Edoardi VVottoni Oxoniensis De differentiis animalium libri decem. Ad sereniss. Angliae regem Edoardum 6. Cum amplissimis indicibus, in quibus primùm authorum nomina, unde quaequae desumpta sunt, singulis capitibus sunt notata & designata deinde omni

발행: 1552년

분량: 490페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

DE DIFFERENTI Is

Corpus illi ad caudam porrectius est, sed minus procerum.Interna omnia 3 lupi similia habet. Impletur ut canis,& catulos etiam caecos generat.Vcl Ecitaterraestat,saltuque ualet,quantiis crura habeat brcuiora: mollis enim& agilis est,prosilireque longius obcam rem potest . uenatu uiuit Iomine diligit, quem neque osscndit neque metuit ualde. pugnat cum canibus &leonibus, imo leones ipsos superat: quo fit ne in eodem loco sint thoes 5 leones. Huius alij duo genera statuunt,alio tria,sed plura esse non uidentur: sed ut piscium,auium,quadrupedum genera aliqua, ita thoes quoque per rempora immutantur, & colorem diuersum hyeme aestateuc trahunt:atq; διλῶ i or aestate nudi ayeme hirti rcdduntur: itaque habitum, no colorem mutant, inquit Plinius. Lupus ceruarius eudem esse arbitrantur n5nulli,qui thos: chatim dici malunt, insatiabilis est, ut cui a uentre protinus recto im F, testino transeunt cibi. Hic tamen, quavis post longa ieiunia,repe aegre carnes si mandere coeperitvibi quid casu respiciat, obliuiscitur: & immemor praesentis copiae, abit quaesitum quam reliquerat salictatem. Mittit AEthiopia& lycaonem S: India quoque. lupus est ceruice iubatus,&tot modis uarius,ut nullum illi colorem dicant abeste. In hoc .animalium ge- .ncrc numeriatur a quibusdam & lynces. Duo corum genera: animal utrisq; paruuin est, serina utrique similis,oculi splendetes, facies formosa,exiguunil. Quid caput,auriculae curuae.Disterut magnitudine & colore: minori enim gene-Bήμ, ri color russus: maiori ad croceu ucrgit. Genus hoc maius ceruos orygasq; magna cum agilitate invadit. Animal peregrinu lynx est,claris lime omniuquadrupedum cernit. In cruribus posterioribus simile quid semitaloti, Gbet.In auersum mingunt lynces, auersaeque cocunt canum more. Harum

urinas coire in gemmas carbunculi similes & igneo colore fulgentes,fatentur, qui naturas lapidum exquisitius sunt persecuti: lyncurium uocatur e maribus fulvum &igneum:asceminis languidius atque candidum.ὶ Istud

ctiam ipsum lynces persentiscere hoc documento probatur: quod egestu

Rhaphilus.

liquorcm ilico arenarum cumulis quantum ualent, cotegunt,inuidia sci licet lac talis egeries transeat in usum nostrum, ut Theophrastus perhibet. Hoc non solia tantum de stramenta ad se rapere,sed aeris etiam atque ferri laminas contendunt: quod Diocles quidem & Theophrastus credidit: Ego falsum id totum arbitror inquit Pliniust nec uisam in aeuo nostro gemma ullam ea appellatione.Et quod de medicina simul proditur,calculos uesicet Heo poto elidi, & morbo regio occurri,si ex uino bibatur aut si portetur. Vngues earum omnes cum corio exuri esscacissime in Carpatho insula tra dunt hoc cinere epoto, propudia uirorum, ciusdem aspersu, foeminarum libidines inhiberi.Item pruritus corporum, urina, stillicidia uesicae: itaque eam protinus terra pedibus aggesta, obruere traditur. Eadem aulcm & iugulorum dolori monstratur in remedio. Alij dixere langurtu, & este in Italia bestias langurias:Zenotimus lagas uocat easdem,& circa Padum iis ui tam Hrmat. lupum canarium uocauere quidam:animal est aspe sctu pulchrum,sed uirium expers & imbelle. tulos parit caecos luporum ritu. Chaum galli rhaptatum uocabant,effgie lupilardorum maculis. 6

152쪽

i Apud palude Maeot. Secundu Maeotidis paludis Coia optu nuncupatu lupi, quos minime a domesticis canibus differre dicas , cum piscatoribus stustiose uersantur. L Breui, id est mebroru compage prope rotunda. 3 Reliquo corpore poeta, id est tergo,uel ut Gillio placet, pellis uarietate. Igneo colore fulgetes, Esse autem quale in igneis succinis colorem, scalpsque refert Plinius. s PM-

Pollux πινειρμ inter maiora numerat animalia. s Chatim eunde esse cum lupo ceruario cesct Hermolares: dc ex chao conceptas canes chaonidas nominari:etia

si Iulius Pollux altiorem de his fabulam recenseat. De hyaena & crocuta.

