장음표시 사용
161쪽
cst,quod in Gallia nascitur ad Alpes:qui hoc fere mutant,quini toto cadi- Edi sunt.quibus hybernis inensibus, pro cibatu niuem credant este: certe liquesccntcca rutilescunt annis omnibus: &est alioqui animal intolerandi frigoris alumnum.Terth generis cst,quod in Hispania naicitur,simile nostro lepori ex quadam parte,sed humile,quem cuniculu appellant. & lon- 4gius quidem prospicienti paruulus uidetur esse lepus:at si manibus contrectaucris, non paruam ostcndit disserentiam. Et maxima ex parte in subterrancis syecubus degit:animal foecunditatis innumerae: quatuor enim si intromiseris in leporarium, breui solet repleri: ut olim in Astypalaea insula, cum prius non desenticx duobus tantum in insula immissis, in eam creuisse
multitudinem seruntur,ut uno anno supra sex millia uenatione capcretur. Leporum foetus uentre exectos,uci uberibus ablatos non repui satis intc- Francis,gratissimo in cibatu habent: laurices uocat. Leporum ipsorum caro sanguinem gignit crassiorem: meliorem tame pr iocat succum quam aut bubula aut ouilla: estq; nonnunquam ad siccam uicitias rationem idonea.
Sanguis leporinus cςlcris praesertur omnibus,ut qui suauissimus cst qucin& nonnulli cum iccinore,alij una cum reliquis quoquc uisceribus coetu in cdunt. Sartagine inassatus dysentcrias,&coeliaca profluuia sistit: in uinopo tus, contra toxica ciscax est: si tepidus illi natur,uitia cutis in facie, quae keoiλς dicuntur,& lentigines emendat. Cerebrii leporis capite scilicet toto elixo & attritum & commansum pueris dentientibus utile est: non tamen eximia uis eius est,sed similis melli de butyro atq; id genus aliis. quidam etiam aduersum metum utiliter edi cerebrii hoc proa idere. Assatum G nonnulli cerebrum exhibent,edendu aduersus tremores, qui ex mala essectione corporis stat contracti. Caput leporis ustum cum adipe ursino alopeciis nonnulli imposuere.Coagulum lcporis ad lac sanguinemve disseco dum quod in uentre concrctum cst,ca toris praesertur omnibus. Comitialem quoque morbum, si cum aceto bibatur, & praeterca profluuium muliebre sanare traditur.
I Quibus artibus uolucres decipiat vulpes, explicat Oppianus lib. 1 De pisc. quomodo lepores capiat,ostendit Gillius ex AEliano lib. : uerum quae refert Gillius, agasaeo cani magis propria uidetur. a Villosisimus animaliu lepus est inquit Plinius. 3 Dasypodes omni mense pariunt, inquit Plinius, de super fortant sicut lepores. Cuniculum nonnunquam Theodorus pro uertit, ut d asypus qua so- Hque speciem significet: sed confunduntur haec nomina lepus Sc dasypus, ut utrunque dc pro genere dc pro specie quandoq; accipiatur. Λαως fere genus est.Cuniculos Strabo a quibusdam appellari tradit: qui&λαγιδα γ cei , id est lepusculi fossores ab ipso cognominantur, de Chelidoniam uocauit Diphilus etiam leporis genus quoddam.
