장음표시 사용
251쪽
- atque mansuetudinis desectum , igitur haec occisio nullam pariet irregularitatem.
Tota itaque diis euitas restat circa malitiam, aut bonitatem huius caed s,quq alibi excutienda erit. Monco duntaxat hoc loco Gerson. tr. ct. de Euchar. Augulfi n. de Ancona , quem adducit & late expendit Abulens quaest. lo'. in cap. I. Matth.& paucos alios relatos a Couarr. in Clem. de homicidio. 3. pati. g. viai c. n. 2. sublin. existimat se nefas esse iniustum propriae vitae in uasorem occidere , ne in peccato mortali pereat ; quibus aduersatur S. Thom. a. a. quaest. 64. art. . Caietan . Salonij, Aragoni j ibid.
ac caeterorum Theologorum communis doctrina , uti videbis apud Sayr. lih. . Clauis cap io. dub η.
I e tr. a Nau lib. a. de restitui. cap. . num. φ 2. Guarr. loco cit. Vgolin. cap. 22. de irregularit. f. it. Molin. tract. 3. drsp. i 3. caeterosque recent c
res , quia alioquin nunquam liceret, iniustum inuasorem occidere, si enim imul hus est imissor, peccat reuela mortaliter, damnandaque forent omnia iusta bella de sensilia, sequereturque alia perabsarda incommoda ex ea Gersonis docti ina , neque enim iudices Obllinatos & impoenitentes reos strangulari iuberent absque peccato; cum igitur proximus non est in exit mo suae salutis periculo, qoia ab illo, si vel it, exire potest,minime tenemur, ut eius spirituali saluti parcatur nostram corpoream abi icere.
De occidente inuasorem innocentem. Uo Dici Mo dubitatur, an eum
I aliquis invaditur absque intulli.
tia ab alio , ne pie vitam tuam tueri, nisi ipsius inuadentis, quamuis inno centis nece potest, incurrat irregularitatem , v. gr. in saris, aut dormiens, aut ebrius,aut phreneticus stricto ense te impetit Sc nisi illum praeuenias, te omnino confodiet. RESPONDETvR hane caedem omni culpa vacare, quod tradunt Corduba
lib. r. quae ih. 38. g. vi semel. Petr. 1
Natiar. lib. I. de restitui. cap. ἔ. n. 47. Sayr. in Claui lib. 7. cap. O. num. 23.& lib. 6. Thesaur. cap. 17. num. 6. qui alios dabunt,quia reuera ille, quamuis non peccet, ex inius a causa me occidere tentar,&me in extremam necessitatem tuoridae vitae red git, 'S cum ego aeque sim innocens , atque ille, teneor potius meam, . quam eius vitam tueri, quantoquidem utramque
seruare non postsim , i in inb dieque meam . nisi alterius dispendio ; atque ita de puero , qui occurrit equitus gienti hostem , & qui propter anguitiam pontis , v. gr. nequit sine prae sentissimo discrimine equum silere,
sentit Lessi lib. 2. cap. 9. num .s 2 ad- ducens Cordubam cit. & Caici. 2. 1. quaest 6 .art 1. Com igitur hanc caedem innocentis inualoris ex eadem iusta necessitate quis commirtat, at
que si inuasor inaustus elset , aequEetiam omnis culpae& defectus, atque adeo irregulatitatis immunis erit.
Ee 3Mo τε nT id diximus hac c- 13nus quand6nam vitaretur irre laritas ex caede in sui defensionem
252쪽
res aliqui casus, in quibus defensio
non excusat ab irregularitate. . PR t Mus est, quando aliquis inua. dentem se occidit, quem satis suerat vulnerare , t. nc enim fit irregulatis, si aduertit se excedere moderamen seruandum, nam si per accidens , de
praeter intentionem ex illato vulnere intereat, aut quia et tante inculpabilitet manu, Occidit, quem vulnerare, aut mutilare ad inculpatam sui de sensionem volserat, immunis erit ab Omni irregularitate. Ita Henriq. lib. I . cap. io. g. 3. Pla iliarch. I. part. lib. q. cap. I l. g. . Sayr. lib. 6. cap. 7. la. Il.& alij omnes communiter contra Armill . verb. Irregularitas. num. 6 I.
