장음표시 사용
121쪽
sceret, quod Habituό m emendo Diogene fecerdi. de hoc, Stratone , ω' de Asiecta quodam, seruo silio, qκ sit ramesse dixit. praeterea seruiom illum Nico stratκm, qRem ni loquutam fuisse,ac nimiam domino fidelem arbitrabatur, ab hoc adolescente Oppianico sin quastionem polin lauit. hic cum esset illo tempore puer, eri illa quaestio dei patris sui morte constitκi dicer tur et sit illam siernum i sibi beneuolum esse, patri fui sie arbitrabatur , nihil la men est a us recusere. advocet Asar amichoe hostiles Oppianici, ipsius insilieris, multi homines honesti, atque.
omnibus rebus ornati: tormentis omnis AS aehemensi i-rnis qκaeritar. cum egent nimi seruorum σί e, re metu tensati, ut aliqwid in qκaestione dicerent, tam n, lit ar
bitror, alictoritate adliocatorum, ui tormentorum ad
dudii , in ueritate manserunt, neque se quidquam scire diocerune. quae lio illo die de amicorum sententia dimisia est satis longo interuallo p t iterum aduocantur. habetur de
integro quae lio: illa uis tormen torum accerrimorum prae
urinittitur: auerseri aduoarti, iam uix ferre posie' 'vere crudelis, atqκe importuna mulier , sibi nequaquam, sit ister et, ea , q3 e cogitat et , procedere. cum iam toristor, atque egens tormenta ipse des sis, neque tamen illa finem farere uellet: quidam ex aduocetiis , homo, bono xibus popali ornatim, sta summa uirtArdi praedillis, intelligere se dixit , non id agi , ut uerlim intieniretur, sed ut aliquid falsi direre colerensum. hoc postquam ceteri comprobarunt, ex omniκm sensentia constitκ tum cli, sitis Rideri e quaesitum. redditκr Oppianico Nicostratas: Lari
tum ipse pros citur cum suis; mirans, qΣod iam certe incolumem siliam fore pntabat . ad ellem non modo Met
122쪽
sem crimen , sed uesicta quidem susticio perueniret,
cui non modo aperta inimicorum oppκgnatio, sed ne occultae quidem matris insidiae moere potuissent . Larinum postqκam uenit, quae, a stratone illo uenenum an ea su-
νομο datκm, sibi persuasum esse simul et, instructam
ei continuo, ornatam Larini medicinae exercendae mussa tubernam dedit. Πακm, alteram, tertium anniam Sas saqwiscebat, ut v lle, utqκe optare aliquid mlamitatis filio potius quam id strκere, γ' moliri uideretκr. cum interim, Hortensim Metello cos. κt hunc Oppianicκm,Hiud agentem, ac nihil ejusmodi cogitantem, ad hanc accusitionem detraheret ; multo dsondit ei filiam suam, illam , quam ex genero susceperat; ut eum, nuptiis adigatum, sinuit oe testamentiste deuin κm posiet habere in pote tate. hoc ipso sere tempore Strdis ille medicus domi furtum Iecit, Cr caedem eiusmodi. cum eget in aedibus armariκm, in quo foret eget minorum ali Iκantum ,'aliri, η MA'dκm conseruos dormientes occidit, in piscinamq; dere ri pse armarij fundam exsecuit, l S , qκinque pondo abstulit, uxo ex seruis, piuero non grandi conscio. furto postridie cognito, omnis susticio in eos struos,qni non comparebine, com orouebatur. cum exsiectio illa fandi in armario an a duerteretur, ouaerebant homines,q onam modo feri pottii et . quidam ex amicu ςapiae re cordatus est , se nuper in audi te qκadam uidige larebus minutis adunctam ex omni parte densium, ortinsam uenire serridam , qua illud potuige ita circκm se riuideretur . ne multa, perquiritur a coactoriblis . inuem
turea seruula ad Stratouem peruenige. hoc initio susticio iis orto, aper e in misis S ratos paer ille consi in
123쪽
ORATIO pertimuit, rem omnem dominae indicMEt: hominer in piscina inuem l Ant: Strato in uiscula coniectus est: atque
etiam in tuberarat eius inmmi, neqωquam omnes, reperrium fur. mn lituitur quaestio de Arto. nam, qμid quis' quam si, sticuri aliud potest i an hoc dicitis, armario expilato , pecunia ablatre, non omni recuperadi, occisis binminibus , institutum esse quaestionem de morte Oppianicit cui probatu quid est,quod minus uerisimile proferre potuistis 8 deinde, ut omittam oetera, triennio post mortem
Oppium ci de eius morte quaerebatur. atqκe etiam incens
