장음표시 사용
361쪽
A t Yiphias,&e.Gladium interpretatiar Theodorus,cetaceusque uocatur. 1 GLAh Quibus modis capiatur docent Strabo lib. i. & Oppianus lib.3 de pisci 3 Silurus uorax dicitur a diuo Ambrosio in Hexam. Mari extrahitur. subaudi siturus, ni fallor, sed alius aptiore: ita enim seruabitur sincera lectio ptiniana consentietibus uel antiquis omnibus codicibus,quos equide uiderim. Nam q uod a nonullis legitur hoe pacto:& in Danubio Mario extrahitur porculo marino simillimus, mera coniectura Minita mihi certe uidetur esse neque enim exemplar ullum uetustum,eorum quae mihi vide. re contigit,tale quippiam indicat. Neque mario piscis nome,quod sciam, apud ullum, habetur authorem. Glanis autem qui in Danubio Istroue gignitur, meminit Athenius lib. :Beluas quoque perniciosas quasdam scribit Pausanias in Rheno dc Istro gigni,quibus nomen no indidit, sed forma similes esse tradit glanibus,qui in Hermo dc Meandro proueniunt, excepto colore nigriore dc corporis robore, in quibus glanes inferiores sunt.AElianus uero prodit glanem piscem .incola Meandri dc Lyci Asianorum fluminum,& Europei Strimonis,sturi specie similitudinEmque serere: eunde m-que suorum sortuum amatissimum esse, marem saltem: qui scelum assidue ab aliorum B piscium iniuriis tuetur atque seruat.Si quis horum authorum loca diligenter c5serat, uidebitur eadem ege belua apud Pausaniam, cui nullum nome ab eo est iii ditum,cum eo qui siturus uocatur ab AEliancu Sc quisiturus est grassator Plinio, de uorax D. Ambrosio: dc item glanis Athenaeo. Alius deinde erit silurus,qui mari extrahitur porculo marino similis:& in Boristhene memoratur,&c.Et qui ab Ausonio describitur: atque fortasse idem qui Antacaeus Herodoto 8c Straboni,de quo infra. s Glanius, ni fallor, alius est,ut qui marinus est,no fluviatilis. Desiani non memini legisse quod sit ma Gum rinus. 6 Sex pedum altitudine καττργύας dixit Aristoteles, quod Theodorus reddidit trium passuum altitudine id est, quindecim pedum. 7 Oua custodit. Plinius lib.s Silurus mas lus omnium edita custogit oua, saepe dc quinquagenis diebus ne absumantur ab aliis. 8 Hamis assuetus, αγκιποψα st,id est, hamos ante ederit. sSilurus, dcc. Haec non Siluro, sed seli attribuunt nonnulli,αἴλουρον non σλοῦρον legentes Capud Dioscoridem: inde sorsitan persuasi,qubd. apud Galenum lib. H de simpli. med.
facultat ita habeatur, πιλουρον id est filium saliarum carnem tritam atque impositam .e . inspicitia corpori infixa extrahere aiunt. quidem in loco ego potius quam legerim finiti cane scriptoris io uel ex Paulo AEgineta,qui in litera a. h e habet de filiam, non de aeluro. io Quod Herodotus dixit hoc modo ex. pressit Plinius: dc de eodem forsitan pisce insiluto.
De aliis quibusdam fluviatilibus,&lacu stribus piscibus. Cap. CXC. SVnt & in quibusdam amnibus nonnulli praedictis haud minores:Eses EF Esem in rheno, Attilus in pado inertia pinguescens ad mille aliquando libras
cathenato captus hamo,nec nisi bou m iugis extractus. Atqui huc,uti dixi mus,minimus appellatus clupea uenam quanda cius in faucibus mira cupidine appetens morsu exanimat. In Gage Indiae platanistas uocant,rostro platanista.
D delphini & cauda: magnitudine autem quindecim cubitorum. In Arari gignitur piscis grandis,qui a Celtis scolopidus dicitur hic augescete luna ca- Duλ, δελdidus,imminuta uero niger omnino est:qui cum supra iuuam excreuerit
magnitudinem, a suis spinis interit.In huius capite lapis inuenitur chodro similis,qui febribus quartanis imederi traditur.In Aquitania salino fluuiatilis marinis omnibus praesertur,de quo Ausonius in Mosella,
Nec te puniceo rutilantem uiscere salino Transierim,latae cuius uaga uerbera caudae iGurgite de medio summas reseruntur tu undas, . . EOccultus placido cum proditur aequore pulsus. . Tu loricatosquamosus pectore frontem rivare et
362쪽
Lubricus,& dubiae factia tussercula coenae Tempora longarum fers incorrupte morarum: Praesignis maculis capitis: cui pr Niga nutat Aluus,opimatoque fluens a omine uenter.