ubi allegat Cardinat . in Clem. si suriosus,& Tabieia .vem. Itregularitas. 2. g. a . sub fin. qui volunt nullam in curri ex eo excessit irregularitatem; verum com ea occisio sit eo casu culpabilis, inducet omnino irregularitatem,non ex solo desectu lenitatis, sed ex homicidij culpa; monet tamen de Grassis i. pq rt. lib. 2. cap. 6 3. n. . hanc irregulatitatem non et Ie ex homicidio voluntario in dispensabili, quia , ut probat Panorm . in cap. olim t. de restitui. spoliatorum , num. 13. & in cap. semficauit. de poenitent. &remissionib. poena ordinaria non est imponenda et , qui se defendendo iustum modum excessit, aut qui iusto dolore concitatus occidit, quod postremum traditur leg. si adulterium. 6. Imperatoris . si ad legem Iuliam de adultello. quod idem existimat
DIFFIcvLTAs XIV. De occidente iniustum in sorem
fugientem. DEci Moch VARTO, qui iniusti m 1
in uasorem post inflictii vulnus, impactum. alapam , aliamve iniuriam illatam fugientem insequitur,&Occi. dit. neque peccat, neque irregulatis est, nam a peccato excusant, Nauar. cap. II. num. 4. ait enim licere fagientem persequi, quando alioquin magnam honoris iacturam faceret,
allegatque Victoria de iure belli a. p.
quaest.2. num. s. Pet r. a Nauar lib. I. de restitui. cap. 3. num 383. Henriq. lib. ιε. cap. Io. F. 3. littera T. ubi multos alios allegat. quorum aliquos viderat Petr. . Nauarr. hum. 379. assentirur Ferdinand. in examine Theolog. prima pari. cap. Io. n. I 6. . Layman lib. 3. trach. . p. . cap. 3. n. .
probabilem quoque putat Villatob.
atque et lain si speculative loquamur, id verum dicunt Bonac. disp. 2. de contractib. q. vltim. sech. i. punct. io. num. 3. Lessius lib. 2. cap. 9. n. 8O. Reginat d. lib. 1 i. num. 63. de Filii uc.
tract. 19. num32. L pcd vero I.part. instruch. cap. 61. damnare non audet,
quamuis licentiosam appellet eam sententiam , quam idcirco in praxi consulere nolunt laudati recentiores, Lessius, Regina id. Layman. Bonac.
Filii ue. Uerum quid veritatis subsie in vulgari illa distinctione opinionis speculatiue, aut praehic E probabilis,
docuimus ali s i. part. lib. 3. Itaque cum ratio persuadeat omnrs culpae expertem elle hanc occisonem sugientis aduersarij, quoties illa necessaria est ad tuendum honorem, quem non modo aduersatius inflicta alapa, alave
253쪽
aliave ratione violauit, sed etiam violare pergie, ut optime ,& fis E explicuit Petrus a Nauart. loco citato,eam quoque in praxi tutam existimo contra Tolet. lib. s. cap. 6. num. 16. Bania. de Salon. 2. I. q. 6 4. a. T. RO-
num. 9. Ioan . dela Cruet in directo. . pari. Praecepi. s. q. I. dub. 6. Bar- . bos. in collectan. ad cap. suscepimus, de homicidio. Molin. trἰ s. disp. 17. num. 8. Soto lib s. de iustitia, q. r. a. 8. Si igitur in continenti iniuste inuasus persequatur fugientem inuasorem , ipsumque repercutiat, atque etiam occid .it, idque necelsarium suerit ad tuendum honorem, qui ex generosa illa persequutione censetur
aut non amissus, aut recuperatus, de
alioquin palIus iniuriam , quam ex comuni hominum sensu potui siet sa-cile repellere repercutiendo ad nersa. rium , illumque fugientem sine mota persequendo , laborabit infamia,non peccabit, neque proinde contrahet irregularitate, quae consequentia saepius toto hoc consectario ex regula generali fuit probata, quia tunc percussio ,& occisio omninὁ nec ellaria est, dc non p. gnat cum mansuetudine; in soto quidem externo punietur qui ita occiderit, sed poena extraordinaria, praesiimetur potius ex iracundiae aestu , quam ex inculpatae tutelae studio occidisse, ut Gome Z alios allegans probat rom. s. variarum resolui. cap. 3. num. 24. Quo ad sorum internum fuerit prud. ntis Consessarii expendere omnes circunstantias, de maxime conditionem, ac statum personae in ilicia affectae publicam iniuriam, aliaque eiusmodi, ut iudicet, an saerit in ea repercussione , de persequutione fugientis de se asio poti s in tu Iiae continuae, quam antea illatae vindicatio, neque licentiosa est istacintentia,ut dicebat Lopez, cum ex contraria maior licentia nascatur viros nobiles impune laeessendi , & iniuriis assciendi. Verum de hac tota rei erum alibi se lid DIFFicvLTAs XV. An qui potuit euitare conatum in
