장음표시 사용
361쪽
DLCLAM. IX. CLADI TOR evo , tranquilla in sine reprehensione agere vitam, ia
cet confectus vulneribus; et primo iuventae flore fraudatus , periit miser salo meo : at ego , qui de har illi fortunae , quem mors' sibi destinaverae, emissus ludo nocentior, quam venditus: etiam viatico illius in selieis revertor. Placeamus licet nobis sortuna nostra, pater,
X. Si qua est fides, iudices , pudet me contra inducare mea beneficia, nec videor vobis rationem posse
reddere, quod mihi tam parum obiiciatur. Redemptoris mei patri, in pretium meum orbo, egenii, quid praestitit quod pirata capto, quod lanista gladiatori, exiguam
stipem, et cibos semper petendos. Quantulum enim dari poterat, quod non sentiret dominus tam curiosus: de hac re consedistis; hoc concitavit istam iudicii se nam panis datus mendico: et dilatata hac impotentiae
nostrae opinione, videbamur amicos ferro occidere, inimicos fame. Compulemus totam istam meae luxuriae
Hore fraudarius rit Ovidii lib. XΜeti, tμ: Laberis Oebalide , Prima
Iraudata iaMentia. Gllo ov. Invo s. Pr. a fraudatio . usque ad , quem mors. deerant.
an non Sehemam praestaret. De qt avoce vid. M Meton. Tib. 43, et ad Petron. 44; sed retineo scenam . quae hue magis quadrat: seenam enim vo. eat omnem indieii apparatum eteonsensum iudieum, deinde circumstantein patri norum et populi coronam. Vide ad Petron. eap. 33t Com eriit ad hane seenam Trimalehio Mutium.
Menduor es dilata in Lege. mendis , ut dilata hae ete. Videamur. ininio pro fama . notum est: tit enim famaa φημι, ita vinio ab ornor; quod saepe Sueton. Iust. et aliis est loqui. Seirv iso. Partim a edo Claris ima Viro; nam quum in Vo . x . sit, opinio ne rideamur. legerem , et dilata vel dilatata haeo i olentia n is
atrae opinio, ne Mideramur ete. Sparansuit fama, filium divitia non esse irare lauta. ne si abuudaret 'emnia. eriminum horum, enm anmma itivi dia , reus ageretur. Βν m.
362쪽
impensam; nudite summam; et miramini, si hos sum pius ne divitiae quidem sustinent: tanti constat patri captivitas mea , quum tam care redem plus sim. Quo tandem patereris animo, Si delimius adolescens, pra sertim splendidis opibus, vel ex aetate mores , vel exsortuna traxissem, et tempestiva convivia, et pervigiles ludos advocata sodalium turba , solutus atque assuens agerem, tantumque impenderem, quantum non posset te ignorante consumi, quae tamen ipsa boni patres libenter annis remiserunt, quum abdicatione dignum putes, et ultimo patriae potestatis fulmine coercendum, quod mendico seni porrexerim , ut parcissime dicam, quod illi filius misit Z non redempta, meretrix, nou egestum conviviis laenus, non lenonum parasitorumque cara adulatio in crimen venit: cibaria senis nempe unius aetate ac malis consecti. Hoc divitias tuas concutit 8 hociandatam palernis avitisque opibus domum exhauriti sitam avarus es, computa; adhuc de alieno vixi. XI. At haec sortasse, quae circumstat iudicium coro-
Desitim in eonMiDissentis Foenus hie ipsam debet notare sortem. qu sub usuris mutuam filius tam illas aecipit, quae exhausta et absumpta sit in eonvivia. Vide Salm. de Vanr. P. zέ, et de voce egerere vidimus ad deel. S, II. Bu ri. Parasitoriamque Parasitarum Pae, Leid. Priscon tit conetirrit. W. Nempe unitis Mem unius , Leid.
