Pro Sex. Roscio Amerino M. Tulii Ciceronis oratio, cum F. Syluii Ambiani commentariis

발행: 1530년

분량: 112페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

Hoc id est hacte quod victitat municeps aliquli aut vi induces nisi hae hon hoc Iegere inaui ut in codicibus aliis inuenio scriptum. Putare suspitione Putire saedicit,ut putare rationes libro epis arum ad Atticum quarto. Is quum venis spitionem set Romamβ illum A se stitim ventum ut rationes cum publicaelis putaret. A ratio

Non enim ita cuputabo) Occupatio. Id enim dicit, quod se nes t duaere. Qui sunt igitur in istis bonis) id A qui habent ista bonas Qua ratione dici, Esse in b,

mus aliquem esse in aere alieno,id est haberem alienum. Obtulerint)id est nuntia lauerint. Tulerunt id est acceperunt.Vt pro Roscio comoedo, Cognitor si fuis, Ferrepto set tuus quod vicii set iudicio,ferres tuum.Inde ferre puncta, ct tribum, pro eo accipere. quod est accipere sumasia, de quo genere scribimus in inuectivis.Ferte fluctum Ferre se in eadem re dieitur, in sit accipere vel percipere. Vt in oratione pro domo sua, ctam. Vtriusque temporis fructum tuli maximum. Et pro Cn. Plancio, Fructus autem ex sese, non ut oportuisset laetos ti uberes, sed magna acerbitate pet, mixtos tulissem. Et pro P. Sestio. Piso ille gener meus, cui fructum pieta, tis suae neque ex me, neque a populo Romano ferre licuit. Operaeprccium)id δ utile ti fructuosum Chrysogono, quasi precium operae, id est facinoris. Rem detulerunt) id est caedem nuntiauerunt. Honoris aIiquid haberi veante dixit Sexti Roscii seruos apud Chrysogonum in honore S 'io habercHas mat ias. Aulus Gellius se. vicesimoquarto libri decimi tertii ct Nonius

Marcellus praedam & manubias ita distingunt,Vt sit praeda corpora ipsarum re, rum quae capiuntur: manubia: Vero pecuniae ex praeda vendita redaciae. A sco, nius vero Paedimus in comm ntariis in Praeturam Vrbanam manubias egiria i spolia quaesita de vivo hoste nobili per deditionem. Erat autem haec prae, da Imperatorum ex qua quid vellent ac t. Idem paulo ante dicit manubias maium esse Imperatoris proportione, de hostibus captam. Haec Asconii senten, tia mihi melior esse videtur. m manubias Imperatoris a Ciceronedici multis in Iocis attendimus. Vt in oratione contra Rullum ad Quirite An Pompeia non adhibebit In eius prouincia vendet manubias Imperatoris Itemque,Acuce ni in cumulum manubiae introrum Imperatorum. His manubiis quod volebant Imperatores facistant, sepius tamen in monimenta deorum Ut tema , pla, vel in urbis ornamenta conferebant, Vt eadem in oratione significat ci, tam Castoris aedem L. Metellus de manubiis extruendam curauit,ut ait A sco 'nius. Authore Cicerone pro domo sua Q.Catulus de manubiis Cimbricis porticum isit. Quia situr pugnam in qua occisus es Sextus Roscius S ptae, damante dixit, manubias chrysogoni dicit, tanquam eius πῖnae Imperator fueriti venit in decem M. Arguit Roscium Capitonem quod Ieratus Dei cutionum mandata violauerit & socios fefellerit. Primisὶ Nam Decutionum

decretum factum es,ut decem primi proficiscantur ad Syllam, ut in ratio, ne dithun est.

82쪽

Mandati P. zYLVIvs IN ORAT.