Et quoniam in Mosellanos Auseni j poetae pisces incidimus,age uero, quae
de aliis quibusdam fluviatilibus cecinerit, uideamus, Squameus herbosas capito interlucet arenas rViscere praeteneris fartim congestus aristis, Nec duraturus post bina ui horia mensis: i . Purpureisque salustellatus tergora sultis. Et nullo spinae nociturus acumine rnedo. - .
Dique per obliqui fauces uexate serant, FCum defluxisti famae melioris in amnem iLiberior,laxos exerces barbe natatus: Tu melior peiore aeuo:tibi contigit omni 'spirantum ex numero non illauciata senectiis. Hic etiam Latio risus praenomine cultor Stagnorum, querulis uis infestissima ranis, Lucius obscuras uiua coenόque lacunas
Obsidet. hic nullo mensarum lectus ad usus Feruet sumosis olido nitore popinis. Quis non & uirides uolgi solatia tincas Noritὶ& alburnos praedam puerilibus hamis GTeque inter species geminas neutrumque & utrunque. 1 Qui nec dum salino,nec iam salar,ambiguusque Amborum mediosario intercepte sub aeuo. Haec Ausenius. Et fluviatilis&lacustris cyprinus est, ut Dorion author est: qui &cypri num huc piscem appellauit,sicuti Oppianus cyperium. Gregalis cst,squamosus & carniuorus:in arenosis locis uictitat. Brachias habet utrinq; qu ternas, easque duplices nouissima excepta: palatum illi carnosum admodum est & molle, ut nisi diligetor inspexeris,lingua id esse uideatur:Cypriani quinquies aut sexies anno partum faciunt. Vada petunt cum parturi ut: ac saepenumero singulas foeminas, mares tredecim aut quatuordecim sequuntur. Mox foemina ova procedendo emittit,& mutans continue parici H quo fit ut dissipari oua necesse sit,uidelicet ea quae non in materiam inciderint aliquam : sed cyprinus tunc ea custodit,cum congesta repererit. Post glanam tardissime augentur cyprinorum oua: augentur tamen quae mares custodiunt ad milh magnitudinem: sopitur quadoque cyprinus tonitruo magno ut glanis,sed leuius. Inter amicos pisces, steriles annotantur scarini&balagri, ut nec ouumn semen ullum proliscum unquam h beant.Balero & tilioni lumbricus canis exortu innascitur,qui debilitat c glique ad summa aquam efferri,qua aestu intereunt. Phoxini interfluui tiles pariunt,ut percς in arudinetis,in fluuioru & lacuum paludibus, quas φλιμνα.stis uocant,quae scilicet prope fluuios aut lacus stagnant. Pli inus
363쪽
Auero statim sere ut natus est,&admodu paruul adhuc ova habet:ut liqui- do appareat oua illi inesse uel absque coitu. Yυλαεα stillonem uocant.grcga- Φυλαν. 1 lis hic est: de partus tempore petit litora tranquilliora.Sunt in fluuiis pisciculi quos ροίτους apellant. hi sub saxis stabulantur.Capiuntur autem a nonnulli, faxo percusto sub o latent:protinus enim exturbantur, ut qui au' rismatis, diant,&caput per strepitu intententur. Piscem thymalum a thymi odo Thuriisti re sic nuncupatum Ticinus fluuius Italiae procreat. is ad cubiti magnitudinem accedit:lupi & mugilis mediam specie similitudinemque gerit. Eius , capiti no qualis caeteris piscibus odor est: sed thymo similem recens colle cho odorem reddit.Non alia fere esca quam culice, illa quae homini nocte dieque infesta est,capitur: ut qua lasere delcctatur.
i Capito,&c. Cephalum interpretantur nonnulli capitonem, uerum rectetne an B secus, nondum certum est. 1 Sario,alias sario, 3 Carini de balagri,&c.Ita legit - . . Theodorus: Graeca autem exemplaria habent,sed mendose, κυ re res isυβαῶrae. '' Φυλ να,&c.rνας ς a Dorione traditur piscis E cuius decocto macula omnis sordesue eluitur: an idem s Βοίας,&c. Cottum uocat hunc Theodorus, nomine forsitan mutuato G mctu,qui Numenio apud Athenaeu gobia saxatilis est. Ego uero arbitror non esse eundem piscem ἄν cum βοιτω. κο su etiam sunt apud Athenaeu lib. 3.
