장음표시 사용
81쪽
66 Instit. D n. Iustiniani Lib. IIII.
consumebant, vitae parentum in s diabantur. Illud in summa admonendi sumus, id quod iussu patri, A. - dominive contractuni fuerit, quod Q in rem eius versum erit directo ' quoq; posse a patre domi nove fleondici, tamquam si principaliter cum ipso negotium gestum esset. Ei quoq; qui vel exercitoria vel im stitoria actione tenetur,directo posse condici placet quia huius quo I iussu contractum intellinitur.
EX maleficiis seniorum: velutis furtum secerint,aut bona rapuerint aut damnum dederint, aut imi A... M iuriam commiserint: noxales actiones proditae sunt, quibus domino damnato permittitur. aut litis. λι μ. - aestimationem susserre, aut hominem noxae dedere. Noxa autem est 'corpus quod nocuit, id est, seruus noxia ipsum inalescium: veluti furtum damnum rapina iniuria. Summa autem ratione permisi a Tata ' ' sum est noxae dediti ne defungi. Namque erat iniquum, nequitiam eorum ultra ipsorum corpora do-- minis damnosam esse. Dominus noxali iudicio seruisei nomine conuentus, seruum actori noxae dedentaliberatutinec ininus in perpetuum 3 eius dominium a domino transfertur. Sin autem damnum vio ei, cui deditus est, seruus resarcierit quaesita pecuniar auxilio praetoris inuito domino manumittetur. Stim autem constitutae noxales actiones, aut legibus, aut edicto praetoris. Legibus, . cluti furti legeia .. duodecim tabularum, damni iniuriae lege Aquilia. Edicto proe toris: veluti iniuriarum, de vi bonorum raptorum. Oinnis autem nox alis actio caput sequitur. Nam si seruus tuus noxiam commiserit: quam-sia diu in tua potestate lii, tecum est actio. Si in aherius potestatem peruenerit: cum illo incipit actio esse. edielum De At si manumissus fuerit: directo ipse tenetur, de extinguitur noxae deditio. Ex diuerso quoque ditecta actio noxalis esse incipit. Nam s liber homo noxiam commiserit, de is seruus tuus esse coeperit c. ., ἁ-- tquod quibusdam casibus estici primo libro tradidimus incipit tecum esse noxalis actio, quae antea diu tecta fuisset. Si seruus domino noxiam commiserite actio nulla nascitur. Namque inter dominum de ,--ὸ eum qui in potestate eius e st, nulla obligatio nasci potest. ideoque&s in alienam potestatem seruus ast e peruenerit,aut manumissus fuerit: neque eum ipso, neque cum eo, cuius nunc in potestate si, agi potest. Unde ii alienus se tuus noxiam tibi commiserit, ac is postea in Dotestate tua esse ceperit, interdicit inών ' actio: quia in eum casum deductast,in quo consistere non potuit. Ideoque licet exierit de tua pote-- state agere non potes: quemadmodum si dominus insimum suum aliquid commiserit, nec sima τι mistus aut alienatus fuerit seruus, ullam actionem contra dominum habere potest. Sed veteres quia I dem hac& in filiisfamilias masculis &feminis admisere'. noua autem hominum conuersatio huiu modi asperitatem tectetespuendam esse existimauit, Ae ab usu communi hoc penitus recessit. Quis rei enim patiatur stium suum de maxime filiam in noxam alii dare: ut pene per corpus pater magis, quam D. ., οῦ filitis petie litetur: cum in filiabus etiam pudicitiae fauor hoc bene excludit 3 Et ideo plaeuit in seruosi aut tantum incido noxales actiones esse proponendas : cum apud veteres legum commentatores inuene-- ci '' timus saepius dictum,ipsos filiosfamilias pro suis delictis pos Ie conueniri
s C desiit. Si qua baFespaveνie e. isse duarum C A p. ix. . : 4 Ni MahivM nomine, quae ratione carent, si qua lasciuia aut feruore, aut seritate pauperiem smin: oeetini noxasis actio lege duodecim tabolarum prodita est. Quae animalia si noxae dedantur proficiunt reo ad liberationem: quia ita lex duodecim tabularum scripta est, ' vi puta, si equus calcitrosus calce percusserit, aut bos cornu petere solitus, petierit. Haec autem actio in iis quae contra naturam Eat'. hoe mouentur locum habet Ceterum si genitalis sit feritas, eessat. De ni s ursus fugit a domino & si e n
potest quondam dominus conuenituquia desit dominus esse ', ubi seraeuast. Pauperies a , s. i. ilia tem est damnum sine iniuria facientis datum. Nec enim potest animal iniuriam fecisse diei, quod sen- M i se' eatet Haec quod ad novalem pertinet actionem.Ceterum sciendum est, aedilitio edidici prohiberi, a ,- ι. nos canem Verrem,aprum ursum leonem ibi habere,qua vulgo iter sit 5e s aduersus ea factu in erit,&nocitum libero homini esse dicetur: quod honum&aequum uidici videtur, tanti dominus condcmnetur. ceterarum rerum, quanti damnum datum sit dupli. Plaetet has autem aedilitias actiones, &de νι - pauperie locum habebit . Numquam enim actiones, praetenim poenales, de eadem re concuirentes, alia aliam contumis.
υ initim , e admonendi sumus agere posse quemlibet hominem, aut seo nomine aut alien . Alieno vel- isti procuratorio,tutorio curatorio:cum olim in v so fuisset alterius nomine agere non posse nisi
3 4 pro populo, pro libertate , pro tutela. Praeterea lege Hostilia permissi im erat furti agere eorum nomia d. ' Δ ne qui apud hostes essent aut reipublicς causa abessent quive in eorum cuius tutela essent. Et quia hoe non minimam incommoditatem habcbat quod alieno nomine neque agere neque excipere actionemia an licebat: coeperunt homines per procuratores litigare. Nam de morbus de aetas Λ necessaria peregrina- ροι- i. tio item saliae multae causa saepe impedimento sunt, quo minus rem suam exequi pollini. Procuratorta res neque certis verbis,neque praesente aduersatio, immo plerumque ignorante eo constituitur. Cuicumq; ..u μα enim pet miteris rem tuam agere,aut defendere: is tuus procurator intellegitur. Tutores de euratores ' quemadmodum constituamur primo libro expositum est.
82쪽
Instit. D n. Iustiniani Lib. III I.
