장음표시 사용
181쪽
cyprino & mellc.Inuenio nasci,inquit Plinius,& arietis cornibus tu sis atq; Edesos lis sylvestrem asparagum, quem Graeci orinynam aut myacantham OMise , uocant,alusue nominibus. Oves quas pascimus,primum ortas csic ab uibus seris iam diximus.Sunt autem oves scrς nostris hisce non multo maiores,scd cursu uelociores, atque in dimicando acriores: ut nonnunquam uel apros ictibus prosternant cornuum, quae etiam in anfractum contorta ouis Gorο- gerunt. Est in Creta Gortynae agro ovium senus,quod cornu gerit quadrunc si . plex:colorc stiluo,uillo potius 'tiam lana duro atquc asecro, caprino magis quam ouillo simili. Non disti mili huic colore,fulvo scilicet,conspicitur subri, Muci . S subus: lana tamen non adeo hirsuta,& cornibus binis non quaternis.Natat quandoque hoc animal sambigit naque & terra de aqua: ipsumque inter natandum comitatur plura tum piscium, tum aliorum aquatilium ge- Fnera, ciusque societate gaudent plurimum:in primis uero phagri,melanu-Mu on, ri,acus, mulli atquc inaci .Est in Hispania de maxime in Corsica non abs si ρη mile pecori genus musi monum, caprinouillo quam pecoris uelleri pro- Oue Dabira ς gQnc e dc Ouibus natos,prisci umbros uocauerunt. Sunt in Arabia duo ovium genera admiratione di Mneque alibi usquam uisa:sterum caudam gerit longam adeo, ut non sit tribus cubitis breuior: alterii Go --,1ὸὸ bi ali latitudine caudam habct. Gorgona uocant Nomades Africae ut H,. authorcst Alexandcr Myndius animal oui serae silmilc: uel, ut aliis placet, SI a uitasere, uitulo .caput gerit semper in terram deiectum. a fronte ad oculos usque iuba uillusue dependet: hac si quando ab oculis excussa id quod aegre ob capitis grauitalcm facere potest) hominem quequam aspexerit, protinus in- G. terficit.
Ouis nonnunquam foeminam tantum significat, ut aries marem. Agni, Σαιαται σο- Σας ἄρνες, quia matribus iam separati pascuntur. Veruex, aries castratus. a Di-ν t. cuntur agni chordi, inquit Varro,qui post lepus nascuntur&remanserunt in uoluis
Verum. intimis: quae Graeci uocant seιον, quo chordi appellati. 3 Tecta ouis ideo fortasse dicitur,qubd pelle iniecta aut alio tali uelamine tegument6ue protegitur,& ple-VA M. Iunque domi alitur. Haec Varro. Vellera, ali uelamina appellant, lanam post V lamisa. tonsuram ademptam & conglobatam.Ex quo animaduerti licet inquit Varro prius lanae uulsuram quam tonsuram inuentam. s In ipsa oue, inquit Plinius, satis ge-.. nerositatis ostenditur breuitate crurum,uentris uestitu. G Haec Galeni est sententia: sed stant qui carnem ouillam succum melancholicum gignere produnt. 7 Medetur, inquit Plinii is, Sc uuluae inflammationibus, de sedis rhagadis de condylomatis cum meliloto ac butyro. 8 Bestiola quaedam apud Pollucem legitur, quae . HLρίης dicitur,quod setas concutiat.
