Jo. Paulli Kressii jcti Disputatio de genuina natura et indole vetustatis seu praescriptionis immemorialis

11쪽

necesset. sec. Cavi nigrum.

has actiones perire et evanestere, licet debitor nihil egerit, nec ullum iuS nouum interca adquisiverit.' a. Obseruat GRΟΥ. in flor. spars. aa hoc rubr. Vtramque hanc praescriptionem diuersis Caesaribus, 3O. annorum THEODOSIO, A . annorum ANASTASio deberi. 3. Vid. tamen Artis. CCIX. Caro qui omnem praescriptionem excludit. Mores autem ius ciuile seruant. Vid. Dn. I R A E S i D. ad eund. Araici 4. DEFl Ni TR, INDEFlNIT E i. e. praescripto certo solutionis termino, aut non praescripto. .

. f. VI. Rectius et magis solide adhuc b. f. necessitatem

eXponit CANIs Ius num. 24. ad Tit. X. de praescr. Scilicet iam veteres, et inter illos H O s T I E N s E M , l) secreuisse actiones reales a personalibus. 2) Obseruasse,

quod in actionibus personalibus debitor nihil possideat, adeoque 3) nec m. f. possessorem in hac specie dici pos

se, praecipue si nec a creditore monitus sit, nec solutionem detrectauerit. Enimuero hic tenendum esse addit: i) quod in c. D. X. b. I N N o C Ε Ν Τ I u s diserte ad omnem praescriptionem requirat h. f. atqui sub: ΟΜ Ni praescriptione; et actionum personalium praescriptionem venire, et) idem hoc Capitulum non pose sessionem praecise M. F: sed MALAM FIDEM attendere, iam Vero 3) debitorem eo ipso, quo scit, se ad soluendum obstringi, donec creditori soluerit, consciensam suam a mala fide exonerare non posse. Dein ) ex eo, quod creditor non interpellauerit, ipsum temporis quidem commodo et morae, non ipsi credito, nec

12쪽

debitor possideat , hic adeo non litigandum, cum debitor : quali possessor iuris expresse in L. 33. g. sin. de H. P.

dicatur, silue se heredem esse contendat, siue doloso, uere nolit. BRUNNEM. ad cit. L. η Ceterum an Cap. V. a. b. t. pertineat etiam ad praescriptiones iurium ad rem, seu actionum personalium, ut vult GON ZAL. an tantum ad praescriptiones rerum S actionum realium, ut placet sCHMIER dict. Ac. cum regula uniuersalis de bona fide in Cap. XX. euidens sit, prolixius disquirere non refert.' Consentiunt MEvius, MuNO Z.ap.H ERY. II. CCXLVII. DX. pr. tenendum tamen hic, heredem debitoris

non in m. f. defuncti succedere ibid. de DLXXVI. VII. Jam videamus, quibus eX caussis ac rationibus oririis introductae sint usucapiones, praescriptiones longi, σαμψω longissimi temporis, criminumque in genere, iure ci-P uili in ciuitatem. Luculentius adparebit responsum, 'si denuo cogitamus: quid nomine usucapionum ac . praescriptioitum in enectu ontelligatur 8 Intelligitur iaurem sub illis: terminus temporis circa rerum iuriumque adquisitiones, vel amissiones lege definitus. Scilicet circumstantiae temporis praecipua habenda fuit ratio a rectoribus ciuitatum. Nam non magis Rei publicae in terest ciues agere, negotia gerere, quam ut in tempore intraque certum temporis spatium a gatur, geratur. Vnde descendunt in iudiciis dilationum, atque fatalium nomina, Vt partes agant, eXcipiant probent, reprobent intra terminum praescriptum, ne iudicia fiant arenae litium inextricabilium

13쪽

& perpetuarum aeternae. Inde quoque extra iudicium usus & possessiones rerum circumscribi debuerunt suis finibus & terminis, ut cives non in perpetuum res suas apud alios negligant, susque deque habeant, sed in illas inquirant, inquisitas, compertas recuperent, curent. Nam bonum publicum voluit, ne dominia rerum sint in perpetua incertitudine, nec praedia in aeternum inculta, nec possessores. actores metuant in infinitum. Quare lex tam negligentiae dominorum . ct creditorum, quam diligentiae bonae fidei posses- . rum poenam praemiumque definiit. Siquidem regula: interest Reipublicae, ne quis re sua male utatur, pertinet etiam ad illam speciem, ne cives plane non utendo, eas in medio semper aliorum custodiae Permittant, nec nominum suarum exactionem in infinitum differant, & tandem lites obsoletas post fata relinquant. Videmus simul ex dictis: tempus, temporis lapsum, non esse C ΛV8SAM praescriptionum

