장음표시 사용
61쪽
Indidem ne Ameriac Priscianus libro. odocens indidem adiicibium si Indidem. positum esse hunc Ciceronis locum citat. Indidem autem significat ex eode icisco compositum ab inde A idem. Ad caput) id est ad originem. Depinxcriuid est dela setis.auauis pingere etarum sit aut pictorum. Simonides enim picturam poema mutum, S poema picturam vocalem appellabat. Hunc hinminem strum ait agrestemi Prscipua oratoris cura esse debet ut dicimus, ne id dicit,quod causam tam Iinat proxima ne quid dicat quod aduersarii caueram adiuuet. In hac oratione causam sua saepe Cicero probat ex his quae C.Dus eius dixit. Praetereo illud) Occupatio est. In victu arido) id est parco εἰ tonui. Donatus exponens illud ex Andria Terentii,Primum haec pudice vitam parce ac duriter Agebat, lana ac tesa victum quaeritans. Cibus, inquit, est qui etiam delitatis prae ur,victus in paruis aridisque alimoniis eli ciniturus. Vias de Virgilius Victum infelicem baccas lapidosaque corna Dant rami. Vt autem opsoniu dicitur quicquid in cibo praeter panem 5e vinum adiicitur, ita victus aridus is est qui sine ullo obsonio est, vulgo panem iacum nostri appellat. Hinc aridum Terentius in Heautonti. appellat hominem auarum vi huiusmodi arido victa victitet. H ibet inquit patrem quendam auidum miterii in arii arisdum. Horrida incultat vita Ea, ut ante dixit, maxime disiuncta a cupidi,tate ei cum o licio coniuncta.Virgilius libro Georg. secundo postquam ineidit incultam rusticorum vitam e iisdem scribens, At,ira luit, iecura quies, Agricola. nescia fallere vita. Itemque, Et patiens operum paruoque aliaeta iuuentus. Saa tu laus. 'cra deum ain que patres, extrema per illos Iustitis excedens terris vestigia incit. Dicit igitur apud illos rusticos sanctas Me parentes quod ad hanc rem perstinet plurimum . Aut re Catone de te Rustica, Virum bonum quum hi aubant,ita laudabant, Bonum agricolam, bonumque colonum. Amplissime lati, dari existiniabatur qui ita lati dabatur.Nec sine causa ut ait M.Varro, libro de re Rustica tertio terram eandem appellabant Matrem ti Cereret Et qui eam coilarent, piam ti utilem vitam agere credebant: atque eos solos reliquias esse exstirpe Saturni Regis. Vt non omnem litigem) Nam non omnis stri omnia tellus. Authore Virgilio libro Georgicrimo, Hic segetes,illic veniunt selicius uuae, Arborei laetus alibi, atque inlusia virescunt Gramim eae . In urbe luaxuries creatur) Luxuries se luxuria dicitur.Ea quae sit ante diximus.In ea auatem e finditur pecunia. Inde nascitur pecuniae cupiditas, ne consueta huiusmoedi luxuria tollatur. Existit; id est emergat. Iustitiae magistra est) Nam per Iussisti
agricolas iustitia excedem terris vestigia fecit extrema vi modo ex Vir ii sen, tetia diximus. Aratus quoque d xit,ut ait Seruius, Iustitiam primum in urbi bus, deinde tantum in agris fuisse, ubi eam inducit loquentem, cur abscedate
terris. Suspicioso id est per silpicionem, Culpam inesse concedim) Hoc fida. tia innocentiae Roscii dicit.
62쪽
Romς Sex. sevis occiditur,cum magr metino esset filius, literas credo misit alicui sicario, qui Romae nouerat neminem . arcessivit aliquem. at quando nuncium misit.