Dc capris. Cap. X C IIII. - istas. IT fructum ouisu lana ad uestimentum,sic capra pilos ministrat ad u--M V sum nauticum,&ad bcllica tormenta, de fabrilia uasa. Tondentur cam Wetimnia prae, 'ubd magnis uillis fiunt,in magna parte Phrygiae,unde Cilicia serri sonoti g lent:sed quod primum ca tonsura in Cilicia sit instituta, nomen id Cilicas adiccisse dicunt. Neque non quaedam nationes harum pellibus sunt uesti ostia rapia. t ut in Getuli ab Sardinia. Caspiae caprae, inquit AElianus,& albissimae
sunt,cornibus mutilae, de ad maximorum equorum magnitudinem acce
182쪽
A dunt. Earum uilli adeo molles, cum Milesiis lanis ut mollitudine comparari possint. Capris non omnibus cornua: sed quibus sunt, in his & indicia annorum per incrementa nodorum. Mutilis,lactis maior ubertas. Mutilum in utroque sexu utilius,inquit Plinius. Et Columella quoq;: In omni, inquit,re one maritos gregum mutilos esse oportebit: quoniam cornuti sere perniciosi sunt propter petulantiam. Et sceminam quoque mutilam parauimus quieto caeli uatu: procelloso atque imbrifero,cornutam semper. prae superiores dentes non sunt, praeter primores geminos. Dependet omnium mento uillus, que aruncum uocant: hoc si quis apprehensam curaγοῦ asia unam ex Rege trahat, caeterae stupentes spectant. Caprarum singuis non curra m spis latur,inquit Plinius. Caprae nerba uescuntur ut oves, sed loca crebro B permutant,sum in ue tantum contingunt. Dumeta potius quam campestrem situm desiderat hoc animalis genus: as crisque etiam locis ac sylve stribus optime pascitur: id nec rubos auersiitur, nec uepribus offenditur,& arbusculis fruictasq; maxime gaudet, nec minus iligneis quernei'; seu-ticibus,qui in altitudine no proiiliunt: uerum morsus earum arbori exitialis est.oliuam lambedo quociue sterilem faciunt. Odoratorum uero fruticum expetentius hoc animal est: cumque cisthi Donde pascitur, pinguedinem barbae cruribus lue uillosis adhaerentem reportat, ex qua ladanum . in offas coguntrastores. Carras in occasium decliui sole, in pascuis negant contueri inter sese,sed auersas iacere: rcliquis autem horis, inter se a uersas.Tradunt&noctu non minus cernerc quam in tetdiu: & ideo caprinii C iecur,sii uescantur,rcstituit uespertinam aciem iis quos nyctilopas uocant. Caprae anniculae aliquando coeunt,atq; utero seriit: mares quoque illo codem tempore incunt. Est autem mas uel mensum septem fatis habilis ad procreandum:quoniam immodicus libidinis,dum adhuc uberibus alitur, matrem stupro superuenit: & ideo celeriter & ante sex annos consenescit, quod immatura ueneris cupidine primis rueritiae temporibus exhaustus est. Itaque quinquennis parum idoneus habetur taminis implendis. Et trimi quoque minus utiliter generant: dc in senecta ultra quadriennium .mpellae bima , aliquado & annicul ut diximus, partum edunt: sed in trimatu gregi augendo uules sunt: neque enim educare nisi trima debet. neque tamen ultra octo annos matres seruandae sunt: quὁd assiduo piartu fatiga D tae steriles existant. Parit aute capra, si est generosa proles,frequenter duos, nonnunquam trigeminos:parit & quaternos,scd raro admodum:at AEgyptias capras quinque parere ferunt.Tempus admissurae per autumnum sc- re ante mensem Decembrem prςcipiunt:ut propinquante uere pariat turgescentibus uirgultis: serunt enim quinque mens bus ut oves. Vita earum longis lima,annis in AEthiopia xi, in reliquo orbe plurimum octo. Numquam sanae degunt caprae: nunquam enim sebri eas carere Archelatas au- inor est. Alia pecorum genera cum pestilentia uexatur, prius morbo & languoribus macescunt: solae capcllς quanuis optimae atque hilares,subito co-cidunt id accidere maxime solet ubertate pabuli. Pinguedine etiam steri lescunt caprae. Qui caprinum gregem costituere uult,in cli do animad-
183쪽
uertat oportet . per cui sub maxillis duae uerruculae collo dependent,opti Emus habetur: amplissimi corporis, cruribus crassis, plena & breui ceruice, i flaccidis 3c praegrauantibus auribus longissique,exiguo capite, quam maxime simus, nitin,nigro,densique atque longissimo pilo: ut autem Varroni placet, hircus molliore sit pilo dc potissimu albo. Capella praecipue pro- abatur,simillima hirco que descripsimus: si etia est uberis maximi de laetis
