Tractatus de irregularitatibus Bartholomaeo Vgolino iurisconsulto, ex Monte Scutulo dioecesis Ariminensis, ac Barbiani archipresbytero autore. Ad forum conscientiae, pontificium, ac ciuile perutilis

발행: 1601년

분량: 295페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

De Irregularitatibus deisndentibus a viiijs animi sine peccato habito respectu ad Neophytos Cap. II.

Tribus praemissis iarn,ut polliciti sumus, Ν, quis irregularitates inserat, di idcirco, quae efficiens irregularitatis causa sit , e plicemus . t In qua quaestim breuirer concludimus ius ipsum canonicum, id est ius positiuum Potificium irregularitates omnes, inserret non enim per sententiam ab homine hodie inserutur . Quod autem verum hoc sit, Praeterquam quod supra praemissiam est,

omnes irregularitates a iure positivo elle , hac una solidiori ratione probatur, quoniam ius ipsum canonicum infert omnes Irregularitates, quae sunt aut a vitio animi,aut corp ris,aut famae,aut rei,ut prubauimus: at omnes irregularitates sunt aut i vitio animi,aut corporis,aut famae,aut rei, ut supra praemisimus, ergo omnes irregularitates a iure positivo inferuntur . Hoc autem, ut speciatim

magis probetur, iusque speciei irregularitates explicabimus et hac enim ratione quid una quaeque fit,habebimus, εἰ a iure positivo

omnes emanare probabimus.

Verum, quod vividimus species primariae irregularitatis quatuor sunt , de singulae subalte mae; habent enim de ipsae alias sub se species t ideo prius de irregularitate animi, eiusque speeiebus, deinceps de aliis tribus , agamus. Id quod ut dilucidius fiat, summatim prius,qui hac specie irregulares sint, ponamus, deinceps sigillatim singulas species ι ς plicemus. t irregulares igitur sunt.

N eophyti,d baptismum disserentes,

Iltiterati,

Persecta lenitatis defectumpatientes,

Eapietati ab Hereratas atiquando, Iterantes baptismum,aut ordinem, Haeretici,Scolymairci, vos via, eorum - ών, autores, Exercentes unctiones ordinum, quos non

haben ex oescio. Per silium promoti, Ordinem furnia adepti.

Uno die plures ordines sacro vel minores, ct unumsaerum adepti.

Susicipientes ordinem ab Disceto, quir nuntiauit Disiopamher dignitati.

posita ela degradato.

cesura 1rretitus diuina celebras ex o eis. censera irretis in ordinemseu cipiens. Diuina gycia celebrans in loco interdicto. Delicta grauissima notoria commitentes. Hae sunt irregularitates, quae sub proposita specie sunt dest, quae a vitiis animi proii. ciscuntur te quibus singulis agendum est, de prius deprima S U N N I N pistus quid sit. a Neopbtus unde dictus sit. E Neophytis acturi quoad ipsorum irregularitate, ut dilucidior eorum cognitio habeatur, haec contemplabimur ..Primum quid sint . Deinde,unde dicti. Tertio, quot eius species, ecde qua hic agatur. Quarto an irregulares sint,&,esto sint,quamobrem: Quinto,iquo irregularitas haec tollaturii Quoad primum igitur t Neophytus est is, qui nuper in aliquem locum adscriptus est. vel dignitas sit,uel congregatio; ει hoc si generatim nomen hoc summatur. Si vero speciatim, Ac vi ad rem nostra pertinet, accipiatur, Neophytus est is,qui ex Iudaica lege, Mahu- metic.i Ethnicave nuper ad fidem accessit ac baptismo initiatus est, quasi nuper in Ecclesiam plantatus, atque insitus, ita habetur in Concilio Niceno,quod resertur in c. r. d. 8.εe dixit id Sanctus Gregorius relat.in c. a. ea. 'd.ει in Summ.ubi Glosis id not. de Couar. in

Prima conclusio,& Dia2 .in Prax. Crim. Ca

regularitate p. s. De Neophytis, & Maira.de

dosin Tractatu de si .grat.in tit. Dispens tio cum neophytis; n munis denique DD. sententia haec est,de qua testatur couar.ibid.ι Dictus est autet Neophytus αλ το rios graece,quod significat nouum latine, & l verbo graeco cpta, quod significat latine Planto, de nofidem,ut voluit Syl. in verti. Neophytus,&ita DL . antea allegati concludunt e sed iam

tertiam quaestionem aggrediamur: id quod in seq.probabimus.s U N N A.

hic agatur. LI.

- Quoad tertiu, scilicet quot neophytoruΥ . species sint.S. Gregorius rela.in c.fi.d. 8.sensit duas esse species,prima eorum,qui nuper ad fidem couersi sunt; alteram eorum,

qui in religionem aliquam ingressi sunt, qui de nouitii dicuntur , idem sensit Glossi

sum.

42쪽

De Irregularitatibus Tra

sum. ibi.Ma l. ve ro eod. ca. I l. tertiam addit, alia Concilia relat.a Couar.in citat. Clement. scilicet eorum,qui,cmn laici sint, millisque di- vnic. r. par. 3.1.nurner. 7. degeneratim dela-sciplinis imbuti, sine deb1tis interstitiis ad sa- eris ordinibus sensit quoque S. Gregorius mcros ordines assummi volunt; immodiqisarta cap. fin.ead.d. 8.& DD. denique omnes an speciem addit eorum,qui de laicis statim cano te a allegati commianiter id concludunt in ininici fieri nituntur. tio capitis huius. Si ergo neophyti ad ordines Quid igitur concludendum p Sinim voca. non admitti intur,ergo irregulares sunt; nambuli sequamur, in quacunque re quis noulis irregularitatis effectus hic est, ne affectus ipso sit,neophytus dici poterit; at non idcirco om- ordines suscipiat. Nec repugnat ratio contranes irregulares sent: quod ad rem nostram igi ria: id enim diiuno spiricii DAum est, di idciuetur attinet, Neophytus ille proprie dicitiir qui co in alios,nisi ea ratione vocentur, trahi non cum christianus non esset,sed aut iudaeus, aut debet argument. F. sed di quod principi,in In-Τurcha,aut Saracentis, aut ad Qtruriam Ethni stitui.de ivr.nat.gent. 8e ciuil. I ro regula igi- cu baptisino nuper initiatus est, ut in initio tur habebimus neophytum irregularem ella: ι huius Capitis probavi mus. Una ergo species a lid quod pluribus rationibus factum est; tum erit,de qua hic agimus; nam irregularitas hic ne superbia elatus, quasi eo christiana religio conlideratur,quae impedit, ne ordinem susci- egeret. in laqueum incidat Diaboli , ut dixit

elat,non autem alia ratione: eteni in nouitius ApollOlus incitat. loco, e talosI.Sunam. di. 48. in aliqua religione non excludetur a susceptio tiun quod, ex quo nouitius in religione chri-

ne ordinum de laici,qui interstitiis temporum stiana est,nec eius praecepta edoctus, cum aliis non interiectis volunt ordinem suscipere non se facile non consormabit , nec edocere alios ob hanc,quod neophyti sunt,excluduntur, sed poterit,quod absurdum est, ut scilicet, qui ad ob aliam irregularitatem,scilicet,quia illitera- huc discipulus non est, aliorum magister fiat, ii sunt, vel quod vetantiir per Trid.Syno.Sess. vi resertur in Summ.e .distinct. Ee iacit ea.