De Niloticis piscibus, de aliis quibusdam ignotis. Cap. C X CI. DI es in Nilo AEgypti quilio plurimi sunt ac diuersi: sed maxime noti
L nt, ut inquit Strabo,Oxyrynchus MLepidotus quos comuni Omniv o di diis hi. umsensu AEgypti j deorum loco colebant Latus, Alabes, Coracinus, Lepidorus. Cid est porcus,Pharagorios,qui & Phagrus, Silurus, Thrissa, Mugil, i Dilichnus,Physa,Bos. Addutur praeterea ab Allienaeo,Maeotcs,Nαeia, id est Ata4 Desi Torpedo ,Simus,Synodonti Elcotri Anguilla, Abramis, Typhle, altiq; dimi.
plurimi. His adiiciemus quorudam aquatilium apud authorcs posita no- mioa, quorum disserentiae insignes aut nullae aut paucae admodu reperiu-tur, Alopccias., theus piscis castitate insignis, qui posteaquam cum pari
suo tanquam cum uxorc quadam coniunctus sit,alia non attingit. Aspargi pisces marini,hyeme conquiescunt de latcntiuere progrediuntur acipascua. Basiliscus in saxis nudis uictitat, id est quae sine herba algaue iacent, Baeon, ne γ et . Bogpyrus in scopulis uiuit: Cynosdexta, Cynops, uel Cynopus.Claria piscis litoralis,in locis coenosis degens. Elelis & squamosus est, D dcoua parit. Eleginus, gregalis est, Iopes, Liparis, Lamyrus: Mcndesius piscis ut uidetur)ad salsamenta idoneus, Marinu G Metys, Mythus,uel Mystus: M.tat, id est papauer,piscis marinus de gregalis. O staphagi, alias ops
phagi in saxorum cauernis degunt.Phyea,Parus,phylarus, Maacinus, Pal. lus.Scepanus in litoribus degit coenosis:Scepinus,que Dorion Attagenum ne uocauit.Scirris petrosius piscis,circa nuda saxa dcgens, Taulopias, Turpae- nur. na,matis helia, ragus paruus, Urena piscis, Vua. Vua marina,inquit Plinius,in uino putrefacta,iis qui inde biberint,taedium uini affert.
I Lepidotus,&c. Lepidion est: apud Athenaeum an idem,an aliust x M otes, dcc.In Ponto inueniuntur multi pisces, qui a Maeotide palude nomina Qrtiti sunt ue- frum hiemaeotes Niloticus est: qui uti AElianus restit,aduentantem Nilum praesentit,
364쪽
De Piscibus mira. Cap. CXCII. EDEmostratus piscem quendam formae pulchritudine eximium dicit
appellari lunam,exigua magnitudine, lata figura, colore cyaneo: in dorso pirmas habere molles de leues,easdemque in natado explicare, & ad similitudinem lunae semicirculum efficere: simul de ipsum cum est plena luna,tum impleri,ium implere. Nempe arbores, si ex his ullum appcnd ris decrescente luna,exsiccari atque interire: ac si ad plantas admoueris,eas marcescere&evanesccre. Si iam plena luna in id aquae,quod in persos sis puteis reperitur, quis hunc piscem iniecerit,aquam iugcm & perenem s msin extrema luna,aquam exarescere. od ii hunc eundem in sontem scaturietem conieceris, quo modo diximus de puteo s ad rationem iunci modo evanescet,modo implebitur.Physam ..Egyptiueiscem notione ha- Fbere serunt,quando luna augeatur & diminuatur, et iisque iecur cum luna pariter decrescere pariterque augeri: corporsiq; habitu modo esse opimo, modo gracili & tenui. In Fucino tantum lacu piscis est,qui octonis pinnis natat.Piscium genera etiamnum a Theophrasto mira produntur,circa Babylonis irrigua decedetibus fluuiis,in cauernis aquas habentibus remanere quosdam:inde exire ad pabula pinnulis gradientes, crebro caudae motu:
contraque uenantcs refugere in suas cauernas, & iis obuersos stare: pita eorum ranae marinae similia,reliquas partes gobionum:branchias ut . ris piscibus.circa Heracleu m, & Toronem,& Lycum amnem esse multi. aria. In Poto unum genus esse, quod extremas stuminum aquas sectetur,c uernasque sibi faciat in terra,atque in iis uiuat, etiam reciprocis amnibus Gsccato litore:effodi ergo: motu aemum corporum uiuere eos approbant. Circa Heracleam eandem eodemque Lyco amne decedete,& circa Dum
