장음표시 사용
401쪽
λlantur. Haec Dioscorides. Et Galcnus, quidam his usi sunt, inquit, ad au- brium dolores,in oleo coctis. or Iulus uermis est multi pes: mille nanque pedibus utitur,ut scolopendia. iudam Et ipsas scolopendras tulos uocant. Hςc Theon. 2 Animal est,ice. Iulon hanc spe-ἴουλericiem ut opinor uocauit Nicander in Theriac. intemres uero appellat. 3Paulo minoris.Suspectiis mihi certe uidetur hic Aristotelis locus: uetus interpres habet, quod est in mari, est minus agreste. oνοι παλυπιδες forsitan Aristoteli. an prior eroia: λυολι multi peda
De iis quae promuscidem & ueluti aculcum in orc gerunt:iit, Se muscis de culicibus. Cap. CCXἐII.
T Inguam siue promuscidem habent musc. qua uel cruorem ex anima-B Italium corpore extrahant :qua&gustum haiant omnium fas Grum, de omni uorq sunt: haec euidens listula cst. eunt quidem ut & alia insecta &generant muscae,uerum non animal sui generis,sed uermiculum:&muscet ubi pecorum ulceribus insederunt,uermes creant, inquit Columella. Nei que ab animalibus ipsi generatur, sed ex uermiculis ex sorde humida aut 'ucca putrescentcgenitis. Principium autem ipserum uermiculorum exi- 'guum est,atque ex immobili quas haerens adhuc, moueri incipit: mox uermiculus immobilis redditur: qui cum postea motus cst, rursus immobilis sit:demumque generatur musca, quae status aut solis Mneficio moueatur. Nullum animal minus docile existimatur minorisve intellectus quam C musca.Mons est Carina in Creta, t x milliu passuu ambitu, intra quod spatium muscae non reperiuntur: natumque ibi mei nusquam attingunt. Hoc experimento singusare medicamentis cligitur. Alopecias replent muscarucapita recentia,prius solio ficulneo asperatas:alij sanguine muscarum utu-tur, alij dcccm glebus cinerem earum illinunt cum cinere chartae uel nucum , ita ut sit tertia pars e muscis:alij laete mulierum cum brassica cinere muscarum subigunt,quidam mel latum. Apud Macedonas circa fluuium Astraeum, qui inter Beroeam & Thcssalonicen medius quit, uolitat muscarum genus,quas, cum ad summam aquam accesserint, pisces quid. a qui in eo flumine gignuntur,uariis distincti coloribus, arripiunt atque deuorant,indeque uictum sibi comparant. Has equi seles uocant indigenae: quae uulgarium harum quae ubiquere riuntur muscarum, quod a)formam D attinet,nihil similenabent.Nec apum vespartim uesimilitudinem gerunt: harum tamen cuiusque aliquid reserunt,uesparum colorem reddunt, magnitudine apibus aequales: id similiter atque apes bombitatione strepunt: atquc in augacia quiddam simile caeterarum muscarum habent. Et culici- olimbus lingua fistulosa est de ad suctum, & aculei loco ad pungedum. Corpus
his minimum,altius fere ieiuna, rura praelonga,& uox pro corporis ratione maxima,animalculum sanguinis &potissimum humani auidissimum. Infestant culices horto inquit Plinius, riguo praecipue si sunt arbusculae Mulla. aliquae. Hi galbano accenso sugantur: culicum uaria sunt genera. In culicum genere,muliones non amplius quam uno dic uiuere scrutur. Apes impugnant sui scribit Pliniuc e culicum genere muliones. Apes quoque ex
402쪽
gitant oestri uti supra diximus:sed scelus apum hic est amplioris magnitia- Edinis illini caeterarum. Sunt &cestri quibus lingua siue promuscis proaculeo cst,qua sanguinem cxusunt,&tergora etiam quadrupedum penetrant , sicuti & tabani, siue asilos dici placet, promuscide siue lingua ipsa
