장음표시 사용
291쪽
non video quomodo cosilium Com lsella iij non influat per se directe dc
proxime in mortem rei, etiamsi non idixerit iudici expressis verbis, ut in- Perficeret,aut damnaret reum; neque lenim tam attendenda sunt verba, iquam illis subiecta sententia, alioquin ludimus, Sc ludimur in re admodum seria. Ratio igitur nostri consectarij petenda cst cx regulis positis initio
quaestionis , nimirum nunquam incurri irregularitatem ex homicidio sequuto ex actione, quam quis sine peccato omittere non potuit, alioquin Ecclesia induceret ad peccandum metu incurrendae it regularitatis ; atqui Consellarius non potest omittere hoc consilium, aut etiam imperium erga iudice in poenitentem, peccabit enim si det absoluti nem perseueranti in peccato mortali,& si non moneat ipsum, ne pec- ea re pergat, & omnino exequatur id ad quod tenetur, aut deponat in ea causa iudicis personam, aliam vetationem ineat, qua fiat immunis culpae; quare etianas haec monitio, aut citam iustio,vel mime Conseila
xij causa sint supplicis extremi, quo
enicietur reus, qui per iniustitiam iudicis , poenas alioquin tua silici, non erit irregularis Consessarius, qui nonnisi necesssitate ineuitabili eius morti cooperatus est, ac proinde non intendit vi adictam sanguinis , neque contra mansuetudinem peccauit , sed Osticio,. quod sine peccato mi
An Confessirius qui consulit reo
iuridice interrog. ito fateri crimen, sat irregularis pereunte reo tR Espondetur negando irregula-SIritatem contrahi ab co Conse Diserto,quoties impcrat criminis confessionem , ad quam tenebatur reu S, cum Auila seci. a. cit . dub. 7. dc aliis
Magistris apud ipsum. Hentiq. lib.
aliqua tamen limitatione, ni miri, nasi reus teneatur fateri crimen. Probant hoc consectarium D D. quia
Consellarius tunc concurrit tantum ex parte patientis mortem , non autem illam inserentis; quae probatio nulla est , nam si quis consideret alteri, ut iniret viam in se stam praedonibus, aut hcstium insidiis , Scpraeui dilici eius caedem sequuturam,
fieret irregularis,& tamen non concurreret nisi ex parte inconsulibobiicientis se pcriculo. Probant secundo , quia mors sequuta est per accidens , dc praeter intentionem Consellari j , qui vacabat rei licitae,
verum cum cilci moraliter, de infallibiliter connexa mors poenitentis cum actione Consellarij, qui ea urpraeuidere potuit ac debuit, non est omnino per accidens, sed indirecte volita: quod autem vacarct rei licitae , fac ix tantum, ut non peccaueri Conseilarius, non autem ut non ii Vcurrerit irregularitatem ex solo de iactu , nili dicas, quoties vindictapcr te non intenditur, non cile deiectum lenitatis, cum tamen Boni
292쪽
De. VIII tu e 3p: firi. ne Clerici, vel Monachi in 6. requirat aliquid, quod pet se tendat ad viri s ctain sanguinis quod reuera non secit h. aec actio , dc Dionitio Conscii arinatquo ex hoc capite noli male dici poterit vitari irre-golaritatem in nostio casu. Uera nihilomii. iis latio est eadem, quae superioris consecta iij. quam etiam allegat Ugolin. nam vel reus iuridicὸ interrogati H tencti r ad mentem iudacis r spondere , vel non tenetur, si primum Con L libi in s ol,ligatur ex suo munere urgere poenitentem ad lianc conse issionem , quam sine nouo pCccato nequit omittere, Scnisi pareat, Consei latius illi negabit ab lutione, pecca: et enim ipsum absoluendo; quare quamuis ratione illius confessio, is fictae a reo impe rio Confestar j puniatur reus, non fiet irregularis Conseilarius, i ii non potuit omittere quod fecit ; & incultabili necessitate concuriit ad mortem rei, de lane, ut argumentatur V golin vix ullus Consei rarius vellet audire reorum istorum consessiones metu irregulari tatis incurrendae,quandoquidem vix illam euitare pollent si tangi
vellent suo munere. Si autem reus non tencbatur fateri crimen, quia neque semiplciae probatum crat, neque a competenti iudice interrogabatur, quia ex non improbili sententia D D. ubi agitur de capite , non tenetur ad iudicis mentem respondere. quamuis iuridice interroetetur, neccat Co fessa