odio pristino Nicostrat- eundem illum tum sine mulsem quaestio m postulauit. Oppianicus primo rec uit: posta quam illa abducturam si filiam, mututuram esse test amensum minaretκν, mulieri crudelissimae seruum fidelissimum non in quaestionem tulit, sed plara adspplicium dedit. post triennium igitur agitatu denique qκolio de uiri morte habebatur: cr de quibus struis habebatur no-Ma, credo, res oblema, noui quidam homines in Asticio vim uomti Fns: de Stratone, de Ninostram. quidi Romae quaesitum de istis hominibus non erat f itu ne tandem emulier, iam non morbo, sidsalere furiose, cum quaestiorum habuisset Romae, cum de T. Annij, L. Rulali j, P.Saturiij, cr ceterorum, bone tisimorum uirorκm siententia constitutum esset, satis quaesitκm uideri; eadem de re, triennio post ,ijsdem de hominibus, nullo adhibito, non diram uiro, me colonum serte albise dicutis, sed iam uiro, in silist caput quaestionem habere conatu est. an hoc dicitis; mihi enim uenit in mentem, quid dici possit tumesi adhue non esset dictum cum haberet ν de surto qκσstio, stratonem aliqἹid de Reneno Ube oonfesmi hoc uno mo
124쪽
PRO A. CLUENTIO. ysdo, iudices i, saepe multorum improbioete depressi ueritas mergit, innocentiae defensio intercluseret irae ; qκοd aut ij ,.qκi ad fraudem credidi suns , non tremum uti
dent , qκantum excogitans; aut illi, quorum emimet audacia , atque proiecti est , a consili s malitiae desieruntur. quod si aκt considens astutia, aut maida est audacia, uix ullo obsisti modo posset. Virum, furtum sciam non est eat nihil clarim Larini fuit. an ad Stratonem Asticio non pertinuit at is ex serrula insi lutus, a puero conscio est indimim. an id adiimn non est in qκaerendo ' quae suit alia igitur mussa quaerendi 8 an id, qκod dicendis uobis est, re quod tum Sagia didistabat; cum de furto
qMereretur , tum Strato iisdem in tormentis dixit de uene-
no t en hoc illud est, quod ante dixi: malier abundat audacia , consillio , cr ratiora deficitur: nam tabellae quaestionis pli rei pro eruntκr , qua recitatae , qκobisq; editaesiuiis , illa ipsae , quis tam obsigilastra osse dixi : inqui- .
bis tibellis de furto litera ncilla inκenit κr . non uenit in mentem , primam orationem Stratoniis conscribere de
furto, post ali3κid adiungere didium de Minenis, qκoi non pertim ione qκaesitκm, sed dolore expressum uidere eur . quaestio de s rm est, ueveni iam Asticione Aperiore quaestione Fblita: quod i m haec eadem maeter indira
rat , quae ut Romae de anucorum sententia statuerat βtu esse qκα situm, posisa per trienni m maxime ex oremue sternis Stramnem illum dilixerat , in honore habuerat, commodis omnibuό affecer t. cum igitur de burm quaereretur, σ eo jμm, qηod ille sine confroae ia fecerat: eum ille de eo , quod quaerebatur, uerbum nullum fecit,
de Moeno stat ni dixit: de furis , si non eo loco , quo de-
125쪽
detur potestas , interficere siliam cupiat, hanc se tam quae piovem conscripsit e . Atque istam ipsam qui Ilionem, di
me , quis obse uitlunnm aliqnem nominate. nemiuem reperietis, m ijorte eiusmodi hominem, qaeva ego profer vi malim, nemiuem nominari. Quid ali , T. Aultu periculam crepitis, tu iudiciκm sceleris, tu fortunas A terivi , lireris conscriptas, tio iudicium afferas ;rum auctorem literarum, ne lue obsignatorem, Neque te
'm nilum nominabis f σ quam ta pestim innocentissimo flio ex matris sim deprompseris,hanc hi tales uiri comprobabunt i Esto: in tabellis nihil est audioritatus: quid'ipsa quaestio iudicibus , quid ' amicis hostilitatis; Oppiam ci , quos adhibuerat antea, quid i huic tandem ipsi rem pori cur non reseruata liquid illis hominibus factum est,
Strato , Cr Nicostram 8 quaero abs te , Oppianice , fierno tuo Nicostram qnid factum esse dicis f quem tu, crem hunc breui tempore accusatarus eges , Romam deincere, dare potestatem indictandi, incolκmem demque seruare quaestioni, sernare bis iudicibus , seruare huic tempori debuisti . nam Stratouem quidem, iudices, in crucem actum esse exacta scitote lingua: quod, nemo est Larinatiκm, qui nesciat. timuit mulier amens non suam conscientiam , non odium i nicipum, non famam omnium, sed, quasi non omnes tiri sceleris tillas et lene fκturi, sic metuit, ne condemnaretur extrema serκκli uoce morienebo qκοd hoc portosam , dij in anormies ' quod rentum monstrum in ut
