An sit vtilitas in scelere vel de infelicitate principis Macchiauelliani, contra Macchiauellum & politicos eius sectatores. Autore D. Thoma Fitzherberto nobili Anglo sacerdote. ..

191쪽

C A P XI. 14svidere sibi visus sit, sed etiam audia

re,homines, domos, arbores, saπα, . . fcaeteraq. omnia Galliam, gori amitantia; quamobrem, cum Carolus

regni Neapolitani fines viκ dum at tigisset, in Siciliam aufugit,ubi monasticam degens vitam, paucis post

mensibus, luctu, angoribusq. coni ctus,misere contabuit. I a Itaque nonne ex his liquet, Deum esse sceleratorum Principum . . . iustum iudicem, paenarum vom exa ctores, ipsos homines, vel nescientes quandoq. vel non aduertentes s nesmirum s cum caeteri omnes creaturae sint etiam impiorum ultrices,& vi dices.Sunt enim, teste ecclesiastico. Spiritus ad vindictam ereati, ignis , grandosames,mors besiarum dentes ,

vindicans in exterminium impios e t.

Is De Pharaone populoq. Ae

gyptiaeo supplicium sumpserunt ra- : z

nae ustas ustae. De Iesaleis canes; ''

ri s de

192쪽

de regibus vi Herode & Antiocho vermes; de Sylla Tyranno pedicu-Ii ι de s Me ricio Britannorum rege, lupi; de g Sa lis Imperatore Constantinopolitano haeretico ceruus; de b Hatone Episcopo Moguntino,mures & sorices, idq. iustissimo Dei iudicio, quia ingrauescente fame, plurimos pauperes domo inclusos combussit, dicens, eos in annonae caritate non magis utiles sere rei p. quam mures,ac sorices, qui frumentum absumerent.

I Quid i an a rebus inanimisim munes esse poteruut scelerati,quin& ipsae ab eis paenas repetanti ex infinitis pauca tangam. Igne perierunt, P cadab, Abiu, valens. Imperator Arrianus ; aqua b Pharao, Maxentius tyrannus, & Fredericus primus schismaticus; terra dehiscente, c Core. Dathan in obiram fulmine, d Anasa us Imperator haereticus, Imbribus denique, vento, grandine,&

193쪽

tempestate os o o. aeriis ora Xerxis militum ; de qua re pulchre Iusinus, qui illam refert histortam-Bog uior, inquit, osse a Dei ent,tanto nun Iae iunt aduersus Deum vires. Is His addi possent infinita in- cendia, diluuia, terrae hiatus, motus. Ru pestis, fames, serpentum feritas, immanitasq. S alia huiusmodi se Ieru flagella, quibus uniuersas quan doq. Vrbes, addo prouincias, ob hominum peccata deletas Iegimus, vi r vere cum Propheta dicere possimus, vae genti peccatrici, populo graui in quitate, femini nequaint, celeratis..i6 Sed haec breuiter percucurri, i ut non sim multus in re manifesta,& . ' tamen Macchiauestum summae de- =mentiae conuincam, cum censeat suo

Principi flagitioso utile esse posse

scelus , cuius seuerissimus sit iudex i Deus, vindicesver6, non solum ho- ' mines,Verum etiam animalia, & et menta, imo cuius tot sint punitores, '

194쪽

tot vItores, quot sunt Dei creaturae.17 Ex quo sequitur, insanire ea cum confidat, se, suum Principem , non cum hominibus , sed cum ipso Deo bellum gerentem , tutum &securum reddere posse; quamuis enim

potentissimus fuerit, ditissimusq. &sortissimis praesidijs, infinitis stipatoribus,& exploratorib0s,omni deni q. consilio, vigilantia, & prudentia humana, undecumq. munitus & valla-M tus , ille tamen dominator omnium Deus, qui non veretur magnitudinem

cui quam, qui balteum regum dissol uit, ct praecingit fune renes eorum, qui

effundit desectionem super principes,

errare facit eos quasi ebrios Be,d-4-η e, 9, te inquam Deus, maxillas eius freno nuringet, ct ponet circulum in nariabus eius, a . in labi,s eius chamum , essicietq. ut pediculus, vel vermicu- Ius aliquis, omnem eius potentiam, superbiam prosternat.18 Itaque minime mirum est,

Omnes

195쪽

omnes sere principes, qui imperiacini scelere Vel consecuti sunt, vel retin xe voluerunt, pessime interiisse a Cuius rei, tanta in omni historia occur irunt exempla , ut si illa non viderit Marehiauestus, summa fuerit caecitate, si autem viderit, &dissimulauerit inaudita malitia . Quamuis igitur singula percensere, nec instituti mei, nec propositae breuitatis ratio strat, ex innumeris tamen

aliqua pona, ut quε vi imperii male parti , '

ri'. utilitas, perspl. . .,

cuum fiat. .,

196쪽

Exempla di uinae ultionis in eos qui iniuste rerum potiti sunt,

vel tyrannice Imperarunt.'