rius qui reum non iurid ce interrogatum cogit satori crimen , S si Ox ea consessione rei mors L quatur, sit tr. regularis , non quia peccauit, aut quia vacavit rei illicitae, ut ait Vgolin. nam praeterquam quδd illa distinctio rei licitae, de ill citae , ex qua sequator homicidium , inutilis est ad OnIrahendam it tegularitatem, uti pridem docuimio, si culpa Confessar:j attenderetur hoc loco, contraheret irresulatitatem ex delicto hornicidij , & non tantum desectu lenitatis. Rai io igitur huius irregularitatis est, quia concurrit od mollent rei absque vi l .i nece istate, siue peccet, sine
non pecceri non moror. Quare Idein dicendiim milii videtur, qu aries reus iuridice interroga tris obiit nato negat
crimen, S: Consessarius doctus probescit illum ex probabili sentcntia non teneri culpam explicare , sed posse ambigua te spolisione , & restrictionem c ni ali iudicem quaestorc ira deludere ; si enim illum viget, de obli-g:t ad satendum , indeque scquat ut mors . erit irregularis ; quia facit id, ad neccitatio mota liter, suae in f dubiliter sequi videt rei morte, ad quam proinde volens prox: me, & dilecte concurrit, quamuis id non intendat dilecto ; neque cxcusatur vlia ii: euitabili necessitate ; poterat enim tuid,& absque conscientia Religionis sequi opinionem liberantem reum ab obrigatione sutendi criminis, quandoquidem sciebat illam este probahi.lem , non cogebatur itaque reum ad eam criminis manifestationem cumce: to sui capitis pcriculo obligare , si enim Contes sartii, existima flet improbabilem elle sententiam reo sa uentem in hac parte , ac proinde se omnino obsti in gi , ve suo fungat ut
munere, de poen, tentem capacem reddat absolutionis sacramentalis, abic- tecta omni peccandi voluntate, ipsum oblistare debet ad fatendum crimen, vitabitque irregularitatem , quia
eo ea su non concurrit ad rei mortem.
nisi coactus ineuitabili necessitate ex illa hvpothcsi. Quhd si reus velit fateri crimen, id
poterit permirtcre Confestarius .
quamuis se iat ipsum ad id mininae
293쪽
teneri, immb & hortari, ut eam ma-l stinctionem glo istae in loge 3. ss de senisestationem in delicti expiationem
faciat, atque etiam, ut morti consentiat, sententiamque iam latam acceptet , neque ab ea appellet iniuste,
pulchro violato. verb. centum aure
rum, criminaliter agi quando ad commodum publicum poena insertur; ciuiliter autem , quando commodum nam si iuridica appellatione uti velit, priuatum spectatur, quam glossam non debet illum impedire, ne eius communiter receptam esse passim te mortem acceleret non sine irregula-Istant ut D D. & Iulius Clari quaest. r. ritatis nota, ut iidem DD. tradunt. cit. Commodum potab priuatum non
exigit vindictam sanguinis , sed so-U ia F I C v L T A S XI. lam reparationem damni, & iniuriae, 62urndonam accusator stat irregu i ut cius imposterum propuliationem,
turis, ct an protestatione excusetur 'cum commodum publicum non tantam in poena pecuniaria fisco applicanda consi stat, sed etiam in ipsa vindicta sanguinis, quantum nimirum D Esro MDEo, eum omnem, qui in dicta sanguinis, quantum nimirum I, causa criminali criminaliter ac- interest Reipublicae crimina puniri. cusae alium, petendo vindictam, fieri His obseruatis facile fustit intel- irregularem , sequuta eius in orte, vel ligere doctrinam nostii conscctar ij. mutilatione; secus velo si satisfactionem duntaxat postillet pro iniuria sibi
Di x i igitur primo, eum Omnum, qui alium criminaliter accusat, cori rebusque suis illata: necesIaria tamen trahere irregularitatem , si iudex ac erit pro foro externo protestatio non cusato mortem, aut mutilationem inexpetendi vindictam, tum in laicis, tum in Clericis. obseruaudum est causam crimina, lem dici eam omnem , in qua de cri. ferati ita omnes DD. stati in adducendi, & liquido colligitur ex consti tutione Bonifacij VIlI. cap. 1. de homicidio , in 6. Negat enim Clericos,mine agitur. Haec autem causa vel qui querelam de suis manifestatori- ciuiliter, vel criminaliter tractari po. bus deponiant apud iudices , elIe irreterit, uti fatentur DD. communiter gulares, si petant emendam sibi pc i. apud Iulium Clar. in practi c. cti min. Prouidera, ne de catero contra eos la-hb. s. F. ta. quae ih. i. criminaliter