Edoardi VVottoni Oxoniensis De differentiis animalium libri decem. Ad sereniss. Angliae regem Edoardum 6. Cum amplissimis indicibus, in quibus primùm authorum nomina, unde quaequae desumpta sunt, singulis capitibus sunt notata & designata deinde omni

발행: 1552년

분량: 490페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

A Squille gibbae uterum inenses circiterquatuor serunt. Locustae asperis faxo luc proueniunt:allaci leuioribus.Neutrum gcnus limosa aniat. Litora Potius uernis hybernisque temporibus expctunt: conserunt sc in altum late: uidelicet cum alias calorE,alias frigus persequuntur. Natant omnia ruis cauda celerrimeque retrorsum,pinnarum caudae adiunctarum bene licio. nduntur hybcrno temnore:& locustae quidem & cancri crusta sitia cxuuntur per uer,quemadmodum angues membrana uernationis quam lancctuic inuocat:cum uero exuunt,mollis admodum crusta subnascitur. Crustacca omni uora sunt: quippe quae & lapillos 5 limum,& algam deuorentiatque etiam stercus ut cancri 6xatiles SI carnes ctiam nimirum a B petunt. Omnia eius generis laycme lςduntur, au tuno & uere pingi cucunt,& plenilunio magis. Quae crusta inructa sunt,tunc optima sunt cum erauida,ut in locustaccis&reliquis eiusmodi patet. Duram omnino carnem habent,ut testacea,&quae concoctu dissicilis sit, multiimque nutri nec facile corrumpatur.Non paru salsi in sic continent succi: ut testacea, minus tamen quarta illa quin&caro corum non aliter atque testatorum in aquali coquatur iuccum illum falsum exu uumque sistit:assa tame,ut Mn lithco placuit,clixis mcliora sunt.1 erusta fiagili muniti dixit

a Fistula etiam,&c.Locus hic apud Aristotelem mihi quidem suspectus est: tum quod neque m libro De respiratione,ubi haec apertius tradiit uti iec usqua alibi quod

c De locusta. Cai Rusta intectorum genus unum locusta cst,m Dico Graeci dictit: cui si- . mite genus alterum est, quom astactam uocant. Differt is a loci ista, chelarum uarictalc,atque etiam quibusdam aliis discriminibus,quanqua nonii ultis. Locusta omnis forcipem dextrum grandiore ualentioremque h. abct:ast. aci uero non certum,sed alterutrum aeqtic ut sors tulerit sorcipe habent grandiorem, tam mares quam foeminae. Pcdes locustis utroque ex la- ZONAE, tere lilini, ultimis illis adnumeratis, qui in forcipem exeunt denticula- a tum. & in his, quae brachia chelaeuc dicuntur longa sunt, pedes uero parui. Corpus totum his longum est, & cauda quoque, & in cauda pinnae D quinae adsunt. Hac natat, & in natando illi quasi remo innititur. Cornua ante oculos bin longa&aspera,quibus alia minuta & lcviora corniculas iubiacent: corpus dcni ue totum aculcatii h abet, D asperum. Disscri mas locusta a foemina: quod foeminae pri inus pes bifidus est, mari simplex. Pinnae etiam quae in his parte stupina geruntur, foeminae,maiores, S quae collo proximae sunt minores habentur: mari omnes aequc minores, nec usquam perdiminutione dissimiles. Ad haec mari in nouis limis cruribus uelut calcaria maiuscula prominet acuta,quae fa minaparua habet & leuiora Partes illas quae branchiam species referunt, locustae plures habent quam alia Detes in ore locustis primores bini, magni & caui, in quibus & humor co-tinetur. Caruncula est inter dentes, linguae reir sciatans ciligiem, quae M

432쪽

A tertiis, bisulcis. Praeterea brachia duo, binis articulis, singulisque sorfici lis denticulatis.1 Carabus, Asticus dictus est ab Archestrato,&ὶ Diphilo In cau- rροι F. da pinnae,&c.Carabi,inquit Plinius, caeteris cancris cauda distat. 3 Corpus denique totum aculeatum,dce. Hinc crudele Tiberi)Caesaris facinus apud Suetonium, qui locusta os piscatori cuidam laterari iussit. Maiores euincere possunt,&c. Lo custae dimicationem cum murena depinxit Oppianus, lib.1 De piscibus.