SATIs DATIONUM modus alius antiquitati placuit . alium nouitas per usum amplexa est. olim enim si in rem agebatur, satisdare possessor compellebatur: ut si victus nec rem ipsam restitueret, inee litis aestimationem eius potestas esset petitori, aut cum eo agendi, aut cum fideius bribus eius. quae satisdatio appellatur ludicatum solui. Vnde autem sic appellatur facile est intelligere. namque stipu-- a latur quis vi seluatur sbi quod fuerit Iudicatum. Multo magis is, qui in rem actione conueniebatur, γ' satisdate cogebatur, si alieno nomine iudicium accipiebat. ipse autem qui in rem agebat,s suo nomi- -- . - ne petebat, satisdare non cogebatur. Procurator vero si in rem agebat satisdare iubebatur Ratam rem ' 'l l. α - dominum habiturum. Peticulum enim erat, ne iterum dominus de eadem re experiretur. Tutores de Tia ..., 3 curatores eodem modo, quo δe procuratores satisdare debere ', verba edicti faciebant. sed aliquan- d litides. do his agentibus satisdatio remittebatur . Haec ita etant si in rem agebatur. Si vero in pelsonam ab p ' ' actoris quidem parte eadem obtinebant, quae diximus in actione, qua in rem agitur. ab eius vero par- ,--- tecum quo agitur, squidem alieno nomine aliquis interueniret, omnimodo satisdaret quia nemo defensor in aliena re sine satisdatione idoneus esse creditur. Quod si proprio nomine aliquis iudi- zrisu cium accipiebat in personam: Iudicatum solui saliciare non cogebatur'. Seὰ haee hodie aliter obsera vitiuantur. Sive enim quis in rem actione conuenitur siue in personam suo nomine: nullam satisdationem Ai .. pro litis aettimatione dare compellitur r sed pro sua tantum persona, quod in iudicio permaneat v I aquead terminum litis, vel committitur se promilitoni eum iureiurando: quam iuratoriam cauti l,όnem vocant: vel nudam promissionem, vel satisdationem pro qualitate per nae ' suae dare compelli- ivi L 1.3 sic tur. Sin autem per procuratorem lis vel infertur, vel suscipitur: in actoris quidem persona, si non mandatum act sinlinuatum est, vel praesens dominus litis in iudicia procuratoris sui personam eonfirma et '' uerit, ratam rem dominum habiturum,satisdationem procurator dare compellitur: eodem obseruando.&si tutor, vel curator vel aliae tales personae, quae alienarum rerum gubernationem receperunt, i z. litem quibusdam per alium' inferunt. Si vero aliquis conuenitur: si quidem praesens procuratorem dare paratus cst: potest vel ipse in iudicium venire, de sui procuratoris personam per Iudicatum solui satis 3 itionem solemni stipulatione firmare: vel extra iudicium satisdationem exponere per quam ipse sui procuratoris fideius scit existat pro omnibus Iudicatum solui satisdationis elausulis. ubi de de hypo T theca suarum rerum conuenire ' compellitur: siue in iudicio promiserit , sue extra iudiciuIncaum tibisti, rit: vitam ipse quam heredes eius obligentur: alia insuper cautela, vel satisdatione propter personam ' iipsus exponenda quod tempore sententiae recitandae in iudicio inuenietur: vel f non venerit, omnia V dabit fideiuli r quae condemnatione continentu nis fuerit prouocatum. Si vero reus praesto ex qua- se. cumque causa non fuerit,& alius velit defensonetia eius subire: nulla disserentia inter actiones in rem, vel in personam introducenda, potest hoc facere: ita tamen ut satisdationem 3' Iudieatum solui pio , litis aestimatione praestet. Nemo enim secundum veterem regulam s ut iam dictum est in alienae rei sine satisdatione defensor idoneus intellegitur' . Que omnia apertius&perfectissime a cottidiano iudi- - , ... Ciorum usu in ipsit rorum documentis apparent. Quam formam non solum in hac regia vi he '', sed et iam in omnibus nostris prouinciis, de si propter imperitiam sorte aliter celebrantur, obtinere cense- L, ...tmus: cum necesse est omnes prouincias,caput'ΤOmnium nostrarum ciuitatum,id est hanc regiam v εlti C. tabem,eiusque obseruantiam sequi. De perpes is sumpontibus actions ,esea ira adsereris,sia heredes nauseant.
Hoc loco admonetissi sumus, eas quidem actiones, quae ex lege senatusve consulto, sue ex sacris uo. Constitutionibus proficiscuntur perpetuis solere antiquitus competere, donec sacrae Constitu- ue tiones, tam in rem quam in personam actionibus certos fines dederunt. eas vero quae ex propria praetoris iurisiuctione pendent plerumque intra annum vivere ' nam 5e ipsus praetoris intra annum erat et2 imperium. Aliquando tamen dein perpetuum extenduntur, id est, usque a isnein ex Constitutioni- - buue introductum:quales sunt ex quac bonorum posses ii ',ceterisque qui heredis loco sunt, accommodat'. Fiirti quoque manifesti actio quamuis ex ipsius praetoris iurisd:ctione proficiscatur: tamen is Misia, F perpetuo datur. absurdum enim esse existimauit anno eam terminari. Non omnes autem actiones, quae in aliquem aut ipse iure competunt,aut a praetore dantur:& in heredem aeque competunt, aut da ri solent. Est enim eertis sina iuris regula ex maleficiis pixnales 'action ex in herede rei non competere: si veluti,farti, vi bonotu raptorum, in: u iaru, damni iniuriae. Sed heredib. huiusnodi actiones copetunt,
83쪽
68 Instit. D n. Iustiniam Lib. III L
ao nec denegantur: excepta iniuriarum actione de s qua alia similis 'inveniatur. Aliquango tamen et Ar iam ex contra actio eontra heredem non competit, cum testator dolose versatus sit. de ad he: edem eius nihil ex dolo peruenit μ. Poenales autem actiones, quas supra diximus, s ab ipsis principalibus peDroi. . sonis fuerint eontestata & heredibus dantur & eontra heredes 'transeunt. Superest ut admoneamus quod si ante rem iudieatam is,cum quo actum est, satisfaciat actori, ossicio i udicis eoquenit eum l. absoluere licet iudiei; accipiendi tempore in ea causa fuisset, ut damnati debeat. de hoe est, quod amo
iar ὀ '2 vulgo dicebatur omnia tuaicia absolutoria esse.
