L. Annaei Senecae Opera Omnia

발행: 1828년

분량: 669페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

ΛD V1RCIAM CONSOLATI Domantia. Videbis hic navigia, quas non no Vere terras, quaerentia. Videbis nihil humanae audaci ac intentu tum . erisque et spectatri X, et i PS a pars magna CO nantium; disces docebisque artes, alias quae Vitaria instruant, alias quae ornent, alias quae regunt. Sed istio erunt mille corporum' et animorum pestes, et bella, et latrocinia , et venena , et naufragia, et ira temperies caeli corporisque, et Carissimorum acerba desideria, et mors. incertum tacitis, an per poenam cruciatumque. De libera tecum , et perpendo quid velis ; ut in illa venias , per ista exeundum est. Re

spondebis , velle te vivere' quidni 7 Immo , puto. nil id non accedes, ex quo tibi aliquid detrahi dolos.

Vive ergo ut convenit. Νemo, inquis, nos consuluit.

Consulti sunt de nobis parentes nostri: qui quum

conditionem vitae nossent, in hanc nos sustulerunt.

XIX. Sed tit ad solatia veniam , Videamus Primum quid curandum sit, deinde quemadmodum. Movet

cacitantium , ut proxima etiam quaeque conmici non possent. Adde et cf.

Plin. N. His t. lih. IX , cap. 3.

Vitil htimanae audaciae intentiatiam. Iorat. lib. I . Od. iii, vs. 25 : Audax omnia Per Peli Gens humana; et id quiduiu loquitur postquam de Davigandi arte sermo incidit: et paulo post: Nil mortalιbus arduum est. Et si ectatrix et ψsa Pars magna. Vt Virgilius Aeueid. lib. II, vs. S: Quaeque inse miserrima vidi. Et quorum pars magna fui.

Mothi et vitia.

Elliptice pro . mors, quae an facilis

futura sit. an dolorum et Poet aruli comitantibus stimulis eXpuvesceuda,

in ancipiti est.

Remondebis etc. I. e. cur non ru

spondebi , te velle viveret Λι tui

luctus continui probe memor , multa senisutiam, et vix puto, te vitam , quae nunquam malis suis caret, uouser elaturam eMe, quum Aliquid, i.

filium . tibi ex ea detrahi doles. XlX. Λns. Ad solatia pergit, quac

secuudam Consolatiouis Partem coit stituunt. Resullit luctum , qui desiderium mortui eiusque de sensiouem praetexit: opinio enim lugentes sal lit, nec mors inter mista numeranduest. Eadem refutaverat in Cous ad Helv. 34 seq.

162쪽

lii geni cm desiderium olus , cliae in dilexit. Id per se tolerabile apparet. Absentes enim ni, si turos, dum

viverent, non flemus, ct Nam vis omnis usus illoriam nobis et conspectus ero plus Sit. Opinio est ergo IN annos CPUCiat; et ianti quod que maliam ost Hianti illiadlaxavimus. In nosti a potestate remedium ha hemias.

Iudicemus illos abesse, set nos moti psi non fallamus: dimisimus illos; immo consecuturi praemisimus. Mo- avet et illud lugentem: u Non erit qui me defendat, D qui a Contemptu vindiceti is Vt minimo prohabili. sed vero solatio talar, in civitato nostro plus gratino orbitas consori, quam eii pit. Adeoque senectulo msolitudo, quae solebat desti Doro, ad potentiam ducit ut quidam odia filiorum simulent, et Ithoros ei ut sent et orbitatem manu faciant. Scio quid dicas : ci Non

a m OVent me det tri in enta mea; etenim non est dignus

Id Per se. . . a Parra. Genus qrit d. clam doloris desideritim est; sudis doIoe tui id disicile serendit . TaxaMimus. Taxare est alicuius rei pretium stintuere; Gallic. crater. Sie pretium fictilium rebus omni hus itiae in vita sunt nos damus, ei lias minime dessendas constitisimus, laus medioeriter, has immodiee, arbitrio iistius nostro qnam e rerum natura et recta aestimatione. Nosmeti si non festamus. Antea deerat non. Ε codd. Erasmus et Li-i,nius recte Praeserunt addi non. I,i-

