Mauri SartI monachi et cancellarI Camaldulensis, De veteri casula diptycha dissertatio

발행: 1753년

분량: 114페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

illa inscriptio, quam modo perpendi, parum consona est Rhytbmo Pipiniano, ita Joannes Mansionarius, neque cum Rhythmo Pipiniano, neque cum inscriptione illa consentit. Recenset ille episcopos Veronenses, qui ad divi Stephani quiescunt, de in his

memorat Probum , Andronicum, & Mammam, quos jam dixi immerito intrusos videri in eum numerum; at silet Florentium, &Vindemialem, quorum memoriam ad divi Stephani celebrat Rhythmus Pipinianus. Dein ad Simplicium, Petronium, aliosque, in insicriptione illa indica eos, Gaudentium addit, Joannem, Alexandrum , & Moderatum, aliunde prorsus ignotos, ita ut, cum Vi unum Probum episcopum eX Rhythmo Pipiniano intelligamus, ad divi Stephani tumulatum , Ioannes Mansionaxius quatuordecim ibidem depositos narret.

V I. Sed tamen minime dissimulandum est Ioanni Mansionario

probe cognitum fuisse ordinem temporum, quo primi odio episcopi Veronenses floruerunt: Beatus Zeno episcopus, doctor egregius, octavus e usdem civitatis episcopus. Nam post san)ium Proculum, qui quartus fuit episcopus, pontifratam sescepit Sanctus SATUR INGs, cui L ILLUS successi, pose quem Sanctus GE mis do ior, cui Beatus TENo succest. Ita Μansionarius apud V U. CC. Balle rinios fratres in dissertatione prima ad S. Lenonis opera a . Vides

priores Veronae episcopos eodem ordine ab hoc scriptore recenseri, quo in Rhythmo Pipiniano. Adde , quod Zenonem vocat doctorem egregium, & Gricinum item doctorem, quod ex Rhythmo ipsi petitum videtur. Cum ergo Ioannes Mansonarius suam Imperialem historiam scriberet, perierant quidem antiqua diptycha, & genuini catalogi antistitum Veronensium, vel certe ejus diligentiam fugerant, sed Rhythmus Pipinianus eum non latuit. Cur enim in prioribus octo ne latum quidem unguem ab eo discedit, in ceteris vero, & a Rhythmo ipso, de a veteri illa inscriptione, quam supra dedimus, tantopere discordat 3 Id magno argumento mihi est, deperditis, vel negleetis antiquissimis, oc incorruptissimis catalogis, novas, & spurias merces Eorum

102쪽

ASULA

loeo in pretio haberi coepisse, quo tempore Ioannes Mansionarius suam historiam scribebat. VII.

Sed haec veterum monumentorum vel jactura, vel neglectus, multo etiam foedius, post Ioannem Μansionarium, chronotaXim episcoporum hujus nobilissimae ecclesiae labefactavit. Cum enim saltem caput ipsum eius chrono laxis recte constitutum est et, prioribus nimirum octo episcopis rite collocatiS , id etiam postea turbatum est , & novi catalogi concinnati, quibus locupletandis, & augendis, ad Veronerasses episcopos legitimos, qui noti erant, in ea temporum barbarie, haud admodum multos , commentitii plures adiecti funt. Itaque Eupr pius, quem constabat primum omnium cathedram Veronensem tenuisse, Petri apostoli discipulus haberi coeptus est, atque ita originem ecclesiae Veronensis, quae medio circiter tertio saeculo fundata est, a temporibus apostolicis ducere placuit. Ob eam rem plures episcopos comminisci oportuit, ad immanem illum temporis hiatum , ab apostolorum aevo ad medium taculum tertium, utcumque replendum, quos semel intrusos, numquam eXpungere licuit ex catalogis Veronensibus. In hunc modum novis episcoporum elenchis, in illa veteris historiae ignoratione, compositis, pronum fuit aliquos eX eo episcoporum numero, qui in elenchos ipsos perperam irrepserant, progressu temporis in fastis quoque ecclesiasticis sedem adipisci, & sacro cultu apud Veronenses, de alibi gentium donari. V li I. Post Ioannem ergo Mansionarium facta est sacris fastis e

