장음표시 사용
11쪽
vero sermone exprimantur , propterea hae artes communes Finu9 6s dicuntur. Ex his appaici finis,& ossicium Dialectici: finis enim eius est methodum ostendere, qua res vete dignosci, & secerni queant: ollicium autem ea ministrare quibuS talis co gnitio obtineaturi id autem fit diuidendo, definiendo, & argumentando:ossicium ergo ipsius d finire, diuidere,& argu mentari est. Instrumenta, quae modi sciendi dicuntur, sunt definitio, diuisio,&arptuventatio: de quorum singulis introductorio modo nonnulla dicemus. Et primum de definitione.
c A des nitionem quatuor nobis breuiter consideran- , da sunt Primum, quid sit definitio. S ccii dum, quo tu plex sit.Tertium,quae sint leges bonae desinitionis. Quartum, qui modi argum clandi,& loquendi per definitione Circa primu
.... aduerte, Arist. i.TOp. c. a. id quod nos definitionem vocamus,
terminu, vocare transatione sumpta a termino,&limite,quo agri, vel areae circunscribuntur: ut enim totum quod illius est areae, intra talem terminum continetur,nec quicqua areae est extra terminum, nec aliud quod non sit areae, est intra: ita illa orati Ο,quae omnes partes, quae sunt in natura ret,ita explicat ut nihil deficiat, vel re ludet,dicitur terminus. Nos vocamus
definitionem quasi undiq; circunscribente rei natura. Est au- te finitio iuxta Art. L. Post. c.ro oratio ipsum quod quid est fgnificans, ac si dixisset, est oratio, quae natura alicuius manas si at. In qua definitione duae sunt particulae c5siderandae. Altera est,quod si oratio, id est, a gregatio quaeda multaria vo-cumi not onum:cum enim naturae rerum quae definiuntur, habeant plures pa t si necesse est pluribus manifestentur vocibus, unde una sola vox no est definitio. Altera particula est, natura alicuius significans Hoc ponitur ad excludendas orationes multas, quae definit toties no sunt , quia alicuius natura non manifestant: ex qi o fit ut ista sit de finitio, animal rationale, est enim oratio,& hominis naturam explicat: at, homo est doctus, oratio 'lii idem est id c finitio vero minime, nulliust enim naturam exprimit. Contra hoc, unum posset argumen- Objaia, tum opponi huiuimodi: Vna vox sola potest significare tota naturam rei: ergo definitio non est oratio. Antecedens probatur , Ista vox homo significat totum hominem, & integram Saulis. ipsius naturam: ergo una vox totam rem explicat. Aa hoc
. responde tui dupliciter aliquam rem voce significari, & manifestari
12쪽
ntfestari posse, uno modo distinctὰ, altero modo colas e.Hoc exemplo poterit intelligi Videre quandoque possumus ina
ginem aliquam confuse, cum totam si inui conspicimus, nec magis visus ad unam quam ad aliam partem inclinatur: videmus. etiam eandem distincte, cum ad singulas partes oculos conuertimus vel minimam quamque lineam inspicientes,quod etiam intellectu cotem plantes aliquando facimus, ita res significatur una quidem voce conluse tamen,quia per eam tota simul repraesentatur: at vero pluribus vocibus eaderes singulis singulas eius parte; signis cancibus distincte significatur.Modo respondetur, Definitionem debete significarerem totam non confuse,sed distincte, propterea debere esse orationem: ex quo sequitur, nonien alicuius rei,& definitione in eiusdem idem sienificare, sed non inodo eOdu, sed ai' ubis, ε. terum distincte, alteiu confuse: homo enim, & animal ratio- dfer ora nate eunde ira rem exprimunt, sed vox homo,confusὰ: defini- De a tio vero animal rationale, distincte. Cum igitur definitio ali-2 cuius natur et explicci, fit ut prima divisione diuidatur iuxta diuisionem eius cuius natura explicat quod duplex potest esse, alterum,uox at i qua significativa alterii, res aliqua, ut enim res ipsae suas habent proprias naturas, ita etia & nomina suas sorti utur naturas,quq a significatione sum urur: ut sicut homo est homo per anima,& corpus,ita 8c nome nome est, quia ex voce &signifietatione copo uitur. Post ut ergo & res, Sc nomina definiri: unde exurgit duplex di finitio altera quet diciturno minis altera quς dicitur rei D. finitio nominis, quς Interpretatio.& Etymologia aliquando dicitur, est oratio nominis significatione expones. Hic ante vocamus nomen quacunque
dictione significativa. ut magnanimus est, qui magnu habetauimum infinitu quod non habet fae, vacuit est quod caret corpore Argumento alem est, iis definitionibus sola nomina nores definiti quod aliquado tot ingat similia nomina fictiliu quid significare. Multiplex quide huiusmodi definitio
assignatur, sed quia Grammatica est potius co sideratio talis, raetermittitur. Desumio ver drei, est atio rem aliquam plicans,ut animal rationale, quae hominis natura manifestat. xii Oti plex sit De nitio rei.