Psius pro Iallamus Proponit fallemias. Revera non saltemus nos, quoi doquidem et tu peregrinatione sunt et viviant. Praemisimiis. ΕΡ. 99: quem pulus Periisse , yriaemissus est. Comparatidem tapsius Ogregium locum Anti-pli linis Comi ei ni'. Stobaeum, Serm. u i l . - , Minime robabili. Quod pro re quidem tion debes, quo te laetumrnaxime evadere turpe solet. Eliarent. Egregia Grtiteri suspicio est, quam reduxi. Lipsio auctore. Antea serυent, nullia SED Su. Vt minime. . . Deiane. Spectat arthereditatum captationes, qtino in

primis inh Cato. Claudio et Neronoptineipibus florebant. Ditioren qui

dem auctoritatem et seeuritatem si hi comparahant sponte et ultro orbos se

saetendo manu Deiando . ideoque cuique potentiori . quin vel principibus dieii tales heredipetae. Petro . 324 spem iniiciendo fore ut diti

hae hereditate potianitie.-Manu faeirent ; phrasim hane valde amatum Senecae et Paene titii familiarem n lat Lipsi iis et confert de Brev. e. 3 et de ira ill, e. ii ; de Bene . vl, e. EP L X.

163쪽

i sui ΛD MARClΛu CONROL a tran solatio, clui lilium sibi decessisse, sic tit mancipium, is moleste sort; cui quidquam in silio respicere, prae-3 is ter ipsum , vocat. D Quid igitur te, Marcia, movcι

utrum, quod filius tuus decessit; an, quod non diu vixit 2 Si, quod decessit, semper debuisti dolero; semper enim scisti mori. Cogita, nullis desunctum malis astici ; illa quae nobis inferos saciunt terribiles,

sabulam esse; titillas imminere mortuis tenebraS. nec carcerem , nec 1lum inti flagrant in igne , nec oblivionis ninnem, noc tribu Dalia , et reos, et in illa libertate tam laxa tillos iterum tyrannos. Luserunt ista iiDCtae, et vanis nos agitavere terroribus. Mors omnium dolo Dum et solutio est et finis : Dili a qυnm mnia no-Stru non exeunt; quae nos in illum tranquillitatem,

Ctos Senecae temporibus recrΡta erat , ut Pueri etiam esse estquid Manes infernaque regna non erederent cvid. luven. Sat. ll, vs. r49 et in illeatris publice ista iactaretatur. Carcerem , i. e. Erebi claustra: fumina flagrantia. Phleghtouiem;

lia. sc. Minois, Rliadamanthi. Aeaei;

luerannos. Plutonem, Proserpinam. Deo tribunalia, et reos , et en illa libertate tam laxa ullos iterum t -ν annos. Ex Colon. Cod. ap. Grute

Vtiria quam mala nostra non exeunt. Iu quum mala nostra, quae vita in totam circum tetere et vexa- Vere, nou pervetiiunt. Haud rigidovet bortim serisus exigendus est: nati proprie mngis diceretur: tilfra Milam anula nosta a nou exitu , vel, ud mortem us Pie lion exire. In ιuam tranq νη onit. MemCogita. eis. uis hic Stoicuin agnoscit' Inde enim a Zenone Stoicita ultim ii herant, quod iam supra monui, ut mythologiam reiicerent, tit omni studio eam allegorice explicare lahornrent. Caeter uin haec omnia, quae mein orat Seii , e Pociis , C. e. Virgilio Λeti. VI. uotissima suu Fabulam esse. Gronov. e Codd. re duxit. Pendet euim oratio a Verbo cogita. CL Ep. 8i . Pincianus dederat : ista subtilias esse. Erasm. fabula est.- lana esse. Horat. lib. l. Od. iv : Fabulaeque manes. Et Cicero in Citientiana : Nam nunc Didem qttid illi tantum mali mora at

