Anselmus Solerius cemeliensis De pileo : caeterisque capitis tegminibus tam sacris, quàm profanis

381쪽

ret , ad quod sat erat sequans faciem latitudo. in sudarium obvolvens

defunctorum capita erat multo amplius atque prolixius, iisque affine oblongis linteis quibus poenitentium sodalium, cum apud nos linteati incedunt, operiri capita und cunque, ad pectus usque protendi, ex usu est misi quod in istis, Si darium hujuscemodi sacco lineo, reliquum corpus operienti asilitur , quod in Hebraico mortuorum sudario non habebat locum unde sudarium quod Christi demortui sacrum caput obvolverat, a reliquis linteaminibus separatim involutum, ab Apostolis est repertum. Et doliu-jusmodi sudario accipiendum esset, si veritate niteretur, quod Gregorius Papa apud Bedam in opere retractationum inActaApostolorum, ad

Cap. 19. interrogatus a quodam Britanno, quid esset semicinctium, dixit, fuisse sudarium genus tegminis quo caput ab Hebraeis operiebatur, quod

382쪽

3sς AssEL. SOLER Ius quod restringendum est ad capita

mortuorum Nam vivorum capitibus, tegmen illud non adhibebatur. Fuit Gregorius ille tunc Archidiaconus postea superstite Beda Romanus Pontifex, Gregorius II potiusquam Gregor. III ad cujus initium pertigisse Bedam centenario majorem , exstimat Card Baronius anno 732. Dixi ergo, responsum Gregorii, postea Papae, circa semicinctii notionem , a iidario non discrepantem, si placeat eam admittCre, accipiendam esse de sudario , quale

proposui: quamvi revera non putem admittendam talem semicincti1 notionem cum semicinctium esset viventium operimentum , nec cingore undecunque caput, ut ipse vocis corte praefert sudarium autem capiti tegendo in mortuis addictum, obvolveret illud omni exparte.

383쪽

Me Tegmine capitis an torum. On agitur de operimento, quo Sanet in coelo capita coni 'gent. Nam in coelo, beato neque Sol per diem uret, neque Luna per noctem. Itaque non egebunt umbella, aut tutela capitis. Quinimo sub pennis illucentis 1bi Solis justitiae, erit sanitas , ut Malachias assirm vit. Multo sane liquidius es debet , quod Sancti suat futuri in coe

lis nudo capite , cum caeter cor

pore futuristit nudi, ut recte statuit Lessius lib. de summo bono n. 63. Antonius Ludovicus I de pudore sub Hem. Nam si Adamin Eva in statu innocentiae nudi erant, ionerubescebant , quanto magis non erubescent beati in statu gloriae, etiamsi investes plane sint , ac nudi prorsus p In ipsis Angelis quos cor porea specie exhibemus, Scripturae Pa-

384쪽

31 8 AMsEL SOLER Ius de Patres, analogiam aliquam vest1-mentorum nostratium agnoscunt, ut illis appingantur perniittunt Videmus tamen semper pingi ac descr1bi intectos capite, nec vel S. Dionysium, vel Tractatores Symbolicae Theologiae , inter alia corporea Symbola , quae Angelis appingunt,

recensere unquam pileoS , aut galeros, vel simile quodpiam capitis tegmen. Itaque non est , ut dixi, hoc loco quaestio de coelesti tegmine capitis Sanctorum . Nec est item quaestio , de tegmine capitis, quod Sancti dum hic superessent, adhibuerunt Us enim sunt integumentis capitis , receptis in oris quas incolebant. Et si alicubi non erat usus tegendi capita, nudis erant capitibus , quod de Christo Domino pro more Iudaeorum inter quo vivebat, receptum passim videtur. Quod ergo hic exponendum si

scipimus, spectat ad tegmina quae passim videmus apponi capitibus

385쪽

Sanctorum in picturis ac statuis Pascsim quippe exhibentur capitibus umbella radiante opertis veluti scuto fulgente contectis. Eiseque hoc tegmen Sanctis peculiare usus docet. an quod Alemannus indissertatione de Lateranensibus parietini cap. 9 negat eam esse sanctitatis notam, dissicile suadetur. Et quod unum Opponit, de imaginibus Constantini, Salomonis; quorum neuter est probatae in Romana Lcclesia sanctitatis facile enodatur. Nam Constantinum, Graeci passim, Sciatino im plerique habent pro Sancto. Salomonem quoque S. Ambrosius diserte Sanctum nominat, cui omnino multi , ejus poenitentiam habentes ratam , sunt astipulati. Itaque ex ea sententia potuit orbiculatum diadema appingi Romae Constantino , iis locis quos nOtavit mutor operis de Sanctitate Illyriana cum de Constantini rebus disserit. Et ex codem sensu, RO-

386쪽

36, ANfEL. SOLER Iusinae in Sacello S. Sylvestri, ad aedem

SS. quatuor Oronatorum, potuit Salomon eo orbiculato diademate insignis exhiberi, tanquam SanctuS, in eorum qui 1 exhibebant sen

tentia.