De asiaco siue caminam. Cap. C C X X XI. i A stactis locustae similis est, uti modo diximus: differt autem a locu- ILsta,tum aliis quibusdam discriminibus, quanquam non multis, turn

chelarum brachiorumve sotma .asiaci enim non certum,ut locust sed al- B terutrum aeque, ut Ars tuleritὶ sorcipem habent grandiorem, tam mares inquam foeminae. Pectus his corpusque totumlquecst,no more locustaruma aculeatum & asperum: in pesbus tamen illis magnis, partes exteriores culcos habent maiores.Color,quod ex toto dixeris,nitet,nigrisque macu .lis dispersis,euatiat. Pedes inseriores ad grandes usque disponti otio, quorum pars scissa in extremo bifii reatur, pars desinit indivisa. quatuor enim bifurces sunt,reliqui quatuor simplices ex toto pertendunt. Tum grandes ipsi,longe maiores,extremaque parte latiores quam locustae habentur: sed

nec hi eadem specie:dexter enim extremum suum lattim,oblongum dc te- - - . Inue habet,sinister crassum&roludum: uterque tamen scissus in extremo,

fierinde ut maxilla tam infra quam supra dentatus est:uerum dexter pusilos serratόsque dentes continet omnexiquus primos, de qui extimi sunt,serratos: intimos uelut maxillares, parte scilicet inseriore quatuor S continuos, superiore autem tres non continuos: uterque tamen partem mouellsuperiorem,ad inferioremque deprimit adstringitque. Bleuis item utero situ inferiore,tanquam nati ad capicndu premedumque.Supra uero grandes illos habentur alij duo hirtiusculi, paulo ab ore insertorcs, quos etiam in os adducit. Mox ueluti branchiae os circundant frequentes & hirsutae, quas assidue mouet: surculi etiam appendicόstac graciles geruntur a pedi 'bus,qui ori proximi habentur. Dentes huic quoque duo, ut locustae: supra

tuos cornua, breuiora tenuioraque quam locustis. Iatuor item alia ad- , tiunt cornua, specie quidem duobus illissimilia, sed tenuiora & breuiora. ' . GD Supra haec oculi conitituti sunt, parui crassusculi,non ut locustae maiusculi. Supra oculos extat deinde quasi frons quaedam acuta & asper maior quam locustae. Denique facies acutior & thorax latior multo quam locu-3 stae: totumque corpus mollius & carnosius. Quod autem collum appellat,

Graeci quinque partium foris est, & sextum latius illud situm I

co nouit sino habetur,tabellis cotinuatum quinque. Interiora uero in quae steminae foras pariunt,ouaque deponunt, hirtiuscula quaedam quatuor cotinent. In singulis autem eorum quae soris cssse diximus, spinae singulae breues rectaeque eminent. Reminam hoc in genere nullum discrimen a maridistinguitinam & mari de sceminae sorceps alteruter grandior more incerto est: parem uero utrunque,neuter habere uisus est.Exuunt senectutem de Min

433쪽

DE DIFFERENT Ils

astaci,aut uere aut autumno, & leuioribus locis proueniunt, ut apud Hel- EIespontum & circa Thasum,sicuti locustae asperis saxosisque: neutrum g Astac Mia nus limosa amat. Gignuntur & in fluminibus inaci quidam pusilli. 4r Astacus,&c. cmMνgammarum interpretatur Theodorus. Athenaeus gam marum latine dici genera quaedam rates. ν id est, squillarum scribit. Columella quoque

&Pliniussere cammarum uocant,non gammarum. 2 con

color in nostra cammare lance rubes, inquit Martialis. 3 τραγλος,id est,collum, ut uidetur eam partem significat,quam caudam supra in locustis uocauit Aristoteles, nisi forte loeus hic sit mendosus. His similes esse tradit Aristoteles, bestiolas quasdam,quae in cochleis quibusdam reperii intur, sed quae praemollem habent carne.