Cap. LXXIX.

T lupo non dissimilis, ita nec omnino similis layaena est,quam n5nul V li glanum dicunt: dorsum illi medium gibbum cst. colore lupi pro- Gianus. B pe,sed hirsutior, latere utrinque fusca distincto uilla. & iubam habet ut equus sed quae per totum dorsum porrecta est,& scia duriore longioreque. Varietas multiplex incst oculis,ut qui in mille colores transeat subinde, in quorum pupilla lapis inuenitur,hyςnium dictum,praeditum illa potestate, ut cuius hominis fuerit linguae subditus, praedicat futura.Spina illi riget,&

collum continua unitate,sicctique nequi nisi toto corpore circuae . Corpus illi non minus quam lupi est,tongum S gracile:& cauda quoque lon- '' ' i ga gracilis ue,sed hirsuta. od autem dc ca sertur, genitale simul & maris & soeminae eandem habere,itaque inire & iniri alternis annis coniectitium est: sed uirile similiter atque in lupis δἴ canibus habetur. Quod uero scemineum esse uidetur,tam in mari quam scemina sub cauda positum,est C linea qu dam similis genitali sci minino, sed sine ullo meatu :sub hoc mea

tus excrementorum est, atque sub co genitale uerum inscumina continetur .Quae quidem nota quantiis utrique sexui communis sit, tamen in maribus potius cernitur:quia mares quam foeminae magis capiuntur,quod iis ingenita est callidior astutia. Iam inter undecim numero, unam titum cc-

pille uenator retulit quidam. Nocte Fassatur,ut quae noctu melius ccrnat. Molitur haec insidias homini,sequiturque stabula pastorum, de auditu assiduo addiscit vocamen, quod exprimere possit imitatione uocis humanae ut in hominem astu accitu nocte saeuiat. Vomitus quoquc humanos incntitur,falsisque singultibus solicitatos sic canes deuorat. Sepulchra quoque effodit humanae auida carnis,ac eruit.Prςcipue pantheris esse in metu hyς-r, nae dicuntur,ut ne concntur quidem rcsistere, S: aliquid de corio carum habentem,non appeti. Mirumque dictu,si pclles utriusque contrariae suspendantu decidere pilos pantherae .Cum fugiunt uenantem,declinant ad dextram,ut praegresti hominis uestigia occupent. Quod si successerit, alienarimente, ac uel cx equo hominem decidere:at si in laeuam detorserit, deficietis argumentum esse, celeremq; capturam. Hyaenae plurimae gignuntur in Africa. Hyaena quemadmodum de vulpes in oleo elixa oleum cssicit discustarium,articulari morbo utilissimum: usus omnino idem quem de uulpino docebimus. Hyaenae set taurino cssicacius est: sumisionem oculorumper initia digerit,aciemquc corum exacuit. Lippitudini sci illitum frontibus prodesse dicitur: aut ne lippiatur dococtum cum mellis Attici cyathis

153쪽

DE DIFFERENTII s

tribus & croci uncia illitum:sc 5: caligines discutit & stissusiones Clarita- Elcm excitari nactius inueterato medicamento: asseruari autem in Cypria pyxide.Eodcm sanari argema,scabritias,excrescetia in oculis: it in cicatrii ces. glaucomata uero iocineris reccntis inasi iti sanic cum dispumato melle inunctis. Detes eius dentium doloribus tactu prodesse: si credimus uel alligatos ordine humeros,humerorum & lacertorum doloribus. Pulmo inbuta, alui nos in cibo sumptos coeliacis: uetriculis,cincrem cum oleo illitum: neruis, medullas e dorso cum olco uetere ac felle . Febribus quartanis, iecur dcD- statum ante accessones: lumborum doloribus,carnes e lumbis cdenda illinendasque cum oleo: uenerem stimulari, genitali ad sexus suos in melle sumpto,ctiamsi uiri mulierum coitus oderint. Hyana quodcunque animal ter lustraucrit, mouere se non posse, sed in uestigio haerere traditur: Fquapropter magicam scientiam inesse ei pronuntiauerunt, quam &magi ex omnibus animalibus in maxima admiratione posuerunt. In Ethi ὐὐῖ' piae parte coit cum leaena, unde nascitur monstrum, cui crocutae nonae est: Aia erectin uoccs hominum pecorumque & ipsa pariter affectat. Nunquam connitiet aciem orbium, sed in obtutum sine nictatione cotendit.In ore gingiua nulla.dens unus atque perpetuus:qui ut nunquam contrario cursu hebetetur, naturalitcr capsularum modo clauditur. Crocutas etiam generat AEthi pia cx cane tu que conceptos, omnia dentibus frangentes, protiniisque

deuorata conficientes uentre. t Genitale,Nec minus stulte, inquit Aristoteles, magnoque errore trochum.Herodotus Heracleota scribit duplex genitale habere, maris ac sueminae atque trochum G seipsum inire.