quem aut ad quem ' precio, gratia,spe, promissis, induxit linquem nihil horum ne confingi quidem potest,ec tamen causa de parricidio dicitur. Reliquum est, ut per seruos id
admiserit.O dii immortales rem miseram dccalamitosam, quod in tali: crimine innocenti saluti solet esse, vi seruos in quaestionem polliceantur i id Sex. Roscio facere non licetivos qui hunc accusatis, omnes esus seruos habetis r unus puer victus quotidiani administer ex lata familia Sex. Roscio rellatiis non est .Te nunc appello P. Scipio te Metellet vobis aduocatis, vobis agentibus, aliquoties duos seruos paternos in qu monem ab aduersariis Sex.Roscius pota
lauit. Meministi te T. Rosci recusare quid c si serui ubi
sunt Chrysogonum Iudices sectantur, apud eum sunt in honore,dc in preeso,etiam nunc ut ex his quςratur,ego po stulo, hic orat atque obsecrat. Quid facitis cur recusatis Dubitate etiam nunc Iudices,si potestis,a quo sit Sex. scius occisus. ab eo ne, qui propter illius mortem in cge, state ec insidiis versatur, cui ne qu rendi quidem de morte
patris potestas permittituri an ab iis,qui quaestionem lagi
rant, na possident,in caede atque ex cςde vivunt. Omnia
Iudices in hac causa sunt misera atque indigna: tamen hoc nihil neque acerbius neque iniquius proferri potest . mor, iis paternae de seruis paternis quaestionem habere filio non licet: ne indiu quidem dominus erit in suos, dum ex iis de patris morte quςratur . Veniam neque ita multo post adhuc locuminam hoc totu ad Roscios pcrtinetide quorum
63쪽
audacia tum me di mirum pollicitus sum, cum Erum eri mina diluissem. Nunc Eruci ad te venio. conuenesat mihi tecum necesse est.si ad hunc maleficium istud pertineti aut
ipsum sua manu fixisse, id quod negasi aut per aliquos lis
os,aut seruos.Liberos nec quos neque ut conuenire po/tuerit,neque qua ratione inducere,neque ubi, sp per quos, sp qua spe,aut quo pretio, potes ostendere. Ego contra
ostendo, non modo nihil eorum fecisse Sex. Rosesum, sed ne potuisse quidem facere, quod neq; Romae multis annis fuerit,neque dc praediis unil temere discesserit. Restare tibi
videbatur seruorum nomen, quo quasi in portum reieetias a caeteris suspicionibus confugere posses,ubi scopulum Osestiadis esusmodi,ut no modo ab hoc crimen resilire videas, Verum omnem suspicionem in vosmetipsos recidere intelli gas. Quid est ergo,quo tandem accusator inopia argum torum cofugerit ' Eiusmodi tempus erat, inquit, ut homines vulgo impune occiderentur . quare tu hoc propter multi tudinem sicariorum, nullo negocio facere potuisti .
Credo) Id verbum in interrogatione ironice a cicerone saepe dici scribimus in Inuestiuas in Catilitiam. Puerin id est semus. Administer) id est minu Adminullis. Et tanta familiain seruorum scilicet. Te nunc appelloP. Scipio, te Mei ster. tesse: Hi erant hospites 5c amici paterni Sex. scii. Em Sex. Roscius aduoc, uerat uum de caede patris vellet quaerere, ut se omni suspicione liberaret aue admodum in Oratione pro A. Cluentio Sassa de seruis Stratone & Nieostrato quaestionem habitura de morte Oppianici, amicos& hospites Oppianici aduo, cauit. Aliquoties duos seruos M. JId postea amplius tractat. Quid tui Apostrophe est.Ad T.enim Rostris verba deflectit. Venio) id est redeo. Aut sum sua manu secisse Sci) Argumentum ex remotione est. Temere)unecausa. Vbi) id est in quo talist portu. Ab hoc resiliro id est ad Sex. Ro, ,stium no pertinere. Vulgo id est imim.Vt in libroTusculanam aristionat uno,uulo ex oppidis publice gratulabantur ,
64쪽
a mersorde duas res fae. Perfuncis re iudicio. Sectores.