intra certos cancellos eohiberi voluerit. Vt dicere posses, usucapiones & praescriptiones esse: fatalia

extraiudicitia, excitandae ciuium industriae ut in tempore rerum suarum iuriumque suorum curam ha-Deant, nec ignavia sua moraque sua tandem aliquando sibi, aliis & tribunalibus, temere oneri sint, a lege civili ad modum fatalium in iudiciis statura. Consentiunt reapse liges nostrae. Vid. CAIVM LI. MODE- .sTI N VM L. 3. de .ucap. Princ . Insiit. Tu. eod. Iim-. gunt quidam dictis , derelictionem S alienationem tacitam ex eius, qui sciens rem suam ab alio usu ca

14쪽

collectam, ut JCti in L. 3. qua in fraud. creditor. L. . 28. de V. S. & GROΤIVs Lib. II cap. IV. g. 6. 7. adeO-que usucapiones, praescriptiones, simul deducunt ex

ipsius contra quem praescribitur CONfENSV ac voluntate tacita. Quae tamen causae non in universum ad omnem praescriptionem, sed tantum ad eam, quae cantra possutarem scientem currit, adplicari poIIunt. Quamuis alias nec ignoranti praescripti O- σ qua. nem iniuria fiat, quia diuturnior est ipsius ignorantia, eruundum per aliquot annos, ubi res sua sit, nescit, quam ut veniam aut restitutionem in integrum mereatur. Vnde respectu huius praescriptionis CAUSSAM COCC F I V s aissertat. de praescript. extraord. 3. 9. adlegat: culpam eius, qui per tantum tempus, vid. princip. Institui. de usucap. in res suas non inquisiverit. Nec enim facile aliquem res suas S iura sua multo tempore latere posse. Vid. GROTIvs bb. II. cap. IV. l. 6. dict.L. Nec adeo male ab aliis urgetur: diuturnius longumque tempus, prohationes tam testium, Ob horum mor talitatem, quam documentorum ob amissionis periculum, reddere dissiciles, aut plane impossibiles aliquando, ut satius & aequius sit, ob praescriptionem reum absolvere. Immo in civitatibus praescriptionum rari& usucapionum institutum, si certorum temporum xr . definitionem excipis, ex ossicio Principum ciuitatis, Vin 'necessitate tranquilitatis inter cives, natura & indole ipsorum dominiorum rerum corporalium & in corporalium, ut certa serventur, ut tempore antiquatae lites cessent, sepeliantur, fluere, adeoque ex illo iure, quod naturalis ratio praecipit, in genere descen-B a deI

15쪽

maduertit Pu FENDOR FF Lib. IV. Cap. XII. g. 9. I. N. n. filiata ' Ergo silentium liberum in argumento usucapionis praeis σν ritu, scriptionis, ex lege ciuili speciem consensus & ali

adde sin nationis tacitae constituit, ut in est. t xx. Extra ca-ν ad sus legum autem, solum silentium tanquam N Acmo, & quasi NoN-ENs, nihil, ni aliae circumstantiae, aliaque clariora voluntatis signa conis

Currant, operatur; nec enim voluntatis non excer

citae, Ied suspensae esse stus esse potest Vir supra ad g. 4. Lex interim ciuitatis, uti factis & non factis terminum, ut iam iam dictum, ex caussa praescribit, ita idem praecipue in usucapionibus &prae- scriptionibus quoad silentium obseruare solet. --. de 1patio hoc elapso, si LENUi nefas est silentium rumpere, & quod non consenserit dicere velle, ob δε νε- legis scilicet prohibitionem, quae in tempore loqui γω stu' iubet, post tempus autem vetat. Cum vero vis sit ENTii si aliquando aliqua est, a circumstantiis aliis,Mωι. quae bientium comitant, sit, facile assequi licet, cur ortae sint regulae hic e diametro sibi contradi-

DISSENTIRE VIDETUR. Nam silentii plures possunt esse causae & circumstantiae plures, cur . . , , quis tacuerit. Ceterum pragi ticus de his cum nemine disputat, ipsicine sufficit scire, praescriptionum fatale, in casu ipsi oblato, hoc illove temporc, esse a lege definitum.

f. VIII.

