Aurelii Prudentii Clementis Carmina recensuit et explicavit Theodorus Obbarius

91쪽

Aur. Prudentit Clem.

Adspersaque myrrha Sabaeo Corpus medicamine Semat. Quidnam sibi saxa cavata, Quid pulcra volunt monumenta,

Nisi quod res creditur illis

Non mortua, sed data sompno 3 uoc provida Christicolarum Pietas studet, utpote credens re protinus omnia viva, quae nunc gelidus sopor urget. Qui iacta cadavera passim Miserans legit aggere terrae,

Opus exhibet ille benignum

Christo pius omnipotenti: Quia lex eadem monet omnes Gemitum dare sorte sub una, Cognataque lanera nobis Aliena in morte dolere. Sancti sator ille Tobiae, Sacer ac venerabilis heros, Dapibus iam rite paratis Ius praetulit exequiarum. Iam stantibus ille ministris Cyathos et sercula liquit, Studioque accinctus humandi Fleto dedit ossa sepulcro. Veniunt mox praemia caelo Pretiumque rependitur ingens, Nam lumina nescia solis Deus inlita felle serenat. Iam tunc docuit pater orbis. Qu4m sit rationis egenis

Mordax et amara medela, Cum lux animum nova veXat.

Docuit quoque non prius ullum

Caelestia cernere regna, Quam nocte et vulnere tristi Toleraverit aspera mundi.

Mors ipsa beatior inde est, Quod per cruciamina leti Via panditur ardua iustis Et ad astra doloribus itur.

92쪽

Calbe ineri non X.

Sic corpora mortificata Redeunt melioribus an Iiis, Nec post obitum recalescens 95 Conpago satiscere novit. Haec quae modo pallida tabo Color albidus inlicit ora, Tunc store venustior omni Sanguis cute linget amoena. 300 Iam nulla deinde senectus Frontis decus invida carpet, Macies neque sicca lacertos Suco tenuabit adeso. Morbus quoque pestifer, artus 10 5stui nunc populatur anhelos, Sua tuno tormenta resudans Luet inter vincula mille. Hunc eminus aere ab alto Victrix caro iamque perennis i l0 Cernet sine si e gementem, quos moverat ipse dolores. Quid turba superstes inepta Clangens ululamina miscet, Cur tam bene condita iura libLuctu dolor arguit amens 3 Iam maesta quiesce querela, Lacrimas suspeudite matres, Nullus sua pignera plangat, 'Mors haec reparatio vitae est. l 20 Sic semina sicca virescunt Iam mortua iamque sepulta, quae reddita caespite ab imo Veteres meditantur aristas. Nunc suscipe terra fovendum, leto Gremioque hunc concipe molli: Hominis tibi membra sequestro Generosa et fragmina credo. Animae fuit haec domus olim Factoris ab ore creatae, 130

Fervens habitavit in istis Sapientia principe Christo.

115. ovili Verba turba superat. de tellegam. V. 115 respicit ad v. 89... 92. ἰ., aerimis quorumlibet Ar. dicta pu- et matres sunt proprie voeatae ae Iλi stat, sed ob in. titui. de praelicis lanus ra liberi, ud. Tae. Ann. XV, 57, 2. magno cum ululatu sequentibus ea in- Quinet. Inst. VI, 1, 24.

93쪽

42 Audi Prudentit Clem. Tu depositum tege eorpus, Non inmemor ille requiretia 5 Sua munera sictor et auctor Propriique aenigmata vultus. veniant modo tempora iusta, Cum spem Deus inpleat omnem: Ι eddas patefacta necesse eSt,

iii, Qualem tibi trado figuram.

Non, si cariosa Vetustas Dissolverit ossa favillis, Fueritque cinisculus arens

Minimi mensura pugilli: i Nec, si vaga flamina et aurae

Vacuum per inane volantes Tulerint cum pulvere nerVOS,

Hominem periisse licebit. Sed dum resolubile corpus 150 Revocas, Deus, atque reformaS, Quanam regione iubebis Λnimam requiescere puram rGremio senis addita sancti Hecubabit, ut est Eleagarii 55 Quem storibus undique septum Dives procul adspicit ardens. Sequimur tua dicta redemptor, quibus atra morte triumphanS, Tua per vestigia mandas isti Socium crucis ire latronem. Ρatet ecce fidelibus ampli Via lucida iam paradisi, Licet et nemus illud adire, Homini quod ademerat anguis.165 Illic precor, optime ductor, Famulam tibi praecipe mentem Genitali in sede sacrari, quam liquerat eXul et errans. Nos tecta fovebimus ossa iro Violis et fronde frequente, Titulumque et frigida saXa Liquido spargemus Odore.

