An sit vtilitas in scelere vel de infelicitate principis Macchiauelliani, contra Macchiauellum & politicos eius sectatores. Autore D. Thoma Fitzherberto nobili Anglo sacerdote. ..

181쪽

C A P. X.

uota pars moritur tempore fati ι uos felices Cinthia vidit IVidit miseros abitura dies Rarum es felix idem. senex. Item alius non insuauis Poeta ... generum cereris Ane caede, an guine pauci Descendunt reges, cca morte d.

ranni.

Vt autem clarius fiat I hoe Dei prouidentiae & iudieio tribuendum, esse,ostendam, non homines solum, sed etia omnes alias

creaturas, in pecca- . tis hominum

vindicandissesse diuinae iustitiae ministros. Deum

182쪽

Isso Deum habere tot iustitiae suae ministros,sceleri'. vltores quot habet creaturaS.

C A P.

VM Deus,vniue si non solum conditor, & effector , sed etiam monar cha,legislator, iudexque supremus

- ,s. sit, scuius sedis eorrectio es iussititia , ct iudicium eam iuris & aequi rati nem habet, vi,si quando iustitia humana in re aliqua deficiat vel quia homines illam administrare nolint , vel quia non possint) ipse suam exer

ceat.

a Attamericum illius magis ut proprium dona,& beneficia elargiri, misereriq. & parcere,quam supplicia sumere, non conuenit, nec immensae

eius

183쪽

CAP. XI. I I

eius bonitati ut ait Philo. neque , maiestati, ut supplieij sententiam , p ait quam in impios tulerit, ipse etiam. qtor. per se exequatur quod ne minimo disequidem inter homines principi, vel Abeor et Iudici conuenire videtnr quaproia ς' 'prer, creaturarum suarum opera ad illud uti solet,non angelorum solummodo & hominum, sed animalium, etiam ratione carentium, eorumq. aliquando vilissimorum, imo & reruinanimarum,ignis,aeris, aquae, terrae, vel cuiuscunq. alius creaturae.

3 Quod autem ad homines spectat,hij varijs modis, diuinae iustitiae ministri sunt i Aliqui, publica pol state praediti, ut principes & magistratus, de quibus dicit Apostolus , funi ministri Dei vindices ad iram a Rom. ra: ei qui malum agit; Aliqui vero ijdemq priuati, diuinae gIoriar st dio commoti, ut Phinees, qui occidit Israelitam , stuprum cum icorio ma dianitide factutem; Ali; aute,quam uis

184쪽

r a C A P. XI.

uis nulla erga Deum pietate ducti , volentes tamen, & existimantes se a Deo ad illud moueri & impelli, ut Attilas, & Tamorianus quorum alter se iram Dei, alter se Dei flagellum nominauit.

Alij etiam aliquando .non Volentes & fortuito, quod docet scriptura sacra, in lege de homicidis novoluntarijs, dicens; quod Fnon voles

feci ed Deus eum in manus eius traγ

didit, dabo tibi locum quo homici fugiat ; His etiam asscribendi sunt alij, qui suis intenti negotijs, & de

diuina nec cogitantes , nec omnino laborantes voluntate,eam tamen inscij exequuntur, ut Nabuchodonosor in expugnatione a Hierusalem, & bori, qua ratione Deus non solum appellauit illum Geruum suum cum tamen Idololatra es et2 sed etiatam illum,quam milites eius Aeg1pti sp lijs remunerauit; Dabo, inquit Deus per d Propheta, PYabuchodonosor regem

185쪽

gem Babrionis in terra AegT GO di ripiet spolia eius, ct erit merces exemeitui eius, ct operi quo servivit adue fui Drum, & paulo post, dedi ei terram Zerapti pro eo quod laborauerit mihi. s o immensam bonitatem Dei, qui operam sibi a rege impio,nec opinante quidem, datam adeo munitice compensavit i Quid ergo faciet Regi pio sibi vere, & ex animo seruienti qua illum honoris , gloriς,

opum,regnorum accessione cumulabit Sed reliqua persequamur. 6 Eadem etiam ratione Deus nuncupauit Regem Assyriorsi a vir- a. togam furoris si hac baculum suum, & ιb Cyrum Chri sum, ac potirem iuu, .,' 'cu tame de hoc dicat,vocavi te nomi ne tuo,o, non cora, ouisi me de illo autem, in manu eius indignatio mea es, ad gentem salticem mittam eum, o contra populum furoris mei; se autem non sic arbitrabitur,et cor eius non ua

