo fere imperium Graecum erat contractum, fuisse eonfectum, neque forsan alia ratione illam Tyriam, hanc BDantinam purpuram vocari comsueuisse, nisi quod illa rubido colore, ut quondam Tyria, haec vero violaceo eolore inficeretur. Iterum hic etiam reseratur charta quaedam aetate, ut putatur, Caroli magni exarata, ex Archivo Lucens deprompta, & a Cl. Muratorio in dissert. XXIV. tom. II. Antiquitatum medii aevi relata, quae inter plurima alia, pur purae etiam artificium, sors tan a Graecis, sed indiligenter, haustum, & proinde non omnino ignotum ita barbare describit: De conquilium. Conqu litim vase iur iis omne mare, plusquam in insula, in bis Iae s. Co reula habet n se locum sangu nis, O fanguis rubeus porfr ontas, ex quo posra tinguitur. Collieitur autem se. TOLIe conquit um, o quoquet ipsum sanguinem cum carnibus, m tolle moriam de mare , aut sal fmor e , oe componis in vas dim illa. Plurimos vero scriptores ecclesiasticos, quos cap. XXXIII. retulimus, qui omnes circa hanc temporis periodum vixere, quique maxime apud elericos tum purpuras fuisse usurpatas memorant, brevitatis gratia consulto praeterimus.
De usu purpurarum a decimo sareulo ad ἰmperί; orlantalis ruisam. TAnemarus presbyter, qui ei rea annum Μ. vixisse sertur. ab endem Μura. torio in memorata dissertatione relatus, in eap. XXVII: Uitae B. Bernuvardi, purpurarum meminit, quae apud Romanam aulam adhuc in honore essent,&vigerent.' Equis apostol ea sella Romano moνe ostro instratis. Iam vero hie monendum , cstri nomine nequaquam intelligendum colorem coccineum, uti vulgi error
105쪽
seri, sed purpuram violaceam, aut rubidam, quae a coccineo colore plurimum differret, uti praesertim eap. XIX. confirmavimus. Penes Theobaldum S. Liberatoris Abbatem. qui circa annum ΜxIx. vixit, ab eodem Μuratorio ibidem relatum, commemorantur duae scaramaviae, una diaria rosecet, aut coccinei coloris in re una purpurea. Testante Niceta Choniate lib. III. n. V. Imperator Isaaeus, qui cirea an. num ΜLUII. rerum apud Graecos est potitus, suis etiam praecipuis ministris seri. bendi purpureo cinnabari facultatem concessit. B. Petrus Damianus, qui circa annum MLVIII. floruit , opusc. XXXI. eap. VI. refert purpuras suis temporibus despectas, vestes vero variis herbarum colo. ribus Deatas in maiori pretio fuisse: Regalis itaque purpura, quia tinisolor es , viii pendi ν. Pallia vero diversis Deata nitoribus ad Itibi m s lectuli deputantur o natum. Mirum hic certe videri possit, purpuras illas tot eximiis dotibus ornatas, antiquis populis, & principibus adeo prae ceteris coloribus expetitas, tot laudibus ab antiquis seriptorisus cumulatas, tanto sequioribus hisce temporibus despectat suisse, ut illis viliores herbarum colores anteponerentur. Triplex autem mutati nis huiusce caussa esse potuit . quarum prima pretii magnitudo. secunda vero dinficultas ex Constantinopolitanis officinis purpuras repetendi, quae unae tunc in orbe terrarum haberentur, tertia denique ipsarum purpurarum ByZantinarum turis pitudo fuit. Iam enim constat Thraciam, in qua Constantinopolis, sere uti Ponis tum , ad septemtrionem vergere. Vidimus autem cap. XX., in Ponto eeterisque huiusmodi regionibus ad septemtrionem positis purpuram nigram, aut lividam tantum educi potuisse. Bytantinas igitur, aut Thracias hasce purnuras, nigras aut lividas potius quam rubidas, aut violaceas fuisse oportuit. Cum igitur inamoeni illi eolores nigri, aut lividi, quibus unis tunc temporis purpurae tingerentur, nihil sere oeulos desectarent, factum est, ut Meidentales populi Buzantiis nae purpurae aut rariori, aut obscuriori vividiores colores licet herbis factos anteponere in cinerent, ita tamen ut non uno colore, sed pluribus vestes tingerent, atque lita amissae purpurae admirabilem illam coruscationem , & versicolorem varietatem , varietate i a. fixorum colorum pensarent. Mos hvi usmodi vero vestes pluribus eoioribus in speciem tingendi, ut purpurarum, inquam, splendorem varietate eolorum aequarent, medio aevo plurimam percrebait, ut eorum temporum historiae dorent, mosque ipse in servorum publicorum, & privator am, Helvetiorum satellitum, militumque vestibus etiam adhuc superest, & perseverat. Anna Comnena lib. III. Alexiados fidem Deit, Imperatorem Alexium ipsius
Annae patrem muneri dare solitum εκκτον ελατπια centum 'mureas messet sinisgulis annis Henrico Germanorum Imperatori, qui eirca annum ΜC. vivebat.