F. s Y Lvivs IN ORAT Intes)m mihi videtis Eruci una mercede duas res arminvelle, nos iudicio perfundere, accusare autem eos apsos a quibus mercedem accepisti. quid ais c vulgo occideban
tur per quos ' dc a quibus nonne cogitas te a sectoribus huc adductum esse quid postea nescimus per ista tem pora cosdem fere sectores ibisse collorum ec bonorum cli denique qui tum armati dies noctisque concursabant, qui Romae erant assidui , qui omni tempore in praeda dc sanguine versabantur, Sex. Roscio temporis illius acerbi/tatem, iniquitatemq; obiicient dc illam sicariorum multitudinem, in qua ipsi duces ac principes erant . huic in mini putabunt fore qui non modo Romae non fuit. sed
omnino quid Romae ageretur, nesciret, propterea st ruri assiduus, quemadmodum tute confitetis, fuit . Uereor ne aut molestiis sim vobis Iudices , aut ne ingeniis vestris vi.
dear diffidere, si de tam perspicuis rebus diutius disseram. Erucii criminatio tota, ut arbitror, dissoluta est, nisi sorte expectatis, ut illa diluam quae de peculatu ac de eiusmodi
rebus commetitiis inaudita nobis ante hoc tempus ac noua obiecit . quae mihi iste visus est ex alia oratione declama re, quam in alium reum commentaretur: ita neque ad cismen parricidii , neque ad eum qui causam dicit , pertino bat. de quibus cum verbo arguit, verbo satis est negare. Si quid est quod ad testes reseruet , ibi nos quoque, Ut in ipsa causa, paratiores repetiet quam putabat. VEN IO nunc eo, quo me non cupiditas ducit, sed fides. Nam si mihi libAet accusare , accusarem alios potius , ex quibus possem crescere . quod certum est non facere, dum
vatiuis licebit . Is enim mihi videtur amplissimus , qui sita
65쪽
virtute in altiorum locu peruenit,non qui ascendὰ per altotius incommodum de calamitate . Desinamus aliquado ea scrutati, quae sunt manesa:quaeramus ubi maleficium oc est, dc inueniri potest r iam intelliges Eruci certum crimen, et multis suspicionibus caarguatur, tametsi neque omnia dicam, leuiter unuquodi tangam . neque id facerem, nisi necesse esset .
a mercede quana a T. Rosciis pro amisatione accepisti. Perfundero Gfundere perdere opprimere. Seiri collom ti bonorum; Arinominatio est. Sector collorum cit qui secat colla sector bonorum est qui bona condemnatoruvel proscriptoru in alii one semel emit, quae postea singula singulis vendit. Asequendo dicitur, quod spem lucti sui fiatus ea bona emat, ut ex Asconio colli mi id autem maxime sordidum erat ideo Cicer.in Philippicis M. Amtonium insectans Pompeii sectorem saepe appellat. In marii S sanguine Ver. sabantur pratalabantur & interficiebant. Vereor ne aut molestiisὶ Hax Cice, ronis verecundia Sex.Roscii innocentiam iudicibus facit probatiorem. Nisi forte expectitis) Irridet maledictum quoddam,quod in Sex.Roscium Erucius conirat de crimine ambitus. Declamare id est clam edicere S pronunciarre. Commentaretur; id est memoriter edisceret. Hoc enim loco commentari ab eo,quod est commemini factum est. Alias a comminiscendo factum fingereti mentiri innificit. Inde res commentitias paulo ante appellauit. Ad eu quicnisam dicit) id est ad Sex. Roscium. Verbo arguit in id est almen tantii obloci neque id probat. Quod ad testes reseruet Testes enim finita vitisque actio. ne inter g tantur, nisi forte lata lex fuerat, ut ante actionem causae interrorsarentur,ut in causa Milonis i tum est. Venio nimc ecl Secunda pars est,quam in partitione eposuit. Non crupiditas) accusandi scilicet aut cupiditas siloriae. Ad scentes enim gloriam ex accusatione consequebantur, ut est in libro de Officiis secundo. Fides) pati, cinii .Qui enim aliquem defendendum suscepit, eum in fidem patrociniumque recipit : quem deserere, omnino inhumanum in. Libetet) accentu acuto in meaia dest placeret. Alios potius Ui- Τ.Roscium. Nam ex clari alicuius aut potentis viri accusationeglatiam maiorem assequeretur. Vtruuis id est accusare vel non accusare. Per alterius incommodum Ut qui per clari sic
viti accusatica v x clima incin astendit. Nisi tale esse pro Roscii
66쪽
Et idetit lam meminium lacere , quod non prosequar longius quais salus huius, oc mea fides postirladii. Cau