Nisi intillexetitis Iudices nullum esse ossicium , nullum

ius tam sanetiam atque integrum, quod non eiusce vis atque perfidia violarit,ec imminuerit, virum optimum

esse eum iudicatote. Impedimento est quo minus de his rebus Sylla doceatur: caeterorum legatorum consilia, o

voluntatem Chrysogono enunciat: monet, ut prouideat,

ne palam res agaturi ostendit, si sublata sit venitio bonorum, illum pecuniam grandem amissurum sese capitis poriculum aditurum i illum acuere.hos qui simul erant missi. fallere t illum identidem monere, ut caueret ,hisce insidio se spem falsam ostenderet cum illo contra hos inire consis vla, horum consilia illi enunciarer cum illo partem suam depecisci, hisce aliqua fretum taura semper omnis aditus ad Syllam intercludere. Postremo isto hortatore, auet

re . intercestare ad Syllam legati non adierunt, istius Ode,ac potius perfidia decepti l id quod ex ipsis cognoscere

poteritis, si accusator voluerit testimonium eis denun ociare, pro re certa spem falsam domum retulerunt. In priuatis rebus si qui rem mandatam non modo malitiosius gessisset, sui quaestus aut commodi causa, verum etiam negligentius, eum maiores summum admisisse dederus existimabant . itaque mandati constitutum est iudicium, non minus turpe quam furti . credo propterea quod qui

bus in rebus ipsi interesse non possumus, in his operae nostrae vicatia fides amicorum supponit . quam qui lae dit,oppugnat omniti commune prindiu: ec quantu in ipso est,disturbat viis societate.Non enim possumus omnia per nos agere, alius in alia est re magis utilis. Idcirco amicitiae paratur,ut comune com8du mutuis officiis gubernetur.

83쪽

Vltum optimum esse eum uidicatote & ita Sex. Roscium damnatote . Iam admonuimus ti Cicero probationes suas Dreclarissimas promittere solitus sit, alioqui serum recusare,quo minus damnetur reus is quem delaidit. Si subcta sit ex Sylla decreto. Illum acuere) Capito acuebat & excitabat Chryso num . Huiusmodi inlutivis pro impectos. inditatiui modi comici & his ici Infinitia': sepius quis oratores utuntur. Cum illo partem suam depacisci) id vi de par, pro indica,

te sua pisonem facere.Depecisci autem non acisci legoedumae Priscianus eiu docet. Ubio nono scribit verba permulta esse qus in compositione mutent a, De cisti. alia in halia me. Vt tango contingo frango confringo, ago exigo gradior ingre,diot: fatii cor defetiscor paciscord cistor. Est autem depecisti pactionem facere. Terentius in Phormione, Ita me, Dii bene ament, ut mihi liceat tandiu quodam filii, Iam depecisci morte cupi Hora) In ci icibus aliis aura scribitur. Illius fide) Fidem apud antiquos in utrant partem appellata esse ex libro de Fides in ossiciis tertio saepe cognosci potest. Inde fides bona saepe appellatur.Fidem mai utrinquelam pro perfidia idem Cicerodixit libro de Natura Deorum tertio, Inde tot iudi partem. Gla de fide mala,tutes mandati,pro socio M. Fide ac potius perfidia laudictio est Satis enim idoneo vocabulo sibi usus non vide tur,ideo magis idoneureposuit. Testimonium denunciare id est in iudicium vocate ut dicant testis monium.Quintilianus libro quinto duo testium genera dicit. Alios enim volatatim,sios quibus iudex publicis iudiciis lege denunciare soletide hoc verbosio loco plura scribimus. Spe falsam Quam spem legati Ameriam retulerint di, xit in narratione. In priuatis r sὶ Locus communis est. Tractat in ge, nec si quam turpe habitum sit in priuatis rebus mandatum negligenter Mame ,ut a minore ad maius probet, quam turpe habendum sit in negocio pii blico mandatum non modo desciere, sed etiam ne geratur malitiosa consula, re. Eadem quoque arguendi ratione paulo post utitur, ubi de violata societa, te ab hoc Capitone agit. Rem mandatam. Authore Paulo Iurisconsulto ultro Digestarum decim eptimo titulo Mandati vel contra, ligatio man dati consensu contrahentium consistit. Ideo per nuncium quoque vel per mi, Piu iam mandatum suscipi po . Item siue rogo, siue volo, siue mando sue alio quocunque ver scripserit, nundati actio est. Mandatum nisi gra tuitum nullum A. Nam origintin ex officio atque amicitia trahit. Contra,rium porro est o iacio merces. Interueniente enim pomnia res ad locationem

di conductionem potius respicit. Malitiosius)id est callidius. Vicaria fides vicitii ει id est quae vices nostras subit. Fides amicorum) qui mandatum nostrum des. receperunt. Operae sitie supponiturinidest loco opem nostrae ponitur. Ro

in id di suscitis A te QNcuturum promittis.