uadentis fugiendo, sit irregu laris, si illum occidat'
Ecimoquin id , circa eum qui si x svoluisset sibi fuga consulere,
poterat non Occidete inuadentem, an
fiat irregulatis. Existimo imprimis reiiciendam esse opinionem glossae in
Clem. de homicidio,verb. non valens, de in cap. suscepimus. de homicidio. vetb. interimere Malol. lib. s. c. 48. num. 6. de aliorum, quos adducit, qui volunt eo casu nunquam licitam elle aduersati j occisionem. Deinde aio haerendum esse comis
muni distinctioni, quam videbis apud
Sayr. lib. 6. cap. 17. num. 16. & t 7. late DD. referentes, de apud Stiar.d sp. 46. seci. r. n. 4. Dian. Ira et 2. resolui. 3. pari. q. aliosque recentio
res passim , quoties fuga neque ignominiosa, neque periculosa potIim vitare necessitatem alium occidendi, me illum occidendo peccare, atque fieri irregulare, quia tunc occiso non est necessaria necessitati ineuitabili, sed spontanea; at vero quando fuga erit ignominiosa, aut periculosa, non libera a necessitate, quandoq iidem coniicit me in aliud periculum, ad quod vitandum possum illum i qui
me per iniustitiam in ipsum coniccit, occidere , uti diximus; manet igitur ineuitabilis necessitas, quae de culpae 'omnis , de irregularitatis immunem praestabit hanc occisionem,quia vero
254쪽
nobili viro . aut militi censetur so .ga ignoriri mola , non autem plebeio,idei icd nobilem non teneri fugere,
atque ne dedecus illv l incurrat,inu dentem te, pol se, consentiunt omnes,
qui honorem defendi pollia alterius incententur; plebeius vero, qui ab Lque dedecore fugere potest istum inuadentis, s igiendo potius declinare, quam repercutiendo, & occidendole pellei e tenebitur, nisi aliunde tamen per: culosa solet, ea suga , quia i cet Non vertatur probro, incidet in fimul is se inuadentis, a quibus male
accipietur, aut cum iam ipse vulneratus sit, ex copia sanguinis, quum fudit, aut ex metu concitatiore deficiet, aut vulnus exacerbabit, aut quapiam
alia de causa stare in loco.& gradu po-rerit, atque aggrellarem suuna; quan qhiam cu ri vox ita sit compos sui inuasus in illo cinissimi , ut prudenter despicere possit, an fugere possit, aut debeat, & tantum cogitet de iniuria repelLnda , vix in ea omittenda fuga
cxistiniarim grauit et unqua in peccari; quare cum semper eadem urgeat uccc si .as, quia non satis app ret ineuitabilis . temper euadct irregula ita
Hinc praeterea colliges , quid sentiendum sit de Clericis, quorum aliam longe esse conditionem, quant laico. rum, lioc volunt passim DD. ego , ubi
eadcm erit necessitas. & aeque ineti itabilis,pares omnin d facio tum in culpa commit: enda, tum in contrahenda irregularitate, uti ostendi in p. ima tegula s. pare. &'quia ius naturale vim altera vi repellendi ipsis aeque commune eth, quia tamen,vbi datur fugae locus. vix probrosa est Cleticis. fit ut frequentius teneantur potius sugere, quam intuitum inuasorem Occidero; quare ii tunc occidant, non seruant moderamen in culpatae tutelae, neque
t excuseritur necessitate, que euitabilis est; si tamen aliquando c tingeret; eiusmodi fugam cise periculosam, auti etiam infamem , vel ipsi , vel toti statui Ec. les allico, vel Religioni, quia. t v. gr. deprehensus in aliquo facino te occubo, si tunc fugiat climen suum ,
prodet cum maxima bonorum Omnium ossin sone , & dedecore totius Didinis Eccli uallici, aut Religionis, tenebitur non fugere, & nisi alit et considere possit suae vitae , aut famae consulere, occidere iniustum aggres forem , quod docuit Viuald . trach. de
irregi l. num. 21 I . neque abnuit Sayr.
