장음표시 사용
111쪽
RATIO pertimuit, rem omnem dominae induακit: homine; in pisana inuemi Ant: stram in nisada coniectus est: atque
etiam in tabe na eius mmmi, nequciquam omnes , reper
ri fur. mn lituitur quaestio de furto. nam, quid qκl quam si stirari alina potest i an hoc dicitis, armario expilato , pecunia ablatre, non omni recuperata , occisis b-minibus , institutum espe quaestionem de morte Oppianicit cui probatis ' quid est quod mimis uerisimule proferre pο- tui si is 8 deinde, ut omittam oetera , triennio post mortem
oppianici de eius morte quaerebatur.'atque etiam incensa
odio pristino Nicostratim eundem illum tum sine mussa in quaestiolum postulauit. Oppianicus primo rec auit: posta quam illa abducturam si filiam, mututuram esse test amensum minaretκν , mulieri crudelissimae feruuim fide
ιissimum non in quaestiolum tulit, sed plane ad Iupplicium
dedit. post triennium igitur agitatu denique qκaestio de Rixi morte habebatur: er de quibus seruis habebatur ρ no-Ma, credo, res obiecta, noui quidam homines in βιβicto vim uocuti sinu: de Stratone, de Nioostram. quid Rome quaesitum de illis hominibus non erat f ita vi tandem emulier , iam non morbo foed scelere furiose, cum quaestio
tia constitutum esset , satis quaesitκm uideri ; eadem de re , triennio post ,ijsdem de hominibus, nullo adhibito, non dicum uiro, ne colonum forte a Dise dicatis , sed bono uiro, in siiij mpnt quaestionem habere conatu est. an hoc dicitis ; mihi enim uenit in mentem, quid dici possit tumesi adhuc non esset dictum cum haberetκν de surto qκ Ilio, Stratonem aliquid de Reneno ebbe oonfeymi linc Ano i -
112쪽
PRo. A. CLUENTIO.do, iudices, sise maliorum improbitate depressi ueritas emergit, en inmoentiae defensio intercluse restirat; qκod aut is, fraudem miridi siung , non tantum au dent, qκantum excogitant ; illi, quorum eminet audacia , atque proiecti est, a consiliijs malitiae desieruntur. κοd si aut considens astutia, aut esset audacia,Rix ullo obsisti modo posset. Virum, furtum sciam non est eat nihil clarium Larini fuit. an ad Stratonem Atticio non pertintiit ρ ut iso' ex sierrula in v tu , a puero conscio est indimi M. an id adiimn non e t in qκaerendo i quae suit alia igitur mulsa quaerendi 8 an id, quod dicendis Mobis est, oe' quod tum Sagia Elatitabat; cum de furtoe aereretur, tum Strato isdem in tormentis dixit de uene- Zno t en hoc illud est, quod ante dixi: malier abundat audacia , considio,stratione desicitur: nam tabellae quaestionis pli res pro eruntAr , qua recitatae , quobt q; editae
IAnt , illa ipsae , quG tam obsignatadesse dixi: in qui
bis tibellis de furto litera trulla inκenitκr . non uenit in mentem , primam orationem Stratonig conscribere de
furto, post aliqκid adiungere didium de ueneno, qκoi non percunctatione qκaesitκm, sed dolore expressum uidere itur . quaestio de farto est, Meveni iam Asticio M Aperiore quaestio e Fblita: quod ipsim haec eadem mulier indicet
rat , quae ni Romae de antico rum seneentia statuerat seiue is qκssitum, poslia per trienni m maxime ex orem; struis Stratonem illum dilixerat, in honore habuerat , . commodis omnibuέ affeceri r . cum igitur de furto quaereret ν, ω' eo Hrro, qηod ille sine coturoaersia fecerat: eum ille de eo , quod quaerebatur, uerbum tintium fecit, de Mnem statim dixit: de furis , si non eo loco, quo δε-