a .ca.q.de re Tm. Non igitur ad rem species r.di. s. de multa congesta a Couat. eod. s. a.

iis faciunt.Sed de quaestione hac tertia satis; ia num. 7. in principio.

quartam aggrediamur. Haee autem regula , ut excludantur Ne

phyti ab ordinibus , locum habet etiam in S V M M A. in minoribus ordinibus, ita dixit Couar. in eode. F.numero T. versic.Secunda conclusio,& Bora Nev ti irregularessunt:qua regula,quo quepa gas.de Irregular p. s. De Neophytis num.9.6cteat, declaratur. Syl.in verb. Neophytus. a N pDti cur irregulares sint. Seeundo locum habet etiam in prima ton-3 Neophrti irregularitas qua raticine tollatur. sura,vt dixit Syl.eo. Quare,quod, qui clericiis Neophytus quantum temporιs fulse debet christia non est, neficii capax non esse potest, dc cle-uus,quo polytordinitas ιmt ara. Heus quis fit per primam tonsuram , quam Neophytus suscipere nequat, ob eam rem nec 3. II. i ad beneficium admitti poterit; nam nec ad se-ν ς Quarta quaestio est,an Neophyti irregu cularia munera admittitur,ut asserunt Couar. v. lares sint,in qua quaestione videbatutu, ibid.& Dia2.in sua Prax.crim.canomcap..M. cendum ipsos irregulares non esse; nam numero 3. Beatus Ambrosius, cum nondum esset bapti- 3 Excipitur tamen primo, t vhi Romanus zatus, in Archiepiscopum electus est, ut habe- Pont. ciun hoc dispensaret hoc enim potest, ut tur in c.statuimus 3.e contra,ct in ea.neophy- dixit Borgas. d.numer q.& num. II. in fine: tus di .si.6c tame Archiepiscopus quis este no idque merito, ex quo enim cum quocunque

potest, nisi prius ordines suscipiat, ergo Ethni irregulari dispensare potest, propterea quod

clauius, nodi erat Sanctus Ambrosius ad ord, irregularitas de iure positivo est, argum. ca.isnes admitti possunt,statim atque baptismum qui,de sentent.excomm.lib.6. citi iuri ipse pra: susceperunt de idcirco irregu lares non sunt. est,e.proposuit de concess. priberu& cum hoc Atqui contrariam sententiam sequi debe- dispensare poterita muri lcilicet Neophytos irregulares esse: Be Secundo excipitur is,qui iam diu baptiza- ad ordines admitti non debere. Nam .primo tus estinam hie neophytus esse desinit, ex quo id prohibuit Apostolus ad Timoth. i. capie. r. iam diu christianus est;cessante enim causa es ibi enim recensens qualitates,quibus affectus sectus cessare debet,c.cum cessante de appell. esse debeat,qui ad Episcopatum vocatur , in I l.adigere.,.quamuis F.de ivr.patron.atque schis enumerat hane, ne sit neophytus . si ad asseruit Couar.eod. 3.1 nu.7.vers. Tertia con- Episcopatu in igitur Neophytus admitti non cluso,de Borgas. p. .de neophytis nult . Ia.&debet ergo nec ad ordines s prohibito enim Diar.e .cap.nu .veri. Poterit tamen Ne

consequenti, dc antecedens prohibitum esse phytus,& Decius in c.cum te e rescript.t AtintelIigitur. Prohibuit etiam Nicena Synod. . qui quatum temporis ad id postulabitur, de in ne ad Episcopatum, cerdotiumue hic admit- christiana fide versatus hic esse debebit non. teretur,ut refertur in cap. I.d. qt. sicu t etiam speciatim id iure cautu est.DD.allegati cocta

43쪽

d ut in arbitrio Episcopi id versari,qui arbitrahitur ipse, an claristiana doctrinam adhuc imbiberit, ac pijs,sanctisq; moribus imbutus sit, di idcirco an catast cessent,quamobrem excludebatur ab ordinii susceptione, di facit c. neophytus d. 6 I .Ec c. I. dist. 3 7. Ego autem sectuor opinionem praedictor u,vt in arbitrio Epistopi collocatum id sit,& ipse arbitrari debeat,an talis sit, qui in clerum recipiatur, ex quo id iure

causis de off. dele g. Sed hoc in prima tonsura; at in reliquis ordinibus intersiitia temporum seruabutur,quae a Trid. Syno. praetcripta sunt

si neophyti idonei erunt, ad ordines admit

tentur.

Tertio excipitur,vbi quis,& si a iudςisSaracenis, turcis, ethnici suς natus est, infans tamen bapti sinum se Pepit; hic enim perinde habebitur, atq; si a christianis ortus esset, ex quo prima christianae religionis rudimenta imbibit,& non alterius religionis, quamobrem statim atque ad idoneam aetatem peruenerit, Ordines suscipere, dignitatesque Ecclesiasticas consequi poterit,atque sic asseruit Couar. eod.

b. versic.Sexta conclusio. nume. 8.ec Uia Z. eod. cap. 22. num. 8. versic. Secundi autem, quandoquidem Neophytus hie proprie dicendus non est,& idcirco dispensatione nulla hic eget. Ex his iam patet postremum, quod expli- eandum proposuimus, a quo scilicet irregularitas haec tollatur; nam a Romano Pont. tantum tollitur, ut ait Nauar.in Man.Cap. 27. numer. acis. in fine utem ipso iure cessantibus causis , quamobrem prohibebatur Neophytus,

quo minus ordines susciperet, intercedente tamen declaratione in hoc Episcopi. Et de hae irregularitate hactenus . Uerum quid de iis, qui susceptionem baptisni dister ut, in mortis periculo ipsit in se teipiunt , an irregulares sint. Hoc in seq.explicabimus.s V m N A. t Bapti num differens,inis periculo mortis emst tutus baptimumsscipiens amo quando irregularissi. a Dipensare quis possit eum eo,qui baptimum dist lisios baptigandum curauit metu mortis. 3. III. r P tQuaestio haec nobis proxime,pposta e F. plicanda est,an qui differunt suscepti . . nem baptismi,& deinceps in articulo mortis constituti eum juscipiunt, irregulares sint.

Hanc quaestionem posuit Gratian.d. 7.quam nos ut dilucidiorem reddamus,duo praemittenda sunt. Primum quomodo hi antiquitus nominarentur: alterum, quoniam in plures sententias quae stio haec accipi potest, in quam hic

aceipiatur.

Quoad primum igitur stiendam est hos cib

nicos appellari consueuisse, & hoe ob eam rationem,quod morbo affecit, de senecussitate quodammodo compili si in lecto baptietati es-lant ; clinicienim dicti sunt a verbo Graecoaλira, quod lectum latine significat, atque sic Euseb. laribit lib. 6. Histor. Ecclesias quem refert,ac sequitur Couar. in Clem. vn. de homic. g. l. F. 2. num. 6. ver sic. De Neophytis.