Eo rarum genus animalis est,nec multis nascitur locis. In Europa potius quam in Asia inueniuntur leones: S in Europae ea parte quae inter Acheloum tantum & Nestum amnes est: & ij uiribus longe praestantiores sunt iis,quos Africa aut Syria gignant. mi uero prope Istrum Europae amnem,quique in Armenia aut Parthia procreantur, non adco uiribus pol λ ορο δε- lent. Leoties ita depinxit Ouidius, - His leuia fuluae Colla iube uelant, di ti curuantur in ungues: Dies, πυρ ιί. Prόque humeris armi sunt. in pectora totum H

Pondus abit,summae cauda uerruntur arcna . Iram uultus habet.pro uerbis murmura reddunt.

Pro thalamis celebrant sylvas. Verum pro regionum,in quibus gignuntur uarietate, eorum quoque sor- . madiuersa est. In Parthia nanque & Armenia nascuntur colore sultio,crasso collo,capite magno,oculis spicndore radiantibus, superciliis extantibus,& sere ad nares usque propenclentibus, collo simul & mento, plurimo pilo luxuriantibus. Qui in Erebis gisnutur, collo quoque & pectore no minus iubati sunt,& oculis item spiciaci ore fulgentibus: uerum cx iis pauci, iaci in regione ampla reperiuntur,& supra modum pugnaces: in Astica aute plu-

154쪽

A re uerum non ita hirsuti pilositic: sed neque oculis adeo raaiantibus,aspe-- tamen rerribili. tius corporis color nigritas his fuscusve, ac si nigrucoeruleo permisceas: corporis robur eximium .Ex AEtLiopia mi frant non nunqua leones, artero nigricantes,solo rictit fulvo colore rus stantes,plurima iuba,capite grandiore, oculis nigritatibus:ut uero Plinius scribit color leonum tantum in Syria niger. Abundat AEthiopia & leonibus qui uocantur,id est formicae: sunt etia in arenosis Indiae desertis. Habet autem hoc genus genitale auersum, colorem aureum, glabriorcs hi sunt quam Arabici.Ipsis,inquit Plinius,color selium, magnitudo AEgypti lupo Alui, sis carum,uel ut Solino placet,ad formam canis maximi:ut uero Hero loto qua

sit canum magnitudo minor,vulpiu uero maior,pernicitate miranda: vc-B natu uiuunt,pedibus quos leoninos haben arenas aureas ex cauernis egerunt terrς, talparii more,quas uigilantissime custodiunt, ne quis auserat:captantesque acs necem persequuntur: in cauernis aesthi conduntur. carchus

uidisse se scribit sermicarum serarum pelles paterarum pellibus similes.

Herodotus corporis iccic formicis Graecisti miles csse tradit: codemque modo arena ab illis esidi .Plinius,Indicae formicae cornua,inquit, Erythris in aede Herculis fixa,miraculo fuere. Dentes leonibus omnibus serrati: dc ex iis eos tantumodo mutant,qui canini uocantur quatuor, tuos superius, totidemque inserius: idq; sexto aetatis mense fit. Lingua i combus imbricatae asperitatis est, S: limae similis,attenuansque lambendo cutem hominis: ruix osse uno rigida collat,nec uertebris ullis iungitur. Iuba caret leaena:

C maris enim liqc propria est,tit scilicci pili in armis largi depedeant:at quos

pardi generauere,semper insigni hoc carent. Binas tantum gerut mammas in medio uentre:quae etiam in sceminis paruo abundant lacte. In cruribus

posterioribus talum gerunt in anfractum tortuosium: pedes priores quinis distinctos digitis habent, posteriores quaternis:ungues iis adunci,quorum