113쪽
ea , quam numqnam ipsi iusserit, O quaestione, qui si '
latum liberums esse arbitretur,per paucos iudices adstringatur. agit enim sic mussam T. Atius, adolescenς bonus, Cr disierilis, omnes ciκes legibus teneri omniblis: uos attenditis,stauditis sidentio, sicat facere debetis. A. Clκentiu eques R. mussam dicit ea lege,sus lege, sinastores, σ is, qui niagistrat in habuerrum, Foli temnuκr. mihi per eum vecusere, ρο in ara legis praesidia constitκere defensionis naee non licet. si obtinuerit errassam Cluentius, sieuti ne stra aequitate nixi considimuι: omnes existimabum id , erit, obtinκlle propter innocentiam, qκoniam ita delensus sit; Ln lege antem , quam attingere noluerit, praesidii nihil fuisse. Hic nunc est quiddam, quod ad me pertineat , de quo ante dixi, qκod ego populo R. praestare debeam quoniam is meae uitae status est, ut omnis mihi cina atque opera posita' m omnim periculis defendendis.Video , qZanta , quam periculosa, quam in inita quaestio tendetur ab accuse foribuι , cum eam legem, quae in nostrum ordinem scripta sit, in populwm R. transfer Te conen wr. qua in lege esti QVI. COIERIT. Quod
quam lateret, psteat, Ridetis. CONUENERIT. AePem simiam, eae incertum est. CONSENSERIT. Hoc uero clim incertum, insinitam,tum obstinum, occultum est. FALSUM V E. TESTIMONIUM. DIXERIT. Quis de plebe Romara testimonium dixit umquam, cui non hoc periculam, T. Atio anctore, paratκm esse ut' deatis 'nam dicturlim quidem certe, si hoc iudicium plebi Romanae propositum sit,neminem umquam esse consirmo.
sed hoc polliceor omnibus,si cui forte hac lege negotium fictis turri i lege non teneatur,si is uli me debent*re noti
114쪽
PRO. A. CLUENT Io. Ivii, ne eius mussim legis praesidio defensurum , uel his iudicibus, uel eorum similibres fὸcile probaturum : omni me defensione usurum esse legis: qua nunc lit utar, ab eo, cuim uoluntati mihi obtemperandum est, non conceditar, non enim debeo dubitare, iudices, qui , si qAa ad uos
e iussa huiusmodi delata sit eius, qκi lege non teneriar, etiam si is inuidiosus, aut multis ofn us esse uideatur , etiam si eum oderitis, etiam si inuiti ab olnturi sitis amen ab bluatis , O ,religioni potius uestrae , quam odio , pareatis . est enim sipiensis iudicis, meminisse si hominem ; cogitare, tarptum sibi a popκlo R. esse permisi umquansum commisselim, creditam sit ; , non solκm sibi potestatem datam , uerum etiam fidem habitum esse memini Ie ; posse, quem oderit, ab olκere; quem non oderit, condemnare j semper , non quid ipse uelit, sed
quid lex, γ religio cogat, cogitare; anii duertere, quo lege reus citetur , de quo reo cognosari, qliae res in qκα-pione Mersetur. cum haec sunt Midenda, tum uero illud est hominii magris, iudices, atque sepiensis, cum illam tu'
diaxndi cauli tabellam sumpseris, non se putare esse μ' t m, qκe sibi, quodcumque concupierit ; licere, sed babere in consilio legem, religionem , aequitatem, fidem; libidinem autem, odium, inuidiam, mitum, cupiditate, s
cmues an aere; rnaximis aestimare conscientiam miniis
suae, quam ob diis immortalibus accepimus, quae a nobis diuelli non potest quae si optimorum consillarum,arq, factorum testis in omni uita nobis er', sine ullo metu, sum-m cum honestate uiκevris . hac si T. Atius ant corneli Aset, a t cogita ei; profecto ne conatus qκidem esset dioe te id , qκρd mali. aerbi .i iudicem, quod ei videatur,
