장음표시 사용
101쪽
stipplicio mortis. Quae si ver' est, ct si hominem haereticum occidi tuitum est: id de inde videndum erit num expediet, num ut id fiat, aliquando Ecclesiae postulabit nece sitas. Quod si erit, cum ad episcopos pertineat, unumquemque sui officii commonefacere, iuxta doctrinae sanae rationem, profecto nihil erit ab illorum munere alienum, si quandoque principem, etiam gladii sui adiam Oneant,ad exterminandos verae religionis corruptores; proferen xes cum D. Apostolo: RO . Ministros esse illas Dei in eos qui male agut, nec sine causa gladium portare. Neque enim cum hoc faciunt, fines excedunt crediti sibi ministerii, quo iubentur docere, monere, arguere. Ideoque non dubitauit Augusti-nus Olimpium comitem adhortari, ut leges fCqsaris aduersus gentiles ct Donatistas euuLgaret; potuisset idem prosecto ct ipsum admonere Caesirem, ut easdem conderet leges, quibus coerceretur insoletia schismaticoru. Porro de iustitia qua puniatur morte crime
haereseos, ct an se diximus aliquid, & hie modo non pigeat adi ungere: qui haeresim ae schisma non putet ultimo supplicio puniri sustἡ posse, hunc non intelligere satis, quae horum sceleru magnitudo et grauitas: quanta ad inficiendum pestis: quanta ad Rempu- iblicam fundi tus euertenda vis existat. Quid enim imprimis concipi animo potest haere. si oc schismate grauiust quorum altero fides, qua Deum salutis consequendae rationem Ognoscimus: altero charitas, qua Christo
102쪽
eius p corpori,quod est ecclesia, coniugimur rad: citus ex animis euellitur. Fides iustitio ac spiritualis in nobis a d fici j sundamentum exi iti t. Haeresis hoc sublato fundamen io,via inanem pietatis imagine dc fallacem virtutis lsimulationem relinquit. Quin dc praeteritia/ aliquando seculis, Ec his nostris inscelicissumis, eo usque progressa est, ut furorem provix tutis Zelo, sornicationes sacrilegas ct adulteria pro thoris immaculatis si honestis, caedes oc latrocin a pro iustissimis animaduersionibus prae se tulerit. Fide religio constat,haeresis ea n lcm cor rumpit.Fides Christi . . in terris fanraba continet, ei adiungit alis nos, haeresis dissoluit eandem, ac dissipati, i Econiunctos. Illa virtutes veras parit ac fouet, hetc studia sancta enervat, vitiorumqr mater existit. In illa humilitas Christiano homine digna conspicitur,qua se in arduis qu: sque suscipiendis diuinae authoritati submit tit: in hae intolerabilis superbia cognoscitur credere recusantis quod non intelligit. F. de Catholica incolumi, reliqua si exciderint,s ς ἐς resarciuntur: haeresis cum fide Cibuertat, tala quam sub laxis vitae principiis, nihil aliud quam salutis desperationem, quarum in ips
est, facit. Quae vero pestis aut celerius inficit, ut suo contagio exitium affert alijs praesentivit Nonne hanc ait Apostolus Cancri tristar serpere 'qui morbos simulatque corporis humani partem aliquam corripuerit, ςontinuo sensim atque occultε in reliquas partes inseri.
ritia que ubi inualuerit paululum,serd tum
103쪽
medicinam paraueris. Sic ubi unumquempiam h*resis vitiarit lubrica deinde in alios fasilitate prolabitur. An non unicus homucio Arius cratiat non una cum illo ipsius haeresis interijt:non longi enim temporis spacio uniuersum prope terrarum orbem in uesit;aulas, tribunalia, florentissimas ecclesias, publica de priuata omnia occupaui t: velut scintilla, cueam diu materies sicca fouerit,repentἡ in maximum totius aedificis incendium exardescit. Nostraς vero cladis nonne perparua in Lu thero initia fuere' collucebat in 'is primum V lut exigua quaedam erroris scintilla,qui si veconspecta est,mox compressa fuisset, non has quas videre cogimur, eςςlesiae ruinas Videro As.l .iεmus. Sed cum ille maledicti Cham eonceptus animo calor,ille pestilentissimus haereseos ignis sensim de paucorum in pectoribus aler tur, O incresstens viciniora quaeque corrip ret, continuo sape etiam ad dissitos velut rdentes flammarum globos quomuit, continuo spargi ista es, miscerique incendia lon- late , coeperunt.Nam quoniam ecclesiasti- eis de Catholicis institutis difficultas Ec aspe- .ritas atque amaritudo quaedam visa est corruptis mentibus permista esse,aduersa vero mura facilitate, leuitate, voluptate condiebantur;illis offensi, his deliniti plerim rapiebam
tur in praeceps: dc bonorum verorumq; speciet falsi,mala pro bonis, falsa pro veris, noxi pro salutaribus passim amplectebantur. Itarique permulti homines in vitia proni,& qui. . bus aures ad noua audienda pruriebant, no.