loco citato:quando autem laga periculosa est Clerico, ea omissa , nullo irregularitatis metu interficere posse se inuadentem Felin. Panorm. Couarr. Ioan . de Lignano , .aliique adducti asayrci merito docent; idque adeo certum cxistimauii Henti l ut dixerit lib. ΙΑ. cap. io. 9 4. liti. N. Clericum celebra necio in inlle inuasum polle dimissa celebratione se defendere, hostemqtie occidete, at quo in continenti ad altare redire, inchoatam Millae cclebrationem perficere, eo quod neque peccarit, neque irregularitatem
CONfECTA RIVM IV. A', qui sua culpa se coniecit in ne
cessitatem occidenae alium, ut propriam vitam tueatur , ριιrregularis '
RArio dubitandi est, quia in hoc 26
casu, occisio videtur spontane ,δc non nccessatia, quandoquidem avolente suscepta est; cellat igitur ratio excusans ab irregularitate, sumenda enim eii tota rixa per modum unius actionis
255쪽
actionis moralis, ct Occasio , quam Diniste primus dedit huic rixae , est circunstantia occisionis consequentis , unde etiam videtur culpabilis rota ea de sensiti; quandoquidem est potius quaedam a gressio , ille enim, quem tu primus affecisti iniuria, dum te iniuriantem invadit, repellit iniuriam , & seipsum defendit ; quare si
ipsum occidas, non te defendis contra iniustum inuasorem. Aliunde tamen culpa , per quam aliquis sponte
sese coniecerit m nccessitatem tu 2ndi suam vitam alterius se uiuadentis caede, non facit, ut amitetit ius natu rate vim vi repellendi; quare si seruet moderamen inculpatae tutelae, reuera a jhil peccabit, excolabiturque necessit Me vrgenti, quamuis imprudenter. nec siue crimine ea se ipse impediue-Lit; satis enim est, ii modo illam excutere ncque. at, neque Cnim propter C intiadens acquisiuit ius , eum, qui culpa tua in eas angustias deuenit, occidendi priuata tua aut horitate :adde Cium. ii furiosus, absolute dicere eum. qm alitec suam vitam desen-d Cre nCquit,quam alterius occisione, non in currere irregularitatem, neque disti tiguit inter eum, qui sua culpa, ct eum, qai casu aliaveratione inculpabili in eam neci. Istatem fuerit rediictus ; neque igitur nos debemus dat tinguere. aut colastitutionem absolutam,& uniuersale restringete , quare Tabir n. verb. irregularilas 2. n. C. concludit, nunqimn incurri irregu
laritatem , sitie inste , siue iniuste quis
occidat , qu.Drda aliter nm potest ρυ- PNum mort m euadere , ad hae sus icit, sic se scriptam Aer ius Nouum. Propter hanc rationem dubitandi in Contrarias sententias luere DD. ut in singularibus dissicultatibus expliciandis statim apparebit., Ego ex nostris regulis lic rem totam paucis definio.
Dico primo, si licita est eo casu
occiso propter necessiatem ineuit bilem sese tuendi,quamuis illi neces.sitati causa culpabiliter data fuerit. non inculti tui irregularitas , quia nunquam priuata auctoritate aliquis iuste occidit alium , nisi urgente legitima neces state , ut ostendi in i cundo coiissectatio ; atqui legitima
necessitas , quae excusat pliuatam ocincisonem a culpa . abstergit eam ab omni irregularitatis nota, uti constat
ex prima tegula; si igitur iuste potest
aliquis in illis angustiis occidere alium, non est irregularis; quare tota dissicultas vertari debet in inquireri da aeqilitate, aut iniquitarate huius-iusmodi caedis, conirn Molin. loco citando, qui qii an qua in totam hanc defensionem , & occisi leni licitam
existimet , damnat tamen ii regul litatis.
Dico secundo, si ille qui dedit pri
mam causam rhcae, cuius modo de suavita periclitatur, ad eamque seruandam cogitur alterum Occidere, prae- iridere potuerit, ac de erit hoc homicidium futurum , quia vel Opus
quod sit scepit, & crimen quod primi,
admisit, periculosum erat, atque ex sua natura ed tendebat, ut illi necessitatem occidendi alium imponeret,aut quia ex variis circunstantiis, ta modo quo se in eo gerebat, prudenter iudicare debebat, ac poterat inscelicem
illum euentum, reuera peccat non ta
tum in primo illo crimine cornmit tendo, sed etiam in illa sua de ii sone occidendo, non quia prius vacavit ieiillicitae, ut aliqui parum apposite r tiocinantur hoc loco cum Molin.