Ad id pertinet Callimaehi πολυθρύλ-

164쪽

in qua, antequam nasceremur, iacuimus, re Ponit. Si mortuorum aliquis mi sui et ur, et non natorum misereatur. Mors nec bonum nec malum est. Id enim

potest aut honum aut malum esse, quod aliquid est; quod vero ipsum nihil est, et omnia in nihilum redigit, nulli nos sortunae tradit. Mala enim. bonaque circa aliquam versantur materiam. Non potest id fortuna lenere, quod natura dimisit; nec potest misecesse, qui nullus est. ExCessit filius tuus terminos, intra quos servitur. Excep t illum magna et aeterna pax; non paupertatis me tu , non divitiarum cura, non libidinis per voluptatem animos carpentis stimulis incessitui . non invidia felicitatis alienae tangitia P, nec Suae Promitur, nec conviciis quidem ullis verecundae aures verberantur; nulla publica clades prospicitur. nulla privata; non sollicitus suturi pondet ex oventu. semper in deteriora dependo tali. Tandem ibi constitii Diade nil eum pellat, ubi nil tecreat. XX. O ignaros malorum suorum, quibuS non mors

Plinius: nee magis a morte senstis aut corPori aut animae quam iante natalem. Vid. Nostr. in Ep. Liv. Mors etc. Haec nisi i A pertractavit Cie. Tuse. l. 5 s ici, Sit,i uisu consi. t Noster iii iure: expositiove. Si e miis. qtiue ullus ii fiuit, constitisse ,

mora procul dubio bonum, quiuoptimum expeti potest: necedit, quod qui tu nihilusi reda-Clus ait, neque lince friti potest. Nee

Antoninus eamdem semper aeuien

Troadum choro: o Post mortem uilitiae t. msaque mors nιhil. . Omnia in nihilum redigit. His plaiae eontraria re Perias infra cap. xxiv,

et xxv tibi immortales animos esse docet. Mala enim ... - v DP-

pouit uitillo. Iani qlium auimus dole- tu . in ut hilum redactus sit, nihil 'li e malum, neque bonum aetati repotest. Cic. Pisse. l. 34 sqq. Iu dvieriora de endenti. Sic Ei. - mus habet: praesero. Lipsius eoui. rependerat. Sed Erasmi lectio haeeouiectura melior est. Vitam euitu hie tanquam miseram Pingit. XX. ΑnG. Laudes mortis. CL Cie I'ii c. Dispuit. I. 47 sqq. Landalioves quidem mortis exstitere in antiquitate pili res, nutae omnes illae quidem deperditae. Inprimis celebres fuere reuaicus uegesias, et ante eum iu let Rhetores Λleidamas. Cic. Tuoc I,

165쪽

ut optimui ii inventum naturae, laudatur l quae sive felicitatem includit, sive calamitatem repellit, sive satietatem aut lassitudinem senis terminat, sive iuvenile aevum, dum meliora sperantur, in flore deducit, sive pueritiam ante dulfiores gradus revocat; omnibus sinis, multis remedium, quibusdam volum, de nullis melius me vita, quam de his ad quos vcnit antequam 2 invocaretur. Haec servitutem invito domino remittit; haec captivorum catenas Ievat; haec E carcere deducit, quos exire imperium impotens veto erat; haec exsulibus in patrium semper animum oculosque tendentibus , ostendit nihil interesse inter quos quisque iaceat; haec, ubi res comm tinos fortuna male divisit, et aeqtio iure genitos ullum alii donavit, exaequat omnia; haec est, quae nihil quidquam alieno fecit arbitrio; haec est, in qua nemo humilitatem suam sensit; liaec est, quae nulli paruit; haec est, Marciu ,3 quam pater tuus concupivit. Haec est, inquam , quae esticit . ut Iansci non sit supplicium; quae essicit, ut

non con Cidam adverSus minus casuum, ut Servare animum Salvum ac Potentem Siri possim. Habeo quo appellam. Video istic cruces non unius quidem generis. sed aliter ab aliis fabricatas; capite quidam conversos in terram suspendere, alii per obscoena stipitem ege

runt, alii brachia patibulo explicuerunt. Video fidi

Clativa nullus id supplieit horridum

genus deseripsit quod vocamus emin ater. Tum patet varias cruces Ru-- , et quod rion proprio nomine cria

cem appellamus , id Mati iam fuisse. Vt ouinibus de his veris sentias, Iusti Lipsit quaedum exscribemus . e Lib. de Cruce: Pati tam , ait ille, iu

stipiti retissitur Mel insigitur: nam, at item per obscoenia agere , mhil aliud est quam quod Graeci diutine σχολοπιζειν, id est. Palo insigere, sise, Mulgi υerbo , in alute.