qui-llia Z fumantur, protestando expresse. dem agitur, quando actio per se tendit i pilod ad vindictam , seu poenam sanghi- ad punitionem rei, & poenam ordina- l πώ non intendunt. Supponit igiturriain lege statutam : ciuilitet autemlPontifex hos accusatores , si crimina- agitur de delicto, quoties non agit ut i liter accusarent, retendo puniti O- de vindicta , sed de recuperatione nem criminis, & non suum intercile, damni illati per tale delictuin , aut silvii loquuntur DD. esse irregulares; &damnum illatum sit irreparabile, & sane ratio est, quia tunc intenditur dcaniuria accepta nulla possis nos fictio. postulat ut dilecte&per se vindicta
ne deleri, ut pro aideatura iudice , ne sanguinis , atque in eam proxime &malum ulterius serpat, aut ne simile I per se concurritur ab accusatore, qui damnum inseratur, siue, ut loquitur illam intendit, non suam tantum dein sua eonstitutione Bonifac ne con- fensionem , aut satisfactionem , aut tra accusatorem deinceps talia prasu- mali impendentis amolitionem , autinantur. Vnde intelliges vulgarem di quidquam aliud eiusmodi, quod li
294쪽
quido constat pugnare cum mansuetudine, quam in suis ministris Ecclesia postulat, iudex enim non agit ni si ad inllantiam accusaroris, qui ipsum viget agere ex iure dc lege , quae cum ilii erimini decreuerit mortem, aut linutilationem , qui postulae agi ex lege,postulat mor rem,aut mutilarionem inferri reo. Quare non satis intelligo, quod Molin .eract. 3. disp. 8.i auri . 6. dixit non peccare actores
Clericos, qui tantum sua querela intendunt puniri reum, neque laboranr, qu nam poena puniatur, siue mortis, siue nituitationis, si ea dignus sit, &licet praeuideant mortem intelligendam. nam si postulet quis reum Puniri ex lege . qvae mortem illi decretiit, reuera postulat ipsum punitimor- re ; quare si peccet post tuando mortem rei , uti peccant Clerici propter prohibitionem illis factam . peccabit
petendo, ut puniatur ex lege, maximes conscius ut poenae mortis, ea lege, cx qua agi vult, stati itae. Atque hanc irresularitatem iam diu in usu fuisse probat Malol .lib. a cap. . de Gregor. Turon .lib.de gloria Martyr. cap. 7 2. de Sacerdote , qui si rem accus irat de
equo sibi sublato sed bivii imo sep. plicio assiciendum vidit, Quintiani
Martyris precibus Obtinuit, ut lane disrupto liber , iudice dimittere tur. Dico secund , non excusari hunc accusatorem crimin pliter accusantemper protestationem non petendi vindicta in. Ita Felin. in cap. postulasti,de homi eid. & in cap. de caetero, de te- si ib. ubi etiam Panorm & DD. idem communiter docent, teste Couarta inclem. si furiosus. 2. p. g. F.m m. s. Qili etiam ait optimam glollam esse in c. I. s i. dist. ubi de laico loquitur. Et in cap.testimonium. t I .qstest. I .ubi agit de cletico .Sequuntur Ugolin. cap. 6.
disp. t 8.dub. ro. Molin. disput. 8. cita Bonacina disp 7. q. . putrist. 2. n. 2. Ratio eli euidens, quia protestatio est mutilis, & nihil operatur. quoties factuna est illi contraiium,uti tradunt Bau.dc DD in I. non solum. f.
moritast de operis noui nuntiat. atqui factum hoc ioco contrarium est protestationi; protestatur triim accusa
tor, se nolle poenam sanguinis , &tamcn ipsi in reipsa petit ,& reipsa
ad ipsius duntaxu instantiam ea decernitur a iudice. His accedit quod Bonificius concedens accusationem Cleticis cum protestatione,de qua lo-j quimur,Vtitur nomine quereia, quod nomen, uri obseruauit Ciminia n. in illud cap. usurpatur rantum proprie, quando agitur ciuiliter de aliquo crimine; non debemus itaque Pontificiam indulgentiam ad actionem j merὶ triminalem extendere, praeter- qnam quod cuin diserte dicat Pontifex , non incurri irregularitatem . quando accusator intendit emendam,& expresse protestatur se nolle vinis dictam , omnino supponit conita hi
irregularitatem istam, si accusatot aliud quam emendam postulet,etiamsi aliud protestetur. Dico tertio quando quis queritur de iniuria sibi aut suis illata ad petendam condignam satisfactionem, siue ad proprium interesse,atque adcΛaccusat in causa criminali ciuiliter, praemissa protestatione, non fieri irregularem;quod apertὸ definitur in c.