Nieetas Choniates lib. I. historiae refert, Alexium ipsum purpureis eaIceis
inductis Imperatorem renunciatum .
Nicephorus Gregoras in sua historia idem usuueniri memorat, cum Irene
Idem Nieetas Choniates ipso lib. I. de gestis Emmanuelis, nee non Georgius Logoth-ta in Constantinopolitano Chronico aiunt, Graecos Imperatores e adhuc tempore purpureo enchausto scribere epistolas perseverasse. Novellae siquidem editae Emmanuelis Comneni, qui anno MCxLvIII. Imperator electus, easdem omnes cinnabari scriptas in calce testantur. Emmanuelis eiusdem . nec non Iohan nis Comneni duae, vel tres Graecae epistolae ad Romanum Pontifieem purpureo
106쪽
iannabari expressae in subnotationibus habentur, servanturque 'adhuc in Charto. phylacio Arcis Hadrianae, nunc S. Anaeli Romae, quas edendas parat Cl. Vir Iohannes Christophorus Amadutius amicus affinis & popularis meus ad calcem operum ex Graeco vernaculo idiomate Demetrii Pepani Chii, quae nunc praelum habet. Georgius Logotheta in eodem Chronico narrat, Pelagium Ponti fieis Innoeentii III. Legatum, purpurea, nimirum violarea , aut rubida veste indutum , Constantinopolim, ubi tum Latini rerum potirentur, introiisse triumphantem. Rotanὸinus Patavinus, a Muratorio eodem loco relatus lib. I. cap. XIII. sui Chronici ad annum Μeexiv. memorat meetneos, & purpureos colores tamquam suis temporibus in occidente adhuc a mercatoribus advectos, & usitatos , purpuris, scariatis. Duo diplomata Balduini II. Imp. Cpolitani data annis ΜωxLVII. ,& Μe LVIII.,& purpureis litteris scripta in Archivo Regis Christianissimi adservari Odo Cluniacensis in Vita Burchardi Comitis Cor l. adfirmat. Michael Palaeologus, qui anno Meetax. Imperator factus, Andronico imperii tollegae purpureas litteras adhibendi potestatem secit, uti ait Pachimeres lib. IV. cap. XXIX., & Greroras lib. IV. Epistolas purpureis litteris ductas, ab Andronico Palaeologo seniore ad Caresum Pulchrum Regem , & ad Benedictum de Cumis Domini eanum anno Μcccxxvm. datas in eodem Areiso Regis Christianissimi adservari idem Odoin eadem vita Burchardi Comitis nobis fidem facit.
Litteras purpureas a Iohanne Palaeologo scriptas se quoque aecepisse testatur Gregorius XI. apud Hadingium anno MeccLxxv. Iohannes Cantaevetenus lib. I. historiae narrat, Andronicum iuniorem dia.