84쪽

Qivd res mandatum, si aut neglemimi, aut ad tuum

commodum conuersurus es cur mihi te offers ac meis

commodis officio simulato officis 6c obstas ' recede de modio, per alium transigam. Suscipis onus ossicii, quod te putas sustinere posse, quod minime videtur graue iis, qui minime ipsi leues sunt. Ergo idcirco turpis li,c culpa est. ω Σὸὰ res sanctissimas violat amicitiam dc fidem,nam reflanctissi neque mandat quisquam sere nisi amico i neque credit, nisi ei quem fidelem putat . Perditissimi est igitur homin D mul oc amicitiam dissoluere, oc fallere eum. qui hesus non

esset nisi credidisset. Ita neem in minimis rebus. quit man/datum neglexetit, turpissimo iudicio condemnetur necesseesbin re tanta, cum is, cui fama mortui, fortunae vivi commendatae sunt atque concreditae, ignominia mortuum si Deerk. is inter honestos homines atque adeo inter visos numerabitur In minimis pcluatisque rebus etiam neglDiiudiis, gina crimen mandati 'iudiciique infamiam reuocaturi icut si negligere oporteat qui mandatit, non illum qui mandatum recepetit. In re tan/ea, quae publice gesta atque commissa sit, qui non negli/ςentia priuatum aliquod commodum beseriti sed perfidia, attonis ipsius cerimoniam polluerit, maculaque esse cerit et qua is tandem poena assicietur aut quo iuδcio da innabitur Si hane ei rem priuatim Sextus Osesus mare dauisset, ut cum Chrysogono transigeret, atque deride ret, inique eam rem fidem suam. si quid opus esse putarer, interponeret: ille, qui sese faetimam recepisset, nomen si ex

eo negocio tantulum in rem sua conuertisset,damnatus per

85쪽

Nune non hanc es rem Sextus Roscius mandaula, sed Id quod multo grauius est,ipse Sextus Roscius cum fama,vista bonisque omnibus a Decurionibus publice Roscio mandatus est.

O uid recipis mandatum pisto est alicuius qui mandauit expostulantis cumeocui madauit. Fama mortui Sex Roscii. Hunc enim mih litati& Sylloeuci,saritimo Φ proscriptum accusatores dixerat. Ignomin:a notuum allacrest Illud mihi scribendum videtur. Fortunis vitium spolhuerit, aliudve quid ad eandem sententiam. ut ita lcgatur gnominia mortuum adicetit, sortunis visitum spesiauerit. In rebus minimis. A minore ad maius arguit. Iudicii inta,miam id iudicium famosum.Ita enim Iurispenti Blant appellare. Si recte fiat negligentia scilicet. Gesta id est mandata. Priuatu aliquod imota id est pli uatiam commodum Mutus. Cerimonias Legationem perinde ut rem sacr' L noveteres habueriint ii deum Mercurium prsiserunt. Id legatos violare im res iacta. pium habebatur. Quam sinos feciales suos Romani habuerunt antis cum cerimoniis eos mittere soliti sint ignotum non est larum γ' legationum corimonias es ocus hic documento est. Si hanc ei rem M., Argumentum a mctione est. Transigeret id est de prsdiis patris pacisceretur. Quamuis pacisciti transi te distinguant Iurisperiti.Vlpianus enim libro secundo Di intum de trans ibus, Qui transim inquit quasi de re dubia Alite intrita neque fini Trasi

ta transigit. Qui vero paciscitur donationis causa rem certam Rindubitatam ii Pacisti. beralitate remittit. Est igitur transigere, quod vulgo dicunt facere appi irinitum. Decideret id est onem Ndecisionem laceret.Vt autem antea dixit par incidere: tem suam depecisci:ita pro Roscio Comoedo, am partem dimidiam quemadmodum vis decide. ibidem tame dicit in tota re decidisti. In eam rem fide sua interponeret id est pactionibus ti conuentis mansurum se promitteret. Reces Rec 1ercii.