Quoad secundum pro certo habendum est locum non habere hanc quaestionem, nec di- tari de iis,quia Iudaeis de aliis ethnicis orti sunt; nam ut proxime vidimus,vel sani baptismum suscipiant, irregulares sunt, ut antea probauimus. Secundo disputari in iis,qui ex christianis orti sunt id quod hinc probatur; nam aut de iis quaestio elle debet, aut de natis ab ethnicis, de huiusmodi; non enim tertium datur. De ethnicis esse non potest , quandoquida ob aliam causam irregulares sunt, ut vidimu S. ergo de natis a Christi fidelibus accipi debet; valet enim argumentum a partium cnumeratione,argum . in Institui .de oblig.quae ex quasi contract. dc de obliga.quae ex quasi desict. Tertio,etsi in his locum habet,non tamen in omnibus; nam primo locum non habet in infante. qui in aegritudine bapti sinum suscipit, ut sensit talo is in c. I .ead. d. 37. quandoquidem in hoc cessat praesumptio,quod ex necessitate, & mortis metu bapti sinum potius suscipiat ex quo rationis usu caret, de ob quam rationem adulti it regulares sunt. t tem locum non habet in adulto, qui baptismum idcirco distulit, quod non habuit,qui ipstim baptizaret, di idcirco ipsum non suscepit,vi pote, quia turcis captus it puer, di adultus factus ad Christianos rediit,&ad sum mani locum non habet in iis,qui baptismum distulerunt , propterea quod qui eos baptizarent, non habuerunt.

Locum igitur habebit in adulto,qui a chrisianis natus est, N. noluit unquam baptizari, nisi in aegritudine constitutus,& ita disputauit Gratian.e ad. dist. 37. His praemissis an irregulares hi sint, videamus. Pro certo igitur habebimus aduItos, qui baptismi susceptione indistillerunt, dc in aegritudine constituti se baptizandos curarunt, hos irregulares esse, ita habetur in c. I. e .di. si quis in aegritudine constitutus fuerit baptizatus. dicitur enim ibi, presbyter ordinari non debetinon enim fides illius voluntariaued ex necessitate est. Ecce hie conclusonem propositam aperte probari; si enim hic prssbyter ordinari non debet, qui in aegritudine constitutus baptizatus est,ergo differens bapti sinum usq; ad eum casum est irregularis:enectus enim Pprius irregularitatis est prohibere quem ab ordine,ut in initio diximus,atq. sic DD.concludunt, Borgas. in Tractatu De Irregu Iar. in tit. De differentibus ba plietari usque ad mortem. Ec Couar.eod. F. 2.num. 6. versi De Neophytis.& Syl. in ve. Irregularitas. q. a edi Ange L

Tollitur

44쪽

De Irregularitatibus Trin.

a Tollitur autem irregularitas haeci Romani sint adiunctiones,quas obhe habent,&in hae

Pon.auctoritate, hoc dubitationem no habet. sententiam accipit etiam in citaticap. illitera. Tollitur etiam ipso iure, si hic baptietatus, ubi tos Hugutio, quem refert,ac sequitur Nauar. conualuerit,piE sancteque vixerit, ut habetur in squando except. 13. de rescript. Quare, in eit.c. I .disi. 37. ratio enim quamobrem re- qui fidei rudimenta nouit,legere. scribereque pellitur est haec,quod fides huius non volunta- scit, esto ad primam tonsuram suscipiendam ria,sed ex necessitate esse existimatur, ut dicia haec sat sint,&literatus dici possit, ex quo haeetur ibid.&idcirco sipoliea, ut christianum de solum Trident.Synod. in suscepturo primam cet,vivat,tollitur ea praesiumptio, de impedime tonsuram requirit quoad scietiam, ut habetur tu cessat ergo&prohibitio cessare debet: hoc Sess. 13.de reform. cap. q. ad minores tamen ortamen Episcopus arbitrabitur, an iis moribus dines, maioresque suscipiendos, quod alia re- sit,ut ad ordines admitti queat ; sicut etiam si quirutur,illiteratus hic dicetur.Haeduae igitur necessitas clericorum adsit,ut habetur in eode illiteratorum species sunt: N: in utraque sente- c. I .id quod etiam in Episcopi arxitrio colloca tiam hic accipitur, ut videbimus. tum esse censeo, ut de Neophytis supra dixi . Qnoad tertium , an irregulares utriusque Hodie tamen in his regionibus, quoniam cie- speciei sint,insequenti expIicabimus. ricorum paucitas non est, ut ait Borgas. incit. Ioco,dispensandi ratio haec postrema aut nun- S U M H A. quam, aut raro locum habebit: Sed de hae specie irregularitatis hactenus; ad alteram tran- I Illiteratus,claia omnino lite a non mum, triregula stamus. rus.

a Dctensare eum illiterato obcopiis non potest.

De Illiteratis,&eorum irre 3 P. Orecinii tenato umuinium illotest,σgularitate. Cap. III. Illiterari ordinem uscipiunt.

a Illiteratorum quot species.

laritatis animi est illiteratu. rar qui enim illiterati sunt, ad ordines suscipiendos admitti non debent, ut videbimus: quam rem ut dilucidiorem habeamus, haec contemplanda sunt. Primu quid sit illiteratus. Deinde quot eius species, di in quam sententiam in re nostra accipiatur . Tertio, an irregularis sit. Quarto,esto fit,quamobrem. into,st quo iv regularitas hrc tollatur: haec primaria sunt hie explicanda.

t Quoad primum igitur'illiteratus est is,qui

Iiteras nescit,seu sine literis est i componitur enim ex propositione hac in, quod significat sine,vel non, de literatus,idest Non literatust dictio enim illa In, ut grammatici docent,adiuncta alicui adimit id,quod ponitur ab eo,cui adiungitur. illiteratus igitur id est non literatus. Nec repugnat loco literae N .positam esse alteram litteram L. id enim fit,ut cacophognia evitetur,idest malus sonus,ut grammatici etiam id docent. Illiteratus igituras dicitur, quisne literis est. . Quoad secundum'species duae senti nauna est eoru m,qui omnino literas nesciunt: in qua sententiam accipitur a Glolsin c.illiteratos d. 36.& 1 Glo Linc, praecipimus d. 3 .altera e tum,qui parum sciunt, id est,qui esto aliquas Heras norint,non tamen eas, totve ,quae satis Duas species illiteratorum antea positi-ν mus; iam videamus an hi omnes irregux lares sint. t Pro certo igitur habebimus

eos illiteratos,qui omnino literas non norunt,

irregulares esse. Nam primo id habetur in c.illiteratos dist. 36.iunct.Gloss. Illiteratos, dicitur enim ibi,nullus praesumat ad clericatus ori dinem promouere , qui aliteris carens, sacrist non potest e sis aptus officiis.Haec ibi Gelas. Pa. pa.Si as ordines igitur promouere quis no de-rbet illiteratos,ergo illiterati irregulares sunt; essectus enim irregularitatis est,ut quis ab ordinibus arceatur, vi cap. I .diximus, di quoniae

de illiteratis simpliciter ibi agitur, ergo pro prie,seu in potiori sententia accipi debet,& sic de iis qui literas nullas omnino norunt, rgu.l. quaeritur.Εde stat.homin.& l.non aliter.m deleg. I. proprietas enim verbi illius Illiteratos hoc significat. Idem habetur in c.praecipimus, ibi Aut ignorantem literas, di. 3 .ec in ca. I.d.

s.atque sic DD.communiter concludunt. Innocen. in cap.cum nostris nume. I. de concessi praebend. Rebu Lin Prax. benefi .in tit. De clericis, Sca quita&quom . creent. numer. Is

nari,ilc Nauar.in Man.cap. 27.num .aos. de in c. si quando excep. II. cum multis sequent. de rescript. Id quod probatur etiam ratione;nam ordines conseruntur ob hanc rationem, ut functiones eorum ipsos recipiens exerceat: hinc

ostiariatus ordo dum consertur, hac ditatur. Sic age quasi redditurus Deo rationem pro ijs rebus,quae his clauibus clauduntur. In lectoratus

45쪽

8 Bartholomaei

tus traditione Aecipe,&esto verbi Dei relator habiturus, s si deliter, Ae utiliter impleueris onscium tuum,partem cum iis, qui verbia in Dei bene ministrarunt ah initio. ln exorcistatus . Accipe ,& commenda memoriar,& habe potestatem imponendi manus super energumenos sue baptietatos, siue catechumenos,& se in singulis ordinibus functiones aliquae percipiuntur. Si ergo ordines ob eam rem conseruntur , quo eorum functiones quis exerceati eas vero exercere non postit, qui om nino literas non nouit, ut per se constat ; ergo literarum prorsus

ignariis,& sc illiteratus, ne inutilis potestas illa ordinis apud ipsum sit, ad ordines suscipiendos admitti non debet.

pis est tradita, ergo dispensare eum illite Fatis e Episcopi non poterunt, ut DD. conam n niter

concludunt.