sam tu nullam repetiebas in Sex. Roscio r at ego in T . Roscio repetio. tecum enim mihi res est T. Rosci, quo niam illic sedes, ac te palam aduersatium esse profiteris . de Capitone pbst viderimus , si quemadmodum paratum esse audio, testis prodierit . tum alias quoque suas palamas cognoscet, de quibus me ne audisse quide suspicatur. x mmi,. Cassius illa,quem populus Romanus verissimum εο sapientissimmum iudicem putabat , identidem in causis quaerere solebat . cui bono fuisset . Sic vita hominum est. vi ad maleficium nemo conetur sine spe atq; emolumento accedere. Hunc quaesitorem ac iudicem fiagiebant, atque Creabitur horrebant ii, quibus periculum creabatur: ideo i tametsi
Postudi vetitatis erat amicus, tamen natura non tam propensus
ad missericordiam, q implicatus adseueritatem videbatur. Ego qq praeest huic quaestioni vir,ec contra audaciam for climentis tissimus ,re ab innocentia clementissimus, tamen facile me simus in paterer, vel illo ipso acerrimo iudice quaerente, vel apud Cassianos Iudices,quorum etiam nunc si,quibus causa di dicta cenda est: nomen ipsum reformidant, pro Sex. Roscio discere . In hac enim causa cum viderent illos amplissimam
pecuniam possidere, hunc in summa mendicitate esse,illud quidem non qu rerent, cui bono fuisset:sed eo perspicuum crimen dc suspicionem potius ad prsdam adiligerent, e ad egestatem. Quid si accedit eodem, ut tenuis antea fueris c . quid si ut auarus quid si ut audax quid si vi illi us qui o cisus est, inimicissimus num quaerenda causa, quae te ad tantum facinus adduxerit
67쪽
impleuerit Capitonem tractabit. desiidead T. Roscium redibit. Alias qucia suas palmas) Nam plurimarum palmarum vetus ac nobilis radiator habetur, ut antea dixit. Alias quoque praeter huic de Roscii cede. Cimescet: Misnatur Capitoni, ut eum a testimonio deterreat. Cui bono fuisset) Cassiani cissianum huius dicti sibi meminit Cicero. Vt pro Milone,Itaque illud Cassianum Cul dictum bono fuerit, in his personis valeat,&si boni nullo emolumento impelluntur instauden improbi saepe parua Philippica secunda, Q uod si te in iudicium quis adducat usurpetque illud Cassianum, Cui bono fuerit, vide Mago ne haereas. L. Cassius vir summae seueritatis ottex uaesitor iudiui alicuius esset, inhuo L. Qui
quaereretur de homine occiso, suadiat atque etiam praeibat Iuditanis, ut qua, reretur, cui bono fuisset perire eum, cuius de morte quaereretur. Ob quam sciveritatem quo tempore Sex.Peduce ΤΩΒ.plo minatus LAletellum Ponti Max. totumque collegium Pontificum male iudicasse de incestu virginum stalium,quod unam modo Gniliam damnauerat, duas autem Martiam & Llaciniam absoluerat, Pop. Rom. G Cassium creauit, qui deiisdem virginibus quaereret.Is utraquq aliasque multas nimia,ut tum existimatio erat,asperitate inis damnauit. Author et Ascoelius. Quibus periculum creabatur; id est rei. Creare periculum pro quod est actassare. Nam reus in periculum adduci, Cretare potur,non semel dixit Cice Vt in Diuinatione, Quum vero nem iniuriam aci riculun ceperis,& Praetori tuo pericultam cree tacitis necesse est te illi iniustum impiiquebellum inferre conari .In oratione ad Quirites antequam iret in exilium, Nemini inhille periculum creaui,nemini innocenti fui calamitati. Pro L. D o Balbo, Re denique multo ante Gadibus iam audita, fore hinc ut ab illo periculum crearetur, grauissima tum in illum ciuem suum Gaditani Senatus, consulta fecerunt.Inde periclitante reum saepe dicit Quintilianus. Aliis quoque in rebus creari periculum dicimus Vtili Arusi tam responsis. Monent neperoptimatium discordiam dimisionemque mitibus principibusque cedes perirculat creentur. Pracii huic quaestioni id est in hac causa Quaesitor est. Ab initiatiat id vi ab innocentibus,ct ut vulgo dicunt, pro parte innocentium. Apud Cassanos Iudices Iudices seueros, quales erant ii, qui Casso Quaesito, Casuari Iote iudicabant. Vt Actione in C. Verrem quinta Non quarto Iudices Cassianos, veterem iudiciorum seueritatem non requirα Quum viderent Iudices Casisiani. Illos; T. Pos. Potius ad pia inquam ad egestatem)id est ad eos qui praedati sunt potius et ad eum qui egens fati. est. Ut tenuis anto fuditisὶ Hae causae sunt me T. Roscium ad hoc maleficium impulersit. Τenuin Tervitaidis pauper. qua in re tax vox sape us patur in libris de iniciis.