186쪽

asimabit, & alibi dicit se illum in ignem proiecturum; quia cum virga

sua esset , eleuantur contra eleuantem se . Di Π

... Ti, Sed cum homines sceleratisis mi alios sceleratos interimunt, vel sibi factas iniurias vindicantes, Vel aliena appetentes imperia , seque summo inquinantes scelere , nonne etiam diuinae iustitiae ministri sunt ξquid niὸ nam , quemadmodum prudens pater familias, saeuissimi canis ferocitate & fame, ad familiae Itilitatem , & medicus hirudinis siti, ad i aegri salutem utitur, quamuis illa i animalia nihil aliud in animo habeant,nisi ut fame, & sitim expleat '' Ita sapientissimus ille mundi mode-- co ratori & rector, cuius prouidentia pΠρ' e attingit a Gne et que aa senem for- itur, O disponit omnia suaaiter, qui in qua est bonitate, d non neret ma- '' tam nise ex malo siret elicere bonum, Gen V, cui Iosephi fratrum inuidiam, malitiam-

187쪽

C A P. X I.

litiamq. ad maximum. tum illius, . tum ipsorum commodum conuertit,& per execrandam Iu proditoris perfidiam , humano generi salutem impertiit ille, inquam , iustissimns scelerum iudex,& vindex Deus, impiorum hominum malitia, ad sua i dicia in impios exequenda uti solet , ut, dum illisus effrenati; cupiditati libidiniq. satisfacere satagant, abali s impiis debitas exigant pgnas. nec iniuria ; cum ξquitati maxime consonum sit, ut sicut peccatu quan-d . peccati pena est, tesu D. Gre- D G-r. raro ita per peccatorem peccator,

di per nequissimum nequissimus pu- a. niatur ι Sed hoc illustremus exem . - .

fretus exercitu, diuinam non modo I- r. contemneret, sed etiam blasphemo ore laederet maiestatem, Ecce, Inquit Dominus per Prophetam . , --K r

188쪽

reuertetur in terra uamin delisiam eum gladio in terra sua; hanc autem, quam illi Deus comminatus est, par-nam,ab eo postea,nefando parricidio repetierunt ipsius filii, dum in templo Nesrac Deum suum adoraret., 9 Mitto hic Balthasarem Chaldaeorum regem, sacra templi Hierosolymitant vasa profanatem, & Nadabum, Helamum , at q. alios Israelis reges schismaticos, a Deo, ut Iita dicam, capite condemnatos, & a pessi 'mis hominibus,qui eorum regnis inhiabant, supplicio affectos; haec , inquam , atque alia plurima huius rei exempla , quae sacra historia suppeditat, praetereo, ut eX profana unum, vel alterum ponam.

Io Imperante ConstantinopoIi . Mauricio schismatico qui Ioannem Patriarcham Constat inopolitanum , a Romanae Ecelesiae obedientia deficientem, sua auctoritate fulci uit)appai uit ipsa meridie, & frequente fo-

189쪽

c A P.

ro,vir quidam monachali habitu inadu tus, qui gladium quem manu te- ίπτnebat, vibrans , hoc, inquir. ferietu 'Materitius quo dicto disparuit. Prae- Tterea, ipse Mauritius in somnis vidit δεα se,& Consantinam uxorem , cum fi- ρ'ta filiabus, atq. omni cognatione sua, tradi Phocae militi gladio percutiendum, cum q. euigilaret, &nemi- nem Phocam dictum cognosceret,interrogauit Philippicum generum suum, numquid aliquem in exercitu Phocam audiuerat vocitari ,' qui respondit , unum se Phocam nosse,qui nuper in exercitu esset constitutus procurator , aetate quidem iuuenem, ct temerarium, sed timidum ; Si timidus est,inquit Mauritiam prosecto& homicida; Non ita multo post, iste Phocri sollicitato,& corrupto milite, tyrannidem occupauit, ac captum , una cum uxore & liberis, Maurisium

capite plecti iussit , quod ipse iusto Dei iudicio sint contigisse agnouit, L a m Ori-

190쪽

C A P. XI.

moriturus,magno cum merore animi g. 1 it. & paenitentia dicens, Iusus es Domnne,ct rectum iudicium tuum.

xx Sed aliud habemus huius rei. eXemplum,non minus praeclarum, in

Alphonsi Neapolis Rege, ad quem castigandum Deus opera , & poten-pha' e. tia Caroli viij. Regis G alliae , usus

ira- is esse videtur, quandoquidem Rex il- e. ig.Gtiis te iuuenis,lam conlisil , quam pecum At. ι niae inops, bellum maximum, & pe

riculosissimum suscepit, reclamantibus prudentioribus suis consiliarjs , illudq. ita feliciter confecit,Vt cum Caesare dicere posset, veni,vidi, ici, inimicis suis,vel ultro se dedentibus, vel fugientibus prae timore, ipso praesertim Alphonso Rege, cuius coscietia satis manifestum sibi dedit testimonium, gallos ad suam impietatem vindicandam, a Deo missos esse;cum ipse,sceleris sui conscientia perterritussi υ non solum plurimorum procerim , quos iniuste occidi secerat, spectra videre