,--- QEQV. TvR ut de exceptionibus dispIciamus. Comparatae autem sunt exeeptiones defendendo. 16 -πι-- Otum eorum gratia cum quibus agitur. Saepe enim accidit ut licet ipsa persecutio, qua actor experia . .. ., tur iustast: tamen iniqua' sit aduersus cum eum quo agitur. Verbi gratias metu coactus, aut dolo in ιαι-- .a ductus aut errore lapsus, stipulanti Titio promis sti quod non debueras promittere: palam est, iure crute obli atum esset de actio qua intenditur dare te oportere efficax 'est sed iniquum est te conde- . .. ,- ώ mnati. Ideoque datur tibi exceptio metus causa, aut doli mali, aut in factum composita' ad impugnandam actionem. Idem iuris est siquis quasi credendi causa pecuniam stipulatus fuerit, neque nume---a rauerit. Nam eam pecuniam a te petere posse eum certum est: dare enim te oportet, cum ex stipui
hi, tione tenearis. Sed quia iniquum est eo nomine te condemnari: placet per exceptionem pecuniae non, Tico. numeratae te desendi debere cuius tempora nos iecundum quod iam superioribus libris leti pium est)s lauti Constitutione nostra coartauimus. Praeterea debitor si pactus fuerit cum creditore, ne a se peteretur: cnihilominus obligatus manet: quia pacto conuento obligationes non omnimodo ' disrolini uur. qua, de causa efficax est aduersus eum actio, qua actor intendit, Si paret eum dare oportere. Sed quia ini-priis, is quum est contra pactionem eiuri damnari: defendit ut per exceptionem pacti comienti. AEque si dribitot creditore deserente iurauerit nihil sedare oportere: adhuc obligatus permanet. sed quia inis ia. quum est deperiurio' quers, desenditur per exceptionem iurisiurandi. in iis quoque actionibus qui bucin rem agitur aeque necessariae sunt exceptiones,veluti si petitore deferete possessiriuraue tu eatrirem suam esset&nihilominus petitor eandem rem vindicet. licet enim verum sit, quod intendit, id . , , . est, rem eius esse, iniquum tamen est posset rem condemnari. Item s iudicio tecum actum sueritisse sue in tem sue in personam': nihilominus obligatio in durat': de ideo ipsis iure de eadem re postea aduersus te agi potest: sed debes per exceptionem rei iudicatae adiuuari Haec exempli causa retulisse sus- osciet. Alioquinquam ex multis variisque eausis exceptiones necessariae lint: ex latioribus Digest ruin seu Pandectarum libris intellegi potest Quarum quaedam eaei egibus, vel ex iis, quae legis vicem ι----ε obtinent', vel ex ipsius praetoris iurisdicti ne substantiam capiunt. Appellantur autem exceptiones . ... i. '.' aliae perpetuae de peremptoriae aliae temporales 5: dilatoriae. Perpetuae de peremptoriae sunt. quae sem- Dei. . . peragentibus obstant, & semper rem de qua agitur petimunt: qualis est exceptio Joli mali. de quod metus causa factum est,&pacti eonuenti cum ita conuenerit, ne omnino pecunia peteretur. Tenapo s. rates atque dilatoriae stant quae ad tempus nocent Se temporis dilationem tribuunt:quanis est pacti con-
η pvi.)s , uenti. cum ita conuenerit ne intra certum tempus ageretur, veluti intra quinquennium. nam finito 3 ω l. ti eo tempore non impeditur actor rem exequi. Ergo ij, quibus intra certum tempus agere volentibus
obicitur exceptio, aut mihi conuenti, aut alia similis: differre debent actionem , dc post tempus agere. 12iso, is ideo enim & dilatoriae istae exeeptiones appellantur. Alioquin s intra tempus egerint, obiectaque sto, exceptior neque eo iudicio quidquam consequerentur propter exceptionem, neque post tempus o- seia lim agere poterant,cum temere rem in iudicium deducebant,&consumebant qua ratione rem amit -. tebant. Hodie autem non ita stricte haec procedere volumus: sed eum qui ante tempus pactionis vel obligationis' sitem inferre sus est. Zenonianae Constitutioni subiacere censemus : quam sacratissimus legislator,deus qui lcmpore plus petierint, protulit: ut & inducias quas ipse actor sponte indulse s rit, vel natura actionis continet contempserit ' in duplum habeant ii, qui talem iniuriain palli sunt r&post eis snitas non aliter litem suseipiam, nisi omnes expensis litis antea acceperint: vractores talis-- -- poena petierriti, tempora litium doeeantur obseruare. Praeterea etiam ex persona dilatoriae sunt ex-αceptiones, quales sunt procuratoriae: veluti s per militem aut mulierem agere quis velit. Nam militi- pv... bus nec pro patre vel matre vel uxore nec ex sacro rescripto procuratorio notiune experiri concedi- in tur. suis vero negotiis superesse sine olfensa disciplinae possunt. Eas vero exceptiones, quae olim procu-κ es ian ratoribus propter infamiam vel dantis μ' vel ipsius procuratoris '' opp nebantur: eum in iudieiis frequentari nullo modo perspeximus, conquiescere sanximus: ne duci, det his a tei catur, ipsius tin ν --. a. 63 disceptatio proteletur
84쪽
INTERDVM euenit vi exceptio, quae prima Aese iusta videatur inique noceat. quod cum acciditialia allegatione opus est , adiuuandi actoris gratia , quae replicatio vocatur: quia per eam replicatur, atque resoluitur ius exceptionis. veluti cum pactus est aliquis eum debitore suo, ne ab eo pecuniam petat,deinde postea in contrarium pacti sunt,id est, ut creditori petere liceat: si creditor agat, exci- piat debito ut ita demum condemnetur si non conuenerit, ne eam pecuniam creditor perat: nocet 'rio ei exceptio. conuenit enim ita: namque nihilominus hoc verum manet, licet postea iti contrarium ρο- - evn cti sint. sed quia iniquum est creditorem exesudi, replicatio ei dabitur ex posteriore pacto conuento. Rursus interdum euenit, ut replicatio quae prima iacie iusta est, inique noceat. quod cum accidit alia δε- ω . , B allegatione opus est adiuuandi rei gratia, quae duplicatio vocatur. Et si rursus ea prima facie iusta videatur sed propter aliquam causam actori inique noceat. rursus alia allegatione opus est,qua actor ad- nia' -- iuuetur quae dicitur triplicatio. Quarum omnium exceptionum usum interdum ulterius,quam dixi '' in Mimus,varietas negotiorum introduxur quas Oilines apertius ex Digestorum latiore volumine facile est Cognoscere. Exceptiones autem, quibus debitor defenditur, plerumque accommodari selent, etiam
fideiutaribus ' eius si recte i quia quod ab iis petitur. id ab ipso debitore peti' videtur: quia mandati iudicio ' redditurus) est eis quod h pro eo soluerint. Qua ratione & s de non petenda pecunia pactus
quis eum reo fuerit: placuit perinde succurrendum esse per exceptionem pacti conuenti illis quoque, qui pro eo obligati essent ac si cum ipsis pactus esset ne ab eis ea pecunia peteretur. Sane quaedam ex- αα ceptiones non solent his accommodari. Ecce enim debitor, si bonis suis cesserit, & cum eo creditor no Ox. C experiatur: defenditur per exceptionem Nili ' bonis cesserit. Sed haec exceptio fideiussbribus non da- b. tur: ideo scilieet, quia ' qui alios pro debitore obligat, hoc maxime prospicit, ut cum facultatibus la- cip. quapsus suerit debitor, possit ab iis,quos pro eo obligauit, Quin consequi 'De inteia cI