De est eircumspicimus nunc sigillatim usucapionum caussas & fundamenta, illa praeter hactenus in genere de

δε re tuti ceu straria

16쪽

de praescriptionibus adducta, nituntur iuribus bonae fidei possessoris, seu hominis', qui rem iusto titulo

honaque fide accepit, quique hactenus illam tempore Iil. X. vel XX. annorum a lege praescripto sine usurpatione domini possedit. Aequi paratur hic iure nostro eX parte vero domino, etiam tempore legitimo suae possessionis nondum elapso, tum in eo, quod rea se possessa libere possit abuti, nec inde ad rationes reddendas teneatur, eX ratione, quia putauit se suo abuti, L. 2 . g. II. ω L. 33. - . de fit P. & quod fructus perceptos suos faciat, L. 48. de A R. D. nec titi tum edat possessionis , cum, quod Possessione. amissa publiciana gaudeat actione. vid. vo ET. tit. de Public. Quare non mirandum, quod finito legitimo possessi

nis tempore Verus euadat rei dominus. Accedunt rationes aequitatis, quod tirulus vi capientium ut plurimum sit onerosus, consistatque mutua datione,

vel praestatione, auctor Vero vel eius heres, vel plane non amplius adpareat, vel non soluendo factus sit, vel alia ratio adsit, quare ex titulo de eit ictione possessor commodo suo non satis prospicere possit. Reliqui usucapientes qui titulum donationis allegant,

cum raro donetur, rarius sine Caussa & praecedentemerito: facile ex eo defenduntur, quod non minus adficiamur animo, si re quam honoris meritique nostri singularis, Ut putamus caussa, nobis carendum sit, quam si nobis res, v. c. emta, aufer Uur. Accedir, quod pristinus dominus ahqumdo non sine sua culpa. V. c. inconsulte diponendo, commo lato dando, possidere. desierit, & nouiter rem accipientis nequitiae eam in

17쪽

vit ex iusta caussa transserendi occasionem dederit. In longi temporis praescriptione iurium incorporalium , ut servitutum quae usucapionibus, Pit. Coae de transform. Nuc. effectu inspecto aequata est, aequum videatur, ut qui diu, sive longo tempore, viae L. IO. - s servit. vivae L. pen. Cod. de servitat. l. D. Coae de praescript. 3o. vel 4o. ann. sciente & patiente domino servitute usus, illam tanquam ex.tacita domini scientis& patientis liberalitate tandem adquirat, aut si hactenus fundus ipsius seruierit, domini benignioris non usu per idem longum tempus continuato, quasi tacitae remissionis specie pristinam fundi immunitatem dc libertatem recuperet.

q. IX. Dὸ eauseri Praescriptionum longissimi temporis 3o. vel 4o.

prasiti annorum actionum persenalium aequitas patet ex L. 2: Cod. THEODOS. de lo=idi temp. praescr. Nam licet ibi Caesares nolint, ut v. c. actio de mutua pecunia, temporis exceptione finiatur, addunt tamen: Iudicem inspicere debere, quae TEMPORIS INTERVALLA

xERINT & instrumenti v ΕΤ vsTATEM. Ad quem locum ita GOTHO FREDus: licet stricto iure pecuniae postulatae actio o. annorum praescriptione non tollatur, tamen si iudex deprehenderit NULLIs IusTIS DE

FLvXls fg, veluti, quia in eadem civitate ver jabatur debitor, cuius conveniendi copiam creditor quotidie habuerit, iudicem aestimaturu , an rei exrepito non ammittenda. Inde opinabile est, dein THEODOs xv Miuniorem, vid. L. unis. Coae Theodos de action. cert.

18쪽

3 o. ad hanc ration ςm respexisse: scit . quod repeti no rei per longum tempus, sine demonstrabili iusta caussa elapsum, arguat alienationem tacitam certe, & expressam, quae sorte, v. c. remissione, acceptilatione interea intervenire potuerit, PraesumtiVe. ηNam sola ratio: v Τ LIT iv M FINis sit; rem non conficit. Potest enim etiam lirium finis esse, si reus poss)ssor, aut debitor, post 3O. O. annos rem quam . - . ad alium iure dominii pertinere, aut alii debere evidenter probari potest, reddit, aut solvit, restituit. . 'Dein nec altera ratio quae de dominiorum, aut ex iure ad rem; debitorum incertitudine adlegatur, quoties actor ius suum etiam post 3o. O. annos probare potest, aequitatem sapit, nisi sale tacitae, aut praesumtae alienationis, vel derelictionis, aut probabiliter creditae: solutionis condiatur.' Accedunt aliae rationes bonae politiae: excitatio diligentiae civium, praecautio calumularum, litium per plexarum, dici enim vix potest, quae confusiones, quae turbae, quae calumniae e debitis vetustis non interpellatis oriantur. Vnde sapienter apud Francolariano cautum est: Datis di Iuden heine Schuldohneingehlagi