Quoad Romanum poni. uero ' diuerti DD. sententiae sunt. Turre Crem .ine. si in laicis. d. 3 8. firmiter concludit nul Iam dispensationem cadere poste super omnimodam ignorantiam in lacerdote,& hoc ob eam rationeni, quod de iure diuino est, ut sacerdos scientiam habeat,vi habetur apud Oseam cap. . Ac simititur eum Diaet .vbi ipsum etiam refert in I ra .

Crim. canon .cap. 2 l. de Ma I. de Irregularitate cap. 32. num. II. vers. Hic autem desecti slib. t . idem sensit Felin. in cap. inquisitioni nu- me P. . de sentent. ex comm. nam si Romani sQuae regula loeum liabet non solum in maioribus ordinibus,verum etiam in minoribus, di etiam in prima tonsura, ut habetur in c. fin. de tempor.ordin. lib. 6. N apud Trid. Synod. Sessa 3. de resorm. cap.q.cturi seq.x Atqui t an cum hoc dispensari potest, ut ad ordines admittatur quoniam quaestio haec de Romano Pontifice,& de Episcopo fieri potest, ideo quoad Episcopum pro certo habendum est ipsum disipensare non posse,nec ad primam tonsuram mam sic habetur in ea. non confidat d. o. ibi Uel sine literis,& ita iacit. Innocent. in c.di Iectus filius. num . . vers. Et not.

uod Episcopi, ibi Item eii penitus illiterati,

II .nu. 2. de Addit. ad eum in verb. Dispensare episcopi,de Nauar. in Mari eod. cap. 27. nume. Ios. veri .secundo. iunct. versi. Quarto, nam

inquit in hae irregularitate solum Romanum Pont.dispentare. Non ergo Episcopi dispensa

ne depra sumpl. 8e ita DD. communiter concludunt,quae conclusio, & ratione probatur . Nam,ne illiteratis ordo conferatur,communi iure prohibitum est, ut supra vidimus, at iuri communi Episcopi sit biecti sunt, . I.& c. fin. de constit. de c. ego de iureiuriergo dispensate eum his Episcopi nequeunt. Confirmatur Pa- . tio haec, quoniam,ne illiterati ad ordines admittantur, per concilium Trid. prohibitum id etiam est Sess. 23.cap. cum seq.& ca. II. cum tribus sequent. de reform. ergo hac quoque ratione cum illiteratis Episcopus dispentare nopotest; nam contra constitutione Concilii Episcopi non dispensant:nisi expresse id ipsis concedatur, ut tradidit Glois. communiter receptis in cap.cum dilectus in verti. in .Etate de elect. quam sequi tu . Se plurimum commendat , Ecquotidie ad id allegari testatur Abb. num. Io. vers. Not. tamen Gloss. v bi&alias plures ad id citat immo nee I egatum Romani Pontidposse concludit,quin nec Romanum P t. facile contra Concilium dispensare Abba. ibid. ait viden. Ex quo igitur & per Concilium id utum est , nec dispensandi facultas Epist

lyont. pro illiterato scribat, credit ipse obediendum ei non esse ob eandem rationem, quod vitium illiteraturae de iure diuino est. Haec opinio non mihi omnino satisfacit; nam si irregularitas hae de iure diuino esset, non imprimeretur character ordinis , sicut non imprimitur mulieri δε et,qui baptismum non siis pittat si illiterato huic ordo conseratur,ordinis characterem recipit; nemo enim id inficiabitur,ergo vitium hoe de iure diuino non videtur. Praeterea irregularitas omnis i iure positivo est, ut communiter concluditur in c. is qui, de sente. excomm . lib. 6 ergo super eam dispensare Romanus Pont. potestinam iuri positivo ipse praest,c. proposuit de concess. probend. alioquin irregularitas haec a iure postiuo non esset. Noigitur opimo hac omnino mihi amplexanda

videtur.

Quare contrariam sententiam,vi Romanus Pont.dispensare cum hoc possit sensisse videtur Nauar. in Man .cap. 27. numero zo . cr si. Secundo dico; nam ait raro, aut nunquam

in hoc defectu directe Papam dispensare,qua uis sic indirecte dispensando super aetate necessaria ad discendunuidem inquit in e si qua-do excepi I9.de rescript. Ex quibus apparet. Romanum Pontificem dispensare cum hoc pose; nam non dicit simpliciter Papam disipensare non posse, sed raro aut nunquam dispensare. Quid igitur concludendum Ego sic distinguendum censeo. Aut quaeritur, an Romanus Pont.dispensare possit,ut illiteratis ordo sine peccato conferatur;& in hoc casu ob rationes iii initio huius quaestionis allatas, id posse censeo;& multo magis si indiret e super aetate, ut dixit Nauar. Aut quaeritur,andispensare possit ut illiterati iam ordinibus initiati ordinum functiones exerceant, & in hoc

casu, si functiones eae sunt, in quibus cognitio literaru aliqua requiritur, dispensare cum his non posse sentio,& hoc ob id,quod de iure diuino, & naturali impedititur, nec potest in hoc desectum Summus Pont. supplere; qua enim ratione fieri potest,ut ego legam, si legere nesciam In hoc igitur casu dispensatio non crabiturn prior sententia locu habebit. In hae igitur quaestione sic concludendum cen o. Verum

46쪽

De Irregularitatibus ΤαA. D

A Verum i quod diximus ab illiterato ordi- etiam Sequi aliquas habent, sed non sufficiennem suscipi,an id ratione probetur Et aucto . tes,ita interp tantur Gemin.& alij, quos re-Titate, de ratione probari concludo. Auctori- fert ac sequitur Menoch. de arbitriiud. Iibri 1. late,quoniam id inquit Innocen. inca. cum in cent. s. s. 2 s. num. o.& Nauar.eOd. Sectin