126쪽
PRO. A. CL VENTIO. SI de natum esse dicam, iam enim κidetis profecto judices, non sine necessari s me ac variximis causiis principio ora tionis meae de nidire dixisse . nihil est enim mali , nihil sceleris , quod illa non ab initio flio uoluerit, optaue rit,cogitauerit, bearit. Mitm illam primam libidinis minxiam : milla norias generi nκptis : mitto altilitare matris expulsem ex matrimonio fliam: quae nondum ad
huiusce uita periculum, sed ad commune fan liae dedecus pertinebant: nihil de alteris Oppianici nuptijs queror; quaris illa cum obsides silios ab eo mortuos accepisset, tκm denique in familia luctum, atque in priuignornm funus nκUt : praetereo, qκod Aurium Melinκm, cui tua quondam socrus , paullo ante uxor fulset, cum ορ- pianici esse opera proscriptum , occisimq; cogno Trct,
eam sibi domum sideras coniugi j dilegit , in qua qκραρο die Jperioris uiri mortis indicia, stolia fortunarum uideret. illud primum queror, de illo scelere, qκod nμηc
denique pauefactum est, Fabriciani ueneni,quod iam tum recens susticiosum ceteris,huic incredibile,nuηc uero apertum iam omnibiu, ac manifestum uidetur.non est profeci
de illo ueneno celata mater ; nihil , ab Oppianicv sine consilio mulieris cogitatum. quod nisi esset;certe postea, δε- prehensi re, non illa M ab improbo uiro di egisset,sed ut
a crudeli mo hoste fugisset, domumq; illam in perpe-issum , scelere omni asIκentem , reliquisset. non modo id non fecit, sed ab illo tempore nubium locum praeter sit , nquo non instrueret insidias aliquas, ac dies ac noctes tota mente mater de pernicie filii cogitaret . Hae primum ni istum confirmaret Oppianicum accis ala em
127쪽
λ ORATIO itatibus obstrinxit . itaque apud ceteros, nouis inter pro
pinquos suscepti, in viiijs, sepe feri diuortis,atque affinitatκm digidia uidimus haec mulier satis firmκm accusatorem flio suo fore neminem putauit,nisi qui in matri
monium sororem eius ante duxisset. ceteri, nouis assinitatibus adducti, ueteres inimicum sirpe deponunt: illa sibi ad confirmandas inimicitiis affinitatis coniunctionem pignori pore putauit.neque in eo solum diligens fuit,ut accusatorem flio suo compararet: sed etiam cogitauit, quibus eum rebus armaret. hinc enim illae solicitationes sernoru minis promiβω hinc illae infinitae, crudelissimae de morte Oppianici quaestiones; quibus finem aliquando non mulieris modus, sed amicorum auctoritas fecit:.ab eodem scelere illae triennio post habitae Larini quaestiones, eiusdem amentiae false consecriptiones quaestionum:ex eodefurore etiam illa conscelerata exsectio linguae toti deni que huius ab illa est inuenta, re adornata comparatio criminis. atque his rebus cum instructum accusatoremflio Jo Romam ipsa=msisset, paullister, conquirendorum, conducendorlim testium caussa, Larini est commorata: postea a Atem, cum appropinquare huius iudicium ei nunciatum est, confestim huc aduolauit; ne ara accusatoribus diligentia, aut pecunia testibas deesset, aut
ne forte mater hoc sibi optati 'imum siectaculum bui
sordium, atque luctus, ct tanti squaloris amitteret . iam Mero, quod iter Romam eius mulieris fuisse existimatis tquod ego, propter uicinitatem Aquinatium, Venafranorum, ex multis audini, re comperi: quos concnsusim ijs opidis quantos er uirorum, mulierum gem
t is esse sinos i maerem quandam Larino, atque ira
128쪽
Ρ R α A. CLUENTIO. 38v que a mari supero, Roma n proscisci, cum magno comitatA , σ pecunia, quo facilius circtim uenire iudicio capitis, atque opprimere filium posset Demo erat illorum, paene dicam, quin expiandum illum locum esse arbitra retur,quacumque illa iter fecisset: nemo, quin terram ipsam κiolari, quae mater est omnium, uestigiis consceleratae matr0 p inret. itetqne nullo in opido consi tendi potestas ei fuit. nemo ex tot bollitibuό inuentus est, qui non contagionεm adstedius fugeret. nodiise potivi ac solitudini, quam ulli aut κrbi, aut hostili, committebat Nunc nero quid agat, quid moliatur,quid denique quotidie cogite quem ignorare nostrum putat i quos appellarit, quibus pecuniam promiserit, quorum fidem pretio