장음표시 사용
31쪽
neris,substantiae videlicet atque a proprio accidentis pr dicamento, diuer*; hinc sequitur, ut tanqquid extrinsectina , in definitione accidentis, subis subi ci proprium, licet non exiguam habeat disserentiae rationem. in obliquo ponatur: secus ac in d sni ione substauris in qua cum eius omneS partes subiem de eiu sidem cum definito sint praedicam et i, propterea de illo in recto etiam praedicantur Et ideo, scuti in definitione substantiae metaphysica, genus proximum, locum materii obtinet, differentia vero locum Q ar. ut T. metaph. tex. εχ. dicitur ; sic econtra in definitione accidentis subiectum, cui ii haeret, ac in obliquo ponitur, est quasi differentia, ι-, ut diximuS ; forma vero , quae in recto dicitur e hquasi genus, quod perinde est, ac si sormam habe re rationem genetis; subiectum vero, sicut & effi- ciens, habere rationem differentiae in accidentis definitione, dicamus Ut propterea compo sitio omnis, quam ipsa definitio explicat, aut ex mat mi ἡ ria,& forma; aut ex rebus genere nimirum ,& di εῖαι iam. serentia, materiae, ac formae similibus, constet ; ut testatur quoque Aueta Cum igitur optima n et physica definitio, ad hoc, ut definiti essentiam, &causas explicet, ex immediato genere, ultimaq;, ac propria differentia constare debeat, quanam via,' ac ratione duae harparticulae sint in libandae erit
32쪽
deinde paucis explicandum . Duas huiusmodi vias, ex diuini Platonis sententia. a. pos tex. I q. & primo topic. I q. nob:s tradi- dit Aristotiles: Untan quidem per communium,ac superiorum generum , per proprIra eius dem generis, essentialem; differentias, diuisionem, donec ad ultimam , quae reciprocam cum definito faciat orationem, deueniatur .Quod si unica assumpta disserentia id praestare non pol sit fraro siquidem exquisitae, ac propris, essentialesq; rerum differen maleat tiae haberi possunt, J phires tamen, quae ali diuintam separatim multis essent communes. coiunctet simul, proprie efficiuntur, ut T. metaph. docet phylosophus, quod Auer. ln ;, cum praedicatorum cotilectionem propriet diiserentis vim habere testatur,
Altera definitionis particulas indagandi via est, Per collectionem, siue similium considerationem; quo pacto logici quoque, uniuersalia praedicabilia, per rei illius , quae est communis multiS, Ope intel- . Iectus iactam abstractionem, secundum quam deinde , vel plura indiuidua sub eadem specie,vel plu- .: res sDecies sub eodem etenere collocantur, fieri
docent αHuiusmodi vero due vie, si inuicem conferatur, contis ita posterior, iam uritat inuento S, Ordani ac mr iai γ .modatior,
33쪽
modatior, siquidem. 2.post. I F. facilius esse minus uniuersalia, quam magis uniuersalia definire, docet phylosophus, ideoq; a minus uniuersalibus,tanquam a notioribus nobis,ad magis uniuersalia, notiora naturae, esse progrediendum ; Prior tamen methodus, &exactior, & naturae ordini,qui a simplicioribus ad magis composita progreditur, perfecteq; disciplini multo magis est accommodata. Quomodo igitur ex causis internis definiti costr
enda, indagandaq; sit ipsa definitio, satis iam, pro
instituti n6stri ratione, superq; est explicatum . h.ua ire, Quoniam Vero ad persectam rerum essentiam
h fiam.b constituendam, praeter internas iam explicatas cauDtutam ris ses, materiam, scilicet, & sormam, vel earum lo-m eo al iquid aliud ; causae etiam externae, efficiens nimirum , ac finis,ex phylosopho. 3. physic. necessarid concurrunt; ideo de perfecta definitionis inena tia, ut lia. quoq; causas in se contineat, esse iure videtur . Ac de efficiente quidem causa, cum, quddab ea non fiat, nihil sit, nulla etiam apud Medicos cista dubitatio ; vicausa non difficula. tatis esse videtur. Non desunt enim viri alioqui clarissimi, qui rebus praeter naturam nullam vel dsnale causam assignari posse contendunt; ad quod stabiliendum, hac praecipue ducuntur ratione; . Finis inquiunt, ex Aristotile. a.physi tex. 23. sem
34쪽