94쪽

Cathemeri non XI.

XI. HYMNUS DE NATALI DOMINI. Quid est, quod artum circulum Sol iam recurrens deserit

Christusne terris nascitur,

qui lucis auget tramitem ΤHeu quam fugacem gratiam Festina volvebat dies, quam pene subductam facem

Sensim recisa extinxerati Caelum nitescat laetius, Gratetur et gaudens humuS,

Scandit gradatim denuo Iubar priores lineas. Emerge dulcis pusio, uem mater edit castitas,

arens et eXpers coniugis, Mediator et duplex genuS.

Ex ore quamlibet Patris Sis ortus et verbo editus, Tamen paterno in pectore Sophia callebas priuS. Quae prompta caelum condidit, Caelum ὸiemque et cetera, Virtute verbi essecta sunt

Haec cuncta, nam Verbum Deus.

XI. XII. in omnibus sere codd. post περὶ στες. librum leguntur, quoniam Inhonorem duorum sestorum dierum compositi sunt, neque die quocunque tantqueunt. XI. inser. Octavo Cal. Ianuar. in Λ aliis, in Put. RO ete. : Natalis Domini. - 4. augit 3 Ε - θ. nitescit Erasm. - 10. gratatur idem. - 14. materi AEPRabu Hein s. Ar., matris cet. - 15. ipse coni. Nebr. - 18. verbum editum eoni. Nebri, sed vd. III, 2. - 19. in o m. ΛΕΗ, neque impr. d. VII, 20. - 20. ca- Ieb. BΗWi Gold. mitet. , callebat Fabr. Nebr. al. , pollebas h - 22. Cael. noctemq. Ald., Melem diemq. Erasm. Daventr. , Solem n. Fabr. Hieron. ep. XXVI. ad Pammach. 2: ceteri mariti stuper tumulos coniugum spar ni violas, rosas, lilia et c., quod Christiani see. I. II. et III. non saei hant, ud. Μ in. Fel. XII, 6: non corpus

odoribus honestatis ... coronas ct iam

s pulcris denegatis, Iustin. Mart. Apol. II. p. 86. ed. COl., Bingliam. l. l. X. p. 76. Κirelim. p. 379. XI. Diem Christi natalem eodem tempore, quo ante Saturnalia celebrarentur, Christianos inde a seeuto III. IV. sestum egisse ex initio hui. hymni et Paulin. Nol. earm. XVIII. sp. 538 ed. nos eId. : Nam post solstitium, quo

Christus corpore natus Sole novo, goli Oct mutavit tempore brumae, es lici po est. Ud. E. Fr. Wern S dors. de Orig.

natat. Chr. ex seSlixitate Nat. Invieti.Viteb. 1757. 4. Eius d. Exercit. in novissimam litem de a. n. Chr. Ibid. 1776.4. Augusti: o Die Feste der Christen ' I. p. 222. Creurer: isSImboliku.Μrthologie im Aufruge v. Moseo p. 246. De bruma vii. Colum. IX. 14: Bruma fers conscitur circa VIII C

lend. Ianuar. in Octava parte Capricorni, Plin. h. n. XVIII, 25. - 13. Sqq. EmergeJ Sententia : ,,Νaficere puer, quem mater, quae est castitas, experS mariti paritura est; emerge, qui eS m dialor, et Deus et homo, qui, antequam ortus es, omnium rerum, quasi Sapientia peritus eras. Sophia call. enim metri caussa eoniungi nequit: de cau. verbo hoe sensu a comicis uSurpato d.

Non. IV. 66. Dis troci by Corale

95쪽

Aur. Prudentit Clem. 25 Sed ordinatis seculis Rerumque digesto flatu Fundator ipse et artifex Permansit in Patris sinu,

Donec rotata annalium ad Transvolverentur milia,

Atque ipse peccantem diu

Dignatus orbem viseret. Nam caeca vis mortalium Venerans inanes nenias,

35 Vel aera vel saxa algida, Vel ligna credebat Deum. Haec dum sequuntur, perfidi

Praedonis in ius venerant, Et mancipatam sumido 40 Vitam barathro inmerserant: Stragem sed istam non tulit Christus cadentum gentium Inpune, ne sorsan sui Patris periret fabrica. s Mortale corpus induit, Ut excitato corpore Mortis catenam frangeret Hominemque portaret Patri. Ηie ille natalis dies, 50 Quo te creator arduus

Spiravit et limo indidit,

Sermone carnem glutinans.