MENfEsp. LXXIX Stat. statutum est, ut creditor ad debitore suo aegroto ad liquidandum invitatUS, venire recusans, mortuo debitore credito suo careat. - -

Imo tam prolixum temporum spatium, scilicet Ariama. 3Ο. 4O. annorum praeter alias caussas ideo reuera quiri videtur, Vt interea' plura gesta, v. c. solutio '

19쪽

remissio, traps actio,& si quae alia contigisse factaque esse, S per has ius actoris sublatum fuisse, verosi militer videri atque praesumi queat. Nam alias si sola

litium imminutio, aut dominiorum certitudo respecta fuisset, adhuc longe breuiori termino promtius& expeditius utrique consuli potuisset.' . ' g. XI. Dι aequi: De caussis praescriptionis accusationum crimi-r . pr nalium , quae vicennio regulariter, aliquando quinquennio, ut in delictis carnis, aliquando breuius ad- 'nun. huc, ut secundum quosdam: anno; si de iniuria criminaliter actum, absoluitur, sic existimo: I non melius obtinetur finis poenarum, quam si infliguntur

poenae secundum illud tritum: tristb emangen: stisthgehauen; Quod olim estphali nostri rythmice eL ferebant: beretender Hund, gicbtiger mund , blichender Schiv. Hoc sensu , Ut probationem gesti, aut

certo patrati, moX sequerentur sententia & poena. Nam et) finis poenarum est, ut alii a peccando deterinxeantur, immo aliquando, si poena capitis non infigenda, ut ipse delinquens deterreatur. Quis autem adeo terretur malo illo, quod demum post vicennium imminere dicitur Τ Quae non audent audaces grassatores, si intra vicennium facinore commissis securi sunt 3 Interim cogitant, dicunt: aliquid fit. Vel vi saepe causidici: Dit m nnen, visi graeonnem Dein 3) contingere potest, ut V. cc fur, aut qui plane caedem commisit, resipiscat, ad bonam frugem redear,& dein bene agat, quis hunc post vicennium absque crudelitate ultimo supplicia e medio tollere vellet l

20쪽

Vicissim 4 interdum ipsorum, qui accusati sunt, interest, ne lis differatur, ne probationes interea pereant , aut incertae fiant. Cons. g. IO. LAVTER B. Vol. II. disput. II. de crimin. praescript. Non refert autem, an crimen clam, an publice commissum, an iudex commissum esse sciat, an nesciat 3 LAVTER B. g. II.

dict. I. Cuius rationem desumit a praescriptionibus in genere, quae etiam ignorantibus currere solent. L. I9. F. I. si seruit. Omiit. L. fin. Coae de praescript.

long. temp. Dn. P E S T E L tDvt. de restit. in integr. contr. praescript. excalis ignor. l. IO. II. Initium temporis hic computatur a tempore delicti commissi, computatio fit de momento ad momentum, sive: naturaliter, ut dies coeptus non habeatur pro completo argum. L. II. f. 4 L. 29. q. T. V. O L. sis. Cod. ad L. Iul. de adult. L. 3o. g. I. de adult. O L. 6. de O. O A. Non tamen hanc praescriptionem principi obstare dicunt, quin etiam post vicennium inquirere & punire

possit. GRANT Z II. pag. 3I3. num. 48. Nec enim

principem legem de prassi riptione sibi tulisse, sed magistratibus suis, idem repetit HOHEI1EL f. o. defundam. praesicristi. Sane uti princeps ex caussa potest aliquando dimittere delinquentem ante praescriptionem completam: ita vicissim ex caussa potest etiam aliquando post elapsum vicennium, callide, dc atrociter, delinquentem adhuc merito supplicio adficiendum curare. Non tamen exinde facienda est regula, quasi princeps saluo boni & aequi principis ossicio vicennio elapso semper delinquentem adhuc ad supplicium rapere possit, etiam ob facinus minus atrox eX imis petu absque callido consilio commissum. Cui hono, C enim