장음표시 사용
411쪽
A periuntur.Iam quidem.& hoc luxuria esse coepit: pr grandesque rosorum delicatiore sint in cibλcossos uocant,atque etia in farina saginati, hi quo-,lque altilcs fiunt Maxime aurem arborum haec sentiunt,pyri, mali,fici: mi ,:misque quae amarae fiant & odoratae. Cosscs qui in ligno nascuntur, sanant. ulcera onmia: nona is uero combusti,cum pati podere anisi & ex oleo illiti. mbro Vermes ex arboribus rubri cu oleo triti,exulceratis & ruptis auribus prae- , clare med tur. Eorum autem uermiti qui in ficis existunt,alij ex ipsis nascuntur arboribus: hos parit qui uocatur cerastes:peculiare enim est quod de eo notatur quem cerasten appellant. Cum enim vermium magna pars specie formaue inter se disserunt, discrimen tamen praecipuum in hiscit, lquod in alia arbore fructu ue nati,translati in aliud gcnus scruari nequeui. B Cerasten autem & in olea nasci, & in fico parere asleuerant. Habet itaque. ficus siros uermes:& illos quoque emittit,quos alienos receperit: omnestamen in cerasten figurantur, sonumq; edunt ceu paruuli stridoris. Et sorbus arbor infestatur uermiculis rufi pilosis, atque ita emoritur. Mespila quoque in senecta,obnoxia ei morbo est, uermiculationi scilicet. Aliqui a iv uoluocem appellant animal praerodcns pubescentes uuas. Inuoluulum uo cat Plautus nequam bestiam dc damnificam quae in pampini foliis intorta implicat se eaq; erodit. M. Cicero tradit animalia byturos uocari,qui uites Dis . in Campania rodant. Genus est animalis,inquit Columclia,uolucra appol Voluor latur:id fere praerodit teneros adhuc papinos & uuas. Apud crithraeos mi- iliuntis incolas inquit Strabo Ipoctonus colitur,qubd ipa qui ultibus inseC stilli mi sint,intcrficiat: nam ex crithr is omnibus solum inter illos hcc be-: stiola non gignitur. Olca ubi quercus effossa sit male ponitur:quonia ue
mes qui ranae uocantur in radice quercus nascuntur,& transeunt. Animalia quaedam exilia in esculis nascuntur,appellanturque galbae. Materia cae-sam infestantium quatuor genera.Tcredines capite ad portionem grauissimo, rodunt dentibus, perforantque robora, uel sono reste. Hae tantum in mari sentiuntur,nec aliam putant teredinem proprie dici.Terrestres,tine- risiaras uocataeulicibus uero similcs,triplias. Quartum cst & ὸ uermiculoru ge Thripi. a nere. H c Plinius:Theophrastus uero ita habet, ae mari putrescere aptae φ γψ, sent, erodi a teredine solent steredo enim non nisi in mari enasci potest 3 quae aute terra,vermiculis quos μακως uocant,& iis quos thripas est aute0 ipsa teredo corpore parua, capite magno & delibus. Qui uero thripes dicu tur,uermiculis similes constant,quibus paulatim materies per ratur: sed Thripi. haec curari facile possunt.Nam si offensa materies trahatur in mare, durare nimirum ualet: quae vcro tcredinem senserit,curari haec minime potest. Wrmium autem qui nasci in materie solent, alij putrescente ipsa materia generantur: alij parientibus aliis vermibus.Pariunt enim uel in caesa mate- Τ' 'rie uermes quemadmodum in arboribus,qui cerastae uocantur cum scilicet tam cros crint atquc excauauerint,ut siccir agere possitnt. Fugi ut uermes ligna odorathamara,duraquc:quonia haec crodcre nequeant, ceu bu-3xum dccupressiam. Laricen in maritimis nauibus obnoxiam teredini tra- Tmirudunt:& omnem materiem inredinem sentirc affirmant praeterquam olea
412쪽
strum atque oleam,quas amaritudinis causa,neque teredo neque uermicu Elus rodit. Dicunt & pinum plusquam abiete corrodi θ teredine posse: hancrium, L enim esse amaram, pinum uero dulcedinis nonnihil habere. Tine quae graece rarit uocantur, in lanis & quibusvis lanitio conscistis,praesertim pul- s' uerulentis, oriuntur: atque etiam magis si araneus una includatur: si quid enim humoris inest,hic abserbens exsiccat.Nascitur aute & in tunicis hoc uermiculi genus:& in cera quoque uetusta. Necnon in chartis librisue gignuntur bestiolae perqua paruae,partim similes iis quae in ueste: partim uero scorpioni,sed line cauda.Gignitur enim in libris bestiola scorpioni similis,quae & chelas brachiaue forcipibus bisulcis dentata habet.