pis x est desinitio re quaedam essentialis, quaedam et se isti causalis, quaedam descriptiua, seu accide talia Essentialis m trailia definitio,est oratio genus & differentia alicuius rei contineς. Vocatur autem genus id, quod nat udae definiti ita competit.
13쪽
ut simul etia de aliis praedicetur: ut in hac hominis definiti-
ne,animal rationale, animal genus est, quia cit de natura hominis sit,etia de equo, capra & aliis multis prςdicatur. Est aut se ei ις te disturentia,id od cum de natura etiam definiti sit, cu ge' nere iunctu ipsusn determinat,& co rctat, x t pro sola re dcfinita sumatur, sicut se habet in illa cade ac finitionc rationalc: est erram in i pia hominis natura , & coarctat genus animal vi. f. no equu, nec aliud pr ter homine dicat. Huiusmodi definit: od n,' dicitur Euentialis,quia naturam rei per ea que illi essentialiais... ' sunt manifestari.de enim natura, se e lentia sunt,nec exactio- rc modo petas hosti declaratione, suo enim loco diligentius ista coiidera da sunt. Definito Caus iis, est oratio rei proprias
usarum causas manifestans. Causarum aute numerus quadruplex est: 3 ' μφ qu da causa est materialis, ea uepe,ex qua aliquid sic, ut ligna, S ' & lapides, materia sunt domus,aes itatuae,corpus hvinanu ipsius homini ,:altera est forma, ea scilicet, per quam res est , &quae simul cu materia re totam absoluit, ut anima rationalis hominis est forma & figura statuae: icitia est ciliciens, a qua aliud rioducitur, ut sol tu me pio ducit, ipsus est cisciens causa,& ign: scaloris, di sutor calcei: quarta est causa finalis,gratia cuius, seu propter qua aliquid fit, ut beatitudo causa eii finalis hominis, ad beatit idinem enim creatus est,& sanitas est finis potionis amar . Ex his igitur causis, aut singulis aut pluribus aut omnibus Definitiones Causales fiunt. but auto,quae per materia dantur, ut domus est ex lapidibus, lignis,& terra, reliquit'; partit γ' cosi ructa: Zithu est potus ex aqua, hordeo,& lupulo cosectus. Sub hoc definitionis genere coprehcduntur definitiones quibus res artificiatae per ea ex quibus fiunt, definiuntur. Cop: eheduntur etia defin: tiones,quae p*rtes rei
continent, ut mundus est ex coelo, terraque,& ex naturis quae
intra hcc includantur,costitutio: corpus humanu est quod excrecto capite, pectore, manibus, velle, pedibu q; costat, quas alij vocat partitiones. C5prelied si mr etiam definitiones accidenti qu per subiecta ipsoru assio atur,ut risib litas est apritudo hominis adride fu,lunae cli actus diaphani. Secudum genus Causa liu de sinitionu est per formam, ut homo est animal ex rationali anima constas: ad quod genus illς dc finitiones reducinur,quit,' cocreta per abstracta desinimus,ut albii est quod albedine afficitur. Tertiu genus est per effici cic causam, ut dies est latio solis sit pra terra Eclipsis est interpositio terri inter sol E,& luna,tonitruum est extinctio ignis in nube. Possumus etia his uti in obliquo dicetes, nox est priuatio luminis
14쪽
PRIMUS. Irminis proueniens ex latione solis sub terra. Quartu genus est per finale causam, ut homo est aiat ad summi boni perceptione destinatu, lolnus est tegumetum ad in comoditates extrinsecas propulsadas Post uiri etia definitiones per plures causas simul allignari. Ist i enim quatuor continet causas, homo est