C A P. XII.

o S T. Romam conditam, septem fuere Romanorum Reges , quorum pi imus,Romulus , fratris sui pa ricidio, virginum raptu. regis Tatij soceri sui sanguine, fundamenta Romani Imperii contaminauit;hic a Senatoribus in ipso S natu interfectus scrieris parnas luit aa Huic successit Numa Pompialius, Nunas , Tullus Hostilius, Tullo, ncus artis, suffragijs Senatus populi q. legitime electi, qui cum pro clare se & bello, di pace gererent,vi tam transegerunt ab insidi s tuti , α

197쪽

C A P. XII. rues

morientes summum sui desiderium

ciuibus reliquerunt .

3 Quintus deinde i suit racius Tarquinius Priscus, ab anco Manio liberis suis tutor testamento institutus, qui,cum eos paterno regno fraudauisset, in perfidis pqnam, a pastoribus est occisuS. Sextus fuit Servius Tullus, qui dissimulara per aliquot dies Lucis Tarquinii morte , imperium sibi assumpsit,& post aliquot annos, a Tarquinio genere suo trucidatus est. s Hic autem Tarquinius, cogn mento superbus, septimus suit& vltimus Romanorum Rex, qui cum soceri - sui parricidio regnum comparasset, nihil spei in charitate ciuium reposuit, sed peregrinos sibi conciliauit, metu suorum, ciues optimos indicta causa neci dedit, lege'. omnes diuinas, di humanas violavit ; quamobrem unx cum liberis, & uxore sua, regno elevictus est ι Cuius filius sextus Tarqui-

198쪽

is is C A P. XII.

nius, qui Lucretia stuprum intulit, ' bii . dolo circumnentis,ciuitatis primmores interfecit, ab ultoribus f ἰ-ι i. m. tatum inquit Liuius quasime so caedibus, rapini . consciuerat, es perem pius. Horum' autem Tyrannide em ctum est, ut regia auctoritate promsus sublata , summa reipub. potestas ' τ λ deinceps ad consules, annuos'. ma gistratus deferretur. 6 Et quingentis post annis, cum Resp. Iuli' Coaris armis oppressa, ad ' unius potestatem esset reuoluta, an imperatoribus profuit imperiuma Veimale partum, vel scelere retentum e Sueton. Supra comemoraui Iulium Coarem, pq Tiberitim, Caligulam,Claudium,Nero ς' r rim Domitianum,Commodum, cor casiam, Heliogabalum, alio R. crudelissimos, nequissimos'. Tyrannos,partim a suis stipatoribus, partim a mili tibus,concubinis, amicis, seruis occvios; quibus addi possunt Otho , Uιπι-

199쪽

minus, Decius, Gastu Valerianus, Maxentius, Licinius, Valens, d uo Uale riniani , secundus & tertius, Maxiamus, nam us, Maurisius, Phocas, Martina cum filio Heraeseona, Consans secundus , Iustiniantis secundus Leontius,Tiberius tertius, Philippicus , Consantinus sextus, Nicephorus, Leo quartus, Michael secundus, Basilius , Andronicus, Naacitis,Alexius , Minitus , alij q. tam Grςci, quam Latini, quos breuitatis gratia omitto qui, cum dominatum occupauissent iniuste, aut saltem sceleratissime impera D

sent cvel parricidijs , vel alijs c di-bus , ct sceleribus contaminati) alij ab hostibus capti, & occisi, alij sub

mersi, aliqui fulmine , & diuina manu percussi,nonnulli in exilium pulsi, aliqui pr cisis naribus, linguisq. de--mati, c teri vel suo, vel ciuium storum gladio confossi, omnes deni q. bonis omnibus exosi miserrime pe-

nerunt

200쪽

Ex altera Vero parte, Imperatores illi, qui legitime rerum potiti' virtuti & religioni studuerunt tam diuino prς sidio, quam populi amore

muniti,vixerunt secure, prospere, gloriose, & vita excedentes nomina consecrauerunt immortalitati; quales fuerunt Vespasianus, Titus, Nerva, Traianus, Adria nus, Antoninus Pius, Marcus Aurelius, Costantinus magnus, Iovianus, Valentinianin primus, Theodosius, Iustinianus primus, Inytinus, Tiberius secundus ,Carolus magnus,Henricus primus, Otho secundus , Lotharius secundus, Rodulphus primus, C rolus quartus, Sigbmundus, Frederisusterilla S, Maximilianus,& nostra glate Carolus quintus,virtute, pietate Ueligione , rerum. gestarum gloria praelarissimus. 8 Hac nus de sceleratis regi bus, atque imperatoribus Romanis , S Grς cis, quibus adiungi possent infiniti alij, per reliquum orbem, ab histori-