I Sunt&cosses,&c. Ira uti ἐκ πῖάνθον,Theodorus Cosso uenit.Pascitur Picus Martius eossis Et cum costas uenatur, tam uehementer excavare, ut sternere arbores
dicatur. Huius generis uermium meminit & Galenus inter alimenta, lib. 3 De alimet. Fa Theophrastus,&c.Tria tantum genera posuit Theophrastus. 3 Qu's Theo- pbrastus μίλκυες ita deἰ-ς dixit,Theod. uermiculos dc tineas uertit. Plinius:Tineas Tisia. & thripas uocauit.& culicibus similes thripas dixit: thripes etiam uermiculos significare uidentur qui radices siccas erodunt vinde radices βρι- am dicuntur apud The phrastum. Nam si offensa materies,&c Graece ita habetur in Eoummo ντα γαι οπιν εἰς γ θάλαsilia ἰλκυδεοῦ, nra. s Teredinem. 8cc. In uestibus quoque x in carne sunt teredines.Plinius lib.8. cap. 8 de Serui 3 Tulli; praetextu, Mirum nec teredina' iniuriassensist e,dcc. lib.uero x8. cap. I i. Carnes nullas teredine sentire,inquit,luna de Thisatiram crescete induratas sale. ς In lanis quibusliis,&c.Tinea lanaria recte dicetur,ut alte
ra lignaria,mea certe opinione.
De nonnullis quae in aliis stirpibus,aut fructibus creanturi bestiolis. Cap. CCXIX. . , Ion in arboribus solum atque lignis aliisque quae inanima sunt, ani
l malcula gignuntur specie uaria, sed in fructibus quoque iis qui bo
stiolas creant nonnulli enim quia sicci sunt,uel quod amaritudinem quidam aut acreainem habent,nulla animalia contrahunt singula pro suo Eumore peculiare animal creant: ceu triticum atque Ordeum n Ut vi at, id est
curculionem: sabae,quod aliqui ψ n. & simili modo lens, lenticula, & pisum, & alia. De curculione haec tradunt.In reponendo tritico curat, inquit iVarro,ne humor aut aer tangere possit, nili cum promitur ad usum: qubenim spiritus non peruenit,ibi non oritur curculio. Sic conditum triticum manet, uel annos quinquasinta: milium uero plus annos centum .Pura frumenta,inquit Columella, si in annos reconduntur,reyurgari debent: nam quanto sunt expolitiora, minus a curculionibus exeduntur. Multi tamen frumenta uentilare quoque uetant, quia magis miscentur animalia totis acervis:quae si non moueantur in summitate intra mensuram palmi,submstent:ne' ultra praedictam mensura noxia animalia posse generari aiunt. Et gurgulionem,inquit Plinius, non descendere infra quatuor digitos tradunt,nec amplius periclitari frumctum .Factis granariis, amurca luto mi-n is vermi- sta parietes linutur: Haec res,inquit Palladius, gurgulionibus & caeteris no M. - , si xiis animalibus inimica est Est in farre vermiculus teredini similis, quo catomori. m. dentium cera incluso,cadere uiciati dicuntur.Vermiculationem poma
413쪽
A ipsa per se quibusdam annis sentiunt. mala,pyra,mespila,punica,oliuae, sed
in oliua ancipiti eventu: quando sub cute nati uermes, fructum adimunt: augent si in ipso nucleo fuere erodentes eum: caro enim non tangitur. Gi
gni illos prohibent status & pluuiae quae fiunt post arcturum: eaedem si austrinae fuere,generant. In fruticis cuiusdam pomo cui νύMitat nomen cst, nam citaue i- scitur bestiola, quae cum fructus ad maturitatem pcruenerit,duolat conopi in . similis antea uero quam maturescat,fructum colligiat,& animalculi sanie lanas inficiunt. Inueni utur in gramine vermiculi, qui adfligati collo c6tinent partum. Detrahuntur autem sub partu,alias eniti non patiuntur: uendum etiam ne in terram ponantur:conceptus quoque causa dantur in
potu quini aut septeni .Is uermiculus qui in herba quae Veneris labrum ap-B pellatur, inuenitur,cauis dentium inditus, mire prodest ut facile excidant. - Sunt vermiculi in spinosis herbis asperi,ianuginosi: hos adalligatos, proti nus mederi tradunt infantibus si quid ex cibo haereat. Galedragon uocat Xenocrates leucacantho similem, Palustrem herbam S: spinosam, caule ferulaceo alto,cuisiimmo capite innaereat simile ouo. In hoc excrescente Thripti aetate,uermiculos nasci tradiit, quos pyxide conditos adalligari cum pane braclito ad eam parte qua dens doleat, mireque ilico dolorem tolli. Val
re non diutius anno: SI ita si terra non attigerit. Sicuti thri ps lignarius utrinis,& cis triticarius uocatur, Zc ordearius, uti modo diximus: sic ipS cor- e hs uerminicularius, sic uestiarius & ix uitiarius appellatur, ut Phocion author est. - .