Cunctis num. I. de Hectoque ni sequitur Dia2. do id probatur per cap. fi n. de aetat. & qualit. Od.cap.niIDI. a. vers. Si autem carens literis,& ubi Episcopus depositus fuit, qui consessus est Additio ad eum in litera E, in verb. Reeipit se grammaticam n liquam didicisse, nec etiam Characterem,& Maiol.eod. num. l.&Gemi. legisse Donatum ,& tamen existimandum est Philipp. Franc. dc Ancliaran. in cap. fi n. de tem legere eum saltem se tuisse. Si ergo deponitur, m. rdin. lib. 6. communi S denique D D. sen- ritu iam ad ordines admisius est ob id , quod tentia haec est. Ratione id etiam probatur,quo scientiam ad suum munus pertinentem no haniam per bapti sinum imprimitur characterm bet,ergo multo magis excludetur, qui iam ad deIebilis, ut asseruit Trid. Synod. Seis. 7.de sa- ordines admissus non fuit. l. patre surioso. de Cram.canon. 0.quo charactere habilis quis e D iis,qui sunt sui, veI alien. iv. c. quemadmodum ficitur ad reliqua sacramenta recipienda , ut de iureiur.ergo talis irregularis est, ex quo ad tradunt DD.S. Tho. Dom. bot. Pet. Sol. de alii ordines no admittitur. Postremo id habemus a me cit. in Trae .de sacram.cap. I 2.ergo, quousque character ii Ie remanet, habilis temper quis est ad ordinem recipiendum, nec ab extrinseco ullo impediri potest,nec etiam intrinseco vitio, modo recipientis voluntas non repugnet: at character ille deletri nequit, ut proxime diximus, ergo quis semper habilis erit, esto literis careat, ad ordinem suscipiedum' uare ob hanc postremam rationem omnis irre

gularis ordinem suscipit, si ei conferatur, ut infra id alibi diximus. Et de his hactenus; ad alteram speciem illiteratorum transeamus.s V N N A. a Illiterati, vi eam literaram cogestionem non ba

bent,qua ad ordinum,quos recipere volunt , fu mones exercendas Onsatenorregulares sunt. a Scientia qua requιraturin νno Poque ordines

scipiendo. 3 Dispensare cum illiterato,qui non omnino illiter

tus e hqui possit.

. II. Secunda species illiteratorum est eorum, . qui esto aliquas literas norint,non tamen eas habent, quae pertinent ad functiones ordinum exercendas,quos suscipere volunt: iax igitur videamus an & hi irregulares sint. t Procerto igitur habebimus de hos irregulares esse. Nam primo id sensit Innocent. in c.cum in

cunctis do elect. num. a. nam ait peccare eum,

qui non habet scientiam saltem competentem recipiendo dignitatem, vel officium, quamuis ex causa cum his dispensandum dicat.Si ergo eum his,qui scietiam lufficientem non habet, ex causa dispensandum est , ergo irregulares sunt,etiam qui aliquam literarum cognitione habent, sed non sufficientem; non enim dispensatione opus esset, si irregulares non essent; irregularitas enim dispensatione tollitur: idem

sensit Nauar.incisi quando excepi. I 3. de re

script.& hoc per c. illiteratos d. 36. nam ibi illiteratos ad ordines non admitti concluditur,de illiteratorum nomine non solum compraehen duntur,qui nullas omnino literas norunt,uerit apud Trid.Synod .nam Sess. 23. de reiurm. m. q. prohibet , nequis prima tonsura initietur, qui legere,de strabere nescit, fideique erudim

ta edoctus non est,ca. I I .ne ad minores admittantur,qui saltem linguam latinam non intelligunt;cap. I 3. ne subdiaconi, & Diaconi ordinetur,qui in literis instructi non sunt, & iis, quae ad ordines exeroendos pertinent; capit. Iq. ne ad presbyteratus ordinem quis admittatur, qui idoneus probatus non sit ad docedum ea, quq scire omnibus necessarium est ad salute ,& ad sacramenta administranda; Sessi ra.de resor.c. a. phibetur, ne quis in Episcopia assumatur,qui non sit magister, siue doctor, aut licentiatus in sacra Theologia, vel iure canonico, aut probatus idoneus ad alios docendos publico alicuius accademiae testimonio. Si ergo admitti non debent ad ordines ,qui scietiam iam dictam non habent; ergo,esto aliquam habeat, inhabiles sunt,& idcirco irregulares. Non esti situr quod in hoc casu quicquam dubitemus, sed pro certo habendum est & hanc illiterat

rum speciem irregularem esse.

Atqui quae scientia in singulis ordinibus reis quiritur,ne irregularis sit Z item quis eum hoc dispensare potestt . . Quoad primum ' DD. varia loeuti sunt,

communiter tamen concluditur eam scientii

requiri, quam ordo postulat, & quae pertinet ad exercendas functiones ordinis, quem quis

suscepturus est; nam Innocent.in cit. c.cum in

cunctis nume. I. inquit eam scientiam requiri, quam postulat locus,dignitas , bc ordo,ad que assumitur,eundem sequitur Abba.ibi,num. 44

de communiter DD.ut testatur Nauar. in ea. siquando.excepi. I .num. I.dere script. Ec Addit. ad Dia2. in Prax. Crim. Canon. P. II. in verb.ordinari,& Maiol.de irregular. lib. I .ca. 31.eandem doctrinam tradidit S. Thom. p. r. q.76.art. 2.ab omnibus recept.in resp. Omnes

tenentur scire ait enim ibi ea, quet sunt fidei; ερ uniuersalia iuris praecepta , singuli autem ea tuae ad eorum statum,vel officium spectat. Haec ibi S. Thom. Hanc doctrinam ego etiam sequor; tum quod Trid.Synod.eam sentit in allegat. locis tum quod ratione non caret: nam ordinea

47쪽

Bartholomaei Vgolini

ordines ob hane rationem conseruntur, ut alibi dixi in th, quo eorum iunctiones quis exerceat;it,qu, eas ignoraret, exercere ipsas non post et, quamobrem ordo ille in hoc quodammodo inutilis esset,& frustra; at Deus, & natura nihil frustra operantur. Merito igitur scientiam hanc habere quis debet, quam ars postula quam quis prolitetur; no enim si in ea quis

erret excusatur, arg. b.praeterea in versi. Imperitia. in Instit. de leg. aquil.cuin simil. citat. ibi

a Glossi . . .' ε 3

At in singulis ordinibus est ne speciatim magi prascriptum,quae scientia requiratur 3 Plane sic a Trid. Synod. in allegat. locis proxime. Qui ergo primam tonsuram suscipere vula, fidei rudimenta scire debet,necnon legere , &scribere,ut habetur ead.Ses 23.cap. q. ut minores ordines, saltem lacinam linguam intelligere,eadem Sess. cap. I I. Subdiaconi,& Diaconi, multo magis instructi esse debent literis ea. 13.ead. Qui presbyteri esse ,edocti esse debentea,quae omnibus scire necesse est ad salutem,

necnon sacramentorum cognitionem habere.

