장음표시 사용
301쪽
quid opinari, quod nesciat;irasci nonnumqua, exorari eundem,et plamrn,qκod dixerit, interdum,si itu reditus situ rure ,desiniensia deoedere Hiqκando; ometes uirtutes mediocritate quada esse moderat . bos ad magistros si qua te fortuna,Cato,cum ista natura detulisschnon tu quidem uirmelior esses, nec serno'nec temperamior,nec iustior, neque enim esse potes)sid paullo ad lenitatem propensior non accusares,nvillis adductus inmicitiis, nulla luce litus iniuria pudemiginiis hominem, umma dignitate, atque bone' state praedit m:p-res,eum in eiusdem anni custodia te atque L. Murenam fortuna positisset,ali κο te cum hoc re . Minculo esse coniunctum: quod atrociter in sinam dixisti, aut non duisses,aut seposiιisses,aut mitiorem in partem interprererere.ac te ipsum,quantum ego opinione a guror, nunc er animi quodam impetu concitutum, ut naturae atque ingenij elatum, σ reansibuό praeoeptorum studiis flagransem iam usus pecte dies leniet, aetis mitigabit. etenim isti ipsi mihi uidentur uestri praeceptores, σ Mirtritu magistri: nes osticiorum paullo longius,quam natura vellet, proinlisse, ut, cum ad ultimum animo contendiseymus,ibi tamen,ubi oporteret,consisteremus . nihil ignoue-νωimmo aliquid, n omnia. nihil gratiae arusia siceris :immo resistito gratiae, eis olycium,infidei postulabis. miserisordia commotus ne sin:etium,in dissoluenda seuem eatesed tamen est laus AIqκa humanitatis in sententia permaneto:eni ero, nisi sensensia alia uicerit melior. huius-
σmodi scitio ille fuit, quem non paenitebat facere ideme ad ι'habere eraditisimu umiue er praediκinu do
302쪽
PRO. L. MURENA. I 39mi: cuius orditio re,et prα aptis, quam qua erat isdem ista, quae te debesan ,tamen serio non est factus, ut acoepi a senibus,leuissi s. quu uero C. Laelio comioriquGilicum
dior eodem ex studio istosquu illo grauior i sipi nsiori passiim de L. Philippo,de C. Gallo dicere haec eadem sid te &-m iam dedAmm tua. quemquam tu existimas Carenae. proaRo tuo,comcdiorem, comiorem, moderatiorem fuisse ad omnem rationem tamaritatuue cnius praestami uirtis te cum Mere grauiters diceres,domesticum te habere dia
Ili exemplum ad imitadu .est illud quide exeplum tibi propositu do sed tame naturae si litudo it ius ad te misgis, qui ab illo oritu es, quiam ad unumquemque nostru pre Mem re potκαad imitandύ.uero tam mihi propositum exEplar illud est quam tibi edsi illius comitatem, scilitatem tua grauitati meritatis adstersieris; non ista quidemerint meliora , qua nAnc siunt optima , sied certe condita iucundius. Quare,ut ad id,quod institui,reuertar, tolle mihi e mussa nomen Catonis: remour,acfratermitte auctoritatem, quae in iudicis 3 aut nihil valere, aut adsuli te debet ualere:congredere nucum criminibus ipsis: quid accusis,cam'quid lers in iudicium quid argusit ambitum accusas. non defendo. me reprehendis, quod idem defen. da,qMd lege punierim: pMniui ambitum,no innocenula: ambitum uero ipsum uel tecum accusabosi uoles. Dixisti, S.C. me referensem esse factum, si mercede corrupti obviarendidatu si vis conducti siectarentur,si ludiatoribus, uulgo locus tributus,et item pradias uulgo essent data otra legem calpurnia factum uideri ergo ita senatus iudi-int,cEtralege facta haec uideri si facta sit :decernit quod nihil opuι est,sim candidatu morem gerit. n , factnm
303쪽
- o R. A T I ost,nec ne, uehemenaer quaeritum, sifresim sit, quin oenera legem sit, dubirare nemo po est. Ut igitur ridiculum, quod est dubium,id relinquere incertam ; quod nemini dubium potest ese id iudicure. atq; id decernitur Ommbus pollulantibus crendidatis : ut ex S. C. nes cuius intersit, ues contra quem sit, intelligi positi. qnare dore , a L. Murems illa essi comi Asia: tum egomet tibi contra legem mmmissa esse concedam. Μκla obuiam prodierant de prouincia decedenti, oon ῖlatum petenti: olet fieri. remi autem non proditur Teuertenti'quae fuit ista multitudo' primum, si tibi istam rationem non possim reddere; quid abet admirationis, tali sura, aduenienti randidato consulari obuium prodisse malem quod nisi esset sectum, magis mirandum nideretur. in ids ιtiam illud addam, quod a m suetudiue no abhorrct, rogatos esse multos num aut criminosiim μ,aut mirandum,qua is ciuitate rogati insimorum hominum silios proi re de nom ex ultima sepe urbe deductura uenire loliamur, si ea non esse grauams homines prodire hora tertia in cum pum Martiu, praesertim inlis uiri nomine rogarestin id, si omnes locietates uenerunt' quarum ex numero malu hic sede ne iudices. Quid, si multi homines nostri ordinis,h