adacta,cutem hominum.Oestrum nonnulli etiam Udum interpretamur teste uel Vergilio. - Cui nomen asilo Romanum est, oestrum Graii uertere uocantes, Asper acerba sonans,'uo tota exterrita sylvis Diffugiunt armenta,furit mugitibus aeti erConcussus. Tabani ex uermiculis quibusdam impennibus cx arbore lignoue natis procreantur: cestri e lati ulculis qtiibusdam bestiolis quae in fluuiis super aquam currunt, cnascuntur. Quamobrem Πψ- Fgna cestrorum copia prouenit circa aquas,ubi id genus bestiolaru est. Itaq; primum in humore uiuit bestiola,quae uocatur:deinde forma immu-itata soris uitam agere incipit. ex iis enim Cestri proueniunt, quorum generatio ita habet:ex astaridis Viacrantur empides. Porro ascarides sere in pu 3 . teorum limo,& ubicunque se aqua colligit,terrena subsistente cocretione oriuntur.Fit ut principio sex ipsa putrescens colorem candicantem trahat, mox nigri cantem: postremo cruciatum. Talis cu suerit, minutissima quaedam & rubra prodeunt, quae ad tempus haerentes suae ori ni mouenturi deinde absoluuntur,itaque feruntur per aquam quae ascarides nuncupantur:tum paucis post diebus erigunt se super aqua durae atque immobiles. Mox disrupto putamine empis emergit ac supra insidet, donec uel sole uel Gflatu moveatur,deinde uolat. Copiosius autem ac celerius fiunt ascarides in aquis,quarum sedimentum uarium ac promiscuu sit,quale in agro Megarico & in operis solet misceri. putrescit enim hoc Acilius. Et autumno quoque uberius generantur: minus cnim humoris esse tunc accidit. Haec de empi de Aristoteles. Alij vero empida animalculum esse produnt, in aquis aut circa aquas natum conopi umile,sed maius,alba linea mediu corpus cingente. Conopes culicum genuc ex uermiculis qui in sece aceti gi sgnuntur,originem trahunt. Hi ad dulcia non accedui,sea acida petunt:lingua sua acriter pungunt. Conopas quoque rionnullos ex igne generari serunt: ex flamma scilicet & scintillis,quemadmodum uermes in nive. Ficarios culices caprificus senerat suis pomis: fit primum uermiculus, mox ru- Hpta cute evolat:mutataq; sede petit scus immaturas quibus sese insinuans, facit ne decidant:quamobrem agricolae appendere ficis caprificus, & iuxta casdem caprificos serere assolent. Sunt & quaedam culicum genera aliquibus fructibus molesta, ut glandibus,sco,qui uidentur ex humore nasci,tuc dulci subdito corticibus.
Impa, et Hevsurra που βονα 'u. μέλω νε . a Quaesiιοπς uocatur. Euino Theodorus modo ci ilicem palustrem lex mulio. uocat, modo ci ilicem mulionem,qitanquam & υἱ- quoque culicem mulionem uel κνίψ. tit, nonnunquam culicem unde cnipologos aliis dicta ab eo culicilega est, ut supra di
403쪽
dixit Aristophanes in auibus, οἱ δενδου. & in mi uitio sonoras esse empidas ait. s Qui in sece, dcc. Theodorus modo culicem uinarium uertit, mo- c. e. o 'do culicem.Plinius:Culices acida petunt,ad dulcia non aduolam,dixit:&,genera cu- talem licum acescens natura gignit.
Icada ex omni animalium genere una,ore caret: verum membrum Cista.
quoddam quod usum tum oris tum linguae praestet in pectore constitutum aptissime habet, quo ueluti radice, cibu ex humoribus trahat. Prolixum hoc compactum, indiuisumque gerit, simile ei quod linguae speciem resere in iis quibus aculeus in ore est: eoque ipsb rorem haurit, alimentum unum & peculiare. Oculos Nigidius cicadis inesse negat: uerum oculos habent,inquit Aristoteles, sed hebetes: & si quis digitum contrahes B ac remittens subinde appropinquet,in s sustinent quam si ilico extedat. Et quidem transire in cligitum alliciuntur:quod enim oculis hebctes sunt, quasi frons aliqua moueatur,digitum ita admotum conscendunt. Ponnaru m illis natura quae apibus,sed pro corpore amplior. Iisdemque solis nullum ad excrementa corporis foramen: neque enim excrementum cicadis ullum in aluo reperitur. Nam cum omnia insecta minimo alimento contenta sint,omnium maxime cicadarum genus ieiunum est. Excitatae cum subvolant,quendam reddunt humorem modo aquae: quamobrem rustici eas mingere, dc excremento non carere, ror que ali asscuerant. Nasci non