SE v r T v R , ut dispiciamus de intergistis seu actionibus,quae pro bis exercentur. Erant autem incerdicta formae atque conceptiones verborum, quibus prator aut iubebat aliquid seri,aut fieri pro- sis. hibebat. quod tunc maxime faciebat, cum de possessione, aut quasi postellione inter aliquos contcndebatur. Summa autem diuisio interdictorum hae e est, quod aut prohibitoria sunt, aut restitutoria, -- f., aut exta ibitoria Prohibitoria sum quibus vetat aliquid fieri: veluti vim sine vitio 3 possidenti, vel mor-U tuum inferenti,quo ei ius erat inferendi: vel in sacro loco aedificari, vel in flumine publico ripave eius aliquid fieri,quo peius nauigetur. Restitutoria sunt quibus restitui aliquid iubet: veluti bonorum possessori possessionem eorum quae quis pro herede, aut pro possessere possidet ex ea hereditate: aut cum l. iubet ei qui vi possessione sundi deiectus sit, restitui possessone:n. Exhibitoria sunt, per quae iubet ex- α in M. hiberi: veluti eum cuius delibertate 'agitur: aut libertum', cui patronus operas indicere vellet aut parenti liberos.qui in potestate eius sunt.Sunt tamen qui putant proprie interdicta ea vocari, quae pro- C. de boti hibitoria sunt, quia interdicere est denuntiare & prohibere: restitutoria autem & exhibitoria proprie Ut decreta vocari Sed tamen obtinuit omnia interdicta appellari, quia inter duos dicuntur. Sequens di--, , uitio interdictorum haee est: quod quaedam adipiscena ae possessionis causa comparara sunt, quaedam ρ's obaretinendae, quaedam recuperandae. Adipiscendae possessionis causa interdictum accommodatur ho- 'norum possessori, quod appellatur, Quorum honorum, ciusque vis A potestas haec est. vi quod ex iis bonis quisque quorum possesso alicui data est pro herede aut pro possessore possideat: id ei cui bono. rum possessio data est restituere debeat. Pro herede autem pollidere videtur qui putat se heredem es s - - st. Pro possessore is possidet. qui nullo iure rem hereditariam. vel etiam totam hereditatem, seiens ad . - τημ se non pertinere, possidet. Ideo autem adipiscindae possellionis vocatur interdictum : quia ei tantum is . . utile est, qui nunc primum conatur adipisei rei possessonem. Itaque si quis adeptus posscssionena, ami- iaserit eam: hoc interdictum ei inutile est Interdictum quoque quod appellatur Salvianum, adipiscen- να- .dae possessionis causa comparatum est: eoque utitur dominus fundi de rebus 'coloni, quas is pro me cedibus fundi pignori futuras pepigisset'.Retinendae possessonis cauia comparata sunt interdicta, Vtiz A, et possidetis & utrubi: eum ab utraque parte de proprietate alicuius rei controuetita sit: &ante quaeri ab A LV tu uter ex litigatoribus possidere.&vter petere debeat. Namque nisi ante exploratum fuerit, utrius eorum possestio sit.non potest petitoria actio instituit quia&ciuilis de naturalis ratio facit, ut alius pos . . sileat alius a possidente petat. Et quia longe commodius est possidere potius. quam petere: ideo plerumques sere semper ingens existit contentio de ipsa possessione. Commodum autem possidendi Lai . s. in eo est, quod etiamsi eius res non sit qui possidet, si modo actor non potuerit semesse probare, reia se .ci M. manet suo loco possesso propter quam causam cum obscura sunt utriusque iura, contra petitorem iudicari solet. Sed interdicto quidem Vti possideris, de fundi vel aedium possessione contenditur. --- - . Vtrubi vero interdicto de rerum mobilium possessione. Quorum vis ac potestas plurimam inter sedisserentiam apud veteres habebat. Nam uti pollidetiς interdicto is viscebat, qui interdicti tempore δοῦ M--, e possidebat: si modo nec vi, nec clam, nec precario nactus suerat ab aduersario possessionem, etiamsi
85쪽
Instit. Dia. Iustiniani Lib. IIII.
alium vi ex alerat, aut clam abripuerat alienam possessionem, aut precario rogauerat aliquem , ut sbi Apossidere liceret. Vtrubi vero interdicto is vincebat qui maiore parie eius anni nec vi, nec clam, nec precario ab aduersario possidebat. Hodie tamen aliter obseruatur. Nam utriusque interdicti potestas squantum ad possessionem pertineti exaequata est: vi ille vineat 3e in re soli, de in re mobili, qui posses.sionem nec vi,nec clam,nec precario ab aduersario litis contestatae tempore detinet. Possidere autem
videtur quisque non solum si ipse postideat, sed 3d si eius nomine aliquis in possessione sit, licet is eius iuri subiectus non si,qualis est colonus de inquilinus. Peteos quoque apud quos deposuerit quis, aut quibus commodauerit,ipse possidere videtur. Et hoe est quod dicitur, retinere possessionem posse aliquem per quemlibet,qui eius nomine sit in possessione. Quinetiam animo quoque retineri possessionem placet, id est, in quamuis neque ipse sit in possessione, neque eius nomine alius, tamen ii non derelinquendae possellionis animo, sed postea reuersurus inde discesserit, retinere possessionem videa. B. i . ea. tunAdipisci vero possessionem per quos aliquis potest, secundo libro exposui inus. Nee vlla dubitatio. u. Dir est,quin animo solo adipisci possessionem nemo potest . Recuperandae possessionis causa solet inter- s quis ex possessione fundi, vel aedium vi deiectus suerit. Nam ei proponitur interdictum Vnde vi, per quod is qui deiecit,cogitur ei restituere possessionem, licet is, ab eo qui deiecit. vi, vel elam, vel et precario possidebat'.Sed ex Constitutionibus sacris,ut supra diximus, squis rem per vim occupau rit,si quidem in bonis eius est, dominio eius priuatur: si aliena, post eius restitutionem etiam aestim
μα --- tionem' rei dare vim passo compellitur. Qui autem aliquem de possessione per vim deiecerit: tenetur lege Iulia de vi priuata, aut de vi publica. sed de vi priuatas sine armis vim fecerit : sin autem eum Ἀωδεμ .. armis eum de possessione expulerit, de vi publica. Armorum autem appellatione non solum scuta. S
gladios, de galeas fgna ficari intellegimus, sed&fustes&lapides. Tertia diuisio interdictorum haec Cia: est quod aut simplicia sunt aut duplicia. Simplicia sunt veluti in quibus alter actor, alter reus est: qu --ο-lia sunt omnia restitutoria aut exhibitoria. Namque actor est qui desiderat aut exhiberi, aut restitui. ,-- Atreus est is a quo desideratur,ut restituat,aut exhibeat. Prohibitoriorum autem interdictorum alia sim-- h plicia sunt, alia duplicia simplicia sunt veluti cum prohibet praetor in loco sacro, vel in flumine publico, ripa eius aliquid fieri. Nam actor est qui desiderat,ne quid fiat: reus est qui aliquid facere e I ri ab is natur.Duplicia sunt, veluti Vti possidetis interdictum,& Vtrubi. ideo autem duplicia vocantur, quia par utritasque litigatoris in his condicio est, nec quisqua in praeipue reus vel actor intellegitur: sed . . . unusquisque tam rei qiram actoris partes sustinet'. De ordine&vetere exitu interdictorum petua- i cuum est hodie dicere. Nam quotiens extra ordinem ius dieitur squalia sunt hodie omnia' ' iudicia). ωὶ non est necesse reddi interdictum: lad perinde iudicat sine interdictis ae si vulis actio ex eausa inter- D --φυ- dicti reddita suaset.