demate, δc purpura ab Episcopis consecrata ornatum, eum anno Μce LXXXVI. Imperator crearetur. και το πορφυραν, και το δια ημα ενδιδυσκουσι προτερον τωναρχιερεων ει λογουντ- -τα. Induunt eiam purpura, oe diademate prius per Episcopos sacratis. Ccidinus Curopalates, qui circa annum MCCCCxL. , nimirum circa ipsam
Graeci imperii ruinam floruit, eap. II. & IV. sui libri de officiis Aulae, &Ecclesiae Constantinopolitanae nuncupat κα83α ιον ελατινον pileum purpureum, To συρμα ελατιον, orma purpureum, tamquam ornamenta, quibus eiusdem aulae ministri adhue uterentur. Anno demum ΜCCCCLIII. Byzantium captum, imperium: Graecum deletum, purpuraria ars cum ceteris omnibus a Tureis pessumdata, & extincta. Anno autem MCCCCLxIv. nimirum XI. post deletum Graecum imperium
annis Paullus II. Romanus Ponti sex vestes mecineas S. R. E. Cardinalibus, sibi isque eonstanter constituit. Iam enim purpurae eum Graeco ipso imperio penitus interierant, cogebanturque Romani, & Latini Praesules, violaeeos, aut rubidos purpureos eolores herbis simulare, qui mos adhuc apud eosdem perseverat. Cum igitur coccineus color, qui adhuc vigebat, & viget, multo floridior violaceo herbis consecto eolore videretur, factum est, ut Romani Pontifices coccineam floridiorem vestem sbi, & Cardinalibus eonstituerent, quo sua. 8c Cardinalium ipsorum dignitas maiore coloris discrimine a ceteris Praesulibus notaretur. Hinc hodie S. R. E. Cardinales coecinati, teliqui Romani, & Latini Praesulex adhue
purpurei, sed inamoena violacea purpura terrestri, aut hectim, & vegetabilibus
107쪽
consecta induti, antiquae violaceae purpurae, qua antiquitus induebantur, obso
Satis igitur constat, nobilissimum purpurarum artificium licet satis deserismatum & languens in Graeco imperio usque ad annum MCCCCL. , eiusdemque imperii ruinam percrebuisse, quo tempore Constantinopoli inauditis caedibus, de incendiis a Turcis vastata. uti nos docent historiae, purpurarum Byzantinarum, quae unae supersuerant, & artifices, & artificium eadem caede implicitos foede interiisse est putandum. Qui purpurarum interitus profecto non evenisset, nisi Romani, aut Graeci Imperatores superbi animi ergo, purpura privatis omnibus vetita. & sibi suisque ducibus servata, purpurarias officinas, quae plurimae quon dam suerant, ad paucas imperiales officinas primum, deinde ad unam Tyriam, mox ad unam Byzantinam redegissent. Quo certe factum est, ut Tyria officina a Saracenis, Byzantina a Tureis deleta, Europeae gentes, barbarie discussa, plurimis artibus restitutis , hane omnium fere nobilissimam restituere nequiverint, quemadmodum alterum coloris coccinei artificium fere servaverunt, quod a Romanis Imperatoribus numquam vetitum fuisset, & quemadmodum etiam nobilis. smam serici artem restituerunt, &. ipsam quidem a Graecis Imperatoribus terictam, custodibusque, ne evulgaretur, vallatam, sed vi, bello, & armis ner Ro-gerium Siciliae regem anno MCxxxvHI. ex Graecia in Italiam cum artificibus transductam, uti a medii aevi historiis omnibus eomperimus. Ut igitur purpurarum historiam enucleantes repetamus, satis constat nobilissimum hoc prae ceteris tincturae senus ante Moysis tempora apud Asiaticos repertum, apud antiquas omnes nationes statim evulgatum, earissimumque habitum , perpetuo sere privatis vetitum , regibusque dicatum, a Theodosii magni tempore perpetuo privatis abreptum, primum ad paucas imperiales officinas, deinde ad unam Tyriam, mox, ad unam Bytantinam redactum, illa a Saracenis, hac a Turcis extincta, tandem cum Graeco ipso imperio ab eisdem Turcis
anno MCCCCVII. deleto , lacrymabiliter occisis omnibus Byzantii artificibus M. cubuisse.
De purpuris, Decisisque noratibus.