possunt cicadae ubi arbores dcsunt:loca etiam frigida aspernantur.Est quς-dam & in iis locorum differentia: in Milesia regione paucis sunt locis: sed C in Cephalenta amnis quidam penuriam earum & copiam dirimit,cuius citra alterum latus est cicadarum copi ultra alterum nullae. In Rhegino agro silent omnes,ultra flumen in Locris canunt. Procreantur cicadae ex animalibus sui generis: & coeunt tam maiores quam minores supinis admotis partibus: masque inserit in serminam,non sicut & caetera insccta agunt. Genitale foemina habet rescissum,quo recipit id quod a mare iniicitur. pa, riunt in armis cessantibus,terram excavantcs parte sui posteriorc quam , curam habent. Quinctiam in arundinibus,quo adminiculo uites erigutur, nidum steturae excavant, de in caulibus squillae interdum pariunt: proue niunt large copia imbrium. Crescit primo in terra uermiculus, deinde fit D ex eo quae tettigometra tiocatur, quo tempore suauissimς sunt ante quam 'it cortex rumpatur:ὶ postmodum circa selstitia noctu excunt cicadae ex na trice illa cicada, quam modo lettigometram dixi, nigrae protinus &duriusculae & maiusculae.Vbi uero cruperunt,olcis aut arundinibus insidunt:& cum rupto operculo exeunt,parum quiddam in eo relinquut humori si nec multo post uolant & incipiunt canere. Mares sunt in utroque gelacre, tam scilicet maiorum quam minorum) qui canunt, sceminae quae sient. cita iri . Cicadarum Fenera uaria sunt, quae magnitudine & paruitate differunt: de oenera. praeterea quod aliis incisura est sub septo praecinctulae,membranamque in Tetti uia. aperto gerunt,qua sonus editur, ut iis quas aclietas appellant: aliae non ita habent,ut quae telligoni id est cicadastrae uocantur. neque cnim ita diui-
404쪽
sum illis corpus est,neque membranam habet adeo manifestam . Sunt ita- Eque cicadarum duo penera:aliae minores quae primae proueniunt, quaeque
sunt mutae,& nouissima percunt: sunt autem multae: aliae maiores,quae ca-nut,praecinctu diuiduae,ut modo diximus,siue minores,sue maiores sunt. ae autem non canunt,indiuiduae constant. Vocant nonnulli grandiores illas & canetes,achetas:ininores telligonia, id est cicadas mutas.Sed cane-
re uel in hoc secundo genere possunt paululum quς praecinctae prodierint,
sed eriores illae magis canorς sunt. Mares catant in utroque Mnere, foemiis nae silent, uti modo dixi mus. aidam duo alia genera faciunt earum: sur- sit grandior: frumentariam quam alij auenaria uocant: amia . paret enim simul cum frumentis arescetibus. Gentes uescunturiis ad orie- Foeriti is ha tem,etiam Parthi opibus abundantibus:ante coitu mares praeserunt,a coitu sceminas:quippe quae ova candida gustu habeat grata.Cicadas dant ni snulli iis qui colico dolore assiciuntur,cum paribus numero granis piperis,
tribus scilicet aut ciuinque aut septem.Cicadς,inquit Dioscorides,si assatae sv . edantur,uesicae doloribus auxiliantur. Est & cercope animal cicadae simi- 7 le,ut Pseusippus author cst. Est etiam cicadarum genus marinum,quarum maxima parui carabi specie habet: verutamen cornua no similiter atq; ille magna,nec aculeos havet.Pinnae ipsius cxiguae, terrenarualis similes simi.
1 Plinius: Pro eo quiddam aculeatum linguis simile,& hoc in pectore,quo rorem lambat. 1 Qu am acutam habent.Theod. asperitate praeacuta quam parte habent , . . . .. .. pQstpyi0yς E Plinio se stan Plinius: Asperitas praeacuta in dorso qua excavant se Gturae locu in terra. 3 Achetas: Theod.argutas uertit. 