nsigi mi quid, si illa ostri si ma, quae neminem p
titur non honeste in urbem introire, tora natio cundidam- - ρ si denique ipsi accusator noster Postumius Aniam G bene magna catervasua uenit' qκid habet ista multitis do admirationi, ρ omitto clientes, uicinos, tribules, exe citκm totum Luculli, qκi ad triumphum per eos dies uenaxat: hoc dico, frequensiam in isto os cis gratuitam non modo dignilati ullius umquam, sed ne uolanditi quidem
304쪽
PRO L. MURENA. rq esse crimen: boe quidem remoto, quid reprehendis ' quid opus est , inqκit, sectatoribus fame in id quaeris i quidum se eo,quo siemper usi silmin f homines tenues unum habent in nostrum ordinem aut promerendi,aut referent benescis locum . hanc in nostris petitionibuι operam, atque pectationem. ne Menim feri potist,neque postuland est a nobis, aut ab equitibus R. ut suos necessarios eundidatos se limur totos dieca quibus si domus nostra celibratur,
interdκm ad forum deduc mur, si uno basilica statis
honestamur,diligenter obstruari vidimur, coli.temio Tum, σ non occupatorum amicorum est ista assiduitas,
quorum cε a bonis, bene sicis deess no sol t. noli igitur eripere hune inferiori generi bominsim fructum os cij, Cato sine eos,qui omnia a nobis sterunt habere ipsis quos aliquid,quod nobis tribκere posiint. si nihil erit praeter ip-- ρνμm suffragium tenue est, si ut si fragossur: nihil us- litu gratia: ipsi deni que,ut solens loqui,non dicere prono bis, non stondere, non vocare domum siuam possunt: atq;
haec a nobis petunt omnia,neque ulla re alia,quae a nobis cose Muntur,nisi opera sua copensari ρκtant posse. ita legi Fabiae, qua est de numero siectatorum, σ s. C. qModest L. Caesare consilite factum, restiterunt. nulla est enina poemi, qκα possit obstruantiam tenuiorum ab hoc uetere instituto Usiciorum excludere. At stectaculabam tribu sim dasa σ ad prandium uulgo uocati. Etsi hoc factum
a Murena omnino, iudices, non est, ab eius amicis autem more cr modo factum est: tamen admonitus re ipsa recordor quamum hae questiones in senatu habita punctorum Mobis, Serni,detraxerim. quod enim tempus fait,aut nom
305쪽
RATI .s , ne liberalitas, non fuerit, ni lacus re is circo, infro daretur amicis, re tribulibuι haec bomines tenuia rei prinum ne dum qui ea μου tribulibuι Moere militum, speqnebantur v
proclum fuerum Dei locum tribulibis suis dedisse r
quid statuem ita uiros primario3, Mi in Circo totas tabese tribulium musa comparabunt haec omnia sidiatorsi,stectaculorum,prandiorum item crimina a multitudine in tuum nimiam diligentiam. Serui,eomeria fiunt: is quibus tamen Murena ab senatus auctoritate defendisuri quid eis nim sinatuι num,obuiam prooe,erimen putat ρ non sidmercede; comisce. num sectari multosρ non sit condu-
Elos : doce. m locum adstectandum dure, aut ad prandium inuitaret nim sed nusto,pasim. quid est uulgot. uniuersos.non igitur,si L. Natta,'mmo loco adolescens, qui quo animo iam sit, σ qnalis vir futurin si uidemus, in equissi censuriis uoluit esse, et ad hoc offrisi necessitudinis, m ad reliquum tempusvariosuMid erit eiuι nitrico fraudi,aut crimini: nec, si uirgo Vesta lis, huiuι propinq; 'cr necessaria, locum suum gladiatorium concessit huic, n Ο illa pie feci oe' b a culpa est remotM. omisma haec sunt officia necessariorum,commoda temiorum,
maria candidatorum. At enim agit musin a stere, erStoice,Cato: negat verum esse, allici beneuolentium cibor negat iudici- hominum in magistratibuι madandis eον riipi uoluptatibus oportere. ergood cenam petitionis mus
306쪽
PRO. L. MURENA . I r m perium, summam auctoritarem, in gubtrnacula reip. petas 'uendis hominum siensibin, T deseruiendis animis, er adhibendis uoluptati in t utrum lenocinium,i quis,a Prege delimia iuuentutis,an orbis terrarum impe irium a populo R. p tuba3t Horribilis oratio: sed eum usus,