disp. 1. sed quia illud homicidium
non est mere casuale, aut nece ilat tu, sed indirecte voluntarium , & in sua causa praeuisum, ac volitum, atque etiam sponte susceptum, Q uand Gq. H
256쪽
dem id , eum quo videbat esse connexum , sponte & scelerate aggressus
est. ita Suare 2 disp. 6. sect. I. num. 1.Laymandib. . tract. . part . . cap. Io. num. i.& tandem Sayr.lib. 6.cap. I7. num. 2 . contra Lessi. qui lib. 2. cap. s. num. IOI. existimat hanc peccarerantum contra charitatem, quatenus
sese conltituit in necessitate infereΩ- di damnum proximo, a quo ex cha. ritate debuerat abstinere;verum quidquid sit de peccato contra charitatem, dum illam, de qua agimus , necessitatem nocendi proximo sponte amplectitur,quando deinde te ipsa damnum inseri, peccat Omnino contra iustitiam, culpabilis enim est ea damnificatio proximi, neque excusatur voluntaria illa necessitate, in qua praevisa & volita fuit,ut dixi, neque qui agnoscunt in hac defensione irregularitatem, alia ratione ducuntur,quam
quod totum illud homicidium fuerit voluntatium,illi qui eius occisionem volens & sciens dedit.
Dico tertio. Quando non potuit, neque debuit praeuideri necessitas occidendi alium, sequutura est iniuria quam illi quispiam inseri, aut ex occasione rixae quam dat,& tamen invitus in eas angustias deuenit,ut aut
ipsi pereundum omnino stria ut altera quo invaditur, sit reuela intullus aggiessor,an potius defensor, qui imi ut iam duntaxat inserentem repellat, seseque tueatur;si enim iste sit inuasor, legitimE occiditur: si vero duntaxat ab irrogante iniuriam sele defendit, scelerate, ab illo occiditur, qui
proinde reus erit irregularitatis ex homicidio saltem in directe voluntario. Ratio huius dicti manifestissima est,si enim iste homicida non invaditur iniuste, non potest se iuste defendere,& si iniuriam facit repelli potest; debet igitur desistere ab iniuria,si quin iuste impetitur, & proinde ii
iuste se defendi nquare vel fuga sibi
consulere,vel veniam deprecari , vel satisfactionem Offerre tenetur;qui,V. gr. pergit verbis iniuriosis alium la- cellere , a quo deinde stricto gladio petitur,si illum ipse repercutiat, ut elus ictus exeat, non potest dici sed: fendete,& iniuriam, quam nullam patitur, sed potius insert,propulsare. Quando vero qui dedit causam contentioni , agit tamen partes de sen- solis, tunc etiamsi peccauetit in ponenda illa causa, a qua excitata fuit contentio , quae ad pugnam usque
exalsit, in culpate tamen se tuetur, de si nequeat aliter se indemnem seruare, quόm aduersarium, cum quo rixatur, de a quo invaditur Occidendo, non
peccat, quia necessitate id facit,& non sponte , utit utque iure naturali sese tuendi, quod prior culpa nequaquam ipsi abstulit, neque alte ii dedit ius ipsum inuadendi, aut occidendi, neque aliud probant recentiores, qui , culpa & ab irregularitate excusantita se defendentem,quamuis sua culinpa coniectus fuerit in eam sese defendendi necessitatem , & sane tota ista necessitas de occisio casualis est , comparata cum priori culpa & ini vita, cdm in ipsa neque volita, neque prae- uisa suerit, sed eam omnino per accidens subsequatur; atque ita verum
est quod dicebat Tabie n. Clem. si Diariosus, no a ponderare iustit atri, qui feccatum se daefendentis , sed quὸα aliter
morIem vitare non poteram, quia quam
diu erit vera & propria defensio, legi tam a erat, quamuis remora occisio
quae adeain compulir, culpabilis suerit, atque ita dici possit radices iter
iniusta ea defensio, proxime ramen iusta est,utpote contra iniustum inuasorem suscepta. Dico quarto ex variis circunstantiis
257쪽
tiis ex natura sacinoris Se iniuriae primo illatae , ex qua sequuta est pu-na, atque ex toto processu rixae ar-itrari debemus,an qui primus dedit occasonem huic pugnael, de nunc
praetextu defensionis de necessitatis tuendae vitae , occidit illum ipsum, quem iniuria affecerat, & a quo invadi se queritur, reuera de sensorem agat;an vero ille . qui priori iniuria lacessitus fuerat, illam duntaxat, propulset an ulciscatui,& sua ptiuata authoritate.quod ipsi non licet punites. agat quare prudentis iudicio res tota definienda erit, quanquam in soro externo iniuria primum pulsatus, si continuo aggrediatur aduersarium, praesumetur sese tueri, de illatam iniuriam repellere. Quando igitur occisio rixae suit tantum remota, aut leuior,quam ut ad atrocem pugnam excitare delirat, aut iam ab aliquot diebus, aut licitis, iniuria quamuis facta fuit, aut licet modδ fuerit illata, qui tamen intulit se paratum ad illam diluendam ostendit, aut veniam postulat. aut sugit, quem temerario irritavit, aut eiusmodi est , ut pugna non possit reparari . tunc qui ρος si is est iniuriam , illam non repellit , sed ulciscitur, iniusteque invadit alium , qui si nequeat aliter se tueri, occidere ipsum licite poterit, quia etiamsi in uasor atrocem passus fuerit,iniuriam, tamen non acquisiuitius alium occidendi, quod tamen L.