4 Apertius atq; magis explicate ita legeretur apud Arist.mea quidea semesita, traspositis uerbis, s QM: oua candida,&c. Plin.Ouis eoru corruptis quae sunt candida. σ Si assatae edatur, dcc. Cicadas in patellis tostas edisse, prodest uesicae doloribus,inqui Plin. 7 Cicadae simile,&e. ωανάτbγ inquit Athenaeus Uu spvγνἰ9: ubi fortasse legendum erat ri basνίιμDe locustis. Cap. CCXV. insectorum maxima pars perexigua sit, locustae magnitudinem aliquam habent effatu dignam.Crura habent parte posteriore ad gubernaculorum effigiem condita,& mediis logiora,quibus siliunt pulicum tmore. Oculos Nigidius nullos locustis inesse dicit. Ventrem intus habents, Mia. - ςsi xVm M ribu s minae maiores sunt,quarum caudae H.. pGia ςRuli Vulu ,quo in xCrra fixo pari utico mares uacant. Procreat ' tur locustae exanimalibus sui generis: & coeunt codem modo quo caetera Einsedi quae coeunt,mare scilicet foemina superueniente, & in eum scemitiae ultimo caudς rcflexo,tardό'ue digressu. Pariunt sceminae in terra fixo cauliculo illo qui caudae adnascitur ac univcrsim, & loco eodem taui deponunt,ita ut quasi favus esse uideatur: hinc uermiculi speciem oui gerentes oriuntur:qui terreno quodam praetenui tanqua membranula ambiuntur:qua dis scista,emergunt locustae ac evolant. Tam mollis stetura haec est, ut ad tactum leuis sinum coteratur: non summae telluri partus committitur,sed paulo altius : duratque hyeme sub terra. Hic concoctione peracta,' ii subsequenti
405쪽
A subsequenti anno exitu ueris,exeunt ex illo terreno amiculo paruae locusti &nigrantes, ac sine cruribus penninque reptantes: deinde maiores statimessiciuntur.Pariunt exitu aestatis, destatim a partu moriuntur, uermiculis Pario circa collum innascentibus tempore partus, qui eas strangulent. Tam friuola ratione morientes, serpentem cum libuit necant singulae, faucibus eius apprehensis mordicus. Ucrnis aquis intercunt oua, in sicco uere magnus prouentus:alij duplicem earum scelum,geminumque exitu tradunt, vergiliarum exortu parere: deinde ad canis ortum obire, dc alias renasci:
quidam arcturi occasia renasci. Est & alius earum obitus: gregatim stibiatae uento,in maria aut stagna decidunt: loginqua quoque maria ab iis traD. iri seruntur,continuata plurium dierum profectione. Nanque & grandiores cernuntur,& tanto uolant pennarum stridore,ut aliae alites credantur,
B solemque obumbrent. Italiam ex Africa magna cohorte infestant, omnia morsit erodentes,& forcs quoque tectorum. Locis montanis aut tenuibus locustae non fiunt,sed planis rimosisque: pariunt enim in rivis sua oua. In India ternum pedum longitudinis esse traduntur, cruribus & foemoribus serrarum usum praebentes cum inaruerint. Locustae suis gubernaculis a terentes sonant,inquit Aristoteles: uerum Plinio uox earum proficisci ab occipitio uidetur. Eo in loco in commissura scapularum habere quasi dei tes existimantur:e6sque inter se terendo stridorem edere, circa duo aequinoma maxime, sicut cicadae circa se istitium. Pars quaedam . Ethiopum. locustis tantum uiuit fumo &sale duratis in annua alimenta, atque ob eam rem acri dophagi nomen habent. urinae angustiis quas diserias uo-C cant & stranguriae, maxime mulierum, sussitu prosunt locustae. Est quod- γη .dam genus locustae, Uracus aut axirachus dicitur, aut ι,οι, id est asellus, i sine alis, crassioribus cruribus: recens hic & exsiccatus contra scorpionis morsus magnopere iuvabit si ex uino bibatur. Hac in frequenti ci- , bo utuntur Afri, qui Leptin incolunt. In locustarum genere censentur a telabos, siue brucus, attaces, ophiomachus, mastace, moturis, &par-nops. Allelabi ut Aristoteles prodidit pariunt in arvis cessantibus, Ilo
modo & cicadae Pariunt autem,& cum pepererint moriuntur, pari modo atque locustae.Intereunt oua eorum aquis autumnalibus cum nimis inces Molafis. serint:at sicco autumno largior prouentus attelaborum est, quoniam mi- Arretibin. D nus oua intereant, Est autem allelabos locustarum minima sine pennis.