pisset si est promisisset. Vt libro epistolarum ad Atticiv. Omnino ora se fictum promittere recepit.In se recipere pio eo quod cli recipere dicitur. Vt libro Didii fanistrum. Statame separatim promitto in m recipio fore eum tibi ti voluptati & usui. Itemm Spondebo enim tibi vel potius spodeo in mem io sesse Minimoreso cstera.Recipio tibi,ut promitto tibi dicimus. Placus Cicerom lib. V α stolaia Familiarisi. x. Si omnia mihi integra R id KDrtuna seruauerit recipio

vobis celariter me negociu ex sententia coiifccturu. Cic. lib.xiii. A.Futa vim vi

meis intimis obseruatissmii studiosissimi nostri erudivi lem' suma hii ini . lateruat amicitia d gnissimu velim ita tracte ut i cmare ita It ratissimu mihi fecerisA curaris,ut intelligat Brutus id N es re pi, hacmeicome

86쪽

Et ex eo Titus Roscius, non paulum nescio quid in rem suam conuertit. sed hunc landitus euertit bonis: ipse tria praedia sibi depectus est, voluntatem decurionum ac mu Tantidem nicipum omnium tantidem quanti fidem suam saeis. Vis dete iam porro caetera ludices. ut intelligatis fingi maloficium nullum posse, quo iste sese non contaminatit. In rebus minoribus socium fallere turpissimum est, aequeque turpe. atque illud de quo ante dixi, neque iniuriar pr pterea, quod auxilium sibi se putat adiunxisse, qui cum es vero rem communieauit. Ad cuius igitur fidem confugist, cum per eius fidem loitur,cui se commiserit 'Atqui ea sunt Animia, animaduertenda peccata maxime, quae difficillime prae uextenti cauentur. tedii esse ad alienos possum .intimi multa apertiora videant necesse est , socium vero cauere qui possit/mus ' quem etiam si metuimus, ius ossicii laedimus. R di te Socii fides. igitur maiores, eum qui socium fefellisset,in virorum bonorum numero non putauerunt haberi oportere. At vero

Titus Roscius non unum rei pecuniatiae socium fefellit quod tametsi graue est, tamen aliquo modo posse sisti videtur verum nouem homines honestissimos, eiusdem muneris, legationis,officii, mandatorumque socios, indui xit . decepit. destituit, aduersariis tradidit, omni fraude &perfidia fefellit qui de eius scelere suspicari nihil potuerunt.

locium ossicii metuere non debuerunt, eius malitiam non viderunt, orationi vanae crediderunt. Itaque nune illi ho/mines honestissimi. propter istius insidias parum puta tur cauti, prouidique fuisse. Iste qui initio proditor fuit, deinde perfuga i qui primo sociorum consilia aduersariis enuntiauit, deinde societatem cum ipsis adueriariis coiit,

87쪽

te et etiam nos, ac nunatur, tribus praedus, hoc est prae mus sceleris ornatus . In eiusmodi vita Iudices , in his tot tantisque flagitiis, hoc quoque maleficium, de quo rudi esum et reperietis. Etenim quaerere ita debetis r ubi mul. ta auare, multa audaciter . multa improbe . multa persi

diose facta videtis, ibi scelus quoque latere , inter illa tot sagitia putatote.

coire

Diertit id est spoliavit, iliuaeri Actume in Vette terti' iit ad me tamete M l larcellus,petit ab eo pro sua fide ac diligetis pluribus verbi e per summa homine. iniuriam pupillum Iuniu istunis patris conetur euertere.Actione quarta,An uismodi iudiciu de quo iudicio indictacausa sertunis omnibus euerti necesse sit Iuni; Cogitare coeperunt eius inimici nihilo min eodem Praetore hunc euerti bonis posse,quo Heraclius esset eucrius. Gntidem quanti fidemin id vi nimis. In re sminoribus sociuiallere)Vt violare mandatum docilitei se turpissim: ita 8c eadem fere via docet st turpe sit fallare soci id est ea cum msocietatem coieris. Aut te Cicerone pro Q. Roscio siqua sunt priuata iudicia sumnis eristiniationis' pene dica capitis, uti lire sunt fidulis tutelis, societatiis. Eque enim perfidiosum se nefariu es fide frangere quae continet Vit pillum fraudare,qui in ruina peruenit,tis u fallere,qui se in ne o columit.