repraesumere Isigorium. CAP. xv r.
6 2 'V N e admonendi sumus, magnam euram egisse eos, qui iura sustinebaot, ne saeile homines ad --ώ a litigandum procederent: quod ac nobis stuclio est. Idque eo maxime fieri potest, quod temeri-
'raueram agentium, quam eorum cum quibus ageretur, modo pecuniaria poena , modo iurisiurandi religione, modo infamiae metu coercetur. Ecce enim iusiurandum omnibus, qui conueniuntur, ex M. AC Constitutione nostra defertur. Nam reus non aliter suis allegationibus utitur, nisi prius iurauerit,quod
putans sese bona instantia uti, ad contradicendum peruenit. At aduersus inficiantes, ex quibusdam g m .s eausis dupli vel tripli lactro constituituri veluti si damni an iuriae aut legatoru loeis venerabilibus relizo ctorum nomine agetur. Statim autem ab initio' pluris quam fmpli est actior ueluti surti manifesti, Σ - quadrupli nec in inisesti dupli. Nam ex causis his A aliis quibusdam, sue quis neget siue fateatur, plu-' iis quam simpli est actio. Item actoris quoque calumnia coercetiar ' Nam etiam actor pro calumnia,4 ci. ει iurare cogitur ex nostra Constitutione. Vtriusque etiam partis aduocati iusiurandum subeunt, quod vib. caus alia nostra Constitutione comprehensum est. Haec autem omnia pro veteris calumniae actione i troducta sunt, quae in desuetudinem abiit : quia in partem decimam litis act res mulctabat, quod νι---- nunquam factum este inuenimus. sed pro his introductum est& praefatum iusiurandum, de vi impr bus litigator,& damnum 'At impensas litis inferre aduersario suo cogatur. Ex quibusdam iudiciis d , ως, - mnati ignominios fiunt: veluti furti, vi bonorum raptorum, iniuriarum, de dolo, item tutelae, manda- sporaris in ti, depositi, directis non contrariis actionibus, pro socio', qua ab utraque parte directa est :&ob id quilibet ex sociis eo iudicio damnatus, ignominia notatur. Sed furti quidem aut vi bonorum rapto-- μι-- rum, aut iniuriarum, aut de dolo, non solum damnati notantur ignominia. sed etiam pacti, de recte. plurimum enim interest, utrum ex desicto aliquis .ma ex contractu debitor sit. Omnium autem actio. sia De ea. num instituendarum principium, ab ea parte edicti proficiscitur, qua praetor edicit de in ius vocandoe
86쪽
Instit. D n. lustiniani Lib. 1 II I.
A Vtique enim in primis aduersarius in ius voeandus est', ad eum qui ius dictimis sit. Qua parte praetes di mi sparentibus 5e patronis item parentibus liberisque patronorum de patronarum hunc praestat honorem: ut non aliter liceat liberis libertitque eos in ius vocare, quam si id ab ipso praetore postulauerint, & in1-- - . petrauerint. Et si quis aliter vocaverit in eum poenam solidorum quinquaginta constituit.
SV ν si κ t set ut de ossicio iudicis dispiciamus. Et quidem inprimis illud obseruare debet iii dex ne Histi, salitet iudicet quam quod legibus, aut Constituticnibus, aut moribus proditum est. Ideoq; si ncixati iudicio addictus est, obseruare debet, ut s condemnandus videtur dominus ita debeat con scinnare. -- ,is Publium Maevium Lucio Titio deeem aureos conden i ira aut noxam dedere. Et si in rem actum sit, siue e trapetitorem iudicauerit, absoluere debet possessorem , si te contra possessorem, iubere euiri sis bis a debet, vi rem ipsam restituat eum fructibus. Sed ii posset Arneget in praesenti se restituere poste, At sine frustratione' videbitur tempus restituendi causa petere,indulgcndum est ei: ut tamen de litis assim etiaticine caueat cum fidei ustate ,s intra tempus quod ei datum est non restituisset. Et si hereditas petita i3
sita eadem circa fructiis interueniunt quae diximu .nteruenire in lingularum rerum petitione. Illorii mautem fructuum quos culpa sua polles ser non perceperit in utraque actione eadem ratio pene ' hab tur, si pr edo fuerit. Si vero bona fide possessor fuerit, non habetur ratio consumptorum, neque non pereeptorum. Post inci, ratam autem peritionem, etiam illorum fructiuim ratio habetur, qui culpa os , - -
possesibris percepti non sunt, vel percepti eonsumpti sunt. si ad exhibendum actum fuerit. non sussicit si exhibeat rem is cum quo actum elli sed opus est ut etiam rei causam debeat exhibere, id est, ut si eam causam habeat actor, quam habiturus esset. si cum primum ad exhibendum egisset, exhibita res ' ΟΡ-- fuisset. ideoque si inter moras usucapta sit res a polle soler nihilominus condemnabitur Praeterea fruta ' Vs 'ctuum medij temporis, id est.eius quod post aceeptum ad exhibendum iudicium, ante rem iudicatam intercessit rationem habere debet iudex Quod si neget is eum quo ad exhibendum actum est, in praesenti exhibere posse & tempus exhibendi causa petat . idque sine frustratione postulare videaturi dari i re σου ei debet, ut tamen caueat se restituturum '. quod ii neque statim iussu ' iudicis rem exhibeat, neque postea exhibiturum se caueat condemnandus si in id, quod actoris intererat ab initio rem obibitam L . s D. esse. Si familiae ereis eundae iudieio actum sit, singulas res sngulis heredibus ad iudieare debet & s in 'i' alterius persona praegrauare' videatur adiudicatio debet hunc inuicem coheredi '' certa pecunia sic. ,ib eut iam dictum est condemnare. Eo quoque nomine '' coheredi quisque suo condemnandus est, quod D Glus fructus heredita rh fundi percepetit aut rem hereditariam corruperit aut consumpserit. Quae quidem similiter inter plures quoque, quam duos coheredes subsequuntur. Eadem interueniunt &ii Osi orcommuni diuidundo oe pluribus rebus actum fuerit. Quod si de una re veluti fundo, si quidem iste