labefactare conrita sit , tenemus. quin etiam nocturna sacri eta, quae putat occultiora esse, sceleratasq; eius preces, nefaria uota cognouimus, quiuem illa etiam deos immortales de Jo scelere testatur neque intelligit, pietate, religione, iustis precibus deorum mentes, non contaminata superstitione, neque ad scelus perficiendum caesis h slios, posse placari: cuivi ego s*rorem,atque crudelitatem deos immortales a suis aris, atque templis asternatos esse eo do. Vos , iudices, quos ἴκio A. Cluentio quo dum alios deos ad omme uitae templis fortuna esse uolmi, huius importunitatem matris a sili4 capite depellite . inulti saepe in iudicando peccata liberum parentum misericordiae coneesserunt: uos me huius honestissime adium nitam metrucrudelitati condonetis, rogamus; proert m cum ex a tera parte totum municipium uidere pol it: s. omnes sic tae, iudices, incredibile die tu est; sed a rne uelisi me ductur omnes L rinates, qui usi erunt, uenisse
129쪽
ORATIO Romam,ut bκncstudio,frequentiassius,quatum possent, in tuto eius pericκlo snbleuaret. pneris illud hoc tepore,crmulieribas opidum scitote esse traditum , iis in prasin tia incommuni Italiae pace domesticis copiis esse t tum. quos tamen iss aeqne, γ' eos, quos praesentes uidetis ,hκius e beelatio iκdici j dies nocte φ μlicitat,non illi κον de κniu/ mκnicipu forinnis arbitrantur,sed de totiuι municiph statu, dignitate, commodisq; omnibus sententias esse titurος. -mma est enim , iudices, hominis in communem municipi j rem diligentia , in singκlos m nicipes benientias, in omnes homines institia , σ sides: praeterea
nobilitate illam inter μοι, locumq; a maioribus traditκm sic tuetκr,vi maiorum grauitatem, constantiam,grallam, liberalitatem asseqwatur. itaque ijs eum uerbis ρκblice Da
cent,uerum etiam curam animi,ac dolorem. quae dum tiκ-dutio recitatAr,uos, q-μ qui eam detulistis, sargite . ex lacrymis hornm,iudices, existimare potestis,omnes hac δε-
Age uero,uicinorum quantum 'κdiam, quam incredibilis beneκolentis, quanta cura est ' non illi in libellis lauetitionum decreta miserunt sed homines bonestissimos, quos nossemus omnes,,κc frequentes adesse. hunc praesente, landare uoluerunt.ad ani Feryan homines nobilissimi , Marrκcini item: pari dignitate Theano Apulo, atqκe Luceria equites Romanos,honesi imos homines, laudatores uidetis' Boniano,fotoq; ex Sumnio cum laudationes bone igi-mae inissae sunt, tum homines amplisimi nobiligimq; --
130쪽
PRO. A. CLUENTIO. Synerunt. ium,qui in arro Larinati pra dis, qui negotia qui yes picuniartiti habent, honesti homines, sum mo silindore praediti, dissicile die tu est, quam sint siliciti, quam
laborent. non multi mihi ab uno sic diligi uidentur , ut hic ab his uniuersiis. Quam, non abesse ab huius iudicio L. V oloenum summo stlendore hominem, ac uiri lepraestam,tiellcm. praebentem possem P. Helui diu Rufum, equitem R. omnium ornatissimum, neminare: qui cZm huius caussa dici noctesq; uigilaret, cum me hanc talis sum doceret, in morbum graAem pericul umque incidit :in quo tamen non minin de capite huim , quam de sua uita aborat. Cn. Tudicistratoris. uiri optimi, π hon si i- mi, par studium e testimonio-laudatione cognoscetis. Od ni siesed maiore uerecundis,de t ,P. V clumni, quomnium iudex es in A. Cluentium, dicimuι. σ,ne longμm sit, omnium uicinorum summam esse in hunc beneuolentiam consirmamus. horum omniκni pudium , curam, diligetiam,meam q; Mna laborem, qui totam hanc caussim
vetere instituto solus peroraui, uestrams simul Hκdices,
aequitatem, mansuctadinem una matre opstignat . at quae mater quam cscam crudelitate, σ sceleri Ierii uidetis: cuius cupiditatem nulla umquam turpitudo retardas sit: quae uitiis animi in deterrima parte, iura Acminlim conuertit omnia: cuius ea stultitia est,ut eam nemo hominem i ea uis, ut nemo seminam ; ea crudelitra , ut m matrem appellare positi. atque etiam nomina necessi tudinum , non sollim naturae ncm n, Cr iura mutauit,
uxor generi,nouerca flij, fliae pellex: eo iam denique ad- dudia est , ut sibi, prGer folinum , nihil ad simidi κ-dinem hominis reseruarit. Quare , iudices , si Icci is