Nulla igitur spes affulget miris eum hoe opifieium tandem aliquando in hane
eultam Europam revocandi 8 Nulla profecto, ut aiunt. Conclamarunt enim hactenus viri docti uti irreparabilem purpurarum amissum . Huiusce vero senten tiae gravissimum illud in medium proserunt argumentum, nimirum antiqua comchylia, quae purpuras produxerint, penitus interiisse, neque iam uspiam reperiri, quamvis in omnibus sere orbis terrarum maribus viri iidem docti ea perquisierint. Verum nee periere antiqua ista, quae purpuras produxerint, conchyIia, neque irreparabilis eme potest purpurarum amissus. Et primum neque in physicis cauta ulla, neque in naturali historia exemplum ullum proferri potest . quibus universum animalium genus. immo plura animalium genera, aut penitus interire potuerint, aut revera interierint , uti conchuliis huiusmodi uiuveni me eontendunt . Verissimae huiusce sententiae nostrae
testimonia. quod Philosophis notissma sint, libenter omittuntur. Accedit huc
108쪽
sere omnia maria, littora sere omnia antiquitus iisdem purpurariis conchyliis redundasse, uti cap. XXII. observavimus. Toto vero hoc libro immensam purpurearum vestium, & supellectilium vim observare licuit, quae in omnium saepe privatorum usum per universa Μediterranei maris littora tingerentur. Vidimus etiam eodem eap. XXII., hisce eonchyliis antiquos non tantum ad purpuras tingendas, sed etiam in cibum, & medicinam ut os fuisse. Haec autem Omnia aris gumenta clare evineunt, non modo infinitum, sed etiam cunctis maribus infinite disseminatum suisse hoc concharum genus, iisdemque conchis maria sere
omnia antiquitus nativam patriam, & indigenam fuisse. Qui igitur fieri potuit,
genera animalium ita numerosa, ita universim, constanterque disseminata univerissim ad unum periisse λSed ubinam istae purpurae, buccina ista antiquorum, ita passim quondam
disseminata 8 Eaedem sunt purpurae, eadem huccina, quae adhuc maria nostra ciαmnia , sua multitudine occupare videntur. Nomen, dei criptio, figura, coloratus succus conveniunt. Nomine quidem conveniunt, cum buccina, & purpurae non minus appellentur hae recentes conchae, quam illa antiqua conchylia appellarentur . Delcriptio vero, & figura buccinorum, & purpurarum earumdem , quam nobis antiqui praebuere, uti cap. XXII. vidimus, cum dei criptione earumdem purpurarum, & buccinorum, quam exhibent nostri naturalis historiae periti, etiam perbelle quadrant. Significarunt enim nobis antiqui & nummis, & descriptionibus purpuras aculeis plurimis, longo, & fistulato rostro donatas , buccina vero rotundo ore incisuris notato distincta, uti purpurae nostrae plurimis aculeis, longo, & fissulam rostro ornatae, buccina vero nostra rotundo. & inciso ore in-sgnita, & in littoribus nostris, & museis, & in libris nostrorum rei naturalis scriptorum conspiciuntur. Comparetur quaelo buccinorum, & purpurarum antiquarum descriptio , & figura ab antiquis tradita, cum deleriptione, & figura.
quam bis recentiores exhibent, ut eadem utrorumque natura clarissime affirmeis
tur . Oculorum argumentum est istud, quod nullum dubitationi locum est reli. cturum. Accedit etiam quod, quemadmodum omnibus ubique maribus dispersae, Ec disseminatae fuerunt antiquae purpurae, dc buccina, ita Innumerabiles, & nostris ubique maribus disseminatae, & dispersae recentes nostrae purpurae, & bue cina reperiuntur, uti naturalis rei peritis est compertum. Quod, quemadmodum plura purpurarum. & buccinorum antiqua genera fuisse traditum est, ita quoque plura recentium buccinorum, & purpurarum genera esse, & littora, & musea,& libri nostrorum hominum tradunt. Quod, quae littora redundantia quondam purpura iis