animas ex rationa anima dc corpore in aeternam beatitudi-ncm a Dco cre rium haec autem duas, Eclipsis est priuatio luminis ex interpositione terrae: haec autem tres, homo animal est ex anima ta corpore in beatitu inem ordinatum. Hic au tem unum adustrie, definitiones eas,quae per materia & formam inignantur, e sse etiam essentiales: materia enim & forma ad rei natura spectant, ipsamq; componunt: unde dici possent essentiales. At quia simul etiam causaei ei sunt, causales dicentur: distinctionis gratia solent aliqui eas essentiales Physicas nuncupare, reliquas ver o, quae genere, e differentia constant,ellentiales Metaphylleas.Tertia definitio est accidentaria,quae non quid res, sed potius qualis sit, significat. Haec autem est oratio rem per sua accide nitia manifestans. Est autem duplex, altera, quς per genus,& accideus proprium, quod illi soli rei csi uenit, assignatur, ut homo est animal risibile,terra est elementum grauissimum, ignis elementum leuissimum,
de hic proprie dicitur descriptio Ad hanc definitionem reducuntur eae, quae dantur per effectus, ut iustitia est quae suum cuiqi tribuit, sol est autor diurn ς lucis, homo est animal,quod loqui potest. Altera definitio accidentaria est, quae datur per accidentia comunia, quoru sngula pluribus iebus insunt,s-mul tam e iuncta, nonnisi ret,quae definitur,ut homo est animal bipes, implume, pulchrum, magni cerebri. Ad hoc definitionis genus aliquae Poetaru descriptiones reduci possent, sed ista ulterius prosequi non praesentis speculationis est, ne
introductionis limites extra mossum diu agantes tras liamus. De legibu, bonae d finitionis,de modo argumentandi, loquendi circa ipsam definitionem.
C A P. V. MVιτ A qui de pret cepta sunt ad bene defini duobseruanda, tu distusn.Top. Arist tradit. ex quib' tria omnibus definitionibus comunia in praesenti ex plicanda eligimus. Pri- i Diti 'mu igitur praeceptu, seu lex est, ut definitio clatior sit defini- 'to: cum enim in hoc sit inuenta definitio, ut re occulta manifestet,oportet ut notior sit j illud quod definitur: ut haec definitio animal a Deo crea vi ad beatitudinem, natura hominis magis manifestat, quam si unica exprimatur voce. ncmpe, homo
15쪽
holito. Huic praecepto ad uel tantur definitiones illae, quae per ignotiora, velae tu ignota assignantur, ut si dicas somnus est
imago moritS, mors ONm obscurior cli somno . A lue Isia itur
et i a quae idu per ide definiunt, Vt si dicas, leo est animal quod
est leo. Aduersantur tande, quae voci' metaphorica habent, ut homo est arbor inue: a. Secudii praeceptuna est: Definitio debet recipi ocari,& conuerti cum clefinito, id est, de quocuque praedicatur definitum, se eodem & definitio pi dicari deber,& de qGotuque definitio de eodem & definitu, ita nulli vivico petat cui non α alterii. Huic praecepto ad uel santur, qui so-lti m per comunia definiunt,quae pluribus quam definito insunt, ut homo est substantia censibilis. Aduersatur etia nominu etymologiae quae ob id no sunt proprie definitiones,cum
in pluribus qua definitis coueniat, ut Theologus est qui de Deo loquitur, laris est quod pede laedit.Tertia praeceptu est D cs-nitio nihil debet habete superfluum, vel diminutu , sed ita re
explicare, ut nec deficiat, nec ex cc dat. unde no est bona definitio, Homo est animal rationale, coloratum, bipes: est enim super sua, cum coloratu.& bipes non sint in natura hominis,
nec ista est bona definit o, homo est substantia rationalis, est enim diminuta , cum plura sint in natura hominis quam ea, quς in tali desinitione actu e5tinetur. Est enim homo substatia corporea, animata, sensibilis, rationalis. Haec sui praecepta