mucrones cum ingrediuntur,uaginis corporu claudunt,ne acumina attritu rotundantur:nec nisi appetena o praetenduntur.Pedatim inccdit leo,hoc est ut sinister pes non trianicat dextrum, sed subsequatur. cauda leoni,infima parte ut bubus hirta: I conis os la exiguam admodum, & perobscuram habent medullam,eamque solis in foemoribus & brachiis: eius ossa adeo dura sunt,ut ex iis concussis, ignis quasi ex silice excutiatur. Ventrem ha-D bct leo ut canis aristiorem: & interiora licin omnia canibus similia conti net. Leo auersus coi urinaque retro reddit. Coit & parit no omni tempore:singulis tame annis uere parit,& magna ex parte geminos: sed cum plurimum sex catulos: nonnunquam ctiam unum. parit autem catulos insommes inarticulati sq;, in initio magnitudine mi mellarum, & caecos: sed qui uident protinus atque nascutur, soli in co genere quod dentes habet scrratos.Sunt uero cum in lucem eduntur adeo parui,ut semestres uix ingredi possint,nec nisi bimestres moueri .Lcones terrae Syriae quinquies uita pa riunt:primum quinque, post uno subinde pauciores: anno enim secundo quatuor, mox tres:deinde pari modo per annos singulos minus uno, stremo nullum: atque ita leaena partus multitudine sterilescit. Semel in uita

155쪽

DE DIFFERENTIIS

leaenam parere scribit Herodotus,unaque cum scitu uterii emitrere,quod Efabulosum esse asserit Aristoteles. Vescitur quidem carne ico ritu caeterorum sylvestrium serratorum sed cibo incontineter admodum utitur, multaque deubrat solida,sine ullo dissectu. Mox nihil biduo, aut certe triduo edit: serre enim inediam potest,ut qui iam ad multam satietatem repletus est. Parum bibit:excrementum uero emittit tertio dic: uel utcunque accidit egerit,idq; durum,aridum,& simile ut canis.Flatum ctiam acerrimum emittit, & urinam grauiter oletem. Mingit crure clato ut canes ad stipitcs: foedum quoque odorem in cibo relinquit ex suo halitu: proscita nanque leone,interiora grauiter olent. Leo quantiis in edendo ferocissimus sit, tamen palius & fame iam uacans,facilis mitisque maiorem in modum cst. Clementic in iis indicia multa sunt: prostratis parcui: in uiros potius quam Fin sceminas saeuiunt: infantes non nisi magna fame perimui. Animos leonum frons & cauda indicant:sicut motus equini de auribus intelliguntur: immota enim cauda est placido, clemens blandientiq; smilis,quoa rarum est:crebrior enim iracundia eius.In principio terra uerberatur: incremento terga seu quodam incitameto flagellantur. Vis summa leoni in Pectore Parte dism, est,firmitas in capitc pr cipua Infirmus parte ilium est cotra ictus: sed relis, quo corpore multas patitur plagas.Leonum gcnus trifarii scinditur: nam breuiores & iubis crispi,plerunque ignaui sunt & imbelles: longiores & coma simplici,generosi acresque magis ac potentes. Leoni praecipua generOsitas tunc, cum colla armosque uestiunt iubae: id cnim aetate cotingite leo-nc conceptis:at hi quos creant pardi, in plebe remanent iubarum inopes. GAdulterinis enim coitibus degenerantur quandoque partus leaenarum: dc leones quidem procreantur,sed ignobiles. Leones cum premuntur a cantibus aut uenatiu multitudine, cotempti in recedunt sensim pedatamq;: su sistentesque interdum ac respectantes dissimulant timorem. Idq; agunt,si in campis patentibus ac nudis urge. Mur: nam sylvestribus opatisque locis,

quanta possunt se fuga subtrahunt.Cum insequuntur nisum saltu adiuuat: de ubi iam praedae appropinquarint,insiliunt:cum fugiunt, non possunt sa-hre,sed cursus corum continens, ut canum inteditur: fugiunt nonnunqualeones demissa inter crura cauda,ut canes. Iam uisus cst leo, qui cum suem aggrederetur,ut sciis horrentem aspexit, fugeret. Ignem praecipue sermidant,& cantus gallinaceorum,& rotarum strepitus:sed ignes magis. Lω- Hnis adeps caeteros & caliditate cxupcrat,& partium tenuitate: ac proinde digerendi Acultatem habet maiorem.Leonis adeps cum rosaceo cutem in facie custodit a uitiis, candoremque scruat,& sanat adusta nivibus, articu tortimque tumores.Fel aqua addita, claritalc oculis inunctis facit: & cum

adipe eius de comitiales morbos discutit leui gustu,&ut protinus qui sumpsere cursu id digerant. r in cibo sumptum,quartanis medetur:adeps cuLrentvboni. rosacco quotidianis febribus. Leontophonos uocari accepimus bestias modicas,nec aliubi nascentes,quam ubi leo gignitur:quarum urina aspcria leoni cxitialis cst: tuae&captae cxuruntur, ut carum cineres pollutae iactaeq; per compita concurrentium sciuitarum lcones nocet, si quantulun-cunque

156쪽

A cuiuiue ex illis sumpserint Propterea leones naturali cas premunt odio:atque ubi facultas data est,naorsu quide abstinent, sed dilaniatam exanimat pedum nisibus. Illa contra urina spargit prudens,hanc quoq; leoni exitiale.