I De curculione.Populatque ingetem farris Iceruum gurgulio, inquit Vergilius: C idem opinor qui curculio.
De bestiolis quibusdam,quae in igne, nitie,aut terra ipsa gignuntur. Cap. C C X X. TNCypro insula aerariis fornacibus, ubi clial cites lapis ingestus pluribus BUXoiarith,/1 diebus crematuribestiolae in medio igne nascuntur pennatae: paulo mu scis grandioribus maiorcs,quaerer ignem saliunt atque ambubant. Volat pennatum quadrupes, inquit Plinius, appellaturque pyralis, a quibusdam pyrausta. Qiaandiu est in igne, uiuit: cmoritur autem hoc genus, cum ab OH n. igne dimotum est, longioreve paulo uolatu cuasit. At uero aliis pyrausta,
cum flamma uel maxime uiget,aduolat:atque delapsus uiuus comburitur. In niue uetustiore gignuntur uermes qui & hirti sunt & rubidi: quoniam&ipsa nix uetustate rusescit. In alia etiam niue & candidi 5c grandiores D inueniuntur.Torpent omnes,ac dissiculter mouentur. Emoritur & hoc genus si a niuc dimoueatur. Apollonides incίλικας, id cst vermes. Theopba -ι, is nes ὀ et milt,bestiolas uocauit in niue prognatas, in quibus & aquam puram& potabilem inueniri tradunt. Nec aliter in niue haec animalcula procreari quam in fornacibus metallicis vi civit,id cst culices, ut uoc. at, ex flamma xc emtis& scintillulis. In luto, humescenteque humo sponte proueniunt, quae sit igne. 2 cst,intestina terrae uocantur, & uermes terreni atq; lumbrici. Vcrmis haec habent naturam, corpusucro anguillarum ioculi his nulli.Ita in- μ fgrediuntur,ut praecedente parte priore, quod reliquum est corporis ad illa contrahant,atque hoc pacto cx uno loco in alium seruntur. Oriuntur aute Lumbrici.
414쪽
tum in mari,tum etiam in fluuiis stagnisque, putredinis maxime ratione, Et ed in mari qua algae fiunt:in stagnis autem Miluuiis iuxta ripas. Terreni uermes triti praecisos neruos glutinant impositi:uulnera uero recetia adcoconglutinat,ut neruos quoque abscissos illitis, litari intra septimu diem Democritus persuaserit itaque in melle seruandos censet. Cinis corii ina gines ulcerum duriores absumit cum pice liquida uel simblio melle. Quidam arci actis in sole ad uulnera ex aceto utunturmec soluiit nisi biduo intermista. Igni sacro terrcni uermes ex aceto illiti medentur. Capilli nec nescant, eorum cinere praestari, admixto oleo tradunt. Ad aurium uitia uel deplorata,terreni uermes adipe anseris decocti infunduntur. Ad dentium dodores in oleo decocti,iniasique auriculae cuius e parte doleant, Praestanticuamentum:uel si in contrariam aure instillentur, uti docet Dioscorid . Eorundem cinis exesis dentibus coniectus,ex facili cadere cos cogit: intc- Fgros dolentes illi tu s iuuat:comburi autem oportet in testa.Prosunt & cum mori radice in aceto scyllite decoisti, ita ut colluantur dentes: uermes terreni illiti in ceruices de scapulas, ne nerui doleant, prestant. Grauidis secundas pellunt in pata poti .Iidem per se impositi mammarum suppurationes
concoquunt & aperiunt extrahuntque,& ad cicatricem perductit. Lac deuocant poti cum mulso: podagras lcnit corum cinis cum melle, ita ut tertio dic soluantur:& pernionibus imponitur corum fauilla cum oleo. Cl uos pedum fanat uermes terreni ex oleo.triti & ex pallo epoti urina ciunt. Iubent de uermes terrenos bibi cx uino aut passo aci comminuendos calculos. Morbo regio resistut in aceto mulso cum myrrha:tertianas discutiunt decocti cum anserino adipe & illiti. Multa & alia ex his remedia sunt,pro- Gpter quae in molle seruantur.