cuilibet bonae definitioni nece staria, ita ut ex unius defectu vitiosi reddatur definitio: vn te si quis velit do finitionem ali- . qua bona esse cote de te, omnes simul leges illi in eis probare tenetur, ac si definitione x iriosa esse cotederit, vel unica leg ε Mo ar deesse sui siciet ostedere. Modus argumentandi in definitione duplex est ad modii utilis. Alter est, vi ta definitu quam definiis. ... a tio de aliquo pdicetur, & tuc de quocuque assit matur defiui pl.ω. tu, asti: mabitur&definitio, & de quo chique definitio pariteo
- i. & definitu.Similiter etia negative, ut cocha est animal, ergo est corpus animatu sensibilc: & coli a , concha est corpus animatu sensibile, ergo est animat: humilitas est habitus bonus, ergoaest virtus:&cotra, est virtus,ergo est habitus bonus. Pariter etia in negatione, ut, simia non est animal rationale, ergo non est homo: c contrario non est homo ,ergo no est animal rationale: superbia non est habitus bonus, igitur nec est . virtus, item uota est virtus, ergo nec habitus bonus Alter mo-- diis argumentandi est quado aliquid de definito. vel de definitione praedicatur.& tunc quod affirmatur de definito. asErmabitur α de definitione,paxi ratione quod negatur; & contra
16쪽
tra definitione ad definitum, ut animal rationale est capax
beatitudinis, ergo & homo, & homo est capax beatitudinis, ergo & animal Iationale . Negati uc pariter, ut habitus malus. Don est expetendus , igitur nec vitium: virtus non est spernenda, ergo nec habitus bonus est spernendus. Superest ut
de modo loquendi per definitionem, dicamus. Duplex autem loquendi est modus & interroganti ,& respondenti. Pri- ρο mum , petenti, quae definitio est ista 3 Responde , vel est no- nis, vel est rei, est causalis, vel essentialis, vel descriptiua. Petenti secundis , qualis est haec definitio 3 Responde, est bona, vel est mala. Circa definitum etiam potest interrogas petere,quid est hoc, scilicet, quid est homo vel leo' Cui respon- . de per definitionem essentialem vel causalem. Secundo, quale est hoc ' Responde per accidentariam. Circa definitionem autem nominis solet peti, quae est huius nominis significatioZEt respondetur per illius significationes. At circa causalem secundum causarum numelum quadruplex sit interrogatio, ut a quo est cathedra3 Responde, per efficientem: ex quo est3 Responde,per materiam: per quid est ξResponde,per formam: propter quid causam finalem petit. Quid Diu lio quotvlex,quae ipsim praecepta t. CAP. VI.E τ alius sci edi modus,qui dicitur Diuisio, qua utimur ad
totius alicuius partes in uestigandas: unde non minimum
haee definitioni prodesse solet,quet ex partibus coctatur. Quid igitur ut Diuisio,& quotuplex,quae ipsius leges,quib' modis
per Diuisione argumentari liceat,quis lade sit loquendi modus,tractare oportet. Diuiso,oratio est tot si in suas partes di- Diui stribues. oratio dicitur: no enim diuisio quaecuq; ad Dialecti. et id cu spectat, sed ea,quae mcte,& voce fit, id est,cum rem aliqua simul intelligetes singulas eius partes inuestigare,& voce ex-l rimere conamur: Sc propterea diuisio talis oratio dicitur, a-iae vero diuisiones,nepe,cu gladio lignum, vel aliud quiduis scindimus, Dialectic et no sunt. Est igitur Dialectica diuiso,oratio, qua de toto aliquo loquetes singulas et ' partes enarramus: quae diuisio manifestat ea qua intellectu concepimus, ut totu hoc ,bonu scilicet,assumentes, in singulas suas distribui mus partes utile, honestu,& delectabile. In qua oratione duo sunt: alteru, totu illud quod secasur in partes & hoc diuisum Di. G- dicitur. Alterit,ipsius enumeratae partes,& hq mebra diuidentia dicuntur. Ex utroq; autem costituta oratio diuisio est,quae
