장음표시 사용
11쪽
Iimur, sisentias esse, quae homineri ad Religionem ducant, Religionem Vero', quae
hominibus scientias toto conatu excolen isas commendet, ut bono , et Urnamento
Atque ut a Philosophia sit principium ;
noni me plane latet, vel a primis Religionis nostrae incunabulis , ipsam ui, Veritatis litistem habitam fuisse ; nam si lubet vetera monumenta perScrutari, Sic Dinv niemus ab iis , qui se Philosophos venditabant acriter, fuisse divexatam Religionem, rantosquis ab illis in hominum perniciem suctus excitatos, ut, cum clarissimi, et doctissimi Viri conspicerent in eo studiorum genere Syrtes' ubique ad naufragia parari, 'tamquam ex alto monerent esse ab eo periculo cavendum, nisi quis sciens volensque decerneret certissimb exitio demergi. Hinc Nagiangenus Gregorius acerarimo Vir iudicio . et lamnigena eruditione praeclarissimus deplorat aetate Sua , tam
quam Aegyptiacas plagas nescio quos il
12쪽
, et eaptiones Sophistarum irrepsisse Hinc t Hieronymus aiebat, Religionis ho- Stes , ut ' locustas inter Aristotelis , et
Climsippi spineta latitare , unde ad Ρietatis florem infringendum evolarent. Neque lilia de Philosophia , nisi de ea , qua ad Religionem labefactandam impii homines abutebantur , Paullus pronunciavit: D Videte , ne quis ' vos decipiat, vel ut Ambrosius ' recitat ) depraedetur per Philosophiam , et inanem sallaciam is . Recte ho stes Veritatis , qui se Philosophos esse pallio tantum, et supercilio profitebantur, PraedoneS, et Piraim nequissimos dixit, quod impio , et nefario latrocinio pretio-Sissima quaeque sanctae Religionis diripiebant. Antiquam quippe Aegyptiorum Sapientiam, immo et Graecorum , et Latii pudendis ubique foeditatibus inquinatas Venusinus nΟSter miro , ut solet, iudicio imanientem Suientiam nuncupavit. Tunc
denique , quum Christianae Philosophiae thesauros palliati illi piratae compila erunt,
13쪽
fabulisqtie suis Humbeis . gemmas nostr rum dogmatum inseruerunt , si non recte tandem Sapere coepere , at Saltem ineptire, et insanire desiisso videntur. Atque haec si de artibus Philosophorum , qui Religi nem iam tunc exorientem oblatrabant si teri debetis , iniqui profecto iudicii notam non vitabitis , nisi vi a damnabitis sente tia et hos urbanos homines , atque xl'gantissimos temporum nostrorum, qui Deum Opt. Max. de caelo deturbare , hominesque in bi ita vertero animantia Circaeis poculis adnituntuli Philosophos ipsi se
salutant, et optivo nomine Crescunt. Apa-
ge piratas i Apago praedones t Atqui nos Veram , nec simulatam Philosophiam illam dicimus, quae homines ad Deum contemplandum , admirandumque perducit. Haec scilicet illa Philosophia est, quam ad pulcherrimum vitae ornamentum, a caelo de-
lapsam scripsit Nagianaenus , ut Cum redeunte ipsa et nos nisu in caelum felicissimo subvolemus. Si enim Losica rati
14쪽
nem a salsis opinionibus, si Metaphysica intellectum a sensuum errore, si Ethica Voluntatem a pravis assectionibus liberat, si Geometria ingenii errores cohibet , aptior per haec homo sit, quo mente res Divinas , sublimesque adsequatur. Audia
Vistis , me nunc loquente , D: But: Vici , divini hominis verba, quae ille ex hoc ipso olim loco de Mente Heroica nobilissime disserens, pronunciavit. Et utilinc redeam, unde diverteram , quid de
Physica dicam, quae mirum quantum nos - excitet ad Numen contemplandum , atque adsequendum 3 Quo stupore animus non tangitur , dum Naturae rimatur penetralia Neque inde caussas essectorum foepe i veniens , ad ultimam illam caussarum Caussam denique perveniat oportet, quae veluti quorumdam velamento latebrarum celare se voluit, ut ineptos conatns mose talium salleret, superbiam retunderet. Me
rito Verulamius De augment. Scientiarin I P. m. 6 censet certinimum erae,
15쪽
atque e enientia comprobatam , leves guatus in Philosophia movere fortasse ad Atheismum , sed Pleniores haust ad
Religionem reducere. Rerum Sane natura Perturbata quodammodo, mixtis veluti ca-Su rebus , prim i facie Sophistis conspicitur. Qui tamen serio , qui diu , qui summa animi contentione in rebus physicis VerSatur , et ordinem , Vim , motuS in natura contempletur , artem admiratur , noscit et adorat artificem. Hoc etiam scio a magnis Viris Newtono , et Boheravio sa pe dictum , eum , qui Naturalis Historiae, Astronomiae, et Anatomiae , et totius quanta est physica illa tractatio , studiis amoenissimis delectatur, numquam Atheum evasuriam, aut si stat, vitio plane metitis Iaborare, et Antyciram esse deportandum. Egregiam propterea, mea quidem sententia , naVarunt operam LeSSerius, Bonne-tus , Derhamius , Fabricius , Sturmius , ipsi quandoque Linnaeus , et Bussonius , ubi adspectahili hac rerum universitate ν