clesiae Veronensis tanta haec accessio, ut non iam quatuordecim,

sed duo dc viginti dicantur sancti episcopi in ecclesia divi Stephani quiescere. Universim autem episcopi Veronenses sanctitatis titulo insignes, de publico etiam cultu donati, numerantur hoc tempore seX & triginta, quorum memoriam officio ecclesiastico celebrat clerus Veronensis ex decreto synodali ad annum MDIII. edito. At qui codices liturgicos ecclesiae Veronensis, qui plures ad hanc usque diem supersunt, non indiligenter eX-cusserunt, ViX Paucos reperere, quibus certo consted, cultum

sanct is

103쪽

sanctis debitum in ecclesia Veronensi antiquitus delatum . Sunt hi Zeno, Proculus, Lupicinus, Maurus, Theodorus , Felix, Gri- cinus, oe Anno, sed postremus hic, cum vixerit multo post Si-giberti tempora, locum in nostro diptycho habere non potuit. Hos omnes in antiquis codicibus liturgicis eius ecclesiae memoratos narrat clarissimus Mamejus a , quibus adiungendum monet Maximum, in aliquibus etiam codicibus nominatum. Valentem quoque nefas est praeterire, cuius nomen legimus in pervetusto Florentinii Μrologio. Sed Id Maximum, quod attinet, optan' dum est, ut eruditi Veronenses etiam atque etiam videant, num iis characteribus polleat, quibos non possit episcopis Veronensibus non adiungi. Quod enim Maximus quidam Veronae cultus in antiquis codicibus liturgicis occurrat, certis a TyUmento non est, si cetera desint, eum esse episcopis Veronensibus adnumerandum, Suspicionem mihi auget , quod clarissimus Masteius eum quodammodo a ceteris sanctis episcopis, quos codices Vero,nenses produnt , distinguit. IX. Praeter paucos illos, quos dixi, neque perspicacissimus antiquitatis investigator Μaffe)us, neque alius, quod sciam , ullum

episcopum Veronensem e tenebris eruere potuit, antiquiore cultri spectandum : quod non eo a me dictum volo, quasi non multo

plures fuisse existimem, sed quod eorum memoria temporis longinquitate deleta sit. Facile enim mihi suaderi patiar , plerosque eX iis episcopis, qui primis saeculis Veronae fuerunt, post eius ecclesiae fundationem, ut vitae fano fimonia eXcelluisse credendi sunt, ita post mortem, honorem superis debitum apud

Veronenses suos obtinuime . Ut autem de tedio nuper vetustissisimo kalendario ecclesiae Neapolitanae, palam factum est, plures episcopos eius ecclesiae in sacris eius fastis olim habuisse locum, qui postea iniquitate temporum eo honoris gradu deiecti fuerant b9; ita non dubito, quin eamdem jacturam ferre potuerint L sacri a Masset Uor. di Veron. l. M. b Matocis praefat. in kalend. Neapolit. pag. XV.

104쪽

DE v ET E Ri CASULA Iacri fasti ecclesiae Ueronensis. Quod si vera est Papebrochii

opinio , quam Verissimam iudico , episcopos plerosque omnes, qui per tria quatuor, & plura stacula, praesertim in Italia, fuerunt, & in catholica communione obierunt, in suis quosque ec-ese sis, uti fanctos habitos esse sa), supplendus quidem erit ca- non ecclesiae Veronensis, non ex lutulentis illis rivulis, hoc est excatalogis vulgo notis, sed ex purissimis fontibus, Rhythmo scilicet Pipiniano, & meo dipthycho Classens Itaque ad paucos

illos episcopos, quos olim sacro cultu donatos sivisse Constat, alion plures adiungere licebit , atque imprimis Papebrochii canone admisso, ex eo numero haboridi erunt priores illi octo ad unum, qui tum ex Rhythmo Pipiniano, tum eX nostro diptycho inno. tescunt. Ed quoniam sancto Zenoni, qui octavus cathedram Ueronensem tenuit, non Dagrium, ut Μasseio, aliisque persuasum erat, sed Agapitum, huic autem Lucium successisse ostendimus, hos quoque, dc alios plures ex iis, qui secuti sunt, credibile est summo in honore fuisse apud Veronenses, praesertim cum episcopatum gesserint felicistimo illo tempore, cum ecclesia Verociensis per S. Ononem maXime amplificata florebat. Zeno enim, ut traditur in Rhythmo Pininiano Veronam praeiacando reduxit ad baptismum a .