abundatissimi.Tondetur caprae,ut dictu est,nisi si glabret sunt:duo enim genera eam. Capra teperamento in longe sicciore o sus, minus tame sicco g s.Caprina caro aestate prima ac media scum scilicet fruticum germina, quibus caprae auidius uesci solent,sunt frequentissimal optima est sed post solstitium aestiuum uirus olet,pr sertim Lircorum: tum uero maxime assa. Quo circa etiam dum elixatur,ut in ovilla di etiam est,ollae operculum au- Fferre,copiosamque infundere aquam,& condimenta coctiirae addere,prς- cepit Rusus. Succum praestat caro caprina uitiosum acremque: sed hircina omnium est deterrima tum ad concoctionem, tum etiam ad succi probitatem: quae minime quidem pituitosa lentave est, sed nocet maxime ob duritiem 3c in alterado dissicultatem. Hoedina caro concoctu facilis est,neq; mucosa:sed probum generat succum,de secundu suillam optimum. Intercettera lactis genera caprinum mediocritatem obtinet: ut quod nec pingue admodum ncc crassum sit:estque eo bubulu caseo sertilius pene altero tan to .Stomacho accommodatissimum est lac caprinum,aluumque minus caeteris tentat:quonia pecus hoc astringentibus pabulis maxima ex parte u
scitur:nempe fronde magis quam herba. Captino lacte lienes sanatur, post Gbidui inediam tertia die hoeclera pastis capris,poto sine alio cibo.Iecoris caprini assi, sunt qui distillantem saniem accipiunt, qua ad nyctalopas utuntur:elixi autem uaporem oculis apertis accipiendu praecipi ut. assum qu que si edatur,ad eosdem affectus accommodatum aiunt: dc pr terea comi tialem morbu ostendere.Sanguis licedi antidotis miscetur. Caprae de hirci sanguis sartagine inassatus,dysenterias 5e coeliacos siuxus sistit:in uino p cum stim rus contra toxica efficax est.Sunt qui sanguinem hirci arefactum calcul se propinent praessentissimo rememo.Cornu caprinum ustum,tum ad de-dbere candorem,tum ad contrahedas gingiuas mollitie fluidas utiliter ad- M.ti. fricatur.Caprarii cornu uel pilis accensis, sugari serpetes dicuntur. Caprarum ungulas crematas,mόxque aceto persus sopiciis illinunt quida est Hitaque cinis hic facultatis extenuantis. Fimum caprinum licnis aliarii inspartium duritiem set uitiustu, tenuius efficitur. alopectis mcdetur aliisque quae abstersione indigent affectionibus,ut leprae, psorae, licheni, de hoc genus aliis.Miscetur de cataplasmatis,quae parotidas diuturnioresque bubonas digerunt.Imponitur in aceto decoctum serpetum morsibus, ulceribus quς serpunt,dc erisipelati: uim nanque habet de abstergendi digerendique: cum axungia impositum iis qui podagra tentantur,auxilio est.Ex uino potum caprarum fimum,praesertim in montibus degentium,regium morbuemendat:menses ciet cum aromatibus haustum, partusque euocat: sic mucro in farinam tritum,dc cum thure in lana inditum, profluuium muliebre
184쪽
A bresistiticaeteras sanguinis fluxiones ex aceto cohibet. Caprae quas alimus Cipraebiu a capris feris fiunt ortae:a quibus propter Italia capraria insula est nominata: 1unt aute caprae sylvestres, his nostris haud multo maiores sed uelociores atque in pugna acriores.In Samothrace habentur greges capram in syl-3 uestrium,quas rotas uocant.Sunt cita in Italia circa Fi helium S: Tetricam multae. praescrae in plurimas similitudines transfigurantur: sunt capreae, pta. 'sunt rupicaprae, sunt ibyces:quae genera omnia alpcs nobis transinittunt:
cerotes,multaque alia haud dissimiliae sed haec transmarini situs mittunt. Ibyces praerupta & inaccesta montiu incolunt,pernicitatis mirandae quan- nurenquam onerato capite uastis cornibusviladiorumque uaginis. In haec se li- Bbrant,ut tormento aliquo rotati, in petras potishmum c monte aliquo in . alium transilire cupientes,atquc recursu pernici quo libuerit exultant. Capreis ramosa cornua dedit natura,sed parua,nec fecit,ut ccruis, iccidua. In Africa Ureae non sunt:rupicapris cornua in dorsum adunca,damis in ad uersum: sunt etenim & danas in caprarum genere,sicuti & qui pygarei di- ,
cuntur.Damas mittunt transmarini situs:hae mansucscunt raro, cum serae, iure dici non possint:ita nec placidae nec serae sed medic inter utrunque natur ut in myi delphini.Trasmarini sunt & strepsicerotes,quibus cornua Strepsit tmerecta rugarumque ambitu torta fiunt,&in leue fastigium exacuta, ad
. dacem Africa appellat. Ormem herpetuo sitietem Africa generat, solum --.a quibusdam dictum, contrario pilo uestitum,& ad caput uerso. Color illi O'