Est animal, inquitPlinius, locustae simile sine pennis, quod tryxalis graeceu catur,Latinum nomen no habe ut aliqui arbitrantur authores:nec pau ciores hoc esse quod gryllus uocatur. Ex his uiginti torreri iubent, ac bibi e Go . mulsa contra orthopnoeas,sanguinemque expuentibus Tryxalidum cinis 1llitus cum melle,purgationes mulierum adiuuat. Margines quoque ulce rum duros aufert cum melle. Magnam authoritate gryllo perhibet Nigi- G γῆ- dius,maiorem magi, quoniam retro ambulet terramque terebret, de stri dat noctibus. Venantur enim sormica circunt ipata capillo in cauernam eius coniecta,effato prius puluere ne sese condat, & ita formicae complexu
extrahitur. Auribus prodest gryllus cum sita terra effossus de illitus . ianit
406쪽
& tonsillas gryllus infricatus:aut si quis manibus quibus eum contriuetit, E
et Crassioribus cruribus, μεγαλίγκυλος, id est, praelosis cruribus, ut uerili Ruellius. Hunc Paulus apteron uocauit,quia penis careat. Hermolaus. a In locustarum g nere,&c. In Leuitica leget,in iis quae crura habent ad saltum idonea, numerantur Bru-eus & quae illi similia sunt: attaces, de quae illi similia sunt:ophiomachus,& qui illi si milia: locusta,&quae illi similia. Locustarum speciem illam,quam onon appellant,etiam brueum uocari putant,uti refert Hermolaus, rodentem sata. Et attacen in sacrisIiteris appellatam,Nicander mastacen appellat pro bruco, Aristoteles ait elabon. Clitarchus in Ambracia locustas omnes mastacas dici uoluit,ut moturin, quae frumenta depopulatur. Molurides in pratis uictitant,ut uidetur ex Nicandro, locustis similes. Ionia locustas a numero pennarum tetrapelyridas nominat: ali J cornopas de parno- Fpas aut pornopas: unde cognomen Herculi dc Apollini quoque in Tolia,quod locu- stas abigat,υρνοχίν. Haec Hermolaus sere.Parnopius Apollo ab Atheniensibus dictus est, ut scribit Pausanias qubd parnodas eorum agro infestas propulsauerit. Iones ut Hesichius author est brucum locustae speciem dixere, Cyprir locustam uirid6brucum uocarunt,Tarentini attelabon:alth υρουρα ιυριο-ν. Est aute attelabos locusta parua. Haec Hesichius. Parnops locustae species est,ut scribit Aristophanis interpres. quae se manui facile tractandum prςbet.Marcellus Vergilius de locustis ita prodit, Vatiauit admirabili artificio locustas natura: quis enim tot primum in eode corpore coloret facile descripseriti quis tam diuersas corporum formastquis ingressus,saltus,uolatus earum Sunt enim quae uirides,quae nigrae, quae liuentes, quae aliqua parte hune aliqua illum colorem ostendant.Sunt quae uolantes tantum, laxentem antea colorem aliquem proserant.Sunt quae simplicibus,quae pluribus alis uolent: quae alis carentes saltentiquae utroque hoc motu priuatae ingrediantur tantum. Sunt quae longioribus, quae breuioribus cruribus sint: & in his pluribus breuiori biisque, & paucioribus lon- Ggioribusque internodiis.Sunt quae canant,quae mutae fiat: quae per diem,quae in tenebris tantum audiantur. Sunt quae nihil hqrpini in re rustica noceant, innocentesque , pueris se capi patiantur. Sunt contra quae pestem & ealamitatem satorum omnium totis regionibus afferant nitque plura sunt in natura genera,sic etiam pene infinita ueteribus earum nomina fuerunt. Haec Marcellus.
De uaginipennibus, quae Graeci vi lambes uocant.
Cap. CCXVI. E Volucribus insectis quaedam membranas ipsis quibus uolant, crusta
superueniente quasi uagina,tutelae gratia inclusas gerunt, unde κον uice, dicuntur,quas vagini pennia dixeris. Horum tenuior fragiliόrq; pennaehis negatus aculeus est. E c & senectutem exuere sol cnt. In iis scara us is a. v cst, aus plura sunt genera. uolitant enim alij magno cum murmure aut Habois hse psi mugitu est j se s dc prata crebris soraminibus excavant, nocturno strido-nhail. Liui reuocales. Qu'ddam rursus eorum genus, qui e fimo ingenteis pilas auer situm 'si' si pedibus uolutant: paruόsque in iis cotra rigorem hyemis uermiculos scenidulantur. Haec Plinius .Propter huc scarabeum caui pitulas uoluit, Egypti magna pars scarabeos inter numina colit, curiosa Apionis inter-yretatione, qua colligit Solis operu similitudine i hic animali esse ad excisea deis. sandos gentis suae ritus. Scara i ,inquit Theophrastus, rosarum odore ne-
ipsi procreantur. ubi metuerint, hi motu cessant, totinue corpore indurescunt
407쪽