363쪽
DECLAM. IX. GLADIATOR na, et omnis ignara causae turba, magnum nescio quid, et portento simile crimen exspectat. Abdicas me, Pater, tam citot modo tibi ex illa lanesta 'peregrinatione insperatus revertor, unde ut venirem, vix optare potuisti. Nulla adhuc pro reditu meo soluta sunt vota; non percussae diis immortalibus hostiae; redemptori certe gratiam non retulimus. At ego exspectabam, ut des derio incensus affectus vix posses expleri, ut post infaustam prosectionem, velut obiurgatus tanto periculo, nunquam me posthac, saltem peregre, dimitteres: vix
salutatis laribus expellor, et apud plerosque dubitari potest, an admissus sim. An hoc agis, ne quid tibi pra stitisse videatur, qui me redemiti saevus enim credo et impius, et quod maximum omnium vitiorum signum est ingratus beneficia patris non aestimo. Fortasse cui
vitam debeam nescio, nulla est apud animum meum memoria meritorum: miserum me, quod non Possum tantum solvere, quantum accepit Quamquam causas
abdicationis pater altius repetit, et ultra peregrinati nem 'meam inquirit, idque ratione duplici: primum, ut
reum, quem premere atrocitas Criminum non potest,
turba confundat: deinde ut gravius videatur iudicium patris, quum is damnet, qui soleat ignoscere. XII. Cur, inquit, quum ego inimicum haberem pauperem, tu amicum filium eius habuistit Volo, iudices, omissa
364쪽
D3O M. FAB. QVlNTILIA Iomni contentione scilicet sic agere: Peccavi, veniam peto; et errare hominis est, et ignoscere patris: duxit me similis aetas. evicerunt ossicia, cepit fides, amantem o disse non potui: nihilominus satis abundeque Poenarum
est; et si pietatem tuam bene novi, plus quam velles, datum est. Quantumlibet peccaverim, quid amplius iralissimus dominus exigeret 8 ludo ilia satisfeci. Nullumne cladibus meis finem.dari placet' parum est, quod
insanos pertuli fluctus, et saevis tempestatibus commissus, arbitrio veniorum pependi' parum est, quod in nefarias latronum manus praeda perveni, et quae ultima malorum etiam servorum conditio est sine exceptione venalis' Inde me, si voluisset, emere potuit inimicus: parum est, quod me diu piratae in carcere re
lentum, quia redemptorem illis divitem promiseram patrem, in ludum vendiderunt tanquam deceptit quod quotidianae pugnae meditatione tamdiu mori didici tquod compositus, armatus, inductus perieram, si melior amicus fuissem, nisi me nova velut in portu adoria
Duxit me Sie mox, similitudine fagitiorum dueltis. So v II. Dietum , ut O heus passim a Poetis dieitue duxisse feras. de quo vid. Heius. ad Claud. t . in Blas. praefat. ni et illud O.idii VIII Met. . t xa: - Nec mater imagina tauri Ducta itia est. Ei similia passim obvia. BVRM.
Mesrerum otiam Et am deest W. natis in Venale, W. Medi atione 3 Vide Servium ad Virgil. XII Aeneid. . ros , et medita
tionem eo estrem vocant Plinins .
Vegetius et aIii ; mallem vero hie Otistiana pugnae meditatione. Bvari. In eius Indinus, Leid. Pr. .
Aseensius, si non passus su i,sem am i- Cum pro me mori, et ita non aeqrie
satisfeeissem legi hus amicitiae, atque ille qui me hac parte vicit. In portu adulata) Inmman, Leid. r. sec. a Na. U. et iis legebat novius, et exhibuit Obri quos sequuta
365쪽
tempestas paternis laribus extorrem, et necessarii qumque victus inopem , circum ad alienas mitteret domos pudet enumerare Calamitatum mearum gradus, piratam , lanistam, patrem. XIlI. Atqui pars ista criminis, iudices mei, non defendi meruit, sed laudari: neque enim reperio, quid in rebus humanis excogitarit natura praestantius amicitia, quid concordia contra sortunam maius auxilium: nam primum praeter cetera animalia induit nostris pectoribus quandam societatem, quae mutuo gaudere congressu, contrahere Populos, condere urbes edocuit, et quum mentibus nostris varios imposuerit motus, nullum profecto meliorem benevolentia tribuit affectum. Quid enim foret humano genere felicius, Si omnes esse possent amici' non bella, seditiones, latrocinia, lites, ceteraque mala, quae hominibus ex seipsis nata sunt, sortianae accessissent: id quia nimium deo visum est, at certe honestis convenire mentibus, fidem colere, amoris gratiam referre, omnibus temporibus, omnibus gentibus praecipuum et quodammodo sacrum fuit; ne que enim nisi optimis mentibus contingit, ut aut sic amare sciant, aut sic amari mereantur: hoc ego crimen eXpavescam 'Scires quantopere gloriarer, Pater, si cum
GH m in Hie posita est moenia haec, it apud Phaede. Iv. f. se: Galli CX-bebes cireum in quaestus dueere Asi-ntim solebant. Cl. Sehultingius tamen malebat, ad deleto . legere eis mlienus domos: ita Cieer. Verr. III. 26. Ciretim eisitiates Meere; vid. Pasfier.