68쪽
Qivd ergo horum negari potest Tenuitas homnis eius
modi est, ut dissimulati non queat , atque eo magis eloceat, quo magis occultatur. Auatitiam praetas , qui se cietatem colitis de municipis . cognatique fortunis cum
alienissimo . Quam sis audax cvt alia obliviscar hine
omnes intelligere potuerunt , quod ex tota societate, hoc est ex tot sicariis, solus tu inventus es, qui cum accusat ribus sederes. atque os tuum non modo ostenderes , sed etiam offerres . Inimicitias tibi sitisse cum Sex. Roscio, magnas rei familiatis controuersias, concedas necesse est.
at Iudices ut hoc dubitemus, vire potius Se Rosesu occiderit i is ad quem morte eius diuitiae vene init an is, ad quem mendicitas cis, qui antea tenuis suetit: an is,qui postea famas sit egentissimus is, qui ardens auaritiati ratur infestus in suosi an is, qui semper ita vixerit,ut num nosset nullum , frivstum autem eum solum , quem
labore peperisset is qui omnium scistorum audacissimus sit i an is, qui propter soti . iudicionisque insolentiam,
non modo subsellia, verum etiam urbem ipsam reformi dat c Postremo Iudices,id quod ad rem mea sententia ma/xime perihel, utrum inimicus potius, an filius Haec tu Eruci tot ec tanta si naetiis esses in reo, quadiu diceres cquo te modo iactares c Tempus hercule te citius , quam oratio deficeret. Etenim in singulis rebus eiusmodi mare Hes est , ut dies singulos possis consumere . Neque ego non possum i non enim mihi tantum derogo,tametsi nihil arrogo, Ut te copiosius quam me putem posse dicere, Vorum ego forsitan propter multitudinem patronorum in
69쪽
PRO IEx. Roscio AMERINO. ΣπXII Rhulam id soccultati. Praefers)id est prae te fereti ostendis. Musnicipisὶ Sex. Roscii. Communi ena autem latine non dici quemadmodum nec conciuem alio in loco scriminus. Alienissimo id est nec municipe tuo, nec cognato.Alienus em opponitur vel minquo, vel amico vel ciui. Extranesi Alienta vulgo appellant. Obliuiliarὶ id estne dicam. Os tuum) idest tuam auda, os pro auciam, tuam impudentiam. ua in reos saepe dicitur. Terentius in Eunucho, dacia S imos durum.Id exponit Donanis os impudens ut contra mollis frontis dioen, pudentia. tumui sivit reuerentes. Idem. Vide amabo, si non quu aspicias, os impudens Frons lauri Atilans auaritia) Ardere cupiditate, iracundia, inuidia, furore, do imollis.lor amore dicit Cicero.In Pil em, Si triumphum non cupiebas, cuius tam Ardere cu*dem res recupiditate arsisse defendes: Pro L. Flacio Septimium ardentem ira piditate, rundia videre p istis .Libro Distolarum ad a. fratrem secundo. Res ardet iracundia. inuidia.Libro epistolarum ad A tticum decimo, Alter ardet furore S scelere. Li inuidia dichro secundo ad eundem Edicta Bibuli audioad te missa : is ardet dolore ec ira noster Pompeius. In Verrem Actione quarta, Ardebat amore illius hospita propter quam hospitii iura violatat.Iisdem rebus incensus S inflammatus dici, tur. In suos)propinquos. Vt quaestum non noscet)Quaestum A fructum austas aedistinguere hoc loco Cicero videtur,ut quoestus pecuniae sit, Ductusagrorum . fruitas. Insolentiam) Insolantia Moprie dicitur ea Pae consuetudini contraria est. Insolantia Solens enim solitus dicitur Plautus in Amphitryone, Si mendacium