Dcui uerris, mustelarum generibus,&desele. Cap. LXXXVI. MAgna propter uenatum cuniculorum uiuerris gratia cst. Iniici sit eas ilia specus, qui sunt multi res in terris, nonnuquam oc sunt culis ligatas: at illae quos deprehendunt, aut unguibus extralatant, aut in apertum egredi cogunt: atque ita ciectos superne capiunt uenatorcs. Osica sunt ui uerris
162쪽
A verris genitalia:&iis calculo humano remedia pRcipua. Iocinerunt dolo ribus medetur uiuerra porcelli modo inas sata. Sunt qui eas Letoi uocant: est uero ictis in mustelarum sylvestrium sciacro: s uni enim mustelaru pe-ncra duo:alterum domesticu m,alterum sylvcstre. Haec autem quae in do- mibus nostris oberrat, & catulos ore suo susceptos ut author est Cicero) 'quotidie transt crsim utάtq; sedem, satque hinc cas ore parere nonnulli pu- α. Ttarunt: haec inquam& serpentes proscQuitur,& aues quoque uenatur& ris in Tmures. Mustelς sylvestres magnitudine distant. Cor habet mustela pro corporis ratione magnum.Ossea sunt mustelis genitalia,& iis quoque calculo humano remedia praecipua. Ex mustela ipsa inueterata falc denarib podiis ut Plinius docet, in uini cyathis tribus datur a serpete percussis:ut uero Dios scorides,mustela flammis depilata, leinde excierata,saleque inueterata, in umbra siccatur.Eabinis drachmis in uino pota praesentaneo est remedio aduersum omnia reptilium uenena: & ad toxicu quoque similiter datur. Eius uentriculus coriandro fartus inueteratusque serpentuin morsui &comitiali morbo in potu auxiliatur:&catulus mustelae etia efficacius. Mustelae cinerem cum accio illitum sitiat qui tradant podagricos arthrities . oue iuuare: & cum melle aut icrcbinthina,aut butyro impositum, strumas
disci itere:ut quod lichementem digerendi uini postideat. Cinere mustelae uel selis diluto & semine siparso, mures a segetibus abigui: uel decoctarum aqua: sed redolet uirus animalium corum etiam in panc. Sanguis mustelaestruinis utiliter illinitur qui & comitialibus prodest. Iocinerum doloribus C medetur mustela sylvestris in cibo sumpta,uel iocinera eius. Ex hoc gene , re ictis est, id est mustela rustica, magnitudine quam paruus calcitus Meli
tonsis minor: sed pilo,sorma, albedine partis inserioris,& morum astutia mustelae domesticae similis. Mansucscit mirum in modum toficit alveari bus mellis enim auida est: .aucs etiam petit ut feles . Genitale quoq; osseum habet ictis.Fel icti dis contra aspides clicitur cfficax,cςtero uenenum .Fel ca, prinum ait Plinius ueneficiis ex mustela rustica factis contrarium est. Illa solertia in inctu inclibus, sufflata cute distentae ictus hominum, &morsius a les. canum arcent:leporibus plurimu insidiantur. Iccur mclis ex aqua oris grauitatem sanat. Fcles quoque & leporibus insidias moliuntur, & auibus, ac nouistinati muribus. Quo ucro silentio, tuam leuibus uestigiis obreputD auibus, quam occulto speculatu in musculos exiliuntΘimbelle alias animal& ignobile. Excrementa suactassa obruunt in terra, intclligentes odorem
illum indicem sui esse.Nocturnum animal feles est, & in tenebris illi fulgent radiantque oculi. lem mare AEgypti J dicunt pupillas ad solis rationem uariarc:cum enim exoritur sol,lum longae fiunt: in meridie rotundae uidentur: ad uesperam autem obscurantur.Lingua seli imbricatς asperitatis & limae similis, attenuansque cutem hominis. In coitu feles non parte posteriore se coniungui: sed mas stat crectus,scemina subiacet. Sunt i orro
in eo genere foeminae ipsae libidinosae 5 salaces:itaque mares ad coitu ipsae
frequentes alliciunt,inuitant, cogut:puniunt cita nisi pareant. Fcles tot numero pariunt,quot canes:ucscunturq; eisdem:&sclium reliqua ut canum
163쪽
Uiuunt circiter annos sex. Duplex earia geuus: nam sunt& ex iis sylvestres Equarta,sicuti & aliae quae in domibus uersantur. Spina alii due quid faucibus adhaeres,sciis cxtrinsecus fimo perfricatis,aut reddi,aut delabi tradiit.
I Viuerram Strabo γαλωθ αγώM uocat: at Theodorus apud Aristotelem, γαλωαὶ ei αν, catum sylvestrem uertit. 1 Theodorus etiam uiuerram interpretatur lib.s historianimal. 3 M. Varro lib.3 De re rustica admonet,oportere leporari)septa tectorio esse tecta, ne metes aut feles intrare possit: mustelae genus quoddam procul dubio intelligens: sicut idc aliud genus, martes aut mars uocatur:de quo Martialis: V nator capta marte superbus adest.
De mure,5 murium generibus. Cap. L XXX UII.