De cancrorum generibus. Cap. C C X X XI I. CAncris inter crustacea solis corpus rotundum est,& cauda deest: cum . locustis squillisque oblongum corpus sit. Pedes his omnes cum sorci- Fpibus deni. Omnibus uero magna ex parte grandior ac ualidior sorceps dexter quam laeuus est: & seperiorcm forcipis partem mouent, non inferiorem. Crura iis breuia,quia parum mouetur. Αlueus totius corporis indiscretus est:ncc etiam caput distinctum,nec aliud quicquam. Oculi uero omnibus,sed aliis e latere silpra, continuo siab prono, amplo distantes dis. crimine:aliis in medio, breui discrimine, ut heracleoticis & malis. Os oculis labditum, in quo dentes duo ut locustis: uerum non rotundi, sed longi:& tegmina hos operiunt duo. Inter haec talia interiacent quaeda, qualia locustarum dentibus adnecti diximus. Humorem quem ore accipit, tegminibus illis depellit.Emittit uero meatibus quibus gam sirperioribus, qui statim sub oculis positi sunt.Qupties ergo aqua acceperit,utroque tegumen- G to os obturat,atque ita respuit humorem . Gula post dentes breuis admodum cst, ita ut protinus uenter os accipere uideatur. uenter bisulcus gulae sibiungitur: cuius ex medio, intestinum simplex &tenue procedit, quod sub operculo illo exteriore applicato desinit, quod caudae loco habetur: in quod & sceminae oua pariunt. Hu nior intus in alveo pallidus, & minuta: p quaedam oblonga albida continetur:rufa etiam alia,maculis dispersis.DiΩ1 uia fert asinin inamas,magnitudine,crassitudine, dc applicatili illo operculo: nia, ορ- id enim amplius in scemina ost&distatius:&interiora habet hirtiora amat plioraque,in quae & oua pariat:alias cauda haec in cancris minimi est usiis: quandoquidem prope terram uitam agere cauernasque subire solent, nec set plurimum natant.Et qui ex iis pelagia fiant, ij pedes habent longe tardiores ad ambuladum:sunt enim caeteris ipsi nantiores, ut maiae,& qui heracleo

lici arpellantur. Reminae quoque primus pes, inquit Plinius, duplex est,

mari simplex .F x omnibus animalibus cancrorum genus unu, non In priorem mouetur partem, sed in latus.Et cum c tera animalia ducibus binis pedibus incedunt,cancer unus quaternis regi solitus est. Cum caetera crustacea auersa coeant,cancri Parte priore copulantur, sua opercula loculosa illa rugosaque mutua conscrtione componentes. Latent cancri quinis mensibus,& crusta sua ueris principio exuuntur,quemadmodum locustae: molliores quidem perspicue,sed etiam duriores exuere aiunt,ut maias:& tunc

quidem

434쪽

A quidem prae teneritate non satis ambulare possunt.Ostrea uenatur cancer, i iniectόque inter testas lapillo,exedit. Cancrorum genus multiplex, nec facile enumerandum: maximum quas malas appellat. Durior his crusta est, Maia, dc crura exiliora: oculiquc paruo distant interuallo, sicuti in heracleoticis. Secundum magnitudinis locum paguri occupant. Qiij heracleotici uoca- mPrau. tur, crusta quoque firmiore muniuntur ut maiae: & oculos habent paruo distantes interuallo,sed crura illis breuiora sunt quam malis . Aliud genusa est fluviatilium cancrorum: caeteri minutiores, & nullis pene nominibus annotati. Genus cancrorum in litoribus Phoenice fert, tantae uelocitatis ut 3 uix consequi sitiunde ἰου ro id est,equites illos appellarunt: iis nihil scrc in- s-οῦ .ius propter inopiam pabuli. Genus item aliud est,quod magnitudine can--Ocra. B crum non excedit, facie astacis simile. Edulium graue cancer est, dc aegre cinceri concoquitur. contra serpentium ictus medetur. Cancri fluviatiles triti cru cincti

di potsque ex asinino lacte remedio sunt contra serpentiu phalangi ortamque morsus de scorpionum ictus. Elixi &cu suo iure in cibo sumpti phthi- Pucis tabidisque prosunt,& iis qui leporem marinum hau scrint. Nihil aeque aduersari sereentibus alui dii cacros: suesque percussas,hoc pabulo mederia

Rupta coit ulla cacri fluviatiles triti in asinino lacte maxime saniat: triti ue-TO cu ocymo atq; admoti,scorpiones necat. In cataplasmatis modii impositi aculeos infixos extrahunt.Cancroru fluviatillisi succus cu farina ordeacea auriu uulneribus enicacissime prodest. Exustoru cancroru fluviatillii cinis C non aliter atque cchinorum cochlearumque exsiccandi facultate pollet. Substantiae autem proprietate, miru quam canis rabidi morsibus prodest, . & solus,& multo magis cum gentiana & thure, ut sit thuris pars una, tianae quinque,cineris cancrorum decem. Bibendum hoc medicamctum

dant, alij quotidie diebus quadraginta, cochlearij magni mensura, aut si non statim detur, sed aliquot post dies quam uulnus acceperint) duorum cochleariorum aquae admistu. Alij cineris duo cochleari uno radicis gentianae adiecto,triduo cum uino exhibent.Cinis hic cum decocto melle,s' dum sedisque rimas, perniones de carcinomata mitigat. Aduersus canis morsum minime ualere marinos c. acros alij prodidere:at Dioscori lcs nix rinos eadem omnia posse, uerum minus efficaccs esse praedicat: utuntur &cancrorum cinere ad detium dolores: & ad lepras cum oleo Andreas ustis