Ponti Milesioru in coloniam,ouis relictis in limo generari pisces, eosdem
que effodi,qui ad pabula petenda Palpitent exiguis branchiis. Eade in Ponti regione apprehendi in glacie piscium quositam, maxime gobiones, non
nisi patinarum calore uitalem motum fatentes.Idem tradit in Paphlagonia effodi pisces gratissimos cibis, terrenos altis scrobibus, in iis locis ubi nullae restagnent aquae: & uaria horu genera in terra defossos reperiri, immobilesque uiuere prodit Aristoteles. In Hyphaside Indiae flumine pisces
esse narratur,pauones nomine: cristis quibusdam coeruleis, uamis uers- coloribus,cauda aure in quincunque uoluerint partem uersatili. In mari H
quoque piscis cucumis est, in colore de odore cucumeri similis. In Cyzicena chalceus piscis frequens est,orbiculari specie. Qui orchis uocatur, rotudus est & sine squamis,totusque cffite constat:durissimum esse pisciu cta stat. In mari rubro sinu Arabico piscem Leonides Bietatius gigni ait, gobio aetatis persectae magnitudine nihilo inseriorem, nullos oculos nullumque os habentem: more tamen piscita in branchias his innatas esse: capitis figuram,& si minus cxpressam, niectari posse,infra imum uentrem formam Juandam leuiter contractam in sinum apparere,quq smaragdi colore redit:hoc ei oculorum loco & ouis esse idem ait.Captus cum primum est e tra aquam,intatur.Et si quis etiam nunc uiuentem in mare uelit reiicere, supernatat
365쪽
A su rnatat more instatae ueto uesicae quocirca Leonides ait ab assectu phys Nessis. fallam appcllatum esse. Hunc si quis gustaverit,statim accrrimis doloribus premitur: deinde eius uenter disrumpitur. Miracula quisam dira Ctesias in Armenia scribit esse sontem,ex quo nigros pisces illico mortem asserre P tabulis. in cibis:quod &circa Danubi j exortum audiui, inquit Plinius, donec usniatur ad sentem alueo appositum,ubi finitur id genus piscium. Hoc idem& in Lydia in stagno Nympharum tradunt. In Arcadia adPhoriacum aqua, profluit claris styx appellata:&esse pisces paruos in ea tradit Theophi stus lethales&ipses, quod non in alio genere mortiscrorum sentium. In Africa seruentis aquae lacus esse existimatur, in quo pisces &uiuere& natare dicuntur, de ad obiectum cibum assilire: ac si quis in frigidam eos inieB cerit,interire. Hachcnus de piscibus dixisse abunde cst: sequitur ut de cetis
Decetis. Cap. C X C II l. INter aquatilia peculiaris quaedam natura celacco generi est, ut delphi' cin, citino,balenae,& quaecunque alia ex iis fistulam habent: cu & mare accipiat nitati. quemadmodum pisces, pedibusque careant, & cibum in humore capiant: aerem uero spirant ut terrestria,ut quodammodo terrestria sint & aquatilia. Hoc genus neque pilis integitur aliorum more,quae animal generant, neque pedes habet ullos. Branchias non habent cetc,sed fistula iis data a naC tura est,qua humorem quem una cum cibo recipiunt,ciicere pollent,quci admodum pisces per branchias emittunt: ea uero prope ccrebrum sita esst, delphinis quidem a dorso,balenis uero a fronte. Mammas habent cete in
aquatili genere & lac: id quod in delphinis manifeste a nonnullis perspe