166쪽

culas, video verbera; et membris et singulis vi licitiis singula machi ii antenta; sed video et mortem. Suiit istic hostes cruenti, cives superbi: sed video istἰe et inor. leni. Non est molestum servire, ubi. si dominii pertu - 4sum est. licet Mno gradu ad libertate in transire. Contra iniurius vita , benescium mortis habeo. Cogitai cluaritum boni opportuna mors habeat, quunt multis diutius vixisse nocuerit. Si Cn. Pompeium , decus istius sirmamentumque imperii, Neapoli valetudo abstulisset, indubitatus populi Bomani princeps oxcesserat. At Inunc exigui temporis adiectio susi igio illum suo depulit. Vidit legiones in conspectu suo caesa8I ot ex illo praelio, in quo prima acies senatus suit, quam infelices reliquiae sunt imperatorem ipsum superfuisse i vidit Aegyptium carnificem, et sacrosanctum victoribus corpus satelliti praestititi etiamsi incolumis

Contra iniurias' υitae beneficimurnio etis habeo. letiit, histima elisum fundens. Sed Erasm. coram

te iura Miliae benefeio m. h. Libri: Cora ara te iura visaa bene or aut Dua benesicho. Inde ieeit Lipsius:

ειs. Ab - cogita. Nihil deeido. Si Cn. Pommium , etc. Nnlii Vsterea hoc langunt: e. e. Cie. Tusc. I, 3b. Vellei. Pat. li, 48. Dio Cass. XLI, 5; ad a. V.C. 7ob. rimi peios ex urbata Campauiam prodes,erat . ab , Setiatu magistratilini est e Meum eor1 gregatis, hellum laeniuι tessii ruintie speraverat. Eo tempora in hunes orbum Neapoli eo foratas incidisse videtur.

tes eum Pompeio pugu an . ergo senatorum Dura melior sussientem ex Italia in Graeciana secuta ora ι et Pharsaliae dimieavit. Prin, uises , eis. hic hutem duplieem aetis ni his vi aviti ut vulgo significat, pugnae

patricios; cuin, eos conspicuus mastina suisse later Pomp. partium re hora, quod nos vomuearua sta ρο δενι-a ligna.

Sattiliti. Pineiani est quod adoptavit Lipsius. Lihil sere o es μι ια i. Soptimiam autem intelligit, B inalitina et ipsi a Pompei bello pi a. tim militem. Ita tuo imperatoris illivo velut stipator alit tellea suerat.

167쪽

suisset, poenitentiam salutis acturus: quid enim erat turpius, quam Pompeium vivere beneficio regis' M. Cicero si eo tempore,. quo Catilinae sicas devitavit, quibus pariter cum Patria petitus est, concidisset, liberata Republica, conservator eius; si denique siliae suae funus secutus suisset, etiam tunc felix mori potuit. Non vidisset strictos in civilia capita mucrones; nec divisa percussoribus Occisorum bona, ut etiam de suo perirent; non hastam Consularia spolia vendentem; nec caedes, nec locata publice latrocinia, 7 bella, rapinas, tantum Catilinarum. Marcum Catonem si a Cypro et hereditatis regiae dispensatione redeuntem mare devorasset, vel Cum illa pecuniu , quam asserebat civili bello stipendium, nonne illo bene actum

foret 8 hoc certe secum tulisset, neminem ausurum coram Culone peccare. Nunc annorum adiectio paucissimorum virum libertati, non suae tantum , sed

publicae natum coegit, Caesarem sugere, Pompeium

Regis. Nein 'e Ptolemaei pueri. Cierio l. e. de Pompeio huee eadem sere exposuit, at nisi fallor, multo Pulchrius. Partim cogitatis et de se olim hoc dici posse. M. Cisero, etc. mee de Cieero edeciamatorie nil via elata sunt. Naminiae primores proscriptoa oeciatis est, triumviria Antonio, Lepido, Oetavio a. V. C. III. Dio Casa. XLVlI, 8 , deinde et atrietos acie Pharsali ea ita eivium capita muCe nes, et hona divisa ae subhastata ipsius etiam Pompeii, etc.. viderat, Lipsio bene animadvertente. CL Cie. Tvse. I, 35. sis. Non indisset, ete. Maminisse ista ivbent Taeiti ia Agraeol. P. XLV, socerum selicem clamantis, quod morte cita ante diem raptus, tot et

tanta rei piiblicae vulnera uon adve

De stio. se. u ii ai praemium suae mortis essent. Nastism, quam Caesar pro aede

Tantum Catιliniarum. l. e. tot uno tempor. Catilinas. Marcitam Catinarem, etc. Ptolemaeva Romanos haeredes reliquerat: eam ob

rem M. Cato Clodio auctore in Cyprum mi Mus est. Dio Casa. XXXVIII,3o; ad ann. V. Q 693: Cons. XXX lX,