De hoc ergo capitis an storum tectori , Josephus caliger in Catalecta Virgilii pag. mihi ps approbante Henrico almuthio in notis ad Panciroli vetera deperdita cap. de uia, existimavit, aliud non Cisisse , quam πηνίσυν sive umbellam limatam , capitibus statuarum impositam apud Ethnicos, ne avium stercoribus inquinarentur. Quod damnum sibi ab albis corvorum stercoribus, imprecabatur Horatianus Priapus. Adducit in eam rem Scaliger , locum Aristophanis in Ab bin , ubi Scholiastes ita expressit hanc vocem tametsi quod notavit Henricus Stephanus in Thesauro V. πουνωκίν, apud Aristotelem , Polybium, Hesychium, S alios, vox illa

387쪽

misimus. Hunc usum brevi umbella contegendi statuarum capita, astatuis extantibus, ad imagines, pictorum errore Natholicorum scilicet ruditate, transisse, pronunciant praedicti sectari , sugillantes

Ecclesiam , quae tanquam honoris causa approbet, vel sinat apponi super Sanctorum capita, quod 1 Gentilibus induetiam primo est, ad avertendam idolorum suorum inquinationem, per avium stercora. Negari non potest, quin aliquando Patres Ethnicis eXprobraverint eam simulachrorum foedationem per vium stercora Lactantius et instit. cap. q. aveS , quas Ethnici terrore

falcis , alteriusve Priapo adjunecti abigi existimarent, s1mulachro illi fabrefacto , a caeteris insidere, Mibi nidificare, brdesque egerore subsannans dixit Arnobius item lib. 6. Non videtis sub istorum uu-chrorum casis, stelliones, forices, mures, in lat-

388쪽

36 ANfEL SOLER Ius blattasque lim fugas nidamenta ponere, atque habitare ' puraeutias huc omnes, atque alia usibus accommodata conducere semiro si duritias Danis famis ossa in spem tracta , an os lanuginem, chartulas nidulorum in moliatiemscui-cet, ct miserorum omenta pullorum 2 con in ore aliquando simulachri ab araneis ordiri retia , atque insidiosos casses , quibus volatus innetitere stridu-iarum possint, impudentiumque musca-xum ' V on hirundines denique intra ipsos aedium circumvolante tholos, jacularier sercoris plenas 2 moiuo ipsos

vul us , moiuo num inum ora depingere, barbam, oculos mafos , ala que o es

partes, in quascunque se detulerit deone νati proluvies podicis ' Erubescite ergo vel fero , atque ab animantibus mutis, vias rationis accipite : doceantque vos eadem nihil numinis inesse ulachris, in quae obscoena deficere neque metuunt, neque vitant, leges suas sequentia in lin ta veritate naturae. Eo igitur

spectasse vult caliger, operculum

illud

389쪽

D 'I L a G. 363 illud capitum statuis appositum, Ut

arceretur inquinatio ab avibus: inde manasse ad Christianos abusionem similis tegminis, capitibus Sanctorum , non expressis tantum, sed etiam pictis apponendi. Hoc stercoreum spurciloquium, procul amandandum cst. Neque enim vel Ethnici tegmen statuis imposuere ad abigenda ab avibus conspurcamenta ; vel ullus Catholico rum cogitavit unquam, de hac capitis Sanctoorum tutela, ad arcendasQrdes ab avibus praetervolantibus, aut insidentibus. De Ethnicis res

est perspicua, quia si id intendissent,

oportuisset eos non fiammo duntaxat vertici tegmen adhibere,arcen aVicularum foeculentias , sed etiam toti faciei, ac reliquo corpori inducere aliquid aptum tegendo simulachro, quod undecumque conspurcari contingebat, ut modo e Arnobio audivimus. Deinde ut notavit S. Isidorus lib. 10. Orig. cap. 3 I. Ethina nici,

390쪽

ui ci circellum illum dixere nimbum. Id quod etiam habet Servius ad illud tertii AEneidos, Et Lunam in nimbo nox intempesta te

nebat.

Idem habet ad librum et ejusdem operis, ubi de Pallade Tritonia, quae

summas arces jam insederat, nimbo effiit gens, Gorgone saeva Spectabant ergo in eo circello adhibendo Ethnici expressionem nimbi effulgentis, ut aetherium & coeleste quippiam Insinuarent , non autem ut spurcitias issimulachris prohiberent. Quomodo vero umbella superponi potuit aut debuit,ad avertendas sordes a capite statuae,in illo idolo quod S. Augustinus tracto . in Evang. Ioannis ait fuisse pileatum p Idolum quippe fuisse constat, quia habebat Sacerdotem; cita recte agnoscunt ad eum locum Lovanienses: qui quod paleatum putant legendum, id est Spaleis conieci um, vel paleis