ctum est.Delphinus testes habet intus conditos, &qui ad aluum nectuntur.Pulmonem habent omni acetacea atque respirant: idec huc cum dormiunt,cdita per summa aequoris fistula dormitant, qua etia spirantὶ pinnas suas mouendo leuiter. Et quidem uisus est delphinus dormire rostro emcrso,ac stertere. Fel habent omnia,excepto uno delphino. Nullum ex iis oua habere cernitur, scd statim foetum concipiunt, ex quo redacto in sor- Flam, xj xummam animal constat,quemadmodum homo & quadrupedes quae animal parium. Coeundi modus omni celario generi ide qui piscibus est: stipinis D enim admotis partibus rem peragunt:nec parum multi irratic temporis,scd mediocre in coitu ipse consumunt: & paulo quam pisces diutius indoitu morantur.Cctacci,prope omnes, squemadmodum pisces cartilaginei minores pisces resupinati corripiunt: habent enim os subter: unde fit, ut periculum minores pisces facilius possint evadere: alioqui pauci admodu semuarentur: quippe cum delphini celeritas atque cdendi facultas mira esse
uideatur. Belua omnes marinae,quae ingenti sunt mole, cxceptis canibusὶ& tardius se mouent &uisu sunt hebetiorc., ram habent carnem cc tacea omnia dc excrcmentosam, pratisque sicci . Atque reccns eorum caro,
ni optime concoquatur,crudi succi plurimum in uenis congerit:senibus'; cibus omnino inutilis habetur. Quamobrem ipsis sale coditis fere in cibi ς
366쪽
utimur: ita enim fit,ut alimentum quod ex ipsis in corpus digeritur, S: te- Enuius reddatur,concoctionique 5 staguini generado accommodatius.Iuba in iis uoluminibus, quae scripsit ad C. Caetarem Augusti filium de Arabia,tradit cetos sexcentorum pedum logitudinis in flumen Arabiae intrasse.pinguique eius negotiatores de omnium piscium adipe camelos perum gere in eo situ,ut asilos ab his fugent odore.
I Prope cerebrum, πεις ἐδεά.φαλον:ita potius legendum censeo,quὶm η6,id est ante cerebrum ex ipso Aristotele de delphino, qui non a fronte, sed i dorso fistula gerit: quanquam lib. de pari.animalium,& de respirat.habetur non s,sed
De delphino & phocaena. Cap. CXCIIII. s
MAnsuetudine,amore,celcritate orma atque robore, non in hoc tan itum celaceo,sed in omni marino genere, reliqua facile superat delphinus:plurima enim narratur indicia morum placidorum ac mitium, d amoris quoque in pueros. Certum habet uocabulum, inquit Solinus, seoacoepto,uocanteis tequuntur:nam proprie Simones nominantur:nome
que Simonis omnes miro modo agnoscunt, malilatque ita appellari. HO- , minis amicum animal delphinus,obuiam nauigiis uenit: alludit exultans, Ceriat etiam, & quanuis plena Praeterit uela. Et,ut cecinit Ouidius, Undique dant saltus, mustiaque aspersine rorant. Emerguntque iterum,rcdcuntque sub aequora rursus:
Inque chori ludunt speciem, lascivaque iactant GCorpora: S acccptum patulis mare naribus efflant.
Velocissimum omnium animalium, no solum marinorum delphinus, sed ΟΠor uolucre,acrior telo:ac nisi multum infra rostrum os illi foret medio pene in uetre, nullus piscium celeritatem eius euaderet. sed assert moram prouidentia naturae: quia nisi resupini atque conuersi non corripiunt. C ic est delphinus: neque branchias habet ut piscis, neque ouum, sed animal generat,& fistulam ad dorsum gerit. Dorsum illi repandum, rostum simu. 3 in dorso cultellata inest penna,qua uel crocodilum interimit:uet,ut inquit Solinus,aculeatae sunt spinς dorsitates:cum ira stabiacet,inhorrescunt: cum animi conquiescunt,quibusdam receptaculis operiuntur. HFalcata illi nouissima cauda est: Qualia dimidiae sinuantur cornua lunae. Lingua,contra aquatilium naturam,libera ab lutaque&mobilis est, Me Delphinin,im uis atque lata,haud differens suill .Pro uoce gemitus humano similis: caret enim labris quibusvocis aliquem possit articulu atarmarc. Audit quidem,sed nullis cauernis quae uicem praestent aurium Noces hominu aqui lonis flatu celerius haurit:contra,austro spirate,auditus obstruitur.Et cum olfactus quoque nullam partem sensoriam habeant manifestam, tamen sagaciter odorantur delphini. Mammas habet tamina & lac, lanimal enim concipit ilico & creat,ut modo diximus quas continet non parte superi