D illo est. Quem cancellum S appellant, principio ex terra limόque

consistitimox conchulasingreditur uacuas: ubi cum excreuerit, transit in concham ampliorem, uidelicet aut nerites, aut turbinis, aut alicuius simialis:saepe etiam paruam buccinam subit: ingress isque ampliorem illam, rit pari modo, de uiuit in domicilio capaciore:rursusque excrescens, aliam is etit ampliorem. Specie similis locustaceis est, nasesque seorsum per se so-itus: uerum quod testam deinde petit, uitamque in ea traducit, hinc similis testa contectis animalibus est:qu. apropter is in ancipiti esse, genus'; sibi uendicare utrunque uideturiforma tamen, quod simplicius dixerim,simi- lis araneis est,nisi quod partem capiti & pectori subditam,ampliore quam aranei habet. Cornicula duo ruta tenuia gerit,quibus oculi totidem subi

435쪽

cet:qui nunquam intro recedant,ut cancrorum,neque claudantur,sed sem Eper eminentes appareant. Os sub his est,quod uelim creti lamentis quibus dam pluribus circundatur. His pedes sublucti duo bifurces, quibus cibum ori admouent: bini item utrique adhaerent lateri, & tertius paruus. Quod sub thorace est,molle totum est:quod dissecto pallidu intus cernitur. Me tus unus ab ore ad uentrem pergit: foramen excremeti perspici nullum potest.Pedes ac thorax duritiem prae se ferunt, sed minus quam cancri: nexu nullo adbaeret testae purpurarum modo & buccinarum, sed ab lutusliberque uagatur. Pinnothera hunc uocat Plinius,Pinnother, inquit,uocatur minimus ex omni cancrorum genere, ideo opportunus iniuriae. Huic stalertia est inanium ostrearum testis se condere: & cum accreuerit, migrare

in capaciores. Genus cacelli diuersum est,quod in neri te degit,ab eo quod in turbine: oblongior enim est qui in turbine uiuit: qui uero in ncrite,caete- Fra quidem illi non absimilis: sed dextrum bifurcatum pedem, paruumba bet,&laeuum grandiusculum, dc ingredi eodem ipso grandiore potissimu let. Hic nunquam in turbine hospitatur, sed in neritis talarum. Sunt inter cochleas quae intra se bestiolas habent similes astacis pusillis, qui uel in sumine gignuntur:sed ea disserentia,ut praemollem intra suam testam carunculam habeant. Cancelli,qui perquam exigui inter pisciculos repcriu- tur,pedes nouissimos latiusculos habet,ut ad nandum utiles sint, quasi propinnulis aut remis pedes haberentur. Inter spongiarum cubilia bestiola gignitur aranei similis, quae pinnophylax dicitur, de squilla parua. haec coi cham ingressa,apcricndo claudendoque pisciculos capita aperit autem antequam ingrediantur, claudit&contrahit cum ingressi sunt. Nascuntur GEc in nonnullis testa operti gcncris cancelli,colore albido, corpore admodum parvi:& plurimi quidem in mitulis,qui in alto gurgite degunt: mox

in pinnis,quos pinnotheras uocant: quinetiam in pectuculis atque ostreis: uerum nullum conspicuum capiunt incrementum. Piscatores cancros ciusmodi nasci confirmant una cum illis quorum testam inhabitant, & ex e dem quasi seminio gigni. Et in pinna quidcm carni eius ita adnascitur, ut ueluti carneam quandam radicem in eam demittere uideatur.

I Ostrea uenatur. Cancri amitia in ostreis exedendis describitur ab Oppiano. a Fluviatilium cancrorum. Vivunt cancri, inquit Galenus, in utroqtie humore. n. marino scilicet δc dulci. 3 s-ῆς,&c. Hippoeuocantur, inquit PI inius.Cursoresca ritabis, ta cri,utiat id referunt, quod longe lateque uagantur, modo circumlitora errant, modo is ι longius proficiscuntur. Eundem hunc pin phylacem Aristoteles, Min ον quoque uel mi Mathi ον uocauit,&-Theodorus pro utroque squillam paruam reddidit .Plinium secutus. Haec apertius infra explicantur in pinna.

De squillarum generibus, & cammaro, leone & arcto. p. C C X X X III. D ira, αυς Q Quillas quas Gie vi Graeci uocant a cacrario genere disserre modo di- i. ximus,eb quod corpus his longum sit, do caudam habeant: a locustario uero,quod forcipe careant,& plures habeant pedes. Qita tame ex mari u

niunt,

Canceis.