i Pyralis.&e. Pyrigona hunc uocat AElianus. 2 rης Iulos uocauit hos Numenius. 3 Corpus,hoc est corporis formam,opinor.
De bestiolis quibusdam, quae intra animalia aut eorum partes gignuntur. Cap. C C X X I. IN excrementis adhuc intra animal contentis oriuntur lubrici, Graeci uocant) aliorum vermium more, qui ex putredine ortum habet, ex cruda scilicet & crassa pituita.Tria horum gener latum,teres, & quod
astarida appellatur. Sunt porro ascaridae paruuli quida lumbrici, qui parte Hpotissmum inferiore plenioris intestini, quae podici proxima est, gignuntur,uehementem pruritum loco afferentes:apparentque plurimi in iumen itis qui male cibum concoquunt. Sentiunt hoc malum homines praecipue ante pubertatem: uehementioraq; medicamenta ad earum curatione desiderant,quam lumbrici teretes. Ex astarida nihil aliud procreari potest:latum autem genus selum intestino adhaerens, parit simili cucumeris semini:quo indicio medici id genus lumbrici ineste intelligunt. Est uero latu illud genus ueluti pellicula intrinsecus intestina c6tegens,in corpus quoddauiuum permutata. Longissimus hic lumbricus, qui sepe per tota protenditur intestina. Egeriturque nonnunquam integer,tricenum pedum, ali quando
415쪽
A quando & plurium longitudine.Nonnunquam particulatim eiicitur. Di-3 citur &-&-itiis,quod fasciis institisue similis sit. Rarior hic uisitur. At
lumbricus teres frequentior, ac proinde nulli non cognita forma eius est. In sit perioribus maxime intestinis gignuntur teretes adeo, ut ad uontriculum ipsum nonnunquam ascendant, S per os quandoque aut nares esseratur.In pueris multi,& frequentius quam Ascarides procreantur:faciliusq;, medicamentis amaris deiiciuntur quam alij. In cruribus frequenter,nonnunquam uero & in brachiorum musicillis, lateribtisque ipsis nascunciaruermes qui dracunculi uocantur:specie terrς vermibus similes, qua loque Dracun his, magni nonnunquam uero minores. In usithiopia Indiaque, de quae supra AEgyptum sunt locis,frequentius hoc malum contingit. Estque eorum generatio lumbricis uentris quos latos uocant, non dis limitis: sub cute naque B mouentur uiui, nihildum asserentes molestiae:procedete deinde tempore, ad alicrum eius finem suppuratur locus, cu ilique aperitur,& dracunculi
caput exeritur:quem si in curando traxeris,dolor vcncmes excitatur, praesertim si intra trahendum rumpatur dracunculus: quod enim relinquitur dolores affert molestissimos. Hςc Leonides. At Soranus animal esse Uracuculum hunc negat:sed neruosam quandam substantiam esse assirmat, quae non mouetur,sed motum quendam habere uidetur. Est ucriniculus in lingua canu,qui uocatur a Graecis lytta: quo exempto infantibus Catulis, nec otia.
rabidi sunt,nec fastidium sentiunt. Ouem infestat ucriniculus,qui in ipso 'discrimine ungulae nascitur,cum idem locus tuberculum habet, cuius media sere parte,canino similis extat pilus,eisque subest vermiculus. Ferro cauC tissime tuberculum circunsecari oportet, ne dum amputatur,etiam quod infra est animal uulneremus: id enim cum sauciatur,uenenatam sanie mittit,qua res orsum uulnus insanabile facit, ut totus pes amputandus sit. Piscibus f ut supra dictum est) innascuntur quaedam minuta animalia quae partum expellunt. Narrant & bestiolas quasse a uelut lumbricos intra spongias consistere atq; ali,quos & euulsis spongiis pisciculi saxatiles deuorat.