115쪽
statuere, non deκinctum legibus esse oportere. εαμ μι de rebus inibi pro Clut iiij uolutule nimi , pro re .d vim te parum, pro Mestra prudentia satis Axise Aideor . Reliqκα perpauci sine, quae, quia uestrae qκα-pionis erant,iccirco illi, tuinerunt sibi fingenda esse, proferenda , ne omnι- turpi simi reperirentur , si in indicium nihil, praeter inuidiam,attiaigenti Atque, ut existimetis necessario me de his rebus, de quibus iam Δx νεν ,pluribus egisse uerbis itendite reliqκa: profecto mistelligetis ea, quae paucis demonstrari potκerunt , breuissime esse defensi. Cn. Decio Samniti,ei,qMi proscriptuε est iniuriam.m coda late eius ab hiaus familia fictam esse dixistis. e nullo ille liberalius, quam a Cluentio, tνacta tus est. huius illum opes n rebus eius incommodis subleuarunt. atque hoc cum ipse, tum omues eius amici , mel
cessariisq; mgno erunt, Ancarist , σ Pacem pastoribuιhκim uillicosum, em ma s attulisse . cum quaedain collibus,ut solet, controuersia pastorum est orta , Habin uissici re domini, priuatum pol egionem defenderui.
cum esset expostulatio Mesa , cauma illis demonstrare , sine iudicio controuersias discessum est. P. Aelij testamento propinquus oheredatuue cum esset, heres hie alienior in pitutus est. P. Aelius Habiti merito fecit: neque id in testamento faciendo interfuit : idq; restamentum ab huius inimico Oppianico est evigilarium . Florio legatum ex rellamento , infitiatum esse . Non est ire : sed cum mXXX scripta esstens , pro HS CCC, neque ei satis cau-tκm uideretur, uolait eum aliqκid acceptum referre liberalitati suae. primo debere negauit , post sine controuer
116쪽
PRO. A. CLUENTIO. Saal hoc esse repetitam. M lierem eum emisset de si Aor M;
quo tempore eam primum liberam esse audiuit,sine iudicio reddidit Ciaio. Ennium esse qnendum , cum bona teneat Habitus . Est hic Ennilis egens quidam calumniator , mercenariim Oppianici, qui permultos annos quienit,
deinde aliquando cum seruo Habiti furti egit , nuper ab iρβο Habito peiere coepit . hic illo privito iudicio, mihi credite, nobis iisLm fortasse patronis calκmnia non
estugiet . Atque etiam, κt nobis renanciatur, hominem
msiliorum hostitum, A. Binniκm queridum, coponem deuia Latina Abornatis, qui sibi a Cluentio, seruis j eius in taberna sua manus allatra esse dicat. quo de homine nihil etiam nuc dicere nobis est necesse. si inuitauerit,id quod soletsi e bomiuem accipiemus,ut moleste ferat, e de uia de- cegisse. Habetis iudices, quae in totam uitam de mortis bus A. Cinentii , quem illi inuidiosum reκm nolunt se,
annos octo meditati accusatores collegerunt, quam leuia genere ipsio , quam falsare , qκambrenia restonsu cognoscite nuc id, quod ad uestrum iusiurandum pertinet,quod M stri iudicii Ut, quod nobis oraris imposuit ea lex, qua
coacti buc conuens de criminibus veneni:ut omnes intelligant , qμam paucis uerbis haec caussa perorari potuerit; quam multa a me di id sint, quae ad huius uoluntatem maxime , ad aestrum iudicium minime pertinerem . obiectum est , C. Vibium Capacem ab hoc A. Clκentio ueneno esse 'blatum. Opportune adest homo summasdri 'omni surtute praeditus, L. Plaetorim senator, qη illius capacis hostes fuit, re familiaris . apud hune ille Romae habitavit I apud hune .gratauit, huiuι d mi est monuim . haud baci est c laeniim: intestatum di