436쪽

A niunt in Gangem squillet, forcipes maximas id tangetibus asperas habent:

quae uero in Indum ascendunt,leues aiunt habere spinas, dc sorcipibus ca- rere. Squillas ouum clauiculasque intra se similem in modum habere cum llocustis certum est: intestinumque his sicuti &locustis de asiacis recta in ' 'caudam finit,qua excrementa emittunt, de ova pariunt. Squillae colorem mutant:uemcnim nigrescunt,post uer albedinem suam recipiunt : Indicae squillae locustis maiores sunt. Squillaru plura sunt genera:gibbae,quas Graea ci uocant,crangones. Et paruum genus earum quae maiores tauquam si apoia. 3 effici possunt. Gibbae parte prona similes sunt locustarum: supina uero parte,tabellae is .iis uocat his nullae.Quinos utrinque pedes capiti proximos habent acutiores,dc ad uentrem utrinque alios,quorum extrema latiuscu-B la sunt. Squillis etiam gibbis cauda de pinnae quaternae:quaru quod in medio est,spinosum est, de acutius quam quod incragone reperitur. cst enim latius incrangone .Squillae gibbae uterum circiter menses quatuor serunt. Crangones contra quam gibbae, primos habent utrinque quaternos: tum deinde ternos habent utrinque paruos. Reliqua corporis pars quae maior est pedibus caret.Crangonis quoque lateri caudae utrinque pinnae adnexae sunt:quarum quod medium est,sicuti Se in gibbis,spinosum est: uerum incrangone latius,in gibbis acutius est. Caridon quoque,hoc est, squillarum 4 generis est cainarus ut author est Athenaeusὶ eόque nomine uocatur a La- Ommariusue linis.E crustatorum genere dc leo est,astaco minor:cuius brachia c. acris si- . milia simt,reliqua pars locustae. Leonem marinum AElianus scribit locustae Ebo. C speciem similitudinem ciue gerere:sed corporis tenuitate dc gracilitate ha-Lem niarisin. bitus maiori esse: brachiaque habere tum maxima,tum cancris similia: coe 6 - ruleo colore esse: de subnigris maculis distingui. Iis quas nomine ursae ar- Arctonetos appellant,idem pariendi tempus natura statuit,quod locu stis: quocirca per layemem dc uere priusquam otia excludant,cibo laudatur. Cum ex cluserint deterrimae fiunt .Quae crusta operiuntur,ita sic habent Reliquum iam est,ut de testatis disseramus.

i Squillas, Me.Scyllam Plinius nisallor,hanc uocauit, lib.32. a TheOdorvs crangines uocat. 3 Gibbae,dcc. Vetus interpres.Genus quod dicitur gibbo-crant inmsum, habet x I I. pedes, in utraque parte sex pedes: Sc pedes qui sunt uersus caput, sunt acuti valde:& extrema aliorum pedum qui sunt in uentre sunt lata: dc uentres eorum Camarm m D assimilantur uentri carabi. Cammarum marinum dixit Plinius. Columella in- - .rer animalia ut uidetur parui incrementi cammaros numerauit.Gammaros alii uo. Ganinis .cant. ut Theodorus pro asiaco gammarum reddit Iuvenali si Si tibi dimidio constrictus gammarus Ouo

Ponitur.

Martialis lib.ri in Candidum: Immmodici tibi flava tegunt chrysendeta mulli:

Concolor in nostra gam mare lance rubes. Hic uero apparet ignobile es legam arum, siue cammarum, εc uulgi cibum. s Leti est asiaco minor. In Athenaei exemplaribus habetur Elν ο λέΔν Λ άm,uo: quo tu loco equidem coniicio legendum elli Maaν pro uaων: itaque minor reddidi: atq; hac meam opinionem confirmat,dc quod nobis tradidit ex Eliano Gillius. Plinius leo nem inter crustacea nobiliora numerauit.

437쪽

τ statum. et laceum.

D rectum,

Detestaceis. Cap. CCXXXIIII. ETLstata ea sunt quibus pars carnea intus est,nihil durum intra se habes,

soluta seris,lesiae aut lapidi similis,quale genus concharum & ostrea rum est. Huius generis aut nullum in terra gignitur,aut omnino pauca, ut

limacum genus,& si quid eiusmodi aliud sit,sed rarum: at in mari similiq;