vita, mores,ciuitas ipsa restuit. nes tamen Lacedaemonῆ, auctores istius uuae, ars e orationis, qui qκotidianis epulis in robore accumbunt, nes uero cretes,quorsi nemo Ppavit inquam cubans, melius, quam Romani homines,
qui tempora Molκptatu, labor us distertiunt, rei'. suas
retinuerset: quorum alteri urio aduentu nostri exercitus
d leti ,alteri,nostri inperii praesidio,disciplinam sua ,
legesq; construant. Quare noli α'maiorum instituta , quae res ipsa pκblica,qna diuturnitas inperii comprobat , nimium seuera oratione reprehendere. Fuit eodem ex st dis uir eruditus apud patres nostros, o bonestuι homo, em nobilis, Q raero.is,cum epulum Q axinus Africani,patrui sui. nomine populo R. daret, rogatin est a Ma QMmo, ut triclinium sterneret, eum est Tubero eiusdem
Afri ni Fororis filia. atque ille homo eriata simus, aestoricis, strauit pellictilis haedinis lectulos Pumicanos, o exposuis uasa Samia: quasi uero esst Diogen/s Cγnicissmortuuι, non diuini hominis Africuri morςbm aretur:quem eum spremo eius dis Maximuι laiaure gratias egit dijs immortalibus,quod ille uir in hac rep.ροuρs m natus est: cesse enim fuisse,ibi esse terraru -- pemisi, uti ille est.buius in morte celebrodagrauiter tulit prpulus R.banc peruersam septiua Tuberonis:itus homo integerri us,ciuis optimus, cu est L. Paulli nepos,
P. Africam, ut dixi brarii flius, bis batinis pediciali prae
307쪽
tura deiectus est. odit populus R . priuata. luxuria publica1nognificentia diligit: non amat profusis epulas,sordes etsi manitate matto minus: distingκit ratione officior ii, oc temporii, uicissitudinem laboris , ac Rcluptatis. Nam, quod ais nulla νe allici hominum mentes oportere ad ma gistratum mandandum,nisi dignit ire: hoc tu ipsi, in qua Amma est dignitas, non serua . cur enim quemquam, ut studeat tibi, ut te adiuu et,rogadtrogis in me, ut mihi praesis,ut committam ego me tibi κid tandem fistuc me rogari oportet abs te,dn te potius a me,ut pro mea salute labore, periculuci; suscipirat quid, quod habes nomen clatorem'in est quidem sessis, ' decipv. nam si nonum appellari abs te cives tκos honestum est,turpe est eos notiores esse seruo tκo , quam tibi: sim etiam nor istamcn per monitorem appellanaisi micur non an e petis,quam insusurratat aut quid,cri admoneri tamen, quasi tute noris,ita salutas' quid posteaquam es designatuue,multos saluta3 negligemius t haec omnia ad rationem ianitatis si dirigos recta plint, se perrin dere ad disciplinae pracepta Melu,reperiatmur prauigma.
Pare nec plebi R. eripiendi frκctus isti sunt ludorκm, gla
diatoru conuiuiora , quae omnia maiores nostri comparatier ut nec cundidatis illa benignitis adimenda est,quae liberitate magis signiscat, qκam largitionem. At enim te ad accusandum res'. adduxit.Credo,Cato te isto animo, atqpea opinione uenisse: sid tκ imprudentia laberis: ego quod scio indices, cu amicitiae dignitulis L. Murenae gratia facio,tume pacis,otij,concordire,libertati, salutis,uita denis omniis uestrum mussa secere clamo, ars obtestor. Audite,audite consulem,iudices: nihil diium arrogantiIM.ta tis dicam, totos diei, ait noctri dou. cogitantom . MAM
308쪽
PRO. L. MURENA . I sis L. catilina remp. de 'exit, auli contempsi ut ea copia, quam secum edaxit, si hanc ciuitatem oppressurum arbitraretuν tinia patet illius sideris contagio, q uam qκf- quam putat: ad plures pertinet: insus,insus, inquam essequus Troianus,aquo numquam, me consale, dormienses opprimemini. Quaeris a me, quid ego Catilinam metuam lmihil, curaui, ne quis metueret: sed copis illius, quaι hic uideo, dico esse metuendis: nec tam timendus est nune exercitus L. Catilinae, quam isti,qui illim exercitum desieνκisse dic tur: non enim destrueruns, sed as isto in ste- eulis,dis insidiis relicti,in crepite ais in ceruicibus nostris restiterunt. bi σ integrum consulem, bonum imperatore, natura, o fortuna cκ rei'salute coniunctu,dest
ei de urbis praesidio, cr de custodia ciuitatis uestris semet ijs