Quid ergo inquies λ Num parvo hoc supplemento tantam iacturam sarciri posse putabis, & interim ex canone Veronesis ecclesiae tot episcopos facro cultu donatos, qui in tuo diptycho Classensi locum habere nequeunt, eX punges λ Ego vero priVatus homo, privata, seu potius nulla auctoritate, nihil lino novare

ausim, nec Censuram adeo acerbam mihi arrogabo Curabunt

id fortasse aliquando pastores ecclesiae Veronensis, quorum ma-Nime interest- Curabunt, si qui erunt deinceps , qui Μrologium Romanum noVis curis eApurgari posse judicent, in quo nuper operam longe utilissimam contulit SS. D. N. Benedictus XIV. Pontifeκ

a Papebroc. exeges de episc. Mediol. P. J. sub initium. Extat

in Adit. Sy. tom. Q. Massi.

105쪽

vere optimus Maximus, & maximo reipublicae christianae hononatus. Mihi vero satis est digitum intendisse ad fontem, unde male astectis catalogis episcoporum Veronensium medicina parari, & fastis ecclesiasticis, si qua in parte vitiati sunt, ob epi Dcopos aliquos Veronenses perperam intrusos, sua puritas restitui possit. X I.

Neque vero timendum est, ne venerabilis traditio ecclesiae Veronensis Violetur, si quis manum medicam ejus vulgatis episcoporum catalogis admoVere aggrediatur. Nego enim ejusmodi catalogis veram, ac genuinam eius ecclesiae traditionem contineri , quos constat eo demum tempore cori sarcinatos fuisse, quo legitimam traditionem novi errores infecerant . Produnt ipsi

suum ubique vitium, & neque cum Rhythmo Pipiniano, neque cum meo diptycho, neque cum inscriptione illa, quae est ad divi Stephani, neque etiam inter se consentiunt, quae nisi sunt spuriae mercis indicia, quaenam tandem esse dices Θ Vera igitur ecclesiae Veronensis traditio non in iis catalogis quaerenda est, sed ex Ryhthmo Pipiniano eruenda, quo ad priores octo episcGpos, tum ex diptycho Classensi, quo ad reliquos usque ad Sigibertum. Ut enim nihil non vitiosum occurrit , in iis catalogis ita in diptycho Classensi nihil est, quod ei summam fidem non

conciliet. Qui antiquiora musiva saeculo VI. VII. V . Ra Uennae, Romae picta viderit, nihil magis simile dicet. Ipsa literarum forma non dis parem antiquitatem indicare videturca Adde nobile ipsum aureae pacturae genus , & totius operis artificium , quod supra descripsimus, in quo nihil est quod posteriorum temporum mendicitatem sapiat . Adde tot sanctoum imagines nudo capite, nec nimbo saltem ornatas; & clericalis tonsurae formam, aliam plane ab ea, quam X. XI. &L 1 sequen-

a sui lacinias casulae Classensis viriculo in tabula prima ex pre figuras quidem summa fide delineavit, literas vero dum emendare voluit, corrupit. Et malo tanti per occursium est, literis, quae sunt in media ipsa tabula circis S. Firmi imaginem , alia manu cur refesti cum haec dissertatio sub praeA esset.

106쪽

quam x. XI. & sequentibus saeculis in usu fui s se a veteres pictu rae demonstrant: ipsam denique casulae Classensis magnitudinem , de qua supra dithum est. Non temere itaque dixisse me puto, di-ptychum hoc Veronensis ecclesiae videri faeculo v m. tribuendum. Nihil certe in eo est, quod eo saeculo non congruat, quo etiam. saeculo Si ibertus vivebat, episcoporum Veronensium ultimus, qua in eo pictus esset .

Stat igitur ex casula Classensi potius, qMam σα vulga TiS Cain talogis repetendam esse legitimam traditionem ecclesiae Uerone sis, quo ad successionem episcoporum eius ecclesiae, qui ab Eupre oad Sigi sertum fueruo e Atque haec quidem uberius persequi possem, Priori Acietis quidem hominibus, & prudentibus; quis enim ex eo numero de his dubitet Θ sed, ut ignaro etiam popello persuaderem, in locupletissimis illis catalogis episcoporum veronensium multum invisae filicis, tandem aliquando averruncandae , succrevisi se, & immodicum illum sanctorum numerum , qui iisdem catalogis continentur, non eiusmodi esse , ut de eo resecando, & reformando cogitare nefas sit . Sed mihi certum est hanc provinciam doctis Veronensibus relinquere, qui non minimam hanc partem suae historiae ecclesiasticae, si meis conatibus iuvari posse judicaverint . Praeclare mecum actum ςsse Putabo ..