A scunt sese contrahentes:id quod patet maxime cum tanguntur. Meloloninae quas scara os uirides de galerucas uocant nonnulliὶ vermibus fimo S in Musa, b is aut iumenti creatis gignuntur:&inter uolandum sonitu edunt. Scata μ' rabei uiridis natura,inquit Plinius, conluctium uisum exacuit: itaque gemarum sculptores contuitu eorum acquiescunt. Carabo quem Theodo- in irus modo taurum uocat,modo fullonem) antennae ante oculos praete dun--οῦ
tur,ut papilioni. Gignitur hic ex vermibus qui in lignis aridis nascimtur. --. Et primum quidem uermes ipsi immobiles fiunt: mox disrupto putamine carabus exit,aliorum more qui ex vermibus gignuntur. Tauri uocatur scaa rabei terrestres, inquit Plinius icino similes:nomen cornicula dedere: alii 'scuta ter diculos terrae uocant. Ab iis terram egestam illinunt strum is & simili- bus uitiis,& podagris,triduo non abluunt:prodestque hcc medicina in an-Bnum .Fullo scarneus uocatur albis guttis. In quodam genere scarabeoru gr. indi,cornua praelooga,bisulcis dentata forcipibus, in cacumine cum libuit coeuntibus.Infantum remediis etiam ex oeruice suspenduntur.Luca- Luωη-
nos uocat hos Nigidius. Scarabeorum cornua denticula adalligata, ad infantium urinam cohibendam, amuleti naturam obtinent. Fodiunt rutili&praegrandes scarabei tellurem aridam, fau6sque paruae & fistulos ae modo spongiae medicato melle fingunt. Eriphiam herbam multi prodidere: h
si arabcum haec in auena habet sursum deorsum decurrentem cum sono eriphia herba. hoedi,unde & nomen accepit.Et e leguminum uermiculis nascuntur ani malia pennata. Est & cantharis dictus scarabeus paruus frumenta erodens. cinthMis. Dcunt quidem cantharides & generant, uerum non sui genetis animal, C sed uermiculos tantum:neque ex animalibus procreatur, sed ex putrescete humido aut sicco . nascuntur cnim ex uermiculo in spongia cynorhodi cy-nacanthesue,id est, sentis caninae,quq sit in caule:ex erucis item fici, piri, pini,sraxini & rosae. Fiunt enim in his omnibus uermes, sed foecundissime in fraxino: in alba rosa minus ossicaces . Ad medicamenta caeteris praestant e tritico collectae.Potentissimae inter omnes uariae luteis lineis, quas in pen- Q η ς 3 nis transuersas habent,oblongo corpore crassae,ac blattarii modo pin rues: praesertim si super acetum per linteolum uaporentur. Inertiores minutae, latae, pilosae: inutilis limae uero unius coloris macraeque:uis earum adurere Iisitum piis corpus,& crustas obducere: uel, ut Dioscoridi placet,erodere exulccrareq; Pres, squirrii. D & calorem incitare:qua de causa admiscentur medicamentis quae lepras ferasque lichenas,& cancri naturam habentia sanant. Ad ungues itaque psor deis cum ceratis aut emplastris idoneis impostae,ita illos auferunt litto- 'ti cadant. Admiscentur quoque iis quae clauos auserui:aliqui alopecias cantharide trita illi nut cum pice liquida,nitro praeparata cute. c. austica uis earum,cauendumque ne exulceret alte .Postea ad ulcera illa facta,capita murium,& sel murium dc fimum cum elleboro & pipere illini iubent. Cantharides mixta calce pauos scalpclli uice auserunt: nonnulli paululu quid-'m earum iniicere solent in medicamenta, quae urinam cient: uerum in iis magna quaestio,quoniam ipse uenena sunt potae, uesicae cum cruciatu perpetuo. Cossinum equitem Romanum amicitia Neronis principis no-
408쪽
tum, cum is lichene correptus esset, uocatus ex ..Hypto medicus ad hane Eualetudinem eius a Caesare,cum cantharidum potum praeparare uoluisset, intercinit: ucrum illitas prodesse non dubium est cum succo taminiae uuae& scuo otiis uel caprae. ipsarum cantharidum uenenum in qua parte sit,no constat inter authores:ali; in pedibus & capite existimant esse, alia negant. Conuenit tamen pennas earum auxiliari in quacuque parte sit uenenum, quibus demptis lethale est. Haec Plinius.In medicamenta auae urina cieat,
nonnulli solas alas cum pedibus iniiciunt, quae alexiteria este dicunt iis qui corpora ipsarum cantharidum ebi rint:alij contra. At nos, inquit Gil