r sed in ima aluo prope genitate: nec modo quadrupedum,papillas consp i
367쪽
ANIMALIUM LIB. VIII. i71 A cuas habet,sed uelut alveolos quosdam humoris duos paulo in obliquum
torrectos,utroque de latere singularem, e quibus lac nuit, quod ore camorum sectantium parentem excipiatur: Idque iam a nonnullis manifeste perspectum est:neque tamen aliud animat,inquit Plinius, in cursu lambitur. stes habet mas ultima conditos aluo praelongos, & penem a testiculis ad externa pereedentem,ut bos. Pulmonem habet delphinus de arteria: proindeque respirat, & nonihil uocis, uti modo diximus, potest promouere.& dormiens rostrum fistulamq; excrit supra mare,ut spiret. Et iam quidem delphinum stertentem etiam nonnulli audiere: quamobrem delphinus retibus apprehensus,breui tempore strangulatur, ut qui spirandi facultatem amiserat: α foris uero diutius uiuere potest mutiens & anhelans moB do caeterorum spirantium.Delphinus inter ea,quae mare excipi ut pulm inemque habent,unus felle priuatus est. Meatus seminarios eodem modo
habet delphinus,quo pisces serpentesque. Non spinas ut pistes, sed ossa E bet delphinus. Coeunt delphini admotis supinis partibus,ut pisces:sed eorum coniunctio diuturnior est. Gestatur uterus decem mensibus. Partus aestate fit, ncc alit ullo tempore alio: partui singulos magna ex parte, inter dum tamen & binos. Adolestit celerius Proles delphini: qui Ne qui annis decem ad summam perueniat magnitudinem. Sola carne uescitur delphinus .uiuit annis compluribus: costitit enim nonnullos uixisseannis uigi ii quinque,alios etiam triginta: quod cognitum est praecisa a piscatoribus cauda: ut quos ita reddidissent mari,captos item agnoscerent, & temporis C spatium scirent.Delphinus in Ponto magnus non est:quanquam extra ubi aliquantum processeris magni habentur. Abdutur tricenis diebus circa canis ortum, occultanturque incognito modo. Coniugati degunt delphini, Alio Mephi mares cum sceminis. Solent in terram erumpere incerta de causa:& statim tim. tellure tacta moriuntur,multaque o us fistula obturata. Cum male se habere sentiat delphinus,simia marina remedio illi est.Cu delphinis pugnant hamiae. Homine non expauescit ut alienum: nec tantum hominis amicum animal delphinus,uerum & mulcentur mii sica,gaudent catibus tibiamnuubicunq; symphonia est, egibus aduentant.Circa Taprobanem aute duo delphinorum genera nasci seruntur:alterum ferum & inexpiabili immani D tale piscatoribus infestum:alterum natura mansuetum. Delphini traquimio mari lasciuientes flatum praesagiunt, ex qua ueniunt parte: iidem spa gentes aquam turbato,tranquillitatem. Delphini & hipyocampi cinis ex aqua illitus, lichenas & lepras tollit.exulceratione sequi debet curatio,quq
perducit ad cicatricem. idam delpbini iecur in fictili torret, donec pii ritudo similitudine olei quat:ac perungui. brium circuitus tollit iccurelphini gustatu ante accessiones. Hydropicis medetur adeps delphini liquatus de cum uino potus: grauitati saporis occurritur tactis naribus unguento,aut odoribus,uel quoquo modo obturatis.Delphini adipe linameta acccnsa, excitat uuluae strangulatu oppressas. Nascitur in Ponto phocin Phocae,na delphino similis: sed interest,qubd minor Phocaena est,dorso ampliore, colore coeruleo.Partus quoque illi delphino similis: & lac habet u t gelphi-
368쪽
nus: complures uero genus esse delphini opinantur. Delphinorum, inquit EPlinius, similitudinem habent, ui uocantur tursioncs. distant S tristitia quidem aspectus: abest cnim illa lasciuia:maxime tamen rostris canicula