cere molitur. Quoties autem una tantum est actio moralis rixae. quam aliquis culpabiliter incepit, ac defensio tuna, qui causam dedit rixae , aggredituralium, non autem se defendit; quod idem dicendum est,si post factam iniuriam de ea se iactat. aut eius reparationem negat, aut alium quasi imbelleae,& qui probrum sibi impactum
ferre cogatur, contemnae eum his
aliisque modis te ueri alium prouo cet de aggrediatur, si ab illo impet tur, iuste impetitur, & ipse non agit defenserem; quare licet cogatur illum
occidere,ut se tueatur scelerate illum occidit.quia non utitui iure naturali
defensionis ut patet,& quia potest ex illa necessitate ex iis, si nimirum pro illata iniuria satisfacturum se spondeat,tunc enim si alter ipsum persequi pergat, iam tu iuste facit. nisi prudenter suspicetur fictam esse hanc satisfactionis sponsionem .dc se potius deludi , nouimque pati iniuriam.
quam veterem abstersi 1, atque haec de implicatissima dissicultate in viai uersum dicta sussiciant, ex iis enim facile fuerit singulates ea in te di Lficultates explicaIe.
Explicantur singulae dis cultates ex priori conlectaria deducta.
E eam per singulas difficult, 17tes,quq plurima postularent,quq alibi fusius disputanda erunt, paucas duntaxat, quae frequentius excitati solent,hoc loco adducant. DIFFICvLTAs I. De adultero qui,vise tueatur comtra maritum eius, quam cor
atero in flagianti delicto deprehenso ; si enim alibi impeteretur amarito, cui fecit iniuriam, iniuste omnino impeteretur, neque enim ma-
258쪽
litus acquisiuit ius puniendi adulterum sua propria aut horitate. De illo igitur, qui deprelienses in suo flagiatio maritum occidit ne ipse occidatur , quaeritur an sit irregularis , ita enim assit mant Molin. trach. 3. disp.
72. num. F. Nauarr cap. s. m. 7. &cap. 27. num. 2 8. allegans Antonin. . pari. tir. s. cap. 8-β. . Vgolin .cap. 29. de irregular.3.3. num. q. Maiol. lib. s. cap. 48.num. T. Sylu V. homicidium. 3. quaest. Gurier r. lib. a. qq. canonicie. 6.rium. 43. Villatob. to m. I. Irach. χ i. dissic. 24.n 4. ex quibus tamen Molin.