sicut & definitio,in diuisionε nominis,& diuisione rei primo
17쪽
diuidi potest. Diuisio nominis est oratio qua vox in suas si gnificationes distinguitur, ut canis significat sedus quod da,
significat& animai terrestre. Haec diuisio nominis est, non enim res aliqua per ea in suas partes diuiditur, scd sola vox. Hanc Graeci enumerationem vocabant. Tali autem diuisione non unam vocem tantum,sed& orationem integra in varios sensus quos iecipit, distinguimus, tuas orationes amphibologicas vocant, ut, aio te eacida Romanos vincere posse.
Croesus Halym in Sressus perdet quam plurima regna. nis . D i s I O rei est, cum res aliqua in suas partes, vel accide-D bt .ae. tia distinguitur,quae triplex est. Prima diuisio generis in spei. cies. Haec aute est, cum comune aliquoi in minus comuma, de quibus per se praedicatur, diuiditur, v t. Elementoru aliud ignis, aliud aer,aliud aqua, aliud terra. Haec aute diuisio fieri aliquando solet per differentias ex quibus species costituuntur, ut animaliualiud rationale, aliud irrationale, ide est ac, 1. animal tu aliud homo, aliud brutu Altera diuisio est totius in partes, ex quibus componitur .Et haec duplex solethsse secundum duplicem rationem partium,ex quibus coponitur. sunt enim quaedam partes,quae ad naturam,& essentiam rei pert net, quales sunt, forma,& materia,de qui b. superius diximus:& secundum has fit diuiso qhiaeda essentialis in partes, ut hominis alia pars anima,aha corpus; vasis alia pars argentia,alia figura. Quaedam sunt partes, quae quantitatis rei potius quam naturae,partes sunt.& secundum has fit diuisio, quae in partes integrantes dicitur,quam aliqui partitionem vocant, ut corporis humani alia pars caput,alia brachia, alia thorax, alia vc-ter,alia pedes: in his enim decorus partiu ordo seruandus est. 3. Similiter terrae alia pars Asia,alia Astica,alia Europa,Tertia diuisio est,quando subiectum aliquod in varia accidetia, quae illi insut,distribuitur: ut hominu alius doctus, alius in floctus; hominu alius liberalis, alius prodigus, alius auarus,alius studiosus, alius prauus. Ad hanc diui fionem pertinent diuisiones eae,quibus subiectum in suas potetias diuidimus, ut rationalis animae alia potetia intellectus, alia volutas, alia memoria, animalis alia potentia se usus,alia appeti us,alia ad motu . SO-let autem haec accidentium diuisio adhuc dupliciter fieri: aliquando enim accidens in sua subiecta diuiditur, ut alborum aliud liliu ,aliud nix,aliud cygnus,&c. Virtutum aliae in parte ab is p - , intonoctiva, hae insevsilii GnziAliquando etia accidens inpia. Ma accidetia diuiditur, ut dulciu aliud flauum, aliud album. His qua ori igitur constitutis,praecepta in diuisone obseruada constitua
18쪽
mus. primum pri ceptum est, ne plura mebra cΘntineat,quam I. par est: si enim aliquis diuisone prima animal in omnes suas species diuidat, non erit congrua diuisomam cum diuisio rei inanifestandae gratia inuenta sit, si multa contineret inebra, fastidium potius, & obscuritate quam cognitionem pareret. Adde etiam quod dividentia membra quenda ordinem inter se petunt, quem, si tam multa sint, obseruare dissicillimii est. CIRCA laoc autem praeceptum tria attendenda snnt. Primum. ut si alicuius communis generis species