SVnt & in murium Vncre quidam domus incolae, qui nec serae iure dici
possitnt,nec placidi,sed mediae inter utrunque naturae: plane tamen in Fdociles sunt. Dcntes habent mures continuos, & bibunt lambendo, ut canes :in Africa tamen mures cum biberint moriuntur cor habet mures pro corporis ratione magnum:& nonnullis set inesse,aliis uero deessse notatum est. In murium iecusculis fibrae ad numerum lunae dicrum in mense congruere dicuntur,totidemq; inueniri, quotum lumen eius st: pr terea bruma increscere.Salacis limum animal mus est: & sceminam murem maiore ueneris rabie flagrare dicunt. Murium generatio mirabilis prςter c icra animalia maiorem in modum est:iam enim foemina praegnante in vase miliario occupata,paulo pos reserato vase, musculi numero uiginti & centu reperti sunt. Mirum ctiam percipimus ortum redundantis agrestis muriu Igeneris : sorices uocant & α ἰουρούους tibi: locis cnim compluribus agri se Gmentari j,tam inaudito modo oriri sol cnt, ut parum ex uniuerso frumenti relinquaturnam cito absumitur,ut nonnulli mediocrcs agricolae cum pridie metendum statuerint,postridie mane cum mestaribus accedetes ad se-gctem,absumptam inueniant totam. rrae Persicae parte quada,mure kemina rescissa, scutus foeminini praegnantes comperiri traduntur. Sunt qui ' uehementer confirment,naures si salem lambant, impleri sine coitu. Prouentus eorum siccitatibus tradunt:ucrum illud adhuc latet, quonam modo illa multitudo repente occidalmam nec exanimes reperiuntur,n q; cxtat, qui murem hyeme in agro cffoderit: paucis tame diebus omnino a
lentur. No aliud quicquam omnium superare copiam & celeritatem prouentus ualet nisi imbres: iis enim quam primum intercunt. Deturgente Hab inundatione Nilo, musculi reperiuntur inchoato opere genitalis aquae
terraeque,tam parte corporis uiuentes, nouissima cHoc etiamnum terren ut cecinit Ouidius,
Altera pars uiuit,rudis est pars altera tellus. Muribus iam obituris uermiculum in capite gigni tradiit. Ex panibus multis de uariis simul positis optimum quenque seligentes aiunt circunroderentures: quare optimi panis indicium in iis existimatur esse. Mures in insula Paro serrum cxedere & conscere dicuntur: Amyntas in Teredone Babylonica scribit eodem cibo uti. Pericula nobis imminentia praemonent musculi: ruinis imminentibus praemigrant. Mures a scytibus abigunt cinere mustelae
164쪽
A mustelae uel selis diluto & semine sparso,uel decoctarum aqua. Sorices sis
gari aiunt si unus castratus emittatur. ricibus pilos, sitiat aures:soricum fioras respondere numero luna exquis uere diligentiorest serices de ipsos condi au thor est Nigidius sorices & ardcolae inuicem stetibus insidiantur. Pulmonum uitiis medentur murcs, & maxime Africani detracta cute, in oleo & sale decocti,atoue in cibo sumpti .eadem res & purulentis uel cructis excreationibus medetur. Muribus elixis in cibo datis urina infantiu c hibetur. Murem domesticum dissectum scorpionum testabus utilissime imponi tradunt. assatos si infantes ederint, oris saliuam exsiiccari. Si mus araneus iumenta momorderit,mus rccens cum sale imponitur. murium cinis
cum melle instillatus, aut cum rosacco decoctus aurium dolores sedat. Si B aliquod animal in aurem intrauerit, praecipuum rem odium est murium fel aceto dilutum. Ossibus fractis, cinis sylvestris muris cum melic, aut cuuermium terrenorum cinere linteolo illito, superpositis lanis quae subinde suffundatur, re xii ta diebus solidat. Arudines & tela quaeque alia extrahenda sunt corpori, euocat mus dissectus impositus. alopecias cinis ἡ murium capitibus caudistique:& totius muris emendat: praecipue si ueneficio acciderit haec iniuria. Murinum fimum squod item muscordas uocant) aceto tritum atque illitum alopeciis medetur. Subditae infantibuς musicerta 'G- bis dae,alui deiectionem moliuntur. In Cyrene tum colore tum sorma diuer-- se murium mera nasci serunt: & quosdam ipsorum quemadmodum seles, ita lata facie esse:alios uiperae specie gerentes, acutas habere spinas: ω γ re C quos indigenae echenatas uocant. Sunt e muribus qui erecti bipedes am- bulent,ceu Alpini:habent enim crura posteriora magna, priora parma C5duntur etiam Alpini,quibus magnitudo media est: vid pabulo ante in spe- cus conuecto: cum quidam narrent alternos, marem ac foeminam, supra se complexo fasce herbae,supinos cauda mordicus apprehensa inuicem detrahere ad specum:ideoque illo tempore detrito esse dorso. Sunt his pares& in AEgypto,quibus V durus sere ut erinaceis pilus est: similiter reddent