..c . . nus, totas cantharidas iniicere solemus. Menssesciunt&urina: ideo&Himpocrates hydropicis dabat:ita Plinius. ut uero Dioscorides, Menses ciunt Fpessariis emollientibus additae. Aliqui cantliaritas antidotis impositas hydropicis auxiliari prodideriit, ut quae urinam moueant. Olfactu picem liquidam reserunt:gustu cedrum,ut Nicadet prodidit. Easdem uires habet& buprestis,animal cantharidi simile: i,ut Dioscoridi placet, e canthari- ScurabeM μ' genere buprestis est animal rarum in Italia,simili muni scara o longi pedi,ut Plinius tradit .Fallit inter herbas bouem maxime, unde & nomeinuenit:deuoratumque tacto felle,ita inflammat ut rumpat. Hςc cum hi cino sevo lichenas illita ex facie tollit sinecticavi. Reponuntur eodem moλυο qa. do bu prcstes quo cantharides. Eadem quoque uis quae catharidi, & pity campis est,crucis scilicet in picea nascentibus.Pinorum quoque erucas Pityocampas uocant:e quibus uermiculi postea nascuntur, qui acceptis alis Geuolant,quemadmodu & in ficu & cynor hodo siue camina sente,canthoridum genus, uti modo diximus Pityocampς in oleo coquuntur,quo utun unotapin. tur nonnulli, ut ne pili renascantur euulsi. Hippocampus marinum animal est exiguuna,cuius cremati cinis cum pice liquida aut axungia seu maracino ungvcnto illitus,alopecias replere sertur: vimque habere digerentem pariter & extenuatem. Leporis m. arini ueneficis restringuunt poti sv hippocampi: lateris dolores leniunt hippocampi tosti sumpti: & urinae incontinentiam quoque hippocampi tolli,&in cibo saepius sumpti emen- dant. Alopecias replet hippocampinus cinis, nitro de adipe suillo mixtus, aut syncerus ex aceto. Lichenas de lepras tollit hippocampi de delphini cinis ex aqua illitus. Hippocampi necantur in rosaceo, ut perungantur aegri
frigidis febribus: de ipsit a lalligantur aegris. Flmnabeuspia r Cantharum uocant. Scarabeum pilularium uertit Theodorus, prion ab Hipbila s. pocrate uocatur. 2 Nomen cornicula dedere. Scarabeum quendam dicit esse Pilia Coprion. nius, cui sunt cornicitu reflexa: an hunc forsitan intelligat,an illum qui Lucanus uo- ωnus. catur an alium quempiam3 3 Si super acetum,&c. Quonam modo ita parentur cantharides, docent Dioscorides,Plinius&Galenus. Hippocampus. dcc. Narrantur a Plinio Nereides a scopa in marmore sculptae, supta delphinos SI cete 5: hippocampos sedentes, ut uideatur rsitan hippocampus grandius esse animal. s Pori hippocampi,dcc. Hippocampi quomodo sint uenenos:-itcrum quomodo salutares, ad canis rabidi morsiam, legas apud AElianum .lib. ii.
409쪽
1X. 19, De crucis,&quae ex iis gignuntur,ut papilionum generibus,& de pennatis quibusdam aliis quae ex vermibus gignuntur. p. C C X VI I. ERuc dirum uel ipsis arboribus animal croduntque aliae seodem,aliae Em
storem:acdcpastam arborcin turpi facie rclinquunt.Nascitur hoc malum tepore humido dc lento:at ue in primis ex rore.Insidet hic uirentibus foliis maximae brassic raphanive,ut Plinius tradit. Primum minus quid tmilio consistit in solio spissatum sole. Mox uermiculi inde contrahutur de accrescunt:deinde intra triduu erucae paruae afformantur: quae auctae motu cessant, suaque forma immutantur, appellantiΙrque tantis cr chrysallides, quasi aurelias dixeris, duro intectae putamine,ad tactum mobiles, a-B raneolis quibusdam inuolu tae:non os,non aliud ex membris quod conspicuum sit,possident. Longo post tempore,putamine obrupto, exi olant inde . animalia penata,quas quaeit,id cst papiliones vocamus. itaque primu dum erucae sunt,cibo aluntur,atque excrementum emittunt:at uero cu in chry saltidas dictas transierint,nilui uel gustant uel excernunt. Erucas Ouidius f
aeque solent canis frondes intexere filis
Agrestes tineae,rcs obseruata colonis Ferali mutant cum papilione figuram. Papiliones antemnas ante oculostraetentas habent:papiliones & quaecun- Pupilla. que ex crucis orta,sibi colorem a sua eruca trahunt. Sunt & crucae quae un- C dent ingressu:parte enim innitentes priore,contrahunt sese adducentcspo P- , ἡ 'steriorem,arcuatimque in dunt.cxiis generantur quae uocantur inita &v- ,id est acie de supcrae. In brassicae caule gignuntur uermiculi quidam; sumis ex quibus immutatis orsodacnς creantur quas mordellas appellem. Erucas cistaene. e tithymalo nascentes,aculeatas este prodidit Hippocrates. Erucis quae in Mod Pa. oleribus mascuntur cum oleo peruncti a uenenatis bestiis feriri negantur: Papilione qui luminibus accesis aduolitat,Nicander phal nam uocat: alas I habet inebranosas,siccas,&quae tangenti ueluti cinere aspersae appareant. Haec&psoranuncupatur,& aposterioribus xMδελ-c mi: qui luccrnarum luminibus aduolat,Aristoteles hepiolum uocat. Papilio,inquit Plinius, lucernarum luminibus aduolans,inter mala medicamenta numeratur: huic . .