paucae sint: petillas diuisio fiat, ut, elementorum aliud ignis, aliud aer, aliud aqua, aliud terra. Secundum, si species plurimae sunt, tunc per aliquas species superiores diuisio procedat, & has rursus per alias diuidamus, ut, Animalium aliud homo, aliud brutum: Brutorum aliud aereum, aliud aqueum, almd terrenii:&haee rursus per alia donec ad ultima deueniamus. Tertium, potest etiam diuisio fieri per duas oppositas differentias, ut, Animalium aliud rationale, aliud irrationale, sed horum causas perscrutari, alterius negoti j est. Secundum praeceptum, Singula 1. membra diuisonis debet es , in seriora diuiso, id est, ii uisum sub se plura debet amplecti, quam singula membra: unde non esset cogrua diuisio, Animalium aliud sentit, aliud mouetur; nam sentire ita commune est, sicut animai,cum omne animal sentiat. Tertium praeceptum, Omnia membra simul sumpta s. sint suo diuiso aequalia, ita ut nihil continea ur sub diuiso, quod non sub aliquo membro,nec aliquid sub membro, quod non sub diuiso: unde non est diuisio bona, Animalium aliud rationale, aliud irrationale, aliud elementum ; hoc enim tertium membrum non est sub diuisD. Quartum praeceptum est,ut membra inter se aliquam habeant aequalitatem, id est, unum in altero non contineatur: unde non est diuisio bona, Animalium aliud irrationale, aliud bipes ; unum enim alterum in eludit, cum aliquod sit irrationale simul & bipes : nee ista, Hominum alius pius, alius literatus, cum sine homines
N VADR vr Lex est modus quo circa Diuisone artrimi e
tatari possemus. Primus est a positio e diuisi ad positione
alicuius ex mebris diui 3entibus, id c couerso, id est, de quo cunq; ipsum diuisum amrmare veru est,de eodem aliquod ex diuidetibus membris affirmare verum erit, video est animal, erio rationale vel irrationale. Similite equo inebriani' ali
19쪽
1s LIBER. quod affirmatur, & ipsum diuisum assirmabitur, ut equus est irrationalis: ergo animal. Hic tamen obseruandu est, ut adiuiso procedentes non unum membrum solum, sed omnia sub disiunctione colligamus: no enim valet hoc ,est animal, ergo ration le , sed inferre oportet ergo rationale, vel irrationale.
At ab ipsis membris ad diuisum progredientes possiimus, &ab omnibus simul,& singulis diu istin inferre, ut hoc est irra-
tionale,ergo animat: ite, noc est rationale, vclirrationale, ergo animal. Obseruandu etiam alterii est, ut in pallitio uib. cudi uaso aliquid comune, quod de singulis praedicet ui assi mamus, ut m udi alia pars Africa,a. ia Asia,aiia Europa praedicatio sic est costitu eda, Africa est pars mudi, Asia est pars naudi, et. & Europa cst pars mulli. Secundus argum Elandi modus a uegatione diuisi ad negatione membrorum diuidentium, & e- couerso, id est, si de aliquo diuisum negare veru est,de eodem& membra uiuidentia negare veru erit, ut lapis non est animal ergo nec rationalis, nec irrationalis. Item si membra negare veru est,& ipsum diuisum negare verum erit,ut lapis noest rationalis, nec irrationalis,ergo nec animal Hic aut e modus aliter se habet quam praecedetis: a negatione enim diuisiprocedentes omnia membra simul & singula licet negare ,&ab ipsis ad diuisum regredientes non ab , no solo,sed ab omniti negatione procedere debemus: non enim valet,no est rationale ergo no est animal; valet tamen, no est rationale neque