PO m n a M. Pompeium Cato secutus est, non quidem eo eon,ilio ut victorem Pompeium puteretur reipublieae libertali iusidias tendere,

168쪽

sequi. Nihil ergo mali immatura mors attulit illi . omnium etiam malorum remisit patientiam. ει Νimis tamen cito periit, et immaturus. Primum , puta illum super isse ; comprehende quantum plurimum procedero homini licet; quantulum est 2 Ad brevissimum tempus editi, cito cessuri loco venienti in pactum hoc prospicimus hospitium. De nostris aetatibus loquor . quas incredibili celeritate convolvi constat; computaurbium secula ; videbis quam non diu steterint, etiam quae vetustate gloria utur. Omnia humana brevia et caduca sunt , infiniti temporis nullam partem occupantia. Terram hanc cum populis, urbibusque , et fluminibus, et ambitu maris, puncti loco ponimus,

ad universa reserentes : minorem Portionem aetas nostra quam puncti habet, si tempori Comparetur omni; cuius maior est mensura quam mundi: utpote quum ille se intra huius spatium toties remetiatur. Quid ergo interest id extendere, cuius quantumcunque suevit incrementum, non multum aberit a nihilo 2 uno modo multum est, quod vivimus, si satis est. Licet mihi viva

sed quia in tanto rerum omnium tu multu minus seelesta sequi optiinumeri t. Haec itaque iterabat: Me mi-tite Dineat, de assii se Dieissa putri.

Dii. e codd. receperunt Erasm. Lipsius, Gron. Pineianus dederat:

Metilio. Ad brmissimiam te tia editi, eito cessuri Deo Menienti in mettim hoo prospicimus hospitium. Loeus varie tentatus est: Ted vulgatam teneam. dum meliora edoeeae E eodd. Lipsit,sinterpe.: Nos cito ahimus, aliis velut diversorium relinquimus . pariter et eadem lege abituris. Tempori omni. Quod aeternitas postea appellatum svit. Nondum Senecae temporia illa vox absolute et de temporum omnium universalitate sumebatur; sed alicui voci sempeeiuncta occurrebat quae perennis di-

eebatur. Cuitia maior. . . . remelisti V. Pue

rilis , neque veritate nixa , subtilitas. Quis serat duo eomparari tam di

versa quam muudus, corporum omnium summa, et tempus quod non modo non eorporale est, sed ne est

quidem, nisi in illius mente qui hoe

concipit. Probat tamen Lipsius dicens: Nam mundus in lampore volvitur, revolvitur; atque , ut ait philosophus quidam, tempus motus

quietisque meusura est.

Licet mihi λι aera, ete. Dedi a

169쪽

AD MARClAM CONSOLATIO

ces et in memoriam traditae senectutis viros nomines centenos denosque Percenseas annos; quum ad omne

tempus dimiseris uitii mi in , nulla erit illa hi ovissimi longissimique aevi disserentia, si inspecto quanto quis

vix si it spatio , comparaveris ituanto nou vixerit. De

inde non immaturus decessit; vixit enim quantum debuit vivero. Nihil onim illi iam ultra supererat. Noniana hominibus senectus est, Ut ne animalibus quidem. I iitra quatuordecim quaedam annos defatigantur, et his seo illis longissima aetas est , quae homini prima; disi, a cuique vivendi suci illas data est; nemo nimis cito m0ritur, qui victurus diutius quam vixit, non fuit. Fixus ost cui quo terminus: manebit semper ubi positus est. noe illum ulterius diligentia aut gratia pro

movebit; scit libenter illum ulterius diligentiam ex consilio perdidisso. Tulit suum,

Melasiliae d.ili per et iii ad ar i. Lipsit eodiea, mutnia uua vocula iaces, ex qua Lipsius seeit Malea,

inselieiter.