De tigride. Cap. LXXXI. TIgrin Hircani & Indi serunt. Hoc bestiarum genus insignes maculis Te iri

notae de pernicitas me inorabile reddiderunt. Aspectus pulchritudine reliquas omnes quadrupedes non minus superat tigris, quam pauo alites, corporis magnitudine, oculorum intuitu, superciliis prominentibus, caudae longitudine,toto denique corporis habitu, praeterquam coloris uari tate. leςn simillima tigris tamina est, nam mas c. mi limilior extat. Fulvo B nitet corpus: hoc suiuum nigrantibus segmentis interundatum, uarietate apprime decet. Velocitatis tremendae sunt tigres: nihil enim tam longum quod non breui penetreiatmihil adeo antecedit, quod no ilico assequatur:

at maxime potentia earum probatur,cum maternis curis incitantur, cum

catulorum insistunt raptoribus.Succedant sibi equites licet, de astu quato- libet amoliri praeda uelint,nisi in praesidio maria fuerint, frustra est ausium

omne. tus iamcn cius stetus,qui numerosus est,ab insidiante rapitur,e- quo quam maxime pernici. atque in recentem subinde transscrtur: at tibi uacuum cubile reperit foeta maribus enim cura non est sobolis,sed nec eos 'alias temere conspexerisὶ fertur praeceps Odore uestigans. Raptor appropinqu ante fremitu, abiicit unu ex catulis: tollit illa morsu,& pondere etiaC Myor acta,remeat:itcru consequitur,& subinde,donec in navim regresso, irrita seritas siquit in litore. Notantur enim frequentissime, si quandor ptorcs,suis asportatis catulis, renavigates uident,in litore irrita rabie sedare praecipite uelut propriam tarditatem uoluntaria castigantes ruina. Tu

gres apud Prasios maximas gigni Megasthenes author est:quippe quae t cones magnitudine dupla scro superant. Tigres Arrianusiqui Alexandri res

gestas conscripsit) m. agniti id ine equum maximum aequare, caeteras uero quas uulgus tigres nominat, non tigres,sed thora esse maiores prodidit.

De panthera pardo & cepo. Cap. L X X XII. P Anthera & tigris macularu uarietate prope solae bestiarum speet. atur. Panthera.

Ferox anim. ii pathera est, & in homines squit. Macularum,ut diximusi uarietate spectabilis est, S: minutis orbiculis piista, ita ut oculatis ex fulvo aut nigro circulis, uel coerulea, uel alba distinguatur tergi supellex. Sunt qui tradant in armo iis similem lunς esse maculam crescentem in orbes, S: cauatem pari modo cornua. Duplex pantherarum Pnus,alterum maius, quod dc dorsum latius habet: at rerum minus quidem, & corpore gracilio re,at uiribus nihilo inserius.Si inites sunt utraeq;, praetcrquam quod caudis disterunt: minori enim maior cst cauda, maiori uero minor. Corpus utri loblongum maculisque uarium,ut modo diximus. Oculi splendore radia-tcs:dentes habent serratos: mammas in medio uentre quaternas,crura c5-