Mi Manut. ad orati pro Quinctio, ε.
duere rectum, ut Petron. merisnaaesellias eloquentiam in Maere; ubi vide quae notavimus. B RM. Quae mutuo Qua m. , Lil Ra .
Quae hominibus Quae omnibus Io
minibtis. Voss. Pr. Fortianae accessissent Scilicet, ni viderentur eallu fieri, quum ex nobis nata, nostra culpa eveniunt. - eerle AM eerte, Voss. se .
366쪽
M. FAB. QVINTILIAN lamico ego meo redissem: nisi sorte similitudine flagiliorum ductus, turpi me coniunxeram iuveni, quae vita sine dubio nomen amicitiae non accipit: tametsi ad paria ducente natura, vitia amborum convenerunt.
Obiice mihi amicum, et habes maledicendi materiam: gladiator fuit, quare amicus illius suisti' ita, opinor, poeniteti effert te longius dolor; et nimia concitatus ira,
XIV. Non sentis, pater, hoc te mihi obiicere, quod vivam 2 quisquam de illa amicitia quaeri potest praeter pauperem' At ego inimicum habebam illius patrem:
decuerat quidem, simultates, quas maxime Omnium mortales esse voluere sapientes, in his desinere, in quibus nascerentur: nam sic quoque immodicas serit discordiarum sortuna causas, etiamsi non hereditaria subeamus odia, ac diutius inimicitiae maneant, quam inimici. Tamen si quid adversus te ipse commisit adolescens, sit hostis et meus: si innoxius, et omni vacans culpa, charitalem mereri cupit, si nullius me amici si-
Non aeri ρὶ Franeius volebat, non recinit. Tametsi ad paria Ita tamen a. p. d.
tiavi Leid. sec. v s. pr. Amborum nemhabent etiam Gryph. Colin.Vidov. et vereor, ne malam manum passus ait hie loeus, et ex Aseensii emendatione vulgata Iectio profluxerit, quae innulici codiee reperitur. Forte legendum, itimi me eoniunxeram in eni Diae Mila sine dubio nomen amicitiae non cocimtὶ et ita nos ad paria ducente
natura Mitia . elam eonMeneram; vel conMenerat . seil. inter nos. Bu M.
mxime Maximi omnium moria. tium. V. Leid. pr. see. Voss. Pr. Quas omnium mortialium . V M. se . ex quae trupta lectione Ascensitis eollisit. sapientes voluisse inimicitias exerceria nobis. Sed celebratissimum est dictum, inimicitias debere esse mortales, amicitias aeternas, Cieeroni pro Rabir. Post. e. Ia; Livio XL. 4o, et aliis; ita declam. adi7: Non o oriri immortales esse inimicitias ete. Vide etiam Gruterum ad Vellei. I, r. BURM.
367쪽
DECLAM. IX. GLADIATO lius validius amat, qui tandem Vis, Pater, respuam, et iratas obiiciam manus y tu quoque non odisses pauperem , si te amaret: inserit Se, et beneficiis certati lioras adolescentem omnia ultro praestantem; et sic me amabat , quamvis tu esses inimicus patri. Adiice, si tanta in adolescente indoles fuit, quantam nulla unquam cognovere secula, si fides antiquissima, et cum deorum
eootu permixtis inaudita temporibus; si me semper habuit cariorem spiritu suo, etiamne despicienda mihi rarissimi boni occasio fuit' at ego perpetuam quandam mihi gloriam reor, quod ille caelestis animus me potissimum, quem amaret, elegerit, quodque ego sim probatus tanto iudice. Me quoque igitur seret fama pergentes, et amici laudibus illustrior vivam: credet aliquis idem me pro illo fuisse facturum.