in facient er,caetera cadidus: cornua nigra,cau erecta, mucrone acuto S praeduro: dorsum latum & o sum.Vclox animal est & serox: ut quod nequc canem timet, aut sylvestrem apru tauriamuri aut pantheram:sed neq; leonem,nec hominem uenatorem:clephatum unum animalium metuit Orgem,ut diximus, Africa generat, ex natura loci potu carctem, cum mirabili modo ad remedia sitientem .nanque Getuli latrones co durant auxilio,repertis in corpore eorum saluberrimi liquoris uesicis.Orygem appellat AEgyptus seram,quam in caniculae exortu contrastare & contueri tradit, de uelut adorare cum sternuerit. t 'uae uerruculae. Duas ueluti mammillas pensi es appellat Varro:&Plinius ni
fallor, lacinias binas dependentes: sed in foeminis modo. 1 mas dicitur unque ad tertium aut quartum mensem, χεριαργ in genere foemineo usque ad aetatem
3 lagi malint platycerotas: ego uero nusquam memini legisse platycerotas esse caprini generis, sed ceruini. An idem forsitan penus rota est cum ibi celde quo mox dicetur. 4 Capreolos uocat hos Columella opinor libue..1 Non me latet hunc Plinij locum alitera quibusdam te lauerum satis placet haec uetus lectio. ς Alias, Perpetuo siticlia Africae generant. 7 oryx, ut Aristoteli placet animal est bitalcu dc unicorne, quod scilicet medio sui capitis unum cornu xum habet: an idem sit cum oryge Plini)dc Oppiani consideret studiosus le- ... . --pud C lvmςlla inter ear numeratur seras, quae uiuariis inclusae set
185쪽
De ceruis. Cap. XCV. EINter seras quae cornua gestant,reliqua facile superat ceruinum genus,si-iuc sormae pulchritudinem,sive cornuum amplitudinem,ramorumve in iisdem uarictatem spei hcs. Haec anniculis nondum nascuntur, nisi quoad indici j gratia sit initium quoddam praetubcrans, quod breue hirtiimq; est. Bimis primum cornua oriuntur simplicia & recta ad subularum similitudinem:quamobrcin subulones per id tempus eos uocat. Trimis bifida exeunt, quadrimis trifida: atque geinceps ad hunc modum proccdit numerus usque ad annum sextu: ab hoc similia semper prodeunt, ita ne sit din
scere aetatem ramorum numero: sed senes cognoscimus maxime indicio duplici illo,quod scilicet dentes aut nullos aut paucos habent:atque adminiculis carent: uocantur adminicula rami, qui imis cornibus prominent Fante frontem,quibus in pugna utuntur iuniores: scires autem carent. Soli animalium cerui cornua tota solida habent scum caeteris cornigeris omnibus caua sint:) atquc ea omnibus annis statuto ucris tempore, incnse scilicet Aprili fere amittunt: quae cum amiserint, occultant sese interdiu uclutinermes: idque asperis opacisquc faciunt locis,ut muscarum taedio uacent. Et quandiu carent iis,noete procedunt ad pabula, nec recipiant cornua: que primum quasi cute uestio,& molli lanuginc hirtiuscula emittunt sed cum creverint,soli exponunt, ut excoquantur & sicccant: ubi iam nihil attritu arborum,cum ea scalpunt, indolent, tunc ea rclinquunt loca, confisi habere iam quo repugnare possint, cum res exigit: contra nonnulla enim animalia quandoque resistunt & cornibus se dcfendunt, quanquam scro- Gces beluas fugiunt. Sunt cicnim & cornuum mucrones hebetiores: & cornua ipsa prae nimio cxccssu sere superuacua sunt: grandis enim illa dc multifida cornuum magnitudo,in pugna saepe 'best potius quam prodest. Foemina in hoc genere cornuum inops mutilaque cit. Ccrui si cum per aetate nondum cornua gerunt castrentur, non edunt cornua: scd si cornigeri exciduntur, non decidunt cornua,& magnitudine eadem seruantur. Corpus ceruo obesum est, S maculos uellere tectum, fulvum alias: filii aliquando & candido colore.Collum scrit proccrum atquc creetum: summasque cacuminat aures.In monte Asiae Elapho nomine apud Arginusam, ceruae omnes scista ac uelut diuisa aure sunt: tua nota uel alibi, si loca mutarint, linoscuntur. 5 quidem talus iam inde a primo ortu in utero idem contra H hit signia m.Crura habet certius gracilia .dcntium ordine superiore caret aliorum ritu cornigerorum,& ruminat. Nares ita diuisae apparent, ut quadruplices uideantur. Genitale mari lacruosam cst:ubera taminis quaterna ut vaccis. Vcrines cerui continere produntur suo in capite plurimos uiuos: magnitudinc haud minores iis uermibus quos maximos carnes putres cdiderint,qui gigni uniuersi atque contigui solent sub linguae inanitate. Corhabet ceruus,pro ratione magnum .selle uacat: quaquam eius intestinum amarum adco est, ut ne a canibus quidem attingatur, nisi ceruus praepinguis sit.Ceruis Achamis cognominatis,sci contincri in cauda creditur. Est auero quod ibi concineri aiunt,colore quidem simile felli: sed non ita ut selliumidum.