quo populum sibi creditum erudire possint ,

lacramentaque administrare ead. Sesicap. ra. quamuis in hoc casu Episcopus cautior esse aebeat, habito respectu ad populum, Eclocum, cui praesbyterum praeficere vult; maior enim scientia in sacerdote,qui in Urbe est, requiriaturiquam in eo,qui in villis; qualis enim popuIustalis &sacerdos esse debet. sicut di qualis grex,& talis pastor, ita Malol .de irregular.li . I. cap. 3 1. num. 9. Immo sunt aliquando quaedam loca in sylvestribus regionibus, de mon tanis, ubi nemo vir literatus, vel ob aeris insalubritatem, vel ob beneficii inopiam esse vult. Quare tunc Episcopus cogetur mittere minus literatos cap. priscis iunct. Gloss. d. s. re facit c. I.d. I. ubi propter raritatem hominu in P mittitur, quod alias non permitteretur.Eccie sat antistites igitur in his casibus faciles erunt in scrutinio, dc examine, ut ita dicam, ne contingat populum quempiam pastore carere. Innumem tamen illiteratorum non habentur, si lango usu didicerunt, qui ad ipsos pertinent, ut sensit Abba. in c. fin .n utra. 4. de aetat. & qua liti Episcopus autem, quod non istum iurisdictione sori conscientiae, sed exterioris exercere debet,nee non functiones ordinis, ut sacramentum confirmationis sedc ordinis conferre, consecrationes quasdam tam rerum, tum personarum facere, verbum Dei praedicare, ut id probaui in Tractatu de Simonia Tab. I. capit. s. merito Trid.Syno. ut magister, vel doctor. aut Iicentiatus in sacra Theologia, vel iure canonico esset, vel publico alicuius academiae te stimonio idoneus ad alios docendos, sanciuit ead. Sess. 12.cap. a. Haec est igitur scientia, qua speciatim scire quis debet, cuicunque ordini initietur,atque se Addit. ad Dia a. etiam dixit cap. M .in verti. ordinari, ibi Hodie autem exsecro concilio, de MaiOl. ζω. cap. num. 3. Tem pestate nostra tamen non video id seruari, sed admitti eos qui minus idonei sunt. Quare,qa tacetur, plane hos irregulares non esse censeo. ex quo,etsi iure cautum id est, consuetudine

tamen non seruatur, arguisc. 3. 3. leges .Lq.S

Ium igitur irregularitas in prima lpecie locii habebit. Saluo semper Sanctae Romanae Ecelesiae iudicio. uamuis peccent, ut permittunt se minus idoneos prum Oueriinec non promo

uentes.

Uuoad alterum' quis dispensare eum hoc possit. Romanum Pont. tantum id posse cocludendum est ob rationes allatas in priori specie irregularitatis . Nec repugnat quod R buff. ait in Prax. bene si . intit. de cle. 3c aqua b. dc quom. creen. nu. 29. posse Episcopum cum

iuuene dispensare,qui modicam scientiam habet ob spem suturi studii ad primam tonsura; nam hoc ante Trid. Synod. verum esse potuit; at hodie, ex quo ipsa Sanct. Synod. etiam in prima tonsura scientiam praescripsit, qua praeditus esse debet,qui eam si siepturus est,ab ea non discedemus, de ita Addit.ad Diar cod. ea. ai. in verti. Dispensare Episcopi in litera D. ibi, Hodie tamen. Non repugnat etiam,quod dixit Menoch .eod. num .s 8. ubi sentit Trid. Synod. permittere Episcopis, ut possint dispensare ad minores ordines cum iis, qui adhuc latiis nam linguam non intelligunt,ubi expedire Eoclesiae videtur ob verba illa, Nisi aliud Episcopo expedire magis videretur; nam verba haenon referuntur ad ea verba remota, inui sal tem latinam linguam intelligant,sed ad proxima illa, Per te inporum interstitia ; duo enim ibi tradit Sanct.3ynod. Primum ut ordines minores iis conserantur, qui saltem latinam lin .guam intelligunt. Alterum, quCniam minores ordines quatuor sunt,ut non uno tempore, sed interstitiis temporum. Sicut igitur illud saltepertinet ad illa verba, Latinam Iinguam intelis ligant,qua dictione significatur omnimodo voluntatem San. Synodi fuisse, ut linguam latina intelligerent, ita vers. ille Nis aliud& ce. pertinet aci ea verba, Per temporum interstitia . opinio igitur Menoch. recipienda mihi noli videtur, quandoquidem usu etiam recepta non est, nec dispensant in hoc Episcopi, sed in in terstitiis temporum, Ze ita etiam seruatur, Nita reperij postea inter praetari Nauar. eum canonem in cap. si quando.eycep. I I. nume. 7. in

fine de rescript. opinio tamen Menoch. habere locum potest in eo qui linguam latinam intelligit, sed non persecte. Immo mentem S. Synod. fuisse sentio, ut dummodo quis simpliciter verba intelligat, ut pote Epistolae, Euangelii, catechismi,& huiusmodi sat esse; ut enim p-fectam linguae latinae intelligentiam habeat , plus operis,ac studii requiritur. Et de hac quaestione hactenus. Tollitur etiam ipso iure, ubi scilicet sicientia adii enit. Atqui an beneficile eelesiastici capaces sunt in sequenti explicabimus.. SVM-

48쪽

Dei Irregularitatibus I rin. II

irregu Iaris beneficiorum ecclesiasticorum capax non est,ut infra suo loco videbimus, ergo prorsus illiterato beneficium conferri nonaeia

x flenseti eollatis prorsus illiterasofina Mn valet. a Laicus beneficii eces .capax non est. 3 Beneficii collatio noa omnino altiterato ficta o

valeas.

6 inmaeorum,qui indendaeeipiant ordines, σὲ neficia.

I Pisa, era inciuntur conserentes indigris ordianes, oe beneficia. MII. Quaestionem hane explicadam nobis pro M. ximEproposuimus, an illiterato beneficium ecclesiasticum conferri possit, &Collatum an valeat. am quaestionem ut dilucidiorem habeamus praemittendum est disputari,ubi benedicium,quod consertur ecclesiasticum est,uel sit beneficium, quod potestatem ordinis, de iurisdictionis tam fori contentiosi, quam conscientiae habeat, cuiusmodi sunt Eei scopatus,& Archiepiscopatus: vel sit benes cium, quod habet potestatem ordinis fori conscientiae tantum, cuiusmodi sunt parochiales ecclesiae; vel sit beneficium,quod potestatem nullam habeat,sed totum onera quaedam spiritualia, cuiusmodi sunt canonicatus, capellae,altaria, neficia simplicia ; necnon pensiones. raro titulis dantur . In his igitur casibus o haec disputatur, non autem in pensi mbus,quae pro titulis non dantur. Secundo disputari posse in illiterato penitus,& in illiterato,qui penitus illiteratus non est , sed tamen idoneus iudicari non debet ad beneficium,qcrei consertur. Quare nos in utroque casu quaestionem hane disputabimus,& prius in eo qui omnino illi te ratus est, id est, qui neque legere, neque scribere sit.

et Quoad quastionem hane igitur ' pro certo

habendum est huic nullum beneficin m ex dictis conserendum esse, ει collatum ab inferi re Romano Pont.non valere. Et hoc ob has rationes. Primum, quoniam hic elericus essen potest, nec in e Iericorum numerum adscribi debet; vi enim id fiat,legere saltem, de scribere debet,idest haec scire, ut sanciuit Trid. Synod Sess. 23. cap. de resarm. quo primam tonsuram suscipiat qua in clericorum numerum usadscribitur, ut habetur in caerim contingat de et aetat.& qualitat.'at,qui clericus non est, neficii reclesiastici capax esse non censetur,ut tradidit Glossita cicum adeo in verti. Nec clericus de rescripti& ibi noti Abba.num. p. versie. Sed quiro,ibi. Nam beneficium, di in c.ex Iiteris de transact-tit ut inquit Re ff. in Prax.