i Intra animal,&c.Intestinorum animalia uocat haec Plinius. 1 In iumentis qui male,&c. Solent uitulis,inquit Columella,nocere lumbrici, quisere cruditatibus nascuntur. 3. Dicitur & κμεια & ταινια,dcc.Plinius: Tineam uocat, nisi codices sint
D De iis quae carnis uiuae humore aluntur,ut pulice, pediculo, ricino,& similibus. Cap. C C X X II. QVae ex numero inscctorii,non carne uiuunt, sed carnis uiuae humore
aluntur,ut pediculi,pulices,cimices:hςc per coitum generant ea quςlcndes uocantur, ex quibus nihil praeterea nasci potest. ex iis e- abndis. nim neque ea quae generarint, proueniunt, nec aliud ullia m animat: sed id xινία quod stini, sordes tantum persistunt. Vnda maris tendes capiti deducit iniquas,inquit Serenus . Gignuntur pediculi in uiuontium hominum capil-Pea tal,s
lo ueluti in capiteὶ non in superficie ubi sursuros consistunt,sed in profunda cute,ex humoribus quibusdam calidioribus quide, sed qui minus acres , i sint. Pediculi etiam ex ipsa carne oriuntur,qui biis suturis emergut ceu pu-
416쪽
stillae quaeda sine pure exiguae, luas si pungas pediculi exeunt. Accidit irior gbus hic nonnullis hominibus prae nimio corporis humore: & quiderii aliquos hac foeditate obiisse proditum est,ut Alcmanem poetam: Pherecide Syrium,& Scyllam praeterea dictatorem. Diodorus pediculos facere o mi cibum prodidit. Gignuntur & ex uestis genere pediculi:sunt enim oviuquas lupus occiderit uellera, S: facta ex his uestis, l5ge quam caetera apti ra ad pediculos procreandos. In quibusdam item morborum generibus,copia nascitur pediculoru. Genus pediculi serum uocatu est, durius ed quod in plurimis gignitur,& corpori detrahi dissicilius.Pueris pediculi in capite
magis proucniunt, uiris minus: omnino sceminae magis quam mares pediculum sentiunt. Quin&ex caeteris animalibus complura pediculo insepstantur,ut aves: de phasianae quidem cx cis intercunt, nisi se pulueret. Pilos habentium, asinum tantum immunem hoc malo credunt: qui non pediculo tantum,uerumetiam ricino immunis est. Boues utrunque id habent: ouesdc caprae ricinos habent,pediculis uacant:suibus quoddam pediculi genus grando ac durum familiare est:canibus propriu est ricinus, qui ab eode animali nome cynorrhaistae accepit. Est uero ricinus κρι- α Graeci uocat animai,ut inquit Plinius,foedissimii,infixo semper sanguini capite uiuens atque ita intumesces,unum animalium cui sibi non sit exitus, dehiscitque nimia facietate,alimento ipso mortes, cum diutius in fame uiuat:septenis ita diebus durasse tradunt:at in secietate paucioribus dehiscere. Nunquam in tum tis gnitur: in bubus frequens: in canibus aliquando : in quibus Gomnia:in ovibus & capris hoc solum. Genus unumquodque pediculi ex corpore ipso sui animalis enascitur.Proucniunt largius pediculi mutati nc aquarum,quibus lauare se solent ea quorum natura pediculum patitur. In mari etiam pisces hoc malum infestat:ucrum no in piscibus ipsis, sed in
limo gignitur ii mile asellis multi pedibus,nisi quod caudam hoc amplius
culam habeat. Gcnus pediculi marinum unum est ubique proueniens: sed maxime in foraminibus & cauernis. Quibusdam uero piscibus ipsis innascuntur,quo in numero chalcis accipitur. Vocant & in mari pediculo inquit Plinius,eosque tritos instillari ex aceto auribus iubent.Item,rigor cor uicis mollitur cum marinis qui pediculi uocantur, trachma una pota. Pisces uel manu caperentur dum dormiunt,nis pediculis & pulicibus appellatis selicitarentur:nunc uero si somno dati immorentur, noctu ab innu-Hincta multitudine illarum bestiolarum occupati absumerentur. Gignuntur hae in profundo maris tanta foecunditate,ut etiam escam de pisce emo litam,si diu in imo manserit,totam corrodant atque absumat. Et quidem saepenumero piscator cficam demissam, glomeratis undique his bestiolis, perinde ut pilam recipit. Habent thunni & gladi j circa canis exortum circa pinnas,ceu uermiculu quem Cestrum uocant,efigie scorpionis, magnitudine aranei.Infestat hoc lato dolore,ut interdum gladius e mari exiliat: unde fit ut saepenumero in nauigia incidat. Puliccs minima quadam putredine gignuntur: sedcinq; sui ortus,sordes obtinent aridas. Londes procreat soui speciem referentes: crura habct posteriora mediis longiora,quibus sa- 6liunt.