186쪽
Alaumidum sed lieni simile parte interiore i Sunt, inquit Plinius, qui ceruo fel incauda incile putent,aut intestinis: ideo tantam habet amaritudinem ut a canibus no attingatur. in Brileto & Therne quaterni renes ceruis. Cer Ab 3Tb oriuorum fanguis fibras non habct:quocirca non concrcscit, coitu scilicet firmiore, ut caeterorum: sed perinde ut leporum sanguis spissari aliqv. atulum seleheodem sere modo quo lac, quod inlccto coagulo coluerit. Ceruae in coitu mares suos non patiuntur,nisi raro,Propter rigorem genitalis: atque ea de causa gradiuntur in coitu, subductisque clunibus semen rccipiunt genitale Mas non uni foeminae iungitur adhaerseue, sed mutat, breusque in terposito temporc aliam atq; aliam supergreditur: quo fit, ut ab code multae iamleantur. Coitus plurimum & conceptus earum post arcturi sydus
B mense Augusto & Septembri. uterum serunt octo menses. At mares rcli-m,rabie saeuiunt, se iunt scrobes: tunc quoquc rostra corum nigrescunt. Pariunt foeminae magna ex parte unum,& interdum geminos .parere auteiuxta uias maxime solent, quὁ scilicet propter homines beluae minus accedunt. Incrementu hinnuli cclere. Editos partus studiose occulunt, & abscoditos inter profunda fruticum uel herbarum, pedum uerbcrc castigant ad
latendum.Cum maturuerit ad fugam robur,exercent cursu,& fugam me
3 ditari docent:adpiaerupta ductit,&perca salire assuescunt. Vita esse perquam longa hoc animal fertur: quanquam nihil certi corum quae narrantur videmus, inquit Aristoteles. Ad dignoscendam autem corum uiuaci tatem Alexader Magnus torqueis aurcos plurimis ceruis innexuit:qui post C annum centesimum capti,adopertis iam cute torquibus, nec dum senis indicium prae se serebant. Pinguescunt cerui aestate supra modum: quamobrem nec currere quidem possunt: secundo aut tertio cursu capiuntur ab iis, qui pedibus insectantur. Fugiunt etiam in aquas propter aestum &anhelitum: quin & latebras quaerunt,ubi se praepingues sensere, fatentcs incommodum pondus. ro eorum libidinis tempore uitiatur 5 foetet:cum itaque mares impleuerint sceminas, separatur,ut modo diximus, per scipsos, 'prriter graveolentiam: scelent enim ut hirci: & facies quoque eorum ni grescit ut hircorum.Degunt ita quousque imber accedat: tum pascua repetunt. Hyeme extenuantur debilitantisrque: uere autem uigent maxime adcursum.Cum fugiunt,etiam in fuga acquiescunt: stantesque respiciunt at D que manent,dum qui insequitur appropinquet: tu sugae praesidia repetunt: quod ideo facere uidentur, quia interiora laborant: intestinum enim tam tenue imbecilleque habet,ut etiam si leuitcr percusseris, possit rumpi, cuicadhuc integra. Vocem mares grauiorem quam foeminae mittunt. uox autem maribus in hoc genere est,cum tempus cocundi est:keminis autem cumetuerint.brcuis uox sceminae est,maris productior.Fugiunt ccrui latratu canum audito,aura sempcr secunda, ut odor cum ipsis recedat. Mulcentur Mulantur'sbilo & cantu uenantium: itaque alter uenantium 'alam aut sibilat, alter μι clam serit a tergo, ubi socius temius iam esse significarit. Sed cum crcxcre 'aures,acerrimi sunt auditus, nec latere insidiae possunt: cum remisere, surdi, de facile interimuntur. . Animal simplax est,& omnium rerum miracu
187쪽
Quonam moviri uritur tamnu ceruinum,
lo stupens:intantum ut equo aut bucula accedente propius, hominem iux- Eta Venantem non cernan arcum ipsum sagittasque mirentur.Serpnetibus inimicus ccruus est,anhelitu nanque, si quae sitnt, extractas cauernis, mandit. Febrium morbos non sentit hoc mimal:quin & medetur huic timor uisertur: legimus enim plurimos matutinis diebus ceruiuam carnem de
gustare selitos, sine febribus longaevos fuisse: quod ita demum existimant,
si uulnere uno fuerint interempti. Q nqua alioqui succum procreat ce uina caro uti Galenus prodidit non minus uitiosum concoctuque dissicilem quam sit bubula aut ouilla:imo asininc carni proxima esse censetur,ut fere nullum quod ad alimenti rationem attineat usum yraestet. Cerninus sanguis sartagine in assatus dyssenterias fluxionesque coqiacas sistit. in utino potus cotra toxica essicax est. Aduersus uenena scrpentiumque morsus Finirificii est hinnuli coagulum occisi in matris utero. Gruina mcdulla uterii in emollit tum in peso,tum etia extrinsecus imposita. ruina medulla perunctos uenenata sugiunt,inquit Dioscorides. ta,rnus ceruini cinis cadmiς in morem elotus, ulceribus oculorum & distillationibus utilis est ii frictus dentes cxpurgat, fluidasque ginginas contrahit: binis cochleariis