104쪽
uitioru error uvenena sibia diaboli ministri, propinata,auidε celeritet hi susceper ut,sust pia de hausta intimis visceribus co ceperunt,
concepta usum firmata, tanta nunc inhaereccunt tenacitate, ut eximi nec authoritate nec Tatione posie videantur. Qua autε sit haerelis
turbulen ta quanta quamq; foecunda seditionum ac disiiciorum parens q vis in illa infit ad bellorum ciendos motus, ad regna collidεda dc perdeda,ad misceda turbandam omnia, sis nostrum hoc suo tepore no suo dano, aut certὸ sin egrauissimo animi dolore experitur. Neq; vero ligo nunc primum facit,sea natiua
hoc illius ingenium csse, ex praeteritis cogia scitur aetat: bus. Quantum enim calamitatis in orbe Christianu invexerit dogmatis Aria ν-ὸλ in ni sustepti O,scriptores veteres memoriet pricis,is , s. diderunt.Tune enim no solum paruae res, sed etia maximet labefactatet sunt. Nec tantum infin i tates,cognationes, amicitiae, domus, veruetiam urbes, populi, prouincit, nationes, Vniuersiam postremo Ramanum imperi u fundiatus concasTum de emotu est.Nam p cum prophana ipsaAmanoru nouitas,velut furia queda,capto prius φmni uimperatore,cucta deinde palatii culmina nouis legibus subiugasset, nequaquam deinceps destitit uniuersa miscere atq; Vexare, priuata dc publica , Tacra pro. phan ad onmia: nullum veri ac boni gerere
discrimen ,sed quoscunque collibuasset, tanquam de loco superiore percutere. Tunci λ meratae coniuges,depopulatae viduae,propha
Atis virgilies,dilacerata monasteria , distur
105쪽
bati clerici,verberati Levitae, acti in exiliu Cacerdotes,oppleta sanctis ergastula, carceres, meta ita qu orum pars maxima,interdictis urbibus pro rufi ait extorres,inter deserta, spe luncas, seras, saxa: nuditate, fame,si ii affecti, contriti Sc labefacti sunt. Atque haec omnia
non ob aliud, ni si prosecto, dum pro caelesti
dogmate, humanae superstitiones introduc tur dum bene fundata antiquitas, scelesta noilitate subruitur: dum superiorum instituta violantur, dum rescinduntur scita patrum, convellun tur definita maiorum, dum sese intra sacratae atque incorruptae vetustatis castissimos limites, prophanae ac nouellae curiosi talis libido non continet. Quid vero de Donati starum immanitate multa commemoret cum enim iam sese nonnihil eorum rumi sic set rabies,atque ab eorum saeuitia in aliquantam hibertatem populus Christianus respirasset multim eorum qui prius illorum partibus adhaesisten ad Catholicam reuerti velle
coepissent, tantis repentὸ sunt odiorum stimulis incitati, ut contra eorum insidias apertissimaque lauerocinia vix ullae ih locis Eccl ' siae possent esse securae vix Vlla via tuta, qua iter agerent, quicunque aduersus eorum rabiem pacem Catholicam praedicarent , eorumque dementiam perspicua Veritate conuincerent usqueadeo prorsus non modo laicis , vel quibuslibet clericis, sed ipsis quoque Episcopis Catholicis quodamodo proponebatur dura conditio . Aut enim tacenda erat
Veritas, aut ςorq' immanitas perferenda.