417쪽
A liunt Cimices genus animalis scelidissimum,& dictu quoque fastidiendu, Gm
ut inquit Plinius, ex uapore quoda humidiore ab animalium corporibus K ρης. foris collecto gignutur.Cimices qui in lectis nascuntur,acri facultate pra diti sint:& cum uino aut aceto epoti, adhaerentes hirudines abigere dicuntur. Fabarum cauis inclusi prosunt,si ante accessionem septeni devorentiar, iis qui rebre quartana laborant. Percussis uero ab aspide, etiam citra fabas risumpti:olfactu,stransulationibus uuluae concidentes reuocant. Triti & urinariae fistulae impositi, urinae angustiam quam disiuriam dicunt, leuant. Haec Dioscorides De cimicibus,inquit Galenus, prodidere nonnulli,quddu bibentur,hirudines epotas eiiciat:nobis vcro, cum eas perpetuo B ex aliij esu abegerimus,minime opus cimicibus suit. aede cimicum natura dicuntur ut Plinius resere tanta aut horum asseveratione comendantur,ut quanuis pudenda dictit,ea praeterire fas non sit. Haec contra serpentum morsus & pr cipue aspidu ualere dicitur: item contra uenena omnia:
argumento quod dicunt gallinas quo die id ede tint,no interfici ab aspide:
carnes quoque earum percussis plurimum prodesse: ex iis quae tradunt humanissim uest,illinere morsibus cum sanguine testudinis. Item sussitu eorum abigere sanguisugas adhinentcs,haustasq; ab animalibus restinguere in notu datos. anquam & oculos quidam his inungunt tritis cum falc
&lacte mulierum: auresque cum melle&rosaceo ammixtis. Eos qui grestes sint & in malua naicatur,crematos cinere permisto rosaceo, insun si 'dunt auribus. Caetera quae de his tradunt, uomicae & quartanarum reme- in aliorumque morborum:quanquam ovo,aut cera,aut faba incluses ce-C sent deuorandos,falsa nec referenda arbitror Lethargi tame medicinae cuargumento adhibent,quoniam uincatur semnifica uis, septenos in cyatho aQuae dantes, puerilibus annis quaternos .Et stranguriae fiuviae imposuere: adeo nihil illa rerum omnium parcns,sine ingentibus causis genuit. Cimicibus aduersatur scolopentia, sussituque necat.
I Carne oriuntur. Nascuntur quoque,inquit Plinius in sanguine ipso hominis aznimalia exesura corpus . Pustulae,iονac a Cynorrhaistae,a quibusdam cynomyae di Intur, ut notat Hermolaus. 3 Κροτωνα Theodorus redivum uocat, forsitan ex Columellae aut horitate lib. s. Verum considerandum ne deprauata sint quaedam Columellae exemplaria . redivi pro ricini habentia, uti in aliis legitur. 4 Crotones in gramine oriuntur,inquit Aristoteles. An idem sit animalis genus; an corrupta sits SQ mari as,M-σμest.Generantur sordibus aridi soli inquit Plinius: in quibusdam exemplaribus Plinianis,non aridi soli,sed a radiis solis,legitur. ις Pu- , lex apud Columellam in horto, pro uermiculo aut eruca quadam accipitur, herbas . , erodente. 7 In malua,&c.Plinius.Ε malua cimices insundutur auribus curolaceo.