D contrarium est iecur caprinum . Hippanis fluuius apud Cimeriti Bospho rum,sub solstitio desert ueluti solliculos acinis maiores,quibus quadrupe- Ephem m. des uolucres crumpunt: quod genus animalis in postmeridianum usq; dici tempus uiuit & uolai:mox descendete sole macrescit & languct,donec occidente moritur, uita non ultra unu diem peracta:unde hemerobion,idest, 'diarium appellatum est. Quatuor penis totidemque pedibus mouetur: atque ita simul & quadrupes & uolucre cst. Fit cx quodam uerme grandiore qui ueluti cornua gemina protendit utque generis cst,primu toto immt Pi lato eruca:deinde quae b6bita aut inbilis bonabiliusve appellatur:ex lupne datus .Qυα uaria formarum successio in sex mcnsibus completur. EX BOmbiliri. hocanimalis genere bobicina illa mulieres nonnullae torquendo in filum Nec desin.
410쪽
deducunt:deinde texunt.Prima texisse in Co insilla Pamphila Latoi filia di E
citur.Bombycas & in Co insula nasci tradunt: cupressi, terebinthi fraxini, quercus florem imbribus decussum terrae halitu animante .Fieri autem primo papiliones paruos n udόsque: mox frigorum impatietia, uillis inhorrcscere,& aduersus hyemem tunicas sibi instaurare densas,pedum asperitate radentes soliorum lanugine in uellera: hac ab iis cogi subigsque unguium carminat ione:mox trahi inter ramos,tenuari Gu pectine: postea apprehcsam corpore inuolui nido uolubili.Tunc ab homine tolli:nctilibusque uasis tepore & furfurum esca nutriri, atque ita subnasci sui generis plumas, quibus uestitos ad alia pesia dimitti. Q ς uero coepta sunt lanificia,hum relentescere, mox in fila tenuari iunceo fuso. Nec puduit has uestes etiam uiros leuitate usurpare,propter onera aestiua: in tantu a lorica gerenda dis cessere mores,ut oneri sint cliam uestes. Lucent ignium modo noctu late- Frum & clunium colore lampyrides,id est,cicindeta,nunc pcnnarum hiatu 1 refulgentcs:nunc uero compressit obumbratae sulgor nanque ille irati similis alarum compressu tegitur non ante matura pabula,aut post desecta co- spicuae, pygolampidas uocat Aristoteles.Earum aliae penatae sunt, aliae impennes, non aliter atque in formicis. Erucis enim quibusda corpore pilosio uenon grandi,pri mum pygolampides fiunt,non tamen uolucres: quibus deinde mutatis,pennigera animalia gignuntur,quos inuocant,hoc est cirros. Nascitur uermiculus quida,cui nomen xilophthoro fac si ligni per- dem appelles).Caput suo putamine exerit uarium,pedes in suprema parte scerni tur:reliquum corpus tunica araneosa integitur,suόque tegumento haerentes festucas gerit,ita ut sorte eas castique sibi contraxisse dum ambu- Glaret uideatur:uerum ipsae natiuae haerent tunicae:& ut limacibus testa, sic totum id uermiculo huic adhaeretinec decidit unquam, sed euellitur ut nativum. od si hanc eius tunicam detrahas, expirat pari modo,atq; limax testa detracta hebetescit:proces hi utique temporis id quoque in chrysalide transit,ut cruca, atque immobile uiuit.Sed quidna ex eo animalis pennati
oriatur,compertum non adhuc est. i Papilionem habet Plinius inter morbos apum uti suprὶ diximus ignauum Scinhonoratum,qui luminibus accensis aduolitet, apibus no uno modo pestiserum: sed an eundem intelligat cum Nicandri phalaena, considera lector. 1 Aliter. Lucent uespere per arua cicindelae: ita appellant rustici stellates uolatus: Gr ci uero lampyridas. H3 Erucis enim,&c.Ita legit Theodorus. veru exemplaria Graeca nostra ita habent, Erucis quibusdam nigris corpore piloso.&c. Nascitur uermiculus,&c. Plinius hoc animalculum in linearii genere reponere uidetur,sed absque nomine. s Pedes in postremo habet,uertit Theodorus. ἐπ' ἄκρου.
De Bestiolis quibusdam quae in lignis aut arboribus nascuntur. p. CCXVIII. T N ligno gignitur animal candidum,quod omnium animalium esse mi-1 nimum existimatur, nomine acari. Sunt & cosses in uermiu genere qui rin ligno riascunturilios & cotas quoque uocant nonnulli Vcrmiculantur enim magis minusue omnes sere arboresads aues,caui corporis seno ex perlutur.