fundus commode regionibus diuisionem recipiat, partes eius singulis adiudicare debet, si unius pars ις D. praegrauare videbitur, is inuicem certa pecunia alteri eondemnandus est. Quod si eoinmode diuidi non pollit: veluti homo sorte.aut mulus erit, de quo actum sit tune totus viai ad iudicandus est, de is inuicem alteri certa pecunia condemnandus. Si finium regundorum actum fuerit: dispicere debet tua dex an necessaria sat adiudieatior qua sane uno casu necessaria est, si euidentiori bis. sinibus distingui s.. agros commodius sit, quam olim fui sientdilhincti. Nam tunc necessse est ex alterius agro partem ali Juam alterius agri domino adiudicari. quo casu conueniens est, ut is alteri certa pecunia dcbeat con-emnari. Eo quoque nomine damnandus est quisque hoe iudicio quod sorte circa fines aliquid ma-siciose commisit,verbi gratia, quia lapides finales ratus est, vel arbores finales cecidit' . Contum sciae quoque nomine quisque eo iudicio condemnatur. veluti si quis iubente iudice, metiri agros massus c.ia in
non fuerit.Quod autem istis iudiciis alicui aditidieatum sit: id statim eius fit,cui adiudicatum est a ' e
ΡVBLICA iudicia neque peractiones ordinantur, neque omnino quidquam sinite habent eum G ceteris iudiciis, de quibus locuti sumus tinagnaque diuersias est eorum,& in instituendis.& in ' exer. - cendis. publica autem dicta sunt quod cuiuis ex populo executio eorum plerumque datur. Publi- irp corum iudiciorum quaedain capitalia sunt, quaedam non capitalia. Capitalia dicimus quae ultimo sup- inplicio assiciunt, vel aquα 51 ignis interdictione, vel deportatione, vel metallo. Cetera si quam infa-- Λmiam irrogant cum damno pecuniario haec publica quidem sunt,non tamen capitalia. Publica autem
87쪽
Instit. Dii. Iustiniam Lib. I Ill.
sunt haec lex Iulia maiestatis: qua in eos qui contra Imperatorem vel rempublicam aliquid moliti sunt, Asuum vigorem extendit. huius poena animae amissionem sustinet, & memoria rei' etiam post mortem damnatur. Item lex lulia de adulteriis cocrcendis, quae non solum temeratores alienarum nuptiarum gladio punit, sed & eos qui cum inasculis nefandam libidinem exercere audent. Sed eadem lege Iulia etiam stupri flagitium punitur eum quis sine vi vel virginem vel viduam honeste viventem ' stupi uerit. Poenam autem eadem lex irrogat peccatoribus , si honesti sunt, publicationem partis dimidiae bonorum .ii humile corporis coercitionem cum relegatione. Item lex Cornelia de siccariis quae limmicidas vltore ferro persequitur, vel cos,qui hominis occidendi causa cum telo ambulant Telum autem ut Gaius noster in interpretatione legum duodecim tabularum scriptum reliquit, vulgo quidem id appellatur quod ab arcu mittitur, sed& Omne significatur quod in anu cuiusdam mittitur. sequitur ergo ut lapis & lignum ferrum hoc nomine contineatur: diei unam ab eo, quod in longinquum mit- Blitur a Graeea voce-7 M. & hanc significationem inuenire possum iis & in Graeco nomine. Da quod nos telum appellamus,illic. ι appellant S iam . Admotiet nos Xenophon,nam ita scribit - a me in is .cς νώ . A is Miti. Sicaria autem appellantur a sica quod significat serreum cultrum. Eadem lege & venefici capite damnan ur, qui artilnis odiosis, iam venenis, quam susurris magicis homines occiderint, vel mala medicamenta publice vendiderint. Alia deinde lex asperrimum crimen noua poena persequitur, quae Pompeia de parricidiis vocatur: qua cauetur ut si quis p rentis, aut sth aut onmmo adsectionis cius, quae nuncupatione parricidi) continetur fata properaue tit siue clam siue palam id ausus fuerit necnon is cuius dolo malo id factum est, vel conscius criminis existit, licet extraneus iit, poena parricidii puniatur & neque gladio neque ignibus, neque ulla alia solemni poena subiciatur, scd insurus culeo cum cane & gallo gallinaceo, & vipera, & simia, & inter eas Cferales angustias comprehcnsus,sccundum quod regionis qualitas tulerit, vel in vicinum mare, vel in amnem proiciatur: ut omnium clementorum usu vivus carere incipiat, &ei ccelum superstiti & terra mortuo auferatur . Si quis autem alias cognatione vel amnitate personas coniunctas necauerit, phnam legi eorneliae de sicariis sustinebit. Item lex Cornelia de falsis, quae etiam testamentaria vocatur, panam irrogat ei, qui testainuiuum, vel aliud instrumentum 'salsum scripserit, signa ficauerit, recitauerit 'Vubiecet ii, quave signum adulterinum fecerit sculpserit expresserit sciens, dolo malo. Eiusque legis poena in seruos ultimum supplicium est quod etiam in lege de sicariis & veneficis seritaturi in liberos vero deportatio. item lcx lulia de vi publica seu priuata,aduersus eos exoritur qui vim vel armatam, vel sine armis commiserint. Sed si quidem armata vis redarguatur deportatio ei ex lege Iuliade vi publica irrogatur. si vero sine armis, in tertiam partem bonorum publicatio imponitur. Sin au- Diem per vim raptus virginis, vel ciduae, vel sanctimonialis, vel alterius fuerit perpetratus: tunc M pcceatores & h, qui opem flagitio dederunt, capite puniuntur, secundum nostrae Constitutionis diffinitionem,ex qua hoc apertius est scire. Item lux Iulia peculatus eos punit, qui pecuniam, vel rem publicam,vel sacram, vel ruligiosam furati fuerint. Sed si quidem ips iudices tempore administrationis publicas pecunias subtraxerint, capitali animaduersione puniantur: & non solum hi sed etiam qui ministerium eis ad hoc exhibuerint, vel qui subtractas ab his scientes se eperint. Alsi vero qui in hanc legem inciderint: poenς deportationis subiugantur. Est & inter publiea iudicia lex Fabia de plagiariis, quae interdum capitis poenam ex sacris Constitutionibus irrogat, interdum leuiorem. Sunt praeterea publiea iudicia, lex lulia de ambitu, lex Iulia repetundarum. & Ira Iulia de annona. lex lulia de residuis,quae de certis capitulis loquuntur: & animae quidem amissionem non irrogant, aliis autem poenis Eeos subiciunt qui praecepta earum neglexerint. Sed de publicis iudiciis sa ae exposuimus, ut vobis posis bile sit summo digito, &quasi per indicem ea tetigisse. alioquin diligentior eorum scientia vobis ex latioribus Digestorum seu Pandectarum libris deo propitio aduenturae
88쪽
NES QI AEDAM IUSTINIANI IMP. AB
stitutionum libros, suis quaeque & conuenientibus locis sparsae.