in clunes, de binis pedibus gradiuntur, prioribύsique ut manibus utuntur.& ortus horum quoque numerosus est. Condutur hyeme & Pontici mu- Mus Poticu . 3 res,lii duntaxat albi. Dentes utruaque habet mus Ponticus, & tamen ruminare solet.Sunt uel alia genera murium plura: nam & in Cyrenaica regio-
D ne altu lata sunt frunte,ali; acuta, alij erinaceorum genere pungentibus pilis. In Africa quoque tria sunt murium genera, quorum alii bipedes uocan truda egeries Punica lingua, quos graece imo: dixeris, alij lx . Condi ti& glires tota hyeme cubant in arboribus inquam mortui, nihiJq; edunt: ae pIn escunt tamen per id tempus uehementer: rursus aestate iuuenescunt
semiferum & ipsum animal,paruum,molle & imbecillum. In uiuariis ser- Glinuantur,ubi non aqua,sed maceria locus sepitur. In iis arbusculas esse oportet,quq ierant glandem: quae cum fructum non serunt, intra maceriam ia- Πcere oportet glandem dc castaneam, unde saturi sani. aquam oportet esse tenuem,quod ea non utuntur multum, & aridu locum querunt. In iis notatum,non congregari nisi populares eiusdem sylvae: & si misceantur alie-
165쪽
nigenae, inire uel monte discreti,interire dimicando: hi saginantur in do- Eliis luet figuli faciunt. In hoc dolium addunt glandem & nuces iuglande
au t castaneam: quibus in tenebris cum cumulatim positu est in doliis, fiunt pingues. Genitores suos festas senecta alunt insigni pietate. senium finitur hyberna quiete. Gliris detracta pelle intestinistique exemptis, decoquitur melle in uase nouo: sed medici malui e nardo decoqui usque ad tertias, at
Jue ita asseruari:deinde cum opus sit,strigili tepefacti infundere. Constat
eplorata aurium uitia eo remedio sanari. Murem araneum uo inuo- scant: magnitudine muri aequalis est, colore mustelae similis, unde &nome illi νυμ-P.Os illi oblongum,caudarama, dentes quoque exigui, & utraq; maxilla duplici ordine digesti: indeque fit ut a mure araneo morsi facilli me dinoscantur: quadruplici nanque ordine morsus impresso cernitur. PHoc animal plerunque testes impetere solet,non hominis modo, scd cuius
uis etiam aliorum animalium,morsu nonnunquam perniciosis: quando quidem in Italia muribus araneis uenenatus est morbus: eosdem ulterior Apennina regio non habet. Caeca traditur a Nicandro indeque non transiri rotarum orbitam :scd si sorte in eam conciderit, ibidem emori. Ipse mus araneus contra se remedio est diuulsus& lineolitus: optimum,si sis imponatur qui momorderit: sed&alios ad hunc usum seruant in oleo aut luto circunlitos.cst de contra morsum eius remedio terra ex orbita: serunt enim no transiri ab co orbitam torpore quodam naturae. In Palaestina frequens animal est,non maius erinaceo, habens similitudinem muris& ursi,sereque in cauernis petrarum & terrae foveis degere costicuit: α im- Gώζι incolis dicitur:ώρ-hunc es le opinatur D. Hieronymus, ut inter ea 7 numeratur animalia, quae cum ungulam non habent bisulcam diuisamue, ruminant tamen. In Lucania Italiae ora,inquit Galenus, animal quoddacst, quo & uescuntur incolae,quod mediam quandam formam habet inter sursum & suem: sicuti & aliud in eade regione, de alias quoq; reperitur ii ter murem & glirem medium
I In utroqii egenere tam murium quam soricum reperiri uidetur&domesticiani de agreste. Columella lib. is. Vites quae secundum aedificia sunt a soricibus de muribus in sellantur .Plin.lib. io .Sorices&ardeolae in uiceni sortibus insidiantur. 1 Alpini, quos aliqui marmotas vulgo.dictos intelligunt,magnis oculis prominentibus, media magnitudine. Haec Hermolaus.Sut qui legam, quibus magnitudo meliu est. 3 Sunt Pontici mures inquit Hermolaus,unius coloris:sum Sc uarh. Parte tantum prona,vari; candicant,uenetiis in dorso color qua loque ferrugineus deterior priore. Eadem sere Muos: t Oppianus, quae Plinius gliribus tribuit: uidetur tame ex Galeno diuersa esse animalcula: ncpe quod μνομς idem potius sit qui mus agrestis lib. s. De alimet. s Nicandri interpres in Theriac. Amynta authore ex mure dc mustela procreati scribit unde ιιι γαλη dicta est. si Muris aranei morsus remedia tradui praecipue Plinius, Actius, Paulus dc Dioscorides: 3c pro iumentis Columella. 7 me γλιον, in quibusdam codicibus habetur cyrogrillus in Leuitica lege: sed nescio an corrupte. Isichius in illo loco chyrogrillus,inquit,animal rapax est. 8 Vide an recte legatur apud Galenum M -sw-ς ωλέ'ον - ονος, an potius legendum si a x o rei ut idem intelligatur animal cum arctomye: an idem fortasse sit animal dc -- comis, an etiam distincta.