Societate aute coire solamus aut omnia bonore, aut unius alicuius negociatiosius, uti mancipiorum vecti oru edoris p aut olei aut vini. aut frumenti

Edi ve di*.Vt est in libro Institutiona Iustiniani terti de societate. Coi municauit) id di comune fecit. , ese ad alienos pol simus si alienos praeci, uere possumus. Intimi) id vi maxime funiliares. Multa apertiora sim non omnia.Ideo eos scauere possumus. Caueres ii de hoc dicti genere anta dixi . Quod ramis graue es in ri hac re ampli frit magnitudinem stelatis itonis. Induxit pit,destituit)Vt in I Pisonem. Hic in fraudem , mines impulit, lila eos quibuserat ignotus decepit esellit, induxit. Dolitum Datum dicitur is qui promissum non tici ut in Cluentiana scripsimus:Is autem tillit. ideo cinituere fallere est. Aduersariis tradidit: id evi prodidit oryst nodMalitiam id viversiitiam. Orationi vanas id est naedaciis Capitonis. Paruputatur causin quod misssi Legati munus suu non obierint. Proditor socioruscilicet. Perfuga) quiad adueriarium transiit,esque suorum sociorum consilia aperuit. Qui primo sociorum; ideo proditor. Deinde societatonin Ideo pers Praediis hoc es praemiis nominatio est Audacteo Audaciter,ut anteligendum est.

In hic id en inter his

88쪽

Tametsi hoc quidem mi me latet,quod ita promptum de propositim est, ut non ex illis maleficus quae in illo eo stat esse, hoc intelligatur. verum ex hoc etiam si quod lorum sorte dubitatur, conuincatur . Quid tandem qu soladices , num aut ille lanista omnino Iam a gladiatore ces sis e videtur aut is distipulus magistro tantulum de arte concedere Par est auaritia, similis improbitas, eadem im: pudentia, gemina audaria. Etenim quoniam fidem magυstri cognostis,cognostite nune discipuli aequitatem . Dixi iam antea, saepenumero postillatos esse ad istis duos ser. uos in quaestionem, tu semper T . Roses recusasti. quaero abs te, ii ne, qui postillabant, indigni erant qui impetra rent s an iste non commouebat, pro quo postillabant c an res ipsa tibi iniqua videbatur Postillabant homines hone iussimi atque integerrimi nostrae ciuitatis, quos iam a

rea nominaui,qui ita vixerunt,talesque Macipulo Romano putantur, ut quic H dicerent, nemo esset, qui: non aequumtaret. Post bant autem pro homine miserrimo atque infelicissimo, qui vel ipse sese in cruciatum dari cuperet, dum de patris morte quaereretur . Res porro abs te esus modi pomalabatur , ut nihil interesset , virum eam rem recusares, an de maleficio confiterere. Quae cum ita sint, 'ocis quaero abs te quam ob causam recusaris Cum occiditurderetur Sex. Roscius, ibidem fuerunt. Seruos ipsos, quod ad metrepu/ attinet, neque arguo, neque purgo , quod a vobis i oppognari gnari video, ne in quaestionem dentur, suspiciosum mvero apud vos lasos in honore tanto sunt, profecto necesse

89쪽

inum sit . In dominos Wileti de serius uti iiii est . An

nequari u Sex . enim Roscius reus est . Neque erum

cum de hoc quaeritur, vos domnos esse diestis . cu chry sogono sunt .