i 3. aut omnes laicos beneficiorum ecclesiasticorum incapaceSesse concludunt, ergo Vim Helaicus etia sit beneficii capax esse nequit . Secundo probatur id,quoniam illiteratus hie irregularis est,ut in hoc capite probaulinus; athel; ει fieonseratur,collatio non valebit, atque sic concindunt Dia n Prin. crimis canon. c. II .num. q. vers. Si ino omnino illiterato, ubi uosdam alios idem fetitientes refert, & Adit ad eum in litera H. Ac Nauar. in c. si quan indoexcepi. I a. qui opinionem hanc commune sentit de rescript. Ec facit pro hac sententia ea. cum in cunct. .fi. & c.dudum de elact. viden. Ab hae igitur sententia non discedemtis; nam nec per triennium beneficium possidendo co-Ioratum titulum consequitur, ut ait Addit. ad Diar .ibidem. Excipitur tamen, ubi, qui iIliteratus nuc est, olim tempore,quo beneficium ei collatum est, literatus erat; nam hie s legitimc benescium adeptus est,beneficium ei retinere licebit,es casu aliquo, utpote morbo literarum cognitionem amittat, ita Additio ad Dia2. ibid. di facit tit. de cler. aegrot. vel debilit. sat enim est, ut habilis quis sit tempore acquisitionas beneficii. Facit quoque l. patre furioso.is. de iis, qui sunt sui,vel alien. tur. & e luemadmodun .de iureiur.Quae diximus autem locum habent et, si hie illiterariis primam tonsuram haberet,Ecidcirco esset clericus; nam & in hoc casu in ha-hilis est ad beneficia. Secundo exeipitur,ubi literas interim didicit,& is, qui beneficium contulit, voluntatem non mutauit; nam pristina collatio taetra voluntate reuiniscit,ita asseruit Addit. ad Diax.

in Prax.Crim. anon. cap. 2I.in litera H. vers.

Secundo singulariter limita. Tertio excipitur,ubi Romanus Ponti sex elihoe dispensaret,condonando ei tempus ad distendum. Et de hae specie hactentis. Quoad alteram vero speciem illiteratorum, eorum scilicet, qui legere , di scribere sciunt, sed tamen scientiam idoneam non habent ad ecclesiam gubernandam , que et collata est,an collatio facta valeat Praemitto his collati nes Episcopatuum , Ec e lactiones ad ipsos factas ab inferiote Romano Ponr. non valere . Primo per c.cum in cunctis. fin. de elect. naibi dicitur,qui indignum ob aetatis,scietiae, vel natalium defectum eligit, ea vice priuari eligendi facultate, di ad alium ipsam deuolui . Si ergo,ubi quis eligit indignum ob defectum

scientiae,ea vice deuoluitur electio ad alium ipso iure,ergo electio non valet. Idem habetur in c.dudum I. d. nam ibi habetur electionem eius,qui electionis tempore defectum scientis patiebatur, inutilem esse, & ita noti Abba .ibi, num. 8. Praemittoetiam, ubi a Romano poni. collatio facta est,ipsam valere. His praemissis 3 trestat,ut videamus, ubi collatio aliorum beneficiorum ab inseriore facta est non idoneo scie

tium, semiunt ipsam non valere, sed contrariuconsuetudini,

49쪽

consuetii dini, Sc praxi tam antiquae,quam n ux,tam Urbis,quam Olbis esse,ut valeat, ut testatur Nauar.e .no enim si mediocrem scietiam habeant ij, quibus beneficium collatum

est,eo priuantur. Et confirmatur per capitu. 6. Sess. et t. le resorm. apud arid. Synod. nam i literatis,& imperitis parochialium ecclesiarum rectoribus,ut coaduitores, vel vicarii dentur, decernit,ergo pro certo habet collationem beneficiorum ipsiis facta valere; nam sic inquit. Quia illiterati, de imperiti parochialium ecclesiarum Rectores sacris minus apti sunt officiis;vel alii propter eorum vitae turpitudinem potius destruunt,quam aedificant: h piscopi et

tanquam Apostolicae sedis delegas,eisdem illiteratis, de imperitis, si alias honestae viis sint,

coadiutores, aut vicarios pro tempore deputare, partemque fructuu in eisdem pro sufficienti victu assignare, vel aliter prouidere possint,

quacumque appellatione, & exemptione remota. Eos vero qui turpiter, & scandalose vivunt tostquam praemoniti fuerint, coerceant,

ac castigent;&, si adhuc incorrigibiles in sua

nequitia perseuerent, eos bene sic ijs iuxta sacrorum canonum constitutiones, exemptione,

de appellatione quacunque remota, priuandi facultatem habeant. Haec ibi: ex quibus proposita conclusio probatur,& eo magis,quod priuandos eos mandat, si incorrigibiles sint,ergo collatio ab initio valuit; non enim locum ha heret priuatio, si prius non affuisset acqui sitio,& adeptio, arg. l. decem. f. de ver b. signis. Quid igitur concludendum Z Ego sentio collationem factam valere non idoneo Omnino, modo ignorantia nimia non laboret; utpote , quia scit ex longo usu sacramenta administrare, quamuis di ciles a uaestiones, earumque solutiones nonoscat;nam hodie videmus beneficia conferri

his per lotus saepius,qui solum nia si e sacrum facere sciunt, cula sacra meta adminiit rare; sed

rationem eorum, quς faciunt, reddere nescitat,& noui ego duobus beneficia collata, quiri xim huiusmodi habebant. Excipio tamen, ubi per concursus beneficium conferretur; si enim minus idoneo collatum sit, aduersarius appellari poterit, ut sanci-uit Pius Quintus in I ulla In conserendis es nesc.eccles. lata Pontificatu siti anno Secundo: hoc enim casu minus idoneus privabitur

Sed de his hactenus. Atqui qua poena assciuntur, qui ordinem suscipiunt, cum idonei non sint, & beneficia ecclesiastica,& qua poena ipsi collatores8Quoadt suscipientes ordines se abstinere debent,& si contrafaciant,deponendi sunt, ita habetur in c. qui in aliquo.d 6 i .ita Maio l. de irregularitate lib. I .cap. 3 a. num. Io. versi. Literatus, quamuis Diax. arbitraria poena puniendos dicat. c. 2I.riri. 3.t Collatores autem ordinum,& ipsi puniuntur,ut habetur in ea. fin. letempor. ordin. lib. s. nam si primam tonsuram

illiterato quis conserat, ab cius collatione per

Bartholomaei Vgolini

annum suspensus est,ut ibi dicitur,ergo mu Ito magis si alios ordines. Quoad poenam vero eorum, qui indigni beneficia suscipiunt priuari ipsis poterunt, argia.

c. fi n. de aetat.& qualit. Collatores vero variis Penis puniuntur, quas refert Rebust . in sua Prax. bene fi . in tit. Ρεne contra colIatores indign is conferentes. Sed de hac specie irregularitatis hactenus, ad tertiam transeamus.

De Irregularitate ex defectu persectae lenitatis, quae oritur ex homicidio, aut membri mutilatione. Cap. IV.

I Irregularitas, qua nasi itur ex defectu perstru knitatis quid sit. a In gularitatu ex dest ita perfecta lemtatis exot

species sint.

3 Irregularitas ex defeetu perfecte lexitatis nasiis io

ex homicissio, membri m Milatione.