166쪽
Α De quadrupedibus aquaticis,ut de fibro, lutra,&quibus dam aliis. Cap. LXXXVIII. SVnt inter quadrupedes ferasque, quae uictum ex lacu & fluuiis petant:
in hoc genere sunt fiber, setherium, satyriu, tu tra,& latax. Pcr univcr-ii sum Pontum fiber plurimus est,quem alio uocabulo dicunt callorem Circa fluuios etiam Hispaniae frequentes inueniuntur fibri:uerum ex eis castoreum quod uocant,non candem habet cu Pontico uim. Ambigit fiber terra & aqua: sed maxima ex parte in aquis uictu quaeritat ex piscibus & cancris. Animal est horrendi morsus:quippe quod hominis parte c6prchensa, non antequam fracta c6crepuerint osia morsu resoluit. Cauda huic pisciti, caetcra lutrae similis: utrique mollior pluma pilus. Evomit castor ses suum B ad multa medicamenta utile:item coagulum ad comitiales morbos, ob casu peti prudens. Pontici castoris testiculi potissimum appetuntur in usum mcdelarum castoreum uocat medici: &essicacissimum e Ponto Galatiae, mox Africae:ὶ idcirco cum urgeri se intelli si eas partes sibi amputare serunt:ob hoc quoque se peti gnarus. uerum amputari hos ab ipsis cum capiuntur,negat Sestius diligentissimus medicinae:quinimo paruos osse substrictasque & adhaerentes spinae, nec adimi sine uita animalis poste. Adulterari autem renibus eiusdem, quae sint grandes, cum ueri testes parui admodum reperiantur.Pr terea ne uesicas quidem esse est sint geminae, quod nulli animalium: itaque inter probationes falsi, csse solliculos geminos ex uno nexu dependentes: fieri enim non potest ut gemini solliculi uesicae ueC in una membrana coniuncti reperiantur. Dioscorides quoque frustra haec
credi prodit: non posse enim fibrum testes ore contingore, cum adeo nati bus adhaereant aprorum more. Ad medicamenta eligi debciat testes conc-Σi,ex uno ortu dependentes,liquore intus ceroso: uel sut Plinius scribie liquore ueluti mellis cerosi,odoris grauis uirosiq;,gustu amaro & acri mordacitque,ac friabiles asseruatur sale.Disiecta cute sinquit Galenusὶ melicus liquor una cum membrana ambientc eximitur, siccaturq; ac potui datur. Calidum est & siccum castoreum partibusque costat admodum tenuibus,& ob hoc in uniuersum uarios obtinet usus: siquidem messes ac partus ciet, secundasque cilcit cum pulegio aut calaminthe. Contra inflationes,tormina S lingultus,qui a frigidorum cratarumquc humorum multitudine o-D riuntur,ex aceto mulso bibitur. Lethargicos dc utcunque ueternosos, colli capitisque irrigatione cum aceto dc rosiaceo excitat,aut odoris su statu : tremulis quoque &conuulsionibus: ac ubi partem quampiam sensu motuue
priuatam esse contigerit, aut aegre sentire moueriae, & omnibus neruo
rum uitiis prodest,& cpotum & illitum. Nec sane sebrientibus nocet, ubi febris lenta mediocri succontigerit,qualis cathaphoram de lethargum comitari solet. Ac multis certe castorium exlaibuimus, inquit Galenus,cum pipere albo,utrunque cochleari j mensura, ex aqua mulsa: nec quispiam
inde ullam sensit noxam .Sternutamentum olfactu movet. binnum con ciliat cum rosacco dc Peucia. ano peruncto capite: uuluarum exanima
tiones uel subditum excitat. Medetur de dentibus infusum, cum oleo tria
167쪽
tum in aurem a cuius parte doleant: aurium doloribus melius si cit meco- Εnio: claritate uisus facit cum melle Attico inunctumaeapitis doloribus utiliter illinitur cum peucedano dc ros adeo.Suspiriosis castoreum cu amm niaci exigua portione ex aceto mulso ieiunis utilissime potatur: eadem p tio spasmos stomachi sedat ex aceto mulso calido.Ileos de inflationes pellit castoreum cum dauci semine & petroselini,quantum ternis digitis suma