humore multa &uaria gignuntur. Haec inter se numerosa discrepant disterentia tum testς,tum carnis ratione:aliis enim in hoc genere nulla est caro, ut cchinis:aliis est,sed quae penitus inclusa nec ulla ex parte conspecta est, excepto capite,ut limacibus,purpuris,buccinis,& reliquis turbinatis. Sunt uero turbinati generis quod dicunt alia quidem in anfractiam intorta,ut buccina:alia in globum tantum circumacta,ut echinorum genera: ncrites quoque testam habet rotundam .QPterorum quaeda duplici co . stant valvula,quaedam simplici:ut genus alterum aut bi ualue: altera Funi ualueuel sepossit nuncupari. Biu alue appello,quod gemina testa lauditur uni ualue quod testa singulari cotinetur cuius altera pars detecta carnem ostedit,ut lepas. Biualuis generis pars clusilis est & reservilis,ut pectunculi & mitili:eiusmodi nanque omnia,parte altera ligat altera soluta constant,ut dc concludi possint & aperiri. Alia binis quidem conclusa ual- utilis sunt,ucrum utroque latcre connexa,ut ungues siue digiti. Sut & quae testa tota occultentur, ita ut nulla ex parto carnem detecta habeant, ut quae tethya siue uertibula appellamus. Ipsarum etiam tostam magna uarictas: nam alia leues habent lcstas,ut ungues,mitili & concharum qu dam,quas alijgaladas appellant:alia scabras,ut ὀstreae pinnae,& conchae nonnullae &buccina. Atque horum quaedam etiam pectinatim diuisas striatasue: ut pe Gehunculi & conchae quaedam alia non ita striatas, ut pinna, & concharum

nonnullae .Crassitudine quoque disserunt & tenuitate tum totius,tum par tis,uelut labrorum:aliis enim labra tenuia, ut mitilis:aliis crassa, ut ostreis. Item alia modo quodam sic mouet,ut omne quidem turbinatorum genus mouetur & serpit:& pectines,quos & uolare nonnulli aiunt: alia ita natura immobili sunt,ut nunquam sedem in qua haerent sponto ipsa mutare ualeant, ut pinna.Et quae ex icstaceis loco mouentur, eo tantummodo mouetur quo pedestria aliqua pedibus mutilata moueri dicimus,& paru ad in dum progrediuntur: sed uelu t stabilia & haerentia mobilia sunt: ut progredientia uero,stare uidentur atque adhaerere simi enim animalia ueluti ma I Ica deprauataque .Commune testacei generis omnibus est, ut testa intus qualis laeuisque sit.Et caro bi ualuis & uni ualuis generis ita testae adhaeret, ut nisi per uim nequeat detrahi: at turbinati laxior cotinetur & absolutior. Cui generi peculiare est, ut testae ea pars quae a capite remotissima habetur in anfractum clauiculamue torqueatur. Mouentur eadem omnia parte dcxtra,non ad clauiculam,sed in aduersum. Operculum etiam eadem iam inde ab ortu naturae omnia sere gerul.Est autem hoc crusta quaedam praetenui , qua tanquam operculo quodam congenito, carni patulae apposito, sese quasi concludendo tuentur,nc facile ostendantur ab iis quae extrinsecus incidant.Testatoru corpus quam paucissimis constat ex partibus: sunt enim

438쪽

ANIMALIUM LIB. X. rog

Α enim omnia aut immobilia,aut parum omnino motus adepta,ut modo diximus: quae aute mobiliora sunt,haec plures habeant partes,necesse est par tes exteriores huius animalium generis differentiis iis uariantur. Interiorunatura similis quodammodo in omnibus est, maximeque turbinatis. Disserunt enim inter se magnitudine, & quae excessu constant affectibus: nec uero multum dissident uniualue & bi ualue gentis,quaquam longe ab immobilibus discrepent,quod latius postea patebit.Natura ergo turbinatoru Turbinus. sere similis constat, nec nisi magnitudine uariat, ut modo dixi:aliis enim partes maiores atque euideliores,aliis minores obscurioresque sunt. Quo enim maiora sunt quaecunque testatorum genera,eo partium conspectum B praebent euidentiorem. Ad naec discrimen illud duritiae, molliciae, caeterhrumque generis eiusdem assectionum.Turbinatorum omnium caro penitus testς inclusa est,nec ulla sere ex parte conspecta, excepto capite. Hanc primo extimoque in ore tcstae,maxima quidem ex parte, omnia torosius culam habent,alia magis,alia minus.Caput eius ex medio partis promin ivlum extat& cornicula duo, quae pro magnitudine animantis plus minus

capiunt incrementi: in maioribus crum magna, in minutis uero animal bus admodum parua consipiciuntur. Exerunt caput more omnia eodem, idemque r metum retrahunt intro. Est illis& os: nonnullis etiam dentes,ut coctaeis,breues,acuti,duri & tenues .Promuscidas item gerunt mo