pretiatis, assioni facio de homicidio, ino de sane tunc accusator agit tantu de suo damno, aut interesse. non veto de vindicta rei,& punitione criminis ἔquare ad eam, si forte contingar,riori
295쪽
concurrit ni fi admodum remote 5 per accidens, idcirco protestatio non est contraria facto, nam proic statur se non postulate mortem rei, quam etiam reipsa non intendit,neque de illa agit pud iudicem , sed tanti 'de suo interesse. Quare in hac querela verbum accuso & aci Uatora, imprΟ- Priatur. proprie enim significat actionem criminaltim ad vindictam cit- minis,cum tamen in hoc casu,in quo agitur de interesse. st ramum quere-ia; quare spectanda est mens qucrcn- is potius, quam verba, ex L non Οmnis. is si certum petat.de cap .in intelli, gentia. de vetb. significat . quanqua & impropria ista significatio accusationis pro querela repetiatur in iu- te aliquan o usurpata, nam querelatii ossiciosi testamenti dicitur accusatio. l. parentibus. C. de incnicioso testam. Dico qua iid hanc proic stationem
Decessariam tantum esse in foro externo, ut accusator proprium Inter- MIe petens, & non accusans criminaliter, sed ciuiliter tantum euitet irregularitatem.
Huius assertionis altera pars quae necessariam elle dicit eiusmodi protestationem pro foro externo, ccrtissima est ex constitutione Boni sic. citata, neque ullos refragari potest;c sim enim Ponti sex postulet expressam protestatione , ne imputetur rei mors accusatori,atque ita fiat irregularis, supponit omnino secius a eiusmodi protestatione, ipsum tanquam causam illius mortis , atque adeo tanquam 3 irregularem habitum iri. Quare non argumentamur hoc loco a contraiio lsensu , eiusmodi enim argumentum in poenalibus non esse admodum es-ficax , sepius monuimus, sed ex eo quod Pontifex inutiliter sit postulaturus ab accusatore hanc protestatio.
nem ad vitandam irregulatitatem , quain accusita O non ellet allatura .si protestatio omitteretur, itaque in hac constitutione est quaedam exceptio a generali regula contrahendae irre gigaritatis,propter tractationem causta sanguinis. Tota itaque dissicultas est in antera parte assertionis, quae negat necessitatem eiusmodi protestationis is foro interno, quando quis ciuiliter tantum accusat, & querit ut de iniu-tia sbi illata ad emendam, & satisfactionem sibi debitam obtinendam,
atque, ut iudex prouideat, ne de caetera talia contra eum praesumanthr,iram in
utroque soro protestationem requirit glossa in cap. 1. de homicid. in 6. Calde tin. S: Franc. ibid. Couat r. in 3. s.cit. num. 1. sub fin. Qui Ac communem esse sententiam tradit,& in uniuersum pronuntiat eum, qui est irre. gularis in exterioli iudicio,esse quoque in interiori.& quoad Deum. Idem contendit Vgolin. cap. 6.9. I. ubi vult contra Malol protestationem non esse
inutilem, quod nisi iis solo interno nequit intelligi, nam nullus dubitat pro foro externo postulari; sed apertius deinde loquitur 9 8.num. 3.idem etiam tradit Auila sect. 1. dub. 9. 9 ex quo infero. Dias ab ipso relatus c. '8.
lum , qui obliuiscitur protestari, etiamsi non postulet nisi emendam. fieri irregularem,quod dixit quoque
Mihi tamen perstandum videtur in sententia propost a. negandiumque in foro interno contrahi irregula it talem ab isto accusatore ciuiliter taniam accus1nte.etiam seclusa protestatione, quod docuit Tiraq. gloila 7.