117쪽
G esse mortuum,posse iovemq; eius bonorum praelaris edi Elo huic, illius sororis silio,adolescetui pudentissimo, in ,
primis bonesto , equiti R. datam, Numerio Clκentio,quem nidetis. Alteris neuesicij crimen, Oppianico huic adesescenti, cum eius in pisis more Larinatiwm multitudo hominum pranderet, uenenum Habiti consilio paratum:
id cum daretur in imisio , Balbutium quendam , eiu3 9 miliarem , intercepisse, bibisse, palmis esse mortum. Haec ego si sic agerem,tamquam mihi crimen esset diruen-dwm; haec pluribus uerbis dicerem, qκσ -nc pauci per
currit oratio mea. Quid umquam Habitus im se adnusiit, ut hoc tantum ab eo facintis non abhorrere Aideatur' Quid autem magnopere Oppianicum metuebat cκm ille ver
bum omnino in hac ipsa crevssa ncillum facere potueris,
huic autem accusamres, tre uiua , deesse non possent: quod iam intelligetp3. am,tit de caussa eius periculi nihil decederet, ad caussam nouum crisnen accederet j Quod
autem temptra Memni dundi illo die in illa frequentia per quem porro datum ' unde sumptκm ' quae deinde interceptio poculi l cur non de integro autem datum ρ multa sint, quae dici possantsed non committam,lit uidear non dicendo uoluisse dicere: res enm iam se ipsa defendat. Nego illκm adolescentem, quem statim, epoto pocliti, mortuu es se dixistis,omnino illo die esse mortuum. magnum, pudens mendacium . pers icite cetera. Dico illum, cum ad illud prandium crudior Menilbet, , ut retra iula fert , sibi tam non pepercisset, aliqκot dies Vrotasse, ita esse mortunum. qais huic rei testis est fidem ; quis ii lactns, pater, pater, inqκam,idiis. adolescentis: quem
propter animi dolorem perte is 'sticia pomiori ea
118쪽
PRO. A. CLVENTI O. H, L loco testem in A. Cluentium constituere, si bnne suo te stimoisio subleuat. qaod recitata natem, nisi molestum est, pauliser exsurge,Cr perfer hunc dolorem commemora tionis necessariae : in qua ego diutiuό non morabor ; quo niam , quod 'it uiri optimi , feci li, ut ne cui nano centi maeror talis calamitatem, sum crimen asserret. TESTIMONIUM. V num etiam mihi reliquum eiκs nodi crimen est , iudice ex quo illud persticere posiitu, quod a me mitio ora tionis meae di iam est; quidquid mali per hos annos A. Cluentim uiderit, quidquid hoc tempore habeat silicitudinis,ac negotii, id omne a natre esse conflatum. Oppianicum ueneno necatum esse,quod ei datum sit in pane preM. Asiellium quendam, familiarem illius,i': Habiti c5silio faelum esse, dicitis. in quo primum illud quaero, quae caussi
subito fκerit, cur intersicere Oppianiclim uellet. inimici- riad inter inu fuisse conliteorsed homines inimicos suos morte assici uolui Mel quod mei sit, et quod oderunt. quo tandem igitur Habitivi metti adduJlus tantum in si facinus subcipere conativi e liquid erat, quod iam oppiam cκm, poena 4bediam pro mali chs, eledium e ciuitate , qκφqκam timeret ' quid meinebat i Et oppugnaretura perdito J anne uccusaretur a condemnam, anne ex
sulli testimonio laedereturisin autem, quod oderat, Habi tinue iccirco illum uita brni noluit: adeo ne erat stultim, util- Is qκam tAm ille uiuebat, uitam esse arbitraretur,dam ulti exsulis, deserti ab omnibus, quem propter animi im-
porinnitatem nemia recipere tecto nemo adire, Mino nil