pactia firmaque pedes priores quinis digitis distinctos,posteriores quater-

157쪽

DE DIFFERENTIIS

nis.Ingrediuntur leonum more,coclito scilicet in corporis uaginis unguiu Emucrone,nec nisi appetendo praetendunt. cor habent pro corporis ratione magnum. Animalium nullum odoratum, inquit Plinius,nisi si de pantheris quod dictum est credimus. Tradunt odorc earum, & contemplatione armenta mire assici: atque ubi cas persciatiscant, praeparato convcnirc: nec terrcri, nisi sola oris torvitate . quam ob causam pantherae absconditis ca- apitibus, quae corporis reliqua sunt, spectanda praebent, ut pecuarios greges Rupidos in obtutu populentur secura uastatione.Pantherae in Europa nullae sunt:in Hircania numeros .uino plurimu dclectantur. Capiuntur ma- 3xime,non agno aut hoedo,sed canicula palo alligata:ucrum Hircant,ut hominibus intentatum nihil est, frequentius eas ueneno quam ferro necant: aconito carnes illinunt, atque ita per compita spargunt scinitarum: Fquae tibi csae sunt, faucos carum anginae obsidentur, ideo & gramen πω appellauerunt: sed pantherae aduersus hoc uirus, cxcrementa humana deuorant,& suopte ingenio, pesti resistunt. Quocirca uenatores stercus in vasculo suspendunt ex arbore aliqua,ne procul belua abeat pet suum medicamentum,idq; altius quam ut queat saltu contingere. itaque insiliensibidem, S spe capiendi perseverans, in se csserenda emoritur. In pantherarum genere sceminam animosiorem esse quam marum apertum est.Nunc & uarias,& pardos qui mares sunt, appellan in eo omni genere, crcberrimo in Africa Syriaque.Quidam ab iis pantheras solo candore dis cernunt,ncc adhuc aliam disserentiam iniices, inquit Plinius. Insidunt in Africa pardi codensa arbore:occultatique eius ramis,in praetereuntia desi- GCUM, V ς, liunt, atque euolucria sede grassantur. Est in AEthiopia ceyus, reliquo qui- s ' i' corpore pantherae similis,sed facie leonina,imagnitudine dorcadis.1 Pantheris in candido breues macularum oculi, inquit Plinius. Coerulea uel alba dixit Solinus, quod Oppianus a modo panth rae simias captant, ostendit Gillius, ut ait,ex .ssiliano: item hinnulos dorcadas,capras sylvestres atque alia eiusmodi animalia. 3 o pacto capiantur ostendit Oppianus lib.3.De uenatione, Sc 3. De pisc. Solinus. In his sylvestribus dc pardi sunt,secundum a pantheris genus . noti satis: quorum adulterinis coitibus degenerantur partus leaenarum: de leones quidem procreantur. sed ignobiles. s Cepum, xκπιν colunt Babyloni),qui sunt iuxta Memphim,faciem habet satyro simile,caetera inter canem deursum: nascitur in AEthiopia.

De urso. Cap. LXXXIII. 1 LRsus animal est aspirestu horridum,corpore latiore,hirsuto uillo, &V -Ora illi lato deformia rictu. -Vox iracunda minaxque, Plenaque terroris rauco de gutture fertur. Dcntes illi serrati,naris nigra,mammas habet quaternas,lc pedes hominis manibus pcdabiisque sinisses. Cauda urso tam exigua ut uix dignosci a sensu possit. urso simul ut expirauerit genitale cornescere aiunt. Ventrem in tus amplum habet. ueneris mirum in modum nocte dieque appetens est:& sceminae saepissime mares ad coitum incitant: quae & dum utero gerunt, in libidinem exardescunt: &statim post editos foetus,simul &rei uener dant

158쪽

A dant operam & catulis alencys:& desyderium ueneris etiam hyems suscitat. Coeunt non uulgari qua iupcdum more, scd amplexibus mutuis, ambobus cubantibus,ticlut humanis coniugationibus copulantur: deinde secessus in s siccus separatim: specus si non habucre, ramorum fruticumque congerie aedificant impenetrabiles imbribus, mollique fronde constratos Secreti honore rcuerentur mares grauidas, & in iisdem licet soti eis, partitis tamen per scrobes secubationibus diuidiitur. In iis specubus pariunt umsta nec enim quicquam homini rarius,quam parientem uidere tirsam.) tricesimo die,tum unu m,tum clia duos: sed cum plurimu quinque. Hi sunt candida informissique caro,paulo muribus maior, sine oculis, sine pilo: unguium iratum liniamenta trominent. Hanc lambendo paulatim fieturat A & interdum ad pectora fouet, non alio incubitu quam oua uolucres: ut si si duo incubatu calfacti,animalem trahant spiritum. Mares quadragenis dicbus latent: foeminae enixae, quaternis mensibus. Et sane diebus primis

quatuordecim tam graui somno premutur,ut sertur, ut ne uulneribus cxcitari queant: tum mirum in modum ueterno pinguescunt Cibi tunc nulla argumetamec nisi humoris minimum in alvo inur ri aiunt: sanguinis cxiguas circa corda tantum guttas,reliquo corpori linesse. Procedunt uere sed mares praepingues. Oculi corum hebetantur ro, qua maxime fauos causa expctunt, ut conuulneratum ab apibus os, leuet sanguine grauedinem illam. hiualidissimum urso caput: ideo urgente ut, praecipitaturi se ex aliqua rupe,manibus eo operto iaciutur ac sisse in arcna colaphis in C flictis exanimantur. uis maxima in brachiis 5: lumbis: unde interdum posticis pedibus insistunt. Vrsus animal omni uorum est, quippe qui & tru- iis arborum edat,& legumina, & mel perfringens alucos, & cancros, &formicas. carne etiam uescitur:uiribus enim suis confitcns, invadit non talum cervos,scd ctiam sues fero si clam repentcque potucrit agerc.Tauros D. in