rum maleficentia .assimilati. 1 De delphini mansuetudine amoreque de affectibus id genus aliis legas apud Atiastotelem, Plinium, AElianu,Solinum de alios. a Hominis amicu&c. Delphini φυ- λοπιώδεα multis exemplis exprimitur a Plinio. 3 Dorsum illi repandum Ouidius, Corporeque & pressis spinae curvamine flecti Incipit. Et lati rictus sunt. Tursiones. Phocaenam Theodorustiis
De balena,Orca&physetere. Cap. CXCV.CEtus quoque balena est:& fistullam non adorso, sed a fronte gerit, per F
quam numorem,quam Ore acceperat,reddit: qua Ec summa aqua innatantes in sublime nimbos effat. Balenae musculus quandoque praegraui superciliorum pondere,obruti scius oculis,infestatia magnitudinem uada praenatans demonstrat,oculorumque uice iungitur. Mammas habet balena dclac:& mammis nutrit foetus,ut delphinus:&pulmonetia,idc ue de respirat:cditaq; per summa aequoris fistula dormit, sicuti & caetera quae fistulam geruntmonntiquam uero etiam desilit in terram,solem passura calentem. Parit balcna cum plurimum binos, magnaque cx parte singulos. balenae coagulo in lethargum vergentibus, ad olfaetiam utuntur. Balen in nostra maria penetralit,inquit Plinius. In Gaditano oceano no ante bru Gmam conspici cas tradunt: condi autem aestatis temporibus in quodam sinu placido de capaci,mire gaudentes ibi parere. Hoc scire orcam infestam ibis belua: cuius imago nulla repressentatione,inquit Plinius, exprimi possit alia, quam carnis immensae dentibus truculentae. Et Festus, orcae, ii quisiteretes sunt atque uniformi specie .arrumpunt ergo in secreta, ac balenarum uitulos & sectas etiamnum grauidas lacerant morsu: incursiis seu liburnicarum rostris sediunt. Illae ad flexum immobiles,ad repugnandum inertes,& pondere suo oneratae, tunc quidem & utero graues, pari id uepoenis inualidae,solum auxilium nouere in altu profugere, & se toto desenuere occano.Contra Orcae occurrere laborat,seseque opponere,& cautium
angustiis trucidare,in uada urgere, saxis illidere. Spcctantur ea praelia seu mari ipso sibi irato, nullis in sinu uetis: fluctibus uero ad anhelitus ictusq; , H quantos nulli turbines uoluant. Ingentis magnitudinis orcam a Claudio principe in portu Ostiensi oppugnatam ni arrat Plinius .Maximum animal in Indico mari pistrix balena est: narrantur enim balenae quaternum iuge arum: pistrix ducenum cubitorum. In Gallico occano maximum animal 3pKyseter est, columnae modo sic attollens,allidrque nauium uelis,diluuicni quandam eructans,ut nimbosa illla alluvie plerunque deprimat alueos nauigantiu .Physeteres cum flatum essiant, ut inquit Stratio apparet longius intuentibus nebulosae cuiusdam columnae similitudo. Tubarum seni tu, multiplici plausu,strepitiique id genus ingcnti terrcntur maxime. i- a Orcana, i cc.6ρυμς habet Strabo intercetaceatalaude sint cum orcis, an sit libet mendosus
369쪽
A mendosiis o a Iugerum continet pedes ducentos quadraginta. 3 Pistriat,&c. Pristes Aristoteli de Oppiano cete cst idem sorsitan qui pistrix. Et in Vergiliano illo, de Scylla monstro, -Postrema immani corpore pistrix.) In quibusdam exemplaribus habetur pristes: apud Oppianum habetur orizor, sed legendum arbitror Teia
r. 4 Physeteres.Φωαλος ab Oppiano intercet enumeratur: anide qui σιωπήρ Φvorines.
De aliis quibusdam marinis beluis 5: monstrosis. Cap. CXCVI.i Vnt & in mari beluae, qui dromones uocantur:& qui melathini, & ser-Orae,materiariae serrae similitudinem gerentes.Sunt & essigie in leti no- nullae in Gaditano oceano,arbor intantu uastis dispansa ramis,ut ex ea cau A borisa sectum nunquam intraste credatur. Apparet & rotae appellatae a similitu Irota dine,quaternis distinctae radiis, modiolos earum oculis duobus utrinque B claudentibus: adeo lon s sunt hirsutae Vinis,ut hae extra mare emineant.