119쪽
ORATIO Diqebdi hunc si acerbein penitus oderat,non eum quam diutissime uiuere utile debebat i huic mortem maturnui unacus , quod illi in malis perfugiim erat mi
mitatis ' qui si quid animi ac uirtutis basi: bt , ut multi saepe fries Miri in eiusmodi dolore, mortem sibi ipsi conscisset. huic quamobrem id nesset inimicus olberre, quod ipse sibi Optare deberet ' nam nunc quidem quid tandem illi muli mors attκliti rusi forte ineptijs ac fabulis ducimur, Mi existimetras illum apκd inferos impiorum supplicia per ferre , ac pi res illic offendisse inimicos, qκam hic reli-.qμisbe ; a Focrus, ab uxorum, a Istraris, a liberum poenis actum ess praecipitem in sceleratorum sidem, atque regio
nem. qκα si Albi sunt, id qμod omnes intes ligunt: qvid
ei tandem aliud mors eripiat , praeter si in doloris 'Age Mero, uenaenum per quem datum i per M. Asellium. quid huic cum Habito i nihil; atque adeo, quod ille Oppianico familiarissime est usuι potius etiam contra simultas . ei ne igitκr, qvem sibi olbensiorem, Oppianico Iami
liari tintim sciebat etye, potit imum suum scelus, π
. him periclitam committebat i cηr deinde tu, qκi pietate ad accusandum excitatris es,hunc Asellium esse invitium tamdiu sinis i cur non Habiti exemplo usus es, Mi per illlim, qui auubput uenentim, de hoc praeirediatretur ' Iam uero illad quam non probabile, quam in uatum, indices , quam nouum tin paue datum m n m facilius ne potuit, quam in poculo i latentius potast abditum aliqugin parrite panis, quam si totum colliqκ factum in potione esset 'celerius pol it comesim, quam epotum, in uenas, atqMin omnes partes corporis per naret' facilius fallere in pane, si igit animadnersum i quam in poculo, clim ita con
120쪽
f fium agit, Mi si cerni vulgo modo posset y Ae repen thus
morte persit . qκodsi eget irasset mi timen ea res, pro pter multorκm eiusmodi mortem, satis firmam uenem --sticionem non baberet si esset fusticiosum, tamen ad aliis Iotius, qMm ad Hibit 'i, pertiueret. uernm in eo ipμomines impκdentisime mensi tur . itat intelligatis,m mortem eius, Cr qκemadmoi m post mortem in Habitum sit crimen a matre quast m, cognoscite. Cum uagus, cr exsia oraret, atque undisne exclusus oppianiactis in Faler m si ad C. Quin e lilium contuli set, ibi pri, m in morbum incidit, ac satis uehementer, di s Vrorauit . cum seruns SUM; σ Statio Albio, qκodam colono, homine Ralense, qui sitimi se solebat, familiarius meretur, quam κir disio si in incol mi fortuna pari posset; - illud matrimonij, sl m atqκe legitimum, damnatione uiri 'blatum arbitraretκr: N stratviqvidam, fideis Oppianici ster Alus, percuriosus, m minime mendax, multa dicitur re nciare dominis βolitur esest. interea Oppianicus cum iam conuessceret, neque in
Falerno improbitatem coloni diutius ferre poset, eν hue ad κrbem profectus et i, s solebat enim extra portam EI quid habere consκcth recidi' ex eqκo dicit κη, ω' homo infirma ualetudine lato ostendisse uehementer, er, P stea quam ad Arbem cum febri uenerit, paucis diebus essemcrtuus. morti ratio, iudices, eiusmodi est, ut aut nihil habeat bubicionis, aut, si quid babet, id intra parietes in domestico celere uersit r. post mortem eius Sisito statim moliri nefaria mulier coepit insidias silio questionem habere de uiri morte constitast:emit de A. Rupilio, quo erat Θ