296쪽
ciuiliter aduersus furem , etiamsi illam iudex sumpta inde occasione capite damnarit, non fiet enim irregulatis . qui rem suam prosequebatur duntaxat,etiamsi nihil fuerit protestatus : atque eam in rem adducit Specul. tit.de dispensationi b. g. iuxta. v. quod si clericus.& glos Iam in cap.
Maximianus 1 3. quaest. 3. nunquam ea
glossa tantam agat de eo,qui accusauit in modico crimine, quod tamen a iudice morte punitum fuit. Probatur porrδ efficaciter haec sententia, qui enim acc usat tantum ciuiliter de crimine, & solam emendamsbi fieri postulat, quamuis non prOrestetur expresse se non exigere vindictam, aut poenam sang)linis, reuet, tamen non concurrit nisi remo te &per accidens ad rei mortem , si sorte contingat aliquo casu; ergo non fiet ratione illius irregularis , quamuis nulla praecesset it pro restatio. Hac consequentia manifesta est, iam enim saepius hoc toto capite diximus solam causam proximam &per se homicidi j siue culpabilis, sue inculpabilis incurrere irregularitatem ratione illius non vero in sim duntaxat remotam & per accidens : si igitur, qui tantom accusat ciuiliter & agit de suo solo intereste, non concurrit nisi remote & per accidens ad mortem rei consequen- rem praetet eius intentionem, quamuis exterius nihil protestetur, non incurret irregularitatem ratione illius mortis, in quam nihil proxime influxit , quanquam influxille praesumatur in foro externo , nisi explesse suum animum protestatus fuerit. Quare tota diis cultas est in probando antecedente , nimirum accusantem de crimine ciuiliteri, & ad suum duntaxat interesse recuperari. dum, non cooperari proxime ad mor-
tem reo inflictum a iudice, quam uis non exprimat se non qt rere eius mortem ; quod ostendo imprimis , quia si haec accitfatio ex sua natura esset proxima & directa caiisa moltis reo infligendae, protestatio esset inutilis, quia seret contra ria facto , faceret enim accusator
aliquid quod mortem rei proximε
causaret , & tamen dicetet se nolle illam poenam, cuius causam proximam , directam , atque , ut ipsemet praeuidet , in fallibilem poneret, quod esset Omnind nugari; vel igitur suo facto & accusatione non intendit rei mortem , uti etiam exterius protestatur , vel suo quidem facto , quod sciens & volens ponit, inquit & tendit in monem tei , cam
tamen se nolle profitetur: si pri-
inom habemus: , hunc accusatorem non influere in rei mortem , quandoquidem nihil sacie, quod proxime & directe in illum tendit; quod ipsum significat exterior protestatio,
quae non impedit, ne accusator concurrat eo casu ad rei mortem , sed supponit ipsum non concurrere. Si ver b dicant accusationem re ipsa influere proxime in rei mortem, mentitur accusator, cum protestatur se
eam mortem non Intendere,quando
liberὸ ponte id, quot ad illum directe tendie , & cui praeuidet in fallibiliter cam mortem et Ie annexam: deinde ea protestatio non impedit concursum proximum ad rei mortem,
quia est extrinseca causis positae .quae agit independentei ab ipsa; cum ita- ique iam posita fuerit,& quodammo- ldo necessiario agat, quamdiu est, nisi lIemoueatur, semper ager, quantum- luis . qui illam posuid, nolit eam , agere ; non impediet igitur protes latio quamuis expressissima, ne a cusasor influat in ni mortem , ac proinde
297쪽
ne incurrat irregularita- impetitiam
Secundδ, vel facta ista ciuili accusatione ex saeuitia, ignorantia, aut iniquitate iudicis , mors imponitur
aut se uitiam illam a uox erit. Quando ver a mors tanquam condigna poena decerniturctim tui, videt ut illius poenae causa esse, qui crimen ad iudicem detu- delicto , quod illam non merebatur, i lit, & apud illum agit contra reum, vel ex praescripto legum: atqui quo- nam & in eo casu specialiter Bonifae. in sua constitutione protestationem modocunque mors infligatur, accusator ciuiliter ipsius causa non est, licet omittat protestationem; & quidem quando modicum est crimen, neque dignum morte, quam tamen iniquus iudex infligit , manifestum est eius causam non esse acculationem, sed iudicis saeuitiam, iniquitatem, imperitiam , quae accusatori nocere non debet, ut dixit glossa in cap. Maximianus, 1 . q- .5c in cap.