per habet rationem boni, apparentem salte; nihil enim ad agendum quid qua impelli posse videtur, nisi boni alicuius, vel certe sub ratione boni consequendi spe ducatur. Deum enim,&naturam,hoc est, ut phylosophi interpretantur, agen tia natu ralia, nihil frustra agere, asserere,quid aliud est quam is ea, non nisi alicuius consequendi finiS intentione, tu nihil a- ad agendum incitari Θ ut propterea etiam finis effi- PM cienti causae, tanquam potentiae obiectum , ut pri- imo mei. confirmat quoque Auer. Opponatur. Modo si res praeter naturam hoc ex propria ratio- M praeterne habent, a naturalibuSq;, ac non naturalibus,in Medicorum scholis vocatis distinguantur, Ut sem- lars isting. per laedant, corporisi, nostro nunquam aliquam noxam non inferant, quis eas boni aliquid conti- . 'nere posse affirmabit Θ Ex opposita tamen parte, quis nunquam recte phylosophatus animo copr hendere poterit, agens ullum, naturale potissim
quod ab intelligentia non errante dirrigi dicitur, absq; aliqua boni aliquid consequendi spe ad agendum posse impelli Θ Difficultatem hanc huc in modum determinandam esse censemus ι quod quemadmodum generatio, & corruptio a parie rei,Vna,& eadem est transmutatio, ratione sola terminoru ris , ja: a quo, S ad quem inter se differens, cum gener disserunt. tio unius sit corruptio alterius, ita ut cadcm mutatior
35쪽
tio, respectu passi, seu totius D ut actiones enim, ita&passiones suppositorum esse , phylosophi assi mantJ cuius forma corrumpitur, dicatur corruptio; formae vero nou quae ab agente in passum, illud sibi assimilare conante, introducitur, respectu; eadem mutatio, generatio appellatur. Ideo fit quod si haec mutatio respectit formi corruptae,s μ' corrup. vel saltem corrumpendet, consideretur, sic nullam posm h hς -ionem boni habere poterit; si ad nouam forma
lamen , & Ipsius agentis Intentionem referatur, quod boni ,& consequenter finis habere possit rationem, non est quod quidquam dubitemus. κερ. vi K in Expedit enim totius uniuersi pulchritudini,ut assia situdo est de duasit omnium rerum inter sese vicissitudo, ob ' '' quam etiam cuique rei a natura inditum esse vid tur, ut non solum se tueri, sed etiam multiplicare Rerμ prater conetur. Eodem modo res praeter naturam dum. Διψε in corpora nostra, ea Varie alterando, & corrum pendo agunt, dupliciter possunt considerari. Viro quidem modo ipsus hominis patientis restectu, quo pacto tantum abest , ut unquam pcr se s nisi Mo,b' alio forsan per accidens aliquando , & alterius morbi per acci respectu, aliter eueniat, ut de febre conuulsioni ex repletione superueniente, in aph. docet Hip.&de boni. quartana febre nonnunquam, ab ea Icilicet varios morbos fuisse curatos, obseruatum cst J ratione
36쪽
boni habere possit, ut potius semper, laedendo,h: heant rationem malle Altero vero modo proprie, Ssui ipsius respectu, possunt res praeter naturari considerari s quo quidem pacto, cum sibi assimilae re passum intentent, seseq; propagare, L qua ratio ne etiam to tius uniuersi ordinationi correspondet J sic & boni alicuius,& consequenter finis sui stare poterunt rationem. Cumq; ad agens potissim v, non autem ad passum, referri debeat ipsa transmutatio b eod*m quoque debebit finis denomina, tio nem sortiri. Habebunt igitur & res praeter naturam . etiam finalem causam, nec omnino frustra agere dicendae erunt. Quanam ergo rationem suisse existimabimus, quae praestantissimOS illos viros, eo deducere potuerit, ut hisce praeter naturam re eis a Mobus finalem causam denegarent P Nulla profecto, - emeo iudicio, esse potuit, nisi haec; quod cum hic μ' finis nullam nobis prεbeat in medendo utilitatem,' ''nullamq; nisi admodum genericam, quatenus numirum est praeter nat uram, indicat tantum sui r r Notionem, quo vero id perficiendum sit modo, non demonstrat ) suppeditet indicationem; propterea Medici, qui utiliatantummodo ad curatio, nem considerant, huiusmodi finalem causam, ac si
nullam Drorsus haberent. Contemnunt
37쪽
praemissis, ad rem nostram redeuntes uniuersaleqα hunc sermonem instituto nostro magis particulari apsicantes, facile iam definitionem allatam, con uenientem, ac in suo genere persectam esse, erit demonstrare
at Quod huius febris definitio bene sit assignata,& de eius subiecto, vz febris est Capia uita UM' enim eius definitum, Febris ni : mirum , accidens quoddam sit, de
, fit utioneqmq; accidentiS. ex ne re scilicet, &differetia. svi ex Aristi li.q.physie.tit. 3 p. dicium fuit cos stante. debuit definiri. Qitoniam vero quaecunqιμομω e ad Medicum pertinet considerare tripl: ci in uniuer sitan rerum genere, naturalium .s non naturalium. ac praeter naturam demum , comprehenduntur: Febris', victaq; pater, exijs est, quae praeter nat
ω - 2 ram appelluntur is Horumq; cum aliasint morbi , aha causae, alia 'mplomata, febris pariter cum immediatὶ laedat sensibiliter operationes, sub gen