epotus prodest dysentcricis: sanguine excreantibus,coeliacis,morbo regio. Datur & in uesicae doloribus cum tragacatha: in muliebribus fluxionibus cum liquore quopiam illi rei accommodato. Accesi cornus odore serpentes fugantur,& comitiales morbi deprehcndutiar cornu in aceto coetum, si eo gingiuae colluantur,dolores cx molariu dentitione factos adimit. Genitale cerui tritum 5c in uino 'γtum,ut pcrarum morsibus auxiliatur.Ccr- Guini generis sunt,& cerui quoque dicuntur, qui platyccrotes S cer res appellantur,asum morti cornuum latitudinc,quae in palmas finxit natura, digitosque emisit ex iis .Corporis forma cerui est: sed tergus omne nominus quam sit pantheraru uarium:uerum in his albicant maculae,quae in
pantheris nigrae sunt:& huius quoque sanguis fibris caret, quocirca neque spissatur. Bubali pene ad ceruinam faciem in Africa procreantur:corporis
magnitudine bubalus curycerote minor est,at dorcaJc maior, oculis splendidis,aspectit pulchro atque alacri. Cornuum exortus statim a capite rem, superiores uero corum partes retro ad dorsum flectuntur. Bubalis cornua interdum inutilia sunt: nam etsi contra nonnulla sese defendunt,scroces tamen pugnacesque beluas fugiunt. Cum uero leone metuat bubalus, caput Hlantum abscondit,reliquo corpore neglecto: itaque totu cortus latere putat. Sanguis quoq; eoru fibras non habet: ideo neque concrescit. Patri j s liamantissimu animal est nam si forsan auenatoribus captus, in alienu solii quantiis longinquum abducatur,solutus ad loca consueta reuertetur.Inter scornigera,omnium quae explorata habemus,minimum dorcas cst, ince uino quoque genere numer adii ut qui cornua habeat omnibus annis de cidua,quae & iis quoque interdum inutilia sunt: nam cisi contra nonnulla resistunt,& cornibus se defendunt,tamen seroces pugnacesque beluas sugiunt.Timidum animal dorcaes est,&cursus uelocissimi: noctu aeque cernere, atquc interdiu creditur. In uenatione interdum, uel in media fuga consistit:
188쪽
A consistit: quod si tunc temporis otiti detur reddendae urinae, adeo recreantur illi uires, ut denuo ad cursum reddatur alacrior. Dorcades in Hispania cil ses usunt frequentes: in Lycia non transeunt montes Syriae uicinos. o is ex
Ctis monitii Hinnulus cenii dicitur x xx Mu: quaquam κνεώὸς nondum progreditur in m M. pascua. Haec Hermolaus. 2 Aristoteles achainas uocat: Graeci genus ceruorum in oti Echeineas ab oppido cognominant. Haec ex Hermolao. 3 Vitam esse ceruis lon- κουριάς giore quam elephantis ostendit Pausanias in Arcadicis. Ex Hesiodo, Ter tria secta Echei, acre hominis transmittit garrula cornix, Quatuor & peragit cornicis tempora ceruus. uae. Πρῶ ut, quem felle carere scribit Aristoteles, dama interpretantur de Theodorus pess& Hermolaus,caeterique quos uidisse memini, recentiores omnes. Verti dama, ut an- ίρρiae. te monstrauimus, in caprarum genere numeratur a Plinio: proca uero,uti etiam fate- cimi palaracltur Hermolaus, a ceruo non distinxit Aristoteles . Adde quod eadem insula quae Pro-forij a Iulio - connesus ab animalium eorum copia,eadem dc Elaplaonnesus nominatur: de qua Pli CVittat O di M nius lib.s.Pr terea paucos reperias authores uel nullos potius,qui simul et , ras me mi cumγjm Gαμ nerint,&plalycerotis Scevrycerotis. Atque inde coniicimus idem esse animal, quod dianis..eὀἱ ab Aristoteleuocatur, 3c platyceros siue curyceros ab aliis. s Dorcada, capream uertit Theodorus: at nos Plinium secuti capream in caprarum sylvestrium genere locauimus. Dorcus apud Oppianum idem cum dorcade est: Dioscorides laquam diuersum enumerat.Dorcades Lybicae ut ex AEliano narrat Gillius) quanquam uelo Dorcades It citate sunt mirabili, tamen in seriores sunt in currendo equis Lybicis. Earum aluus ni- bicae. gris uitiis distinguitur,reliqui corporis color rubet,& pedes quide eis longi sunt.Cornibus caput ornatur,oculi nigri,longissimae aures habentur. κάμας a poclis nucupa- Κέ-ς, c ta ut aliud sit animal a dorcade Lybica turbinis instar celerrime sertur: flauis pilis spe mas.ctat uti cauda est tum pilosissima, tum exalbenti:eius oculi cyaneo colore tincti uidentur, aures praealtis pilis refert V: neque modo in terra pedum celeritatem ostendit, sed etiam cum in fluuii confluentem inciderit, ungulis pedum remigans, fluctus perrum-Cpit. dc uero in lacubi is natare gaudet,unde sibi uictum coparat: uirides iuncos,& cyperum depascitur.