postulasti, de homicidio. Quare ne
tunc quidem necessariAni esse protestationem fatetur Couarr. s. F. cit. nuiri. s. Amia dub. 9. f. Secundo notandum. Lay tuan cap. 7. num. 6. Nauarr. cap. 27. num. 2I . Vgolin. Cap. 6. I.q. n. a. Sayr. lib. 6. c. I S. n. s. Molin. disp. 8. num. F. t Iach. 3. atque
alii communiter. Favetque prorsiis cap. postulasti, de homicidio, ubi non
imputatur homicidium Clerico agen- exigit ad vitandam irregularitatem , quamuis altar, inquit, in tali casu poena sanguinis irrogari iabeat, si iudex mer-t em inferat i stitia exigente ; vcrum sitant dira ciuilite; accuset, de agat pris o intercile, quaeraturque de iniuria sibi illata petens dantaxat emendam sibi fieti, non erit causa mortis. Primo quia, quod iudex sacit ex meto suo ossicio , & non ad instantiam partis, aut actoris, soli iudici imputandum
est, non parti, aut actori, a quo non mouetur ad serendam eiusmodi sententiam, aut talem poenam infligendam , neque enim aliter accusatot
fotest esse causa sententiae a iudiceatae , quam quia iudex eius querela motu scit ad ipsam ferendam ; atqui
non iudicat ad instantiam accusatoris, sed agit tantum ex mero ossicio, non mouetur querelis accusatoris , ut pati pro decimis apud Regem,quainuis, i ret; ergo Lunc accusator ncque erit qui eas debebant, non postent coni- causa sententiae , ncque mortis per pelli ad solutionem absque sanguinis i eam decietae I atqui in querela accu- effusone, quia nimirum, ut ait Pon- fatoris ciuiliter agentis de crimine,&tifex, id erit eotum malitiae, aut du- petentis suum solum intereste, sueritiae imputandum , non accusanti.& s damni, sibi illati compensationem,aut decimas repetenti; Ita venditor, qui indemnitatem a fututo, iudex non alias te iactur de euictione, ubi res per profert sententiam, qua publica poeimperitiam , aut errorem iudicis suo Iit euicta, non tenebitur l. si per imprudentiam is de euiction. de licet Patrono patroni filio non detur bonorum pos L ssio contra tabulas liber. ti, ubi libet tum pat ionum capitis ac cusauit, id tamen locum non habet, ubi ipsium accu sau. t criminis, cuius
non est poena capitis, risi iudex perna puniat reum . siue secundum leges, siue ex suo aibiti io, sed tantum illum damnat priuata poena applicanda ipsi actori, cogit enim ad compensandam iniuriam, quam ipse aestimat, de taxat , quia nihil aliud sua querela po-stulat actor; clim enim sit in eius optione, vita actione expetiti velit pro illata sibi iniuria, an ciuili , an Mni a criminali
298쪽
criminali, neque enim cogitur utraque agere, cum irae actiones sint sep rabiles, immo una earum instituta, altera ipso iure expiret. l. vnic. C.
quando ciuilis actio criminali praeiudicat. & l. quod SC. E de iniuriis.
Sane si actor agat tantum ciuiliter. 6c deinde iudex ex officio aduersus eundem reum agat criminaliter , haecachrio criminalis eiusve effectus tribui non poterunt agenti tantam ciui liter aduersus eundem reum, quamuis ea actio ciuilis instituta ab actote dederit Occasionem actioni eriminali, quam iudex ex suo officio instituit, quod confirmatur ex cap. postulasti, de homicidio , negat enim Pontifex mortem eorum, qui decimas soluere recusabant, imputandam esse Episcopo simpliciter deponenti apud Re .gem , si Rex in eos rebelles traditam sibi potestatem exercuerit, Quia illi
gladius in bonorum Iaudem, st malorum
vindictam coinnisus est ; neque requirit Pontifex ad lianc non imputationem protestationem Episcopi repetentis decimas, uti statim monebo; ergo hic actor non est eausa proxima moltis rei deinde consequutae, q rare neque ratione illius fiet irregu
Secundo,id ipsum ostendo percu
rendo varios modos,quibus ex actio.