quoque animal inter pudenda est:sed propter ammirationem na- Blatta. I Iturae priscorumve curam,totum in hoc loco explicadum. Tenebr irum alumnae blattae sunt,lucemque sugiunt: in balneis maxime humido
uapore prognatae. Est quaedam pinyitudo blattae si caput auellatur: hanc tritam una cum rosace auribus mire prodesse dicut:sed lanam qua in lu-
418쪽
serint,post paulum extrahendam. Celerrime enim id pingue transre' ina, Enimal fieriuc ucrmiculu m: alij bitias ternasue in oleo decoctas effracissume auribus mederi scribunt, de tritas in linteolo i imponi contrusis. Blattae quae in pistrinis inueniuntur ut scribit Dioscorides interanea trita in oleo aut dccocta,aurium dolores instillata mitigant. Galenus totum antris inatista mollii. olco coctum haecessicςre nonnullos assirmare praedicat.Plura earum g mera secerunt: molles, quas in oleo decoctas uerrucis essicaciter illini experias laetas. sunt. Alteru genus,myloecon appellauere,circa molas fere nascens. Has in a pite detracto attritas, lepras sanare Musa&Picton in exeptis reliquerunt. Tertium genus,& odoris taedio inuisum,exacuta clune,cum piscleo sanare ulcera tradunt,alias insanabilia: Muinas,pauos, diebus x x i impositas, Fpercussa,conuulsa racoctbe, scabiem, furunculosque detractis pessibus, & 1 pennis.Nos etiam haec auditu fastidimus: at Hercule Diodorus & morbo regio & orthopnoicis restitisse tradit cu in resina & melle: humanissimi eorum, cinerem crematarum reservadum ad hos usus in cornea pyxide censuere:aut tritas clysteribus infundendas orthopnoicis aut rheumaticis. Ia, fixa utique corpori illitas extrahere costat.Cunilae tertium genus est quae a Graecis mascul e nostris cunilago uocatur:manipulo eius abiecto, omnes ctiam a tota domo blattas convcnire ad eam tradunt. Est similis uerbaseo herba quae saepe fallit pro ea capta. Haec abiecta,blattas in se cotrahit: ideό- que Romae blattariam uocant:& insectorum quidem ratio talis est....ci I Blattae. Pessiiuveιος. Blattas interpretatus est Theodorus. Verum eo in loco 'mendosa esse opinor exemplaria Graeca. Neque inescar eo in loco, neque legendum censet Hermolaus, sed κρμιιζύν, ut sit sensus πασουνει me in brassica gigni apertum est,quae&ipsae pennatae sunt.Uocantur autem pra curides ut ille ait uermiculi porros, brassicam, lactucasque infestantes, Scalia quaedam olerum. 1 MPMditiret, QO,alias mylacrin.
419쪽
DE ANIMALIUM DIFFERENTIIS LIBER X.
Continet exanguium aquatilium disserentias, scilicet mollium, crustaceoru,testatorum,&quq mophyta appellantur,quq omnia 'a nonnullis etiam piscium nomine uocantur.
De his quae mollia dicuntur. Cap. C C X X IIII.
Equitur natura molliit, Graeci μαλα- de μοι Mollia λαώδερμοι, nos mollia appellamus animalia quς sanguine carent,& toris carne cuteq;,ut
homines,molli obducta,solidum intus,modo sanguinci generis continent, quale sepia
est. Partes eorum quae mollia nominamus, exteriores, pedes uuls'ri nomine, siue bra- Brach .chia,bubque aut cirri:graeci πMκ- ας dicut: de iis adiunctum caput: tum alueus siue si- .
nus betis Graeci dicunt corporis i plaus mole complectens, quem pinnulae ambiunt in orbem: caput eum nonnulli minus recte appellarunt. Caput uero omnibus contra quam caeterorum animalium inter crura. A polypo disserunt caetera mollia,co quod alveus p C lyporum paruus breuisque de crura praelonga,caeteris ediuerso, alueus am- plus x procerior, ura breuia,ita ut potest nulla sit inpredie is uni itaq: crura omnia in priore corporis parte, circum caput, infra oculos, circa os& dentes.Sed cum c tera animalia,quibus pedes,aut parte priore posterio reque cos habeant, aut latere,ut ea quae multis pedibus innituntur de sanguine carent, hoc unum genus pedes parte, quam priorem in eo capimus, omnes continet.Pcdes octoni omnibus,modo tamen dissimili: sepic enim atque lolligines pedes habent supra dentes senos exiguos de breuiorcs, c nimque nouissimos duos maiores: reliquos autem octonorum duos infra dentcs,omnium maximos: polypus longos obtinet, de medios quatuor haD bet maximos.Promuscides habent binas praelongas de asperas sepiae de lolligines,quibus ueluti anchoris innitantur, seque stabiliant,ne aestu maris tempestatEque exturbentur saxis: utque de longinquo cibum ori admoueant:atiis polypi carent, quoniam pedes ad eundem usiam commodos habeant. In cruribus geminum habent acetabulorum ordinem, a capite in extremos usque cirros caetera omnia praeter unum polypi genus quod heledona uocantiquod unum ex mollium numero sinplicem acetabulorum ordinem habet. Caput omnibus ut modo diximus inter crura continetur.