106쪽
M DE UNICA Tam si pE aliti eiusmodi frustus nobis haere
sis peperit,ut ubi talia facta non sint,non voluntas defuisse, sed facultas abfuisse credenda sit.Saruire Donatistae liquando se nolle dicebant, ego vero inquit Aus.) non potuisse. arbitror . Nulla bestia si nemiriem vulneret, propterea mansueta dicitur, quia detes dc ungues non habet.Hoc igitur crimen tantae in pietatis plenum,ut ipsius pietatis fundamen. tum radicemque tollat tam p stilens ac perniciosum,ut nisi attentissime quisquam cauerit, procul p separepur, in periculum perdendae salutis adducatur : Hoc tam inquietun
malum,turbulentum,rerumhi mutationis uidum,non exilio,rion vinculis,non faculi tum amissione,non omni persequutione,adeoque ipsa morte dign*m censebimus t Ergo puniuntur isto modo homicidia, adulteria, furta: sola sacrilesia impunita rςmanebuno Quid quod facultatibus exuantur, quod supplicijs excruciati summa aequitate necenturis id nos permovebit;quod vero simpliciorum animos mortiferis suasionibus perdiderint, pro nihilo putabimus' Cur indisnus videatur morte corporis, qui animi frauissimam C .P δεν mortem intulerit sed hominum multitudor' non in corde cor,sed in oculis habet. Si enim g GP ' sanguis exit de corpore mortali , continus, δην - quisquis aspicit exhorrescit: si vero i pace Christi praecisae animae atque separatae,in hq resis vel schismatis sacri lesio moriutur, quia
non videtur,non plangitur. Imo vero mors
107쪽
.ctior iure eo usu erudinis deridetur : se limmines sumus, Is solis,quae sub sensus cadunt, permovemur. A morte inquis) ac persecuti ne dignissimos quidem confiteor, sed hae in ferte cuiquam ob sc Ei sima aut haeresim, hu manae pote sta tis esse, id vero pernego. Quid igitur inquam)el quod in epistola ad Roma c., cnos Paulus ait Omnis anima potestatibi sub- . Iimioribus subdita sit, non est enim potestas nisi a Deo , quae autem a Deo sunt, ordinata , , funt Itaque qui potestati resistit, Dei ordina tioni relistit. Qui autem resistunt, ipsi sibi da mnationem acquirunt. Nam principes non sunt timori boni operis,sed mali. Vis autem , 'non timere potestatem bonum sic, de habeabis laudem ex illa . Dei enim minister est tibi in bonum.Si autem malum feceris, time, noenim fine causa gladium portat. Dei enim ministerest, vindex in iram ei qui malum agit. . Cum igitur apertissimὸ his verbis gentium Apostolus,diuini tus tributam affirmet primcipibus potestatem supplicium de iis sumen di qui malἡ fecerint,tota in eo posita quaestio est, nihilne mali haereticus aut sthismaticua faciat.Nisi autem malum esset, atque id quidem grauissimum schisma facere, non diuti inis in litteris legerimus Dathan & Abyron, cum se schismate ab reliquis segregassent teluxae hiatu deuoratos caeterosque omnes qui illis consensissent, igne de medio ipsorum exiis sente,consumptos .Quo quidem tam praesenti horrendoue supplicio declara um est,quantis illi ultimis supplici js resoruentur,quibus, um
108쪽
cum eodem in scelere sint, patietissimὁ tamuin hac mortali vita parci tur.Si nihil mali haereticus faceret, non Hymenaeum/Alexandrium,qui circa fidem naufragium fecerat, Apostolus Sathanae tradidisset, ut discerent no= blasphemare.Quodsi malἡae sceleratε pro sus & haereticus & schismaticus facit, timeat Vterque principis potestatem, non enim sin. causa gladium portat, minister enim Dei est, vindex in iram ei qui malum agit. RectE UM tur D.Augustinus errenet potestatessinqui tincum schisenaticos persequuntur, ea regula se defendunt,qua dicit Apostolus: Qui potest is ,. xi resistit,Dei ordinationi resistit,& ea quatia, in ' semel retulimus. Rectεct Bernardus pr'nunciat satius esse ut gladio coςrceantur,illius videlicet qui non sine causa gladiu portat, qua, in suum errorem multos traducere permitta. - tur. Ac de iustitiae quidem ratione satis. id
quiem aliquando opus facto sit, quid p expeta diadea prudentiae subiecta quaestio est. Na vel pro haeret XX rum ingenijs doctrinarii; perue nriri, sitate et dro temporiam conditionibus mois hoe et minor adhibenda est coercio. Augu-Fet e. mium quidem ipsum fecit olim experien
d. 2.ca. I . tia hac in causa prudentiorem , cuius
ocilla sententia est : Cogunt sepe dura, uersas inuenire medicinas Va- i u riorum experimenta morborum.
109쪽
IvXIa νζ ersim recepram ce Republica definitionem nos
Gnstare Rempsi sicarasine cosensu popul; in una eundemθ; veram religionem. CAP. D. Is Sicut iustitiae ratis ne qua Restalicanis en, po Alatvt Deosque bonos era religione deferatur .itapostulare miam, ut eius dehonefationes atque inituri, quae ficti. falsis religionibus irrogantur, letibur penalibus propulsem tur. C A P. III. In I ca religione catholica concordiae pars. publici vinculumpraecipia consistere, requestaιο gro hinia per turbari. CAP. I ID. aes sed σfamiliam inter domesticosperturbari.
Obediemiam Ive lardas in Republica debetur, maximὸ soluinouae religiρnis, praejertim Ῥι ninc es eitu
110쪽
iuxta sic ripturassancta hoc esse debere studium priuia
rum chrainanorum, πι nica in republica, eque cathota a Romana religis otiiseM. CAP. IX. sε dissoluunων argumenta quaedam, o ratisne scripturis De perita, quaest adicta c uestire 'rideantur. A P. X. christianorum principum exemplis iactitatur Putam. fuste in Ecclesia perpetuum t unica religio Catholica L mana,quoad poster,inrublico suo exercitio retineretur. CAP. AI. absciam Ecclesiasticorum praesulum pertinere, M triscipes commoneantur,atque intestigant bui muneris es, ii per eos unicaberuetur religio,quiusdam exemplia pytes M. CAP. x11. 9ι