ne ei ulla pro iniuria potest subsequi iusta mors rei postulati, in his enim omnibus facile apparebit
actorem ciuilem non esse nisi occasionem, δέ esulam. per accidens illius mortis. Primo, igitur id contingit, quia reus accusatus deleui aliquo crimine, & in carcerem coniectus, de quibusdam grauioribus intamulatur, siue ab aliis sponte denun. tiantibus , siue a ludice illa occasione inquirente ex ossici O , atque tandem apite damnatur, quo casu primus
accusator , qui de leui illo crimina egerat, stile quidem occasio vite ii rum, de grauiorum accusationum, aut iudicialis inquisitionis , quia neqNe ullus ipsena accusasset, neque iudcx de eo inquistitit semii si propter actionem primi accusatoris reus ille fui licemancipatus custodiae , non tribuitur tamen primo accusatori tanquam causae rei illius mors; quare neque ad vitandam irregularitatem , indiget protestatione , uti censet Henrique e cap. 12. lib. I . num. 8. Nauarr. cap. 27. num. 2I . Auila sectione 1. disp. 3. dub. y. vgolin. cap. 6. n. s. Maiol lib. I. cap. 7. nom. Secundo , nonnunquam iustitiae ministii reum ciuiliter accusatum, Jccontumacem ipsorum imperiis, aut resistentem vimque facientem iuste
mutilant, aut occidunt: tunc autem
accusator non est causa, sed occasio tantum ii stelicis illius euentus, quare neque indiget protestatione, uti docent Ancharan. Alb. S alij DD. in c. postulasti. de homicid. volunt enimelle hunc ipsum casum , qui ibi deciditur a Pontifice; Episcopus enim, qui rogat Pontificem . an possit agere apud Regem pro solutione decima rum , piae uidebat fore, ut illi debitores resisterent minis iis Regiis,non sine sanguinis effusione , idem tenet
Tertib. Crimen commissu na aerco& iniuria illata accusatori aliquando morrem meretur , quam idcirco iudex. instri , licet non postuletur ab accusatore , qui tantum agit, Vt sua recuperet , aut ne talia deinceps adueraus illum praefirmantur; atqui ne tunc quidem ciuiliter accusans, de agens pro filo interesse, est magis. causa mortis rei, quam in caeteris casibus enumeratis, sed tantum eius
occasio , uti superius ostendimus s
299쪽
ergo licet omittat protestationem non fiet irregularis in foro interno, quod confirmatur,quia si ex eo,qubdactione ciuili iniuriarum commo ius iudex aduersus reum , illum deinde cx proprio Oiscio, bc non ad instantiam accusatoris damna ctor ciuilis est proxima & vera caula, ac per se illius damnationis, si ustra proteliatur , uti diccbamus se non postulare vindictam dc morsem,cum causam illius proximam posuerit, cuius actionem . siue elficacitatem prohibere non pote st , non enim protestatio impedit quominus iam
motus iudex priori acculatione, decernat extremum lupplicium. Dic Es. Hac protestatione reuocari priorem illam accusationein, aut retardari primum, veluti impulsum iudicis , sicut enim in reuocatione mandati, mandans non tenetur facto mandata rij, quia non asit amplius aut horitate mandantis, ted sua voluntate impullus , ita neque acculator facta illa protestatione, qua limitat suam acculationem, tenebitur sententia iudicis, quam excedens limites accusationis tulerit, alioquin si iudex procedat, uti motus fuit a prima accusatione, quidquid aget, acculanti imputandum
Respondetur negando iudicem a prima actione accusatoris res suas repetcntis , id de illata sibi iniuria quaerentis, illi uique duntaxat com- pentationem postulantis impulsum mille tanquam a causa ad producendum criminaliter contra reum,
quamuis inde occasionem sumplcrit, quod longe diuersum est , uti hactenus ostendimus , tum ex ipsa Iei natura , tum in aliis casibus similibus tu hoc ipso negorio i quaretcntentia capitalis nequaquam hule accusatori imputanda crit, ncque e natura rci & secluso iure molitiuo opus est protestatione ad limitandam accusationem, ne ad punitionem & mortem feratur , cum iam
ipsemet sit limitata ad solum intereste actoris,uti iam cepe diximus, de nulla ratione tendat ad vindictam , sue in uniuersum , siue in particulari , quamquam sapienti limine voluerit Eccletia id expresse per
protestationem explicari, ne ullus esset in contrarium praelumptioni locus,atque ut omne dubium quoad incuriam, aut non incutiam irregularitalcm ex eiusnodi accusatione