Lib. I. 4.p ,A e. N. Nouo iure omnes liberti ingenui fiunt, σ
Eodem lib. .c. p. 6,B. C. N. Hodie autem ex quo testaripossunt, posi unt m tibertates relinquere, antiqua lege cessante. Eodem lib.c. Io.3.pen. p. 8,B- c. N. Incestas nuptias contrahentispana est con- ct cario bonorum omnium, exilium, loliatio cinguli, verberatio,infamia. Eodem caps vlt.ead. p. 3c t. c. N. Hoc ius locum habet licet ante hoc consimetum legitimorum pater I t ex alia coniuge,a quast paratus sit legitime. c. N. Sed hoc non permittitur in ancilla, nisi ei qui ne legitimis reperitur. c. N. Sed his qui ex ancilla Funt, ex ipsa dotis insiriptione mal Cr Ibertatem tribuit σ ius μο-
c.N. Qui prolem legitimam non habet, potest natarales ex huiusmodi consuetudine precibus principi datis legitimos constitueresibi sine matrιmonio, si mulier iam defuncta sit, vel deliquit, vel occultetur elanas venire prohibeatur, vel quoquo modo matrimonium impediatur,visacerdotio. Item sine legitimis in testamentoscribens υesse naturalesbifore legitimos successores, licentiam habeat ut post mortem eiusfiniflupplicent testamentum ostendentes, Sprincipis ac legis dono ni heredes ,si tamen
voluntatem 'stris ratam habeant. quo enerabier.bseruatur.
c.N. Si quis liberas naturales habens de likera qua ei uxor esse poterat, dicat instrumento siue publice, siue propria manu emscripto, habente μι- scriptionem trium testium fide dignorum, siue in testamento , uoub gestis monumentorum, hos Dos suos esse nec adiecerat naturales, huiusmodι fili, ei legitimi successores erunt. Et uni ex praedistis Lliis testimonium quonbet ex praedictis modispraebuerit. ceteris ex eadem muliere natis, ad legitima iura
Eodem lib.c. 1 1. I filiussam. p.s,C. e.N. Sed hodie omnis dignitas liberans a cuaria oe Episcopalis ordinatio Lberes a potestatep tria eximittetulis eis ex hoc concesse omnique iure
Et 3 si ab hostibus in illum locum, Si
vero ibi decesserit. Ead .p. D. C. N. Cum incestas nuptias pater contraxeris, si beri ex praori matrimoniosupplicio patris Fui iuris fiunt. Eodem lib. c. I s.f. vlt. p. IIae. N. Hodiesicut hereditas defertur proximi a natione non in lecti, ita S tutela. Eodem lib. c. 2I s.Vlt. p. I 2,B. c.N. Nouo iure debitor minoris vel ereditor, eius tutor fieri vel curator prohibetur. quia O si post e. creditor URiatur, non sine adiuncto curatore administrabit : S ab initio vesprobet, vel ι uret se creditorem minorem sibi οἶlgatum, vel res eius habere. namsi taceat,abanone cadit. Item La bitor tacens non inuatussolutione, vel redhibitione posteafacta: σsi cessonem aduersus manorem ac cepi finita cura, nec qui cessit agere debet, cum is
89쪽
C. N. Sed horie malae fidei possessore alienantecessat longi temporu prae criptio, si verus dominiuignorat, ius suum alienationem faciam. 'ectatur ergo x x x annorum defensio. Eodem lib.c. I &cum retro. pM, C. C. N. Similiter a priuatis in principem cessanti
bis actis sit donatio. Eodem cap Spen pead F.
C. N. Hodie aequalitas omnino siematur in dotem donatione nuptiali tam in ConstiIutione utriusque quam praestatione σ in augmento . in lucris exinde prouenturis,
Et capI3p2FI C. N. Non liceat parentibus si quem ex liberis melint exheredare velpraeterire nisi si is probetur ingratus ascripto herede, oe ingratitudinis ea a
inseratur nominatim testamento. Causae vero com
C. N. Hodie non licet parenti debitam portionem tiberis relinquere nisi iure insitationis: nee praeterire liberos nec exheredare nisi causas ingratitudinis probandas ab herede nominatim instruit te iamento, quae xI II I siunt. Sparentem accuseuerit,nisi crimine maiestati Siparenta munus intulerit, Si grauem oe inhonesium ei iniuriam fecerit, Si cum maleficis ut male laus conuersatur, Si vitae parentis per venescium mel alio modo insidiasus
fuerit, Si nouercae aut concubinae sui parentis sestim miscuerit, Si ex delatione f*gratula distendia pareressustinuerit, Si pro parente incluso liberi misculi capaces doli qui ab intestato eis credunt rogati ab eo pro persona vel debito in quantum idonei sunt de iubere noluerint, Si conuictus fuerit fidius parentem prolubuisse testari , unde parenti liceat exheredares postea testamentum fecerit, sed si in se probibitione intestatus decesseris aduersius eum Iuvi atationes ij quorum interest exercere possunt, Si
citra voluntatem neque arenari, neque mimi filius cum arenariis vismimis conuerbetur, Sisilia vel neptis non consenserit parentis voluntati volentis eas
honeste copulare sid luxuriosi vivere elegerunt Sed xxv an . facta aliqua, parente differente eam marito copulare, in suum corpus peccauerit, vel sine constensiu parentis libero marito se iunxerat, hoc alingratitudinem ei non imputatur. Si liberifurioso
parenti curam praetere neglexerint, unde tam ex
heredatione digni sunt quam paenis legitims. is enim legitimus siuccessor erit qui attestatione missa, eum insua domo suDeperit. Si tiberi parentem captum d
hostibus noluerint redimere. Si patre orthodoxo ipsi haereticifuerint. Eodem cap. illo loco ad quartam legitimae partis. p. ead. E. C. N. Hodie si quatuor fiunt melpauciores rei
ens exsubstantia deficientis, si plures semis debetar
c. N. Nisi testator sciens modum fui patrimonij expressim vetuerit ne heres Falcidiam retineat, qui defuncto non paruerIt, praeter debitum natu. rale, aufertur ei hereditas applicanda cumμo onere sub tituti data super hoc cautione vel coherediabus adeuntibus , vel generali Dei commissario siue soli ex pluribus in parte potiori vel teciali fideicommissariosiue legatario maioris emolumenti, vel hominibus libertate in testamento donatis, proutaui que eorum prius nomanatus ea, exheredatis.