tur ex mulsi calidi cyathis quatuor:tormina uero cu aceto uino mixto.Comitiales morbos ycllit castorcum in aceti mulsi cyathis tribus ieiunis da tum: iis uero qui saepius corripiuntur,clystere infusum mirifice prodest: in .storei drachmae duae esse debebunt, mellis & olei sextarius,& aquae tanta dem: ad praesens uero correptis,olfactu subuenit cum aceto. Castoreum ex
mulso potum, mulierum purgationibus prodessicotraque uuluam olfactii Fcum aceto & pice,aut subditum pastillis. Ad secundas etiam uti eode pro- deii cu panace in quatuor cyathis uini:& a frigore laborantibus ternis obolis. Lutra, quae &-graece dicitur,& c fibrorum genere est,castori prς- terquam cauda similis est,& utrique mollior pluma pilus:nunquam mari immergitur lutra. Haec & homine mordet,nec desistit, ut ferunt,nisi fracti ossis crepitum senserit. tax quoq; detes habet robustos: & noctii plerum aegrediens,uirgulta fluuiis proxima, suis delibus ut serro praecidit. H Gi qua,lutra latior est:pilum habet durum,specie inter pilum uituli marini dacemi. Ichneumon in ripis & arundinetis uictitat,animal paruu,forma mu 3 stet icti di proxima,cauda oblonga. Iisde uescitur quibus canis:& tot numero pariunt ichneumones quot canes: & coria reliqua ut canum. Vivunt Gcirciter annos sex .Pugnat cum aspide & crocodilo, & utrunque interficit.
Ichneumon, pti cum aspide pugnaturus,ssume ingressus mergit se limo saepius siccatque sole: mox ubi pluribus eodem modo se coriis loricauit,in dimicationem Pergit:in ea caudam attolles,ictus irritos auersus excipit. Sut uero qui tradant enhydrum alterum ichneumonum genus esse,. qui crocodilum interimat. Sunt &fluviatiles caniculae, terrestri u canum paruulorum similes:pilosi his canda. Horu sanguis aqua & aceto mixtus, intumestentes hominum neruos lenire existimatur:atq; expelle ipsorum calcei conficiuntur,qui neruis salutares esse dicitntur.
1 Satherion. Satheron legit Hermolaus. x cisalij partim Iutrae, partim lataci, ea Plinius fibris tribuit: nempequbdsit animal horrendi morsus: arbores iuxta flumina, ut serro cςdit. hominis parte comprehensa non antequam fracta concrepuerint ossa morsus resoluit. -d idem dc Varro quoque facere in lytra uidetur:qui lutram potius eam quam lytram uult dici: quoniam succidat dissoluatque in ripis arborum radices,ut non longe diuersa uideantur haec animalia. 3 Hac aet te quhd murinam speciem similitudinemque gerit) uulgo murem Indicum uocant. Haec Gillius,ex authore quopiam,sed incerto. Ichneumonis pugnam cum aspide de crocodilo pulcherrime describunt Oppianus, Plinius dc Strabo.
De uitulo marino. Cap. L X X XIX. Vae amari uictum petat,nulla sera quadrupes est, praeterqua uitulus marinus .Hic uero generis ambigui est: nam de in mari degit, quanquam humorem non recipit,sed spirat ac dormit, & egressus in
168쪽
A terram parit in litore ut terrestris: scd quoniam plus temporis mari quam
terra immoretur,cibumque ex humore petat,idiaque inter aquatica serenumeratur. Auriculas non habet ed meatus continet manifestos qua audit.Oculi in mille colores transeunt subinde. Detes habet serra S acutos istis .is ahque,ut generi piscium es inis linguam autem bisulcam. Cruribus inquatril sa imperscctaque quadrupes ell:quippe quae cotinuo a scapulis pedes habeat manibus similes modo ursae. in quinos enim findutur digitos, qui singuli ternis articulis flectantur,& unguibus muniantur non magnis. Pedes . quoq; posterioriores quinis discretos digitis habet, S curuatura & unguibuscum prioribus conuenientes, uerum forma proximos piscium caudis aut pinnis: his in mari, ut pinnis utitur:& humi