Inlra cytiatuordeeim annos gantur. Iloe nee Seneene tempore mirationem facere polor; t, quum iu

Metum, quod Pliu. N. H. xl, Bip. Hemmohion appellat, notum csset, volucre quadrupes, nee tali ratinum diem vivens CL Cie. Tusc. l. 3ν ex Aristotele i quod ad Ephemera Germanis dieia Elntnnyιge perin

inere videtur, in qia ibi A sunt, qεine intra aliti vot hornrum spatium nasci, vivere, mori constat. Prima. I. Pueritia. AI viebre aeniner . Tulit suum. vulgatam dedi. coniecturis omissis:

libri .alde variant: in Lipsiano lim e tantum: istinctu semper tibi positus est, nee illum inerius diligentia ex consilio perdidit, sed lulit suum: omissis me gratia promoi ebit; εeiι liberaeer illiam niteritis diligentiam ;q iram omissionem saeile gignere potuit

confusio ex eorumd. verborum illiam' utieritis iligent. Orta. Pro ex eonsilio Wrd disse, Lipsi iis legit, et eonsilio ster. est , sive Perduxerit. Cf. Griit. Η:iee et quae Requunturosque ad τό perdidisse ita depravata ulit, ut neque a quoquam emendaripos int, neque ullum sensum legenti praebeant. Tulit suum. Aute ititit vox uti su-1,a.d. Sed quis ille ' homo nempe aliquis do quo tu iis sermo erat quae

depravata sunt. Suum vero profatum suum, aut δuum tem ti . tempus nempe quod ipsi praefixum et destinatum a natura erat. Gallic. diceretur optime . sa Part. Metasque. . .. -- Hemisti et iumex Aeneid. Virg. X, Us. 4 2, de um

170쪽

Non est itaque quod sic te oneres: Potuit diuti iis vivere. Non est interrupta eius vita, nec unquam se annis casus interiecit; solvi Iur qi od cuique promissum est. Eunt vi sua sata, nec adiiciunt quidquam. nec ex promisso semel demunt; frustra vota ac studia

sunt. Habebit quisque quantum illi dies primus ad . 30 scripsit; ex illo, quo primum lucem vidit, iter mortis ingressus est, accessitque salo propior; et illi ipsi

qui adii eiebantur adolescentiae anni, vitae detrahe

bantur. In hoc omnes errore versamur, ut non Putemus ad mortem, nisi senes inclinatosque iam vergere; tuum illo infantia statim, et iuventa, omnisque aetasserat. Actura opus suum sata nobis Sensum nostrae necis auferunt, quoque facilius obrepat mors, sub ipso vitae nomine latet. Insantem in se pueritia convertit; pueritiam pubertas, pubertatem iuventus, iuventutem senectus abstulit. Incrementa ipsa si bene computes, damna Sunt.

XXI. Queroris , Marcia, non tam diu vixisse silium tuum, quam potuisset 7 Vnde enim scis, an diuitiis illi expedierit3 an illi hac morte consultum sit7 Quem invenire hodie potes, cuius res tam bene positae sunt

Ia oneres. Animum dolore iam tabentem doloris novi pondere prax

gra es.

Non est interrupta. H. e. ad finem utim Pervenit, fitiem quidem ab initio non maximo distantem in e vallo. Interrupta esset si pauciores annos quam decrevere dii. pauci res lioras duraret. Eunt in atia fra. Leetio Pineian. houa est. Antea eunt, ut sua Iata. Actura Oms suum is navis. Ex coni. Lipsit ceris. qiu tumen in textu agunt pro accura habet. Veleres edd. hahent Augurii vel auguria 'us uullo sen1ri. In remem. consertit. I. e. insana seu in sentia in ptieriliam convertitur: mixtis nitu trilin homiliisque reique uoluiuibus. Plerique uice in reiit, ex infante puer se. etc., vel convertitur in pueritiam insantia.

etc.

XXI. Ana. Igitur non queri de- hemiis vitae brevitatem. nodie. Ad tempora. in quibu scripsit. periculosa spectat XIX, 2 : quamquam de vinni humana conditicine satis commode diei potest.

SEARCH

MENU NAVIGATION