4 Irregularitas ex defectu perfecta lenitatis quamobrem sit inducta. Irregularιtas ex defectu persecte lenitatis civ stediba. E R TIΑ species irregularitatis est ea, quaenaseitur ex desectu persectae lenitatis, cuius absolutam cognitione, ut habeamus, haec praemittenda, & con templada sunt.' Primum, quid sit. Secundo,quot eius species. Tertio,vnde nascatur. Quarto,quamobrem inducta sit. ΦQuinto,ex quo nascitur ex homicidio,& me-bri mutilatioue , cuius homicidium esse debeat,& mutilatio. Sexto, ubi nascitur ex homicidio, an requiratur sanguinis effusio. Septimo, ubi ex membri mutilatione nascitur,quid sit membrum: octavo,quae in hominis corpCre membra snt. Nono,quae in hominis corpore membra non sunt. Decimo debilitans alicui membrum, sed non mutilans,an irregularis fiat.Vndecimo, an abscindcns cuipiam digitum,unde irregularis fiatis,cui est abscisus cligitus, irregularis fiat ipse,qui eum abscidit. Quoad primuin igitur . t Irregularitas,quae nascitur ex desectu persectet lenitatis , est irregularitas,quae oritur ex homicidio, membrive nominis mutilatione, ut probabi inns. Posui Irregularitas pro genere Itam enim de hac , qua de alia irregularitate dicitur, quod generis , Pprium est,ut logicae artis magistri docent. Pinitii reliqua pro differentiis quamobrem separatur ab alijs irregularitatibus,quae, ut videbi.

muS, nec ea homicidio, neque ex membrorum mutilauone oriuntur.

Quoad

50쪽

De Irregularitatibus Τract.

Quoad secunditivi duae species sunt.Altera,

quae naicitur ex homicidio :altera, quae nascitur ex membri mutilatione, ut id proxime significauimus,luniodo probabimus. . Quoad tertium tunde nascatur,ex dictis idehabemus, ex homicidio scilicet, aut membri mutilatione, idest ubi quis aut hominem interficit, ut membrum ei abscidit, seu mutila. Nitivi habetur in crin. de hom.lib. 6. inqui madat alinoem uerberari', dicitur enim ibi, licet expresse inhibeat,ne occidatur vllactenus ,-l membro aliquo mutiletur, irregularis erect eur, si mandatarius fines mandati excedens, mutilet, vel occIdat. Haec ibi Si ergo qui man dauit tantii m verberari, irregular I c incitur,s mandatarius aut occidat, alit mutilat, ergo irregularitas haec nascitur ab altero horu ducrutri scilieri aut ex homicidio, aut ex mutit elone; alternatiua enim illa,aut, ex pluri propositis in unotatum locum etia in habet, ut hutetur in , . si plures in Inltu.de haered insiticii

sunt l. eit. ibi a Glo. Ex his duobus igitur id ei faex aItem eorum, scilicetaut ex homicidio,aut membri mutilatione irregularitas h nascietur,& ita inquiunt Gemin.& Philipp. Franc. ibi, se Ancha. idem habetur in Clem. vnaeo. de homici.nam ibi dicitur,si furiosus, aut infans, seu dormiens hominem mutilae, vel occidati

nullam irregularitatem incurrere ergoit tegularitatem incurrit mutilans, vel occidens, si furiosus,aut insans, aut dormiens non sita valeten 1m argumentum a contrario sensu. l. I.Ze ibi DD. ff.de Ostinius. Si igitur ex mutilatione, homicidiove irregularitas haec nasti tu ergo paria sunt hre duo quoad irregularitatem inducendam, scilicet hominem Occidere, aut eum mutilare atque sic not Glos. ibi. In verb. Mutilet,& ibi Zab. Se Ancharan. Ec Coua. 3.p. in initio. nu . 8. Idem habetur in c. I. 3ι ibi not. Abba. Nu. l.de cier. pugn. in diuel. in fine, di in c.in Atchiepiseopatu de rapi. 8c in c. si quis post acce. Ptam .d. I. cum simiI. dc DD amcommuniter id asserunt. irregularitas igitur hac ex his duobus tantum naicitur homicidis,vel mebri mutilatione. Quare vel miraculo quis moria euadat, irregularis non emcitur aggressi r, it

tia est Ana. ibi.Quare etiam si miraculo a. Nihil autem interest, an homicidium publicum,

occultu ve sit nam irregularitas nihilominus contrahitur, vi DD. communiter concludunt, Ac Malalaibue .de irregular.c.48.nu. 1., Quoad quartum t indicta est irregularitas

haec, ut se ilicit quiliomicidium commiserit,

aut membrum hominis mutilauerit ne admindines admittatur. quonia omnes clericorum ordines ordinantur ad altaris ministerium,in

aeuo sub sacra meto repraesentatur passio Christi seeundum illud r. ad Corinth. Quotiescun que manducabitis panem hune, e ealicem bibetis, mortem domini annunei abitisalonee veolat,& ita non competic ei occidere, et effun

dere sanguinem, sed magis esse paratos ad propriam sanguinis eisii fionem cum Christo, ut amitenturopere ruod gerunt ministerio,ita inquit S.Thom. 2.2.q F. ar. a. in resp. At,qui homicidium committunt, aliquem ve mutilant,

hic reserre,imitariq. nequeunt,ut per se paret: ideo iure merito Ecclasia Hiii haec commiti ut,

ordinem suscipere noluit, & si post suinptos

ordines tale quid eommiserint ne eorum fumetiones exercerent. vetuit,& sic irregulares ipsos reddidit. Hanc rationem sensit etiam Romanus Pont. inc sustepinius de homicid. na, cum fures quidam pro rebus conservadis duorum sacerdotum opera intersecti essent, mandat ibi, ut madicti sacerdotes abstineant se ab

altaris ministerio auia constat eos fures eo tra mansuetudinem eccl. ex utriusque ope interemptos. Quod igitur mansuetudinem talia committentes praetore nequeunt, ae lenitat εChristi Domini,cui in altari inserviunt,ob ea rem irregularitas haee imienta est,& ex de se ctu lenitatis perfectae dicta.

3 Ex his iam apparet et cur irregularitas haec nasci dicatii rex desectu perseetae lenitatis. qd

etiam praeponendum mihi proposui. Sed iam ad qui tuam quaestionem veniamus.

eum occidit, mutilaoca Nor rari mutilam Mimgidarissis. 3 2 natum si quis interficiat an ιrregularis sit. Dubitans an abortui causam diamt,alti H qa Fara interfecerat,an ιπePlarusit.

Quinta quaestio est quem oporteat occi-y. disse,mutilassere,quo irregularis fiat . Η te quaestio tribus modis aecipi potest e

primo,an christianus esse debeat, qui occiditur, mutilaturis: secundo quid si mortuum et smutileti tertio quid si nondum natum in aem-ciat.Tres igitur hae quaestiones fgillatim explicandae nobis sunt,

a Quoad primam igitur Τ breuirer coneludi

mus,vel christianum,uel i christiana fide alienum,ut Iudaeum, rebam, de Ethnicum quis interficiat, mutiletve,hunc irregulare esse. Primo, quoniam iura non distinguunt quoad irrepularitaremiam christianus sit nec ne clui occiaditur,aut mutilatur ; ergo ne e nos distinguere debem .arg.I.de pretio. Ede pubi. in re act. Praeterea,qu iam iura, quae loquutur de hae irregularitate, Ium postulae, ut homicidium committatur,tis est,ut homo occidatur, mutilaturve,ut habetur in Clem. vnie. de homiei. ibi Hominem mutuet, vel occidat,& in c. r.in fim de clatapugn.m duel.ergo modo homo simul occiditur, mutilaturue, iere laris efficiturmua titans,aut occid*ns. Tertio quonia sic dicitur

in c.clerlaum, di in c. seq.d. so. nam ibi habea tur

SEARCH

MENU NAVIGATION