do muscarum: quod quidem mebrum partim linguae essigiem prae se seru&partim aculei. Venter os protinus excipit, similis auium ingluuiei, haribentque infra uentrem duo quaedam albida firma,& torosa, mammis sit mi Clia,cuiusmodi uel in sepiis esse aduertimus,sed haec torosiora sunt. Meatus

a uentre duplicatus longus porrigit se usque ad id,quod papauer appella

tur,quod u4,ωνα Graeci uocant,quod fundo comissam est. Haec crgo inpur

puris de buccinis &, id est, umbilicis sunt conspicua, dc in clauiculatest .ae continentur,sicuti & in reliquis turbinatis omnibus. Est autem μουν, id est papauer, quasi excrementitium quoddam membrana contentu ma

gna sui parte in omnibus testaceis generibus, quod lici esculetum es le 'incipue sentitur,quaquam in quibusdam echinis cibo minime idoneum est. Meatum illum excipit intestinum illi continuum simplexque ex toto usq;

ad exitum:estq; eius initium circa anfractum papaueris, quo etiam latius D est Hinc sursum uersus replicans,carnosam illam partem repetit, atq; ad caput, unde cilcitur excrementum ex meatu quodam ori uicino, quod in omnibus perspicitur turbinatis tam aquaticis quia, terrestribus. Mebrana in grandiusculis umbilicis sub uentre, gulae illi siue meatui attexitur continua, per quem meatus prolixior albicans, colore similis superioribus illis mammiliaribus carunculis tendit. habet etiam incisuras, quales in ovo i custarum habentur: uerum hoc albiduin, illud rubidum est: nullus itus huic, nec soramen ullum patet,sed praetenui membrana cotinetur, cauum quoddam angustum in se habens. Tendunt ab intestino ad imum nigric ria quaedam aspera atque cotinua, qualia uel in testudine uisuntur, sed minus nigra.Caeterae quoque cochleae umbilicsue haec habent cadem: sed quo

Min iiij

439쪽

minores,& minutiora: & in iis ipsis alia explanatius, alia obscurius, ut di- Ectum est. Vniualue autom & bi ualue genus,partim iis simile est,partim diuersum. caput enim & cornicula & os obtinent, atque etiam quod linguae speciem gerat:uerum haec in minutioribus sensum prae sua exiguitate essu-giunt:nonnulla etia in exanimatis,aut non mouentibus percipi nequeunt. Papauer illud omnia habent, sed non loco eodem,nec par,nec ex ςquo manifestum: sed uni ualuia suo sundo,ut patellet:biualuia qua mutuo testarum complexu nodoue ligantur. Quibusdam etiam quasi capillamentis, in e

tremis oris, haec omnia circundantur. Quod autem ouum uocatur tempore quo gigni solet,altero tantum latere,dextro scilicet, bi ualuia habent:

altero latere ostium excrementi cotinent. Sed errore otium hoc uocitatur, r

quippe quod nihil ad generationem conserat, sed tale sit quale est pingue F

in sanguineo genere cum uiget,&quod bona animalis nutritione alimo niaque proueniat:quamobrem sapore per id tempus praestanticibόque lauodantur,scilicctuere dc autumno. Laborant enim testata omnia per frigus εο aestum,atque exuperantiam temporis serre nequeunt. Est autem ovum hoc in testatis,quibus datum id a natura est, carni ipsi intumesces, nullum

habens ad eius exitum foramen, sicuti albidum illud in umbilicis: id enim illis simile intelligimus. Sed huiusmodi partes ut dixi cum conspicuae in

magnis habeantur, in paruis tamen aut nullo pacto aut uix sentiuntur. Quamobrem in magnis pectunculis praecipue patent.Ostium excrementi caeteris quidem a latere est:at uero patellae serae parte ima testae excernitur, qua ramen in testa habetur. Et uni ualuia quide atque bi ualuia ita se ha- Gbere cernuntur In uniuersum aute, nullum ex testaceis est, quod capite careat: terae corporis partes nomine vacant,praeter linguam,quae omnibus