De tragelapho,tarando,oplato,leucocruta & colo. Cap. XCVI. EAdem pene cum ceruo specie sunt,quos tragelaphos dicunt: sed non , τrget plius libi quam circa Phasidem amnem nascuntur.Distat tantum,qudd uillosos habent armos,& menta promistis hirta barbis. Tarando magnitudo Ti η με
uae boui: caput maius ceruino,nec absimile,cornua ramosa, ungula bis-a,uillus profundus magnitudine ursorum:tergori tanta duritia,ut thor ces cx eo faciant. Hunc tarandu affirmant habitu metu uertere, &cum delitescat fieri assimilem cuicunque rei proxima uerit:coloremque omnium arborum,fruticum, florum, locoriamque rcddere metuentem in quibus laD tet: idcόque raro c. apitur,sed cu libuit sui coloris esse, asino similis.Scythia
hunc mittit. Ophion Sardinia quondam serebat,nec alibi nascebatur:ani- λ iasi pia mi, mal ceruo minus,sed pilo demum ac dente simile certio. Hoc interiisse arbitror,inquit Plinius:& ideo medicinas ex eo omitto.Cruribus ceruinis & c nitisse mi
ungula quoq; bisulca apud AEthiopas leucrocula est pernicissima sera, asini tere magnitudine, collo,cauda,pectore leonis,capite mclium,ore ad aures usque resciso,dentium locis osse perpetuo . hanc sera tradunt humanas uoces imitari. Gignitur apud Scythas quae circa Meotim palude sunt Co- Aliai..'iseilos,candido colorc,magnitudine inter ceruum & arietem, sed qui uelocitate utruque facile superat.Potat naribus ad caput usque immersiS: cόque ηο. selinus.. .
potu diebus pluribus contentus,siccioribus locis pastitur. Ois,Mλου.
189쪽
drachma ex quae a se pentes bibitur. Eale.
DE DIFFERENTIISDe hippelapho, hippardio, hippagro, hippopotamo,& eale. ECap. X C V II.
Agnitudo hippolaphi ceruo comparatur. cornua dorcadi similia. iii i1V1barii summis continet armis. nec non de fera quae hippardium n minata est, parte etiam cadem: sed utrunque hoc genus tenuis limo iubae
ordine a capite ad summos armos crinescit. Gerit cornua utruque, exccpta
foemina hippelapho,& pedes habet bisulcos. Proprium hippe apho uillus
qui ab eius gutturc modo barbae dependet. Gignitur apud Arachotas. Vngulas quoque bisulcas habet hippagros, ceruinis similes. dentes cxcrtos binos. spina tota ad caudam usque perpulchra ornatur iuba. Vivit in prae ruptis AEthiopiae Indiaeque locis, seruitutem non tolerat: nam si sorte ca- tus seruetur,fame sese cruciat, sponteque moritur. Bisulcum animal & Fippopotamus est,sed quod ambigat terrae,mari, atque amni comune: natura enim hippopotami ita constat, ut uiuere nisi in numore diu non possit Hunc gignit Agyptus, malum hominibus non minus infestum quam sit crocochilus .Plurimi sunt super Satticam, inter AEgypti praefecturas. Iuba illi equina,ungula qualis bubus,rostrum resimum, dentes cxerti de aprorumore adunci, sed leuiter & minus noxij. Cauda etiam apri,tortuosa. Talus a quoque inest bisulcorum modo: magnitudo asini, hinnitus equi . Tergus 3 ad scuta galeasque impenetrabilis, praeterquam si humore madeat. Interiora omnia equi & asini similia.Noctibus segetes depascitur,ad quas pergit auersus astu doloso, ut sallente uestigio, reuerteti nullae ct insidiae print arentur.Carnem habet hippopotamus durissimam, & concoctu dimcil- Gimam. Hippopotami testes exsiccati ac triti,contra serpentium morsus bibuntur. Cinis corij cum aqua illitus panos sanat:adeps,frigidas sebres. item sinum susstu .Pellis eius e sinistra parte frontis in inguina adalligata uenerem inhibet: eiusdem cinis alopecias explet. Est apud bEthiopas Ind6sq; eale, alias ut equus fluviatilis,cauda uero clephati, colore nigro uel stiluo, maxillis aprinis,maiora cubitalibus cornua habes mobilia, & ad obsequiucuius uelit motus accommodata:neque enim riget, sed desteistuntur, ut usus exigit praeliandi: quorum alterum cum pugnat protendit, alterum replicat,ut si ictu aliquo alterius acumen obtusum fuerit, acies succcdat alterius. Hippopotamis comparatur, S ipsa sane aquis fluminum gaudet.
t Hippelaphum Theodorus equi ceruum uocat, a forma equi & ceruiquam habet, compositum nomen accepit. 2 Cauda,ut refert Herodotus,equina de magnitudo eius est bovis maximi. 3 Tergoris crassitudo tanta, inquit Herodotus, ut ex eo cum aridum suerit,uenabula fiant: &, ut Plinius refert,hastae tornentur.