ossicinis leguntur, nostris quoque temporibus resertissima hisce eonis chyliis purpurariis conspiciuntur. Quod unum proximum Ariminensium, Sc An. conitanorum littorum exemplum pro omnibus satis esse possit. Quemadmodum enim haee littora insignia quondam purpurariis ossicinis fuerunt, ita quoque nunc eadem innumerabilibus purpuris, buccinis, ceterisque conchyliis statere, fidem facit ei. Ariminensium nostrorum scriptor Ianus Plancus in egregio libello, qui de conchis minus notis inscribitur, non minus ac ipsa oculorum experientia , qua saepe Sabinianensum , & Ariminensium littora huiuscemodi mortuis conchis reis serta vicemus, huc per procellas ex illis imis pelagi vadis eiecta, unde recentium hominum stupor neque ad cibum, nedum ad nobilissimos purpureos colores su-
Audivimus denique cap. XXIV. antiqua buccina, & antiquas purpuras can
109쪽
dida quadam vena in papavere, aut mediis in faucibus insignitas, in qua vena
coloratus quidam sueeus contineretur. Celeberrimus autem iste succus, sive flos, uti antiqui nuncupabant, ex quo ipso uno purpurei colores quondam eliciebantur, simili modo etiam ex reeentibus nostris purpuris, atque buccinis, immo etiam ex aliis eoncharum generibus, mire effundi observatur, qui iam vel coloratus sit, vel si eandidus, parvo tempore coloretur. Hunc inquam sive iam coloratum, sive parvo tempore colorandum istius venae succum in recentibus purpuris, bucis
cinisque, & in aliis etiam cohcharum generibus, reperisse se confirmant Britanonus quidam praeterito saeculo vivens in suae insulae littoribus, Labatius in litistoribus Americae, uti asserunt Chambersus, & Pivatius in suis scientiarum Ie. xieis ad verba Purpura m Tinctura, Reaumurius in Pictonum littoribus, ut ipse refert in libello in actis regiae scientiarum Parisiensis Academiae relato die xiv. novembris MDcexi. , Iussieus in Massiliensium littoribus, ut ipse narrat in suo li. bello in itidem actis relato die xiv. novembr. MDeexxxvi. , Ianus Plancus Arimi αnens s in suis patriis littoribus, ut ipse in suo libello de eonchis minus notis testatur, Duhamelius in iisdem Massiliensium littoribus,& Μareas in Venetorum Gallicis littoribus, ut hie ipse asserit in epistola anno MDccLIx. conscripta, &In Museo Ginannio edita ad pag. CCXII. Maritius in ipsis Tyri littoribus, ut ipse in suis itinerum libris commemorat, qui nuper Florentiae editi sunt, & denique Britannus Templemannius nuperrime in suae insulae littoribus, uti nos docet Romana Anthologia num. VII. anni praeteriti NDccinxvI. , ut plurimos alios praeteream , qui saepius in nostris littoribus hunc iam coloratum conchyliorum succum pluries se vidisse mihi sunt testati. Rem ipsam vero ego ipse testor. His oculis ego ipse hunc venae suecum sive florem pluries animadverti, in buccinis quidem rubidum , in purpuris vero nigriorem, sub qua nigritie tamen
velatus quidam violaceus aut rubidus color vix, ae ne vix quidem interlucere conspieeretur, eumdemque sulcum denique in eonchis hisce mortuis, aut sensim ocellis, aut a vere ad canimiam captis longe deteriorem, ae minorem perspexi, quae omnia a me observata eum antiquorum observationibus, quas plurimas superioribus eapitibus congessimus, adamussim & omnino congruere videntur. Plura etiam alia concharum genera iam coloratis , vel parvo tempore colorandis huiusmodi suceis insignita cognovi, uti mox etiam animadvertendum. Quae cum ita sint, non dubitandum putamus, quin purpurae & buccina, infinita quorum copia maria omnia nostra redundant, eaedem sint purpurae & buccina, quae ad purpuras tingendas quondam adhiberentur , cum tot evidentissima argumenta id confirment, & asseverent.