quoque uice pedit serpit. B Caudam habet uitulus exigua. genitale maribus grande est: staminae sit mile ratae cst,aut mulieris. Fel non habet uitulus marinus: sed renes solidissimos,& forma bubulis similes. cartilaginem habet,non ossa. eunt uituli marini modo animaliu retro mingentium: & diu ligati in coitu cohaerent. Animal non ovum statim intra se concipit,& parit foemina , dc lac reddet modo pecudum. parit singulos aut geminos, dc cum plurimum treis. Ma-mis quas geminas habet, educat istum ritu quadrupedum. parit ut homo omni tempore,sed maxime cum primis capris. Prole circa duodecimum diem a partu deducit in mare,subinde assuefaciens: illa prςcipitator sertur, fnec ambulat:cum nodum inniti suis pedibus ualeat. Co ligere se ipse uitulus,dc contrahere potest: carne enim abundat mollisque cst, atque ossibus C cartilaginosis constat,ut modo diximus. Interficitur dissiculter, nisi elisis temporibus capitis:corpus enim totum carnosum est. Mugitus ei in seno bovi similis est unde nomen uituli accepit.nultu animal grauiore senino premitur. Canis rabidi morsu Potum expauescentibus, faciem perungunt i adipe uituli marini: essicacius si medulla hyςn dc oleum e lentisco dc cc-ra misceatur. lichenas dc lepras tollit adeps uituli marini: dc instillatur igni
naribus intermortuaru uuluae uitio: dccu coagulo cius dein uellere imponitur. Vituli marini coagulum tradidere quida uiribus simile esse castorio: ac proinde comitialibus morbis uuluaeq; stranguliationi conuenire epotu: cxcipitur autem catulis, ut praecipit Dioscorides, qui nondum natare pol sunt.Coagulum uituli marini bibul cum laete equino asininόue, aut cum D punici succo. quidam ex aceto multa:necnon aliqui per sic pitulas deuorat. In lethargum vergentibus,coagulo uituli marini adolfactum utuntur: delethargicos coagulum uituli a)iuuat in uino potum oboli pondere. De talpa dc uespertilione. Cap. XC.
MVtilum animal dc talpa est:quippe qui omnino quidem nec uideat,
nec perspicuos habeat oculos: sed caecitatis perpetuae animal est te raque obrutum, de tenebris etiamnum defossum, sepultisque simile :uerum si quis praetentam membranam detraxerit, locus oculorum apparchoc pars nigra corundem:situs donique d descriptio eade,quam legitimam
conspicui oculi obtinent: ac si obducta cute oculi pressi,consus,oblitique
169쪽
essent dum crearentur. In tanta hac tamen caecitate, liquidius audiunt ob L pa uel in terra, tam denso atquc surdo naturae elemento. Talpae cinere strumas illinunt ex melle:althiecur eiusdem contritum inter manus illinuli&triduo no abluunt. Dextrum quoque pedem citis remedio esse struinis affirmant:alij praxidunt caput,&cum terra a talpis excitata rusum, digeriit in pastillos pixi de stannea, & utuntur ad omnia quae intumescunt, o quae Vest retilis, apostemata uocant,quaeque in ceruice sunt. Ambigunt S: ucspertiliones uolucribus & pedestribus:quemadmodum uituli marini cum aqua--.- 2 ι Sterrestribus. Et quadrupes est uespertilio,sed maca:ut sit ad qua-ι- drupedes coparat uolucris:ad aues uero, quadrupes. Cauda tam quadru--lium. pedis quam uolucris caret. uolat, sed culcis penis inebranaue. Horii quoq; alς articulos habent: & uolucrum animal parit uespertilio tantum. Dentes Fhabet ut quadrupes,& lacte scutum nutrit,admouens ubera quae in peet rc gestat. gemi nos uolitat amplexa infantcs,seciimq; deportat. Notti uti etiam sibi quaerunt: S: in cibatu culices gratis limi. - Minimam pro corpore uocem Emittunt: peraguntque leui stridore querelas. Tectaque non sylvas celebransilucemque perosae
Nocte uolant .seroque tenent a uespere nomen.