De camelo, & camelo pardali. Cap. X C VIII. cime , A INterquadrupedes quae animal generant, post elephatum maxima mole Icamelus cst,idemquc bisulcum:cornutamen uacat. Bactricamelos sortissimos mittunt, licet Arabia plurimos gignat. inde duo camelorum genera, Bactrianum atque Arabicum. Disserui, quod illi bina habent tubera in dorso,hi singulae melus enim proprium inter c te quadrupedes habet indor-
190쪽
A in dorse,quod tuber appellant. Sut & omnibus camelis singula parte ima:
in hectore scilicet,quale indor tubera,qtuibus incumbat reliquu corpus,& nrmetur quoties in genua inclinantur. Dentium superiore ordine u i boues carent in utroque genere. Caudam habent asino similem. Genitale maribus neruo ita costat, ut uel cx eo cofici possit,quo arcus fidis lime intendatur: iidemque in auersum mingunt: genitale enim inter crura posteriora caudam uersius spectat.Foeminae in uentre mammas binas cu papillis quaternis habent,ut boues. Clunes habct camelus proportione magnitu sinis
paruos. melo tali similes bubuli sed minores paulo: est enim bisulcum uti modo diximus sed bisulcum sic est, ut pes parte posteriore scissus paululum sit ad flexum digiti secundum: parte autem priore summa, quadri-B partito findatur discrimine paruo, quantum scilicet ad primum digiti innexum. Et inter fissuras qui gdam perinde ut in anserum pedibus continetiar: eoq; fit ut alij minime bisulcum animal esse uoluerint. Pes uestigio est carnosus uris modo:qua de causa in logiore itinere sine calciatu fatiscunt. Pedatim incedit camelus,hoc est,ut sinister pes non transeat dextrum, sed scibsequatur. Ventres habet camelus plures: & ruminat quemadmodu cornigera.Fci non uase aliquo discretum, sed uenulis quibusdam conclusum habet. Coeunt cameli sedente tamina, nec aversi, ut sentit Aristotcles: quanquam auersis,inquit Plinius,camelis coitusὶ sed complectente mare,
ut caeterae quadrutcdes agunt,& coitum toto die exercent .petunt recessuusolitudincs cu in libet coire:nec aliquis eo potest tuto accedere, praeterquaC pastor armenti: saeuit enim mas temporc coitus,sive homo accegat, siue camelusmam odium aduersus equos gerunt naturale. Tepus coeundi in terra Arabia mense Septembri seri uentrem menses duodecim, uel ut aliis uidctur,menses decem .parit sin los: uniparum nanque est. Incipit &mas& foemina coire in trimatu: foemina post partu uno interposito anno coit.
mcli, matres nunquam superueniunt suas:sed etia si quis cogat, ipsi non
p. atiuntur. Camelus lac suum usque co seruat,qud iam coceperit: atque eo tempore,tum lac, tum caro cameli suauissima omni u est .Prolem a parente separant anniculam. Uluunt cameli magna quidem ex parte annos triginta: sed nonnulli quinquagenis annis: quidam & centenis. utcunque &rabiem quandoque sentiunt. Castrandi genus etiam sceminas quae bello D praeparentur,inuentum est: castratae nanque auctiores & sortiorci fiunt, coitu negato. Habentur in duplex ministerium:sunt alij oneri serendo a 1 commodati:alia leues ad pernicitatem:uelocitas enim illis inter equos, sed
sua cuique mensura sicuti uires: nec ultra assuetum procedit spatium, nec plus instituto onere recipit. Sitim quatriduo tolerant: uerum cum occasio
bibendi data est,tantum implentur, quantum satiet desideria praeterita, Min futurum diu prosit. lutulentas aquas captant, puras refugiunt: denique nisi coenosior liquor fuerit, ipsi assidua conculcatione limum excitant, ut
turbetur. meli tum caro,ut modo diximus,lum lac ab hominis dulcissimum est: suauissimum autem hoc existimatur, ad unam mesuram duabus aut tribus aquae additis. Cameli cerebrum arefactum potumque ex aceto