in illo Capitone. constant constit ligendum putarem. Illorum insi Elaorum. Dubitatur) id est obium Nincertiun est Dubitatur pastae dici attendenda est. Conuincaturin id est probetur. Ille lanisti) Capitinctatore celsisse ) Morem festi significat, ut veteres gladiatores multarum Pismarum victores,nimiu callidi artistas a gladiatoribus cessarent A est gladiatoiresesse desinerenti Aut is discipulus) T Roscius Magnus. Vtrius p paria scellera diuit te in odium magis adducat. Tantulum) id est minimare. De rein gladiatoria. Gemina) ides Himilis & aequabilis. Vt eminit minantur In caelum scopuli De quo verbo alibi plura. Fidem Ironia est,ut postea aeliustatem. Fidim quod sit proditor& perfuga. Dixi iam antea) Dixit enim ante Te nunc appello PScipio te Metella M. Saepenumero postillatos Mintelligas dixi salmumero. Aliquoties, inquit ante Cicer duos seruos pater nos in quaestionem ab aduersariis Sex. senis postulauit. Abulis Scipione, SMetello. Quaero abs te Tria ori scia singula respondet. An iste T. Roscius.attendendum est hoc pronomine litigatorem osterus quum alibi fere solitus Cicero si per pronomen hic demonstrare. Ipse sese in cruciatu) mi uetaristum, Armiisuet ab eo criminis suspicitarem. Vtrum eam Winrec sares M.ὶ Recusando enim de matrio satis confitetur. Vobum confiteri a Clicerone aliisque ita usurpari attendimus,ut dicut confiteri de latere, non stet memadmodum accusare defendere damnate de furto de repetundis de ambitu dicimus.' in partitionibus oratoriis, Minime esse concedendum, ut is qui dem confiteatur,verbi se interpretatione des at . Ea de re amplius sahimus in Leuianam. Quum occiditur Videtur legendum, in occideretur. Quod a vobis oppugnari) Aut oppugnari pro repugnari posuit. aut certe Π g lini debet. In dominos quaeri deseruisi Hoc proponit tanquam ab aduersariis ponsum. γ hi sint serui T. Rostiorum ti Chryso .m his igitur si quaereretur in dominos quaereretur. De seruis in dominos quaeri quod non ructa inibimus in Milonianam. Anne quavitur deseruis in dominos in licet, Quum de hoc quaeritur Si locus hic emendatus est iententiae quum aeritur de hoc d est de Ri cii carios seruorum eius &minos non dicitiscin me queritur,ne intelligas de Roscio dirutut quaestio. Nun antiquo ciuia nuncium iure de Ilais hominibus ma*uri Dubitatur passivo

Confiteride peccatis

90쪽

Ita credolitetis eorum, M urbanitate Chrysogois duci

tur, ut inter suos omnium deliciarum atque onantu artium

puerulos ex tot elegantis sinus familiis lectos,velit hos ver sari homines pene operarios ex Amerina disdiplina patris familiae rusticani. Non est ita profecto Iudices,non j v risimile. vi Chrysogonus horum literas adamarit, aut liu manitatemi non ut rei familiatis negocio diligentiam co/ gnorit eorum do fidem . est quiddam quod occultatur . quod quo studiosius ab ipsis oppesmitur 6c absconditur, eo magis eminet oc apparet. Quid igitur Chrysogonus sui maleficii occultandi causa quaestionem de his haberi non vult minsine Iudices. non in omneis arbitror omnia conuenire. Ego in chrysogono, quod ad me attinet,nihilla metem Eusmodi suspicor, neque hoc mihi nune pismum in men

T di . Meministis me ita distribuisse initio

Memini, causam i in crimen, cuius tota argumentatio permissa

Erudio est: α in audaciam, cuius partes Rosciis impositae sunt . quicquid maleficii, sceletis, caedis erit, proprium id Rosciorum esse debebit i nimiam gratiam potentiamque Chrysogoni dismus , ec nobis obstare , ec perserti nullo modo posse et M a vobis, quoniam potestas data est, non modo infirmari, verum etiam vindicati oportere. Ego sic existimo, qui quaeri velit ex iis, quos constat cum caedes sit, assuisle. eum cupere verum inuenire . Qui re cuset: eum prosecto tametsi verbo non audeat, tamen re ipsa de maleficio suo confiteri. Dixi initio Iudices, nollem plura de vi orum scelere dicere , quam causa postula ret, ac necessitas ipsa cogeret . Nam dc multae res afferri possunt re unaquaeque earum multis cum argumentis

SEARCH

MENU NAVIGATION