Nauarr. V polin.& alij plerique satentur, defensionem quidem e ste licitam,
quia tamen, una ea, tum occisio sequuntur ex opere Illicito atque periculoso,attenta maritorum procliuitate, aliisque circumstantiis,idcirco homicidium inde consequutum etiam si casuale omnino inducet it tegula ita- potuit, neque debuit si spicetri feste tu omninδ deprehensus est, atque ia-uasus 1 marit O , aut consanguineis mariti, vel uxoris, neque potest fuga, ad quam tunc ex Suar.& Kon.disp. i 8. diab. s. sub fin. etiam cum at quo suo decore , Obligaretur , poterit se defendere, quia inii iste occiditur, uti ostendit Molin .disp. I s. trach. .neque
ex doctrina a nobis sepius polita
incurret irregularitatem, si tamen deprehensus hic adulter vel verbis, vel etiam actionibus irritet maritu adulterae , aut ipsium contemnat . aut ipsum praeueniat,aut alio modo se gerat, quo videatur factam ipsi iniuriam non mod di probare, sed sua procaritate adhuc continuate iniuste ab OL sento marito invadit ut , & ipse illi ei te se defen lit, illumque Occidit, quod non negat Petr a Nauarr. lib. I. de restitutione cap. 3 r m 262. quiatem;vetum haec docti ina reiecta fuit i vero vix ab adulterio, sicuti sipient et quaest. 1. ostendimusqne homicidium lexpendit Nauarr. solet abesse peritu omnino casuale , quia ncque praeui-ilum alicuius caedis,quod etiam adiit surn, neque volitum ullo modo fuit,lteri praeuident, unde & Die armati neque in se,neque in sua causa, nun-l incedunt , maxime quando m ritus quam sacere irregularem; quare recte domi praescias est.& vir alioquin ge- dixit Sylv. tunc in hoc casu conti alii l ne tolus saepissim E etiam in caedibus irregularitatem , quando illicita est occatione adulteri, commillis ab adul- defensio. idcileb Maio l. hanc adulteri leto contrahitur irregularitas.
defensionem iniustam eiIe dixit. Alij magno consensu negant i rς gulari ' ' DippicvLTAs II.
num. i s. quibus accedunt Lessi lib. λ. De reo iniuin damnato , ct
Mihi perstandum est in distinctio- Esro grvn hunc reum iniuste ne allata, si enim adulter potuit & I damnatum, de indicem ac niani debuit praeuidere hoc periculum ex
variis circunstantiis, atque eam ob causam armatus veneri r , reuera reus
est hornicidii, idque utauit duntaxat Nauat r. si vcio hoc Periculum non
tuos, ut suae vitae consuleret, interfi
cientem, tunc tantum non esse irreis
gularem , quando illos iuste occidit. Id vero non facit, nisi quando illi
conscii eius innocent lae, Illum natii. lominus
259쪽
Iominus damnatiant , aut mi O tς plς' l Dippi CvLTAs IV.ctete satagunt , & sint,ut loquantur,
formalit et iniusti, siue iniuste gunx l De eo qui verbis , aut alio mori' aduersus hunc reum , ram si iolum i di,um , quem deinde tam si lotum
materialem quandam initistitia com . mittant , non peccant aduersus hunc innocentem . neque eum illicite vexant; quare non potest etiam ipse liciti: illos occidere, ubi enim nulla est initistitia illicita. non potest esse Iicita propulsitio , ut dixit Molin. disp. t s.cit. num . . N Pet r. a Nauarr. I. cit. quod alibi confirmabimus susus; quae autem diximus hoc loco de reo se desendente aduersus mini si ros iustitiae, idem dicendum est de iis, qui illum, ne capiatur, aut duca
tur in carcerem,aut puniatur j tuen
tur,& deinde, ut seipsos defendant. coguntur aliquem Occidere, si enim
iusta suit prima illa rei de sentio , licet illis periculum , quod ob illam
incurrunt, vitare caede alicuius ex mi
nistris publicis eo modo quo fas ellediximus ipsi leo sese tueri.