dixero, solens more meo fecero.Inde insolens pro inconsueto insolita Vt in illo Caesa sris, Tanquam scopulum , sic fugias inauditum atque instilens verbum.Cicero libro de Oratore primo, Ea requiruntur a me,quorum sum ignarus atque inaso Deroges derogare contrarium est hoc loco ci verbo, quid est arrogare. De gare Alioqui derogare detrahere se diuinare est, ut derogate fidem dicimus. Vt pro hi Fonteio, Quorum virtuti generi rebus gessis fidem A authotitate in testis nimio cupiditatis alip inimicitiarsi suspicio derogauit. Pro L.Flacco,Non quo rutioni huic ego unus maximefidem derogem. Tametsi nihil arrogo inge nil arremtiam oratori maxime fugienta esse Quintilianus libroexi. prsapit. o rorsitan propter mulitudineM. Senim est, iis multi sunt patronum forsitan &vix in e , si grege annumerer . ausi vero pauci sint accusatores, permultis in Syllana dissensioneoccisis tu satis bonus accusator habeare id quis dem propteres uentia tua, sed propter accusatorsi paucitate. Ingrege)paritonoru scilicet. Armentia malam animaliu est, grex vero ta maioru u minoia Armenta dicitur.' gregem equam Cicero dixit Actione in Verrem tertia grege equom S ῖα - Τ.Liuius limroexxiiii librαxxxvii.gregem elephatorii. gregem boum Vrgii lius lim Georgail. Idem tib aen. vi. gregem iuuencorii. libro. Vii. grege misi libro.viugrege porclusi.Horatius libro Distolaru. i. gregem auiiι ,Vt Vasterius Malam libtoamgr pisciu dixit. Inde grex dicitur pro multitudine Grex ficin
am irasiis parii Mnesil .ut ab eode Valerio grex Libitiuatim. nun
70쪽
Pro domosua praedonum. Pro P.Sessio grex sceneratorum. Pro P.Sylla grex hominu perditorio. Pro Milone grex ancillarum. Pro L. Murena grex iuuentutis. In Pis mem grex nouitiorum. In Diuinatione grex oratorum.In Laelio grexamicorum. In libro de Oratore primo grex fulvommum , a T. . u. Liuioli, cxxv. grex Imperatorum dicitur.
Te pugna Cannensis accusatorem sat bonu facit. Multos caesos non ad Thrasimenu lacum,sed ad Seruiliu vidimus, quis ibi non est vulneratus ferro Phrygios non necesse est omnes commemorare Curtios Marios,d ks Mamercos, quos iam aetas a p*liis auocabat.Postremo Priam ipsum sene, Antiibu, que non modo aetas,sed etia leges pugnare . prohibebat. Iam quos nemo propter ignobilitatem nota nat,sexcenti sunt, qui inter sicarios, ec de veninciis accusa bant. qui omnes cquod ad me attinet I vellem viverent . exmul Nihil enim mali est,canes ibi qplurimos esse,ubi permulti obseruand multat seruanda sunt. Uerum cui multa id ob, sipe imprudentibus Imperatoribus vis belli, ac turba mo/litur. du is in aliis rebus erat occupatus,qui summa rerum administrabat, erant interea qui suis vulneribus mederentur: qui tana si offusa reipublics sempiterna nox esset, ita ruebant in tenebris,omniat miscebantra quibus miror,ne quod iudiciorum esset vestigium, non subsellia quo p esse
combusta. nam oc accusatores,dc iudices sumalerunt. Hoc commodi est,t ita vixerunt,ut testes omnes,si cuperent n/.terficere non possent,nam dum hominu genus erit,qui ac cuset eos non deeriti dum ciuitas erit, iudicia
Te pugiu Cannensis) Amigma ade quo Q uintilianus librin via.Haec, iis qui allegotia quae vi obscurior aenigma dicitur itu meo quide iudicita Si .