Sentisne virgo nobilis, Matura per fastidia 55 Pudoris intactum decus

Honore partus crescere

O quanta rerum gaudia Alvus pudica continet, Ex qua novellum seculum 60 Procedit et lux aureat Vallus ille exordium Vernantis orbis prodidit,

29. annal. J Temporum ann. Iso. Varr. R. R. I, 27. l: Tempora duorum generum sunt: unum annala, quod sol circuitu suo mite unum menstruum, quod Iuria circumiens comprehendit.

5l. SpiravitJ Reserunt id verbum inlpp. aliquot ad dogma de spiritus sit emi sione. De constructione eLVirg. Aen. I, 408. - limo est flut lutum earo, Λ.1039. aut ,, cingurum sive vestisJ, quo servi publici cingebantur obliqua purpura ud. Εp. ad Philip p. II, 7. Sedul. II, 6: Beatus auctor socrati Servias comus induit. - 54. iastid. J Virg. Ecl. IV, 61. - 59. nov. sec.J Novum testa

mentum.

96쪽

Cathemeri non XI.

Nam tunc renatus sordidum Mundus veternum depulit. Sparsisse tellurem reor Rus omne densis soribus, Ipsasque arenas Syrtium

fragrasse nardo et nectare. Te cuncta nascentem puer Sensere dura et barbara, Victusque saxorum rigor

obduxit herbam colibus. Iam mella de scopulis suunt, Iam stillat ilex arido

Sudans amomum stipite, Iam sunt myricis balsama. O sancta praesepis tui Aeterne rex cunabula, Populisque per seclum sacra Mutis et ipsis credita. Adorat haec brutum pecus Indocta turba scilicet, Adorat excors natio, Vis cuius in pastu sita est.

Sed cum fideli spiritu

Concurrat ad praesepia Pagana gens et quadrupes, Sapiatque quod brutum fuit: Negat patrum prosapia

rosa praesentem Deum: Credas venenis ebriam

Furiisve lymphatam rapi. Quid prona per scelus ruis 3 Agnosce, si quidquam tibi

Mentis resedit integrae, Ducem tuorum principum. Hunc, quem latebra et obstetrix, Et virgo lata et cunulae

Et inbecilla infantia Regem dederunt gentibus, peceator intueberis

Celsum coruscis nubibus, 65758085909510063. renatis a - 68. II r. ΑΕΗW Gold. Ald., fragl. BR, sed vd. III, 22. 72. cautibus Erasm. - 75. am. in se. Ald. Fabr. - 76. myrris E - 77. tua Gis. I. Wetu. - 92. lymphatum Aa - 96. principem conir Erasm. - 97. latebras et Meita. Ar., latebras q Fabr. , stom. AEPh 80. Mutis ... ered. Esai. I, 3. Ar. cf. Sedul. IV, 300: non illius impar, ρui patula Christum, licet in praesopio iacentem Agnovit. - 87. pagana genaJIntelligunt gentiles, sed Prud. commemorat eos, qui in pago Vivebant, past res: es. Tae. Ηist. II, 11, 4. Suet. Aug27. - 89.patr. μοι.J Iudaei.

97쪽

mAnr. Prudentit Clem. Deiectus ipse et inritus Plangens reatum fletibus:

Cum vasta signum bucina Terris cremandis miserit, Et scissus axis cardinem Mundi ruentis solverit: Insignis ipse et praeminens Meritis rependet congrua, His lucis usum perpetis, Illis gehennam et tartarum. Iudaea tunc fulmen crucis

Experta, qui sit, senties, Quem te furoris praesule Mors hausit et mox reddidit.

Quicunque Christum quaeritis, Oculos in altum tollite, Illic licebit visere Signum perennis gloriae.

Haec stella, quae solis rotam vincit decore ac lumine, Venisse terris nuntiat Cum carne terrestri Deum. Non illa servit noctibus,

Secula lunam menstruam,

Sed sola caelum possidens, Cursum dierum temperat. Λrctoa quaiqvis sidera In se retortis motibus obire nolint, attamen Plerumque sub nimbis latent.