non potest se in Ddrauem repellere nisi ipsum Oaidendo. MIM 1 omnino videtur iste, qui 3Icontumeliosis verbis, aut simili aliqua iniuria alterum impetiuit, utque ita rixam sua culpa excitauit,
ob quam invaditur,nili desistat,& separatum ad satisfactionem ostendat, aggreisoris vices, non defensoris age-e, non tantum in foro externo, sed etiam in foro interno ; atqile adeo iuste omnino ab illo,quem offendere pergit, impugnari , quate, ut dicebat Peir. a Nauarr. & Syln. locis citatis, illicita est omnino eius defensio, maxime cum dixerimus consect. 3.dii sic. q. posse aliquem insequi illum.qui poli impactam alapam & iniuriam aliam irrogatam fugit atque fugientem,nisi sa: is facere se paratuin ostendat occidere:ergo id potiori iure licebit, ii sua culpa in liuius suit, & alis tercationi locum dedit, pergit te o sendere ; cut enim eam vim ac initior UNC seremi, qui non pox stl tiam non propulabis 3 quod si in
L 1 alitet euadere mortem . quina his & similibus casibus concedimus, illum. qui illam in serre parat, i meisi hunc inelloantem contentionem suaciendo minime peccare, dixit Molin. t temetitate de procacia iuste impetit rach 3. disp. 3 3. num. a. quQd amς D s ab eo, quem lacessivit, pse non habet intelligendum elide illo, qui a se, im se defendendi nisi ab iniuria ita tando desistere vult,atque ablata re destiterit, ut alter iam aniplius diei stituere,danamque illata reparate, idineq leat propuliare iniuriam, scd il- enim si significetur iniuste iure fici l lani vieiici, tunc enim quam iuis illetur; quare se meri poterit, Deque ex initio peccarit, iniuste invaditur, dcuostia doctrina erit irregularis, ilicite se defendit, atque si aliter eualdere ne ineat , inuadentein occiiit,
nullo irregularitatis nae tu ex dictis: si autem tu iuste occidat , erit i
l regularis ex delicto homici a s ca
260쪽
D I p p ICVLTAs V De milite pugnante in bello iniu-so, sir aduersus se insequeniem defendente. PONi Mus Alcibiadem pugnare in
bello , quod iniustum esse nouit, atque ea de causa peccare; sed quaeri mus, an dum in conflictu fugit,possit hostem se insequentem 5e iuste pugnatem ne ab illo confodiatur,occidere iure iraturali defensionis, an vero peccet in ea caede, S: contrahat irregularitatem.
Distinguendum est, an hic miles, qui iniuste pugnat, nouerit belli in .
iustitiam , ante certamen ,an vero in
ipso conflictu,in hoc enim posteriori
euentu sapienter dixit Soto lib. s. de iustitia quaest. i. art. 7. hunc polIe se aduersus insequentem rueri , quia nondum commisit quidpiam dignum morte, neque nisi materialem iniuriain intulit', quod ipsum verius eritu etiam adhue laboret probabili &inculpabili ignorantia belli, uti selelaborant milites, quorum non est belli causas expendere. sed Principum qui illud indicunt. At vero dissiculdiis est in priori euentu, dum videlicet miles conseius erat iustitiae belli,qua.do confligere coepit , cum enim bellum sit actus iustitiae, ut alibi docebimus, non magis videtur hie miles nosse insurgere in alium iuste ipsum in insequentem , quam reus in iustitiae ministros; aliunde tamen videtur aliquod hac in re esse discrimen interministros iustitiae,& milites iuste pugnantes, nam quam Nis Princeps eiusque milites possint cogere hostes ad compensanda damna , & reparandas iniurias sibi illatas, non habent tamen aduersus eos superiorem quandam potestatem, uti iudex in reos,
& quamuis teneatur tum Princeps, tum eius subditi ae milites iniuste
pugnantes ad damna te paranda.eo modo,quo dicitur alibi non tenentur tamen snguli milites mortem pati. neque carent iure naturali se desendendi , quando iam desiillunt a pugna.& parati stini satisfacere pro sua parte . quare in utramque partem anceps est Moliv. disp. is . cit. Irregularem tamen dixit Auila 7. pari. disput. 6.l Cist. . dub. I. con. a. allegans Sylvest. verb. homicidium. 3. quaest. q.
Mi Mi videtur hunc militem, qui iniuste pugnauit, dc modo terga vertit, si paratum se ostendat ad reparandam iniuriam pro sua parce, V. gr. Ve lit deinceps mereti sub castris hostium, de nihilominus Impetatur posse se defendere etiam cum alterius in teritu. ita Praeposit. quaest. s. de irregular. diab. I 2. num. 9 . quia non
mihi videt ut priuatus miles ad aliud obligati posse ; an vero miles iuste pugnans, & hunc fugietem occidens. quamuis paratum ad satisfactionem, peccet. dubitari poterit, si enim fugiens licite defendit, illicitὸ impu- gnatur, uti saepius sumus argumentati, alioquin dabit ut bellum utrimque iustum i verum quidquid sit de hae consequentia , de qua dicemus alibi susius, neutrum hoc loco peccare existimarim, quia uterque ducitur optima ratione , fugiens quidem dum se defendit, & insequens etiam, qui sapienter existimat, se sui Principis
iuste pugnantis partes agere, de eius iniurias tute vicisti; atque ita uterque Occidere ex opinione probabili sui iuris , de in ne tant im est bellum utrinque iustum socinaliter , quod saepius contingere certissimum est; neuter igitur eo casu fuerit irregularis , ut amplius etiam constabit ex proximo consectari O. CONfEcTA