INDEX

cain Eorum temporum corona clericalis non dissmilis fuisse uidetur ab ea, quam nunc retinent ineligiosi Olerieue ordines severi Asciplinae.

107쪽

C A P. I.

I. Ravennae urbis antiqua divisis. In ejus parte , quae Classis dicebatur, nobile templum Sanrito Apolliniari fac rum. II. Pretiosa casula in ejus templi s a rario . III. A Rubeo describitur .

I. . Chrisiani Augusti Sat' de casula Classensi in Rubrum

censura. U. Ejusdem conjeoiuria infelix de episcopis in casu-M G seres sinis. VI. Non ignota Justo Fontaninio, oe Dominico Georgio casula Ciassen j. VII. Episcopi Ueronens s i ea casula expressi. VIII Ebrum series duplici schemat κ' posita. IX. x. Cafulae Classenses Himensio. Pag. I. CAP. l I. I. Veterir casulae forma. II. Gus ornatus multiplex. Imagines variα, casulae sacrae appingi solitae. III Episcoporum imaginex , studiose in ecclesia servatae . Exemplum ecclesiae Νςapolitani. IV. Item o CPolitanae, ex Anasasio. U. Et Eavennatis , o Romanae. VI. Series antissitum Ravennatum, in altaris velamine expressa. VII Ad eum modum oe VeroneVum series in casula Classensi. Veroneos nominis celebri

tas apud Ravennateae . Pag. II.

CAP. III. X. Pretiosa taenia casulae sacrae assuta, vid modum veteris pallii archiepiscopalis . Non alia ab aureo clavo, sise cho secu*o. II. Deveso cho seclava variae eruditorum opiniones . III. Clavorum figura , qui vestibus infui solebant, ex antiquis pi Uiuris, praesertim Ravennatibus. M. Ch sociava Nesis eadem, ac auricla via. V Casula S. Jo. Angelopiis. VI. Gus comparatio cum casula Classensi . Orbiculi , tabulae , cruces cho octavin . VIL Tn re vestiaria , pro choseclavo, auriph Uum, stac phrygium , posterior aetas dicere amavit. VIII. Castiga Detus auri-ph gio ornata. Cavius notatus. IX. Superbumeras', oe Rationale. Pe torale , ct Dor ale . X. Auriphrygii forma ex la-winiis nostrae casulae. XI Progressu temporis mutata. XII. Tan-Aem istiusmodi ornatus adhiberi desitus. Pag. 19. CAP. IV.

I AVanam sacrarum imaginum distributio in casula dipt)ohis Classensi.

108쪽

fensi. II. Imagines in casulae Uorso transversim locatae. III. Singulae in singulis orbiculis picta I . Crux argentea ecclesiae

Rasennatis ejusmodi orbiculis ornata . Pag. 32.

C A P. V. I. Casula Classensis latius descripta. II. Textrina, oe ars plumaria sequioris aevi. III S. Aldhelmi locus insignis de arte plumaria . . Singulae imagines in laciniis casulae Classensis perpense. Episcopi omnes ibidem casula induti. Colorum varietas in sacris usibus. U. Liber evangeliorum M cpiscoporum manibus . Benedicendi ritus . UI Barbirasium , O corona clericalis. VII Episcopi omnes, in nostris laciniis, capite nudo . VIII. S. FiΜ-- martyr cpiscopali habitu expre1sus. IX. Irim Me nimbo , sanctitutis in si ni. X. Quam antiquus nimbi usus in sacris imaginibus. Michiaetis archangeli cstir nimbo ornatum. Globus, mundi θmbolum, in manu ejus finistra . Virga etiam angelis tributa in antiquis pitaturis . XII. Arundo in angelorum manibus . AIII. An hasa, oe securis angelis tributa. Pachimeris ea de re testimonium expensum