16쪽
eiusque partibus , et legibus aecurate inspectis , reclusisque naturae. mySteriis , Religionis ' quoque aditum complanarunta Plumbeus igitur sit, aut omnino Stipes qui cum maximam istam sentiat , quam a Philosophia Religio haurit utilitatem, nexum deinde , quo invicem copulantur se non agnosCere, iactitaret. Nulla, si
teor, societas intercedit Religionem inter , illamque nomine tenus, atque eo ipSO a gusto nomine indignam Philosophiam , quae a Naturalismo quem 'adpellant, in Λtheis- mum sensim derepit, et Religionis ipsiussu ndammta convellere adnitituro Iam vero
tot, tantisque exantiadis laboribus , delapsis tot saeculis, tot adhibitis experia
mentis , adrogatis etiam antiquorum investigationibus , doctrinae novam , clarissiamamque lucem adeptas sunt. Et tamen
proh pudori recte philosophicis in
tenebris veteres rationem iniisse fatendum, posteros in luce media Coecutire. . Plato
enim , Socrates , Pytagoras quasi certatim
17쪽
definivere , . non alium esSe Vere sapientem , quam qui cum Deo societatem iunge ret , eiusque adpeteret amiciliam. Nulla Aristoteli beatitas, nulla selicitas, nisi in cognoscenda summa veritato statuebatur. Quod Cilix ille acutissimus, neqne inter Peripateticos' infimus Simplicius enarrans , Philosophiam docuit nullam esse , ubi nulla animi persectio , nullam Vero animi persectionem , nisi aUCtorem, CRUS- 'εam , principium suum quam arctissime complectatur; nisi finem, scopumque suum contingens , in ipso haereat, et Conquie-εψat , nullum denique et principium , et finem animo humano, si a Deo diseeda- anus, posse tribui 3 atque hinc sequi , ut divulsus et abstractus a Divinitate animus, Megata persectione sua, portuque et Salutis, ut, sapientiae deiectus , hac illac certa spe naufragii miserrimo spectaculo in horribile documentum iactetur, et miserrime Pese
i Sed de Philosophia satis: nunc et reli
18쪽
quas Scientias quantum cum Religione Eonveniant, et quod robur, ut vim ab ipsa accipiant , prosequamur. A Iurisprudentia exordior , quod Moralem Philosophiae nobilissimo in partem deriVet in praecipuum bonum civitatis. Iurisconsultos veoxae , nec Simulatae Philosophiae cultores esse satis innuit Domitius Ulpianus , qui Iurisprudontiam Druinarum , atque humanarum rerum notitiam definivit. Sa-
cra quippe, et humana legibus reguntur , adeo ut Iurisconsulti , qui Legum peritiam profitentur , uou profani dumtaxat iuris , sed et sacri prudentia censeantur oportet , quod Hegantissimus Van-By Chersoekius et acute Vidit , et pluribus in aureolo illo Commentario ad Pomponium do origine Iuris , demonstravit. AIeque a Iudit Brissonius , ubi congestis antiquorum testimoniis evincit nulIos olim floruisse Iurisconsultos fama notos , qui sacrorum scientia non pollerent , quod sacra , pars serent potissima administratam ructius ,
19쪽
Φt ordinandae Reip., atque unisum, immo ortissimum societatis humanae viculum.
Quis porro nescit Ius Naturae , et Gen tium, ex quo civilium Legum elementandumbrantur , ministerio dum taxat purioris Religionis adeo persectum suisse , ut vitia tandem quibus hominum insciti. com rumpebatur, excusserit7 Necessarium quippe erat, ut idem ipse Deus Naturae Le gem et repurgaret, et Confirmaret , qui Condiderat. Hoc magistro Legem illam integram accepimus; hoc eodem accipere nos conveniebat detersam, emaculatam , instauratam. Nam quo pertinuit ultionis licentia, sallentes sallendi concessa nequitia, mendaciorum excusatio, laus ambiationis , Veneris etiam extra connubium permissio, atque alia innumera ; quo dolus ille bonus ; quo inter contrahentes tOIerata libertas modico se decipiendi , nisi
ut intelligeremus mancam Iurisprudentiam claudicare, nisi Religionis manu ducetur , et sustentetur ' Accedit, quod postulantq
20쪽
I7 Legum civilium sine , quum iustitiae ad , ministratio requirat , ut ius suum cuique tribuatur , nihil aliud clamet Religio, ni- Ι,il aliud suadeat, nisi hoc numero ipsum. Quibus si adiiciatur , quod Leges Religione optime Sanciantur, quoniam Religio iulis obtemperandum ex animo ubet , seu ProPter conscientiam , ut Paulli verbis utar ; Beligionem Legum summum ius emollire , easque submota tyrannide hi Inaniores sacere, nostrisque usibus aptiores , utique Religionis cum Iurisprudenti foedus, et amicitia luce clarior apparebit.
Vestram heic adpello fidem , Auditores. Age , auferamus de medio Beligionem. Quid iustum tunc, quid iniustum Z Quinam iusti, iniustique fines Z Si dices cum Venusino L. I. Sat. III. o. Io5. iustum a lege ortum , nec legem nisi ab homine serri , iam ab hominis coeco impetu , et arbitrio virtus, et iustitia fluet ;nec iura igitur habebimus clara, sed casu