tolleretur in iudiciis, quae maxime spectat Bonifac. in sua constitu
Haec omnia confirmantur ex eo, ue I quod secundum antiqua iura non requireretur eiusnodi proicitatio,
quando accusatio erat tantum citu
lis , uti colligitur pruno ex cap. pO'stulasti , ait enim Ponti sex, non esse imputandum Episcopo querenti de non solutis dccimis, si Rex pro sito ossicio gladio in cos contumaces
animaduertat; quod non tantum de morte ablata propter contumaciam
de vim iaciendam ministris rcgiis, sed de quocunque alio iusto via gladij regi j in eos reos explicari recto potest , quod enim dicitur horum
decimas i gantium malitiae , & duritiae totum imputandum ellic, significat illos reos sibi suis criminibus mortem accersu ille , non autem Episcopum , qui tantum res tuas
Secundo in cata. tua nos, de homicidio. f. ad ultimum , scholaris, qui ad conuincenduin sit rem nocturnum , crimcn obstina ic negan-
300쪽
tem, dedit cultrum, & sotulares ab illo relictos,quibus conuictus, ciso Dsione oculorum, e& virilium abscissione punitus cst , quam iniuriam deinde non serens, fame se ipsum intercinit, minime incurrille irregularitatem dicitur, propter insculicem illum euentum, neque requiritur vlla protestatio ab icholari accusante, & intersignia furis dante. Ratio est, quia , ut ibid. obseruat glosia,iste nulla ratione ad illud homicidium , aut mutilationem concurrit, de quidem de homicidio certum cst, cum reus sibi ipsi mortem conciuerit; vcrum quod attinet admutilationem, cum & sequuta fuerit ex eius scholaris querela , qua permoti reliqui scholares latronem
quaesiuerunt, inuentumque ad iudicem Vinccntinum traxerunt , sed
cum nihil probare possent, cuadcretque supplicium latro, signis ab hoc scholari datis damnatus est , &mutilaim; ergo ad hanc mutilationem concurrit hic scholaris, ncque quidquam fuit protestatus; quomodo igitur pronuntiatur a Pontifice non cile remouendus ab Ordinibus, id est,non ei te irregularem, nisi quia
fuerat tantum occasio huius mutilationis a iudice decretae, non autem
causa proxima ; quia nimirum dederat lute signa , ut conuictiis sursu a illa restitueret; atque, ut ait Vi uian. in ration. in illud cap. de Panorm. fuit causa tantum remota.
Quare Felin. in idem cap. sub fin.
xit, non esse meliorem intelleetum hu-im textus , quam quo i ivtelligamus, ηod iste Clericus agebat cimi iter ad
recuperarionem rerum , non intendens, quod ille moreretur, ut sonat textus
ibi Oihil auelius se infromittens. Tertio Pelagius I. ep. i.ad Narse-trin, quanquam Iuo par. I o. cap.9 alleget tanquam ad Valerianum Patricium scriptam docet ex Canone Chalcedonensi, S. Augustino dc regulis PP. schismaticos, aliosve, qui turbas in Ecclesia excitant, ubi censuras conrempserint, a saeculari potestate comprimendos ess '; quare dc
apud illam querelas deponi ab Ecclesiasticis vult, neque ullam protestationem seruandam esse praescribit, quam neque antiqui canones exigunt; canon autem Chaldonensis, quem allegat Pclagius, alius non
est, quam is qui primum editus fuit
a Conc. Antiocheno cap. s. quem Archimandritae inseruerant epistolae, quam ad Synodum Chalcedon. pro audiendo Dioscoro scripserant, quς tandem lecta est in quarta actione ; post recitata enim illam sat istione in Antio clienam, omnes Episcopi exclamarunt, hac insta regula,
hac regula Patrum. Quam etiam allegant PP. Constantinopolitani in magna Synodo in aede Apostoloruin coacta. Hos scilicet seditiosos Clericos,ubi ex Can.9. Apostoloruin segregati & depositi fuerint, per manum laicam castigari, quia Antiochena Synodus vult illis per extraneam manum conuerti. διά πς εξωθεν
χειρ, -& non ab ipsis Sacerdotibus percuti; unde videas hic
sermonem elle de castigatione cor
pora , quam ab ipsa Ecclesia fieri prohibent PP. sed a profanis potestatibus, quanquam dici possit, non
agi de mutilatione, aut caede, tamen tum ex veteri praxi Ecclesiae, tum ex PP. antiquis decretis, quae 23. quaest. s. recitantur, atque variis
Pelasij primi epistolis Clericos
aliosque Ecclesiae contumaces tra
ditos fuisse ab ipsa Ecclesia laicis Magistra Diuiij d by Gorale