3. irrationale,ergo no est animal. Tertius modus in a positione diuisi,& negatione unius me uri ad affrmationem alterius, ssuerit diuisio bimembris, vel a negatione duoru vel trium, si fuerit pluriu membroru, id est, si de aliquo assirmas diuisum,&negas unum, aut duo membra,assirmabis certξ membrum reliquu, ut hoc corpus est elementum, & non est ignis, nec aqua, nec terra, ergo est aer: leo est animal non rationale, ergo 4. irrationale Qu artus modus est inter ipsa membra dissidentia ab assirmatione unius ad negatione alterius, ut hoc est ignis ergo no est aqua: hoc est caducu, ergo non est perpetuit. Non tamen semper iste modus argumentandi valet: non enim sequitur, virtus est honesta ergo non est delectabilis: utrunque enim est,nis velis inferre,non eadem ratione est delectabilis,
qua est honesta Modus loquendi interroganti triplex est Pr mum enim quaerenti,Qux diuisio est istas Respode per alii qua speciem ex superius assignatis .secudo, Quylis est dipisioὶ R. sponde, bonam,vel malam.Tertio Quot partibus costat haec diuisio ὶ Responde,duobus, tribus,secundum ny ex P. Partium,
20쪽
PRIMUS. ITtium, seu membrorum ipsius. i s. i ,
O Id Argumentatio quae θεetes,quae praecepta ipsiussint.
ARovΜεNTAτro praecipuum est Dialecticae instrum ea Ozion
tum,quo ad probandas veritates ignoras, D stati sq; re- pellendas uti solemus. Haec autem est oratio,in qua unum ex altero cosequi denotatur, id est, oratio, in quit propositio una incognita ex altera cognita probatur,& declaratur ut spongia est animal, ergo est sensitiva. Dicitur autem oratio , quia una vox Argumentatio non est. Dicitur,in qua unu denotatur consequi ex altero, quia non sat est ut v nurn ex altero sequatur ut Argumentatio sit, nisi 'in tali oratione talis cons cutio exprimatnr: nde ista Argumentatio non est Spongia est animal,& est sensitiva, licἡtunum ex altero sequatur , nitimi d explicetur, dicendo, spongia est animal ,ergo est sensiti-ua..Ex quo fit,ut in Argumentatione qualibet sint tres partes necessariae. Prima, illa propositio ex qua altera insertur,scili- .cet spongia est animal,quae dicitur antecedens,seu argumen- 2, tu. Altera, illa quae insertur, scilicet,spongia est sensitiva quae dicitur consequens.Tertia,illa colunctio, ergo,vel similis explicans consequutionem , quae dicitur nota illationis .isTota
autem oratio ex antecedenti,seu argumento,& conseque uti,
& nota illationis constructa, Argumentatio est. ARGvMENTATI ONis quadruplex est species, Syllogis- et, de m , Enthymema, Inductio & Exeptu. Syllogismus est oratio, in qua ex duobus propositionibus inher se dispositis tertia necessario colligitur,vi omne animal est substatia,omnis homo est animal ,eigo omnis homo est substantia, prima propositio maior, cunda minor,tertia coclusio dicitur.EDibymem ςst Eis, Dis. Syllogismus truunatus,id est,qui ex una propositionesroce - - dit ad alterius probationem,ut omnis homo est animal ,ergo omnis homo est sensitivus. Inductio est a singularib. sufficie ni ctio. ter enumeratis ad uniuersale progressio ut iste ignis est ealid'& ille ignis' est calidus, ergo omnis Ignis est calidus. Ex epistest ex uno,vel pluribus particularibus unius particulari ψhr6pter similitudi nem illatio, ut Deus pepercit Ninnitu, pretii tentia agentibus,ergo & aliis peccatoribus pascet sed is hila nituerit. Ha; species breuiter modo pro incis reni, in captu tractasse sufficiat, prira enim suis in locis tradenda tan .P NvNC quae Argum etationis praecepta si x, dicamus olim utet Est auterii num in praesentia solum ob seruandum . Yἐiu ema. Argumentatione unum vere ex altero sequatur, di inseraturi