re morbi erit constituenda. Cum praeterea mo
borii varia sint genera; alij enim sint in partiu simia larium intemperi eaq; simplici, velaalida, vel friai .. . ' isti vel humida, vel sicca i vel ex pluribus confla Ἀλ
38쪽
ta; &ea quidem, aut cum materia copulata, aut ab
ea seiuncta; Alij vero sint in partium dissimilarisi,
atq; Organicatu, eaque multipliciter vitiata comem
si ratione; alij demum morbi sint in soluta unitate, Partibus utrisq; communes ; febris Cirur cum sit non modo morbus in intemperie, calida quid semper, aliquando etiam sicca; nec unius tantum , partis, sed totius, atq; uniuersi corporis,a corde tamen dependens, ad aliarum partium smilariu intemperici differentiam; atq; ista omnia sub hoc nomine,Febris, Comprehendamur; quod quidem,ut insimum ,ac proximum genus, reliqua omnia su perioralibi inuicem sub ordinata, in se continet ue ne immensa fieret, s singula annecterentur,definiaxionis oratio, citeris superioribus ora issis, hoc tanquam immediatumgenus, de quo superiora quoq; omnia essentialiterpnedicantur, ex Aristotelisprpsepto , accepimus; particulamq; illam, Febris,tan 'quam proximum genus collocauimus. Per quam quidem definitum hoc nostrum,tot malorum cauta, atq; origo, ab alijs omnibus supranominatis,
atq; a febre diuessis rebus,distinguitur; sub proprioq; , morbi in intemperie iam praenominatag nere constituitur. Atque haec quaedam veluti somma, saltem generica, huius definiti erit. Reliqua vero in definitione posita, causas alim concerne C a tia,
39쪽
omis d. . tia: diisesentis locum obtinebunt. Cum autems siubis'- non infima accidentis differentia a proprio stibis ouit' in inhaeret, desumatur; hoc quoq; potentii Iatque virtute saltem j ab eadem, Febris, particulae nobis insinuatur. Si enim veru est ut omnes absqς ulla controuersia amittunt, quδd Febri ut ab Febr. de . Auic. proprio loco definitur, sircalor praete natu-. μ= μ tam census in coide, & inde ger venas, atq; artearias una cum larguine; & lpiritibus in uniuerbum eorpus disiustis; eius sensibiliter laedens operati nes; & pariter vera sit, ut verissima profecto est, iuta Aristotel. in praedicamelis vocates, regula,qudari. μηροe quaecunq; desuperioribus, generibuS nempe,prae
tisi a . dicantur, dein serioribus quoque, & ei subiectis spe.
iusti is 2 eiebus dici possint; Ueru quoq; erit asserere, mortab*s Popie bum hunc, quatenus febris est,uniuersum corpus, ' potissimum vero ipsum cor, secundum similare pa tes, tanquZm proflium subiectum haberet ita tamen, ut calor hic in toto, tanquam atquato su- AD , biecto accensu S, a coria veIut a pmcipuo sonte t Oa eosde emanet. C u m praeterea febris, ut calor est,sit quaia dc nisi . hias; corpus vero, vel cor, eius subiectum, fit sub stantia , propterea , Ut ex antedictis facile apparet hire factum est, ut in si racitata febris definitione, subiectj sebiectum hoe corde, siue in eorpus in obliquo; i' --βqηρ non autem iniecto ut corpus vel cor, suerit poc
40쪽
situla; Cum ea tantummodo in recto, in defini 'tione poni debere, ex Arist. dixerimuS quae no m l .
do essentialia sent definito, sed etiam, eiusdem cuillo generis, siue praedicamenti. Sed antequam 'bterius progrediamur, pro maiori iam dictorum in telligentia, hic illud ad 'otandum occurrit, quod quamuis & cor,& uniuersumi corpus, lidius caloris febrilis subiectum statuerimus , id tamen diuersa raadmodum ratione fieri, erit accipiendum. In toto ἰό, s. enim corpore calor hic febrilis, ex corde accensus, bis iuvi. semper morbus est, naturales facultate essentiali- ώ
ter laedens ; In corde vero, quam ui semper is x nil .st si , in fonte, ac causa caloris, totius adaucti, praecedat , est morbus. non tamen vere semper est morbuS. Declaro. LTotius corporis naturales facultates in febre pro
pter intemperiem calidiorem, iiij a corde commu- corio morimcatam, vitiari, non est quod dubitemus, ob qua scilicet proprium partium temperamentum, seu sit ιν tibia
mulis particulas implantatus calor,proprium , ac im totississeq. mediatum naturalium facultatum instrumentum , . . in igneam quodammodo naturam accςnditur . . .
Hoc vero intemperiei calids incresiaentum, ex culore cum spiritu vitali assiduo a corde , in particulas, pro innati calidi conseruatione, iafluente , tinfantatus idem calor consequi ur, Hic V tro influens calor, tanquam in fodina quad n ,