XV. Cur quum inimici nos essemus, vos amici suislist aliud hoc loco crimen agnosco: peccavimus enim,
Qui tandem Quid tandem. Leid. ii, o me amabiat Si me, Leid. Me.
Maldius. Ego parum referre arbitror. Rarissimi boni oecasio fiet at ego eum quocumque modo scribas, idem Permetuam crinniam mihi Haeeomitia signi sieet. Vide Ritterati. et alios ad desunt, W. Carissimi. V s. pr. Phaed. I, sab. is, ubi ex Hygia. x86, Elegerit,φιοι ue ego iam Elegerit Vatide amare adduximus. Bunn. ego ε .M. Elesserit. Ego sum προ- Tu quoque Un quoque, Lucas. bviu/, Leid. Pr. fies. Vos pr. Me. Inserit ae Videtur dictum, pro in Ma quoque Θoque deest Vos s. Pr. sinuat se in familiaritatem nostram. Credet aliquis credat aliquis iuem Quo verbo quidem utuntur veterea, pro tuo ete. id. pr. Credat adi- de iis, qui se dolo et astu alienis quid . iudices. O. Lueas. miliis adseribi volebant, ut Ovid. Cur qiatim Qiatim deest . Curnon,
pro cuicumque rei se immiscere Saepe eur. quum amici et c. Vos inimi Di- occurrit. Claud. I in Eule.. 27a: stis; et mox: Quod amici easemur, Quid te, turpissima , bellis δε- φ-m Mos inimici fuistis. seris; vide plura apud Barth. ad Stat. Perea, imus enim P ea rimus h XI Theb., -8. Bvari. Deo, Leid. pr. Pro var. leci.
368쪽
fateor, peccavimus, quod quum amici essemus , vos inimici suistis. Haec, iudices, diutius exsequerer, nisi absoluta essent ipso iudice patre: longum iam istius criminis tempus est; nunquam Obiecit; nunquam excanduit: et quid hoc y inter nos, pater, conveniat, ne si Iongiores repelis os sensas, apud malignos videaris me iratus non redemisse. Sed si quid ante commisissem odio tuo dignum, potuisti me redemptum non recipere: manifestum est ergo te patiente, id est, te volente, amicum mihi fuisse iuvenem: et sane non solus in hac suisti sententia; idem silio permisit et pauper. Atqui si Pars liaec causae, quae consessione longi silentii absinluta hodie in accessionem criminis alterius deducitur, potest apud vos impetrare veniam, facilior certe sequentium ratio est; ille enim sane suerit inimici illius, hic iam est amici paler. Nec ignoro, iudices, quam male ista desenqio de humano genere mereatur, si admiaihil est per se misericordia, ut nisi ulterior aliqua ne. cessitas pudori vim secerit, pro summo crimine damnanda sit minus necessaria humanitas. Ergo si alienum et ignotum, tamen quae publica omnium mortalium, quippe si ab uno parente naturae, cognatio est hominem cibo sorte iuvissem, poena dignum videretur Servasse perituram animam, et ignovisse rebus humanis, et respectu communis omnium sortis, vehat adorato
t r nosci ter, eram eniat, ne, si cita est in Vo s. see. longi res V. o. a. m. ν. m. i. n. redemisse. Quod adeo eoutra est,
Sanesierit) Sane non est in Leid.