ieci in campo, debilitaui in fro myre' etiam domi mea saepe, iudices bis uos si alterum con alem tradideritis, plus multo erum uestris siensentiis, quam 'is gladiis consecuti . magni interest, iudices, id quod ego multu repugnanιibnsegi,dis perfeci, esse kal. Ian. in rep. daes consules. nolite destrari,mediocribres consilitis, ant usitatis κhης, aut lege improba,aut perniciosa largition auditum aliquando ali 'κod malum reip. quaeri. inita sunι in bac ciuitate consilia,
iudices, urbis delenda,ciatu trucidandor u nominis R. expingnendi. atq; haec ciues,ciues,inqua si eos hoc nomine api dari sit est de patria sua σ cogit an ,σ cogit merunt.boru ego quotidie consilijs occurro,audacia debilito celerinsisto sed κος moneo,iκdiceum exitu est ia meus co datus et nolite mihi subtrahere Mimriu mea diligentiae: lite adimora in ni uri. cclis tradere incolarum ab Hi ramis re
309쪽
RATIOrkκlis dependendam. atque ad haec mala, iudices, quia
accedat aliud, non uidetist te,te appello, cato: non ne prosticis tempestatem anxi tui t iam enim hesterna concione intonuit uox perniciose designati tribuni collegae tiarcontra quem multum tua mens, multum omnes boni prinuiderunt, qui te ad tribunatus petitionem uocauerun/. omnia, quae per hoc trienninum agitata fiunt iam ab eo tempore, quo a L. catilina, cn. Pisone initum cenis
silium senatus interficiendi scitis esse, in hos dies, in bonunsis, in hoc tempus erumpunt. qui locuι est, iudices, quod tempus , qui dies, quae nox, cum ego non ex istorsi infidηs ac mucronibus non solum meo, sed multo etiam missu diuino consilio eripiar, atque euolim neque isti me meo nomine interfici, fed uigilantem consulem de rei' praesidio demouere nolunt. nec minus uellent, Cato, te
quoque aliqM ratione, si possem, tollere: id quod, mihi
crede, er agunt, O' moliuntur. uident, quantum in te sit animi, quantum ingenis, quantum auctoritatis,quantum reip. praesidiij. sed cum consulari auctoritate, e a xilio si oliatam uim tribuniciam uiderint ; tum se facilius inermem, debilitatam te oppressuros arbitra tur . nam, ne suffciatκr consul, non timent: uident in
tuorum potestate collegarum fore: si erant sibi Silanum, clarum uirum, sine collega, te sine consule, remp. sine praesidis obhci posse. bi, tantis in resim, tantisq; in Dericuli, est tuum, M Cato, qui non mihi, non tibi, sed patris natus.es, Midere quid agatur, retinere adiutorem,defensorem socium in rep. consulem non cupidum, consulem , quod maxime tempus hoc postulat, fortuna constist tum ad amplexandam otium, scientia ad bellum gerin
310쪽
PRO L. MURENA . Iq3dum, animo , usu ad quod uelis negotium . quaquam huiusce rei potestos omnis in uobis sita est, iudices: totam
remp. uos in hac caussa tenetis, uos gubernatis. si Lxatilina cum suo consilio nefariorum hominum, quos secum eduxit, hac de re posset iudicare, condemnaret L. Murenam: si interficere posset, occideret. petunt enim rati nes illius , ut orbetur auxilio rest. At mi atur contra suum furorem imperatorum copia, ut maior facultas. tribunis pc detur, depulse aduersario, seditionis ac d scordiae concitandae. idem ne igitur delecti am plissimis ex ordinibus bonestissimi atque sapientissimi uiri iudicabili, quod ille inportunissimns gladiator, bo s reiρ. iudicaret mihi credite, iudices, in hac ca se non Aolum de L.
Murenae, Rerκm etiam de uestra salute siententiam feretis. in discrimen extremum uenimus: nihil est iam, unde nos rejiciamus, ant ubi lapsi resistamus. non solum nuenda non sum auxilla, quae habemusr, sed etiam nouasi
feri possit, comparanda hostia est enim non apud Anienem , quod bello Punico grauissimam usum est, sied in urbe , in foro, dij immortales, sine gemitu hoc sci non potest) non nemo etiam in illo sacrario reiρ in ipsa,inqκam,
curia non nemo hostis est. dis faxint, ut meuι coli quis fortissimuι, e Catilinae nefarium latrocinium armatus opprimat ego togatus, uobis bonἡs omnibus adissor bur , bosiquod conceptum rest'. periculum partκri con
silio discutiam, re comprimam. sed quid tandem fiet, si
Me elapsa de mambus nostris in enm annum, qui const-qκitur, redundarint i unus erit consul, er is non is administrando bello, sed in sufficiendo collega occupatuι. hunc iam qui impeditari vit, v