reuersiones in orbem faciunt,unde nome traxere. Grassatur aries ut latro:& nunc grandium nauium in salo stantium occultatus umbra, si que nandi uoluntas invitet,exne Lit: nuc clato extra aquam carit piscantiu cym a bas speculatur,occultusque adnatans mergit.Sunt & alij plicium forma arietes in beluarum quoque numero .In Santonum litore beluas non qua 3 reciprocans destituit oceanus, inter reliquas elephantos & arietes candore tantum cornibus assimilatis. Circa Corsicum & Sardou sectum hybernantar l . es,atquc ex aqua eminentes spectantur: simul & delphini circa eos natant.Mas aries frontem alba uitta redimitam habet, diadematis in sorma:
at scemina quemadmodum gallinacei, quasdam uelut barbae appendicu- C las possident,sic ipsa cirros ex imo collo pendetes habet.In Indico mari exeunt in terram pecori similes beluae,pastaeque radices fruticum, remeat:&quaedam equorum,asinorum,taurorum capitibus,quae depascuntur sata. Leo quoque in his &pathera,atque hyaena longe serociores,quam sint te restres serae.Cornuta etiam marina talua attollit cornua e mari sesquipe- LEO.dalia sere,quae ab his nomen traxit. Panthera in mari rubro nascitur, simi- Panthera. lis terrestri pantherae, colore de maculis orbiculatis. Castoridas Oppianus 4 inter cete recesct . uocem hς querulam moestamq; in littore dicuntur edere:quam si forte audierit quispiam, mortem illi breui imminere praenun- cistorides. tiat. berio principi nutiauit Olyssi ponesium legatio ,ob id missa, uisum Triton. auditumque in quodam specu concha canentem tritonsiqua nascitur so D ma: cui Versilio authore, Frons hominem praeseri,in piscem desinit aluus. Narrat autem Pausanias se tritonem in spectaculis Romanis uidi si cuiusi capitis coma,& colore,& quod discriminari non potuisset, ranarum palustrium similis uidebatur: reliquum corpus squamis tenuibus inhorrescebat: branchiae sub aures, nasus humano similis, os amplum, dentes scrini, oculi glauci apparebant:manus habuit & digitos,unguesque cochlearum testis non dissimiles: cauda eidem infra pectus & aluum, loco pedumue erat delphino similiter. Nereidum falsa opinio non est,squamis modo hi- Nereiderispido corpore, etiam qua humanam effgiem habent: nanque harum uua in Olyssiponensium spectata litore est: cuius morientis gannitum tristem
370쪽
Hunc inter bellias marinas numerat Pl
accoles audiere longe.Et diuo Augusto legatus Galliae complures in litote Eexanimes Nereidas scripsit. In eo quom,quod circa Taprobanam inlut mare est,cete existere muliebri facie sertur: iissique pro crinibus spinas esse. Authores habeo, inquit Plinius,in equestri ordine splendentes: udum ab his in Gaditano oceano marinum hominem toto corpore absoluta simili tudine,ascedere .auigia nocturnis temporibus,statimque d auari quas insederat partes,& si diutius permaneat,etiam mergi. De differentiis animalium habentium sanguinem,quas communes,quasve proprias lingula habent genera,dictum iam est.
I Dromonem hunc Plinianum diuersum esse arbitramur a dromade Aristotelico, quem Theodorus cursore uocati.&gregalis piscis est:quanqua alio loco uidetur genus quodda pisciti significare potius, quam speciem. 2 Arietes. ρομα haec ,id est oves vitet petu, opinor uocat Oppianus,qui in alto mari in latibulis sere degunt locu raro mutantes. Arietis quoque meminit idem Oppianus, ειον vocat. 3 mephat & arietes,&e. Ab his σοῦ. νον - οιχς, id est salsamentum elephatinum dictum arbitror. 4 Tritonem.Nereidas&hominem quoque marinum,beluas marinas uocat Plinius. s Nereidas fingunt poetae Nerei de Doridis filias, quas hoc modo depinxit Ouidius, - rum pars nare uidetur, Pars in mole sedens uirides siccare capillos, pisce uehi quaedam: facies non omnibus una: Non diuersa tamen qualem decet esse sororum.
Continet animalium exanguium differentias, & prili uatim inscchorum.
J Onsummata iam disputatione de toto animalium genere,quod sanguine praeditu est, quς reliqua nobis pars superest,absoluamus. Nunc igitur ordinem persequemur corum, Hquae sanguine carent: indeque ἄνω e, id est exanguia dicta sunt: continent enim haec
non sanguine,sed humorem alium qui sanguini proportione respondeat: qui in hoc animalium genere sit ultimum coryoris ali- l mentiam, sicuti sanguis in iis quae sanguineia haec G- praedita sunt .Porro genera in hoc ordine plura sunt: primum genus inse-gς Ἀρ- chorum est:ssecundum eorum quae μαλα, ια, id est mollia appellamus: tertiit, ' i' crustis tenuibus operiuntur,uαλααμραωα,id est crustacea aut crustata di 'g'- A,Meancrorum genus & locustarum: quartum, quae silicea testa conclu'