369쪽
numine stipem posuisse Fortunae t si hoc crimen est, laudetur ergo crudelitas, nihil habeatur piratis Ianistisque prudentius. XVI. Ferantur sane prolatura humano generi duo exempla, intra tam breve tempus propter misericordiam alter abdicatus, alter occisus. Quod crimen si sa-lendum sit, num animum mihi ipse finxi, aut mea potestate regitur affectust an arbitrio formantis mores
omnium naturae compositus, cum crimine meo natus sum' nam sive caelestis providentia, sive irrationabilis casus, sive assignata siderum cursu nascentibus nobis nocessit , multa varietate pectora nostra distinxit, nec minus numerosas animorum, quam corporum dedit sermas. Sunt quorum mentes etiam nocentium supplicia
confundant, qui ad omnium sanguinem pallescant, ignotorum quoque miseriis illacriment; Sunt contra, qui ne suorum quidem misereantur. Mihi mite pectus, et mollis
luisse etiam Leid. pr. Cl. Schult. volebati Adoriato numiινestmem .f. P nere hie est dedicare, ut saepe veteres: alludit autem ad illum morem. quo stipes diis dabant, vel laetebantitareontes et laetis saeros, de quo vide Cnsauis. ad Suet. Aug. 57 , et Lips. ad Taeit. XIV. IS. Quia ergo rimne Fortura ae ohnnxii sumus, ut communi nomini. hine si misero quis stipem Porrigot, qtia si adorato numine id est Pofit adoratii in numen . dedicat Fortuis ae, et vovet, ut nobis volens Dropitioque sit; de Domine Fortunae. xit omnia obvia is ut vid. Broii L. ad
trio ete. natus sum p Cl. Schult. ma lebat, ab arue trio. BURM.flforet omnitim) β'orae. V ss. 1PC. IIore, Voss. pr. L icas; et Asuetisius more omni iam legit. Cum erimine mμ C. er. modo, V. Consendarat Moerore et tristitia perturbent, vid. austr. ad de l. I. 6.
370쪽
M. FAD. QVINTILIAM affectus ad omnem calamitatum conspectum tremit rnoli me aestimare mea sertuna, pater, non habeo gladiatoris animum. Vtinam quidem mihi causa permitteret sic gloriari; iuvenis conceptus splendidis parentibus, quum solum tam speciosae fortunae crederem fructum, posse ProdeSse, et contra varios mortalium casus quasi portum benignitatis aperire, concupivi quandam immanitatis civicam gloriam, periturum hominem, sive ille naufragio eiectus, sive spoliatus incendio, sive exulus latrocinio erat, naturae Patriaeque restitui. Paria tecum lacio, respublica, quae Propter me unum civem Perdideras: haec me magis decet impensa, quam Vestis, quam argentum, quam ubi laus emitur: ubi e
nim pecunia melius poni potest, quam ubi foenus bonitatis extenditur Z
uum solum Non sesum , Voss. pr. Portum benignitatis verire Iterum Ovidium. ut saepe in bae declamatione, imitatur. Ita enim ille IvTtist..S: Qui Meritus non ea portus verire Melas Fulmine Pereussae confugium-
Clineam gloriam A tam gloriam, W.Leid. pr. Vnieam gloriam, Gryph. Colia. Vidov. Naturae patriaeque Lege, fore
nae patriaeque. ScHVLT. Et sane eonin
iandi a librariis has voces docuit BronLh. ad Prop. II. t 8, 38; et ad II l. b. 44 et 47. Apud quem etiam
vellem Ith. II, eleg. ιε, is legere: Possim ego fortunae non meminissa meae. Sie et apud Manilium permutatas voces docet Malig. ad lib. III, S, 76, P g. 194. Bum.
Paria faelo ne locutionem, arationibus desumptam, illustravit Haeduin. ad Plin. II, 86; et XXXVII. t. et saepe in his deelamationibus
Occurrit. Bu N. Quam restis. quam amentum Quam vestis argentiam. U. Leid. pr. ee. Voss. pr. see. Gronorium legisse. Quam Mestia, argentum, quam aurum. tibi latis emitar et e. bonitatis eatenuis, testatur Sehuli. ipse legebat, ibi Laus emitur, ubi P. m. p. Potest, quam ubi f. b. extenditur; vel, quam argentum Inamque ibi latis eius, tibi pecunia ete.
Extenditur Tacit. de Mor. Germ.
cap. 26: Gentia agitare et in tiriaraa extendere ignotum. G orto . Ostenditur, Leid. pr. V s. pr. sed eatendere rectum: ita et pretium extende
Iustici. XI, έ, et Suet. Calig. 38. Componit vero hune Ioeum eum dicto et praeeepto Christi Matth. VI. M. Pri-caeus, notante Almelovenio: et plura hae deelamatione occurrunt egregie dicta, quae luce sacrae doetrinae illustrari possent, ut et sucit Ascen ius. BUAn.