apcrto marte aggrediuntur ursi, quos ex ore cornibiisque eorum pedibus tarta omnibus suspensi,pondere fatigant. Vrsis cum fugiunt, suos catulos ante bitu6b A- se compellunt,suscepiasque portant: cum ab inscctante iam occupantur, rist' ς- bH

in siiliunt in arbores. Ursinus adeps alopecias curat, pernionibus su enit tAb hyberno somno mirum in modii pinguescunt ursit,ut diximus illi sunt

adipes medicaminibus apti, contraque dcfluuium capilli tenaces . Pulmo D ursinus, attritus qui a calciamentis fiunt, ab inflammatione tuetur. Cerebro ueneficium esse Hispania creduntioccisorumque in spectaculis capita creman testato,quoniam potum,in ursinam rabiem agat.

De hystri , crinaceo,o scyuro. Cap. L XXXIIII. HYstrix etiam latet,totidEmque diebus fert utero, & reliqua secit per- mmis.

inde ut ursa .Hystrix in Ethiopia frequentissima: eam generat & India & Africa.Est autem ex crinaccorum genere, & erinaceis similis: spinis tergum hispida, faculeos nanque pilorum uice gerit, ut erinacei, scd longioresὶ quas plerunque cum in dit cutem,laxatas iaculatione emittit u luntaria,ut assiduis aculeorum nimbis canes uulneret ingruentes. Magni

159쪽

Erinaceus. Ne inaceus. Erinaceiate

restris.

DE DIFFERENTII s

tudine paulo minor lupo est,qua haud facile inter seras aspectu magis hor Eribilem inuenias ullam .Quae uero de medicinis produntur, quaecunque de crinaceis dictitur,oInnia tanto magis ualebunt in hystrice. Aculeos quoque pilorum uice gerunt crinacei: ucrum parte omni inseriore rara&innocuam habent lanuginem .Erinaceorum alij maiores sunt inquit Oppia nusὶ & maioribus aculeis horrentes alij minorcs,spinis minoribus minus. quc nocuis armati.Tcstcs crinacco non qui soris pendeant, sed intus lumbis adhaercant. Dum coeunt crinacei, non superueniunt tergis more qua- Erinacei ρν- drupedum,propter aculeos: sed stantes ambo inter se complexi coniungunz tur partibus supinis haerentibus sibi aduersis. Pugnant cum serpentibus e-

Praeparant hyemi & crinacci cibos,ac uolutati super iacentia po- .is ima Axa spinis, unum non amplius tenentes ore,portant in cauas arbores. FIidem mutatione aquilonis in austrum, condentcs se in cubile,prςsagiunt. H γ , Et qui in cauernis sunt,commutant sua cubilia aquilonum & austrorum: Vm tectum aluntur, ad parietes discedunt: quod ita fieri cum 'p'. a quidam animaduertissent, c5secutus existimationem est, ut tem-ebis. pus futurum possct praesagire .Vbi uero sensere uenantem crinacei,contra cto ore pedibilique ac parte omni inseriore,conduntur in sorinam pilae,nequid comprehendi possit praeter aculeos. in desperatione uero urinam ex se reddunt. Erinacci terrestris combusti cinis uim habet cxtergentem digerentemque: quo fit ut co nonnulli ad ulcera sordida carnemque in ulceribus excrescentem sint usi. eius itaque cinis cum melle, aut corium combustum cum pice liquida alopecias cincndat. Caput quide citis ustum per Gse etiam cicatricibus pilos reddit: Moricias auicin inca curatione praeparare oportet nouacula & sinapi: quidam ex aceto uti maluerunt. Caro etinacei inueterata adseruataque cum aceto mulso epota, renum uitio laborantibus ineptireticos uocantin auxilio est: aquam intercutem habentibus, conuulsionibus,clephantiς,malo corporis lia itu affectis: fluxiones quibus uiscera obnoxia sunt,exsiccat. Eiusdem iecur testa solibus excocta arefactu ad eosdem usus datur.Haec ex Dioscoride. Alij erinacei carnem iucundam esse aiunt,si capite percusso uno ictu interficiatur,priusquam in se urinam reddat: eos qui carnem citerint, stranguriae morbum contrahere minime posse.Haec caro ad hunc modum occila,stillicidia uesicae emedat. item suffitus ex eodem .Quodsi urinam in se reddiderint, eos qui carnem ederint, Hstransuriae morbum contrahere traditur. Pilos in palpebris incommodos euulsos rcnasci non patitur fel etinacei. Pramident tempestatem & sciuri: obturatasque qua spiraturus est uentus cauernis, & alia parte aperiunt sores. Sciurus animalculum est pilosum,cui uillosior cauda pro tegumento est:nam in solis praesertim aestu cauda se obtegit. Manibus utitur priorum ministerio pedum,scdAque ad os illis admouens cibos.