Hoc sidus aeternum man i, Haec stella nunquam mergitur,

Nec nubis occursu abdita Obumbrat obductam sacem. Tristis cometa intercidat,

Et si quod astrum Sirio

98쪽

Cathemerinon XII.

Fervet vapore, iam Dei Sub luce destructum cadat. En Persici ex orbis Sinu, Sol unde sumit ianuam, Cernunt periti interpretes Regale vexillum Magi. Quod ut refulsit, ceteri

Cessere signorum globi, Nec pulcer est ausus suam Conserre formam lucifer. Quis iste tantus, inquiunt, Regnator astris inperanS, Quem sic tremunt caelestia, Cui lux et aethra inserviunt. Inlustre quiddam cernimuS, quod nesciat sinem pati, Sublime, celsum, interminum, Antiquius caelo, et chao.

Hic ille rex est gentium Populique rex Iudaici, Promissus Abrahae patri

Eiusque in aevum semini. Λ quanda nam stellis sua Cognovit olim germina Primus sator credentium, Nati inmolator unici.

Iam flos subit Davidicus Radice Iesse editus, Sceptrique per virgam virens '

Rerum cacumen occupat.

Exin sequuntur perciti Fixis in altum vultibus, Qua stella sulcum traXerat Claramque Signabat viam. Sed verticem pueri Supra Signum pependit inminens, Pronaque submissum sacei aput sacratum prodidit.

idere quod postquam Magi,

Eoa promunt munera, Stratique votis ollarunt Tus, Invrrham et aurum regium.

30354045505560

99쪽

Λgnosce clara insignia Virtutis ac regni tui, Puer o, cui trinam Pater Praedestinavit indolem. Itegem Deumque adnuntiant, Thesaurus et fragrans Odor Turis Sabaei ac murrheus Pulvis sepulcrum pra docet. Hoc est Sepulcrum, quo Deus, Dum corpus extingui sinit Alque id se pullum Suscitat, Mortis refregit carcerem. O sola magnarum urbium Maior Bethlem, cui contigit Ducem salutis caelitus Incorporatum gignere. Altrice te summo patri

Haeres creatur unicus,

Homo ex tonantis spiritu Idemque sub membris Deus. Hunc et prophetis testibus Ιsdemque signatoribus Testator et sator iubet Adire regnum et cernere: Regnum, quod ambit omnia Dia et marina et terrea Λ solis ortu ad exitum Et lartara et caelum Supra. Audit lyrannus anxiuSΛdesse regum principem, Qui nomen Israel regat Teneatque David regiam. Exclamat amens nuntio, Successor instat, pellimur, Satelles i, serrum rape,

Perfunde cunas sanguine. Mas omnis infans occidat, Scrutare nutricum Sin IIS,

69. RegemJ Iuvene. I, 250: Tus, a. I. cap. 2. - 86. signat.J Qui testamentamm, myrrham, remque hominiqua Signat: Sall. Cat. XVI, 1. Em illis ιε- Deoetus Dona ferunt. Hieron. ad Matth. stes a natoresque falsos eommostarct.

100쪽

Cathomeri noli XIl. Interque materna ubera Εnsem cruent et pii Sio.

Suspecta per hethlem milii i03Puerperarum est omnium

Fraus, ne qua surtim subtrahat Prolem virilis indolis. Τransfigit ergo carnifex Mucrone destricto surens lis

Esiusa nuper Corpora, Animasque rimatur noVaS. Locum minutis artubus

Vix interemptor invenit, quo plaga discedat patens ala

Iuguloque maior pugio PSt. o barbarum spectaculum lInlisa cervix cautibus Spargit cerebrum lacteum, oculosque per vulnus vomit: i 20 Aut in profundum palpitans Mersatur insans gurgitem, Cui subter artis saucibus Singultat unda et halitus. Salvete stores martyrum, 125

quos lucis ipso in limine

Christi insecutor sustulit,

Ceu turbo nascentes POSas:

Vos prima Christi victima, Grex inmolatorum tener, 130Λram ante ipsam simplices, Palma et coronis luditis. Quid proficit tantum nefas, Quid crimen Herodem iuvat 3 Unus tot inter lanera l35 Inpune Christus tollitur. Inter coaevi sanguinis Fluenta solus integer Ferrum, quod orbabat nurus, Partus sesellit virginis . t 40 Sic stulta Pharaonis mali Edicta quondam sugerat