ordisp ορο etiam inest.Caput omnia testata insea habent plantarum modo:ut quae ci- -- hum de imo capiunt,ut plantet radicibus suis hauriunt.In testatis omnibus id etiam est quod cordi proportionetur, eodem modo quo & incrustatis& mollibus,quod mutis uocatur,sed minus patet: attamen in medio qumrendum hoc est, aut scilicet inter partes quae cibum recipi ut, & qua excrementum emittunt,si fixa degunt: aut inter dexteram partem & sinistram, si incessilia sunt. inae siliceo tegmine operi utur omnia, quibus saltem imgrediendi facultas est, olfactum gustumque habere constat argumento c- scarum:accedunt enim ad escam a long utyote odori intes. Sensus item saporum iis inesse hac eadem ratione patet. sapore enim rerum earundem Hquaeque delectantur,ad quas vcniunt odoribus inuitata.Dc uisu & auditu, quanquam nihil certi manifest'; habemus, inquit Aristoteles: ungues tamen ad strepitu se subtrahere, inferiusque subsidere cernutur, quoties serramentum sentiunt admoueri:pectines quoquc admoto digito dehiscunt, mox coniurimunt se ut cernentes. Neritas item qui capiunt, non aduerse satu, scd secundo adeunt,quoties esca persequuntur:nec uoce ulla,sed sit tio agunt,utpote cum & olfaciant & audiat:nec ficri posse aiunt,quin subterfugiant,si uox proferatur. Haec Aristoteles. In marinis ostreis,inquit Plinius,auditum esse non est uerisimile sed ad senum mergere selent: ideo &silentiu in

440쪽

A silentium in mari piscantibus. Vniuersiam autem testatorum genus, plan tae simile respectu gradientium animalium est. Sexus discrimcn in iis quae 'testa integuntur nullum omnino perspicuum est.Et plurima quidem non

coire apertum est: sed an ulla coeant & per coitum generent, inccrtum est:

sed quemadmodum in genere stirpium,aliae fructum serunt, aliae sterilem sertiuntur naturamata etiam in his quod quide pariat &generet, est:quod

autem maris fungatur ossicio,decst. Unum saltem ex his genus cochlearii coire perspectum est: sed an ortus earum per coitum sit necne, nodum ex ploratum satis habetur. Est sine totum hoc animalium genus modo quodam inter animalia & plantas ambiguum, & uelut in ambobus constitutu B generibus mu nere neu tritis fungitur. Nam ut Planta, sexu maris & se nainae caret, nec in altero generat:& ut animal, nullum ex se fructu affert modo plantae:sed consistunt oc generantur ex terrena & humida quadam concretione. E limo nanque & materia putrescente, sponte naturae oriuntur

prope dixerim omnia:diuersa tamen pro limi differentia: nam in coenoso' , ostreis origo consistit, conchae, chamae: ungues &pectines locis arenosis sui ortus initia capiunt. Rimis cauernsique saxorum tethyagenerantur & glandes,&quae per summa adhaerent, ut patellae dc natices. locis enim nascuntur haec uariis,ut alia uadis, alia gurgite, alia duris locis atque asperis, alia arenosis. Omnia uero id genus celeri incremento augentur. QEae ex

iis fauificare selent squalia sunt, inquit Plinius, quae durioris testae sunt, ut

murices,purpur non alio modo quam caetera testis incluta generantur: uerum melius atque uberius quoties praeexistent aliqua quae eiusdem sunt C generis. Condunt enim aliqua,ut purpurae uerno tempore eundem in locum sese colligentes, quam nouise ν aut fauaginem uocant, quae uelut fa- M irates. uus est apum: uerum non ita elegans, sed quasi e putaminibus cicerum alborum multa inter se composita,struem unam sua cohaesione coagmenta rint.Nullum iis patet foramen,neque ex his purpuraec teraue testacea enaa scuntur: sed coagmentatio illa fauo similis tanquam purgamentum iis est. cmittunt enim,cum suos ordiuntur favos, mucorem quedam saliuarium lentorem uocat Plinius) ex quo putamina illa coagmentata consistunt. Haec ergo rupta diffusaque omnia,humorem quem coti nebant, in terram demittunt: mox eo quo effuderint, loco gignuntur animalcula testacea, ut Dpumurulae,exordio admodum exiguo.Buccina quoque & mituli faui fic . re sol cnt .ltaque ne haec quidem quae inter testacca fauos saliuant,alio modo quam caetera generantur: sed sponte naturae omnia e limo materiaque putrescente. od ad generationem pertinet,res ita habet. Aluntur autequae ex iis immota manent humore dulci & potulento, qui per sipissa tras

mittitur. Quae autem mobilia eademque carne uescctia sunt, iis uictus expisciculis est,ut purpuris:alia ucro iis quae in mari pullulant,uescuntur. Latent testata omnia,ut in mari Purpura,buccinum, Omneque id genus, uerum non eodem modo,scd absolutorum latibulum euidentius est conduntur enim secessu:aliqua uero leuiore quodam tegmine superimposito delitescunt,ut limaces. At earum quae actaerent,non est tam manifesta latita

SEARCH

MENU NAVIGATION