nec hic res ectis. postremo defertur extraneo vel μ
seo. Item si heres mensuram bubstantia tubtiater agno siens quadam legata praestitit in solidum, ne
que ex his repetitio, neque ex aliis permittitur rotenti nisi inopinatum quid emergat. his cessantibia locus en Falcidiae inuentario sicundum tempus statutum in admone faecto subpraesentia legatarioram vel agentium pro eissi illi interesse non posiint .ves absint,vel interesse nolint buccedat praesentia trium testium eiusdem ciuitatis locupletum probatae νι-
monis ib=quePraetulcio tamen veritatis inquiren
dae per seruorum quaestionem es heredis testiumque
iusiurandum. quo non obstruato, solida legata prae- si fines hereditarios excec t. nulla autem talium quaestionum vel imum transcendat annum. C. N. Item mea re Falcidia cessat quae ita reli-
diu est ne alienetur: Ied permaneat apud accessores eius cui reticia est. Similiter cessat in his Falcula quae ad pias causas ructa sunt. Lib. 3. I p 37, C. C. N. Omnis successio ab intestat cristonitur noua lege, iure quod praec di vacante. Liberorum prima est causa, clusa prorsus omni ta=xin quam patriaepotestatis differentia. Si ex pluribus desiendentium personis abluapramortuasit,in eius locum progenies sua instirpis vocada subrogatur.Si personae ab intestato morienti descendentium nemo sit heres , astendentium secundus e I ordo,quι Prasem tur omnibus a latere Hesentibus quando stater vel soror utrimq; defuncto coniuncti non succerint vel
90쪽
eorundem Alii. NMitur autem astendentes salua sororu praemortuae strimq coniuncti defuncto υὰ gradus praerogatiua, quia proxιmiores in gradu ,po- defunctae utrams coniunctis vocantur instirtem. tiores in iure sunt. D vero pares gr δε ρ rit Et infi. eiusdem g. p.ead.
is dictassividitur hereditas. concurrant cum Parentibus statres utramq; aqvn- cis coniuncti Misorores in capita succedunt unacia Eodem lib. c. s. g.sed cum antep. p. a I, A.
patre vel murre . efuncti. Vnde consequens videtμr c. N. Defuncto mel defunctae sine liberu, pa-- ulterioribus parentibia non habea cur inferio- rentes si obsuntbuccedunt, Ialua gradu praerogati' res. nec habetur hic usia mus velfotestatis ratio, M. Sipara gradu, pariter vocatur, paternis quidem sed nuptiarum forte fecundarum, ut in matre quκ dimidua, maternu quoq; δmi la delata,licet distar propter abolitionem infamiae prioris coni Uij bbem sis eorum numerus. Cum patre matre fratres d ιdιum substanti suae donauerat, quorum si' is rore e miram' coniuncti defuncto vel defuncta praemoriatur fratres ob in id quod donatum est Is me bifratris praemortui velsororis praemortuae v- cedunt.matre nihilo minus habitura. Cum vero ρο- iramque adiuncti d uncto vel defunctae vocantur, terina cum tiberu succedit partis eorum nullum V ut virilis iant portiones, filiis fratris vel ororis vo se unum sibi vendicet, pro quo rus hereditatis catu instirpem exclusa prorsus omnι differentiast cum proprietate per hanc legem ci tributu est. Gm xvi γ patriis potestatis, τιι nulti secundarum nune no de cendentium aut a cendentili succes .de ptiarum sit mentio. Si primi gradus parentes non functi hereditia ab intestato defertur ordisse tertio essent,qui vocantur cum eis excluderent inferiores. a s atresfororess quibus pater O' mater comm - Ρofipat entes c fratres o forores ex vir sepantictim defuncto fuere. habeat aute hic locum sta' rente oe filios eorum, admittuntur ex uno titeretru et am filius praemortui σνba in Jtirpe cilicet fratres orare e cum quibus e fili, eorum si qui ex et ocati, ita ut isti ex tertio gradu venientes exes u iam decesserint. Ex tranquerso nulli Iberi in todist defuncta fratrem uno dumtaxat pare'te con- eum defuncti parent uccedunt, nisi ijstatris vel iunctum m multo plus patruum defuncti. D tu' sororis praemortua.
bus hui mori cessantibas er eorum filiis sequenti
loco vocantur ex uno dumtaxat paretate fratres ac
sorores, ubi rursius praemortui fratris filius vel filia quasi stirps una locum habet, qua σ ipsipatruu δε-
functi repellunt. His defcientibus retiqua cognatimocantar a latere fecundum gratas praerogatiuam, nulla sexus vel potestatis admittenda differentia. Eodem lib. c. s.f. I. p. ea d.D. c. N Sed hodie aequaliter buccedunt adgnati σcognati,omni cessante disserentia.
C. N. Sed hodie utroque praebente reus prius conueniendus e 1: sed abiens ab intercessore prae- Vatet autem hoc in illis tantum lotis quι pde sentὸ hoe desiderante deducendus e i intra tempus thoticae sunt cum haereticistat in gni. Eodem lib.&cap. g ultimo illo loco,
ut minus tertiam partem accι- perent.P. y, A.
C. N. Nouo iure pariter ad hereditatem aut due functi ab intestato uocantur. Huic particulae m. 18. hoc erat adnotatum in
desinitum a iudice, quot ni acto intercessor sata facere compellitur, cellasi actionibus, absque distinctione contructas iue intercessors.
C N Qui agunt vel conueniuntur coram iussi. cibas iurent,nihil iudicibus vel alij person pro b e
causa perse,vel per alium dedi He,velpromi se, ne
ctie d sunt exceptis his qua aduocatis praestant, Mme eji bbro. Dominus Marimus ηοπ putut hic esse his qui aduocatis praestant, noui iuru ment sonem faciendam, cum in lae ἡμ/ u.- bH-k-dari d ommi. tituli hoc corrigatur. c Μ In io mi amento adimendum est nκθ mEodem lib c L.F.hoc etiam .illo loco, tota late exactum iri probationem, nisi quam pr. Scilicet bifrater,&c p. 4O,B. meritate putat quis exigendam esse necessurio, ne C. N. Sed notio iures iuratris praemorrai xel saepius iuretur.