Angeli labarum gesantes in musivo Classensi. XIV. Item in

tabulis argenteis vetus sacramentarium contegentilus. XV. Candida vitta circa angelorum capita . XVI. Cia inius non bonus Pachimeris interpres notatus. XVII. Michaelis nomen,

qua ratione olim scribi solitum Pag. 37 C A P. VI Catalogi antissitum Veronensium collati cum dis cho Classensi II. Gus ip0chi cum H tbmo Pipiniano consensus, quo ad priores of io episcopos . m Canones duo pro ceteris episcopis rite disribuendis. IV. Succciso quatuor episcoporum, post priore

o Io, secundum rationem temporis digesta. V. Alii rursum episcopi tres oe viginti certa ratione collocati. CZ JGMORIAS SI Itis 1 aetas c0gnita, aliorum artati utcumque cognoscendae opportunusma. VII Quatuor reliquis locus , ex conje iura asmnatus. Singulorum ordo expositus. Pag. 32. CAP. VII. I. De nonnullis episcopis sirosm aliqua. E RAPI , DIMIDRIAN SmpLMItas seculo Chrsi tertio non antIquiores . V. PROC Us initio saeculi quarti a gendus , tum SATO INMs , dein L ILLUS

109쪽

post a GRmmin, demum Zsvo . SrAcqrtas S. Ambrosio aequalis III, Idem ZANOvu successor vulgo habitus, fortasse non recte . IV. SIAARIMIae a Rubeo dictus , idem ac Sr AGRI . U. Nec TENONIs episcopatus adeo diutinus , ut aliquibus videtur, nec sat certa Sr AGRII aetas. UI De L IMO , seu LUPICINO , P0RONIO, ct aliis . GA AN rus fortasse Ueconensis potias, quam Ueron π-sf. V I SARV Us etiam , me SARVIDAM , non satis certo P ero- Iibus a fertus . SOLA; I9s extra communionem catholicam mortuus. J Iot e f difrasiste ad unitatem ecclesiae redux . Uti/μ Episcopi plures Veronensibus catalogis additi , plures expππ' ni PAΥsquin ex male intella mis opi'raphe erutus DOMINICVS a seu Do Ictin indidem resitutus. X. Sigiarum Wil vera lectio . Episcopi beatissimi appellati. Nostri Ravennates etiam ter beatig i. XI Vetus inscriptio Cia1s Ur, o titulus sepulchraliσTHEODORI archiepiscopi XII. Inscriptio Veronensis , in qua pro PATERNO, legendum PATER NOSTRO. XIII. Ea lectio

variis conjecturis firmata. XIV. AMDRsas , oe SIGIBERTUS omnium postremi in casula Classensi. Pag. 59. C A P. VIII.

I. Scrupulus evellendus ex traditione ecclesiae Veronensis, quae multos colit episcopos, in caseia Classensi praetermissor. Horum

Aures memorat vetus inscriptio Veronensis. II. Plures etiam Joannes Mansionarius . Nonnultis denique R thmus Pipinianus. III. Sed Fhythmus P intianus nobis non adversatur. IV. Nec ea inscriptio videtur admodum antiqua . V. Nec magna Mansionarii auctoritas . VI. Notus Joanni Massonario Rhythmus Pipinianus . VII. Catialogi Veronenses , undenam adf0 Corrupti . VIII. Quiniam Episcopi Veronenses , antiquo cultu insign f ,

ex codicisis fit,eticis noti. m. Quinam iis a Lyciendi. X.

Num ulli episcopi, sanctitatis nota vulgo clari , expungcndi . XI. Genuina traditio ecclesiae Ueronensis minime laesa . Casulae Classensis antiquitas . XII. Operis contati m. Pag. 7 3.

FINIS.

110쪽

. ' . Errata ma oris momenti sis corriges Pag. 3. on. II. dipidi horum . pag. 4. I. as. reprehendendus. pag. I . l. 34. episcopo m. pag. I s. l. 7. antistite pag. 22. I. 24. Μichaelis 1isI. 23. l. 26. cimelia pag. 27. l. 9. habebat pag. 3O l. 2 . auriphrygio 33. l. II. ecclesiae pag. 3s I. g. Paclaudus Arg. 38. l. - 26. aureae l. 29. superest pag. 6o. l. 29. Μichaelis pag. 4 r. l. 23. Ostendunt pag. 44.

SEARCH

MENU NAVIGATION