Huius pars os est, in quo dentes duo. Lingua nullis in hoc genere data est: sed pro lingua carnosum quiddam, quo uice linguae utuntur: quo scilicet uoluptatem es utentorum discernant. Supra haec oculi bini grandiusculi:
420쪽
quibus discrimen exigua quaedam praestat cartilago continens cerebrum Eparuulum .Fistulam ante alueum,supra caput & brachia gerunt, qua mare itransmittunt,quantum suo admiscrint aluco quoties ore aliquid capiunt, camque modo in dextram partem transserunt, modo in sinistram. Et hac eadem fistula polypi suum quoque atramentum fundere asselent. Pinnulam habent haec omnia circundantem alueum, ut natent &se dirigant, quemadmodum pisces sua cauda pene cartilaginataὶ sed non omnia eodemodo.Natant mollia tum pedibus ipsis tum pinnis. Quantum uero ad ii teriora attinet,omnibus mollibus cercbrum datum est:quod tamen minime cerebrum dicitur, nisi per proportione. os gula excipit angusta & longa,quam sequitur 'λοβοr,id est,ingluuies ampliuscula,non absimilis aui-busaeui iungitur uentriculus tanquam abomasium,sorma clauiculae bucci- Fnorum. Intestinum ab eo tenue quod crassius tamen quam gula est parte repetens superiorem,ad locum sertur ori uicinum,sed paulo instae sunt na-que in hoc mollia turbinatis similia. finis enim ad principia flectitur, contrario quam in omnibus aliis modo, ut in dcscriptione conspicitur. Viscera mollium nullis, sed liabent quam uuis, id est mutem appellant: &praeterea atrum quendam humorem habent sibi peculiarem, cui nomen id est atramentum,tunica contentum membranea, quod plurimum in sepia est. Et hoc sane praesidi j salutissique gratia possident: ssundunt enim suu δε
id atramentum omnia metu percu lia, sed praecipue sepia. hoc enim estiis γhumore,aquam infuscant,sibique nigrorcin uelut septu praPonunt & turbulentiam,quasi quo se abscondant. Accrescitque hic humor denuo post- Gquam emiserunt,ut nunquam copia dest atramenti. Mutis in mollium genere,id est, quod ei parti proportionatur, quae in sanguineo genere cor appellatumid membrana continetur humidu,subore,& per eam Sula in uentrem pertendit,admota potius tergo. At uero atramen rum infra contine- 3
tu tunica etiam contentum membranea: polypis quidem & lolliginibus prope inutim potius positum, sepiae uero infra ad aluum & qua intestinupetere incipit superiora: meati; inque suum eadem obuolutum habet me-brana qua intestinum:atque idem foramen emittendi atramenti excremetique est:ea scilicet parte quae fistula uocatur, quae in inis posita cst. Habere foeminas omnes in hoc genero membrum uuluale apertum est: mcmbranas scilicet in quibus ova tan 'uam in uulua continentu r. habent enim .
otium primo indiscretum, mox discretum in plura: & pariunt omnia im-Hpersecta more ouiparorum piscium. In scpiis & lolliginibus uulua ita uti culata cst,ut bifida cernaturiat polyporum ouum sim Plex uidetur,ob uteriserinam,quae specie rotunda conglobataque est. Disterunt sceminaeam ribus, quod in mare meatus quidam stibaltus gulae a cerebro in ima aluei
pertendit idque ipsum ad quod fertur speciem mammae imitaturan scemina duplex idem illud se praque positu habetur .utroque tamen in sexu cor, puscula quaedam subrubra parti eiusmodi subiuncta spectantur.Mollia si
re tota carnosa & tactui cedentia sunt nihil enim ossis,nihil sere terreni habere discretum uidentur,quod dignum essatu siti ne tamen corpus corum