Cap. LXXXV.

es quoque non aliter quam ursa catulos parit, caecos atque insomines inarticulatόsque: quos cum ediderit,lingua lambendo refouet M

160쪽

A concoquit atque figui at:caudam gerit uillosam. mas genitale osseum habet. Coeunt uiatris,ut Plinius refert,in latera proicetcimaremque foemina amplexa ut uero Aristotclcs ulpes superueniens coit. Parturiens ita secedit, ut raro grauidii capiatur. parit cum plurimos quatuor. Animal astutu 2ta riis, i uulpes est & maleficum . insidiatur plurimu auibus atque leporibus. Fouea M. incolit altam,& quae multos habeat exitus procul inter se distates, ne uno in loco insidiis a uenatoribus locatis,facile coprchedatur.Vulpiu carnibus

autumno uenatorcs in Asia vcscuntur. co nanq; tepore uuam cibo pingit

scunt.Est aut in cius caro quantu coniicere licet,inquit Galenus eiusdemcu leporina facialeatis: & animal ipsum teperatura siccu ut & canis. Vulpes Suiua & mortita inesco clixata, digeretem facultatem addit olco,faciti B ut ad corporis extremam superficiem cuocci quae in alto dolorem excitet:

quo fit,ut articulari morbo laborantcs,si saepe atq; diutius in eo insederint, in principio quidem a p, Mibo liberctur: leuamen quoq; in diuturnis morbis sentiant.Pulmo ut , i nus si in puluerem redactus bibatur, inlimaticos iuuat. Adeps liquefaci is insususque,auris dolorem sedat . Ossea vulpibus, uti modo dixi mi is p nitalia,& iis calculo humano remedia praecipua. Sunt in leporum genere, quae M in mecubus degunt subterraneis, ut mox, explicabimus.Est ucro lepus animas tu pilosum, auribus longis, cruribus breuibus & minime aequalibus: priora enim posticis breuiora sunt. Color καὶ ,. non omnibus idem est .lepori uni pili & iri bucca intus,&sub pedibus sunt, Δαμπιυς. inquit Aristoteles:cum caetera animalia nec intra os habeat pilos, nec par- ,

C te pedum resupina,sed prona .ut uero Plinius scribit,pili dasypodi & in buecis intus & in pedibus:quς utraque Trogus N in lepore tr. adit. r habet te A. Actia 's.

pus pro corporis ratione magnum. Iecur cuidam lcrorum generi & locis quibusdam ita fissum est,ut bina esse iocinera credideris: nam cuniculorucxta in Betica gcmina saepe reperiuntur. Sanguis leporum non concrescit,

coitu scilicet firmiore: sed aliquantulum spis latur eo modo quo lac quod

iniecto coagulo coluerit. non pinguescere lepores tradit Plinius. Lepores Letores istini& auersi coeunt, S retro mares urinam rcdgunt: & foemina saepenumero metar. 3 prior marem superuenit.COcunt & pariunt quoque tempore:dumquc utcrum serunt supcria tant,& singulis mensibus gelicrant : sed scelus edunt non uniuersos intcrpositis enim diebus quot res tulerit, peragiit partione:

D saepenumero nanque euenit ut laetus alios imperfectos gestentialios persectos iam cdant .Partu aure ut maior fidi pedum pard caecu edit. Habet scemina lac prius jpariat:& statim a partu repetit coitu: & laetans adhuc cocipit scetum. lac suillo simile sua crassitudinc est. Coagulu habet lepus interea quae unicu habet uentre. Et unu animal digitos habentili, herba alitur lesus: ruminare quoque illi in more est. patetibus oculis dormiunt lepores. Iorum gener ut quibusdam placet, duo sunt, maius scilicet & minus .M. Varro tria distinguit generaeunum Italicum pedibus primis humilibus, posterioribus altis,superiore parte pulla,ventre albo, auribus longis,qui lapus dicitur,cum prςgnans sit tamen concipere.In Gallia transalpina & Mace- , donia fiunt permagni: in Hispania & in Italia mediocres. Alterius generis

SEARCH

MENU NAVIGATION