In Astyria circa Borsyppum gignuntur praegrandes: quae sunt apud incolas
. in usu cibario. Cor uespertilionis selisugis contrarium est omnibusquc sormicis te falamandris rosistit. Somnu arcet uespertilionis caput . aridum ad-Hest ridione, alligatum. In paludibus circaque paludes Arabi in quibus nascitur casia, GArabica. d ni feret alatae uespertilionibus simillim stridore diro,& uiribus exi miis: quas aegre ab oculis arcentes Arabes casiam colligunt. Est se quod
De monstrosis quibusdam aliis animalibus in India aut AEthio- rpia prognatis. Cap. X CI. Plinius in Ae- Λ pud Indos si Ctesiae credendum est) belua gignitur,cui nomen man- 'Mavi A. is xriplici utrinque ordine: magnitudo & aurium hirti-
tudo,& pedes leonis:facies & aures hominis, oculi cςsi, color rubricς. Cau da,lcorpionis modo terrestris, aculeo armata, spiculaque adnata iaculans. Vox tam sibila, ut imitetur fistularum modulos, tubarumque concentum: Hcursus no minoris pernicitatis,quam ceruis. humanas carnes avidissime es 3 sectat. hominu sermones imitari &matichoram in AEthiopia ait thor est Iuba. In India quoquc sera traditur nomine axis, hinnuli pelle, pluribus Mois. bis,. candidioribusque maculis. Sed atrocissimum monoceros monstrum est, cinisono . N cartamnon uocant, reliquo corpore equo simile, capite ceruino, pedibus elephanto, digitis scilicet indiuisis, cauda apro, mugitu horrido: cornu unum ni Pum c media cius fronte protenditur cubitorum duum, Adlowtadia splendore mirifico, ita acutum,ut quicquid impetat, facile ictu eius personem peduci retur: nec icue quidem hoc, scd uersuras quasdam naturales habet. Hanc or Mi uiuam nUant capi:quippe quae in intimis Indiae 5: desertissimis regionibus
170쪽
A gionibus degit.Apud Hesperios AEthiopas sons est Nigris,ut plerique existi ilaaucre, Nili caput: ii ixta hunc catoblepa nascitur, modica & iners be- ωου a. stia, caput praegraue aegre serens, idque deiectum semper in terram, aspectu hominibus pestilenti,omnibus qui in oculos eius ossenderint,cos estim Pt in Omnia cxpirantibus. De onocentauro Pythagoram haec narraste testatur Crates Oolos Pergamenus:honaini ipsum ore & eromissa barba simile esse, simul & coblum N peetus humanam speciem similitudinemque gerere mammas di stantes expectore pcndere: humeros, brachia humanam figuram habere: dorsum,ucia trem, posteriores pedes asino persimiles esse: de quemadmoduasinum,sic cincrco colore esse:imum uentre leuiter exalbescere. Duplicem usum ci manus praestare:nam celeritate ubi sit opus, pedum loco illis uti-B tur:cx quo sit ut caeterarum quadrupedum cursu non supcrcturiac ubi rursus neceste fuerit uel cibum capere,uel aliud quiddam tollere,qui antea pedes erant, manus cisciuntur. Animal est graui animi acerbitate: nam si ca- piatur, non serens seruitutem, libertatis desiderio ab omni cibo abhorret, ct fame cibi mortem consciscit. Hactenus de multifidis dixisse abunde est.
i I Quae in hoc capite continentur animalia,an multifida sint omnia, nondum satis constat. 1 Color rubricae, xtisαcαεινον:Plinius&Solinus colore sanguineo. 3 Pcdibus sic uiget,inquit Solinus, saltu sic potest, ut morari eam nec extentis snaa spatia possint, nee obstacula latissima.
De quadrupEdibus bisulcis, de primo de boue & boum ge-C ncribus. Cap. XCII. PRoximum cst ut de bisulcis doceamus,quae unguium loco& ungula-rti m chelas semipemue habere,eademque scre cornigera esse diximus. Inter haec primas partes iure bovi tribuere maiores: cuius tanta fuit apud Bos, Lot. antiquos ueneratio,ut tam capitale esset bouem necalle, quam ciuem. Dc , hoc igitur gencrc primum dicemus, cuius potissmum ullis nostri laboris
est particeps, de quod laboriosis limus sit bos hominis socius in agricultura.
a Primum in bubulo genere aetatis gradus dicuntur quatuor. prima, uitulorum: lcchida, iuuencorum: tertia,boum nouellarum quarta, tactvloru. Discernuntur in prima, uitulus & uitula: in secunda, tuticiacus & iuuenca: in m
tertia & quarta, taurus & uacca. Quae sterilis est uacca, taura appellatur: D quae praegnans, horda sordaue. Boucs pro regionibus cael hic statu,& habitum corporis, & ingenium animi, & pili colorem gerunt. Aliae formae Taura. ssent Asiaticis, aliae Gallicis,Epiroticis aliae. Circa paludem Maeotim boues Imriia, uel sunt sine cornibus:&apud Mysios quoque. bubus Indicis camelorum alti- , ludo traditur,cornua in latitudinem quatuor sedum. Sunt & Indici boues unicornes tricornesque, solidis ungulis nec bifidis. AEOnh quoque boues Boaesumeo solidi pedes sunt,singulaque habent cornua,& haec medio capite.In Hercy nra. nia sylva est bos ceruis gura,cuius a media fronte inter aures unum cornu in ρω existit excelsus magisque directum iis, quae nobis nota sunt cornibus. Ab eius summo sicut palmae ramique lati distunduntur. Eade est s minae ma- ouia urisque natura: cauem forma magnitudόquc cornuum. Armeniis, bina - όω.