De tentata restitutisne purpurarum . IV Erum aiunt, et . viros Gallos, & Britannos, quos retulimus, Ipso iam eo.
lorato, vel parvo tempore colorando concharum huiusmodi laeco purpurarum perieulum secisse, sed alia omnia, quam purpuras eduxisse. Non id imus infrias. Cl. igitur Galli, & Britanni, quos retulimus, frustra purpureos colores ex illis sueeis educere sunt conati, & hane purpurarum artem restituere. Rese.
runt enim sive ex purpuris buccisusque, sive etiam ex turbinibus, aliisque conchylio4
110쪽
ehyliorum generibus, s plura enim eonehyliorum genera, non solas purpuras, &buecina hisee iam coloratis, vel parvo tempore colorandis succis donata reperisse aiunt ) hune ipsum venae succum se eduxisse, qui primum candidus fuerit, deinde statim ealido soli ostentus colores duxerit, viridem prius . inde rubidum, aut rubicundum, verum colores illos, quos eduxerint, ita debiles & evanidos fuisse, ut pannis quibusdam impositi, statim ac aqua madefierent, & eluerentur, deficere statim inciperent, mox virides fieri, denique paullo post ita penitus evanescere, ut illi panni eisdem coloribus nunquam sueati suisse viderentur. Hinc
ignotum antiquorum menstruum amrmant, quo eolores illos ita evanidos antiqui firmissimos redderent, & fere aeternos, deploratam proinde esse purpurarum a tem, sed tamen iacturam hane parvi esse pendendam, eum color coccineus, aut coccinitiae color, qui vigescit adhue, quemque scarlatio nominamus, omnibus purpureis coloribus, qui sere omnes tristiores, & saturatiores essent, longe omnino sit anteponendus. Haee & alia huiusmodi plura tensorie, ut semper, affrinmani non tantum ei. viri Galli, & Britanni, quos nominavimus, sed etiam Go-guetius in libro de origine scientiarum & artium, auctores encyclopedici in verbo Purpura, plurimique alii ultra Alpes scribentes. I Ut autem a postremo incipiamus, quam falsa si haee ultima sententia,
quamque colores purpurei omnes ob eximias illas quatuor dotes, quas supra enarravimus, omnibus nostris coloribus, & coccineo ipsi sint anteferendi, manisesto iam constat. Iterum enim amrmare audeo, nullum profecto colorem a nostris hominibus haberi, qui versicolori varietate , coruscatione, aeternitate, mollitie sit cum antiquis purpuris comparandus. Immo constanter existimo, quemadmodum antiqui homines purpureos colores omnibus herbarum coloribus, & ips eoe- eineo longe anteferebant, ita nostros homines restitutas purpuras in amplissimo dignitatis gradu collocaturos, ceterisque omnibus coloribus, & ipsi coccineo numeris omnibus praelaturos. Frustra deinde queruntur ei. viri, ignotam esse artem,
r Dum haec edimus, rumor affertur Cl. Feam Taurinensem 'Minchelmannii Oput de Prospectivae artium Historia lingua Italica donatum Romae hoc anno
edidisse, eundemque in t. I. L. VI. G1. s. s. Pag. O . nota A, plures de purpurea re sententias nostras referre 3c probare : Nota vero sequenti B. de coloribusia vestibus loquentem iterum ad alias sententias de hac re nostros lectores delegarer id tamen unum ibi Cl. Virum contendere, plenius rem illam a nobis tractari potuisse, si praesertim Goguetit c
pus de artium origine ad manus habui Dismus . Gratiam habemus Cl. Feae, quod nostra probaverit. Ad illud autem, quod ultimo loco ille contendit, respondemus nos uni Porphyropeiae restituendae in t pntos fortasse nitrus de cAloribus Δc vestibus dixisset hinc plura minus necessaria toninsulto omisisse : omissiones vero plerum que elare pronunciam,& eitatis veterum auctorum libris, qui consulerentur, omi
sones ipsas supplevisse: id tum in pluribus libelli nostri capitibus, tum in hoc ipso loco, ad quem hanc notam subtexi
mus, apparere. Quoad Goguetium vero respondemus, nos ut plerosque alios recentium auctorum de hac re traiiantium libros, ita
etiam eiusdem Goguetii opus inter manus habuisse: huius rei indicium esse, quod illud hoc loco citaverimus e perlegisse: nihil tamen fere novi, nisi falsas sententias falsis aut nihil tale dieentibus auctorum locis innixas reperisse: id spha Ima saepius in ipso opere offendisse . nihil tamen nos e se miratos, si in hoc utpote iuvenili, &etiam post humo, ni fallimur, auctoris inpete id ace disset: improvidos editores lan tum nos esse miratos, qui in opere s re toto refingendo plurima saltim deleadaverso saepe stylo non delerer illi.